Shën Triadha

[Tiras]

Si gjithmone je ne drejtimin e duhur Seminarist, por kahun e gabuar.

Thuhet qe Kastriotet ishin shume te lidhur me Kishen e Shen Troadhes. Deshmite mbasi gjendeshin ne dokumentat e rendesishme qe u dogjen ne zjarrin qe I ra bibliotekes se saj. Por disa prova (se paku dy kodike) te lidhjes me familjen Kastrioti me Shen Triadhen ekszistojne. Ato ruhen ne manastirin Hillandar ne Mount Athos/Orosh (tani epiqendra e ortodoksise) ku mbylli jeten Reposh Kastrioti. (Vajtja ne Hillandar e Reposhit, dhe themelimi I ketij manastiri perbejne teme me vete.) Besoj e dini qe Prince Charles eshte anetar nderi i ketij manastiri qe para nje viti. Charles i Anglise mburret me prejardhjen nga Skenderbeu (ne nje linje gjeanologjike tjeter nga ajo qe njihet tek ne), poemen mbi te cilin te Longfellow-ut e recitoi ne mbarim te studimeve te larta.

Historianet bullgare pretendojne qe e verteta e “Bullgarise Ilire” qe perfshinte “Epirus, Ilyria, Dardania, Macedonia” (mungon termi Greqi) te sanksionuar ne Keshillin e Kishes se Konstandinopjes ne 869 - 870 mund te gjendet pikerisht ne Hillandar, ne shenimet specifike te dy murgjve.

Bullgaret paten Berat-Durresin si epiqender te pushtimeve Ilirike. Ekszistojne dy koleksione arkifaktesh mbreterore te gjetura ne afersi te Durresit dhe pergjate Osumit ne Shqiperi, ne fillim te shekullit te kaluar (identifikohen si bullgare). Nje eshte ekspozuar ne Museumin Metropolitan te New Yorkut, dhe tjetri ne nje koleksion privat pasi u shit ne ankand ne Sotheby/England nga fillimi I shekullit te kaluar. Te dy mbajne vule mbreterore origjinale, (domethene vetem perandori ka patur te drejte perdorimi), nderkohe qe arkifakte te ngjashme regale te gjetura ne Bullgari jane identifikuar si kopje. Ndonjeri, ndonje lidhje ketu me Komnenet?

[Tiras]

Skenderbeg, APIS Group, April 26, 2004

By Bogoljub Pejcic
Translated by Nebojsa Malic

As fate would have it – or, as one monastic said, someone’s ill hand – Serb sacred places were on fire last month, both on Mt. Athos and in Metochia.
The hands of that “someone” have laid low the national pride of the Serbs, a celestial row of churches who gathered the spiritual wealth of a nation; preserved the old and added the new testimonies of resistance to tyranny; protected the weak, the infirm, the persecuted and the just in defending human liberty from barbaric instincts of tyrants to dominate the souls of the living with fire and sword.
Hilandar burned first, to the very walls of the “Arbanas pirg” and the tombstones of Jovan and Repos Kastriotic, Serb nobles from Albania, father and eldest brother of Djuradj (George) Kastrotic, better known as Skenderbeg. Something halted the hand of the arsonist at the very spot that shatters the lie about the origins of the “Albanian hero.” What better proof that places that preserve Serbia history are sacred?
His mother, Voisava, daughter of a respected Serbian noble from Polog, hardly had time to know her little boy before Djuradj was sent as a hostage to the court of sultan Suleyman I. There he took Islam and the name Skenderbeg (Iskander-bey), after Alexander (“Iskander”) the Great, whose exploits were know to the Turks from eastern legends. Djuradj earned his new name in wargames on open field, besting his competitors in “wrestling, fighting and javelin-throwing,” and earning on his 18th birthday the rank of sanjak-bey and command of five thousand cavalry from sultan Murat II.
He eventually took the cavalry and defected to the Christian side, fighting the Sultan’s armies for the next quarter century. In exchange for support from Pope Pious II, who was more concerned with the Orthodox “schismatics” than with Turkish invasions and depredations, Djuradj converted to Catholicism. Therefore, when he died “of strong fever” in mid-January 1468, he was not buried next to his father and brother in Hilandar, but his body was laid to rest at an Orthodox Church of St. Nicholas, above Lles.
The fires of Hilandar did not burn the truth that Jovan Kastriotic had nine children with Voisava, four sons - Repos, Stanisa, Konstantin and Djuradj, mentioned in that order in the chronicles of Athanasios, abbot of the Hilandar monastery; and five daughters - Mara, Jela, Andjelija, Vlaitsa and Mamitsa. It was written that the eldest, Mara, married Stefan Crnojevic, Vlaitsa married Stefan Balsic. Skenderbeg’s only son, Ivan, married Irina, daughter of Lazar Brankovic and granddaughter of Djuradj Brankovic. This information was verified by Koenigsberg scholar Karl Kopf, historian, ethnographer an archeologist who researched the Kastriotic genealogy in the mid-1800s at the behest of the Imperial Academy of Sciences in Vienna.
Skenderbeg’s Serbian origin was remembered the longest in Montenegro. In his letter to the Venetian doge (1757), the metropolitan of Montenegro Vasilije Petrovic mentions “the Serbian hero Skenderbeg.” He repeats the same in his letters with Russian empress Elisabeth, citing as his own ancestors Djuradj Kastriotic and Ivan Crnojevic. Drekalovic, the largest clan among the Kuc tribe, nurtures the history of Skenderbeg as their progenitor, through his grandson Drekalo.
The Hilandar fire spared the main chapel, where in the inner narthex, surrounding the fresco or the Virgin with Christ, contains the images of St. Simeon (Stefan Nemanja) and his son St. Sava, and the inscription underneath: “presented by Lord’s servant Repos 6936” (1431) – an authentic testimony that Skenderbeg’s eldest brother spent time as a monk in Hilandar before his death.
Little noted these days is that Albanians were involved in putting out the fire that attacked the holy mountain’s only Serb monastery. Farm hands hired by the monks to work at the monastery estate, these Albanians saved many precious treasures of the Church.
What they saved on Holy Mt. Athos, other Albanians burned in the holy land of Metochia. Of the thirty-five churches and monasteries damaged and destroyed, the first was the church of Blessed Virgin of Ljevis in Prizren. It used to be a metropolitan seat of the Serbian Orthodox Church, granted numerous estates by King Milutin. Among its contributors stands the name of Pavle Kastriotic, Skenderbeg’s grandfather, who donated fifty florins and had estates comprising several villages in the Mata river valley.
Before their rampage, the pathetic arsonists had erected a statue of Skenderbeg in Pristina’s main square. It is good that they have done so. He can remind them they are a people without history, who destroy that of others in order to forcibly conjure up their own.

Shenim: Me falni po nuk kam kohe ta perkthej ne Shqip.
Moderatori mund ta shohe me vend ta ndryshoje vendin e ketij posti. E vura ketu se perkon me temen e Shen Troadhes. Falemderit

[Hyllien]

Ja sa kan ndejt Sllavet ne Shqiperi, dhe se ckane bere pervec shkaterrimit, shkaterrim


"Pushtimi i Maqedonise, Shqiperise, Epirit dhe Thesalise gjate sundimit te DUSHANIT nuk qe nje sipermarrje e veshtire, sepse ne kete epoke PErandoria Bizantine nodhej ne renie te plote dhe po gerryhej nga luftat civile. Nuk eshte bere asnje beteje e madhe per gjithe keto pushtime; tashme rajonet pernedimore te shtetit ishin nen varesi te serbeve.
Sipas nje pikepamjeje tjeter, lehtesia me te cilen u arriten gjithe keto pushtime nga Stefan Dushani shtron nje problem tjeter, - nese ka ndonje problem ketu, - sepse tashme eshte zgjidhur negativisht. Keto pushtime ne vetvete, a krijojne gjithashtu nje te drejte te paparashikueshme mbi shqiptaret, qe banonin dhe qe ne shumice ende banojne ne keto rajone te pushtuara? Fundja, ato edhe mund te ligjeroheshin, nese do te kishte vijuar nje pushtim paqedor deri me sot dhe qe do te sillte nje pajtim ndermjet popullit te mundur e fituesit dhe njekohesisht, pranimmin e pushtetit te pushtuesit nga ana e te mundurit. Por keshtu jemi shume larg nfa te dhena te tilla per problemin tone. Perkundrazi, Stefan DUSHANI dhe pasuesit e tij nuk kane mundur ta mbajne territorin stergjyshor te shqiptareve, - te gjitha viset e permendura me lart banoheshin ne ate kohe prej shqiptareve dhe ne pjesen me te madhe dhe sot, dhe jane pushtuar nje here, por per sa kohe ?
Prandaj per ne eshte teper i guximshem dhe i ekzagjeruar rivendikimi i delegateve serbe ne konferenca te ndryshme nderkombetare e mbi te gjitha ne Konferencen e Paqes te 1920 ne Paris, per ate qe ata e quajne "Serbia e Vjeter", dhe mbi nje perandori aq efemere, sa e perandorit DUSHAN, sepse paska pasur nje perandor Stefan DUSHAN. Ne fakt mund te lexojme qe: Dimrin e po atij viti, domethene me 1345, dhjete vjet para vdekjes se Stefan DUSHANIT, asambleja serbe lejoi shpalljen e tij si perandor me titullin CAR I SERMBEVE DHE GREKEVE", latinisht "Imperator serviae et romaniae".
...vijon pak me poshte

"keto pretendime mbeshteten vetem ne nje fakt historik, qe nuk ka zgjatur me shume se 25 vjet, gjate mbereterimit te Stefan Dushanit: 1330-1355"

Enigma - fq 244-245


Studim i thelluar mbi shqiptaret dhe gjuhen e tyre gjate periudhes nga 146 para K. deri ne vershimet sllave

"Me shperndarjen e heleneve, qe praktikonin ne Greqi greqishten, si te shkruar dhe te folur disa here, kjo e fundit gjithashtu u zhduk, dhe kudo ne Greqi, ne Azine e Vogel perendimore, ne ishujt ne Itali mbeti vetem shqipja si gjuhe e folur dhe e shkruar, kurse latinishtja si gjuhe zyrtare. Nese kjo gjendje shoqerore do te kishte vazhduar, latinishtja do ta kishte zevendesuar plotesisht greqishten si gjuhe zyrtare dhe shqipja do te mbetej gjithmone gjuha e folur dhe e shkruar e popullit. Ajo qe e shpetoi greqishten nga kjo zhdukje ka qene perhapja e saj si gjuhe zyrtare ne gjithe Lindjen e Afert te pushtuar nga Aleksandri i Madh. Pas ketij pushtimi ne te gjitha vendet te quajtuare Lindja e Afert, kryesisht ne Aleksandri dhe Antioki, perdorim i greqishtes u be mbizoterues dhe made menjanoi vete latinishten, ndonese ishte bere gjuhe e Perandorise. "

fq 273-274


Nuk po e marr vesh se nga e gjeti Charlsi trashegimine me Skenderbeun?! Do isha kurioz te dija cfare linje gjenealogjike nxjerrin.

Sa per pretendimet Bullgare e Serbe, do doja te dija pse i zhduken nje pjese te arkivave te Shuflait dhe e vrane ate. Dihet qe ne Kroaci ka rreth 400 referenca per Skenderbeun, kryesishte ne GJUHE LATINE, dhe te gjitha referencat e tregojne Shqiptar. Eshte nje idiotesi me oke kjo qe Bullgaret pretendojne se ka qene Bullgar a Serb. Ata mund te pretendojne se ka qene HERO i tyre po, pasi ai luftoi per Krishterimin dhe i bashkoi te gjithe bashke ne lufte, por kategorikisht ta nxjerrin Skenderbeun si nje jo-shqiptar. Origjinat nga krahu i mamase kurre nuk ja ka mohuar njeri Skenderbeut. Dhe sa per mbiemrin Kastriotic, ke nje pjese shume te madhe ne mal te zi dhe kosove qe mbiemrat u jane kthyer me dhune e jane asimiluar me dhune. Teza thone qe ajo eshte vecse nje pjese e familjes se tij qe ndodhet nen ndikimin sllav te asaj kohe. Sidoqetejete nese keto dokumenta jan djegur un them se ishte ne demin tone, se thjesht do kishim nje argument me shume per ti kundershtuar per te 1000 here bullgaret e serbet bashke me pallavrat e tyre.

PS: Ky lajm mesa pashe ekziston vetem ne disa forume interneti dhe ne asnej agjenci boterore me fame. Cudi qe nuk kane protestuar si te marre, po thuj kur e di se ckan pasur brenda, tani thone qe nuk e dimi. Ne si trima shkojm i vejme flaken dhe mistifikojme nje dokument historik qe mund te ishte shume me teper me vlere per ne se sa per ata.

[Tiras]

Vojsava ishte bija e Prenkut te Mirditeve, thote Gavril Dara I Ri bazuar ne dokumente ekskluzive (thenie e tij) qe ai zoteronte nga Palaco Adriano ku u vendosen Kastriotet pas emigrimin ne Itali.Edhe Noli e ve ne pikepyetje prejardhjen e Vojsaves nga Pollogu I Tetoves, pasi thote ky, Pollogu qe brenda zoterimeve Kastriote. Princat si rregull martoheshin pertej zoterimeve te veta per te zmadhuar pushtetin dhe aleancat. Dara I Ri flet per origjinen Mirditore te Vojsaves ne shenimet autobiografike, ne hyrje te “Kenges se Sprasme te Bales”. Pinjollet e Kastrioteve kane pasur cdo mundesi per ta verifikuar dhe kundershtuar kete teze po te mos qe e vertete.

Mbi varret e porsa djegur te Gjin dhe Reposh Kastriotit ne Hilandar lexohej “PRINC ILIRIAN”.

Mbase Sllavet jane gabuar dhe nuk kane permbajtur veten nga publikimi I ketij njoftimi. Kush e di c' digjet neper manastire? Pastaj si mund te protestohet ndaj forces madhore pavaresisht se djeg historikisht dhe selektivisht vetem pjeset ku ruhet trashegimia Iliriane. Pergamenet qene rishkruar ne gjuhen e duhur dhe me korrektimet perkatese, dhe qe koha per shkencetaret korente te ri-verifikonin historine mbi bazen e burimeve te sapogjetur. E kush nuk do pranonte nje autorizim te tille te rralle per te pare thesaret e panjohur te historise boterore? Skenar I shkelqyer, metodologji e lashte.

[Tiras]

Prince Stephen Brankovic (died 1477), blinded by Turks in 1437, married Angelina Arianiti, (sister of Andronica (ne e njohim si Donika) Arianti Kastriot, Scanderbeg's wife)

Prince John Brankovic (died 1503), Ruler of Serbia

Princess Mary Brankova of Serbia

Countess Catherine Frangepan, married Count Zrinyi, Ban of Croatia, who died in battle against the Turks in 1566.Countess Catherine Zrinyi (died 1585)

Anna Thurzo de Bethlenfalva (died 1599)

George, Baron Perenyi de Pereny (died 1650?)
Baroness Catherine, Perenyi de Pereny (died 1693), married Simon Kemeny (son of Prince John of Transylvania)

Simon, Baron Kemeny de Magyar-Gyero-Monostor

Baroness Christine Kemeny de Magyar-Gyero-Monostor

Baroness Theresa Banffy de Losoncz (died 1807)

Laszlo, Count Rhedey de Kis-Rhede (died 1805)

Countess Claudine Rhedey (died 1841)

Frances, Duke of Teck (died 1900)

Princess Mary of Teck, Queen Consort of King George V of England (died 1953)

King George VI of England (died 1952)

Queen Elizabeth II England

Charles, Prince of Wales, married Lady Diana Spencer

Prince William of Wales (born 1982)


Pjese nga poema e Lonfellow per Skenderbeun qe recitoi Charles:

Then onward he rode and afar,
With scarce three hundred men,
Through river and forest and fen,
O'er the mountains of Argentar;
And his heart was merry within,
When he crossed the river Drin,
And saw in the gleam of the morn
...from the castle walls
The crescent banner falls,
And the crowd beholds instead,
Like a portent in the sky,
Iskander's banner fly,
The Black Eagle with double head;
And a shout ascends on high,
For men's souls are tired of the Turks,
And their wicked ways and works,
That have made of Ak-Hissar
A city of the plague;
And the loud, exultant cry
That echoes wide and far
Is: "Long live Scanderbeg!"
And we echo, long live Scanderbeg;
long live Scanderbeg; long live Scanderbeg!

[Seminarist]

Burimet me te mira per keto tema (anesore) jane studimet mbi mesjeten shqiptare te bera nga albanologet e njohur, une po fus Jirecekun, Shuflain edhe Nopcen, por qe sigurisht jane me shume.

Po ashtu autoritetet me asnjanese ne keto fusha natyrisht qe nuk mund te jene insitucionet e prira nga mesimet e marksit edhe urrejtjet kohore ndaj ketij apo atij armiku apo nga mendesite e rrethimit nga te kater anet nga armiq, por nga njohes asnjanes te te dyja kulturave.

Mua personalisht me ka bere pershtypje, aq pak sa kam lexuar edhe kuptohet qe mendjen e mbaj te hapur per studime te metejshme, disa shkrime te Nopces, Jirecekut edhe Shuflait mbi prezencen sllave ne Shqiperi, edhe ju kam then qe ka dy arsye qe nuk i hedh ketu: nuk kam kohe, pasi ato duhen perkthy mire; edhe nuk ma ha mendja se ka publik te pershtatshem, mos te them se do skandalizoheni.


Me duket se Jireceku flet qarte se pas pjeses ku pershkruan zoterimin e trojeve veriore, perendimore etj nga serbet e dushanit, vijoi nje periudhe lulezimi i madh ekonomik si edhe krijimi te aristokracise vendase te privilegjuar shume prej tij, familje qe me vone zoteronin principatat per te cilat Shuflai thote se te gjitha ishin te perziera mire me sllave ortodokse.


Megjithate, cfare kisha per temen une e bera te qarte.


Ne fund te fundit, ne cfare gjuhe jane kodiket qe permbajne ungjijte?

[Hyllien]

Burimet me te mira jane ato qe te pershtaten ideve te tuaja greko-sllave. Sa per aristokracine dhe ekonomine, duket qe andeja nga ajo zona luksoze te londres, ku caji i hotelit eshte me i shijshem se ai i malit te shqiperise, si duket po te rrine para mbrapa qe t'i besh mendjen shoshe miletit me propaganden tende te felliqur.

Durova disa dite e nuk postova gje, por kur me vjen edhe dhi e zgjebosur pa piken e idese se per car flitet dhe nuk dije gje hic rreth Shen Triadhes, dhe me thua se kodiket i kane bere Serbet ket nuk ta fal.

[Tiras]

Burimet me te mira per keto tema (anesore) jane studimet mbi mesjeten shqiptare te bera nga albanologet e njohur, une po fus Jirecekun, Shuflain edhe Nopcen, por qe sigurisht jane me shume.
Ne fund te fundit, ne cfare gjuhe jane kodiket qe permbajne ungjijte?

Seminarist, ti po ndihmon me shume se mundesh. Une s'do kisha harxhuar kohe per tema anesore, gje qe besoj e beni edhe vete.

Sa per burimet tuaja, nuk kemi degjuar me larg se emrat Jirecek dhe Nopca. Shuflain e keni huazuar nga postet e Cyclos. Kur te dale studimi juaj mbi Kishat Serbe do marr mundimin ta blej ti hedh nje sy referencave. Uroj te kete me shume se dy. Nderkohe, derisa sa kerkoni patjeter respekt per graden e erudicionit tuaj na huazoni nje grimce te tij.

Kodiket thone te kene qene shqip te shkruar me germa greke. Per detaje mund te pyesni murgjit e Hilandarit dhe na thoni edhe ne.

Cfare do te thote Troadhe, po Hilandar?

[Seminarist]

E shikon pra Tiras, qe ketu nuk mund te vihet me fjali "kodiket mund te kene qene ne shqip me germa greke"?

Duhen fakte reale. Mua nuk ma ha mendja te kene qene ne shqip, pasi nje nga ungjijte qe mbaj mend, datonte qe nga shekulli i gjashte, nderkohe qe dokumenti i pare qe njihet ne shqip (megjithe njohjen e kodikeve te Beratit) eshte ai i Pal Engjellit nga shek.15.


Edh dicka tjeter:

kjo teme ka qene nje nga me te pakuptimtat, te hapura per shteg provokimesh.

Kisha e Shen Triadhes nuk ka asnje lidhje ekskluzive me kodiket e Beratit, pasi kodiket kane qene te ruajtur ne te gjitha kishat e Beratit, psh ajo e Shen Gjergjit.

Nga ana tjeter, shpjegimi i arkitekture se kishes se Beratit, nuk i perkon ketij forumi shpirteror.

[Seminarist]

Kodikët: Thesare të Kulturës së Popullit Shqiptar

Kodikët janë objektet më të vjetra dhe më origjinale që vërtetojnë për kulturën e traditën e lashtë të popullit tonë ndër shekuj. Kodikët janë libra që përmbajnë shkrime të shenjta agjiografike e jetë shenjtorësh. Kodikët konsiderohen si dëshmitë më të hershme të historisë së shkrimit nëpër trevat shqiptare. Rëndësia shkencore e të dhënave historike që përmbajnë Kodikët kishtarë qëndron në faktin se ata janë me prejardhje shqiptare. Zbulimi i Kodikëve vërteton qartë se Kisha Orthodhokse ka qenë djepi i kultivimit dhe i ruajtjes së kulturës kombëtare.

Në Arkivin Qendror të Shtetit ndodhen 100 kodikë të plotë. Por ky nuk është numër i saktë, sepse kërkimet e viteve të fundit kanë bërë të mundur evidentimin e mjaft Kodikëve të rinj, që ruhen nëpër bibliotekat familjare. Të gjithë këta të marrë së bashku e pasurojnë gjeografinë e shpërndarjes së tyre. Përsa i përket përmbajtjes, Kodikët janë një kompleks i vlerave shpirtërore.
Kodikët u shkruan kryesisht prej shekujve VI-XVIII-të. Pothuajse të gjithë përfaqësojnë dorëshkrime me përmbajtje biblike e liturgjike (jetë shenjtorësh dhe histori kishe). Në Kodikët e shek. XII-të e këndej ka edhe të dhëna etnografike. Gjithashtu në Arkivin Qendror të Shtetit ndodhen edhe 17 Kodikë të dëmtuar, të cilët janë vetëm fragmentarë.

Kodikët janë të larmishëm e ndryshojnë ndërmjet tyre:
- Kodiku i shek.VI-të është shkruar me shkronja kapitale, me argjend të shkrirë, në pergamenë të purpurtë.
- Kodiku i shek. IX-të është shkruar me shkronja të vogla ari.

Kodikë të tjerë të shekujve të mëvonshëm janë të shkruar me shkronja ngjyrë kafe, iniciale ari, në pergamenë ose në letër. Gjuha me të cilën janë shkruar Kodikët është greqishtja e vjetër ose latinishtja si edhe pak sllavishte e vjetër. Kaligrafia prej ari e argjendi është shoqëruar edhe me silueta figurinash me motive lulesh, vinjeta në formë katërkëndëshi, me shpezë të stilizuar jashtë vinjetave etj.

Ka Kodikë ku çdo faqe paraqet diçka të veçantë. I tillë është një nga Kodikët e Beratit ku në çdo faqe, kanonet e Eusebit janë stolisur me skema gjeometrike, kolona e fusha të pikturuara me lule të stilizuara.

Kapakët e këtyre librave janë kryesisht prej dërrase, të veshur me lëkurë apo pëlhurë kadife të stampuar me pamje ungjillore, motive lineare të pasuara me lule e gjethe të stilizuara.

Arkivi Qendror i Shtetit disponon një katalog me rreth 200 faqe dorëshkrim, ku përshkruhet përmbajtja e çdonjërit prej Kodikëve. Ky katalog është hartuar nga teologu i apasionuar Theofan Popa.

Njohtimet e para për Kodikët

Për praninë e Kodikëve në trevat shqiptare njoftimin e parë e ka dhënë Episkopi i Beratit Anthim Aleksudhi, nga gjysma e dytë e shek XIX-të në vitin 1868 në librin "Përshkrim i shkurtër historik i Mitropolisë së Shenjtë të Beratit" botuar në Korfuz. Në vitin 1885 vjen në Shqipëri studiuesi francez Pjer Batiffoli. Gjatë vizitës së tij nëpër kishat orthodhokse të Beratit, ai mbeti i mahnitur kur zbuloi Kodikët. Siç thotë edhe vetë Batiffoli, që u njoh vetëm me një pjesë të Kodikëve, për të cilët hartoi një katalog në formën e një biografie të shkurtër të librave. Në këtë katalog Batiffoli nënvizon: “Nuk m`u lejua veçse një iventar i shkurtër, kam përshtypjen dhe s’jam aspak i sigurt të kem parë gjithçka”.

Ndër Kodikët më të njohur, që përmend Batiffoli në katalogun e tij janë edhe “Codex purpurus Beratinus Ø”, vepër e shek. VI-të dhe “Codex aureus Anthimi”.

Ai gjeti tre Kodikë kristografikë të stilit bizantin të shkruar me ar dhe me argjend, ndërkohë kur në mbarë botën numëroheshin jo më shumë se 12 të tillë.