Federico Garcia Lorka

[Diabolis]

nga:
De libro de poemas, Poema del cante jondo, Suites, Apendice: Suites, Primer romancero gitano, Odas, Poeta en Nueva York, Viaje a la luna, Poemas de tierra u luna, Divan del Tamarit, Seis Poemas galegos, Llanto por Ignacio Sanchez Mejias, [Sonetos del amor oscuro], Otros sonetos, Poemas sueltos.


Erëtreguesi

Erë e jugut.
E nxirrë dhe përvëluese,
vjen mbi trupin tim,
e sjell farëza
të shkëlqyeshme
vështrimesh, lule
portokalli.

E kthen të kuqe hënën
I bën të ulërijnë
robërit plepa, por vjen
shumë vonë!
Unë e mbështolla natën e rrëfenjës sime
në raft!

Pa asnjë erë,
Qartë shiko!
Xhiro, zemër;
Zemër, xhiro.

Ajër i veriut,
ari i bardhë i erës!
vjen mbi trupin tim
drithëruar me aurora
boreale,
me të kepit të fantazmave
kapidanë,
që qeshin me të madhe
me Danten.
Oh shkëlqyes yjesh!
Por ti vjen
shumë vonë.
Çështja ime është mykur
Dhe unë e humba çelësin.

Pa asnjë erë,
Qartë shiko!
Xhiro, zemër;
Zemër, xhiro.

Puhi, xhuxha dhe erëra,
prej askundi,
mushkonjëri trëndafilash
me petale piramidale,
vrunduj shkëmbyes
në trungjet e ashpër,
flautë të shtrëngatës,
largohuni!
Ndër pranga mbërthyer
kujtesa ime,
është robëruar zogu
që skicoi me këngë
mbrëmjen.

Gjërat që shkojnë nuk kthehen kurrë,
gjithë bota e di,
në flladet e kthjellët të erërave
është padobi e qara.
Vërtet, plepo, mjeshtër i puhisë?
Është padobi e qara!

Pa asnjë erë,
Qartë shiko!
Xhiro, zemër;
Zemër, xhiro.

[Diabolis]

Zemër e re

Zemra ime, si një gjarpër
e ndërron lëkurën e saj,
e mbaj ja mu në dorë
plot me plagë dhe me mjaltë.

Mendimet që u mëkëmbën
në çerdhen tuaj, ku shkuan?
Po trëndafilat që dhanë aromë
Për Jezu Krishtin dhe Satanan’?

Mbështjellësi i gjorë e mbyti
Yllin tim mbrekullor!
Pergamen i dhimbshëm gri
I asaj që dashuroja por s’e dashuroj.

Shoh në ty fetus i shkencave,
mumje vargjesh dhe skelete
të pafajsive time antike
dhe romancave sekrete.

A t’ju var në murin
e muzeut tim të ndjesive,
tok me të ftohtin edhe terrin,
bebe gjumashe të ligësisë sime?

A t’ju përhap ndër pishat
-libër vuajtjesh i dashurisë time-
kështu të mësoni tringëllimat
që në agim i merr bilbili?

[Diabolis]

Këngë miturake

Ka pikla vese
në krahët e bilbilit,
pikla të kthjellta hëne
rrjedhur prej fytyrimit.

Mbi mermerin e burimit
puthja e ujrave,
ëndrra e yjeve kokëulur.

Vajzat e kopshtijeve
më thonë të gjitha ‘upafshim
kur kaloj. Këmbanat
dhe ato më thonë ‘upafshim.
Dhe pema puth
në mugëtirë. Unë
lotoj nëpër rrugë,
groteske, pa zgjidhje,
me trishtimin e Cyrano-s
dhe Qyijote-s
rifitoj
mundësi të pafunda
sa ritmi i orës.
I shoh bebëzat të thahen
me ti prekur zëri im
njollosur me dritë të përgjakur,
dhe në këngën time lirike
vesh zbukurimet e një kllouni
faqebardhë. Dashuria,
e bukura dhe e ëmbla fshihet
nën një merimangë. Dielli
si merimagë tjetër më mbulon
nën këmbët e tij të arta. Nuk
e gjej dot fatin tim,
se jam si vetë Dashuria,
shigjetat e të cilës janë lotë,
dhe torba e tyre zemra.

Do ti jap gjithë ç’kam
dhe lotoj dëshirën time
si fëmijë i braktisur
në rrëfenjën e harruar.

[Diabolis]

Pemë

Pemë!
Ç’qenë shigjetat tuaja
ranë nga kaltrimi?
Ç’luftëtarë të tmerrshëm ju lançuan?
Vallë ishin yjet?

Muzika juaj buron nga shpirti i zogjve,
prej syve të Zotit,
prej dëshirës së përkorë.
Pemë!
E njohin rrënjët tuaja të forta
zemrën time në tokë?

[Diabolis]

Madrigal

Unë të vështrova në sy
kur isha i mirë dhe djalë.
Duart e tua me ledhatuan
një puthje më pate falë.

(Orët mbajnë të njëjtën rënie,
dhe netët kanë të njëjtët yje.)

U hap zemra ime
si një lule nën qiell,
me petale dëshire
dhe thekë ëndrrash.

(Orët mbajnë të njëjtën rënie,
dhe netët kanë të njëjtët yje.)

Në këndin tim ngashërova
porsi princi i rrëfenjës
për të Artën Estrelita
që u largua nga ndeshjet.

(Orët mbajnë të njëjtën rënie,
dhe netët kanë të njëjtët yje.)

Unë prej teje jam larguar
I dashuruar pa e kuptuar.
Nuk e di si janë sytë tua,
Duart e tua as flokët e tua.
Vetëm më ka mbetur në ballë
Flutura e puthjes.

(Orët mbajnë të njëjtën rënie,
dhe netët kanë të njëjtët yje.)

[Diabolis]

Natësor

Kam shumë frikë
nga gjethet e vdekura,
në mes të fushave
mbuluar me vesë.
Do të fle tani;
dhe nëse nuk më zgjon,
do lë ndanë teje zemrën time të ngrirë.

“Kush fëshfërin ashtu,
aq larg?”
“Dashuri,
është era në dritare,
e dashura ime!”

Të stolisa gjerdanë
Me gurët e agimit.
Përse më braktis
Në këtë udhë?
Nëse ti shkon larg
Zogu im do qajë
Dhe vreshti i gjelbër
Nuk do të bëjë verë.

“Kush fëshfërin ashtu,
aq larg?”
“Dashuri,
është era në dritare,
e dashura ime!”

Ti kurrë s’do ta kuptosh
Sfinks bore,
Sa shumë që unë
Do të të dashuroja
Mëngjeseve
Kur rrebesh të binte
Dhe në degën e thatë
Të prishej foleja.

“Dashuri,
është era në dritare,
e dashura ime!”

[Diabolis]

Deti

Deti është
Luçiferi i kaltërimit.
Qielli ra
nga dëshira e ndriçimit.

I shkreti det i dënuar
me lëvizje pafund,
njëherë ka qëndruar
i qetë në kupolë.

Por prej hidhërimit
të rrëmbeu dashuria.
Linde të pastrën Afërditë,
Dhe honet e tua qenë
të virgjra dhe pa dhembka.

Trishtimet e tua sa të bukura,
det hovesh madhështorë.
Por sot në vend të yjeve
ke oktapodhë gjelbërorë.

Vuan me durim,
i tmerrshëm Satan.
Krishti eci mbi ty
Njëlloj bëri dhe Pan.

Ylli Afërditë është
Harmonia e botës.
Pushoni Kishtarë!
Afërdita është thellësia
e shpirtit...

Dhe burri i mjerë
është ëngjëlli që ra.
Toka, ka gjasë të jetë
Parajsa, e humbura.

[Diabolis]

Mbrëmje

Mbrëmje me shi në gri të vrarë,
Dhe jeta vazhdon.

Pemë të vyshkura.
Dhoma ime, boshe.
Dhe portretet e vjetra
Dhe libri pa grisje...

Pikon trishtimi përmbi mobilje,
Dhe mbi shpirtin tim.
Ndoshta,
Për mua nuk mund të ketë Natyra
Gjinj të kristaltë.

Më djeg mishi i zemrës
Dhe mishi i shpirtit.
Dhe kur flas,
Fjalët time pluskojnë në ajër
Porsi tapat në ujë.

Vetëm për sytë e ty
E vuaj këtë të keqe,
Trishtimin që kaloi
Dhe atë që pason.

Mbrëmje me shi në gri të vrarë,
Dhe jeta vazhdon.

[Diabolis]

Hija e shpirtit tim

Hija e shpirtit tim
Fluturon në një perëndim alfabeti,
Mes librash
Dhe fjalësh.

Hija e shpirtit tim!

Kam arritur në vijën ku bie
Malli,
Dhe pika e vajit shndrrohet,
Në albastër shpirti.

(Hija e shpirtit tim!)

Kupa e dhimbjes
u mbarua,
por kjo është arsyeja dhe përmbajtja
e buzëmbledhjeve të vjetra të mesditës
e vështrimeve të vjetra të mesditës.

Një labirinth i mjegullt
Yjesh të tymtë
Grackon iluzionet e mia
Aq të venitura.

Hija e shpirtit tim!

Dhe një aluçinacion
Mëkon vështrimet.
E shoh fjalën dashuri
Të zhveshur.

Bilbili im!
Bilbil!
A po këndon?

[Diabolis]

Balada e ujit të detit

Për Emilio Prados
(gjuetar i reve)

Deti
Qesh atje larg.
Me dhëmbë prej shkumbe,
E buzët prej qielli.

“Çfarë shet, oh rioshe e vagëlluar,
me gjoksin në ajër?”

“Unë shes, zotëri, ujë deti.”

“Çfarë mbart, oh rioshe e nxirruar,
përzierë me gjakun tënd?”

“Unë mbaj, zotëri, ujë deti.”

“Ato lotë të kripur:
nga vijnë, nënë?”

“Vajtoj, zotëri, ujë
deti.”

“Zemër, po ky hidhërim
i sertë, nga lind?”

“Hidhëron shumë uji
i detit!”

Deti
Qesh atje larg.
Me dhëmbë prej shkumbe,
E buzë prej qielli.




Dëshirë

Vetëm zemra jote e zjarrtë,
Dhe asgjë më.

Parajsa ime një fushim
Pa bilbila
Dhe lira,
Me një lumë ujpakë
Dhe një burim.

Pa shpimet e erës
Përmbi degë,
As yllin që do
Të bjerë gjeth.

Një dritë e pamatë
Që ishte
Me ndriçuese
Se tjetra,
Dhe një fushim
Yjësish të thyera.

Një prehje e qartë
Dhe atje puthjet tona,
Tingujt zanorë
Të jehonës,
Përhapen aq larg.

Dhe zemra jote e zjarrtë
Asgjë më.