Treni europian i Shqipėrisė nuk ēan pėrpara nga pesha e rėndė e kushteve qė duhet tė plotėsojė politika shqiptare si edhe nga sherret pėr vjedhje votash e vrasje tė katėr qytetarėve. Nė vend qė ky tren tė lehtėsohet nga kjo barrė e rėndė, i shtohen pėrditė tė tjera. Lajmi pėr ndėrtimin e njė vepre tė re kulti nė Tiranė u dha disa ditė mė parė nga kryetari i bashkisė. U dha si urdhėr qė nuk lejonte diskutim, por qė sikur “zbutej” duke vazhduar se “do tė thirren arkitektėt mė tė mirė, pėr t’a projektuar”! Nuk u kėrkua mendimi i pėrparuar intelektual nėse duhet ndėrtuar kjo vepėr e re kulti apo jo.
Kjo histori ėshtė pėrsėritur edhe vitet e kaluara kur janė dhėnė lejet e ndėrtimit pėr kishen ortodokse e katolike me te vetmin ndryshim se ndėrsa dy tė parat kanė kalue nė heshtje, lejes pėr xhaminė politika po i bėn jehonė mediatike (!!). Vetėm artikulimi i njė nisme tė tillė ėshtė turp pėr politikėn tonė, pasi xhamija, si vepėr kulti i takon komunitetit fetar pėrkatės tė merret me tė, e jo “shtetit laik”. Por politika, me sa duket, jo vetėm qė nuk i kupton kufijtė e saj, por na kėrkon edhe ta brohorasim si “sukses e arritje”.
Nė komunikatėn qė jep kryetari i bashkisė z.Basha thuhet se: “duke parė nevojat e besimtarėve…” etj. Nga kjo komunikatėdelse nuk ka asnjė kėrkesė zyrtare nga komuniteti mysliman (megjithėse njė e tillė ekziston, por nuk thuhet, pasi edhe kėtu rrėmbehet ideja e tjetrit). Kryetarit nė fjalė i pėlqen tė marė edhe rolin e tė nderuarit Haxhi Hafėz Sabri Koēi, e kėshtu mėsojmė qė “haxhi hafėz” Lulit i bėkan pėrshtypje besimtarėt qė s’kanė… ku tė luten!
Kryetari i Bashkisė, thotė se ėshtė njeri me kulturė e edukim perėndimor, si ka mundėsi qė nuk kėrkon mendimin e pėrparuar europian pėr tė ndėrtuar njė metropol modern shqiptar? Nga se ka frikė? Sa tė shplarė duken ata politikanė qė duan ta mbajnė pushtetin “nė emėr tė pėrparimit” duke u mbėshtetur tek fanatizmi. Njė elitė e tillė e zvarrit kombin drejt prapambetjes e injorancės e nuk na lejon tė bėjmė rilindjen moderne ashtu si kombet e tjerė rreth nesh e para nesh e pėr tė cilėn kemi aq nevojė.
Le t’i lemė besimtarėt tė luten, komunitetet pėrkatėse tė kujdesen pėr to e le tė mėsojmė nga vlerat perėndimore ku ne bėjmė pjesė. Por le tė mėsojmė edhe nga Ataturku i madh qė e bėri Turqinė moderne duke e zhveshur shtetin nga islamizimi qė i kishte zėnė frymėn e qė pėr fat tė keq na ishte imponuar edhe ne, shqiptarėve, me dhunė.
Dr. Simon Puta*
Krijoni Kontakt