PËR TË QESHUR E PËR TË QARË,
FJALIMI QË U PËLQEU TË GJITHË ZYRTARËVE
Shkruan Akademik Rexhep Qosja
Fjalimi që kryeadministratori i Kosovës, Harri Holkeri, mbajti para Këshillit të Sigurimit të OKB-së më 11 maj, iu pëlqeu të gjithë zyrtarëve në Kosovë: edhe zyrtarëve shqiptarë, edhe zyrtarëve serbë! Nuk jemi mësuar që t’i shohim kështu të një mendimi, madje, kështu të kënaqur për të njëjtën çështje po thuaj asnjëherë gjatë këtyre pesë vjetve. Përkundrazi: jemi mësuar që t’i shohim me disponime të ndryshme në situata të njëjta dhe me qëndrime të ndryshme ndaj të njëjtave çështje. Kur zyrtarët shqiptarë ishin me disponim të mirë ose, të shprehem pak më thjesht, të kënaqur, zyrtarët serbë ishin me disponim të keq, domethënë të pakënaqur. Dhe, anasjelltazi. Dhe, kjo është plotësisht e kuptueshme. Zyrtarët shqiptarë, në njërën anë, dhe zyrtarët serbë, në anën tjetër, kanë qëndrime të ndryshme ndaj njëmendësisë së Kosovës sot dhe, në mënyrë të veçantë, ndaj ardhmërisë së Kosovës. E qëndrimet e zyrtarëve, deshën s’deshën, kushtëzohen nga qëndrimet e popujve, kurse qëndrimet e këtyre dy popujve ndaj Kosovës sot dhe Kosovës nesër janë plotësisht të ndryshme. Është iluzore që prej serbëve të pritet që Kosovën e sotme ta përjetojnë si shqiptarët, ashtu siç është iluzore që prej shqiptarëve të pritet që për të ardhmen e Kosovës të mendojnë siç do të donin të mendojnë serbët. Për këtë arsye më duken naive dhe të padrejta deklaratat e zyrtarëve në të cilat prej serbëve të Kosovës kërkohet që të mos shikojnë në drejtim të Beogradit, ashtu siç më janë dukur gjithmonë të padrejta, madje dhunuese kërkesat e serbëve që ne të mos shikojmë në drejtim të Tiranës.
Më 11 maj ngjau e pabesueshmja: për herë të parë gjatë këtyre pesë vjetëve zyrtarët shqiptarë dhe zyrtarët serbë ishin të bashkëkënaqur me fjalimin e kryeadministratorit të Kosovës! A kishin arsye të jenë njësoj të kënaqur me atë fjalim? Pa dyshim jo. Për dallim prej zyrtarëve serbë, që kishin arsye të jenë të kënaqur, zyrtarët shqiptarë kishin arsye të jenë të pakënaqur me të. Fjalimi i kryeadministratorit Harri Holkeri, të cilin numri më i madh i medieve e paraqiti të zbukuruar a njëanshëm të shkurtuar, në të vërtetë ishte shuplaka e parë në fytyrën e zyrtarëve tanë gjatë këtyre pesë vjetëve. Disa prej tyre, megjithatë u bënë sikur nuk morën shuplakë po ledhatim! Kjo, natyrisht, nuk mund të quhet sjellje politike as e çmuar as e denjë në kushtet demokratike. Në demokraci karrotës i thuhet karrotë, kurse kërbaçit- kërbaç. Pse, atëherë, zyrtarët tanë edhe kërbaçin po e quajnë karrotë- si paraardhësit komunistë? Modeli i sjelljes politike, i ushtruar gjatë shumë shekujve nën pushtime e, sidomos, gjatë shekullit të fundit nën pushtimin serb, nuk mund të harrohet për pesë vjet lirie nën protektoratin ndërkombëtar. Një prej parimeve themelore që përbëjnë këtë model është: pagëzoje të keqen të mirë dhe të padrejtën të drejtë se të del më mirë! Kur e quajnë shuplakën e Përfaqësuesit të Veçantë të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Harri Holkeri, ledhatim, zyrtarët tanë, posaçërisht dy personazhet me të cilët jam marrë edhe herë të tjera në këto shkrime, m’i përkujtojnë zyrtarët tanë komunistë kur i quanin ledhatime grushtat e përfaqësuesve të veçantë të Republikës Federative Socialiste të Jugosllavisë!
Nuk është thënë kot: kur përsëritet historia përsëritet në trajtën e farsës! Në politikën tonë të gjitha janë të vdekshme, vetëm servilizmi është i pavdekshëm.
DEKLARATA HISTORIKE
Personazhi im i dytë ose, si mund të emërtohet më saktësisht, personazhi numër dy, ishte këto ditë për vizitë në Shqipëri. Gjatë vizitës ai dha një numër të pacaktuar deklaratash, por mediet vendore veçuan njërën prej tyre. Në këtë deklaratë të veçuar ai, përpos të tjerash, tha: Shqipëria po luan rol të madh në informimin e qendrave botërore për Kosovën! Domethënë: krejt ç’ka bërë dhe ç’po bën Shqipëria për Kosovën, që e vlen të veçohet si përpjekje e saj për Kosovën, për arritjen e synimeve kombëtare historike të popullit shqiptar të Kosovës, është: po i informon qendrat politike botërore për Kosovën! Thuajse qendrat politike botërore nuk kanë në Kosovë KFOR-in, UNMIK-un, zyrat e veta- disa prej tyre, dhe organizata e shërbime të tjera, që i informojnë në hollësi për Kosovën!
Shqipëria, pa të cilën as nuk do të mnd të bëhej e të mbahej Ushtria Çlirimtare e Kosovës, as nuk do të mund të bëhej lufta çlirimtare në Kosovë 1997- 1999; Shqipëria që e bëri të jashtëzakonshmen për pranimin dhe vendosjen e qindra mijëra kosovarëve gjatë fushatës së bombardimeve; Shqipëria e cila qe shumë kohë, si e tha me të drejtë kryetari Alfred Moisiu gjatë vizitës në Prishtinë, është avokat i Kosovës në institucionet ndërkombëtare dhe, në përgjithësi, në qendrat politike botërore, mund të jetë e kënaqur, shumë e kënaqur për deklaratën e sipërcituar të personazhit tim të dytë! Ky personazh kur është në Kosovë shpesh e thotë të kundërtën e asaj që e tha në Tiranë për rolin e Shqipërisë për Kosovën. Dhe, njëra prej këtyre deklaratave të tij historike për rolin e Shqipërisë në Kosovë, që e shqiptoi disa ditë pas protestës së 17 e 18 marsit, ishte kjo: Kosovës (të cilën ai, personazhi im numër dy, e ka qitur në rrugë të “pakthishme”) të gjitha të zezat i vijnë prej Serbisë dhe prej Shqipërisë!
Tani, me rastin e vizitës në Shqipëri, personazhi im i dytë tregoi se, megjithatë, është i përmirësueshëm! Natyrisht, nëqoftëse ky përmirësim nuk është vetëm i përkohshëm: gjithmonë përmirësimi i servilëve është i përkohshëm.
TË GJITHA DEKORATAT TONA
Siç është parë dhe siç është dëgjuar në mediet tona elektronike, prej vitit të kaluar Kosova nderon individë, institucione e persona juridikë, banorë të Kosovës e shtetas të huaj, me dekorata, medalje, urdhëra, tituj, çmime, trofe- si krejt u quajtën ato.
Ja si quhen ato:
Medalja e artë e Lirisë
Medalja e artë e Pavarësisë
Medalja e artë e Lidhjes së Prizrenit - të argjendta dhe të bronzta nuk ka!
Medalja Artist i merituar
Medalja Mësues i Merituar
Dekorata Qytetar i Merituar i Kosovës
Medalja Presidenciale e Meritave dhe Çmimi i Presidentit për Meritat e Ambientit! (hahaha)
Medalja Civile për Shërbim të Kosovës
Medalja Ushtarake për Shërbim të Kosovës
Çmimi Presidencial “E” për Shërbim të Eksportit!
Çmimi Presidencial për Cilësi dhe Aftësi të Menaxhimit
Çmimi Presidencial për Inovime, Kërkime dhe Zhvillim
Çmimi Presidencial për Suksese në Prodhim dhe në Biznes
Çmimi Presidencial për Studiues!
Medalja Humaniste Nëna Tereze - thuajse ka medalje humaniste e jo medalje për humanizëm!
Medalja e Paqes dhe Pajtimit Anton Çeta.
Ambasador Nderi, dhe, madje, Ambasador i Kombit të Kosovës!
Trofeu i Presidentit!
E të tjera.
Ç’mund të thuhet për emrat e këtyre dekoratave, medaljeve e titujve? Përgjigjen në këtë pyetje po e jap në trajtë të pyetjeve. A duhet të heshtet analfabetizmi gjuhësor me të cilin janë quajtur këto dekorata, medalje, tituj, urdhëra, çmime, trofe, që jepen në emrin e Kosovës? A duhet të heshtet tollovia kuptimore, në të vërtetë moskuptimore, që krijojnë emrat e tyre? A duhet të lihet në heshtje togfjalëshi Kombi i Kosovës, ani Ambasador i Kombit të Kosovës? A duhet të heshten pasojat e mundshme politike, kulturore, kombëtare në historinë kombëtare shqiptare të krijimit të togfjalëshve të tillë? Si është e mundshme që institucionet e Kosovës, Qeveria dhe Kuvendi i Kosovës, të lejojnë që marrëzirat e tilla gjuhësore, dhe logjike, të përmbajtura në emrat e disave nga ato dekorata, urdhëra e tituj, të bëhen publike dhe, madje, të fillojnë të jipen në emrin e Kosovës? Si është e mundshme që institucionet e Kosovës, Qeveria dhe Kuvendi i Kosovës, të heshtin para joseriozitetit, madje, banalitetit të përmbajtur në emrat e disave nga dekoratat, urdhërat dhe titujt e sipërthënë? Me to mund të mashtrohet kush, por nuk mund të nderohet Kosova!
PATRIOTI
Në bisedën, në njërën nga të përmuajshmet tona, personazhi im, me të cilin nuk kam patur rastin të merrem më përpara, foli gjerë e gjatë për jetën dhe punën e tij, për interesimet intelektuale dhe politike, për karrierën universitare, për veprimtarinë shkencore, për pozitat që ka në institucione arsimore e shkencore, për funksione partiake në kohën e pluralizmit, për kontribute e merita të tjera, që i njihen e i shpërblehen sot në Kosovë. Duke folur kështu, ç’është e vërteta, pa shumë elokuencë për përkushtimet e tij atdhetare, harroi të tregonte se në vitin 1981, ishte zgjedhur, me propozimin e një patrioti tjetër, sekretar i organizatës themelore të Lidhjes së Komunistëve në fakultetin në të cilin punonte dhe, si sekretar i posazgjedhur, kishte paraqitur referat për situatën politike e të sigurisë në fakultet dhe për detyrat e ardhshme të Lidhjes së komunistëve për sendërtimin e detyrave që kishte caktuar Komiteti Krahinor i LKK-së pas demonstratave të rinisë sonë studentore. Harroi të tregonte se në atë referat, si dhe në diskutimet e ditëve të përparme, i kishte dënuar vendosmërisht ato demonstrata duke i quajtur armiqësore, nacionaliste e irredentiste, të drejtuara- kishte thënë- kundër bashkim- vëllazërimit dhe integritetit territorial të Jugosllavisë!
Dhe, ja, ky personazh i imi është sot personazh publik në ngritje, drejtues i një institucioni të lartë në Kosovë, kurse shumë nga ata, që kishin marrë pjesë në ato demonstratat që dënonte ky, që e kishin paguar me përndjekje a burgje shumëvjeçare përkushtimin e tyre atdhetar, që profesionalisht janë të kualifikuar si ai dhe kanë vepra shkencore të botuara jo më pak se ai, ja, pra, ata sot as nuk mund të sigurojnë punë e lëre më të ngriten në pozita drejtuese a të gëzojnë farë publiciteti.
E kuptueshme! Kështu kuptohet atdhetarizmi dhe kështu ndahet drejtësia në jetën tonë të sotme!
Personazhi im për të cilin fola me këtë rast është vetëm njëri nga vargu i gjatë i personazheve të cilëve u është shpërblyer me çmim të lartë “patriotizmi” kundër demonstratave të 1981-shit, fryt i të cilave, në të vërtetë, është e sotmja jonë.
Për më tepër, personazhi im për të cilin fola me këtë rast është vetëm njëri nga vargu i gjatë i kuadrove universitare të cilëve u është shpërblyer me çmim të lartë “patriotizmi” për pjesëmarrje funksionale në “rendin demokratik” të krijuar nga LDK-ja nën terrorin e regjimit të Milosheviqit!
Dhe, më tej: personazhi im për të cilin fola me këtë rast është vetëm njëri nga vargu i gjatë i kuadrove universitare të cilëve u është shpërblyer me çmim të lartë “patriotizmi” për kundërshtimin propagandistik dhe praktik që i ka bërë UÇK-së prej vitit 1997 e deri më sot!
Çka të bësh? Kështu luhet bixhozi politik në Kosovën tonë!
MREKULLITË GJUHËSORE
Jogjuhëtarë dhe gjuhëtarë, në mënyrë të veçantë drejtuesit e Shoqatës së Gjuhës Shqipe, po shkruajnë e po flasin shpesh në medie për gjuhën e medieve tona. Po flasin e po shkruajnë për cenimet e rënda gramatikore e logjike që po pëson gjuha në disa nga këto medie, sidomos, në disa nga mediet elektronike. Nuk mund të them asgjë më shumë dhe asgjë më mirë se ç’po thonë ata. Për t’i dëshmuar pohimet e tyre po paraqes disa shembuj të pësimeve të gjuhës shqipe në disa nga mediet elektronike, të shënuara gjatë tri ditësh. Meqenëse përpos lajmeve, pothuaj, nuk dëgjoj e shikoj rregullisht programe të tjera në këto medie, mund të supozohet se sa e pafund do të ishte lista e pësimeve të gjuhës në to po t’i kisha shikuar si më rregullisht!
- smugj me perime!
- sot nuk ka vepruar asnjë aktivitet!
- familja mbetet jashtë kulmit!
- duke i bërë flokët të mrekullueshëm dhe të parezistueshëm!
- ju rikujtojmë me titujt kryesorë!
- terroristët arritën të ikin përmes një veture!
- shifra variuese për të vrarët e të plagosurit!
- e kriposim tortën!
- bartësit e institucioneve të Kosovës në takim me kryeadministratorin Harri Holkeri!
- as të afërmit nuk kanë pasur qasje të burgosurve!
- ata nuk pranuan të dhënë informata!
- prej sot fshati do të ketë ujësjellës të pishëm në çdo shtëpi!
- po vazhdojmë me lajme e informacione!
- selektori do të ketë solucion perfekt!
- viktima identifikoi veten...!
- Kosova ka një kulturë të lashtë të një lashtësie të moçme!
E të tjera! E të tjera!
Me shembuj të këtillë të përdorimit të gjuhës në disa nga mediet tona mund të bëhen disa vëllime nga 300 faqesh secili. Urdhëroni, prandaj, e qeshni apo qani!
KOMISIONET PARTIAKE
Komisionet, juritë, grupet e ndryshme punuese në të shumtën e rasteve janë bërë dorë e zgjatur e partive, që në gjykimet dhe vlerësimet e tyre për kriter themelor kanë përkatësinë partiake të kandidatëve, për të cilët japin propozime a marrin vendime. Po e jap një shembull të vlerësimit të tillë të institucioneve të tilla të përkohshme.
Para një kohe Bordi i Fakultetit të Edukimit zgjodhi Komisionin për vlerësimin e punës pedagogjike, profesionale e shkencore të kandidatëve që ishin paraqitur në Konkursin për lëndët Teori e letërsisë dhe Letërsi popullore, çuditërisht të bashkuar në një lëndë që s’ekziston askund në botë e që do të duhej ta shpjegonte ligjëruesi i zgjedhur. Anëtarë të Komisionit Bordi zgjodhi: du gjuhëtarë dhe një kritik letrar, që njëkohësisht është edhe poet. Që të tre të zgjedhurit janë anëtarë të LDK-së. Njëri prej të zgjedhurve është deputet në Kuvendin e Kosovës, tjetri kryetar në një institucion shkencor, kurse i treti drejtor i një institucioni arsimor. Përbërja e Komisionit tregonte se Bordi i Fakultetit të Edukimit, kur i kishte zgjedhur pikërisht ata që i kishte zgjedhur në Komision, kishte pasur parasysh: e para, që për ligjërues për lëndën për të cilën ishte shpallur konkursi të zgjedhej një anëtar i LDK-së dhe, e dyta, që të zgjedhurve në Komision t’u siguronte një honorar të gjorë!
I informuar për pakënaqësinë e kandidatëve të paraqitur në konkursin për lëndën Teori e letërsisë dhe Letërsi popullore, Bordi do t’ia shtojë Komisionit prej tre anëtarësh, që do të nënshkruante referatin, edhe dy anëtarë të tjerë, po ashtu, anëtarë të LDK-së: as këta të magjistruar a të doktoruar për Letërsi popullore. Dhe, ky Komision pesë vetash për lëndën Teori e letërsisë dhe Letërsi popullore shpërfill plotësisht përvojën pedagogjike dhe punën kërkimore- shkencore të kandidatëve që me dhjetëra vjet punojnë si docentë a profesorë në shkolla të larta e fakultete, si bashkëpunëtorë të lartë a këshilltarë shkencorë në institucione shkencore dhe zgjedh kandidatin pa stazh pedagogjik. Pse po u bëhej padrejtësi e madhe kandidatëve të tjerë komisioni nuk donte ta dinte. Kryesore ishte të pranohej njeriu i tyre: i partisë së tyre dhe i lidhjeve familjare me miqtë e disave prej tyre!
Mjerimi politik, verbëria profesionale, mungesa e ndërgjegjës, dhe papërgjegjësia elementare për të drejtën, sidomos, e dy anëtarëve të parë të Komisionit, në shërbimin e të cilëve do të vihen edhe tre anëtarët e tjerë, nuk më çudit: ata në Kosovë shohin vetëm anëtarët e partisë së vet, familjarët e vet dhe të miqve të vet, njerëzit e grupeve të veta!
Si është e mundshme që ky Bord, që drejton një fakultet, madje, një fakultet që quhet Fakulteti i Edukimit, në Komisionin që do të ndajë drejtësinë për lëndën Teori e letërsisë dhe Letërsi popullore të caktojë gjuhëtarë e kritikë letrarë, por asnjë studiues të Letërsisë popullore, sado në Kosovë jetojnë e punojnë sot mbi tridhjetë vetë, që kanë magjistruar e kanë doktoruar në Letërsinë popullore? Si është e mundshme që ky Bord të zgjedhë një komision që do të ndajë drejtësinë për lëndën Teori e letërsisë dhe Letërsi popullore, në të cilin të gjithë të zgjedhurit do të jenë anëtarë apo, madje, funksionarë të djeshëm e të sotëm të një partie- të LDK-së? A mund të çohen përpara Universiteti i Kosovës dhe Kosova me anësi, në të vërtetë me verbëri të tillë partiake e politike? Sigurisht se jo. A mund të krijohen marrëdhënie normale, korrekte, kulturore, qytetëruese, humane mes studiuesve, mes kuadrove universitare, mes qytetarëve të Kosovës në qoftë se përkatësitë partiake dhe lidhjet familjare e grupore bëhen kriter themelor i vendosjes për fatin e njerëzve: për njohjen a përçmimin e punës së tyre, për punësimin a dëbimin e tyre prej pune? Sigurisht se jo!
Dhe, të përsëris: më çudit Bordi i Fakultetit të Edukimit!
Çfarë koncepti për edukatën ka ky bord?
Çfarë mësuesish mund të formojë ai fakultet, të cilin do ta drejtojë një bord aq fanatik partiakisht, aq i papërgjegjshëm profesionalisht, aq servilë politikisht dhe në të cilin pedagogët do të zgjedhen në bazë të kriterit të përkatësisë partiake dhe të lidhjeve familjare e miqësore me anëtarët e komisionit që zgjedh ata pedagogë.
Kjo, besoj, s’është për të qeshur; kjo është për të bërtitur të madhe edhe pedagogët, edhe studentët në fakultetet tona! Sepse, rasti këtu i treguar është njëri prej shumë rasteve të tilla në Universitetin tonë.
Bordi i Universitetit, duke e parë se sa e njëanshme, se sa patologjike, ishte përbërja e Komisionit të Fakultetit të Edukimit, e anulon vendimin e tij. Por, Bordi i Universitetit do të duhej ta dinte se ka edhe jo pak vendime të tjera të komisioneve të njëanshme, që do të duhej të shikoheshin shumë seriozisht.
Krijoni Kontakt