Krijime nga *Llemadeo Dukagjini*

[ALBA]

Ne pershtatje te stilit Epik, LLemadeo paraqitet me Poemen e tij epike me te re me titullin: Te Falem moj Zane!
Autori e ka pershtatur krijimin e tij ne dielektin e veriut per vete arsyen, sepse kenget epike kane nje muzikalitet te vecante ne ate dialekt.
Nuk ka nevoje per koment...
Autori thote: Komentet le ti beje lexuesi, .

Tё falёm moj Zanё !

Deh, moj Zanё, qё mё ke pushtue;
Me ato hire gjith bukuri…
A thue gijat ka me na shkue…
Pёr pa u pa njё herё me sy ?
Edhe bjeshkve pёr kah merr bora,
Prej ku rrezja e nis shkelqimin…
A thue, pra na dora dora…
Do ta marrim bashkё udhtimin?
At’ rrugё t’gijat e t’pa mbarim,
Pёr me pa e me kuvendue…
Pёr çka shekujsh duel nё pshtim,
Pa u humbun e pa u zhgatrrue…

[ALBA]

Deh, moj Zanё qё tuj kundrue,
Prej se largu ma lshon Synin,
Bash si rrezja e lumnueme,
Ma ngjall zёmren e ma ndrit shpirtin.
Shpresat ndezun prej njaj gzimi,
M’bajnё me u nis me fluturue…
Me kaptue prej s’nalti qiellin
N'prёhnin tand pёr me pushue !
*******************
Prej sё largu jam tuj t’pa…
Ktu ku malli mё ka rrezue…
E ku dhimta nuk mu ka da…
Me u kthye prap, njё ditё po due…

Po ku tё shkoj o mori Zanё ?
Ku s’mё presin as babё as nanё,
Veç do fis e pak shoqnia…
Qё po i mbyt, e zezё vorfnia…
Kjeç e pash nё nji mot-mot…
Shpin e atit tim tё bekue,
Vёndin, ku e imja nanё,
M’pat pёrkundё e mё pat miklue…
**********************
Po çka tё thom moj Zana e mire,
Moj e mira e bjeshkve t’Shqypnisё…
Ty qё i dhe frymzimin Gjergjit…
Per me shkrue n’Lahutё t’Malcisё…
Edhe Gjergjit t’madh Shqiptar,
Per nga pupla e pёr nga dija,
Nuk ju shue fjala as shpirti…
E u gjet gjalle e “djathta” e tija.
******************
Mori ti bija e Qiejve t’Shqypnisё,
Ti dhe vetё ndoshta e ke pa,
Ka je ardhё e ka i ke ra…
Prej ku sot, je tuj m’kundrue,
Se si dertet jane tuj u shtue…
Ne ato tokёt e Lekё Dukagjinit,
Ku ma s’pari rrezja e diellit,
I dha frymё e drite prej qiellit
I dha jetё zogut Shqiptarit
Bash ne zёmёr te Ballkanit
Ku u nis jeta ma s’parit !

E prej atёherё e deri m’sot,
Vetё ai Zot, i madhi Zot,
Pagzoj botёn e rruzullimin
Pagzoj tokё e gur e dhe…
Edhe thirri: “KTU MESDHE” !
Se e pau, se filloj jeta…
Nё rrabina e boka t’shkreta…
Kur Pellazget t’part’tonё, mot-motit,
Morёn punt e ligjt e Zotit…
Me njё shpirt e njё qellim,
Me ja hap Dheut njerёzinё…
Dashtuninё pёr punё e jetё,
Si ata, jetojshin vetё…
*********************

[ALBA]

Por shume gijatё nuk pat kalue,
Ku prej Verit e prej gjith drejtimit,
Erdhen bisha me ftyra njierit…
Me do maska e thonё me bisht,
Nisen sulmet vazhdimisht…
Vraj e prej e vidh e shtirr…
Merr e ik, e baj e mlidh…
E Pellazgt, Ilirt-Shqiptar,
Me vra njerin mёkat e kishin,
Veç se luteshin edhe rrijshin…
Duke pritё qё i madhi Zot,
Tё ja u ndalin gryksit barbarve
E ti largonte prej tokёs Shqiptare…

Kaluen shekuj nё njё farё durimit
Sa vetё Zoti u ul prej qiellit,
Edhe pau gjith gjak e gjamё,
Edhe i thirri: “N’armё te tanё!”
Kundёr s’keqes me u bashkue,
Shqiptarinё pёr me e pshtue!
**********************
Filluen luftna atёherё pa da,
Turr Shqiptarёt, va e pa va…
Njek mbas thёmrёs Grek e Shkja
Romak, Turk, e deri Bullgar…
Me armё n’dor e me faqe t’bardh.

Mirpo luftart atёherё barbare,
N’katёr anёt kundёr Shqiptarve,
Ban me u vra e me u damtue…
E nё shum pjesё me na coptue…
Lenё Fatosa tё ri ndёr kohna…
Siç pat kёnё ai Kastriota,
Gjergji ynё, gjoksi i Arbnorit,
Qe ja dridhi zemrёn Bosforit,
Bashkё me Lekёn e Dukagjinit,
Qё, kah ti bijen kjo rrezja e diellit
Midis tokve e midis qiellit…
Shokt e tyne ma, skan me le,
Kah tё shkojnё Dielli permbi Dhe…

Ata i dhan zёmer Shqyptarisё,
Edhe shёmbull lirisё ju bane,
Me shpatё nё Dorё e me ligjet tona
I thane Botёs e gjith’ barbarve,
Se kjo tokё asht e Shqiptarve,
Se kem ligjet nё Kanue…
E kurrё pёr tё gjall s’kemi me e lshue!
*************************
A thue po t’lodhi o mori bukuri,
Moj sy ndrituna si inxhi…
Vetull Hanё, e syte si Ylli…
Shtatin bjeshkё e kryet te qielli,
Mori Zana qё me rrin nё Male,
Ma shkon jetёn nё kangё e valle…
E besa shpesh edhe me vaje…
*********************
Po mё dhemb zёmra pёr me tё pёvetё,
Kur t’pat shkue ai burrё me fletё,
Ai fisniku mendimtar…
Si bylbyli kangatar…
Qё me ty, shpirti i pat kёndue,
Aq me vaje, pёr dertet tona…
Zanin Fort e ka pasё shtrue
Der me Der nёper Malci…
Pёrtej Cemit der n’mal te Zi,
Nёper Plavё e deri n’Guci…
E pёr rreth bjeshkve mbi Dri,
Pёrtej Nishit, bjeshkve tё Sharrit,
A e kujton o moj Zana e malit ?
At za amёl, e puntor si bleta,
Pёr Shqypni e Troje tё veta…
Per atdhe, votёr e fe,
Me nji zhgun hedhun mbi kyre,
E nё dor Kryqin, e n’shpirt arsye,
Kur ai ul me burra t’motit…
Qysh nё koht e Kastriotit,
E pat thurun Historinё…
Dhe ma thellё nё motet tona,
Prej Pellazgut e te Dodona,
Derёs Butrintit nam ia la…
Pёr çka shkrojё e bukur tha…
Pёr atdheun, sofrёn bujare,
Qё i dha streh zojёs Trojane,
Andromarkёs, kur ra Troja…
Edhe idht greku i dogj…
Gjurma gjurmes seç i ndoq…
Nё Butrint si Gjergji e tha,
Bes e streh tek ne iu dha…
********************

vazhdon.....

[ALBA]

Eh, per Oson e tё mirёn Shkodёr,
Pati shkrue e pati thanё…
Se kah ti bien Dielli me Hanё,
Si n’Veri e si ndёr Shkodranё,
Nuk ka burra e as nuk ka gra,
Pёr ma tё mirё me sy me u pa,
Per ma trima e ma burrnesha,
Gra e vajza si sokolesha.
E ai Osja n’kull t’agzotit
Kur ja dha flaken barotit…
Edhe e bani pusin e zi
Nё Vraninё, pёr Mal tё zi,
Ku ja la botes njё namё
Se Shqiptar, kshtu do me thanё :
Kur ta gucin n’Nder e nё Atdhe,
Bahet zjarm, bahet rrufe…
E ban tokёn pus e gjamё
Per me i shkri dheun pёr nan kamё
Ç’do armikut qё t’ia ket ana…
Dheun e tjetrit ku s’ja la baba…
**********************
A e mban mend o moj Hyjni,
Mori shpresa plot dashni…
Qё ma merr shpirtin nё Nore…
E ma ndez zemrёn sot zhari?
*********************
A e kujton at zog shqiptari?
Se sa bukur ai pati kёndue,
Me ato vargje, gjith begati
Pёr Shqiptar e pёr Shqypni.
Kur pat thirr deri n’Europё,
Nё tribuna e pat çue zanin,
Per at zjarm qё e dogj Ballkanin,
Dogj Ballkanin e coptoj…
Shqiperinё me gjak e mloj…
Kur na shkoj Kosova e jonё,
Kur Malcinё e mori dhuna,
E Çamerinё e dogji furra…
Furra e zezё e Greqisё dinake,
Qё e perzhiti nё mes tё flakve…
Duke i djegur gra e femijё…
Oh e mjera o moj Çameri!
E aj burrё o mori Zanё,
At Gjergj Fishta i kanё pas thanё !
Pader Gjergji e thirrte bota,
Gjith Shqypnija ja nderte zanin,
Rumelia ja ndigjonte kangёn...

Vazhdon...............

[ALBA]

Eh, ai Europes ja pat rrit nderin,
N’Manastir n’kongres tё parё,
Pёr Shqypni e pёr Shqyptar…
Pёr kёtё Botё edhe Europё…
I pat bashkue burrat me kokё…
Edhe zuni nji Abetare…
Pёr me fol gjuhёn Shqyptare,
Me nje za, system tё ri …
Pёr gjithё shekujt nё Histori,
Bash njaj burrё pra, i Fishtjanё,
Prift i shenjtё Gjergji Lezhjanё,
Ai Lezhjanё, edhe Shkodranё,
Por Shqiptar me Tatё e Nanё,
U çue n’kambё nё Manastir,
Edhe Gjuhёn nisi fill…
Si me fol e si me shkrue,
Cillat germa me pёrdorue…
N’germ t’Latinit ai kambёn e nguli,
Pse Europa, tha, asht me ne… !
Pёr gjithmonё Atme e atdhe…!
Pse Latini ai i biri i Zotit…!
Qysh nё kohnat e Ostrogotit…
N’Ilirisht ai me fol ka msue…
Edhe germat mir ka latue…
Se shumё rraj fjalёsh, tha, i ka marr,
Ne gjuhёn ton t’vjeter, ma parё.
Edhe u vu n’fill Historia…
Me ato fjalё tё shenjta tё tija,
U vendos Gjuha Shqyptare,
Larg prej zhiblave greko-sllave,
Larg ma shumё prej gijuhёs Arabe,
Shumё ma afёr Europёs atёhere…
Ku ai burrё, ai i biri i tё mirit,
Biri i Shqipes dhe i Ilirit…
Mendoj hollё pёr kёtё Atdhe
Pёr Europёn dha atё ide…
Pёr njё fillim e pёr bashkim…
Qysh tek germat qe janё pagzim…
Jane pagzimi i njasaj dashnie,
Janё pagzimi i njё ardhmёnie…
******************
ky postim me ka pelqyer me shume .
vazhdon.........

[ALBA]

Por shkoj shekulli e filloj tjetri
Dhe Europёs n’bark i rrin Lepuri,
Pёr Shqypni e pёr Shqiptar,
Edhe pse Greku verdallё…
Sidhet Tokёs e sidhet djerrit,
Bash si djalli brёnda ferrit,
Tuj thur plane e dhelpёni…
Bashk me Serb e me sllavi,
Si me djeg e me perzi…
Nё Kosovё e nё Çamёri…
Nё Mal tё zi e Macedoni…
Pёr me shue kёtё Shqiptari.
Se pёr Europё Greku e sllavi,
Nuk mёndojne, o mori Zanё,
Se shkoj shekulli e filloj tetri,
E as sllavi e as Greku…
Jo, s’po i njohin germat e Europёs,
Por po u vlon njaj mall nё gji…
Prej ku nis ai Deti i zi,
E kah rrjedh vala me Dri,
Krejt Ballkanin der’matan detit
Krejt Mesdheut po due me thanё,
Deri ne Istria, Adrias matanё,
Kan njё plan e njё djallёzi…
Pёrmbi bjeshkёt nё Slloveni,
Don me i dal Danubit matanё,
E krejt njё botё po don me i thanё,
Si e pat pa Cari nё andёrr…
Me thirrё don, “bota greko-sllave”,
Me hup don farёn e shqiptarve.
Eh, Europa spo don liri,
Pёr Shqiptar e nё Shqiptari,
Por po don dokrra n’breg t’hinit,
Siç pat ba mot mas moti…
Kundёr tё drejtёs qё na dha Zoti.
******************
Unё spo dij ndoshta me ti rreshtue,
Por ai Gjergji krejt i pat shkrue,
Se kurr kta lkurёn s’kan me ndrrue,
As Europa pёr Shiptar…
As vetё Greku bashkё me sllav…
*****************
vazhdon................

[ALBA]

Por unё deshta moj bukuri,
Pёr me kjajtё pak sot me ty,
Se po t’shoh nё maje tё malit,
Me atё veshje krejt ne zi…
Me ato lot qё mi ke ndёr sy,
Kah po i sheh ato bjeshkёt tona,
Kah po e lshon synin kah Vlona,
Ku po derdhet vaj e gjamё…
Kur prej dallgёsh tё tёrbueme,
Po na mbyten bij e bija,
Vashat tona edhe rinia,
Veç tuj ik prej njaj mjerimit,
Prej mungesave pa kufi…
Ku ska punё, jetё as njerzi…
Ku ska shtet as qeveri…
Ku ka veç rrёna e tragjedi,
Ku ka vuajtje e vorfёni…
Ku mungon buka pёr fmi,
Mungon buka uji e drita…
E nё çdo leqe u asht zanё prita…
****************
A thue Zanё jam tuj tё randue,
Edhe vajin jam tuj ta shtue?
Pёr çka Shqypnis bashkё jem tuj pa,
Si po vriten vllu me vlla,
E si po shahen e si po grinden…
Si ja luejne shoj-shojt gishtin…
Kur n’ballkan dhelpnat luejn bishtin…
********************

[ALBA]

Por spo muj, vetem me tё lanё,
Mori Zanё e bukura Zanё,
More Dielli bashkё me Hanё,
Qё m’lshon rreze e mё jep jetё,
Kur tё shoh bjeshkёs pёrpjetё…
Kah mё ecё e kah je tuj m’pa,
E kah synin s’je tuj ma nda…
**********************
Eh, pra kaq gzim ti mё jep mue,
Sa ma thot kjo zemra e shkretё,
Se pa shpres unё skam me mbetё,
Se po t’shoh ty n’vёndet tona…
Ku po m’rrin me “Orёt e malit”,
Me tё bukurat “shtoju Zot vallet”,
E sado luft, vaji e potera…
Pёrbri jush u ka kalue…
Prap ju bashk keni qёndrue…
Pa u da e pa u trёmbun,
Veç tuj prit e tuj ndihmue…
Tuj i kjajt e tuj i vajtue…
Gjith njata qё ranё pёr atdhe,
Pёr njat komb, atme e fe,
Pёr me i pshtue gra e fmi…
Pleq e t’lodhun, t’pa mundsi…
Per me ik, a me qindrue…

Pra moj Zanё t’laça bekue!
Ty e krejt Zana e Ora…
Qё bashkoheni dora-dora,
Ku Shqiptarve u derdhet gjaku,
Ku familjeve u digjet pragu…
Pёr me i nim, e me i forcue…
Mos me i lanё pёr me u largue
Prej atdheut as prej ksaj jete,
Pёr me u dhane nje vrudh tё ri,
Me qendrue e me u ringjallё…
Çdo tё keqje pra, me i ba balle…

Vazhdon.....

[ALBA]

Der sa bota e gjytetnimi…
Ta kenё njoft vehten ma mirё,
Se gjytetni nuk don me thanё:
Pёr me shkel tjetrin me kambё!
As me i vra grue e fmi…
As me i rrah prindrit ndёr sy…
As me dhunue grue as motёr…
As me i djegun ship e votёr…
As me therun fmit ndёr djepa…
E me ua hup tё drejtёn kah jeta…
********************
Pra moj Zanё!
Moj shpirti i mendimit,
Ti mi ep zёmёr frymzimit,
Dhe mё ban mos me harrue,
Por krejt jetёn me kujtue…
Se edhe na vetё si Shqiptarё,
Do punё tё liga n’dor i kem marrё,
Tuj u lidh me Grek e Sllav…
Tuj i ba krushq e kumbar…
Besa shpesh, se jo fort rradhё,
Sidomos do krenё tё parё…
Qё krejt pa ditё e pa u kujtue,
Hypёn nalt nё atё pushtet,
Me ndihmёn e dreqit, tё sllavit-grek…
Sidomos shekullit qё shkoj,
Ku shumё nana atje vajtoj…
Prej marrveshjesh midis barbarve,
Kur vetё dreqi kje n’krye t’shqiptarve.

Besa prap sot asht njaj lloj shejtanit,
N’krye t’Shqypnisё, ku ma sparit,
E pin kafёn nё Athinё…
N’Beograd rrin n’tavolinё…
Tuj pi Xhin e tuj pa sinjora…
Kah i pёrdredhin njato tul-holla,
Kah ja u ban mezet, vetё “Nikolla”…
Kur n’Kosovё po derdhej gjaku,
E kur po i lidhej qafet laku,
Ekzistencёs sё Shqiptarve…
Kur u dogj gjithçka n’mes flakve…
*******************

vazhdon............

[ALBA]

Por moj Zanё po due me t’thanё,
Veç, mos ma merr shumё pёr mёrzi,
Pse po kjaj sot derte me ty…
Se qe besa, tash, sa mot-mot,
Tё kam lyp se ku me tё gjet,
Por unё larg sot kam qellue,
Edhe bjeshkve, kaher skam dalё,
Se aq kam mall pёr me tё pa,
Pёr me qesh e pёr me kja…
E me ti pa tё bukurit sy…
Atё fytyrё, oh, moj Hyjni…
Ndoshta dorёn kishe me ma dhanё,
Me ta puthё nji herё moj Zanё…
E te gjujt tu, ndoshta kishe me m’lanё,
Pёr me u ul e me u rrёfye…
Pёr çka jetёs pashё me sy…
Ndoshta keq dhe pa arsy…

Ndoshta ftyra, tuj mё ndigjue…
Ndonjёherё ka me tё ndrrue…
Pёr çka mallesh ta diftoj…
Pёr çka ndoshta dhe e teproj…
E kur unё tё shoh nё sy …
Se mё vrahesh nё merzi…
Pёr ndonjё t’keq, qё ma ndigjon,
Njaty zёmra mё pikon…
Edhe lotin ke me ma pa…
Kur te kamёt ka me tё ra…
Pra nuk due me tё lendue…
Vrafsha vehtёn ti tuj mё pa…
Nё e thaça ndoj fjalё me t’keq…
As pёr Turk, as grek as shkja…
As pёr ata qё m’duken si dreq…
Nё ato fronet e Shqypёnisё,
Ku bajnё punёt e Greqisё…
Tё Greqisё e tё Sllavisё…
Tuj i ba njerzit me dek unit,
Me ju dhimt gurit e drunit,
Tuj ja u shtyp lirinё nё bark,
E tuj ja u marr fyrmёn ka pak…
**********************

vazhdon............