Qentë rrugaçë mësyjnë Mamurrasin!!

[Shpirt Njeriu]

MAMURRAS

Qentë mësyjnë qytetin e Mamurrasit. Kope të tëra kafshësh rrugaçe kanë tmerruar banorët e këtij qyteti të vogël, duke bërë që nëntë prej tyre të shkojnë në spital nga kafshimet e duke përhapur panik tek banorët e tjerë. Ngjarja e rrallë ka ndodhur në afërsi të bankës së qytetit, kur tufa e qenve, e përbërë nga dhjetra të tillë, ka sulmuar njerëzit që kanë qenë duke ecur në rrugë. Të tmerruar ata janë munduar që t'i përgjigjen sulmit të qenve, madje njëri prej tyre i ka qëlluar me gurë. Kaq ka mjaftuar që tufa e qenve të uritur të vërsulej drejt "gjahut". Por jo të gjithë njerëzit që ndodheshin në atë kohë në rrugë i shpëtuan tërbimit të qenve. Sipas burimeve nga poliklinika e Mamurrasit, nëntë persona kanë marrë edhe mjekimin e nevojshëm. Të dëmtuarit janë fashuar dhe janë dezinfektuar dhe më pas kanë bërë edhe vaksinimin kundër tërbimit, pasi qentë e rrugës mund të jenë bartës të sëmundjeve të ndryshme. Pas ngjarjes, i menjëhershëm ka qenë edhe aksioni i organizuar nga policia e rendit e Mamurrasit për vrasjen e qenve të rrugës, e cila ka mundur të vrasë vetëm pesë të tillë. Sipas bluzave të bardha, në spitalin e qytetit kanë ardhur nëntë persona që janë mjekuar, por mendohet se mund të ketë edhe të tjerë, të cilët nuk kanë shkuar për mjekim. Mjekët u kanë bërë thirrje që të marrin mjekimin, pasi qentë mund të jenë të tërbuar. Të dëmtuarit kanë marrë mjekimin ambulator në urgjencë dhe më pas kanë shkuar në drejtim të kryeqytetit, ku kanë bërë edhe vaksinën kundër tërbimit në Spitalin Ushtarak dhe më pas janë kthyer në shtëpi. Hatixhe Sala, është mjekja e urgjencës, e cila ka qenë në punë në kohën kur personat e sulmuar nga qentë kanë shkuar për t'u mjekuar. Mjekja ka treguar për Gazetën se, si e kanë përballuar një situatë të tillë.

Kur u paraqitën të sëmurët në urgjencë?
Rreth orës 12.00, e para ka ardhur Çesena Katuçi, 35 vjeçe, e cila ishte e mbytur në gjak dhe me disa plagë. Më pas, brenda pesë minutash, kanë ardhur të tjerët.

Sa persona kanë ardhur për të marrë ndihmën e parë në spitalin e Mamurrasit?
Sipas numrit që është shënuar në regjistër, numërohen nëntë persona që kanë ardhur në urgjencë për t'u mjekuar. Për 20 minuta kanë ardhur të nëntë.

Në raste të tilla, çfarë ndihme ofron urgjenca?
Mjekim profilaktik, çka do të thotë mjekim të plagëve dhe fashimin e tyre, pasi te ne nuk bëhen vaksinat. Më pas i kam nisur të gjithë për në Spitalin Ushtarak të Tiranës. Gjendja e të dëmtuarve nuk ishte e mirë dhe duhej që me çdo kusht të bënin edhe vaksinën kundër tërbimit.

A ju ka ndodhur ndonjëherë që në urgjencë të vijnë një numër i madh pacientësh të kafshuar nga qentë e rrugës?
Eshtë hera e parë që më ka ndodhur të vijnë nëntë veta njëherësh.

Çfarë thoshin të dëmtuarit për atë që ngjau?
Sipas tyre, ishin rreth 30 qen që u ishin vërsulur në të njëjtën kohë. Shumica e të sëmurëve ishin më shumë të lebetitur dhe të frikësuar.

Si arritët t'i dërgonit në Tiranë?
Të dëmtuarit janë nisur në drejtim të kryeqytetit me makinat e tyre.

A ka të shtruar në spital?
Jo, nuk ka, pasi kanë marrë mjekimin dhe kanë dalë. Ne po i ndjekim rast pas rasti dhe vazhdojmë mjekimin nëpër shtëpi. Pacientët nuk kanë qëndruar vetë në spital. Ndërkohë që ka më shumë se pesë persona të tjerë të cilët nuk janë paraqitur për të marrë mjekimin. Ne si shëndetësi kemi bërë lajmërimet që të gjithë personat e sulmuar nga qentë të paraqiten dhe të mjekohen, pasi qentë mund të jenë të tërbuar.


Flet 32-vjeçari i sulmuar

"Si më kafshuanqentë në qytet"
Kishte dalë për të mbaruar një punë dhe për të takuar disa miq, por pas pak minutash është gjendur në spital, me plagët e dhëmbëve të qenve. Agim Laku, 32 vjeç nga qyteti i Mamurrasit, ka treguar për Gazetën dhe televizionin "News 24" se si ra viktimë e dhëmbëve të një kopeje qensh rrugaçë. "Sapo kisha dalë nga shtëpia dhe po shkoja për të takuar disa të njohur. Isha në rrugën kryesore të Mamurrasit dhe po drejtohesha për në një lokal ku e kishim lënë të takoheshim. Papritur vura re një tufë qensh që m'u hodhën e më kafshuan", ka thënë 32-vjeçari pas dërgimit në spitalin e Mamurrasit. Më tej, ai ka treguar se vetëm ndërhyrja e disa kalimtarëve ka bërë që ai të shpëtojë gjallë nga dhëmbët. "Po të mos ishin njerëzit në rrugë, kushedi çfarë do më kishte ndodhur. Duke më kafshuar, ata më rrëzuan, por fatmirësisht shpëtova", ka vijuar më tej i riu nga Mamurrasi. Ai ka treguar se nëpër rrugët e Mamurrasit ka gjithmonë qen, një pjesë janë rrugaçë, një pjesë janë të shtëpive private në qytet dhe në periferi. "Por, si sot nuk kisha parë asnjëherë dhe për momentin nuk i vura re. Kur po ecja, po ruhesha që të mos përplasesha me ta, sepse ecnin në turma përmes rrugës, por nuk e mendova se ata do të më sulmonin", ka vijuar më tej 32-vjeçari i kafshuar.


Dëshmitarja: Si i pashë qentë duke sulmuar njerëzit, Bashkia t'i vrasë

As që i kishte shkuar ndonjëherë në mendje se do të sulmohen nga një tufë e madhe qensh në mes të rrugës dhe në mes të ditës. Një nga gratë e sulmuara, tregon për frikën që e kishte pushtuar kur ka parë njerëzit të sulmohen nga qentë. "Kisha dalë rreth orës 10.00 të paradites për të bërë pazarin dhe isha duke u kthyer në shtëpi. I kisha të dyja duart e zëna dhe në atë moment ndodhesha afër godinës së bankës. Aty dëgjova fillimisht të lehurat e qenve. Një burrë kishte marrë një gurë në dorë dhe po i qëllonte", thotë gruaja. Por më pas ajo kishte parë që qentë e tërbuar ishin khtyer drejt saj. "U mundova të ikja me vrap dhe i lashë ato që i kisha blerë në mes të rrugës. U futa në një rrugë lagjeje, kur tre nga qentë më ishin sulur nga mbrapa. Shpëtova se hyra në një dyqan", tregon më ajo. Gruaja rreth të 50-ave, ka thënë dje se Bashkia duhet të marrë masa urgjente për të zhdukut qentë rrugaçë, pasi qyteti është mbushur.


Kryetari i bashkisë: Do vrasim qentë e rrugës

Shqetësimin për rritjen e numrit të qenve të rrugës e ka ngritur edhe kryetari i Bashkisë së Mamurrasit. "U kam kërkuar ndihmë forcave të policisë, pasi kohët e fundit numri i qenve të rrugës është rritur mjaft", ka pohuar kryetari i Bashkisë së Mamurrasit Anton Frroku. Madje, ai ka propozuar që në këtë fushatë për zhdukjen e qenve të rrugës të marrin pjesë edhe gjahtarët. "Bashkia e qytetit ka njoftuar Drejtorinë e Policisë së Qarkut së Lezhës për të ndërhyrë, ndërkohë që po planifikon masa për asgjësimin e tyre nga shoqata e gjuetarëve", ka saktësuar më pas ai. Kryebashkiaku ka shprehur edhe keqardhjen e tij lidhur me ngjarjen e ndodhur në qendër të qytetit mesditën e djeshme.

[Shpirt Njeriu]

Laureta Rryçi & Ardian Bushi

Qentë e tërbuar tmerrojnë banorët e Mamurrasit duke kafshuar rëndë shumë prej tyre. Ngjarja e rrallë ka ndodhur në mesditën e djeshme në afërsi të ish-bankës së këtij qyteti.

Si pasojë, kanë mbetur të dëmtuar rëndë 9 persona, të cilët si fillim kanë marrë ndihmën mjekësore në qendrën shëndetësore të qytetit, ndërsa më pas janë nisur drejt kryeqytetit për të marrë një mjekim të specializuar. Ata janë Çesena Katuçi 35 vjeçe, (në gjendje të rëndë), Fatmir Rama 37 vjeç, Pashe Medja 52 vjeçe, Shaqir Boshnjaku 25 vjeç, Silvana Sela 32 vjeçe, Agim Laku 32 vjeç, Prena Gjoni 60 vjeçe, Fatmir Kurti 22 vjeç dhe Mikel Cara 21 vjeç. “Po kalonim në rrugë, kur kemi vënë re një tufë të madhe qensh që po ecnin në mes të qytetit dhe pa kaluar pak sekonda na janë vërsulur duke na shqyer rrobat”. Kështu kanë rrëfyer të tmerruar të dëmtuarit para policisë dhe mjekëve. Më tej, ata kanë treguar se për momentin nuk iu ka ardhur asnjë në ndihmë, për shkak se gjithkush është munduar të largohet me shpejtësinë më të mundshme, në mënyrë që të mos bëheshin viktima të radhës. Ndërkohë, të gjithë drejtuesit e institucioneve të këtij qyteti janë vënë në lëvizje për të marrë masat e duhura për të përballuar situatën, si dhe për t’iu ardhur në ndihmë të gjithë banorëve që mund të jenë kafshuar.

Ngjarja
Gjithçka ka ndodhur rreth orës 12.00. Qytetarët që po kalonin pranë ish-bankës janë kthyer në viktimat e para. Një tufë e madhe qensh, rreth 30, teksa po kalonin pranë tyre u janë vërsulur duke ju grisur rrobat, si dhe duke ju shkaktuar edhe plagë të rënda në trup dhe në fytyrë qytetarëve që po kalonin rastësisht. Tmerri ka zgjatur më shumë se dhjetë minuta dhe asnjë nuk ka mundur për momentin që t’iu vijë në ndihmë të dëmtuarve. Madje, banorët kanë treguar se edhe ata pak njerëz që ishin përreth janë larguar me vrap nga ai vend, në mënyrë që t’iu shpëtonin kafshimeve të qenve të tërbuar. Më pas, të dëmtuarit janë drejtuar vetë të lemerisur drejt Qendrës së Shëndetësisë për të marrë ndihmën e parë mjekësore. Atje ata kanë rrëfyer të gjithë ngjarjen. Ndërsa dy prej tyre janë nisur menjëherë drejt kryeqytetit për të marrë një ndihmë më të specializuar. Sipas mjekëve, të dëmtuarit kishin marrë plagë të rënda në pjesën e fytyrës, si dhe në pjesët e trupit.

Rrëfimi
Edhe pse kanë qenë të tmerruar, banorëve të Mamurrasit iu është dashur të rikthejnë edhe një herë situatën e vështirë që kishin kaluar para pak orësh. Në polici, ata kanë rrëfyer se një tufë qensh i ka sulmuar teksa po kalonin rastësisht. “Unë isha nisur për në shtëpi dhe asnjëri prej nesh nuk i ngacmoi qentë që po kalonin, vetëm pa kaluar shumë sekonda na janë vërsulur”, ka thënë një prej banorëve që është kafshuar nga qentë e tërbuar. Ata vetëm sa janë lidhur dhe dizefektuar në këtë poliklinikë, sipas përgjegjësit të kësaj qendre, Ardian Doçi, nuk ka patur ilaçe për t’u ardhur në ndihmë apo vaksinuar kundër tërbimit. Të nëntë të plagosurit janë dërguar në Spitalin Ushtarak Tiranë, ku dy prej tyre janë në gjendje të rëndë. Ata janë Çesena Katuçi dhe Fatmir Kurti, të cilët kanë pësuar disa kafshime. Ndërkohë që policia e Mamurrasit e ndihmuar nga ana e policisë së Laçit kanë marrë një aksion për vrasjen e qenve të tërbuar në Mamurras.

Personat që u kafshun nga qentë e tërbuar

Çesena Katuçi 35 vjeçe (në gjendje të rëndë)
Fatmir Rama 37 vjeç
Pashke Medja 52 vjeçe
Shaqir Boshnjaku 25 vjeç
Silvana Sela 32 vjeçe
Agim Laku 32 vjeç
Prena Gjoni 60 vjeçe
Fatmir Kurti 22 vjeç
Mikel Cara 21 vjeç


Mjeku: Pacientët më treguan si i kafshuan qentë e tërbuar

Përgjegjësi i Shëndetësisë së Mamurrasit, Ardian Doçi, shpjegon për gazetën “Panorama” situatën e rënduar që është krijuar në institucionin që ai drejton pas mbërritjes së 9 pacientëve të kafshuar nga qentë e tërbuar. Në të njëjtën kohë, mjeku tregoi se pacientët i kanë rrëfyer të gjithë ngjarjen që ka tronditur qytetin e Mamurrasit.

Kur u paraqitën të sëmurët në urgjencë?
Sipas informacionit që kam të sëmurët janë paraqitur në spital rreth orës 12.00 të drekës. Ndërkohë, që unë vetë kam mbërritur dhjetë minuta më pas.

Si ishte situata në momentin që erdhën të dëmtuarit?
Të parat që kanë ardhur ishin Prena Gjoni dhe Çesena Katuçi, më pas, numri i tyre është rritur pasi shtatë persona të tjerë kanë ardhur me të njëjtën diagnozë. Menjëherë kam vënë personelin e mjekësisë në gadishmëri, pasi ishte me të vërtetë një situatë alarmante. Shikoje njerëz të shqyer në fytyrë dhe në trup, si dhe të sakatosur në pjesë të tjera. Ndërkohë, të gjithë pacientët ishin shumë të tmerruar.

Ju treguan pacientët si kishte ndodhur ngjarja?
Po, ata më rrëfyen që një tufë qensh kanë kaluar përmes qytetit, dhe sipas tyre kanë qenë rreth 30 copë. Në këto momente, qeni që ishte dhe në krye të tufës i është sulur të parës Pashke Gjonit dhe më pas nga britmat e njerëzve dhe largimi i tyre me shpejtësi i janë sulur të tjerëve. Një skenë me të vërtetë e tmerrshme që ka alarmuar banorët përreth. Ndërkohë, që asnjë nga banorët nuk ka patur mundësi që t’u jepte ndihmë. Të tilla ngjarje nuk mbaj mend të ketë pasur këtu tek ne.

Çfarë ndihme iu ofruat të sëmurëve?
U dhamë mjekimin e parë dhe i kemi nisur në Spitalin Ushtarak të Tiranës, pasi mjekimin duhej akoma më i specializuar dhe se ne nuk kemi vaksina kundër tërbimit, siç kërkon rasti specifik.

Më pas si vepruat?
Kontaktova menjëherë me kryetarin e Komunës, Anton Frroku. Ky i fundit më shpjegoi se po merren me këtë çështje për të gjetur një zgjidhje. Po kështu, kanë vendosur nëpër rrugica afishe që të gjithë personat që janë të kafshuar të marrin vaksinën tek Drejtoria e Higjenës në Laç, pasi nuk mund të mbahen në repartet tona. Po kështu, të gjithë pacientët, të cilët janë të plagosur, kanë filluar të marrin mjekim nëpër shtëpitë e tyre dhe po ndiqen nga ana jonë hap pas hapi. Kjo situatë e rëndë do të përballohet, por shkaktarët nuk duhet të ekzistojnë më në qyetin tonë.



Kryetari i Bashkisë: Do të asgjësojmë qentë e tërbuar

Kryetari i Bashkisë, Anton Frroku, pas ngjarjes së mesditës në qendër të qytetit ka marrë vendim që të gjithë qentë e tërbuar të asgjësohen. Kjo, natyrisht, do të arrihet me ndihmën e policisë së qytetit dhe do të realizohet në orët e vona të darkës.



Bashkia, afishe për vaksinat

Bashkia e Mamurrasit ka ndërmarrë një sërë masash për të vënë në djeni të gjithë banorët se në qytet po lëvizin për momentin qen të tërbuar. Drejtuesit e këtij institucioni e kanë parë të arsyeshme që të vendosin afishe në qytet, ku shkruhet se të gjithë qytetarët që i ka kafshuar qeni ditët e fundit duhet të vijnë patjetër në qendrën e shëndetësisë për t’u vaksinuar. Burime nga policia e Mamurrasit bënë të ditur për gazetën “Panorama” se ka nisur aksioni për asgjësimin e qenve të tërbuar. Deri dje në orët e mbrëmjes janë vrarë pesë prej tyre. Ndërkohë, pritet që një aksion i tillë të vazhdojë për disa ditë me radhë, deri sa ata të asgjësohen plotësisht, në mënyrë që banorët të mos jenë më në rrezik.

[manoklla]

Ti helmojne te gjith me mish te infektuar. Lloc shpejt qeni ashtu.

[i_pakapshem]

tironco jo ti helmojne me mish te helmuar, por ti perdorin si mish (tamam si ne kore te jugut)

[Shpirt Njeriu]

Fatmir Ramën e takojmë në lokalin e tij të vogël, buzë rrugës. Është i imët në trup dhe fjalëpak. Ka një çehre të zbehtë.

Sapo ka shkuar të marrë ilaçet që i ka rekomanduar mjeku, kryesisht antibiotikë, penicilina dhe gentamicina. I mban në një qese dhe tregon me shaka se i ka “ushqim për një muaj”. Fatmiri “shpëtoi” me një të kafshuar jo shumë të madhe në pjesën e brendshme të këmbës së majtë, por që mund t’i kishte kushtuar edhe jetën nëse ai qen do të kishte qenë i tërbuar. Fatmiri është vendali dhe ka një jetë që jeton në Mamurras. Por, nuk i kishin parë sytë më parë një ngjarje të tillë, ashtu si edhe banorëve të tjerë. “Është një histori edhe për të qeshur, edhe për të qarë”, thotë ai. Ndërsa tregon ngjarjen e pazakontë të “sulmit” nga kopeja e qenve, mundohet të përcjellë edhe përjetimet e banorëve të tjerë të Mamurrasit, ditën e “dramës së qenve”.

Ku ishit ju në momentin kur ka ndodhur “sulmi i qenve”?
Unë kisha shkuar të blija një paketë cigaresh në ushqimoren këtu afër. E pashë grumbullin e qenve që po vinte nga larg. Mund të ishin nja 30 qen të gjithë së bashku. U afruan. Unë hapa derën e makinës, mora diçka dhe e mbylla përsëri. Në atë moment, një prej qenve lehu dhe në çast u sulën të gjithë të tjerët. Unë u tremba. Më rrethuan dhe më vunë në mes. Nuk mund të lëvizja ngaqë të gjithë ishin aty.

Thirrët ndokënd për ndihmë?
Vëllai im ishte aty afër, te dera e lokalit duke pastruar me fshesë dhe me zorrën e ujit, ai u sul i pari që t’i trembte. Mua nuk po më lëshonin qentë, atij nuk i bënë gjë. Kur u shpërndanë thashë shpëtova me kaq.

A patët shumë dëmtime?
Po, më kanë kafshuar te këmba e majtë. Nuk është plagë e madhe, por kam marrë një qese plot me ilaçe. I kam ushqim për një muaj.

Shkuat menjëherë në qendrën shëndetësore?
Po, më çuan menjëherë në qendër për të bërë tetanozin. Vaksina nuk kishte. Unë kisha qenë në mëngjes aty, pasi çuam komshijen tonë, në orën 7 pa ca. Ishte çudi e madhe. Nuk më besohej. Në mëngjes e çova atë për të marrë ndihmën mjekësore, në drekë e pësova vetë.

Në ç’orë mund të themi se u dukën qentë në qytet?
Rreth orës 07.00 të mëngjesit, komshija jonë, Prena Gjoni ishte e para që u sulmua nga qentë. Më pas dhe dy vetë të tjerë nga dreka, rreth orës 12.00 ishte momenti kur u egërsuan më shumë. Këtu u vërtitën gjithë paraditen deri në orën 13.00. As nëpër filma nuk e kishim parë një gjë të tillë. Patëm frikë më shumë për fëmijët, sepse ata dolën nga shkolla në atë kohë. Të gjithë prindërit dolën me vrap për të shoqëruar fëmijët dhe më pas kush shihte qentë në rrugë, fshihej. Ishte me të vërtetë një gjë e tmerrshme.

A ka ndodhur më parë që të dukej në qytet ndonjë turmë kaq e madhe qensh?
Jo, s’kishte bërë vaki më parë. Këtu çdo shtëpi ka qen, sepse shumica kanë shtëpi private, por asnjëherë nuk na kishte ndodhur të sulmoheshim nga qentë.

Nga mund të kenë ardhur qentë?
Mund të kenë qenë edhe nga fshatrat përreth, ose ka pasur nga ata që i kanë lëshuar natën dhe nuk janë kthyer nëpër shtëpitë e tyre. Por, ata ishin të gjithë në kope duke ndjekur një qen femër dhe mbase për këtë kanë qenë më të egërsuar.



Personat që u kafshun nga qentë e tërbuar

Qefsere Katuçi 52 vjeçe
Fatmir Rama 37 vjeç
Pashke Medja 52 vjeçe
Shaqir Boshnjaku 25 vjeç
Silvana Sela 32 vjeçe
Agim Laku 32 vjeç
Prena Gjoni 60 vjeçe
Fatmir Kurti 22 vjeç
Mikel Cara 21 vjeç
Rrahim Basha 45 vjeç


Analizat, qentë nuk ishin të tërbuar

Analizat e bëra në Tiranë kanë rezultuar negative. Kjo do të thotë, që qentë e vrarë deri tani nga ana e forcave të Policisë Bashkiake dhe të policisë së Mamurrasit nuk kanë qenë të tërbuar. Sipas të dhënave nga kjo Bashki, janë asgjësuar deri tani rreth 60 qen, nga kopeja që zbriti në qytetin e Mamurrasit, rreth tre ditë më parë, përkatësisht 40 qen natën e ‘sulmit’ dhe rreth 20 qen të tjerë një natë më parë. Ndërkohë, që analizat nuk janë bërë për të gjithë qentë. “Në Tiranë ka shkuar për t’u analizuar vetëm koka e qenit femër, që mendohej të ishte e tërbuar. Nëse do të ishte një prej qenve i tërbuar, ashtu do të kishin qenë edhe qentë e tjerë. Analizat treguan që ajo nuk ishte e infektuar nga ky virus dhe kjo analizë nuk mund të bëhej në të gjithë trupat e ngordhësirave. Qentë, ndërkohë, janë groposur diku jashtë qytetit”, tha dje nënkryetari i Bashkisë së Mamurrasit. Aksioni për asgjësimin e të gjithë qenve rrugaçë në këtë qytet do të vazhdojë edhe në ditët në vazhdim.



Bashkia, afishe për vaksinat

Bashkia e Mamurrasit ka marrë masa për të vënë në dijeni të gjithë banorët se në qytet mund të ketë qen të tërbuar. Në pozicione të ndryshme të qytetit janë shpërndarë afishe ku bëhet e ditur se Bashkia ka nisur aksionin e asgjësimit të tyre si dhe kanë mbërritur vaksinat nga Tirana për të gjithë ata që kanë pasur dëmtime dhe kafshime nga qentë. Sipas njoftimit, të gjithë banorët duhet të paraqiten në qendrën shëndetësore për të bërë vaksinën falas, ndërkohë që ata që janë plagosur e vazhdojnë mjekimin e tyre nëpër shtëpi. Ndërkaq, përveç kësaj, ka vazhduar edhe aksioni i asgjësimit të qenve nga ana e policisë së Mamurrasit dhe Policisë Bashkiake, në bashkëpunim edhe me banorë që posedojnë çifte personale, aksion, i cili do të vazhdojë edhe në ditët në vazhdim, deri sa të eliminohet tërësisht rreziku që u kanoset banorëve të kësaj Bashkie.





Të dhënat e Bashkisë tregojnë për asgjësimin dhe groposjen e 60 qenve

Banorët rrëfejnë dramën
Kryebashkiaku: Isha prezent, shyqyr që shpëtuan fëmijët

Me fjalën qen në mendje nisemi për në Mamurras. Të paktën deri dje në mbrëmje, ky ka qenë kryeqyteti i lajmit. Zbresim nga makina dhe sytë i hedhim për të kërkuar kafshën me katër këmbë. Ndërsa, shoferi na thotë se “rrugaçët” kanë bërë namin.

Kanë kafshuar ç’njerëz kanë gjetur përpara, gati si të shihnin ujqër të uritur. Sapo hyn në rrethinat e qytetit të vogël të Mamurrasit të krijohet përshtypja se nga çdo cep mund të dalë një lukuni me qen të tërbuar. Është kjo arsyeja pse gjendemi këtu, në periferinë e një qyteti të lënë në harresë, i cili prej tre ditësh është bërë objekt i mediave. Rruga, në fakt, është e shkretë. Shumë pak njerëz qarkullojnë brenda rrugicave gjysëm të asfaltuara. Ndoshta është faji i kohës së keqe. Shiu veson herë pas here dhe qielli është i vrenjtur. Në cepin e majtë të rrugës një prej banorëve ka ngritur një lokal të vogël. Vetëm i zoti i lokalit është ulur në një prej tavolinave bosh dhe pret klientët e njëjtë. E takojmë dhe mësojmë se është një nga “viktimat” e qenve. Askush nuk e beson që ka ndodhur. Është e pabesueshme, e pazakontë për qytetin e tyre dhe për të cilën duhet të marrin masa të mos ripërsëritet. “Është e habitshme si më ndodhi mua kjo gjë, por në fakt ishte një e papritur e keqe. Të jesh mirë e bukur dhe të të gjejë e keqja kështu. Të mos ishte për vëllanë tim, do të më kishin shtrirë përtokë qentë dhe mund të rrezikoja edhe jetën”, thotë Fatmir Rama, një nga banorët e plagosur. Ishin dhjetë “viktimat” e asaj mesdite të pazakontë, që mbase do ta kujtojnë si legjendë nga brezi në brez, ashtu si ndodh me historitë e tjera në një qytet provincial. “Nuk dimë si ta quajmë këtë që na ndodhi. Edhe në Tiranë ka shumë kope me qen, unë i kam parë vetë, por ja që ndodhi këtu. U sulën si të tërbuar. Edhe burri më trim nuk mund t’u dilte përpara”, thotë një banor.

Sulmi i qenve
Vazhdojmë rrugën. Në të dalë të qytetit ndodhet Bashkia e Mamurrasit, e cila është braktisur në një cep mes kufirit ndarës të qytetit nga fshatrat. “Mund edhe të kishim mbetur fare pa zyra bashkie, por shyqyr që u gjend kjo ndërtesë”, thotë kryetari i Bashkisë, Andon Frrokaj. Mbështetja financiare që merr kjo Bashkia nga buxheti i shtetit është vetëm 41 milionë lekë të reja. “I gjithë ky buxhet ne nuk na mjafton as për të ndërtuar pritën e lumit Drojë, e jo më për të bërë investime të tjera në qytet”, shprehet ai. Frrokaj, sqaron se deri tani nuk ka pasur ndonjë plan të veçantë për vrasjen e qenve rrugaçë, pasi nuk është paraqitur ndonjëherë më parë nevoja për t’i vrarë këta qen. “Është e habitshme se si ndodhi kjo gjë në qytetin tonë. Unë isha vetë prezent në ato momente. Isha duke çuar fëmijët e mi në shtëpi, sapo i kisha marrë nga shkolla. Ishte një fat që prindërit erdhën të gjithë për të shoqëruar fëmijët e tyre nëpër shtëpi, sepse do të ishte një tmerr i vërtetë për ta nëse do t’u kishte ndodhur të përballeshin me atë turmë qensh”, thotë Frrokaj.

Çmimi i qenve
Tani aksioni për vrasjen e qenve të “tërbuar”, (kështu vazhdojnë t’i quajnë ende banorët e zonës, edhe pse është bërë i ditur rezultati i analizave), është drejt fundit. Janë asgjësuar rreth 60 qen rrugësh dhe janë groposur jashtë qytetit. “Në këtë aksion kanë marrë pjesë rreth 5 qitës, që kanë përdorur çiftet e tyre. Ata janë ndihmuar edhe nga forcat e Policisë së Rendit, që ka bërë të mundur ndriçimin e zonës për të mos rrezikuar jetën e banorëve”, shpjegon ai. Secili prej tyre do të marrë 500 lekë për çdo qen të vrarë. Ndërkaq, kjo do të vazhdojë të jetë një nga prioritetet e Bashkisë së Mamurrasit. Tamam, si pësimi që bëhet mësim. “Tani do të kërkojmë që edhe qentë e shtëpive të vaksinohen”, thotë kryetari. Në fakt, pothuasje të gjithë banorët kanë qen në shtëpi, por nuk kanë mundësi financiare të bëjnë analiza dhe vaksina për qentë e tyre. “Unë mbaj qen në shtëpi, sepse kam lokal. Po ja që gruan ma hëngri qeni i botës. Dhe i kisha thënë gjithë ato herë mos dil vetëm në pazar. Ajo nuk më dëgjoi dhe e kafshuan qentë”, thotë me shaka bashkëshorti i Qefsere Katuçit, e cila është dëmtuar më shumë se gjithë banorët e tjerë të zonës. “Ishte shumë e keqe ta shikoje veten mes një grumbull qensh që nuk pushonin dhe që më ngrinë gjakun. Dhe kisha gjithë ato ditë që e shikoja veten në ëndërr me siklet. Ja ku më doli, por shyqyr që shpëtova me kaq”, thotë Qefserja. Gruaja e moshuar tani vazhdon mjekimet në shtëpi. “Nuk dal më vetëm në pazar. Unë nuk para dal, por tani s’kam për të dalë më”, thotë ajo gjithnjë e më e frikësuar nga llahtaria që ka parë me sy. “Sikur të mos më kishin parë disa kalimtarë aty pranë, do më kishin shqyer”, flet me zë të ndrojtur. I urojmë shëndet e të shkuara dhe lëmë pas qytetin e Mamurrasit. Koha vazhdon të jetë e vrenjtur, por shi nuk bie. Çuditërisht në këtë qytet nuk gjetëm asnjë qen të tërbuar dhe urojmë që të mos ketë të tillë më, por ndërkohë kjo histori qensh do të vazhdojë të mbetet një kujtim i hidhur për të gjithë ne, ata që e jetuan nga afër dhe ne që u përpoqëm të përjetonim dramën e Mamurrasit.



Mamurrasi, 800 familje me përkrahje sociale

Mamurrasi është një qytet i varfër ekonomikisht dhe pa shumë përkrahje nga ana e shtetit. Aktualisht, popullsia ka arritur në 22 mijë banorë, edhe pse të dhënat e INSTAT-it tregojnë vetëm 16 mijë banorë. Sipas të dhënave të Bashkisë së Mamurrasit, popullsia është dyfishuar këto dhjetë vitet e fundit, por papunësia vazhdon të mbetet një nga plagët e këtij qyteti. Rreth 800 familje jetojnë me përkrahje sociale nga shteti, duke përfituar rreth 20 dollarë në muaj.



Kryetari i Bashkisë, Frrokaj: Të vaksinohen qentë

“Në radhë të parë, qytetarët duhet të jenë të kujdesshëm për veten dhe shëndetin e tyre. Pavarësisht nga të gjitha masat që ka marrë Bashkia e Mamurrasit, ne do të kërkojmë që të bëhet kontroll nga veterinerët, nga vetë banorët, në mënyrë që të mos përsëritet më ky fenomen”, tha dje kryetari i Bashkisë së Mamurrasit, Andon Frrokaj, i cili pohoi se tashmë problemi i “qenve” është nën kontroll. Sipas tij, Mamurrasi është një qytet që ka nevojë për mbështetjen e shtetit, pasi në raste të tilla emergjence është e nevojshme që edhe qendra të tilla të jenë të pajisura me vaksina dhe me ndihmën e parë mjekësore. Një tjetër problem në këtë zonë, është edhe prita e lumit Drojë, e cila ka rrezikuar gjithmonë banorët e qytetit dhe të fshatrave përreth. Sipas tij, është e nevojshme që të bëhet sensibilizimi i shtratit të lumit, pasi në çdo stinë, me rënien e shirave rrezikohen jo vetëm fushat e mbjella të banorëve që janë të vetëpunësuar në bujqësi, por edhe shtëpitë e tyre.



© 2003 Gazeta Panorama

[manoklla]

Ti na solle vetem emrat e te demtuarve nga qente. Po emrat e zogorise se qenve i ke?

[[xeni]]

Ti na solle vetem emrat e te demtuarve nga qente. Po emrat e zogorise se qenve i ke?

Emrat e kriminelve, tashme te arratisur ne drejtim teper te panjohur, mbahen te fshehte nga policia per arsye hetimi.

[ATMAN]

Majtas e djathtas, lart e poshtë, ngado që të shkosh, të dalin përpara qentë. Çuditërisht janë shtuar shumë. Vështirë se në faqe të dheut mund të gjesh një kryeqytet tjetër, ku qentë të jenë kaq me shumicë sa në kryeqytetin tonë. Të duket sikur janë grumbulluar nga i gjithë vendi. Në këtë qenëri ka qen të racës, që u shkëlqen qimja. Por shumica janë bastardë. Janë qen rrugaçë, zorrësh dhe plehrash.

Buçat përballojnë shumë meshkuj dhe zgërlaqen duke i leshuar këlyshet andej këndej, ku të mundin. Ashtu siç janë, ca laro dhe ca balo, ca trashaluqë e rondokopë dhe ca thatimë e të dobët, ca shtatlartë dhe ca shkurtabiqë, bredhin dhe lehin në grup. Sorollaten rreth e qark institucionëve, para lokaleve dhe shtëpive, nëpër oborre dhe rrugica, deri dhe në bulëvardet e Kryeqytetit Rrallëherë i sheh të vetmuar.


Shprehja popullore se "qeni e njeh të zotin" është çvlerësuar sepse qentë e kohës sonë nuk kanë zot. Ata nuk i njohin zinxhirët. Janë të zgjidhur dhe lëvizin lirisht në të gjithë territoret. Hyjnë dhe dalin, ku të duan. Bejnë gurgulera dhe halera. Prishin qetësinë publike duke lehur në kor edhe në mes të natës. E megjithatë nuk i gjen gjë Kështu që edhe shprehja tjetër popullore "iku si qeni në vresht" e ka humbur kuptimin e parë sepse qentë e kohës sonë nuk e hanë plumbin aq kollaj sa ç’mund ta hamë.


Qenëria e sotme jo vetëm se është më e mbrojtur nga njerëzia, por edhe jeton mirë. Shumë nga qentë e kopesë se qenve notojnë në bollek. Në pirgun e mbeturinave njerëzore gjejnë ç’të duan. Nuk lodhen shumë. I luajnë dhëmbet pa levizur këmbët. Për ujë dhe drita nuk heqin keq. Kolibëve të dikurshme u kanë thënë "lamtumirë" dhe për strehë nuk kanë vetëm një shtëpi.


Dhe meqenëse qentë e kohës sonë rrojnë më mirë dhe jetën e kanë më të sigurtë se ne, ata çuditën me disa njerëz që e përçmojnë jetën e qenit. Çuditen vetëm me disa nga ne sepse skota qenërore, si e zgjuar që është, e nuhat që shumica e shqiptarve të thjeshtë e të varfër ka filluar ta admirojë jetën e begatë dhe pa kokçarje të qenve të kohës sonë. Këtë admirim njerëzor për jetën e tyre qentë e nuhasin dhe në shprehjet e popullit shprehja "jetë qeni" është hequr nga përdorimi. Në vend të saj po dëgjohet gjithmonë e më shpesh shprehja "edhe qeni që është qen rron mirë". Por, qentë e kohës sonë, në krahasim me ata të kohës së Baba Qemos, kanë ndryshuar trabjatin.


Meqenëse i lanë kolibet dhe u janë afruar vilave dhe pallateve, ku mbeturinat njerëzore janë më së të mjaftueshme për popullatën e qenve, këto nuk kacafyten me njeri - tjetrin, siç bëjnë qeniet e gjalla me dy këmbë.


Por, edhe për kalimtarët nuk janë të rrezikshëm. Ato nuk të kafshojnë. Shumë - shumë mund të skërmitin dhëmbet. Kështu që s’është nevoja të bësh hazër shkopin, kur kujton apo sheh qentë e sotëm. Keto dinë vetëm të lehin. Por le të lehin. Sado që të lehin, karvani i të munduarve shkon përpara, drejt…

[ATMAN]

Mos qeshni, e kam problem!

Ne gjithe boten s'kam pare kaq zagare te gjymtuar, te zgjebosur, te pangrene, te palare, plot me mikrobe rrugeve sa ne Shqiperi. Jam mesuar qe neper Lulishte kudo ne Europe apo vende te tjera apo rruge te shoh qen rrace, te krehur, lare, ushqyer madje dhe me qimen qe u shkelqen nga te ushqyerit e mire qe u bejne.

Vite me pare here pas here Bashkia i vriste disa here ne vit dhe sikur rralloheshin rrugeve. Tani jo me.Arsyeja mbetet nje thashethemnaje. Dikush me tha qe eshte nenshkruar diku nje marrveshje me nje shoqate qe mbron qente e rrugve. Zot me ndih, marr rrugen per ne pune cdo mengjes, mu majtas djathtas meje ne lulishten qe pershkruaj shullehen ca nga keta zagaret e rrugve qe kush i ka lene te rrojne dhe pretendon qe i mbron, ben gjynah, te mos rrojne do ish me mire per vete qente. Po ky robi qe ka shkru kete marrveshjen me siguri s'i ka pyetur qente e mjere qe vuajne si qen, nese duan te rrojne sic jane katandisur apo jo. E njejta skene diku aty para nderteses se punes sime, shullehen ca te tjere, jane cik me mire te ushqyer, rrojne prane nje restoranti qe pjek paidhaqe, duket se kockat u bejne mire. Nuk po flas qe gjate dites keta zagare te zgjebosur, pershkojne rrugen ne kokerr te qejfit te tyre dhe makinat nuk i shkelin dot se kushedi ca takse na kane bere te paguajme per ta.
Vjen me e keqja, nisem ne mbremje per ne shtepi, kur ngjitem lart e pas ca oresh guxoj te fle, zgjohem nga nje ulerime femre "aaaaaaaaaaaaaaa" dhe nje hungerime qeni, u tmerrova, isha ne gjumin e pare. Dola me vrap ne ballkon, e gjora do ish alivanepsur se s'e shihja kund. Me thone prinderit e im vella qe nje **** qe rroka ke nje nga vendstrehimet e pallatit, e cila ben pjese ne te njejten kope te uriturish te stermunduarish qen qe i ruan s'di se kush, ishte nen protektoratin e njerit prej adoleshenteve te pallatit. Bucja mund te sulmonte ke i donte qejfi, madje ime me ishte cuditur si kish mundesi qe une s'e kisha hasur bucen ne mbremje kur hy ne shpi, se ne ato kohe ajo dilte ne gjueti robsh mjerane qe hynin naten vone ne shtepi. Bucja ishte e plotfuqishme, pasi protektori i saj ndeshkonte me dru kedo qe refuzonte sulmet e saj, madje kish rrahur nje moshatar te tij se i kish rene ne qafe buces.
Kaq desha une per tu bere me fantazma. Me e keqja qe mendova ishte se bucja bashke me gjithe kopete e tjera te lira, mund te jene edhe te terbuara, se sic thosh gjyshi im, qente e rrugve dhe ata qe lehin s'kafshojne. Mah, kush ma mbush mua mendjen se!!! Vija darkave ne shtepi me nje gur ne dore. Im vella me tha qe bucja flinte mbi qilimin e deres se komshiut te katit te dyte. E mjera une, si do ia bej po me doli balle per balle, mendoja, se po me doli ke oborri po i gjuj me gur!!!
Qe nga ajo dite fillova te interesohem per punen e zagareve te rruges, me rezultoi qe shume persona ma konfirmuan marrveshjen e nenshkruar nga dikush per mos vrasjen e qenve te rrugve. Ok se une hallin tim e zgjidha, me kane sjelle nje spray nga ato me piper te kuq qe mund ta perdor edhe per qente edhe per njerezit zagare, tani e mbaj ne dore edhe pse bucja s'ma ka prere ende rrugen (tani qe u shkruaj ia degjoj hungerimen!!!), por pyetja ime eshte: Nese i doni kaq fort keta qen, perse nuk ua krijoni kushtet atyre dhe t'i lini te qete qytetaret?! Perse duhet te ecim me friken mos na kafshon kush kur ecim rruges?! Perse i lini te shtohen pafundesisht rrugve duke shtuar mundesine e semundjeve qe mund te jene edhe me te keqia se prishja e "dipllomacirave" tuaja absurde me s'di se ke?!


Di kush gje

nga kordelja