2-1 per Shqiperine

[StormAngel]

Politika që lind nga një ndeshje futbolli


Mentor Nazarko

Përse një pjesëmarrje e tillë masive e shqiptarëve, në një ndeshje futbolli me një vend fqinj, përse festime ditë më parë dhe pas ndeshjes, përse gjithë ky përfaqësim i plotë i ngjyrave shqiptare nga të gjitha viset ku jetojnë në rajon dhe në vende të tjera të botës?- kjo është pyetja që ka munduar shtypin grek gjatë këtyre ditëve. Janë dhënë shpjegime të ndryshme mbi përse -në, madje siç më referonte një miku im gazetar, shqiptar prej Himare dhe referent i shtypit dhe mediave greke në Shqipëri, në këtë ngarkim të madh emocional, paskësh të bëjë edhe e ashtuquajtura “përplasje e qytetërimeve”. Pra, në tifozerinë shqiptare ku më të zëshëm ishin shqiptarët e Kosovës dhe të Maqedonisë, e që janë myslimanë praktikantë, sipas shpjegimit hantingtonian, grekët, shihen si ortodoksë, pra të urryer, që i përkasin një qytetërimi tjetër.
Ky shpjegim banal i tipit spektakolar, gjoja i kultivuar dhe globalizues rrëzohet po të kuptosh dhe të pranosh se qytetërimet e shqiptarëve dhe grekëve të sotëm janë shumë të afërt: kanë patur shumë pika kontakti nën perandorinë turke, por edhe më parë, shumë të tjera para dhe pas Luftës së Dytë Botërore, me emigracione të mëdha të të dy vendeve në perëndim, dhe shkëmbime megjithëse krejt të pabarabarta popullsish. Duke thënë këtë, në fakt mund edhe të pranosh se tifozeria e madhe shqiptare, nuk ishte si të thuash zanatçie e madhe për futbollin. Pra përbërësja e mirëfilltë sportive mund të mos ishte si të thuash shtysa kryesore emocionale që mblodhi bashkë shqiptarët e Sarandës, ballistët e Gjakovës apo të Tetovës, djemtë e Shkodrës dhe demat e Londrës, emigrantët nga shumë vende të ndryshme të botës apo adoleshentët e Tiranës. Kjo u duk në atë se megjithë tifozeria shqiptare brenda dhe jashtë stadiumit festoi shumë në rrugë dhe ekrane, para dhe pas ndeshjes, nuk mund të thuhet se ishte e vëmendshme ndaj zhvillimeve në fushë, duke mbështetur ekipin e vet edhe në momente të vështira siç kërkoi trajneri Brigel në takimin me shtypin para ndeshjes. Megjithë larminë komunikative mjaft moderne me bluza, shami, qeleshe, këngësh tifozash hip hop “mos e kruaj me shqiptarët” etj. ndoshta jo të gjithë dinin emrat e futbollistëve që luanin në fushë për Shqipërinë. Tifozeria shqiptare nuk ishte as dhe si tifozeritë e tjera klasike europiane që provokojnë sherre me rivalët në fitore dhe në humbje, apo dhe me policinë siç bëjnë anglezët, holandezët apo të tjerët. Po, mund të thuhet se në krijimin e gjithë atij grumbullimi kaq të larmishëm shqiptarësh, mesazhesh për Shtetet e Bashkuara të Shqipërisë, Shqipërinë etnike, Çamërinë, etj. ka një shtysë jo sportive. Në një gjykim sociopolitik, ajo që i ka shtyrë shqiptarët kaq të ndryshëm dhe kaq të njëjtë që të vijnë në Tiranë për të parë takimin me “grekun” është gjetja tek ekipi kombëtar i një momenti identifikues për të gjithë kombin; moment apolitik, moment kompetitiv, pra gare me kombet e tjerë. Është ky një moment mjaft i rëndësishëm për shqiptarët në një kohë kur kurrë më shumë se më parë janë në kontakt me botën e madhe, e ku diskriminohen shpeshherë. Ekipi kombëtar, është një lloj pasqyrimi i Shqipërisë etnike, pra ka shqiptarë nga Kosova, mund të ketë nesër dhe nga Maqedonia, që luajnë për të njëjtin flamur. Ekipi kombëtar është duke u bërë një pikë takimi, një moment identiteti që shqiptarët kudo që janë pavarësisht prejardhjes të ndihen krenarë me sukseset relative të tij. Kombëtarja ku luajnë lojtarë nga Shqipëria, Kosova, etj. është duke ecur më mirë se kurrë në historinë e vet dhe ky është një moment i rëndësishëm përbashkues, identifikues për shqiptarët që jetojnë në një botë globale. Bashkon më shumë Tare, Hasi dhe Brigeli sesa Nanua, Berisha, Rugova, Thaçi apo Ahmeti. Ky duhet të jetë momenti kryesor. Natyrisht ka dhe të tjerë ku përzihet sporti me politikën: Greqia është kampione e Europës dhe loja me të është e rëndësishme. Greqia është fqinjë ballkanike; Greqia është mundur kohët e fundit prej nesh dhe ta mundësh si kampione e Europës është kënaqësi e një lloji tjetër. Shqiptarët vijnë të shohin kombëtaren nga të gjithë anët e botës apo festojnë për të, edhe për shkak se tani kanë më shumë para për ta bërë një gjë të tillë; sepse ato pak para që kanë për qejfe, u pëlqen më shumë t’i shpenzojnë për këtë qejf që hyn në turizmin nacionalisto-sportiv.
Por pse kishin shumë dëshirë, që sipas këngës së kënduar nga tifozët “të bënin... Turqinë, Danimarkën, por më shumë Greqinë?” mund të shtronin pyetjen komentatorët grekë, që i lejuan vetes në mënyrë qesharake që edhe në lajme të thjeshta agjencie të flisnin për shovinizëm të këtij manifestimi sportiv panshqiptar? Këtu hyn sigurisht edhe fakti që Greqia jo rrallë në histori ka qenë kundër shqiptarëve, apo pse është në miqësi me serbët, apo pse me ndryshimin e koniunkturës politike në Greqi, aksi rajonal i saj duket se po lëviz përsëri kah Serbia, ndryshe nga moderimi apo ekuilibrimi i politikës së PASOK-ut, i cili parandjente fuqizimin e faktorit shqiptar në rajon dhe kërkonte politikë miqësore me të. Frustrimi prej keqtrajtimit nga grekët në vendet e punës, mund të shkarkohej në stadium ku kampionët europianë, marrin leksione futbolli nga fqinjët e varfër. Por shqiptarët nuk kanë faj për këtë as nuk u nxitën që të ishin të dhunshëm apo agresivë me grekët, hiq fishkëllimën e himnit. Askush nuk mund të thotë një rast të vetëm dhune të shqiptarëve ndaj grekëve, pra asgjë e ngjashme me primitivizmin e Kretës ku u rrahën dhe gazetarët sportivë shqiptarë. Sesi u reflektuan këto momente në ndeshje, kjo është vetëm njera prej çështjeve të ditës.
Disa vëzhgime nga kronika e ndeshjes.
Në shumë pikëpamje ishte një ndeshje shumë e qetë, pa tensione, dhe jashtëzakonisht sportive. Në të gjithë rastet lojtarët e të dy krahëve respektuan rregullat e Fair Play. Lojtarët grekë prej të cilëve veçanërisht pritej më shumë nervozizëm për shkak të golave të pësuar në fillim, ishin përgjithësisht korrektë dhe siç dukej, analizuar në një plan historik, një sjellje e tillë e tyre i detyrohej gjermanit Rehagel: korrektë në Europian ata ishin shumë më korrektë se në ndeshjet e tjera kundër Shqipërisë. Nuk i dhanë dorën kolegëve shqiptarë në fund, por duket se një veprim i tillë u shmang për të evituar presionin e madh të tifozerisë vendase kur të mbërrinin në Greqi, apo presionit të medias: dhënia e dorës donte të thoshte se “ju fituat me meritë”. Me shumë mjeshtëri, pra me dinakëri të tipit grek, një frymë e tillë u përcoll nga gjermani Rehagel, që jo vetëm për shkak të kompleksit ndaj ish -drejtorit të tij sportiv Brigel, foli për meritë të skuadrës së vet edhe për dështimin në Shqipëri. Mesa duket kështu do të qetësohej edhe vala potenciale e kritikave ndaj kombëtares në një vend ku humori i tipit ballkanik ndryshon shpejt nga e qeshura në të qarë: nga gëzimi për Europianin, në turpërimin nga një ekip modest. Qëndrimi qesharak i Rehagelit i ironizuar nga tërë Europa u kthye shpejt në linjë në deklarimet e futbollistëve, apo të një pjese të madhe të shtypit grek: me një fjalë “nuk na mundën, por ne humbëm vetë pasi bëmë gabime”. Për t’u veçuar vetëm sjellja e njerit prej futbollistëve grekë më të mirë, Janakopulos, lojtar i Boltonit anglez, i cili priti me durim deri në fund gëzimin e Muratit pas ndeshjes, për ta përqafuar atë. Edukata ishte model edhe nga tifozeritë në stadium, me përjashtim të fishkëllimit të himnit që ishte me karakter simbolik dhe i tepruar, apo hedhjes së ndonjë shishe të vogël plastike në fushë. Shihje tifozat e paktë grekë që duartrokitën kombëtaren shqiptare ashtu si dhe tifozët shqiptarë që nuk kryen asnjë akt dhune, provokimi apo të tjera ndaj kësaj tifozerie.
Po si u sollën grekët?
Politika zyrtare greke bëri shumë kujdes që një ndeshje e tillë të mos shërbente si koagulim i ndjenjës antigreke në Shqipëri dhe aq më keq në tërë rajonin. Për këtë zëvendësministri i Jashtëm grek bëri një artikull miqësor për shtypin shqiptar; ambasadori grek, kreu i federatës greke të futbollit lëshuan mesazhe paqeje dhe miqësie midis dy vendeve. Ndoshta si pasojë e kësaj linje edhe sjellja e lojtarëve të kombëtares greke ishte aq korrekte. Edhe reagimet politike pas incidentit të Zakinthos ku u vra barbarisht një shqiptar ishin përgjithësisht serioze, shto këtu faktin se politika greke nuk dëshiron të prishë imazhin pozitiv të gjithëpranuar të Olimpiadës, apo të krijojë precedentë për ndeshjen me Turqinë. Por si zakonisht shtypi grek i dalë jashtë frerëve foli për fanatizëm të shqiptarëve, shovinizëm të tyre, etj, mesazhe që siç duket përcaktuan dhe ndoshta prishjen e planeve të 1000 tifozëve grekë që kishin ndërmend të vinin dhe u katandisën në nja 200. Të tjerët nuk erdhën megjithëse me shumë arsye ta bënin një gjë të tillë: afërsia gjeografike me Shqipërinë- anipse me pak linja komunikimi ajrore apo tragetesh; suksesi i kombëtares së tyre në Europian; rivaliteti si fqinjë. Ndoshta ka ndikuar kompleksi i frikës i krijuar pavarësisht prej shtypit të ditës: afendikojtë e famshëm për keqtrajtimin e emigrantëve mendonin se nuk do t’ i prisnin me tufa me lule në Tiranë. Tifozët e famshëm dhe të zjarrtë të Kretës dhe të ngjashëm me ta, që ia mbushën kokën lojtarëve shqiptarë me dhrahmitë e tyre të vjetra e të rënda në rastin më të mirë dhe me sende të tjera në rastin më të keq edhe nga tribuna VIP, nuk ishin një hipotekë e mirë për kthimin e vizitës. Në këtë ardhje të kufizuar të tifozëve grekë mund të ketë ndikuar njëlloj si besimi i verbër në një fitore të sigurt dhe pa rëndësi, ashtu si edhe besimi në syrin e keq që duhet t’ i ndjekë grekët në ndeshje me shqiptarët. Tifozët nuk kanë patur qejf si të jenë të pranishëm në fitore të lehta ashtu dhe në humbje ndaj një kundërshtari që përçmohet. Në fund të fundit, kishin mundësi të lanin hesapet me shqiptarët që janë në Greqi, ashtu si ndodhi në mënyrë burracake me vrasjen e të riut kukësian në një ishull grek.
Leksioni politiko-sportiv
Gjithsesi, fitorja nuk ishte vetëm e lojtarëve shqiptarë në fushë. Nëse shqiptarët shumë më vonë se grekët, nga zona të ndryshme të rajonit, jo vetëm nga Shqipëria ndjehen më shumë shqiptarë prej ekipit të tyre të futbollit dhe jo nga Nanua, Rugova apo Ahmeti, nuk është faji i tyre. Nëse ndjenja kombëtare e shqiptarëve po rilind e shëndetshme nga futbolli dhe materializohet nesër në beteja politike për të ndryshuar ata që i qeverisin me më të mirë, apo për të përmirësuar statusin e tyre kombëtar në rrafsh rajonal, kjo duhet të jetë e drejta e tyre. Ndaj të gjithë duhet të mbajnë shënim për të ardhmen nga shfaqja e bukur e shqiptarëve që pati si sebep një ndeshje futbolli me Greqinë. Ata që duan të ndryshojnë flamurin; ata që përvetësojnë politikisht në afat të shkurtër fitoret sportive, por dhe miqtë grekë. Sepse fatkeqësisht Greqia me shpejtësi të madhe mund të humbë shumë nga imazhi i Europianit dhe Olimpiadës, për shkak të shpirtërave të trazuar pa lidhje me 2004 siç tha në mënyrë elokuente politikani i shquar Papandreu.

[miko]

ai greku . [ kladhis cifitas , dhionisis] kish pas hesape ta hapura me djemtsa nga kukesi dhe gjeti rastin e duhur i shtyre nga inati dhe zemrimi qe humbi skuadra e vet dhe shkoi dhe vrau djalin 20 vjecar . ky plere nuk qe i zoti ta bante nje vrasje ashtu sic duhej por nen ndikimin e lendeve narkotike qe kish marre ia arriti te kthehej ne nje vrases ordiner . kush ka qellim dhe arsye vret me gjakftohtesi dhe jo me gjaknxehtesi . jam i bindur qe cdo grek do donte ta bente ate qe plera e tyre i beri djalit tone . ai mund te shpetoje jeten burgun a ku di une por dikush tjeter do ta shijoje vdekjen nga dore shqiptari . une personalisht jam per hakma\rje . kur dhe si do bej dicka juve nuk ju intereson . jam i bindur qe kjo vdekje e djalit tone do zevendesohet me nje vdekje te nje greku . nuk bej komente as llafe me greket , as me shqiptaret [ keta te fundit e kane tregu veten kush jane sidomos qeveria ] , asnje tubim , asnje shenje proteste dhe asnje kercenim . mereni si personale vellezer . gjerat me sukses bahen avash avash .

Mos ja fut kot plako..............

Per cfare "gjaknxehtesi" flet?

Ku e di ti qe ai djali ishte nen presionin e lendeve narkotike?

Une tek 2 kanle televizive greke degjova se ishte Psiho.....me te meta mendore................dhe tek 2 kanale televizive te tjera qe ishte i droguar.................

E pra nje lemsh...........................

Nje eshte e sigurte qe ai djali rrjedh nga familje me emer ne zakintho.....dhe e pasur........dhe sic shoh une avokati i djalit......nuk do te kete pune te veshtire...............se jam i pershtypjes se ai djali u ndihmua dhe nga media greke....duke e konsideruar here psikopak,here drogaxhi.........------>2 argumente per lehtesimin e denimit te tij............


Nejse..............................

Do ta shikojme edhe ne kete rast se sa e "drejte" eshte Drejtesia greke.................................


Mos u merr me budallalliqe......................per HAK.......e ku ta di une se cfare...............

Se fatkeqesisht e gjithe klima e krijuar.....do te kthehet dhe nje here ndaj shqiptareve...................

Keta miqte tane e treguan dhe nje here "kulturen" e tyre......................................

Kane 3 dite qe "bertasin" mediat greke te mos fishkellehet himni turk..........dhe perseri e treguan surratin e "kulturuar" duke e fishkellyer.................


Sa per qeveri shqiptare lalo..........ate gje e dime...............qe nuk kemi shtet dinjitoz.............se po te kishim nuk do te brridhnin shqiptaret neper bote si zagare.................pak me me ritem te shpejte persa i perket zhvillimit ekonomik do te shikosh qe per 4-5 vjet nuk do te ngeli kembe emigranti shqiptar ne greqi.................

Po nejse.............


Shiko shoku se cfare do besh ti nuk eshte nevoja te na shkruash ketu ne forum......bla bla bla bla.........................shiko hallin tend..............shiko meso,nqs je ne shkolle...........ose ba ndonje lek...............dhe shiko me edukaten tende ti tregosh grekeve se sa poshte nesh mund te jene nga pikpamja e edukates dhe kultures.............

Hakmarrjen do ta marrim atehere dhe vetem atehere kur emigrantet shqiptare qe ndodhen ne greqi do te kthehen te tere ne atdhe..................................Kjo eshte hakmarrja jone...................te punojme per te ndertuar dicka ne vendin tone............dhe te mos ndertojme Greqine "Moderne".


Ja kalofsh mire....................................dhe pa nerva.........mor dreq se na flliqe..................kisha dhe pershtypje te mira per ty por tani po na ben si terrorist edhe ta kam friken lol...

[miko]

Sa kohe (shekuj) kemi qe themi keshtu?!
Me duket se po vjen nata, para asaj 'dites' qe thekson ti!
Vec llafe kemi, si gjithmone! Kete e tregon fakti qe ne vitin 2004 ne jemi prape skllever te grekeve, duke vjelur mandarina dhe portokalle, ose duke ja halet e buzuqeve!
Oj ky, do ti vije dita - me thote! Nje komb, i cili perbehet nga 3 milion banore dhe qe trefishin e tyre e ka ne emigrim; nje komb i cili eshte i copetuar historikisht nga cdo shtet fqinj; nje komb ku egzistojne 4 lloj feshe; nje komb ku vllai ka zili dhe smire prej vllait; nje komb i cili u ka ofruar karrigen e pushtetit vetem druvareve ose kriminelave anti-shqiptar; nje komb ku veriu me jugun trajtojne njeri-tjetrin si hasem; nje komb i cili te ardhuren e vetme per te pasuruar buxhetin, ka emigrimin; nje komb leshterikesh...nuk i afrohet kurre asaj dite or miku im! Pranej me fluturo petlla kaiher kur mendoj ca shteti leshi jena, ca rrace kot jena, ca robsh te percare jena, ca te ardhmje te vrante kemi! Nje popull qe perbehet nga njerez qe nuk duan njeri-tjetrin...nuk ben hajer kurre!

Perfitoj nga rasti ti shpreh keqardhjen time familjeve te te ndjereve!
Zoti, i paste prane vetes dhe i rente ne paqe shpirti!

Plako kam pershtypjen se e kuptove gabim frazen time......................

Me..........Do tu vije dita...................desha te thosha qe do vije ajo dite kur ato qindra mijra "skllever"te grekeve....ose ato qe lajne halet e buzuqeve..........do te kthehen ne atdhe duke mos lare me hale........por duke ndertuar jeten e tyre atje ku u takon dhe ku e enderrojne................


Ndoshta tingellon.........pak si absurd dhe si shume optimist paragrafi im i mesiperm........por une e konsideroj thjesht si optimizem duke lene menjane realitetin......

Eshte e vertete qe Njeriu i 2004 e nderton jeten atje ku ndiet mire dhe ku i pelqen........por jam mese i sigurte qe per pjesen dermuese te "sklleverve"te grekeve,endrra e tyre eshte rikthimi ne atdhe,por te pakten duke u siguruar shteti yne gjerat minimale te jeteses.........

Nejse se hyme ne tema te tjera dhe ska lezet.................


Sa per................Nje popull qe perbehet nga njerez qe nuk duan njeri-tjetrin...nuk ben hajer kurre...................kam frike se ke te drejte .....edhe pse nuk me pelqen ta pranoj KESHTU ESHTE REALITETI SHQIPTAR.............................



Nejse ate qe kam per te thene une qe duhet te kemi me shume besim tek vetja.....dhe na duhet me shume pune...............dhe "llogje" sa me pak.......



Ja kalofsh mire