Butrinti

[dodoni]

Profesoresha e artit në Universitetin e Sirakuzës, tregon se si do të shfrytëzojë në Butrint, përvojën e saj me kulturat indigjene

Whitefeather: Mozaikët tuaj nuk janë tipik romak


E.Demo

Carolynne Whitefeather u lind në Florida, por origjina e saj është nga kufijtë e vjetër në juglindjen e Amerikës së madhe, nga toka e pasur me lumenj të kulluar, pyje të dendur, dhe zogj të llojeve të ndryshëm. Origjina e saj është nga toka e vendasve të amerikës. Një shenjë është edhe në mbiemrin e saj, që i përkthyer në shqip ka një shenjë të bukur e kësaj origjine, pra: Whitefeather ose ndryshe Pendëbardhë.
Karolina (Carolynne) është asistent profesore në Fakultetin e Utikës në Universitetin e Sirakuzës, është profesoreshë e arteve të bukura, e në karrierën e saj 20- vjeçare, ka edhe një kuriozitet, të pashkruar në curriculum vitae. Kjo grua i ka dhënë leksione arti edhe ish presidentit amerikan Bill Klinton.
Karolina vjen në Butrint me projektin e antropologëve amerikanë, dhe jo si profesoreshë arti, por si artiste. Ajo realizon imazhe në serigrafi dhe në metoda monotipe. Krijimtaria e saj, vizatimet dhe piktura me bojë shkrimi ka pasur si motive ndjesitë nga vendlindja e saj, nga kultura indigjene amerikane. “Kërkimi im konsiston në artin e vjetër, në kulturën etnike, folklorike, në imazhet e besimeve shpirtërore që kanë krijuar njerëzit e asaj kohe dhe vlerat e tyre deri në sot, për të kuptuar si janë realizuar dhe sa kanë ndryshuar. Për të njëjtën gjë ndodhem në Butrint. Gjurmimi përfshin njëkohësisht banorët vendas të lokaliteti, indigjenët dhe të huajt. Do të ekzplorojmë këtu shtresat, imazhet, pikturat e lashta, për të kuptuar kush i ka bërë ato, shprehjen e natyrës në këto imazhe, imitimet etj.”
Pas kësaj Karolina mendon të riprodhojë në pikturë imazhet antike të Butrintit.
Thotë se historitë dhe vëzhgimet e saj të gjatë në pyll në vitet e fërmijërisë, mesazhet e tyre arrin t’i kuptojë vetëm sot. Dhe i hedh në pikturë. Puna e saj është e orientuar kah gjuhës, kodit të imazheve të vjetra. Piktura i saj i referohet pikërisht gjuhës vizuale të të parëve të Amerikës. Ajo thekson se qysh fëmijë arti dhe natyra kanë qenë pjesë e jetës, natyra dhe gjithë kultura indigjene amerikane kanë qenë pjesë e saj. Në shkollë do të informohej më mirë për këtë kulturë, nis të kuptojë mëmirë këto lloj formash të artit. Por ajo që pëlqen është “printmaking” sepse nëpërmjet kësaj teknike ajo realizon monotipe origjinale. Përdor materiale të ndryshme dhe sidomos bojën e shtypit, që është transparente e lagësht e me pigment të shndritshëm.
Për t’u kthyer tek qëllimi i vizitës së saj në Butrint. Ajo di që ky është një qytet greko-roman. Para se të vinte këtu ka lexuar e studiuar për një vit literaturë për historinë e artit e të tjerë libra për të mësuar diçka më shumë. “Më duket se kultura heleno-romake është vetëm një pjesë e vogël e kulturës së Butrintit, përderisa aty kemi edhe kulturë ilire, ashtu sikundër vetë kultura greko-romake në Butrint duket të jetë unikale në krahasim me kulturën greko-romake në tërësi. Unë shpresoj ta shoh, ta prek dhe ta kuptoj këtë gjë.” Karolina ka parë imazhe nga mozaikët e Butrintit dhe deklaron se “ato nuk janë tipike romake, duhet të jenë vendase. Imazhe të tilla me zogj, mund t’i kenë bërë banorët e kësaj zone. Kam parë disa imazhe të tjera mozaiku, kanë qenë ato me peshq. Dua të di se çfarë thonë këto imazhe. Eshtë me shumë interes, sepse bëhet fjalë për një gjuhë vizuale. Shumë kohë më parë njeriu ishte tepër i lidhur me natyrën, dhe shprehej me gjuhë vizuale. Me kalimin e kohës njerëzit e injoruan këtë gjuhë vizuale, u bënë më profesionistë dhe më llogaritës. Do t’iu kthehem këtyre imazheve të shoh se për çfarë flasin e ç’mund të gjej.”
Eshtë hera e parë që profesoresha e artit vjen në Butrint dhe pas vëzhgimeve do të vizatojë e pikturojë imazhet që do të gjejë aty. Mendon se ndoshta me to do të hapë një ekspozitë në Nju Jork.




21/05/2004

[dodoni]

Mozaiku i Trikonkës do të restaurohet


Th.Nika

I zbuluar 10 vjet më parë nga ekspedita angleze dhe i dëmtuar nën veprimin e faktorëve natyrorë, mozaiku i Pallatit të Trikonkës në Butrint do të restaurohet. Lajmi për lëvrimin e fondit të destinuar për këtë restaurim bëhet publik nga Drejtoria Rajonale e Monumenteve të Kulturës në Sarandë. Sipas këtij burimi, është në proces projekti-preventivi për ndërhyrjen emergjente në këtë objekt, duke përcaktuar edhe metodologjinë që do të përdoret për restaurimin e tij. I gjithë procesi do të mbikëqyret nga specialisti restaurator Uiljam Cikopano, nga më të mirët që ka Instituti i Monumenteve të Kulturës. Në mozaikun që paraqet figura gjeometrike do të kryhen ndërhyrje shpëtuese, siç janë mbushja e pjesëve të dëmtuara të tij, eliminimi i “frakturave” të shkaktuara nga lëvizja tektonike e dheut, prania e lagështisë dhe paqëndrueshmëria e formacionit. Për restaurimin e mozaikut të Trikonkës do të përdoren metoda bashkëkohore, që garantojnë cilësi dhe jetëgjatësi të objektit.





21/05/2004

[dallandyshe]

A e kane rikthyer koken e Deas , Hyjneshes se Butrintit (statujen)? Kam degjuar qe eshte vjedhur gjate kohes se tranzicionit. E kam pike te dobet ate, pa kaluar prane saj nuk ngjitesha ne kala.

[StormAngel]

Monedhë antike e shekullit XI

Mbishkrimi që gjendej në monedhë i skalitur me një greqishte mesjetare është "ISUS KRISTUS BASILEUS". Studimet do të vazhdojnë më tej, pasi këto monedha hedhin dritë edhe për datimin e kullave të Butrintit

Kërkuesit dhe grupi i arkeologëve në Butrint të drejtuar nga Shpresa Gjongecaj, ditën e hënë kanë zbuluar një monedhë bronzi në Kullën nr.1 të murit rrethues të Butrintit. Kjo monedhë daton rreth shek.XI, gjatë viteve 1059-1081. Mbishkrimi që gjendej në monedhë i skalitur me një greqishte mesjetare është "ISUS KRISTUS BASILEUS". Studimet do të vazhdojnë më tej, pasi këto monedha hedhin dritë edhe për datimin e kullave të Butrintit. Gama e kërkimeve arkeologjike komplekse në qytetin antik të Butrintit dhe në fushën e Vrinës, si prapatoka e qytetit në përiudhën romake, sipas specialistëve të arkeologjisë nuk mund të konsiderohet e plotë nëse nuk shikohet e kombinuar edhe me dritën që sjellin pamje të tjera të gjetjeve, siç janë monedhat antike. Shpresa Gjongecaj, shefe e Departamentit të Antikitetit në Institutin shqiptar të Arkeologjisë dhe specialiste e kësaj fushe, prej disa javësh po punon pranë ekspeditave kërkimore në Vrinë e në Butrint, pikërisht për të studjuar monedhat e reja të zbuluara dhe vlerën e tyre në kontekstin e materialeve të tjera arkologjike. Disa vjet më parë në Diaporit krejt rastësisht, nga punimet e një traktori u zbulua një thesar me monedha argjendi, që konsiderohen shumë të rëndësishme sipas Gjongecajt, pasi në to lexohet qartësisht fjala "BUT-ROT", gdhendja e kokës së kaut, simbol i legjendës së krijimit të qytetit. Në lidhje me monedhat e zbuluara rishtaz në këtë zonë, Shpresa Gjongecaj, për "Gazetën shqiptare" thotë se "Monedhat e zbuluara në Diaporit, në fushën e Vrinës, në ndërtimet e periudhës romake të zgjerimit të qytetit dhe të tjera në Butrint, siç ishte rasti i sotëm, i zbulimit të një monedhe në kullën nr.1 të murit rrethues të qytetit, duhen parë ngushtësisht të lidhura me materalin arkeologjik përkatës të shqyrtuar nga arkeologët. Ka rëndësi të theksohet se monedhat e fundit janë të përiudhës bizantine". Përsa i përket vlerave që kanë monedhat e gjetura më parë në Diaporit, Gjongecaj thotë se, "Këto monedha bronzi kanë një rëndësi të madhe pasi, hedhin dritë mbi faktin e lulëzmit të Butrintit, kur ai ka emetuar monedhat e tij me mbishkrimin "Butrot" dhe kokën e demit që lidhet me legjendën tashmë të njohur të themelimit të qytetit", përfundon ajo.

[liliella]

un pata fatin te marr pjese ne ate ekspedite si dhe te njihem personalisht me Whitefeather, nje grua fantastike dhe me pasion per butrintin. shpresoj te kthehem serisht vitin tjeter me klasen e saj.

[Leila]

Pasi mbaruam me scuba diving ne Dhermi, pas nje sulmim bletesh ne rruge per ne Himare, si edhe pas nje abuzimi prej nje gang delesh tek Shen Vasili...