BE i hap driten jeshile negociatave me Turqine

[[xeni]]

Nje mekembje e frymes fondamentaliste ne kete vend ne nje rast te nje refuzimi te mundshem mund te kishte pasoja shume te renda.

Fryme fondamentaliste quaj ate grup terroristesh qe organizuan venien e bombave ne dy sinangoga cifute, konsullaten angleze dhe nje nderteses se HSBC-se ne Stamboll ne Nentor 2003.

Ata te cilet mendojne se punet zgjidhen me bomba ne fakt nuk duan t'ia dine shume per pranimin e Turqise ne BE. Keshtu qe keto qe thua ti jane kontradiktore.

Per te shkuar ca me heret, fryme fondamentaliste quaj ate mendesi politike te udhehequr nga Erbakan qe ne vitin 1996 fitoi rreth 21% te votes popullore duke u bere partia e pare ne parlamentin turk dhe me pas kryeminister i Turqise (pas aleances qe beri me partine e trete te kryesuar nga Tansu Çiller).

Ti nuk di asgje per Erbakanin, ta siguroj. Ti di vetem ato çka ke degju nga lajmet. Turqia eshte nje vend qe ka kushtetute e cila i jep mundesi ushtrise te nderhyje kur ti teket. Turqia eshte vend ku ka diktature dhe jo demokraci. Çfare kuptimi ka ta quash fundamentalist (kjo fjale te ngre nervat) nje person qe vjen ne pushtet me votat e popullit??? Ne kohen e Erbakanit, megjithese nje periudhe shume e shkurter, ekonumia turke pati nje lulezim qe reflektoi ne mireqenien e njerezve ne pergjithesi dhe ne zgjidhjen e problemeve makroekonomike te Turqise, si borxhi jashtem etj. Plani i Erbakanit per zgjidhjen e ketij problemi, qe eshte nje nder "mallkimet" me te medha per ekonomine Turke do ta bente Turqine nje shtet me te fuqishem ekonomikisht, por me rrezimin nga pushteti te tij dhe ardhjen e atyre qe dihet, Turqia u fut ne nje krize te madhe e cila ne vitin 2000 arriti kulmin.

Nen qeverisjen e tij, Turqia forcoi lidhjet politike me Sirine dhe Iranin

E ku ka gje me normale se kjo??? Keto jane vendet fqinje te Turqise dhe mardheniet me to jane te rendesishme per shume arsye.

Gjate kesaj kohe ne Turqi pati nje bum te shkollave private islamike nderkohe qe ne gazeta prane Erbakanit po kerkohej qarte futja e elementeve te sheriatit ne administraten shteterore.

Shkolla islamike? Jo or trim s'ka asnje shkolle private islamike. Kush ti thote keto prralla ty. Po, ka shkolla private te cilat i perkasin Fethullah Gylen-it. Ky ehste nje person qe jeten e tij ia ka kushtu edukimit dhe eshte bere shkak qe te hapen shume shkolla private. Keto shkolla jane nen kontrollin e shtetit dhe nuk kane fillu te hapen athere por qe me pare se te vinte Erbakani. Fethullah Gylen dhe Erbakani, sa per dijenine tate, qe ne kete çeshtje s'dike asgje, nuk jane te se njejtes linj dhe nuk puqen shume ne mendime.

Nen presionin e ushtarakeve rreth 30-40 deputete te partise se Çillerit u shkeputen duke e lene qeverine ne minorance dhe mundesuar krijimin e nje qeverie te re 4 partiake e kryesuar nga Mesut Yillmaz. Rreth 1 vit me vone, gjykata e larte turke nxorri jashte ligjit Partine e Mireqenies per arsye se binte ne kundershtim me karakterin laik te shtetit turk dhe e detyroi Erbakanin qe te mos merrej me politike per nje periudhe 5 vjecare. Keto zhvillime, qe ne Turqi njihen si "28 shkurti", pranohen si nje grusht shteti i heshtur dhe i katerti ne Turqi pas atyre te 1960, 1971 dhe 1980.
.

What is your point in saying all this???

Ta thashe edhe nje here. Turqi eshte ven ku ushtria ka shume pushtet dhe fjala "laicizem" perdoret sipas qejfit. Per kete i eshte terheqe vemendja edhe ne raportin e fundit te bere nga BE.

Pas renies se qeverise se ketij te fundit, Erdogan u denua me rreth 1 vit burg per recitimin e nje poezie qe u cilesua si nxitje urrenjtje ndermes popullit.

Une e di ate poezine dhe e kam lexu ehde ne origjinal. Nuk kam pare ndonje varg ku te ngjallet urrejtje. Te lutem shume te na sjellesh ndonje varg prej saj dhe ta di edhe une....

Duke ardhur prape tek pyetja jote, Turqia eshte nje vend mysliman qe ka kaluar shume kriza, politike dhe ekonomike ne keto 80 vjet te hsitorise se saj. Duke filluar qe nga 1983, kur u zhvilluan zgjedhjet e para pas nderhyrjes ushtarake te 1980, rreth 40% e votes se popullore ka qene nje vote zemerimi me partite ne pushtet. Nga ana tjeter, Turqia vuan nga nje pabarazi e dukshme ekonomike, zona te vecanta si Stambolli jane ne mbase 100 here me teper te zhvilluar se sa zona te largeta rurale. Madje dhe Stambolli vete ndryshon nga njera lagje ne tjetren. Dua te them se pikerisht keto pjese te pazhvilluara te Turqise perbejne kontigjentin e predispozuar per te ndjekur demagogjine e rradhes qe mund te pasoje nje zhgenjim te mundshem.

Ç'lidhje ka kjo me pyetjen time se morra vesh.

Me sa kuptoj ideja jote eshte se keta "fundamentalistet" vine ne pushtet si rezultat i nje nervozizmi te popullit ndaj atyre qe e shkaterrojne ekoomikisht. Po a ka gje me normale se kjo? A mos valle je aq i meçur sa ti tregosh popullit turk se kujt tia japi voten?


U lodha shume...

[Dr Rieux]

Pershendetje sh.hasanaj,

Grupi i njerezve qe vuri bombat ne dy sinagogat turke dhe nje jave me vone ne konsullaten angleze dhe ne ndertesen e HSBC-se jane fundi i kavallit apo jo, jane ushtaret dhe jo komandantatet. A duan komandantet tja dine per antarsimin e Turqise ne BE apo jo, as ti as une nuk e themi dot se nuk jemi ne mendjet e tyre. Une mendoj se me teper gjasa ka qe te jene kunder Evropes dhe frymes liberale ne pergjithesi, nuk e di c'thua ti.

Mbase fondamentalist nuk eshte fjala e duhur qe duhet te perdorja, e pranoj, me teper kam pas nder mend tendencat per te perzier fene ne drejtimin e shtetit.

Per Erbakanin nuk pretendoj se e njoh, keshtu qe domosdo di per te sa kam lexuar neper gazeta apo pare neper lajme. Pra sa te ndikuara kane qene lajmet aq i ndikuar eshte dhe gjykimi im. Nqs ti di dicka me teper, apo te pacensuruar te lutem na e sill. Erbakani erdhi ne pushtet ne veren e 96 dhe zbriti nga pushteti ne shkurt te 97. Menjehere pas ardhjes ne pushtet, me nje levizje populiste Erbakani beri nje ngritje page prej 50% per gjithe nepunesit shteterore, gje qe ekonomistet thone se rendoi me teper buxhetin. Gjate kesaj periudhe ne Turqi inflacioni u ngrit nga 75% ne 90%, monedha u zhvlersua me 25%. Per borxhin e jashtem nuk di cte te them por (mgjths spara marr vesh shume nga ekonomia) nuk mendoj se eshte i rendesise se inflacionit.

Per punen e marredhenieve me Iranin dhe Sirine: sigurisht qe eshte normale te kesh marrdhenie te mira me fqinjet (ndonese Turqia vazhdimisht ka pas pretendime se te pakten Siria ka sherbyer si baze per grupet e armatosura kurde qe sulmonin territoret juglindore te Turqise). Por eshte dicka tjeter te orientosh politiken e nje shteti qe pretendon se ka vokacion perendimor drejt Iranit dhe Sirise ne dem te marrdhenieve me Evropen. Kesaj i thone nderrim kursi, jo marrdhenie te mira me fqinjet.

Per punen e shkollave private fetare prape mbase nuk jam i sakte ne faktin qe jane apo jo private. Nuk kisha parasysh fare F. Gylenin (ndonesi nuk do ma marresh per ters po te mos e pranoj si absolut mendimin tend per si nje njeri qe i eshte kushtuar vetem arsimit) por ato qe ne Turqi i quajne "imam-hatip". Kam parasysh qe ne kete periudhe, me sa kam lexuar ne gazeta, ne bashkine e Stambollit mbajtja e ramazanit ishte bere e detyrueshme. Se fundi ne lidhje me denimin e Erbakanit, une nuk po mbroja idene se poezia e tij ngjallte urrenjtje popullore por vetem permenda motivin me te cilin u denua. Dy vargje qe i kane permendur shpesh jane pak a shume "minaret do te jene shpata tona dhe kupolat e xhamive do jene mburojat". Nuk pretendoj te jem i sakte gjithsesi.

Ushtria deri tani ka qene nje faktor shume i rendesishem politik ne Turqi. Pjese e perpjekjeve per tu futur ne BE eshte dhe zvogelimi i rolit te ushtrise ne jeten politike. Por prape nuk eshte ne nivelin e diktatures sic thua ti. Po te ishte diktature, Erbakani qe deri ne 1995 kishte qene kryetar i dy partive politike te mbyllura nga gjykata e larte turke, nuk do ta jepte Erbakanit shansin qe te behej kryeminister. Se fundi, Erbakani mori pjese ne zgjedhjet e fundit lokale ne Turqi dhe beri propagande sa deshi kunder Erbakanit apo dhe kunder ushtrise.

Dhe e fundit fare, thjesht po diskutojme per nje teme. Nuk eshte e thene qe te kemi gjithmone te drejte apo te jemi gjithmone te informuar. Aq me teper qe te marrim persiper ti japim mend nji populli se si duhet te votoje.

[mateo]

me te vertete turqia kishte perkrarjen e big brather amerikes per te hyre ne europe, pasi bushi deklaroi qe ne e mbeshtesim turqine hap pas hapi per anetaresim ne BE. E ka patur aleat srtategjik ne luften e ftohte prandaj, por turqia do hyje ne evrope kur franca dhe gjermania te thone se eshte gati, kancelari gjerman eshte pro turqise me duket se ia ka mbushur mendjen edhe frances, per anetaresimin e turqise ne 2015.

[lone_star]

yfffffffffff akoma te bombat ne sinagoga. C'lidhje ka, as Amerika nuk e parandaloi dot sulmin mbi kullat binjake. Ne Turqi une per vete kam pare shume tolerance dhe harmoni fetare fetare. Sulmet mbi sinagogat dhe banken nuk perfaqsojne aspak popullin turk.
Vertet qe Turqia ka shume probleme e konomike e sociale krahasuar me vendet e BE, po mendoni edhe vendet e tjera si kane qene para se te hynin. Mos shko larg, shiko Greqine.

Puna eshte qe nuk eshte aq e qyteteruar Evropa sa duket, akoma jane plot me paragjykime fetare e rracore.
Megjithate gjithe evropes i intereson ta kete Turqine ne BE si per poziten gjeografike ashtu edhe per potencialin njerezor.

[manoklla]

Do futet edhe Turqia, vendi i byrekut, ashures i gjizes e bozes ne Evrope kurse ne fakirat qe jemi 60 milje larg Italise rrime i frym kosit.

[Dr Rieux]

Do futet edhe Turqia, vendi i byrekut, ashures i gjizes e bozes ne Evrope kurse ne fakirat qe jemi 60 milje larg Italise rrime i frym kosit.

Po se BE, para se te jete bashkim gjeografik eshte bashkim vlerash. Dhe ne Turqi mgjths jabe bere 3 grushte shteti, te pakten rezultatin e zgjedhjeve nuk e kundershton njeri si te manipuluar. Po te jap nje shembull, menjehere pas fillimit te luftes ne Irak, Amerika kerkoi nga Turqia qe ti hapte nje baze ushtarake ne afersi te kufirit me Irakun. Pas shume pazaresh me qeverine, ishte rene dakord qe hapja e bazes do "shoqerohej" nga rreth 30 miljarde dollare kredi afatgjate plus 3-4 miliarde dollare falas. Opinioni popullor dhe politik ishte ndare ne dysh, ta pranonin apo jo ndihmen. Kur erdhi projektligji ne kuvend per votim, opozita dhe nje pjese e konsiderushme e pozites votuan kunder duke bere qe dekreti te rrezohej per 5 -10 vota (nga 550 gjithsej). Amerika (dhe Evropa) mgjths e zhgenjyer vleresoi vendimin demokratik dhe sot e paraqet Turqine si model demokratik per boten islamike.

Kurse ne zgjedhjet me te ndershme i kemi pasur ne 91 dhe 92 dhe qe atehere kemi fillu manipulimin, pra kemi mesu kundervlerat dhe jo vlerat. Dhe ne parlamentin tone, akoma shtihet me revole, flitet si ne sherre halabakesh, akuzohet per hile "elektronike" gjate votimit, apo lepihen sterkalat e peshtymave leshuar jo shume kohe me pare per kalimin e dekreteve. Kush do na coje ne Evrope, keto njerez apo ne qe i votojme ?

[manoklla]

per 30 miliarde turqit hapin by---n. Behej fjale vetem per rreth 4 miliarde$

[altin55]

Kur-va Europe

U vu ne rrezik anetaresimi i Turqise ne Be sepse turqia donte te nxirrte ligjin per denim te atyre qe kryejne tradheti bashkeshortore .Sepse nje grua ministri i shkruan kryeministrit erdogan se i shoqi e tradhetonte me sekretaren dhe keshtu kryeministri desh te vendoste nje ligj per denim te imoralitetit me miratim ne parlament.Mirepo kjo gje binte ne kundershtim me konventat te "imoralitetit" te gjeneves dhe marreveshjen e Oslos.

Kot nuk thojne kur-va ligjin e nderron po zakonin se harron.

[Albo]

Antaresimi i Turqise ne BE nuk eshte aq i thjeshte dhe ekziston nje rezervim i madh ne rradhet e shteteve me te medha evropiane ndaj Turqise. Vete fakti qe komisionieri i BE u shpreh per nje pranim te mundshem te Turqise ne BE, pa dhene nje afat kohor nuk eshte ajo qe Turqia priste te degjonte ne menyre qe ta mblidhte mendjen njehere e mire qe do te pranohej nga BE. Nga te gjithe vendet Evropiane, vetem Gjermania eshte sponsoria e pranimit te Turqise ne BE pasi komuniteti turk ne Gjermani eshte i madh dhe eshte kthyer ne faktor politik ne politiken e brendshme gjermane. Persa i perket Frances apo Italise, rezervat per pranimin e Turqise jane teper te medha.

Rezervat ngrihen mbi disa motive:

1. Turqia asnjehere nuk eshte pranuar nga Evropianet si Evrope, gjeogrofikisht dhe shpirterisht. Turqia eshte shteti me i madh musliman ne Evrope (se bashku me Shqiperine) qe shtrihet ne dy kontinente: ne nje Evrope te krishtere dhe nje Azi te vogel muslimane.

2. Destabiliteti i hapur politik i Turqise qe vjen si pasoje e perplasjes se dy rrymave: modernizuese dhe islamike. Modernizimi dhe stabiliteti i Turqise dhe demokracise ne te deri me sot eshte ruajtur sa me vot, edhe me forcen e ushtrise.

3. Turqia eshte nje prej vendeve me te ardhurat me te vogla per fryme krahasuar me vendet e tjera Evropiane, jo sepse ekonomia e saj eshte e prapambetur, por se popullsia e saj eshte teper e madhe fale nje rritje popullsie nga me te medhate ne Evrope.

Te gjithe keta faktore ndikojne ne krijimin e rezervave te vendeve kryesore te BE, te cilet nje Turqi antare te BE e shohin me shume si nje barre se sa nje shtrirje te interesave evropiane edhe ne Azine e Vogel. Ajo qe Turqia ka per te perfituar nga BE do te jete shume here me e madhe se sa BE ka per te perfituar nga antaresimi i Turqise.

Nga ana tjeter, evropianet nuk mund ti thone JO ne fytyre Turqise, pasi kjo do ta kthente opinionin publik ne Turqi kunder Evropes dhe do te fuqizonin zerat e radikaleve islamike qe nuk duan te shohin nje Turqi ne familjen evropiane, por nje Turqi shtet islamik qe prin mbare boten muslimane.

Prandaj Evropianet nuk i japin Turqise nje Jo por nga ana tjeter, as nje Po me plot ze.

Albo

[StormAngel]

Liderët e BE-së në samitin e Brukselit, ende të përçarë për anëtarësimin e plotë apo të pjesshëm të Turqisë

BE, sot vendimi historik për Turqinë

Erdogan: S’pranojmë asnjë kusht. Kreu i ekzekutivit evropian, Barroso: Ankaraja, disa km më shumë për t’u pranuar

Eva Kushova

Bashkimi Evropian do të vendosë sot datën e saktë të fillimit të bisedimeve me Turqinë për anëtarësimin e këtij shteti në bllokun me 25 anëtarë. Ndërsa një pjesë e shteteve mbeten të përçara dhe shumë skeptike për hapjen e dyerve ndaj Turqisë, vetë Ankaraja e sheh të mundshme fillimin e bisedimeve në muajt e parë të vitit 2005. Presidenti i Komisionit Evropian Jose Manuel Barroso deklaroi se Turqisë i duhet të bëjë ca kilometra më shumë se shtetet e tjera për të hyrë në BE. Megjithatë ai u kërkoi anëtarëve të BE-së që t’i ofrojnë Turqisë anëtarësim të plotë, dhe asgjë më pak. Ka patur shumë propozime që Ankarasë t’i sugjerohet një anëtarësim me kushte, por këto propozime kryeministri turk i ka quajtur diskriminuese. Një prej kushteve, para se të vendoset fati i Turqisë, është njohja e Qipros nga ana e Ankarasë. Por kryeministri Recep Tayyip Erdogan, i cili mbërriti dje në Bruksel, i pyetur nëse do të pranojë të njohë Qipron ashtu siç është pranuar në BE (me qeveri greke), tha se për këtë nuk do të ketë asnjë lëshim. Barroso duke iu referuar problemit të Qipros, që u anëtarësua në maj të këtij viti tha: “Qiproja do të jetë në tryezë kur BE të hapë bisedimet e anëtarësimit me Turqinë. Pyetja për Turqinë është se çfarë mesazhi do të japë ky shtet kur nuk njeh gjithë anëtarët që qëndrojnë në tryezë?”. Megjithatë shumica e liderëve të BE-së e mbështesin hapjen e bisedimeve me Turqinë pavarësisht se kanë rezerva për datën e saktë. Kështu Franca dhe shtetet e tjera janë për një datë më të vonshme, ndoshta gjysmën e dytë të 2005. “Nëse ne do të nisim negociatat me Turqinë, atëherë ai duhet të jetë një anëtarësim i plotë”. Shtetet pro Turqisë: Britania, Gjermania, Italia dhe Spanja- argumentojnë se pranimi i Turqisë është një prioritet strategjik pasi shërben si një urë lidhëse me botën myslimane. Ndërsa shtetet kundërshtare Austri, Qipro dhe Danimarka, thonë se Turqia është thjesht shumë e madhe, shumë e ndryshme dhe shumë e varfër për t’u anëtarësuar. Ata kanë sugjeruar një “partneritet të privilegjuar” si një alternativë të anëtarësimit të plotë nëse negociatat dështojnë. Liderët e BE-së janë të vendosur për një datë për fillimin e bisedimeve. Negociatat ndërkohë pritet të zgjasin të paktën 10 vjet, ndërkohë që Ankaraja është paralajmëruar se bisedimet mund të pezullohen në rast se evidentohen probleme serioze. Erdogan, tepër i vetëdijshëm për pengesat që e presin në BE, është shprehur se nuk do të pranojë asnjë marrëveshje “diskriminuese” me BE-në, veç marrëveshjes për anëtarësim të plotë. Turqia, e cila ndan Evropën nga Azia, e ka nënshkruar marrëveshjen e asociimit për herë të parë më 1963. Megjithatë vetëm në maj të këtij viti, BE ra dakord që të vendosë në dhjetor 2004 për hapjen e bisedimeve me Turqinë. Për të rritur edhe më shumë shqetësimet në vendet anëtare, lideri libian Moamar Kadafi e ka quajtur Turqinë “si kalin e Trojës” për gjithë botën islamike, përfshi edhe ekstremistët islamikë.