Nismë për një fjalor të informatikës në shqip

[Davius]

Po t'i jap shpjegimet në gjuhën shqipe duke përkthyer shkronjë për shkronje fjalët e dhëna nga gjuha angleze. Pra, nuk është përkthim në gjuhën e informatikës, është vetëm përkthim gjuhësor, sepse në gjuhën e informatikës fjalët përkatëse mund të kenë edhe kuptim krejtësisht tjetër.

Crash = thyerje /dështim / shembje / përplasje
Reset = anuloj / vë në vend përsëri / rivë / rinis / rifilloj

Memory card slot
Memory = regjistër / kujtesë / kujtim
Card = kartë / kartelë
Slot = e çarë / zbrazëti / vrimë

Pra kuptimi përgjithshëm i Memory card slot = Vrima ku vëndohet kartela që regjistron apo mban mend të dhënat në celular.

[Ardi_Pg_ID]

Per te bere nje fjalor informatike duhet te dilni jashte konceptit te fjalorit gjuhesor ... jo cdo fjale ne fjalorin gjuhesor i pershtatet kuptimit informatike

Bookmark-Shënim faqeje
Bold-Theksuar
Beep-Bip (bën 3 herë bip)
Button-Pullë
FTP-File Transfer Protocol-Protokolli i transferimit të filit
Unload-Shpraz
Unzip-zbërthe
1. zoom - > vegel zmadhimi
Slot = e çarë / zbrazëti / vrimë

etj etj etj

me nje fjale ne gjuhen INFORMATIKE ja keni fut kot ... me vjen keq qe ju drejtohem ne kete menyre me keq se nje tjeter ketu Switch/Hub = Celes

ec e figure vete

Ardi

[Borix]

Ardi, po te marresh fjalorin e informatikes ne gjuhen angleze dhe te zberthesh fjalet e tyre sipas kuptimit ne SHBA/Angli, atehere dhe ato do te quhen qesharake. Dy-tre verejtje ne lidhje me ate qe ke shkruar me siper.

File fare mire perkthehet skedar. Ky eshte termi i perdorur qe nga vitet '80. Unload mund te perkthehet zbraz, dhe nuk humbet ndonje kuptim. Button eshte buton, nuk e luan as shkembi. Pra, ka shume fjale qe mund te perkthehem, megjithese une jam i mendimit te prere qe fjala BIT dhe Integral nuk kane perkthim ne shqip, pra asnje nuk duhet perkthyer...

[mastersoft]

nje permiresim mother board me bukur do te thuhej - pllakeza ame

[Borix]

Mendoj se sugjerimet e meposhtme duhen marre parasysh per te vetmen arsye mos-bastardimin e gjuhes shkencore te Informatikes nga ana e gjuhes shqipe. Lista e meposhtme permban vetem fjalet qe une mendoj se duhen permiresuar.

Anglisht	Shqip
-----------------------------
Mouse		Tregues
Speaker		Altoparlant - italisht, une do ta preferoja anglisht
Camera		Kamerë
Scanner		Skaner
Printer		Printer
Headphones	Kufje
Microphone	Mikrofon

Case		Kasa
Hardware	Harduer
Motherboard	Qarku Kryesor/Qendror
Memory		Memorje
CD Recorder	Regjistrues CD
Jumper		Xhamper
Ribbon		Shirit
Master		Master, ose Primar
Slave		Skllav, ose Dytesor

Floppy Disc	Disketë 
Hard Disc	Hard Disk
USB Disc	Disketë USB

Folder		Direktori
Archive		Arkiv, Pako, ose Pakete
Menu		Menu
Toolbar		Segment Veglash (jo Shirit)
Taskbar		Segment Detyrash
Textbox		Kutize
Logo		Logo

Application		Aplikacion, Aplikim (psh. Aplikime Kompjuterike)

Device Manager		Administrimi i Pajisjeve
Network Connections	Lidhjet e Rrjetit
Event Viewer		Shfaqja e Ngjarjeve
Recycle Bin		Koshi i Riciklimit
Start Button		Butoni Start

Click		Klikoj
Find		Kerko
Search		Kërkoj
Ok		Ok
Disable		C'aktivizoj
Partition	Copëzoj

Router		Rauter
Frame		Paketëz

Output		Rezultatet
n-dimensional Array		Vektor n-dimensional
Matrix          Matrice
Binary		Dysor, Binar

Nje perkthim fjale per fjale do te sillte humbjen e kuptimit kontekstual te fjales. Sugjerimet e mesiperme vijne qofte nga eksperienca ime ne fushe ne Shqiperi, qofte nga fjalori qe perdoret ketej.

[Borix]

Tashmë sistemi operativ Windows dhe programi Microsoft Office janë përkthyer në shqip. Gjithashtu edhe shumë programe të tjerë si Firefox, Winrar, Winamp, etj. janë përkthyer në shqip. Për më tepër, gjuha shqipe ka tashmë dy fjalorë për informatikën. Lexoni temat më poshtë për më shumë informacion:

Programe në Gjuhën Shqipe
Fjalor i Termave të Informatikës - softuer
Fjalor Enciklopedik nga Teknologjia e Informacionit - libër i autorit Ali Mehmeti

T'i marrim keto pika nje nga nje.

Une do ta kisha te veshtire te punoja me nje sistem operativ ne gjuhen shqipe. Kjo, jo vetem per arsye se kam studiuar ne gjuhen angleze, por do te humbiste kuptimi literal/letrar i cdo termi/koncepti te programit. Per mua nuk do te ishte e thjeshte te 'levizja' neper sistem ne gjuhen shqipe. Jam i sigurt se edhe per gjyshin tim nuk do ishte aspak praktike te punonte ne nje sistem kompleks operativ ne shqip. Se pari, sepse duhet te mesoje fillimisht konceptet ne shqip (qe nuk eshte aspak e thjeshte). Ne kete pike lind veshtiresia e edukimit te perdoruesit ne gjuhen ne fjale, sepse mungojne tekste profesionale per kete pune. Pra, mungon kultura teknologjike ne gjuhen shqipe. Se dyti, ai duhet te ambientohet me te (po aq e veshtire).

Gjithashtu, ne citim thuhet se "...ka tashme dy fjalore per Informatiken." Mund te kete edhe 20, por kjo nuk sjell kualifikim. Me lejoni t'ju kujtoj se ne France te gjithe fjaloret Frengjisht-Anglisht dhe vice-versa perpilohen fale bashkepunimit te gjere te akademikeve dhe profesionisteve te fushes. Cilet jane kredencialet e Ali Mehmetit? Po te Borix, edspace, etj.? E zeme se Ali Mehmeti, Borix, edspace, Ardi, etj, jane profesioniste. A duhet une te mesoj Informatiken nga fjaloret qe botojne keta profesioniste, dhene kredencialet e tyre gjuhesore dhe akademike? Une do ta konsideroja zgjedhje sekondare, sepse kam rezervat e mia. Nga njera ane, do te kisha veshtiresi te ambjentohesha me dialektin Kosovar te shqipes (qofte edhe shkencore) dhe, nga ana tjeter, do te preferoja gjuhen angleze per arsye te vendit te saj ne arenen nderkombetare dhe ne sferen shkencore.

Per ta mbyllur, po ju tregoj dicka nga eksperienca ime ne institucionin ku punoj (ne Shqiperi). Sapo zhvillova nje sistem statistikor, shume interaktiv me perdoruesit. Kjo e fundit do te thote se perdorueseve u shfaqen, nder te tjera, edhe Message Box-e. Keto te fundit jane built-in ne gjuhen angleze (flas per butonat 'Ok', 'Yes', 'No', 'Cancel', etj.) dhe m'u desh te germoja ne API per te gjetur nje funksion qe i customize butonat dhe "kutizen dialoguese" ne shqip. Kur perdoruesit e perdoren per here te pare dhe hasen nje MsgBox me butonat 'Po', 'Jo', 'Anulo', mbeten si te ngrire per dy-tre sekonda dhe vepruan eventualisht. (Jam i sigurt se mirepriten dy butonat e pare ne shqip, por ngecen tek i fundit). Me kete tregim pak figurativ dua te nenvizoj dy fakte. E para, fjalet ne bold qe kam perdorur nuk mundem t'i perkthej ne shqip, sepse nuk do te me kuptonit. E dyta, perdoruesit nuk jane mesuar te shohin kontrolle ne shqip. Me te thjeshte e kane te perdorin ato anglisht, sepse jane edukuar ne ate gjuhe. Sigurisht, ndryshimi edhe mund te behet me sukses, por nese hasin programe ne anglisht, do t'u duket vetja si analfabete funksionale!

Kjo eshte pikepamja ime, me mendimet e prera. Personalisht, femijeve te mi do zgjidhja t'i mesoja Aplikimet Kompjuterike dhe Informatiken ne gjuhen angleze.

[Rrjeti]

T'i marrim keto pika nje nga nje.

Une do ta kisha te veshtire te punoja me nje sistem operativ ne gjuhen shqipe. Kjo, jo vetem per arsye se kam studiuar ne gjuhen angleze, por do te humbiste kuptimi literal/letrar i cdo termi/koncepti te programit. Per mua nuk do te ishte e thjeshte te 'levizja' neper sistem ne gjuhen shqipe. Jam i sigurt se edhe per gjyshin tim nuk do ishte aspak praktike te punonte ne nje sistem kompleks operativ ne shqip. Se pari, sepse duhet te mesoje fillimisht konceptet ne shqip (qe nuk eshte aspak e thjeshte). Ne kete pike lind veshtiresia e edukimit te perdoruesit ne gjuhen ne fjale, sepse mungojne tekste profesionale per kete pune. Pra, mungon kultura teknologjike ne gjuhen shqipe. Se dyti, ai duhet te ambientohet me te (po aq e veshtire).

Gjithashtu, ne citim thuhet se "...ka tashme dy fjalore per Informatiken." Mund te kete edhe 20, por kjo nuk sjell kualifikim. Me lejoni t'ju kujtoj se ne France te gjithe fjaloret Frengjisht-Anglisht dhe vice-versa perpilohen fale bashkepunimit te gjere te akademikeve dhe profesionisteve te fushes. Cilet jane kredencialet e Ali Mehmetit? Po te Borix, edspace, etj.? E zeme se Ali Mehmeti, Borix, edspace, Ardi, etj, jane profesioniste. A duhet une te mesoj Informatiken nga fjaloret qe botojne keta profesioniste, dhene kredencialet e tyre gjuhesore dhe akademike? Une do ta konsideroja zgjedhje sekondare, sepse kam rezervat e mia. Nga njera ane, do te kisha veshtiresi te ambjentohesha me dialektin Kosovar te shqipes (qofte edhe shkencore) dhe, nga ana tjeter, do te preferoja gjuhen angleze per arsye te vendit te saj ne arenen nderkombetare dhe ne sferen shkencore.

Per ta mbyllur, po ju tregoj dicka nga eksperienca ime ne institucionin ku punoj (ne Shqiperi). Sapo zhvillova nje sistem statistikor, shume interaktiv me perdoruesit. Kjo e fundit do te thote se perdorueseve u shfaqen, nder te tjera, edhe Message Box-e. Keto te fundit jane built-in ne gjuhen angleze (flas per butonat 'Ok', 'Yes', 'No', 'Cancel', etj.) dhe m'u desh te germoja ne API per te gjetur nje funksion qe i customize butonat dhe "kutizen dialoguese" ne shqip. Kur perdoruesit e perdoren per here te pare dhe hasen nje MsgBox me butonat 'Po', 'Jo', 'Anulo', mbeten si te ngrire per dy-tre sekonda dhe vepruan eventualisht. (Jam i sigurt se mirepriten dy butonat e pare ne shqip, por ngecen tek i fundit). Me kete tregim pak figurativ dua te nenvizoj dy fakte. E para, fjalet ne bold qe kam perdorur nuk mundem t'i perkthej ne shqip, sepse nuk do te me kuptonit. E dyta, perdoruesit nuk jane mesuar te shohin kontrolle ne shqip. Me te thjeshte e kane te perdorin ato anglisht, sepse jane edukuar ne ate gjuhe. Sigurisht, ndryshimi edhe mund te behet me sukses, por nese hasin programe ne anglisht, do t'u duket vetja si analfabete funksionale!

Kjo eshte pikepamja ime, me mendimet e prera. Personalisht, femijeve te mi do zgjidhja t'i mesoja Aplikimet Kompjuterike dhe Informatiken ne gjuhen angleze.

Tungjatjeta

Këto rrjeshta i shkruaj nga Suedia ku qëndroj gati 2 dekada.Paraqitjen dhe përdorimin e kompjuterve si dhe softuerave e kam pritur me kënaqsi.Për herë të parë për opinionin publik,kompjuterat, interneti si dhe softuerat u shfaqën aty rreth vitit 1992-1993 kur edhe e bleva kompjutrin e parë si dhe u kyca në rrjet.Në atë kohë në Shqipëri e as në trojet e tjera përkohsisht të okupuara nga sllavët as që ishte dëgjuar për këtë fenomen.Prej asaj kohe rregullisht e kam përcjell zhvillimn e këtij procesi.Tani kam lidhje me rrjetin me shpejtësi prej 100MB broadband(megabyte)në të dyja drejtimet....

Që në fillim suedezët me vet inciativë(amaterët e jo institucionet) filluan t´i përkthejnë fjalët për softuerat nga gjuha angleze në atë suedeze e sidomos përkthimi morri hov nga viti 94-95 ku fjalët nga gjuha angleze filluan t´i përshtatin në gjuhën suedeze.Natyrisht duke e përdorë fjalorin e gjuhës suedeze si dhe angleze(por edhe duke cpikur vet fjalë të cilat mungonin në gjuhën suedeze për funksionet e softuerave).
Softuerat në fillim përktheheshin pak, mirëpo me kalimin e kohës fjalët angleze
u zavendësuan me fjalë suedeze për ato raste ku kishte mundësi.Në rastet e tjera kur mungonte terminologjia në gjuhën sudeze ata i përdornin
fjalët angleze pa ndryshime do me thën orgjinale si p.sh File.Sot jo vetëm në Suedi por edhe në shumë shtete të tjera të gjitha softuerat termet përkthehen në gjuhë të ndryshme dhe askush nuk mund të ndërpren procesin.Në këtë forum vec po vërhen zanafillat e para të përkthimeve të softuerëve që është një proces pozitiv dhe për tu përshëndetur.

Ore zotëri ju si duket jeni pak xheloz(mos e merrni si provokim por si fjalë të mikut) ku deklaroni se nuk mund të ambijetoheni me dialektin e gjuhës "Kosovare".
Pse ju nuk e morrët inciativën për të kryer punën në këtë fushë ashtu sic e mori grupi i faqes gjuha-shqipe.com Ai grup i kaloi të gjitha tmeret e luftës, dhe gjeti forcë, inspirim dhe vullnet për një punë madhështore në kohën kur
as akademia e Shkencave dhe Arteve në Shqipërinë Londineze rrinte dhe ende ri duarkryq në këtë sferë.Ku janë ata akademik në Tiranë, Tetovë, e Prishtinë të cilët mbajnë tituj të doktorave e magjistrave të gjuhëve të ndryshme?Pse shohin anash dhe presin?Cka presin?Dikush tjetër do ua bën punën apo do zbret ndonjë mrekulli nga qielli?! Aftësi apo dembelizmi i tyre?!Grupi i Prishtinës (si dhe ca profesor nga Tirana) i përbërë prej disa akademikve e mori përsipër këtë rol dhe ja suksesi;tani përkthejnë komplet Office 2007 softuerat e Microsoftit!!!
Ata janë edhe krijues të disa softuerave të parë në gjuhën tonë.Shiko në faqen e tyre.
Përkthimi bazohet në fjalorin e gjuhës së sotme shqipe dhe ajo nuk është gjuhë "kosovare" sic pretendoni ju.


Interneti,softuerat, terminologjia zhvillohen me hapa gjigante dhe na nuk mund të arrijm këtë nëse nuk angazhohemi vullnetarisht...qoft me përkthime të fjalëve në softuera qoft me përkthime të terminologjive të tjera në internet duke ia përshtatur gjuhës së sotme shqipe. Shembull;ju keni shkruar një libër me përkthime të termeve që përdoren në softuerat e shumta dhe ju duket që puna morri fund.
Jo,jo ju keni bë një pjesë të punës.Me kalimin e kohës 2-3 vite paraqiten fjalë të reja(në gjuhën angleze) për funksionet e reja në softuera dhe të vjetrat ose zhduken ose modifikohen pranadaj pas 2-3 viteve libri juaj është jashta lojës.Prandaj angazhimi jonë vullnetar qoft në përkthime të fjalëve apo ndoshta edhe cpikjen e fajëve të reja është vendimtare që na si shqiptar të jemi në rrjedhën e ngjarjeve. Në trojet tona nuk egzistojnë as mjete teknike dhe as kapacitet njerzor të jenë në qendrën e ngjarjeve sa i përket sferës së informatikës.Prandaj vullnetarët si dhe angazhimi i tyre kanë rol krucial.


Ato tema që i përmendi ju si (Programe në Gjuhën Shqipe Fjalor i Termave të Informatikës - softuer)janë vepër e amatorëve shqiptar anemban botës(në mesin e tyre jam vet) të cilët kanë dëshirë të përkthejnë dhe të cilët edhe përkthejnë me sukses shumë softuera për të cilët duhet të jemi krenar dhe falemnderonjës pasiqë i jepet mundësia edhe shqiptarit që nuk e di gjuhën angleze t´i
përdorë softuerat e përkthyera nga na.Edhepse mund të kenë gabime të vogla gjatë përkthimit kjo s´prish gjë pasiqë me kohë dalin sofutera të reja(verzione të reja) ku edhe përmirsohen gabimet e përkthimeve(të vjetra) nga gjuha angleze në atë shqipe.
Ashtu ka ndodh me cdo komb që përkthen ashtu ndodh edhe me na.Nëse ata kanë hasur në fjalën ANULO sic e përshkruani ju në shkrim atëher pse ata njerëz nuk e kanë marrë fjalorin e gjuhës shqipe për ta lexuar domethënien e saj?Aty qëndron mu në faqen 47.

Sa i përket faktit që ju hasni në ndonjë fjalë që nuk mund të përkthehet në gjuhën tonë mund të them se edhe aty ka ilac; ose përdorni termet orgjinale(shikoni edhe në softuerin e gjuhës-shqipe për emrat e ndryhsme apo edhe në fjalët e përkthyera në temat e forumit apo parashtroni pyetje) ose cpikni ju vet fjalë të reja të cilat me kohë do marrin trajtën e caktuar. Kjo është informatikë dhe asgjë s´është absolute po relative ku gjërat ndryshojnë prej muaji në muaj prej viti në vit....
Dhe në fund mos harro dicka shumë me rëndësinterneti dhe softuerat janë pasojë e TEAM WORK dhe Network.Do thotë me bashkpunim arrihet
ajo cka u arrit deri me sot në informatikë.Këtu s´ka ndarje në fise e krahina ashtu sic është në jetën reale te na shqiptarët. Ky është vend global ku bashkpunimi zë vend kryesor.Ata që mendojnë të veprojnë si në jetën reale, lirisht le ta ndrojnë profesionin pasi puna parciale sjell sukses minimal apo parcial...Paramendo nëse Microsofti kishte vepruar vetëm në SHBA dhe askund tjetër. Të kishte thënë "Na e flasim gjuhën angleze në një mënyrë kurse në Kanada apo Australi flasin me dialekt"Na nuk mund të ambijentohemi as në dialektin Kanadez as në atë Australian.Cka do ndodhte me Microsoftin?Do ngelte me gishtat në gojë.
Ashtu do ngelin edhe ata persona apo grupe shoqërore që mendojnë apo veprojnë në atë mënyrë.

Ju dëshiroj shëndet dhe punë të mbarë.

Nga një Gostivaras

[Borix]

Rrjeti,

Jam ne nje mendje me ty persa i perket orvatjeve shkencore per te pasuruar fjalorin shkencor ne gjuhen shqipe. Gjithesesi, duhet te te informoj rreth disa ceshtjeve qe ti ke permendur edhe ne lidhje me gjuhen.

Se pari, ne Shqiperi Informatika ka hyre nga fillimi i viteve '80, me nje influence te madhe nga Franca, ku u specializuan shume matematikane (te rinj ne vecanti). Qe atehere, fjalori francez i informatikes u pershtat ne shqip dhe u krijua, keshu, nje kurrikule akademike ne perputhje me direktivat e asaj kohe per perdorimin e gjuhes shqipe ne ambjentet ne fjale. Duhet te te kujtoj se rrjeti kompjuterik ishte nje nga deget me te preferuara ne mes te viteve '80, edhe nga INIMA. Per shembull, u ndertua rrjeti i semaforeve me algoritme specifike. Kjo ishte nje nga arritjet me te medha. Me kete shembull (qe nuk eshte i vetmi sukses) dua te them se ne Shqiperi kane qene ne dijeni te ketyre teknologjive edhe ne fillim te viteve '90, sikunder pohoni ju.

Sigurisht, evoluimi i teknologjise ka nje ritem eksponencial rritjeje, me teper se sa shkenca te tjera. Prandaj, fjalori i te pares ka nevoje per vemendje dhe modifikime me te shpeshta. Por, duhet bere kujdes ne kete pike. Shkencat nuk mund te cilesohen me vullnetare, por me akademike dhe profesioniste. Une e ti mund te jemi profesioniste, por nuk na kane deklaruar si te kualifikuar per te perpiluar nje fjalor. Pra, duhet ngritur nje grup pune (jo i vogel) i perbere nga akademike te fushes e me gjere. Kjo nuk eshte nje shpikje e imja, por bazohet ne eksperiencen Ruso-Amerikane te bashkepunimit shkencor sa i perket gjuhes se perdorur. Normalisht, Shqiperise nuk i hyn shume ne pune nje bashkepunim i permasave te tilla, per shkak te disa faktorve, si kosto, mungesa e akademikeve te fushes, hezitimi i profesionisteve te fushes, etj. Prandaj, ne si vullnetare fare mire mund te ndertojme nje fjalor dhe ta botojme ne Wikipedia, por Encarta apo Britannica as qe do ta njohin.

Sa i perket argumentave te tua ne lidhje me dialektin kosovar te gjuhes shqipe, jam pjeserisht dakord, por jo plotesisht. Sic pohova edhe ne shkrimin e meparshem, ekzistojne disa boshlleqe midis gjuhes shqipe te shpallur zyrtare (Toske) dhe asaj qe perdoret ne Kosove (e cila ka variacione, per kete te jesh i sigurt). Por, une mendoj se nje bashkepunim i akredituar midis dy vendeve tona do te shpallte rezultate me ngjyra suksesi. Fatkeqesisht, nje gje e tille eshte hezituar te kryhet. Per me teper, me duket se e ke keqkuptuar ose nuk ke dashur ta kuptosh ate shembullin qe une dhashe ne shkrimin e kaluar. Lexoje me vemendje qe te kuptosh ku kam dashur te dal. Me qe ra fjala, perdoruesit aktual shqiptare do donin te shikonin Message Box-e me butonat OK, Cancel, se sa me ato shqip, sepse ky eshte reagimi i tyre i menjehershem. Pas ambjentimit, sigurisht, nuk do te habiten aspak. Gjithesesi, kjo eshte nje ndodhi minike; imagjino reagimin e tyre kur te punojne ne Windows XP Shqip dhe te shpenzojne disa sekonda per te gjetur adaptimin ne shqip te menu-se 'File' - do jete gallate...

Per ta mbyllur ketu, vazhdoj te jem i mendimit se, per shqiperimin e Informatikes dhe Shkencave te Informacionit duhet ngritur nje grup pune i akredituar i perbere nga akademike dhe profesioniste shqiptare dhe te huaj (kjo e fundit eshte e rendesishme te theksohet). Gjithashtu, duhen eliminuar konfliktet dialektore te gjuhes shqipe, ne menyre qe te akordohet i tere fjalori. Por, une serish do te preferoja te punoja me gjuhen nderkombetare dhe te njejten gje do t'i transmetoja te tjereve, per sa kohe qe keta te fundit e kerkojne.

[Rrjeti]

Më vje keq që s´kam kohë për diskutim.Jam duke u pregaditur për udhëtim jashta Europës, në lindjen e largët.Sapo të kthehem nga pushimet,aty kah mesi i muajti korrik, me gjithë dëshirë do e vazhdoj diskutimin.Njëkohësisht vlen të apelohet te lexuesit të cilët kanë profesione të ndryshme të inkuadrohen në këtë temë interesante të forumit për gjetjen e rrugëve, mënyrave, metodave dhe zgjedhjeve në sferën e informatikës(në aspektin gjuhësor) si dhe aplikimi dhe përshtatja e fjalëve nga gjuha angleze në gjuhën tonë.

[edspace]

Borix,

Çështjet që ke shtruar janë me vend, por siç jam shprehur dhe më parë, mendoj se zhvillimi i fjalorit të informatikës në gjuhën shqipe duhet të vazhdojë përpara, sado mangësi të ketë, sado i papërshtatshëm të duket apo tingëllojë. Nëse fillojmë te përdorim sa më shumë fjalë në shqip në jetën e përditshme, gradualisht do arrijë dita që termat kompjuterike të shqipes nuk do tingullojnë keq, dhe një përdorues i thjeshtë i kompjuterit s'do duhet të mësojë një gjuhë të huaj.

Së pari, të gjithë vendet e zhvilluar kanë hasur të njëjtin problem që po hasim ne tani dhe ia kanë dalë mbanë duke krijuar fjalorin e tyre, duke përkthyer Windows, duke shkruar libra, e duke mësuar brezin e ri në një gjuhë më të pastër. Pra, kemi plot shembuj prej të cilave mund të mësojmë dhe kjo duhet të na japë shpresë se përkthimi i fjalorit të informatikës është i mundshëm edhe për gjuhën shqipe.

Së dyti, edhe në SHBA fjalori i informatikës ka lindur kryesisht nga profesionistët, ose shkencëtarët, jo nga akademikët e gjuhës. Kompjuteri është një teknologji relativisht e re dhe ecën përpara me një ritëm më të shpejtë se zhvillimi i gjuhës. Prandaj, edhe në anglisht shumë terma të informatikës janë fjalë të reja, që dikur kanë tingëlluar po aq keq sa tingëllojnë fjalët shqipe sot. Për brezat e vjetër, këto fjalë kanë tingëlluar si të huaja dhe pa kuptim, ndërsa për brezin e ri këto fjalë janë bërë tani mëse normale sepse i dëgjojnë dhe përdorin kudo, në shoqëri, shkolla, media, etj. Akademikët mund të ndikojnë shumë në cilësinë e fjalorit, por ashtu si dhe në Amerikë, mjafton përdorimi i gjerë i fjalëve për të krijuar një farë standardi.

Së treti, ecuria e fjalorit të informatikës në gjuhën shqipe gjatë viteve të fundit është e dukshme dhe inkurajuese për të ardhmen. Një ekip i vogël si ai i QEP (gjuha-shqipe.com), i përbërë nga gjuhëtarë dhe profesionistë të informatikës, ka arritur brënda 2-3 vjetëve të përkthejë dy nga softueret më të përdorura, Windows dhe Office, si dhe ka nxjerrë fjalorin e termave të informatikës (FTI). Arritjet e tyre janë baza e termave të informatikës, e cila tashmë mund të përhapet në softuere të tjera dhe gradualisht të përmirësohet. Me përhapjen e Windows, Office, Open Office, Firefox, Winrar, e plot softuer të tjerë të përkthyer, përdoruesit shqiptarë do ambjentohen dhe gjuha shqipe do tingëllojë më natyrale në botën e informatikës.

Zhvillimi i fjalorit të informatikës për gjuhën shqipe ka shumë vështirësi dhe do jetë një punë e vazhdueshme për aq kohë sa teknologjia ecën përpara, por shqiptarët nuk janë të parët që hasin këtë problem dhe s'ka asnjë arsye pse të mos ndjekim dhe ne hapat e vendeve të tjerë të zhvilluar. Mbështjetja nga gjuhëtarët mund të jetë e kufizuar, por puna e tyre mund të kryhet shumë mirë nga kushdo, që nga profesionistët e informatikës deri tek përdoruesit e thjeshtë; mjafton të përdorim ato terma që kemi dhe me kalimin e kohës fjalori do zgjerohet dhe përmirësohet.