Shën Triadha

[Hyllien]

E ke gabim, dokumenti i pare ne Shqip eshte formula e pagezimit e Carit Bullgar rreth shekullit 6-7. Angely ne librin e tij hedh ne pah qe gjuha Shqipe ka qene e shkruar shume me heret se cmendohet, dhe se Bullgaret shkruanin me alfabet Shqip, ndersa gjuha moderne Greke vjen ne 800 afersisht. Pra nga 146 deri ne 800 ka pasur vetem Shqip dhe Latinisht sa per dijeni.

"Autori Jericek ne "Historine e Bullgareve" thote se emrat e ketyre popujve trake u pergjigjen rrenjeve te gjuhes shqipe, nga ku duhet supozuar, shton ai , se gjuha trake, qe e flisnin dhe qe eshte plotesisht e panjohur per ne, ka qene farefis me shqipen e sotme"... etj jep shembuj te origjinave shume te vjetra shqipe fjale si Sater Diet etj etj.

Angely - 254

Emri i familjes se madhe te Beseve, duket sipas Jirecekut, nje farefis shume i afert i fjales shqipe: BESA qe do te thote besim, fe. Dhe kjo etimologji behet edhe me e sigurte, nese do te mbahet para sysh se Beset ishin prifterinj, domethene "fetare" ne shqipen: te beses= klerike."

fjale te tjera qe trajton me poshte
Vlleh = Vlla etj etj
Angley 254

Sipas K. AMANTOS nga po i njejti liber qe ka nje bibliografi tejet tejet te pasur, "Sllavet erdhen nga shekulli i VII nisen te zbrisnin drejt Maqedonise, kryesisht duke ndjekur brigjet e AKSIOSIT ose te VARDARIT, ata nuk gjeten ne vend vecse pellazge ose vetem shqiptare."



"Ne te gjitha kishat katolike jugosllave dhe ne Vatikan gjuha serbe quhet si gjuhe ilire dhe shenohet si Illyrica Lingua. Per ta marre ne menyre abuzive kete emertim, illyrica lingua per gjuhen e tyre, qe nuk eshte aspak ilire por sllave, servet jane mbeshtetur ne faktin, qe ne fillim ata i nenshtroheshin(suke u cilesuar serve, gje qe nuk u shkonte pas qejfit) autoritetit bizantin dhe deshironin te perziheshin me shqiptaret autoktone. Prandaj edhe alfabeti qe ata kishin huazuar per librat e tyre liturgjik, para zbatimit te shkronjave cirilike rreth vitit 885, data e vdekjes se Metodid, ne vend qe te ishte alfabeti latin, qe do te kishte me shume aresye te pelqehej, ne Vatikan, ishte ALFABETI SHQIPTAR GLAGOLITIK."

Angely - 243

[Hyllien]

Gjuha me të cilën janë shkruar Kodikët është greqishtja e vjetër ose latinishtja si edhe pak sllavishte e vjetër.

Aty rri Seminarist, sepse e hodhe poshte komplet tezen e Grekeve dhe Serbeve bashke. Pse do thuash ti? Pse-ja eshte pjeserisht tek citimet e mia te mesiperme dhe se gjuha Greke e lashte u ruajt vetem nga Shqiptaret deri ne ato shekuj. Asnjeri nuk e dinte, madje dhe kur erdhen "Greket" e ri nga Azia me Greqishten e re, ajo kishe kish qene e ndetuar tashme. Jo per gje kodiket e fundit jane bere ne kohen e Komnenit, dhe Komneni qe Shqiptar sa per dijeni, qe kishte lidhje dhe me Engjelloret qe me sa di un jane aristokraci frange.
Ta thashe nje here Liturgjia u kthye vone ne Greqisht e jo sic pretendojne Greket qe vejne shenjen e barazise me ata te lashtet. Aristidhi po dhe shkrimtare te tjere Grek thone se Shqiptaret jane me Grek se Greket, dhe kjo nuk do te thote se ata jane Grek, por thjeshte jane nje popull qe kane jetuar perkrah kur Greket erdhen, dhe kane pare dhe zhdukjen/asimilimin/shperndarjen e tyre.

[Hyllien]

Historical Background A Rich, Proud and Diverse Foundation

Today’s Azerbaijani citizens are the heirs to a rich history and culture. Located in the Caucasus, on the western coast of the Caspian Sea, the modern Republic of Azerbaijan occupies the world’s most important strategic crossroads between East and West. A country at the center of the historic Silk Road, Azerbaijan treasures its natural and cultural diversity. The largest country of the South Caucasus, it is home, along with ethnic Azeris, to more than 70 different ethnic groups, including Kurds, Jews, Russians, Armenians, Lezghis and many others.

Azerbaijan with its favorable nature and a mild climate was among the birthplaces of mankind. It was here that the Azykh cave, the earliest human habitat on Earth dating back 1-1,2 million years, was found.

As early as in the third millenium BC, tribal entities like Aratta, Lullubum and Kutium emerged on the territory of historic Azerbaijan. Later, in the first millenium BC, the Zoroastrian states of Manna and Midiya were established on Azerbaijani lands. Midya, in alliance with Babylon, successfully fought the Assyrians but in the 7th century BC was defeated by the Persian Empire.

Located at the heart of ancient civilizations, Azerbaijan has been invaded and fought over by many empires and rulers, including Alexander the Great, the Roman general Pompey, the Mongol conqueror Genghis Khan, and Russia’s Peter the Great.

The conquest of Persia by Alexander the Great led to the emergence of the states of Atropatena (Adarbaygan) and the Caucasian Albania. Atropatena was established in the year 323 BC on the Azerbaijani –populated territories, which are now in Iran, and the Caucasian Albania in 4-5th century BC on the territory of the present-day Republic of Azerbaijan..

During that of time, the Zoroastrian religion dominated in Azerbaijan, and Qazaka, the capital of Atropatena was the spiritual center of Zoroastrian priests. In the 3rd century, Christianity became a principal religion in the Caucasian Albania and in the 4th century, an autonomous Albanian Apostolic Church was established. The Russian Empire’s authorities revoked the long-held autonomy of the Albanian Christian Church in the 19th century.

In the 7th century, Muslim Arabs invaded Azerbaijan introducing Islam to the Caucasus. Until the 9th century Azerbaijan was a province of the Arab Caliphate. The Caliphate gradually weakened and lost its influence, partially due to the longest revolt in its history, the Azerbaijani – based uprising of Khurramittes in the 9th century.

The 9th century saw the formation of autonomous feudal states on the Azerbaijani lands. The most stable among them was the state of Shirvanshahs, which survived until 1538.

Azerbaijan became a part of the Seljuk Empire in the 11th century. Under the Seljuk rule, the immigration of Turkic tribes further strengthened the ancient and already dominant Turkic presence in Azerbaijan.

The 12th century marked the emergence of the powerful state of Atabeys (Eldegizes) and the ''age of the Muslim renaissance'' in Azerbaijan. This “renaissance” owed its glory, among others, to the literary genius of Nizami Ganjavi, poets like Mahsati Ganjavi, Abu-l Ula Ganjavi, Falaki Shirvani, Khaqani Shirvani, and the architect Ajami Nakhchivani. Azerbaijani literary and architectural masterpieces became an outstanding contribution to the world’s cultural heritage.

The Mongols invaded Azerbaijan in the 13th century and at the end of the 14th century Azerbaijan was conquered by the Central Asian ruler Tamerlan.

Between 1501 and 1736 the Azerbaijani Sefevi dynasty, founded by Shah Ismayil Khatai, ruled Iran and neighboring countries, including Azerbaijan. Among the 19 semi-independent entities, such as khanates and sultanates, which emerged following the fall of the Sefevi dynasty, were the Azerbaijani khanates of Karabakh with the capital in Shusha and the khanate of Iravan with the capital in Iravan (Erevan, the capital of modern Armenia).

Russia's imperial expansion in the Caucasus began in 1723 with Peter the Great’s Caspian crusade. In 1796 the Russian army returned to the Caucasus. After the annexation of Georgia in 1801, the Russian Empire began the process of occupation of the Azerbaijani khanates, and by 1828, after two Russian-Persian wars, Azerbaijan was split into two parts. The northern portion is what would become modern Azerbaijan.

Since the mid – 19th century the oil industry has been flourishing in Azerbaijan. The first industrial oil well was drilled in 1848. In the late 19th - early 20th centuries, Baku was producing 95% of the Russian Empire’s and about 50% of the world's oil production. Westerners such as the Nobels and Rotchshilds were among the oil magnates of Baku. It was also at that time that the Azerbaijani composer Uzeyir Hajibayov wrote his “Leyli and Majnun,” the first opera in the Muslim world.

When the Czar’s rule ended in Russia at the end of World War I, Azerbaijan seized the opportunity to declare its independence. On May 28, 1918 - a date still celebrated today as the Republic Day - the Azerbaijani people established their own independent state, the first Republic in the Muslim East. The international community, including the United States, recognized the sovereignty of the new country. Azerbaijan became one of the first nations in the region to adopt a secular, democratic form of government. At the conclusion of the Paris Peace Conference in 1919, U.S. President Woodrow Wilson was said to have remarked that the Azerbaijanis he met “talked the same language that I did with respect to ideals, and the concepts of liberty and justice.”

Within two years of declaring independence, however, Russia again asserted its rule over Azerbaijan. In April 1920, the Bolshevik Red Army supported by Armenian armed units invaded the country massacring scores of civilians and overthrowing the democratic government. Azerbaijan was forcibly incorporated into the Soviet Union and for the next 70 years, was governed under Communist rule.

During the late 1980s, many Azerbaijanis were hopeful that independence would return as a result of the Soviet Union’s decline. On September 23, 1989, Azerbaijan was among the first Soviet republics to adopt its own Constitutional Law on Sovereignty.

Yet, Azerbaijan’s independence did not come easily. In 1990, Soviet troops invaded Baku, resulting in the deaths of more than a hundred civilians. In the end, however, Azerbaijan’s pro-Moscow regime grew weaker and by 1991, popular pressure led the country to break away from Soviet rule and declare its independence.

On August 30, 1991, Azerbaijan’s Parliament adopted the Declaration on the Restoration of the State Independence of the Republic of Azerbaijan, and on October 18, 1991, the Constitutional Act on the State Independence of the Republic of Azerbaijan was approved.

November 1991 marked the beginning of international recognition of Azerbaijan’s independence. In 1992, the country became a member of the United Nations and Conference for Security and Cooperation in Europe (CSCE), now known as the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE).

This was also a period when the Armenia-Azerbaijan conflict over the Nagorno Karabakh region of Azerbaijan became a major international dispute. The collapse of the Soviet Union had created chaos and uncertainty in the region, and Armenian extremists took advantage of these circumstances. In 1992, Armenia launched a campaign of open aggression against Azerbaijan. Armenian armed forces conducted brutal ethnic cleansing and acts of genocide against Azerbaijani civilians. During only one night, more than 750 Azerbaijani civilians were massacred in the town of Khojali and Armenia gained a major stronghold in the Nagorno Karabakh region of Azerbaijan. Today, the per capita ratio of the displaced population within the Republic of Azerbaijan is one of the highest in the world. The displaced communities in Azerbaijan include refugees brutally expelled from Armenia in 1988-89, Internally Displaced Persons from the regions occupied by the Armenian forces, and the Meskheti Turkish refugees.

Following these difficulties, the leader of the Popular Front political movement, Abulfaz Elchibey, was elected Azerbaijan’s first new, post-Soviet president. However, within a year, the new government’s inability to address the worsening military situation in Nagorno Karabakh and the declining domestic economy led to Elchibey’s departure from office. In October 1993, Heydar Aliyev, the Deputy Speaker of the Parliament, was elected President.

Newly elected President Aliyev faced many challenges, including numerous, uncontrolled armed mobs, which had emerged in Azerbaijan at the time the Soviet Union was dissolved. Renegade groups attempted to overthrow President Aliyev’s government, but each time they failed, and the armed opposition groups lost support among the population and became weaker.

The results of presidential elections in October of 1998 and both parliamentary elections held in November of 1995 and November of 2000, respectively, affirmed public approval of President Aliyev’s policies. His New Azerbaijan Party received the majority of seats in both parliamentary elections, a sign of considerable popular support for the President’s efforts to establish democratic institutions.

President Aliyev is credited with creating a stable political environment, instituting positive economic reforms, and preventing further bloodshed in the Armenia-Azerbaijan conflict. He has overcome major obstacles, both internal and external, to bring peace, stability, economic and democratic reforms to Azerbaijan. As a result of his leadership, the country is on the verge of becoming an influential political and economic leader in the region, a dynamic free market, and a new ally to the United States. In January 2001, the Republic of Azerbaijan became a member of the Council of Europe


------------

X c. BC Kingdom of the Mannaeans (Mannai) on NW of Iranian plateau.
IX c. BC Conquest of the Mannaeans by the Medes. Zoroastrianism.
VIII-VII c. BC Media-Assyria-Urartu rivalty
late VII c. BC Media conquers Assyria and Urartu
550 BC The Perses under Cyrus the Great conquer the Medes. First Persian (Achaemenid) rule over Azerbaijan
331 BC Conquest by Alexander the Great. Founding of Atropatena in South Azerbaijan
ca. 260 BC Caucasian Albania (North Azerbaijan) first mentioned (along with Atropatena) as one of satrapies of Shapur I of Parthia
88 BC Armenian intrusion by Tigran the Great
65 BC Pompey's conquest starts Roman-Parthian rivalty
36 BC Marc Antony defeated by the Parthians at Ganzaca
late I c. AD Christian mission of St. Eliseus to Caucasian Albania
115 Roman withdrawal after Trojan's army got struck by plague.
224 Break-up of the Parthian empire. Dominance of the Sassanian Persia
350-387 Completion of Persian conquest of Atropatena and Albania


Ketu tani Greket si te mencur qe jane thone qe ne kemi ardhur nga Azerbaxhani, dhe e vetmja reference qe kane eshte hamendja e tyre qe meqe emrat jane njesoj atehere kemi ardhur ne andeja, duke harruar qe kete emertim ja ka vene vete Aleksandri i Madh qe ka qene Shqiptar. Pra ato shekujt e tu 10-12-13-14 qe mundohesh me i shtyre datat se nga vjen emri "Albania" jane komplet te gabuara. Pervec kesaj reference ke dhe vete fisin Albanoi, qe Wilkes ne librin e tij "The Illyrians" botim i 1976 me duket, thote qe me aq studime sa ishin bere deri atehere, Albania vjen nga rrenja Albanoi, por ai harron te permendi kete qytet tjeter qe Aleksandri i madh emertoi. Me pas ajo zone ra nen kalifatin edhe u be lesh e li ajo popullsi, qe mos harrojme ishte Krishtere.
Wilkes ne librin e tij i tregon gjerat nga nje pike pragmatike pra jep te gjitha mundesite dhe pranon qe Olimbia eshte nga Epiri dhe qe ishte rrjedhimisht Shqiptare. Angely nga ana tjeter flet per manipulimin e Historise dhe dokumentave te skolasticizmit perendimore, te cilet e pikturojne situaten sikur Aleksandri ka pushtuar Iliret dhe ka luftuar me to. Kjo eshte shume e pallogjikshme, pasi asnjeri ne histori nuk pushton vendin e vet, por e sundon ate. Fiset Ilire diheshin qe luftonin me njeri tjetrin, dhe ky qe thjeshte lideri qe i luftoi dhe i solli te gjitha bashke. Prandaj dhe Iskanderbey emri i heroit tone Kombetar i referohet Aleksandrit te Madh. Me ket teze edhe Serbet me traplliqet e tyre Kastriotic dalin komplet jashte keti muhabeti, pasi Aleksandri ka jetuar ne nje kohe qe ata nuk ekzistonin, ndersa Shqiptaro-Iliret po.

[Seminarist]

Cyclotomic

une jo me kot kam thene se fundmi ne forum se ty te pelqejne shume perrallat me dhelpra edhe fantazi te tjera si keto.

Kodiket per te cilet e transformuat temen na dolen ne gjuhe te tjera nga ce mendoje ti.

Teorite e tjera, se kur eshte shkrojtur gjuha shqipe (dmth gjuha shqipe qe ne kemi sot) nuk eshte nevoja te te vertetoj asgje, pasi mjafton te besh pak shkolle te duhur.

Fjala "Alban" je i sigurte qe eshte ilire? Po ne Skoci, Aleksandri i Madh ia dha emrin Alban? Po ne Itali "Albania Magna" e grekeve, Aleksandri ia dha emrin?

Boll na shkrove teori, pasi jemi duke folur per ate qe njeh shkenca faktike! Edhe turqit dolen se fundmi edhe thane se shkrimet e ishullit Lesbos perkthehen fare mire me turqishten.

[Tiras]

E shikon pra Tiras, qe ketu nuk mund te vihet me fjali "kodiket mund te kene qene ne shqip me germa greke"?
Kjo teme ka qene nje nga me te pakuptimtat, te hapura per shteg provokimesh.
..., shpjegimi i arkitekture se kishes se Beratit, nuk i perkon ketij forumi shpirteror.

Cyclotomic
une jo me kot kam thene se fundmi ne forum se ty te pelqejne shume perrallat me dhelpra edhe fantazi te tjera si keto.

Fjala “mund" eshte e ndershme dhe e sakte, sidomos kur perballet me bagazhe njohurish te falsifikuara dhe platforma te dyshimta qe kane bere dhelpren luan. Ne vdekatareve, nuk na jane percuar “hyjnisht” te vertetat absolute, sqe me sa duket ka ndodhur me personin tuaj. Besoj se nuk keni si emohoni qe edhe ne shkencat ekzakte behen revolucione qe permbysin tabute. Cfare mbetet per te thene ateher ne fushen e historise se Shqiperise, ku ne cdo cep historik del bishti I dhelpres. (psh. dikujt mund ti bjere ne sy se perse Stefan Urosh I Nemania dhe babai I Karl Topise ndajne "te njejten" grua)

Lidhur me temen e Troadhe’s, cfare te provokon? Mos arkitektura e Troadhes ka dicka te vecante qe shqeteson boten tuaj shpirterore fetare, qe qendroi e paturbulluar nga Shen Meria e Pazarit dhe arkitektura e saj ne Permet.
Me ne fund, pushtimet Sllave, Bullgare, etj ne teme i prezantuat ju. Ne thjesht evokuam boten tuaj shpirterore… dhe ju ndoqem jashte temes meqe ju jeni ortodoksi I kanonizuar ne bord.

Sic e kam shpjeguar ne fillim te temes, jeni mirepritur te shkruani per Hagia/Agea Triaden e lashte Greke , edhe ndonje tradite Serbe (po te kete). Na e lini ne Beratin per te cilin nuk ja vlejten (vlejne) me shume se disa minuta te kohes suaj, gjithmone ne sensin studimor te fjales.

[Albo]

C'lidhje kane kodiket dhe gjuha me te cilen ata jane shkruar me besimin orthodhoks?

Po doni te diskutoni mbi kodiket, gjeni forumin e duhur jo ketu.

Albo

[Tiras]

C'lidhje kane kodiket dhe gjuha me te cilen ata jane shkruar me besimin orthodhoks?

Kodiket jane pasuri e komunitetit ortodoks Troadhe/Berat, qe deshmojne mbi vlerat, lashtesine dhe peshen e ketij komuniteti. Megjithate, ato perbejne vetem nje pjese te temes. Sa per gjuhen:

Ne fund te fundit, ne cfare gjuhe jane kodiket qe permbajne ungjijte?

[Hyllien]

Cyclotomic

une jo me kot kam thene se fundmi ne forum se ty te pelqejne shume perrallat me dhelpra edhe fantazi te tjera si keto.

Kodiket per te cilet e transformuat temen na dolen ne gjuhe te tjera nga ce mendoje ti.

Teorite e tjera, se kur eshte shkrojtur gjuha shqipe (dmth gjuha shqipe qe ne kemi sot) nuk eshte nevoja te te vertetoj asgje, pasi mjafton te besh pak shkolle te duhur.

Fjala "Alban" je i sigurte qe eshte ilire? Po ne Skoci, Aleksandri i Madh ia dha emrin Alban? Po ne Itali "Albania Magna" e grekeve, Aleksandri ia dha emrin?

Boll na shkrove teori, pasi jemi duke folur per ate qe njeh shkenca faktike! Edhe turqit dolen se fundmi edhe thane se shkrimet e ishullit Lesbos perkthehen fare mire me turqishten.

Ti ne cdo debat ke vetem mend te vesh implikime se cdo gje qe eshte bere ne ballkan dhe spe jo ne bote mundesisht i perket grekeve dhe serbeve persa i perket ballkanit. Kjo eshte e patolerushme, sepse llogjika te con qe deri ne vitet 1700 latinishtja qe gjuhe qe fliteshe kudo ne Europe, dhe cdo gje qe shkruar ne Latinisht. I bie qe tani Romaket, me qendren e tyre ne Itali te bejne hatane dhe ta nxjerrin gjith boten Romake, gje qe nuk eshte aspak e vertete, sepse gjuha e shkruar nuk eshte e thene qe patjeter te kete te bej me ate kulture. Ke Kisha qe eshte shkruajtur latinisht gjithshkah perseri kjo nuk mohon se kush e ka bere, nga kush dore ka ardhur etj etj. Sa per gjuhen shqipe lexo pak me poshte, dhe te garantoj une qe ne Itali jane gjetur gure me te shkruajtur ne ilirisht, kete e kam ne Shqiperi vellimet e keti libri bashke me figurat prandaj smund ti postoj dot, megjithate nese lexon me poshte emrat e ketyre qe un kam hasur deri tani ne leximet e mia do arrish ne 2 konkluzione 1) Gjuha Shqipe nuk dihet nese ka qene e shkruajtur apo jo(pra e hapur per interpretim) 2) Gjuha Shqipe ka qene e shkruajtur ne rrethe te caktuara.

Nese ti ke bere filologji hajde na jep versionin tend te fjaleve. Un veten nuk e quaj filolog, pasi studioj per dicka diametralisht te kundert por ta dish qe ket e kam pasion, sic ke ti pasion fene dhe greket(sepse po identifikove greqi=orthodhoksi nuk je me besimtar per nje pasionant i semure) citoj nje person si Wilkes(sic thashe ka nje pamje me pragmatiste, dhe deri diku arrin ne perfundimet e Popovicit duke e lene perseri hapur pyetjen per te ardhmen), apo Elsie, Angely, Faverial,Hahn,Duruy, Karapanos(kjo persa i perket tempullit dodon te Zeusit qe kam shkruar diku), Fallmerayer,Noposa, Shuflay, Emilio Scapolo, dhe vete Jericek-un tend etj etj etj atehere edhe keta si duket enderrojne perralla me mbret. Po nese mua me pelqen perralla me dhelpren, ty te pelqejne ato me rrushte me sa duket. (rrushte ne kuptimin e rrushit qe nxjerrim veren). - Per te mos cituar me pas nga Constantine A. Chekezi(Harvard)- Albania Past and Present-Macmillan Company 1919, qe te luash mendesh fare me referencat qe ai ka atje, dhe cfare faktesh nxjerr per Shqiperine qe Greku qe e ka te mesuar me propagande historine dhe me pasion fetaro-nacionalist do vriste veten. E po ky eshte liber qe eshte publikuar dhe ripublikuar disa here tashme, ndodhet ne biblotekat e cdo universiteti, dhe origjinali mbahet ne arkiva te posacme.

Sa mire ty ste vjen mire kur te them qe shqiponja dy krenare nuk eshte simbol i orthodhoksise, por u HUAZUA nga Shqiptaret, dhe sipas studimeve te metejshme del qe dhe Shqiptaret mund ta kene huazuar nga Sumeret shume shume kohe me pare.
Per ne Skoci, si duket te duhet pak te lexosh nga Lord Byron dhe studimet e tij qe gjenden kudo(Pervec Angelyse dhe Faverial, ose Aref qe ka dhe disa teza per ket pune):

Ja cfare shkruan Martin Leake ne 1814
"The resistance to invasion meant that Albanians were arguably closer to their distant ancestors than the greeks, who had suffered incursions from the Romans, northern barbarians, and eastern Turks and were now often indistinguishable from their Ottoman rulers. The Albanians therefore seemed to offer a picture of how the Greeks might have been, a picture of the more attractive elemets of Greek Culture"

Ky citim eshte marre dhe kombinuar pjeserisht nga : " E. Hall, Inventing the Barbarian: Greek self-definition through tragedy(Oxford 198), 4 - 126 dhe

Researches 251, It is interesting to note that the Albanians, in their northern and mountainous terrain, are very close to the "Aryan Model" of Greece which Martin Bernal argues was developed in the early nineteenth century: See Black Athena, 2 Vols. (1987-1991), Vol1. 190-330

Jennifer Wallace - Ketu ka pjese nga poema per Haroldin dhe komenti per te
Greece & Rome, 2nd Ser., Vol. 45, No. 2. (Oct., 1998), pp. 213-225.
"Oft did he mark the scenes of vanished war,
Actium, Lepanto, fatal Trafalgar:
Mark them unmoved, for he would not delight,
(Born beneath some remote inglorious star)
In themes of bloody fray, or gallant fight,
But loathed the bravo's trade, and laughed at martial wight
(Childe Harold II. 355-60)
Trafalgar, scene of the recent victory of the British over the French, is rejected in favour of Harold's private feelings and personal reflections. So, too, with Illyria. First in his notes to the poem, Byron wrests Illyria back from the French by noting the similiarity between the Albanians, "part of Illyria", and the Scots: "The Arnaouts, or Albanese, struck me forcibly by their resemblance to the Highlanders of Scontland, in dress, figure and manner of language"(Byron's Note to line 338, Childe Harold II)"

Ne librin e Luigi Cavalli-Sforza, pervec teorise se gjuhes Shqipe si 9000 vjet e vjeter me ane te gjeneve(qe disa nuk e pranojne, dhe akoma ka pune per tu bere shkencerisht), ai mbi te gjitha flet dhe per dinamiken e shperndarjes se Pellazgeve, qe perhapeshin me rreth 0.5 milje ne vit ne ato kohera pasi ishte akoma periudhe glaciale apo semi-glaciale. Dhe u perhapen ne gjith Evropen dhe prandaj u percane dhe shume kollaj. Skocezet ngelen ashtu neper male, dhe sot e kesaj dite Anglezi nuk ka arrit dot t'i peruli dhe ti asimiloj plotesisht nen vete. Kendej pra vjen dhe emri i gadishullit Hylland, Hyllos-Jutland(Danimarka e tanishme) etj etj etj. Megjithate ik shko ne Amazone tashti mos na gjesh ndonje Albania tjeter- mundesisht nga barbar ti besh kanibal po munde.

[Seminarist]

Ne cfare gjuhe ishin kodiket te cilat na paskan dashur ti RREMBENIN serbet me greket e italinet? Ja pergjigja...

Kodikët: Thesare të Kulturës së Popullit Shqiptar

Kodikët janë objektet më të vjetra dhe më origjinale që vërtetojnë për kulturën e traditën e lashtë të popullit tonë ndër shekuj. Kodikët janë libra që përmbajnë shkrime të shenjta agjiografike e jetë shenjtorësh. Kodikët konsiderohen si dëshmitë më të hershme të historisë së shkrimit nëpër trevat shqiptare. Rëndësia shkencore e të dhënave historike që përmbajnë Kodikët kishtarë qëndron në faktin se ata janë me prejardhje shqiptare. Zbulimi i Kodikëve vërteton qartë se Kisha Orthodhokse ka qenë djepi i kultivimit dhe i ruajtjes së kulturës kombëtare.

Në Arkivin Qendror të Shtetit ndodhen 100 kodikë të plotë. Por ky nuk është numër i saktë, sepse kërkimet e viteve të fundit kanë bërë të mundur evidentimin e mjaft Kodikëve të rinj, që ruhen nëpër bibliotekat familjare. Të gjithë këta të marrë së bashku e pasurojnë gjeografinë e shpërndarjes së tyre. Përsa i përket përmbajtjes, Kodikët janë një kompleks i vlerave shpirtërore.
Kodikët u shkruan kryesisht prej shekujve VI-XVIII-të. Pothuajse të gjithë përfaqësojnë dorëshkrime me përmbajtje biblike e liturgjike (jetë shenjtorësh dhe histori kishe). Në Kodikët e shek. XII-të e këndej ka edhe të dhëna etnografike. Gjithashtu në Arkivin Qendror të Shtetit ndodhen edhe 17 Kodikë të dëmtuar, të cilët janë vetëm fragmentarë.

Kodikët janë të larmishëm e ndryshojnë ndërmjet tyre:
- Kodiku i shek.VI-të është shkruar me shkronja kapitale, me argjend të shkrirë, në pergamenë të purpurtë.
- Kodiku i shek. IX-të është shkruar me shkronja të vogla ari.

Kodikë të tjerë të shekujve të mëvonshëm janë të shkruar me shkronja ngjyrë kafe, iniciale ari, në pergamenë ose në letër. Gjuha me të cilën janë shkruar Kodikët është greqishtja e vjetër ose latinishtja si edhe pak sllavishte e vjetër. Kaligrafia prej ari e argjendi është shoqëruar edhe me silueta figurinash me motive lulesh, vinjeta në formë katërkëndëshi, me shpezë të stilizuar jashtë vinjetave etj.

Ka Kodikë ku çdo faqe paraqet diçka të veçantë. I tillë është një nga Kodikët e Beratit ku në çdo faqe, kanonet e Eusebit janë stolisur me skema gjeometrike, kolona e fusha të pikturuara me lule të stilizuara.

Kapakët e këtyre librave janë kryesisht prej dërrase, të veshur me lëkurë apo pëlhurë kadife të stampuar me pamje ungjillore, motive lineare të pasuara me lule e gjethe të stilizuara.

Arkivi Qendror i Shtetit disponon një katalog me rreth 200 faqe dorëshkrim, ku përshkruhet përmbajtja e çdonjërit prej Kodikëve. Ky katalog është hartuar nga teologu i apasionuar Theofan Popa.

Njohtimet e para për Kodikët

Për praninë e Kodikëve në trevat shqiptare njoftimin e parë e ka dhënë Episkopi i Beratit Anthim Aleksudhi, nga gjysma e dytë e shek XIX-të në vitin 1868 në librin "Përshkrim i shkurtër historik i Mitropolisë së Shenjtë të Beratit" botuar në Korfuz. Në vitin 1885 vjen në Shqipëri studiuesi francez Pjer Batiffoli. Gjatë vizitës së tij nëpër kishat orthodhokse të Beratit, ai mbeti i mahnitur kur zbuloi Kodikët. Siç thotë edhe vetë Batiffoli, që u njoh vetëm me një pjesë të Kodikëve, për të cilët hartoi një katalog në formën e një biografie të shkurtër të librave. Në këtë katalog Batiffoli nënvizon: “Nuk m`u lejua veçse një iventar i shkurtër, kam përshtypjen dhe s’jam aspak i sigurt të kem parë gjithçka”.

Ndër Kodikët më të njohur, që përmend Batiffoli në katalogun e tij janë edhe “Codex purpurus Beratinus Ø”, vepër e shek. VI-të dhe “Codex aureus Anthimi”.

Ai gjeti tre Kodikë kristografikë të stilit bizantin të shkruar me ar dhe me argjend, ndërkohë kur në mbarë botën numëroheshin jo më shumë se 12 të tillë.

Keshtu pra, qe te gjithave atyre qe une kam thene ne kete teme, u del edhe justikfikimi.

Kaq (per tema te tjera ka vende te tjera diskutimi)

[Hyllien]

Ore po per kete dihet qe kan dash me i rremby dhe jo vetem Serbet dhe Greket, por edhe Italianet, edhe Lord Byron kur erdhi ne Shqiperi thuhet se ka pasur dhe nje mision te tille. Pse te duket cudi ty?

Ik shko shif nje teme qe kam hapur tek forumi i arkeologjise per muzeumin MET ne NY dhe te shohesh se sa gjera jan vjedhur nga Shqiperia. Ti do te mohosh se Shqiptaret Orthodhoks, SHQIPTARET ORTHODHOKS i kane mbrojtur me jeten e tyre ato kodike.