Bisha e tërbuar

[Veshtrusja]

Kreu IX

Atje, ku mbi nje korie te virgjer pyjesh te dendura ngrihet nje shkemb I zhveshur, ishin ulur dy veta. Poshte, ne skaj te pyllit, kullosnin kuajt e lidhur pas drureve. Ne vithet e secilit kishte nga dy canta. Druret ngriheshin si nje mase kompakte. Ato ngriheshin me qindra fut drejt qiellit, me trungje te trasha dhjete-dymbedhjete fut. Kishte dhe drure shume te medhenj. Gjithe mengjezin ata kishin udhetuar kaluar neper gryke, permes nje korie te pakalueshme, dhe vetem ketu, prane shkembit, dolen nga pylli dhe vetem atehere e pane te gjithe pyllin.

Nen kembet e tyre, sa te hante syri, permes nje tymi te kuqerremte, zgjateshin varg njeri pas tjetrit malet e largeta. Nuk kishin ane e fund keto male. Ato ngriheshin varg deri ne horizont, ku shkriheshin me mjegullen, ndersa pas tyre te behej sikur shikoje pafundesine. Pylli shtrihej si nje mur vigan, qe zgjatej per ne veri, ne jug, ne perendim dhe ne lindje, I paprekur, I pamposhtur, duke mbuluar token me nje veshje te forte.

Udhetaret sodisnin pa u ngopur bukurine e natyres; dora e djalit shtrengonte fort ate te shoes se tij; ketu ata kalonin muajin e mjaltit, ketu ne pyjet e Mendocinos. Veshja e tyre ishte e thjeshte: ajo – nje kostum te perdorur me ngjyre te erret, ai – kominoshe dhe kemishe leshi. Qafa e tij e perzhitur nga dielli ishte e zbuluar; I madh, I fuqishem, ai dukej si banor I vertete I pyjeve dhe shkonte shume me druret e medhenj te pyllit. Te jetonte me te ne pyll, ne pyllin e tij, ishte per vajzen nje lumteri e vertete.

--Po, ketu eshte shume here me mire e me bukur se c’me ke treguar ti, vigani im I dashur, -- tha ajo, duke u mbeshtetur ne nje krah per ta pare me mire shokun. – Te gjitha keto ne I shohim bashke, vetem te dy…

--Dhe sa gjera te bukura do te shohim! – shtoi ai dhe ja mbertheu doren me te dyja pellembet e tija.

--Jo, ne fillim do te rrime ketu! – ju lut ajo. – Pylli I erret nuk do te me merzise kurre… po te jem me ty! – Ai drejtoi trupin, u ul dhe e mori prane. – I dashur! – I peshperiti ajo pastaj. – Kisha humbur cdo shprese se do te mund te gjeja dashurine e vertete.

--Kurse une nuk kam menduar kurre per kete. Por une me siguri e kam ndjere gjithmone qe do te te takoj nje here. Je e lumtur?

Ne vend te pergjegjes, ajo ju var ne qafe, dhe te dy hodhen veshtrimin tej pyjeve te pafund.

--A te kujtohet qe te kam treguar si ja mbatha nga ajo mesuesja kuqalashe? Kisha ardhur ketu per te paren here, por per mua dyzet apo pesedhjete milje ne dite ishin zbavitje. Tamam lekurekuq, apo jo? Atehere nuk mendoja per ty. Gjah kishte pak ketej, por trofte sa te duash. Neper keta shkembinj jetova atehere. As nder mend nuk mund te me shkonte se do te kthehem ketu me ty – me ty!

--Dhe kampion boksi! – qeshi ajo.

--Jo, per kete nuk mendoja fare. Babai gjithmone me thoshte se keshtu do te ndodhte, dhe une I besoja. Ishte shume I zgjuar. Njeri I madh!

--Por atij nuk I shkonte nder mend se ti do ta braktisje ringun.

--Nuk e di. I fshihte me shume kujdes nga une anet e erreta te boksit; sigurisht, kishte frike per mua. Te kam treguar per kontraten e tij me Stubnerin. Ne te ai ngrinte me force te madhe ceshtjen e ketyre ujdive. Marreveshja e pare e pandershme, dhe kontrata e humbiste vleren e saj.

--Dhe, megjithate, ti ke qejf te ndeshesh me Tom Kenemin. A e vlen barra qirane?

Ai e veshtroi ne sy.

--Po ti, a ke qejf?

--I dashur, une dua qe ti te besh ate qe deshiron!

Dhe ju duk e habitshme qe keto fjale I tha ajo, qe ishte me kokefortja, me tekanjozja e Sengstereve. Por e kuptoi qe tha te verteten dhe kjo e gezoi.

--Ama si bombe do te bjere! – tha Pati.

--E cfare bombe? Nuk e kuptoj?

-- Edhe vete nuk e kam menduar si duhet. Ti mund te me ndihmosh. Se pari, do t’ja hedh edhe Stubnerit edhe sidikates se boksiereve. Do t’ua punoj mire. Do ta hedh Kenemin qe ne raundin e pare. Per here te pare ne jeten time do te behem I keq! I shkreti Tom Kenem! Do te jete viktima kryesore, megjithese nuk bie me poshte nga batakcinjte e tjere. E di cfare, kam nder mend te mbaj nje fjalim ne ring! Nuk ka ndodhur ndonjehere, por suksesi do te jete I padiskutueshem; do te zbuloj para publikut te gjitha te fshehtat e boksit! Boksin ata e kane kthyer ne loje komerciale dhe kjo prish gjithe punen. Pa shiko, qe ketu, para teje, e fillova fjalimin.

--Sa do te dodja te degjoja, -- I tha ajo.

Ai e veshtroi, sikur po vinte ne peshe te gjitha anet e mira e te keqia qe do te kishte ardhja e Modit ne ndeshje.

--Do te gezohesha shume. Por nuk besoj te kaloje pa ndonje skandal. Nuk dihet c’mund te ndodhe kur te filloj te flas. Por te jap fjalen: sapo te mbaroj, do te nisem e do te vij te ti. Kjo do te jete ndeshja e fundit e Glendonit te Ri ne ring, e fundit fare!

-- Po ti nuk ke mbajtur kurre fjalime ne jeten tende, I dashur, -- foli ajo me njefare medyshje. – Po sikur te mos kesh sukses?

Ai tundi koken I vendosur.

--Mos harro se une jam irlandez. Dhe s’ka irlandez qe s’di te flase. –Qeshi me ze te larte dhe shtoi: -- Stubneri kujton se kam luajtur mendsh. Po te martohesh, nuk stervitesh dot me, me tha. E c’kupton ai nga martesa? Ai vetem nje gje di: te bleje kapital te patundur dhe te rregulloje ndeshjet e boksit. Por kesaj radhe do te me shohe bashke me te shkretin Tom. Me te vertete qe me vjen keq per Tomin.

--Me sa duket, Bisha ime e Terbuar ka nder mend te egersohet e te terbohet me te vertete kesaj radhe! – tha ajo.

Ai qeshi.

--Do te mundohem! Ndeshja e fundit, e kupton, e fundit fare! Pastaj ti, vetem ti! Apo te mos e bej fare as kete te fundit! Me thuaj!

--Si s’dua? Une e dua viganin tim keshtu si eshte, le te beje c’te deshiroje. Kur ke ti qejf te ndeshesh, domethene se kam edhe une. Si do te thoshte ti sikur une te ngulja kembe: <<Dua te luaj ne skene ose te shkoj ne Oqeanin e Qete, ne Polin e Veriut>>?

Ai foli mendueshem dhe shume seriozisht.

--Sigurisht, do te te thosha: <<Bej si te duash! Ti je ti; gjithmone te jesh ajo qe je dhe te besh ate qe deshiron>>. Une te dua pikerisht se ti je ti!

--Dhe qe te dy jemi budallenj te dashuruar! – peshperiti ajo kur ai e leshoi.

--Mrekulli! – thirri ai.

Ai u ngrit, mati me sy lartesine e diellit dhe zgjati doren drejt pyllit te dendur, qe mbulonte vargun e maleve te ndricuara nga rrezet e kuqerremta te perendimit.

--Do te na duhet te fleme ne pyll sonte. Deri ne stacionin me te afert nuk ka me pak se tridhjete milje.

[Veshtrusja]

Kreu X

Kush nga dashamiret e boksit, qe mori pjese ate mbremje ne ringun e Holden-Hejtit, e ka harruar ndeshjen, ku Glendoni I Ri e nxori nokaut Tom Kenemin dhe nje tjeter me te forte se ai? Kush e ka harruar se si Pati, gjate nje ore, beri zap nje salle te tere? Kjo ngjarje ishte e papritur per te gjithe. Edhe Stubneri nuk kishte nuhatur gje. C’eshte e verteta, nxenesi I tij, pas ndeshjes me Nat Pauersin, nuk I bindej me; kishte ikur, ishte martuar, por, fundja, kjo I perkishte se kaluares. Sic e priste edhe Semi, Pati nuk kishte mbajtur inat, ja kishte falur ate batakcillekun e fundit dhe ishte kthyer perseri ne ring.

Ringu I Holden-Hejtit ishte ndertuar para pak kohesh. San Franciskoja nuk njihte me pare te tille salle kolosale, dhe ndeshja e Glendonit ishte e para qe zhvillohej aty. Ishin shitur te gjitha, te njezet e pesemije biletat. Nga gjithe anet e botes kishin ardhur tifoze, qe paguanin nga pesedhjete dollare bileten. Bileta me e lire kushtonte pese dollare.

Me duartrokitje te stuhishme priten spektatoret gjyqtarin me te vjeter, Bill Morganin, kur kaloi nen litare dhe qendroi ne mesin e ringut me koke te thinjur. Po, sapo hapi gojen ai, ushtoi nje klithme shurdhuese: kishte rene nje radhe e tere karrigesh. Turma qeshi, u degjuan ngushellime tallese dhe keshilla per te demtuarit, megjithese nuk ishte vrare njeri shume. Kapiteni I policise, qe kryesonte sherbimin ne salle, veshtroi shtrember ndihmesin e tij, duke dashur t’I thoshte se mbremja s’do te ishte fort e qete.

Nen duartrokitjet e stuhishme te publikut, ne ring hipen njeri pas tjetrit shtate boksiere te vjeter, te nderuar nga te gjithe. I paraqiten me radhe: te gjithe kishin qene dikur kampione te peshes se rene. Bill Morgani nuk I kursente komplimentat ne adrese te tyre. Njerin e quajti <<Xhoni I ndershem,>> nje tjeter <<Lojtari me I sinqerte ne bote>>. Edhe per te tjeret tha fjale te mira: <<Hero I qindra ndeshjeve, I pathyeshem>>, <<Me I forti I gardes se vjeter>>, <<I vetmi qe nuk e braktisi asnjehere ringun>>… <<Me trimi, me luftaraku>> dhe, se fundi, <<Nje koske qe nuk e gelltiste dot njeri>>.

Per te gjitha keto u desh mjaft kohe. Te gjitheve u thoshin te flisnin, dhe ata dic mermerisnin, duke u skuqur nga krenaria dhe duke peshuar sa ne njeren kembe, sa ne tjetren; me shume foli <<Xhoni I ndershem>>: nje minute te tere. Pastaj I fotografuan. Ne ring ishin mbledhur te gjithe njerezit me me fame, kampione, trainere, sekondantet me me pervoje, organizatore dhe gyqtare. Boksieret e peshes se lehte dhe te mesme benin zhurme, ftonin njeri-tjetrin ne ndeshje. Ishte edhe Nat Pauersi, qe I kerkoi revansh Glendonit te Ri. Revansh kerkonin edhe yjte e tjere te boksit, qe ishin mundur nga Glendoni. Te gjithe e quanin per detyre te ftonin Xhim Henfordin per titullin e kampionit, I cili u detyrua me ne fund te deklaronte se do te ndeshej me ate qe do te fitonte ndeshjen e sotme.

--Glendoni! – thirren spektatoret.

--Kenemi! – ulerine te tjere, duke u munduar te mbulonin zerin e te pareve.

Ne kulmin e ketyre thirrjeve u rrezua edhe nje radhe tjeter karrigesh, dhe ata qe kishin hyre me bilete filluan te shajne kapeldineret, qe merrnin para nen dore dhe kishin lejuar qindra te tjere te hynin pa bilete. Kapiteni I policise hyri ne dhomen e sherbimit dhe telefonoi per te derguar police te tjere.

Publiku gajasej. Kur Kenemi dhe Glendoni dolen ne ring nga dy ane te kunderta, ne sall shpertheu nje stuhi e vertete. Pese minuta te tera, ajri ne salle dridhej nga thirrjet e spektatoreve. Ne ring mbeten vetem pjesemarresit e ndeshjes. Glendoni, I rrethuar nga sekondantet, u ul ne qoshen e tij. Stubneri, si gjithmone, vinte prapa tij. Me pare prezantuan Kenemin. Ai perpoqi kembet me koken menjane, ndersa spektatoret therrisnin duke kerkuar t’u fliste. Kenemi u detyrua te fliste. I merrej goja, kohe m kohe pushonte, me ne fund, arriti te lidhte tri-kater fraza.

--Jam I lumtur dhe krenar qe ndeshem sot, -- tha ai dhe shfrytezoi rastin kur njerezit po duartrokisnin per te sajuar edhe dy fraza te tjera. – Gjithe jeten kam luajtur ndershmerisht. Asnjeri s’e mohon dot kete. Edhe sot do te ve te gjitha forcat e mia!

--Mire e ke, Tom, -- u degjua nga salla. – Te njohim. Te lumte, Tom! Le ta provoje, ta shohe sa I vlen lekura.

Pastaj doli Glendoni. Edhe atij I thane te fliste, megjithese kjo ishte kunder rregullave: fituesi I ndeshjes se meparshme nuk duhej te fliste. Bill Morgani ngriti doren per te mbajtur qetesine, dhe ne salle ushtoi zeri I qarte, melodioz I Glendonit.

--Te gjithe ata qe folen thane se jane krenare dhe te lumtur qe luajne para jush. Une nuk e them kete. – Veshtroi spektatoret, e habitur, dhe beri nje pauze qe fjalet e etija te kuptoheshin mire nga te gjithe. – Nuk krenohem as me shoket e mi te profesionit. J u kerkuat qe t’ju them dicka. Do t’jua them te gjitha. Kjo eshte ndeshja ime e fundit. Pastaj do te largohem nje here e mire nga ringu. Perse? Do te thoni ju. E thashe nje here. Nuk me pelqejne ata qe merren me boks. Ringu eshte bere strofka e maskarenjve te tille, sa edhe tryela mund te quhet e drejte ne krahasim me dredhite e tyre! Gjithshka eshte e kalbur, cdo gje shitet: qe nga klubet e vogla profesioniste deri te ndeshja jone e sotshme.

Mermeritjet e ndrojtura, qe shprehnin habi, u kthyen dalengadale ne ulerima te verteta. U degjuan <<shet-e>>, qe kerkonin qetesi, pastaj thirrje zemerimi, britma njerezish te revoltuar: <<Fillni ndeshjen!>>, <<Hajde, shpejt!>> <<Pse nuk fillon!>> Glendoni veshtroi perreth dhe vuri re se autoret e kesaj zhurme ishin organizatoret e ndeshjes, lojtaret e basteve dhe boksieret, te gjithe ata qe zinin radhet e para. Edhe spektatoret u ndane ne dy parti: disa therrisnin: <<Fillo!>> te tjeret bertisnin: <<Fole!>>, <<Fole!>>

Dhjete minuta zjeu salla. Stubneri, gjyqtari pronari I salles, te gjithe e lutnin Glendonin te fillonte ndeshjen. Kur ai refuzoi, gjyqtari tha se do t’ja jepte fitoren Kenemit, meqenese Glendoni nuk deshironte te ndeshej.

--Nuk keni te drejte, -- e kundershtoi I qete Pati. – Provojeni nje here, dhe une do te ankohem ne gjyq, pastaj edhe publiku nuk ju le te delni I gjalle ketej po ta anulloni ndeshjen. Une do ta bej edhe kete ndeshje, medomosdo do ta bej. Por do te mbaroj fjalen nje here!

--Kjo eshte kunder rregullave! – thirri gjyqtari.

--S’eshte e vertete. S’ka rregull qe te ndaloje fjalimin para ndeshjes. Ketu folen te gjithe boksieret.

--Po vetem nga dy fjale! – Gjyqtari ju desh t’I therriste mu ne vesh Glendonit. – Kurse ju po na mbani leksion!

--Edhe leksionet nuk jane te ndaluara! – u pergjegj Glendoni. – Ju te tjeret qerohuni nga ringu, ose po ju nxjerre me shqelma!

Organizatori ju versul I skuqur nga inati, dhe Glendoni e kapi per zverku dhe e hodhimbi litare. Publiku uleriu nga entuziazmi kur pa Glendonin ta mberthente me nje dore ate alamet bullafiqi dhe ta perplaste pertoke. Tani filluan edhe te tjere te kerkonin qe Pati te vazhdonte te fliste. Stubneri dhe I zoti I salles u terhoqen me kohe. Glendoni ngriti duart per te kerkuar qetesi, dhe menjehere erat qe kerkonin te fillonte ndeshja buciten me te forte. U thyen edhe disa radhe karigesh, dhe njerezit qe mbeten pa vend filluan te shtyheshin perpara, duke u zene pamjen atyre te radheve te prasme.

Ai qendroi perseri ne mes te ringut dhe ngriti duart.

--Deshironi te me degjoni? – buciti zeri I tij.

Ne fillim e degjuan vetem dy-treqind vete, qe ishin me prane ringut.

--Duam! – thirren ata.

--Kush deshiron te degjoj, le t’I mbylle gojen tjetrit perbri!

Fjalet e tija zune vend, dhe, kur I perseriti, zeri I tij arriti deri ne radhet e fundit. Thirri edhe disa here, dhe publiku filloi te qetesohej radhe pas radhe. Degjoheshin vetem te shara te mbytura, perplasje, shtytje, renje e nje trupi: njerezit benin zap njeri-tjetrin. Sapo u vendos qetesia, kerciti perseri nje radhe mu prane ringut. Nje shperthim I ri gazi pasoi, pastaj te qeshurat u nderprene vetiu, dhe te gjithe degjuan nje ze jo shume te larte nga radhet e fundit:

--Fole, Glendon! Po te degjojme!

Glendoni e nuhati gjendjen psikologjike te turmes: jo me kot ishte nga fiset e kelteve. E dinte qe I kishte ne dore spektatoret, te qetesuar, ata qe pak me pare kishin qene si nje hordhi e eger, zhurmemadhe. Per te terhequr me shume vemendjen e degjuesve, u vonua pak, por vetem aq sa duhej, asnje sekonde me shume. Per gjysme minute mbreteroi nje heshtje varri, qe te shtinte friken. Por, sapo filluan te degjoheshin zera te ndryshem, Glendoni foli:

--Sa te mbaroj fjalen dhe menjehere do te filloj ndeshjen me Kenemin, -- tha ai. – Ju siguroj se do te jete nje perleshje e vertete. Te tilla ndeshje, rralle kujt I ka qelluar te shohe. Do ta hedh nokaut kundershtarin sa me shpejt qe te jete e mundur. Sigurisht, Bill Morgani do t’ju thote se kjo ndeshje ka dyzet e pese raunde. Me lejoni te deklaroj se ajo nuk do te zgjase as dyzet e pese sekonda.

Kur me nderprene, po ju thosha se boksi profesionist eshte vetem batakcillek. Po, gjithshka ne te eshte kalbur fund e krye. Te gjitha jane llogaritur me hise; ju e dini mire se c’do te thote kjo. Fjalet jane te teperta. Te gjitheve ju vjedhin, te gjitheve qe nuk perfitojne nga kjo pune. Pse thyhen karriget sonte? Sepse edhe ketu dikush fiton para. Edhe salla eshte ndertuar nga biznesmene qe fitojne ketu si dhe ne boks.

E ndjeu qe e kishte sallen ne dore, madje me fort se para nje minute.

--Shikoni, ne cdo dy vende janeulur nga tre veta. Qe ketu e shoh. Por c’do te thote kjo? Perseri fitime. Kapeldinereve nuk u paguajne rroge, sepse ata I sigurojne vete fitimet. Edhe nje ujdi tjeter kjo. Kurse per te paguar, paguani ju! Po, po per te gjitha ju paguani! Si e sigurojne lejen per ndeshjen e boksit? Me bakshishe! Atehere, me lejoni t’ju pyes: kur fitojne pronaret e salles dhe kapeldineret, kur nepunessit marrin ryshfete, atehere pse te mos fitojne organizatoret e ndeshjeve dhe vete boksieret? Pra, edhe ata fitojne! Dhe perseri paguani ju!

Por dua t’ju them se vete boksieret nuk kane faj ne kete mes. Ndeshjet nuk I organizojne ata. Gjithshka eshte ne dore te pronareve te ringut dhe menezhereve: pra, ata I kurdisin te gjitha. Kurse boksieret jane vetem boksiere. Ata gjithmone e fillojne ndershmerisht boksin, por ndodh qse menezheret dhe organizatoret e ndeshjeve I ngaterrojne ata ne gjithfare makinacionesh te ndyra. Po te mos prnojne, I flakin jashte. Ka pasur edhe boksiere te ndershem, edhe tani mund te kete, por zakonisht atyre u paguajne shume pak. Ndoshta ka pasur edhe menezhere te ndershem. Ky imi, ndoshta eshte me I miri nder ta. Por pa pyeteni ate t’ju thote sa ka vene menjane, sa ka investuar ne ndertimin e shtepive te banimit ose ne kapitale te tjera.

Turma filloi te gumezhinte, duke e mbytur zerin e Patit.

--Ej, kush deshiron te me degjoje, le t’ua mbylle gojen poterexhinjve! – urdheroi Glendoni.

Neper salle kaloi nje zhurme e mbytur, u degjuan te shara, goditje, shtyrje, pastaj gjithshka u qetesua.

--Pse mundohen te gjithe boksieret t’I mbushin mendjen publikut qe bejne vetem loje te ndershme? Pse kane te gjithe nofka te tilla, si: <<Xhoni I ndershem>>, <<Billi I ndershem>>, Bleksmithi I ndershem>> e te tjera si keto? Nuk e kuptoni qe ata tremben nga dicka? Kur dikush rreh gjoksin dhe bertet sa ka ne koke se eshte I ndershem, ju, sigurisht, do te mendoni: ketu ka dicka. Kur ndonje boksier profesionist nxiton t’ju hedhe hisyve, ju varni buzet!

<<Fitoi me I forti!>> sa here e ka deklaruar para jush Bill Morgani! Por, ja kup po jua them, nuk fiton gjithmone me I forti, sepse shpeshhere fitorja e tij eshte parashikuar me kohe. Edhe garat individuale, nga ato qe keni pare kushedi sa here, shpesh perfundojne sipas hesapeve te bera qe me pare. Te gjitha me plan. I gjithe boksi zhvillohet sipas nje plani, sipas nje programi te caktuar. Mos valle mendoni se padronet e ringut dhe menezheret e bejne kete vetem per qejf? Ne asnje menyre! Te gjithe jane afariste te terbuar.

Le te marrim nje shembull. Para jush dalin tre boksiere – Tomi, Diku, dhe Harri. Diku eshte me I miri nga te tre. Ne dy ndeshjet, ai do ta vertetonte nje gje te tille. Po si zhvillohen ndeshjet? Tomi mund Harrin, Harri Dikun dhe Diku Tomin. Rezultati na del nje hic. Zhvillohen ndeshjet e dyta. Harri mund Tomin, Tomi Dikun dhe Diku Harrin. Perseri – hic. Atehere, fillojne nga e para. Diku ben skandal: kerkon t’I japin mundesi ta tregoje veten. Pas kesaj Diku mund edhe Tomin edhe Harrin. U deshen, pra, tete takime per te vertetuar qe Diku eshte me I miri, kur per kete mjaftonin vete dy ndeshje. Te gjitha, pra, behen sipas planit te parashikuar. Kurse ju paguani. Dhe, ne qofte se nen kembet tuaja nuk thyhen stolat, nga te gjitha anet ju shtyjne njerezit qe kane futur kapeldineret me para ne dore.

Boksieret do te luanin ndershmerisht po t’u jepej mundesia! Por fitimi eshte kolosal kur nje grusht njerezish, vetem per tri ndeshje, mund te ndaje tre cerek milion dollare.

Nje ulerime e terbuar e beri te heshtte. E gjithe salla ishte ngritur ne kembe e therriste, por Glendoni mundi te degjonte vetem fjale te shkeputura: <<Cfare milioni?>> <<C’jane keto tri takime?>> <<Trego!>> <<Vazhdo!>> Disa te tjere therrisnin, perplasnin kembet dhe vershellenin: <<Spiun!>> <<Genjeshtar!>>

--Do te degjoni, apo jo? – thirri Glendoni. – Mbani qetesi, pra!

Dhe perseri hesthi per disa sekonda.

--C’ka kurdisur Xhim Henfordi? Cfare plani kane pregatitur menezheri dhe sekondantet e tij me te mite? Ata e dine mire qe une do ta mund. Une mund ta hedh nokaut qe ne raundin e pare. Mirepo, ai eshte kampion I botes. Po te mos bej sipas planit te tyre, nuk do te me lejonin fare te ndeshesha me te. Dhe, sipas planit te tyre, ne duhet te zhvillojme tri takime. Mua me kane caktuar te fitoj ndeshjen e pare. PO te mos pranojne klubet e San Franciskos, do te shkojme ne Nevada. Takimi duhet te jete I forte, serioz. Per te rritur vleften e basteve, ne duhet te veme vete bast me nga njezetmije dollare. Parate do t’I japim vertet, por ne nuk do te marrim pjese ne loje. Parate do te na I kthejne fshehurazi. Po keshtu do te behet edhe me fitimet e ndeshjes. Do t’I ndajme ne menyre te barabarte, megjithese per publikun fituesi do te marre gjashtedhjete e pese per qind te fitimit, kurse tjetri vetem tridhjete e pese per qind. Pra, arka, honorari I fitimeve nga kinokompanite, lajmerimet, reklamat dhe te tjera si keto, arrijne jo me pak se dyqind e pesedhjetemije dollare. Do t’I ndajme ato, pastaj do te caktojme revanshin. Kesaj radhe do te fitoje Henfordi, kurse parate do te ndahen perseri ne menyre te barabarte. Se fundi, do te zhvillohet takimi I trete. Ketu une do te fitoj, sic me takon me te drejte. Por, nderkaq, ne u kemi zhvatur tifozeve te boksit tre cerek milion dollare. Ja plani I tyre; por keto para jane te felliqura. Prandaj do ta braktis pergjithmone ringun…

Pikerisht ne kete cast, Xhim Henfordi, pasi shtyu policin, qe mundohej ta mbante, dhe e hodhi ate mbi koat e spektatoreve, kerceu me gjithe ate trup mbi litare dhe uleriu:

--Kjo eshte genjeshter!

Pastaj ju versul Glendonit si dem I terbuar, por ky kerceu prapa, duke I drehduar goditjes.

Boksieri vigan, per inerci, fluturoi mbi litare. U kthye edhe nje here si me suste per t’u sulur perseri mbi Glendonin, por ai nuk dredhoi kesaj here. Glendoni, gjakftohte dhe symprehte, e llogariti ne menyre ideale goditjen drejte ne nofull te kundershtarit: ky qe grushti I pare I dhene me te gjithe forcen gjate gjithe karrieres se tij si boksier. E gjithe forca e tij, rezervat e pashfrytezuara prej aq kohesh, shperthyen ne kete shkarkim shkaterrues te energjise se muskujve.

Henfordi fluturoi ne ajer si I vdekur. I humbi ndjenjat qe ne castin kur e preku grushti I Glendonit. U shkeput nga toka, fluturoi lart dhe u shemb mbi litaret. Trupi I palevizshem u var mbi litare, pastaj u lekund dhe u perplas poshte mbi kokat e reportereve te radhes se pare.

Salla sikur ishte cliruar nga zinxhiret.

Asnjeri nuk donte te shikonte me shume per parate qe kishte paguar: Xhim Henfordi, kampioni I botes, doli nokaut vetem me nje grusht. Megjithese nuk ishte ndeshje zyrtare, por goditja, ama, qe vetem nje. Ne historine e boksit nuk njihej rast tjeter I tille. Glendoni veshtroi me keqardhje kycet e dermuara te gishterinjeve dhe hodhi syte nga Henfordi I shushatur, qe po vinte ne vete pastaj ngriti duart perseri. Ai e fitoi me djerse te drejten e vazhdimit te fjales, dhe publiku heshti.

--Kur fillova boksin, publiku me quajti Glendon dermuesi. Tani sapo e pate edhe vete si e hodha ate me nje grusht te vetem. Kete goditje nuk e kam fituar tani, e kam pasur prej kohesh. E sulmoja menjehere kundershtarin dhe e dermoja me nje te goditur, megjithese mundohesha te mos godisja me te gjithe forcen. Pastaj filluan te me mesonin. Menezheri me shpjegoi se nuk eshte mire ta genjesh publikun. Me keshilloi te ndeshesha me gjate qe publiku te shihte dicka per parate qe paguante. Isha budalla, I trashe. E c’mund te kerkosh tjeter nga nje djalei rritur ne male? Ju betohem, I besova atij per gjithshka. Menezheri filloi te me caktonte raundin, ne te cilin duhej ta perfundoja ndeshjen. Kurse vete, fshehurazi, lajmeronte sindikaten e bixhozit, dhe ata vinin bast per kete raund. Dhe, sigurisht, per kete paguanit perseri ju! Vetem per nje gje jami gezuar: asnje cent nga keto para te felliqura nuk kam zene me dore! Nuk guxonin te me ofronin para, perndryshe te gjitha makinacionet e tyre do te delnin ne shesh.

Ju kujtohet ndeshja ime me Nat Pauersin? Nuk kisha ndermend ta hidhja nokaut! Kisha filluar te dyshoja per dicka. Atehere, gjithe banda ra ne ujdi me Natin. Une nuk dija gje. Vetem mendoja te mos e prekja ne raundin e gjashtembedhjete, qe kishim caktuar me menezherin, por ta lija edhe dy-tri raunde te tjera. Ne te gjashtembedhjetin sa e preka pak. Kurse ai u tregua aktor I vertete, jua hodhi te gjitheve.

--Po sot? – u degjua nje ze. – Edhe sot u ujdisur eshte?

--Sigurisht, -- pohoi Pati. – Per cfare raundi ka vene bast sindikata? Sigurisht, per te katermbedhjetin?

Ulerimat dhe britmat e mbyten zerin e tij. Glendoni ngriti doren perseri.

--Po mbaroj! Vetem nje gje te dini: sindikata sonte do te mbetet me gisht ne goje. Ndeshja do te behet me ndershmeri te plote. Tom Kenemi nuk do te mbahet dot deri ne raundin e katermbedhjete. Nuk do te mbahet dot as deri ne fund te raundit te pare.

Kenemi kerceu ne kembe; I merrej fryma nga inati.

--Kot e ke! – bertiti. – S’ka njeri ne bote qe te me munde qe ne raundin e pare.

Glendoni as e veshtroi fare.

--Tani sapo godita me te gjithe forcen. Ishte hera e pare ne jeten time. Te gjithe e pate qe e dermova Henfordin. Sot do te godas per here te dyte me te gjithe forcen ne qofte se Kenemi nuk ja mbath ne kohe. Kaq kisha. Tani jam gati.

U drejtua per ne qoshen e tij dhe u zgjati duart sekondanteve per t’I veshur dorezat. Ne qoshen kundruall, Kenemi ishte terbuar fare, dhe sekondantet me kot mundoheshin ta qetesonin. Me ne fund, Bill Morgani mundi te deklaronte fillimin e ndeshjes.

--Ndeshja do te zgjase jo me teper se dyzet e pese raunde! – thirri ai. – Rregullat jane ato te markezit Kuinsberi! Le te fitoje ai qe e meriton! Fillo!

Ushtoi gongu. Kundershtaret u afruan. Sipas rregullit, Glendoni zgjati doren e djathte, por Kenemi tundi koken duke refuzuar te takohej. Per habine e te gjitheve, ai nuk ngutej. Duke e fshehur me veshterise zemerimin, ai filloi te luante me kujdes: ishte prekur ne seder dhe mundohej me te gjitha fuqite te mbahej deri ne fund te raundit te pare. Sulmoi disa here, por godiste me kujdes, pa e dobesuar mbrojtjen. Glendoni e ndiqte kudo, duke levizur me kercime te lehta te kembes se majte. Por nuk goditi dhe nuk tentoi te godiste asnjehere. I uli duart faare dhe sulmoi fare hapur per te mashtruar kundershtarin: po te godiste, ai do t’I kthehej. Kenemi skermitej, por nuk ju pergjegj <<ofertes>>, nuk pranoi te shfrytezonte pozicionin e volitshem per te goditur.

Kaloi nje minute, edhe nje minute tjeter, kur papritur Glendoni ndrshoi krejt. Ai u dha te kuptonin te tjereve me te gjithe muskujt, me te gjitha vijat e fytyres, se kishte ardhur koha ta perfundonte ndeshjen. Po, dukej sikur luante ne skene; dhe luante bukur, shume bukur. Dukej sikur ishte kthyer ne suste celiku – I forte, I pameshirshem, tamam celik. Kenemi e kuptoi mire kete dhe u be me I kujdesshem.

Glendoni e ngjeshi kundershtarin ne skaj te ringut dhe njuk e la te delte andej. Por prape nuk donte ta godiste, duke e mbajtur Kenemin nen tenesion te vazhdueshem. Me kot mundohej Kenemi te delte nga qoshja, nuk vendoste te perleshej me Glendonin dhe te pushonte pak ne glinc.

Atehere mbi te ra nje bresher I vertete goditjesh, qe vezullonin ne ajer. Kenemi u verbua. Gjithe salla u verbua. Nuk kishte dy spektatore qe ta shpjegonin njelloj ate qe shihnin me sy. Kenemi ju shmang grushtit te pare, ngriti dorezen per te ruajtur fytyren nga tjeteri. U mundua te kalonte peshen e trupit nga njera kembe ne tjetren. Ata qe rrinin ne radhet e para me vone benin be e rrufe se kishin pare Glendonin te rrotullohej mbi kofshen e djathte, duke kercyer si tiger, te sulej mbi Kenemin me gjithe peshen e trupit. Grushti e zuri Kenemin ne mjeker, pikerisht ne castin kur po ndryshonte pozicionin. Si dhe Henfordi, ai fluturoi ne ajer pa ndjenja. U perplas mbi litaret dhe u shemb poshte, mbi kokat e reportereve.

Asnje gazete nuk mundi ta pershkruante ate qe ndodhi ate nate ne ringun e Holden-Hejtit. Policia arriti te rrethonte skenen, por sallen ishte e pamundur ta shpetoje. Ishte nje orgji e vertete. Asnje karrige nuk shpetoi. Turma shtyhej, duke shkulur kolonat nga vendi, duke thyer e shkaterruar me force muret e nderteses vigane. Boksieret kerkonin mbrojtje te policet, por nuk kishte force policore qe t’I shpetonte. Turma I shembi ne dru boksieret, menezheret, pandronet e ringut. Vetem Xhim Henfordin e meshiruan. U erdhi keq kur pane nofullen e tij shume te enjtur. Kur turmen, me ne fund, e nxoren ne rruge, ajo ju versul maqines se njerit prej menezhereve me te medhenj dhe e ktheu veturen e re shtatemijedollarshe ne grumbull hekurishtash.

Glendoni nuk arriti dot te vishej: te gjitha dhomat e zhveshjes ishin shkaterruar. Nuk mundi te ikte dot. Turma e rrethoi maqinen e tij dhe nuk e la te bente perpara. Policia mundohej ta qetesonte turmen, dhe me ne fund, njerezit pranuan, por me nje kusht: Glendoni te ulej ne maqine dhe te ecte ngadale, I shoqeruar nga britmat entuziaste te pesemije admiruesve te tij te flakte.

Vetem ne mesnate kjo shtrengate e vertete kaloi permes Junion-Parkut drejt San Franciskos. Prane hyrjes se hotelit, turma kerkoi fjalim. Njerezit nuk e lane t’I zinin kembet dhe. Mbi kokat e tyre, mbi duart, mbi supe, duke u munduar ta preknin sadopak idhullin e tyre, e kthyen perseri ne maqine. Ketu e mbajti fjalimin. Mod Glendoni e pa nga dritarja Herkulin e saj te ri te ngrihej mbi turmen. Dhe e dinte qe edhe kesaj here ai thoshte vetem te verteten, duke I lene lamtumiren publikut dhe duke perseritur kushedi per te saten here se sonte ishte ndeshur per heren e fundit dhe se do ta braktiste ringun pergjithmone.

Fund

[Administrator1]

Vështruese të faleminderit!!
Pothuaj e kisha harruar këtë libër.
Do ta rilexoj.

[Veshtrusja]

Vështruese të faleminderit!!
Pothuaj e kisha harruar këtë libër.
Do ta rilexoj.

ska perse

[Askusho]

Kete novelen e Xhek Londonit Bisha e Terbuar, nuk na the kush e ka perkthyer???

[gertl]

Rrofsh qe na i ke sjelle kete liber. E lexova me kenaqesi sot. Ka qene nga librat e mi te preferuar ne vitet '80. Mund ta kem lexuar nja 20 here dhe nuk kisha te ngopur.
Respekte