Të punosh për t’i prishur paratë në spital

[ALBA]

Mjekja e infektivit: Leshmanjozë edhe brucelozë njeherësh. Pacienti: Para meje u sëmur një tjetër emigrant

Autori i Lajmit: Olimbi Velaj
Ka punuar një vit në Greqi, por nuk e ka menduar se kursimet do t’i shkonin duke u kuruar. Besnik Kalemaj, 35 vjeçari nga Patosi, babai i tre fëmijëve, është njëri nga pacientët e spitalit infektiv në Tiranë që prej tri javësh. Ai është shtruar për dy sëmundje, brucelozë dhe leshmanjozë, por këtë gjë e pohon vetëm mjekja, ndërsa ai vetë thotë se ka vetëm leshmanjozë. Burri është i bindur se e ka marrë sëmundjen kur punonte në Pirgos, një fshat bregdetar grek. Ai kaloi atje 12 muaj duke u kujdesur për një tufë të madhe dhish e dhensh, I paguar për 500 euro në muaj, por më në fund e pësoi.
Najada Çomo mjekja e infektivit që kuron Besnikun pohon se çuditërisht me këtë kryqëzim sëmundjesh ai po përparon mirë me kurimin. Ka një përmirësim të ndjeshëm dhe pritet që shpejt të rimarrë veten. Ndërsa ai nga ana e tij pohon se do të ketë një shkëputje një javore gjatë së cilës do të shihet se si do të rezistojë organizmi ndaj sëmundjes. Gjatë kësaj kohe pacienti do të testohet, nëse e ka kaluar ose jo infeksionin. Por në pavion ka qenë dikush tjetër para tij, i cili ka qenë gjishtashtu emigrant në Greqi, në të njëjtën fermë. Ai ka pasur të njëjtin fat me Besnikun. Teksa rrëfen për këtë lidhje midis vendit të punës dhe sëmundjes së njëjtë, Besniku kujton se burri tjetër ishte një blegtor nga Mallakastra, që kishte kaluar si ai kufirin, pa dokumnete dhe që kishte punuar në Greqi te një pronar grek, pa kontroll shëndetësor. Ai pohon se në fshatin ku ai kujdesej, bashkë me punëtorët e tjerë të fermës me 1300 kokë dele e dhi, kishte mjaft papastërti dhe mushkonja. Tani i sëmurë, ai vëren se në çdo çast ka ekzistuar rreziku i infektimit, por askush nga shqiptarët që punonin nuk e vriste mendjen për pasojat. “Kush ia kishte ngenë kontrolleve mjekësore dhe pasojave. Ne kaluam nga mali, pa viza e pasaporta. Si mund të pretendonim kaq?!”, thotë burri teksa shkund me mërzi në një gotë plastike hirin e cigares. I nervozuar për kohën e humbur dhe paratë e shpenzuara, ai nuk harron të kujtojë gjithshtu se shërimi do të jetë i shpejtë, dhe se, të paktën, në këtë pavion nuk i duhet të blejë ilaçe e gjilpëra, sepse gjithçka është siguruar nga spitali.
Në Shqipëri mjaft nga shtetasit që kalojnë në mënyrë ilegale kufirin, rezultojnë të infektuar, jo vetëm me sëmundje që transmetohen nga bagëtitë, ose nga insektet ndërmjetës. Në kufijtë me fqinjët, jo rrallë shtetasit shqiptarë kanë provuar të kontrollohen dhe të dizinfektohen në mënyra shpesh të pakëndshme, në kohë epidemish ose rreziqesh epidemike. Por kurrë nuk ka ndodhur që në kufirin shqiptar të kryhen të njëjtat procedura për hyrjet në vend. Kalimi i pakontrolluar i kufirit dhe puna e zezë që bëjnë shqiptarët, i lë ata shpesh me pasoja mjaft të rënda. Përballë parave që arrijnë të kursejnë nga puna në shtetet fqinje, shpesh vihet rreëziku i shëndetit. Shqiptarët që kanë provuar çaste shumë më ekstreme dhe vështirësi shumë më të mëdha, e marrin lehtë faktin e sëmundjeve. Ata paguajnë dhe shpresojnë të shërohen, pjesa tjetër mbetet e padiskutuar.

Leishmanoza, smptomat
Leishmanoza e qenit është një sëmundje e rëndë dhe shpesh vdekjeprurëse te qentë. Sëmundja transmetohet nga qeni në qen ose nga qeni te njeriu, me anë të një mushkonje të quajtur Phlebotomus Perniciosus. Për këtë sëmundje nuk ka as vaksinë mbrojtëse, as bar mjekues. Shenja e parë më e zakonshme është rënia e qimeve, veçanërisht rreth syve dhe gojës. Kjo sëmundje përparon, qeni bie nga pesha, por oreksi është i njëjtë, pra nuk ulet. Këta lloj qensh të sëmurë nga Leishmanoza, kanë si shenjë dalluese edhe kallot e plagëve në kokë dhe pjesët që kanë kontakt me tokën, në ato vende ku qeni mbështetet ose ulet. Ndonëse qentë me një sëmundje të tillë mund të mjekohen nga veterineri, ata janë gjithnjë burim infeksionit.


Data e Publikimit: 13/05/2004

[ALBA]

Të sëmurët mes papastërtive dhe zhurmës


Autori i Lajmit: Ina Koxha
U duhet të flenë bashkë me fëmijët e tyre në dhomat e spitalit. Dikush dremit në karrige për të mos shqetësuar vajzën apo djalin, ka edhe ndonjë nënë që me këmbët në tokë e trupin në fund të shtratit mundohet të bëjë një sy gjumë. Ka prej atyre që këtë ritual duhet ta përballojnë për muaj të tërë, derisa fëmija e tyre të dalë nga spitali. “E çfarë gjumi vetëm të na bëhet vajza mirë, pa kush po pyet për gjumë”, thotë Majlinda Veseli dhe lëshon një lloj psherëtime që mban brenda hallin dhe shpresën se këtë spital të mallkuar nuk do ta shohë më me sy. Në korridorët e spitaleve të Qendrës Universitare “Nënë Tereza”, mëgjesi nis me zhurmë dhe deri në mbrëmje vazhdon rituali i përditshëm i ecejakeve të mjeranëve, të cilët ngado që trokasin, përballen me dyer që u mbyllen. Vulgariteti është shumë i madh, por ata që kanë hall duket sikur janë të gatshëm t’i nënshtohen edhe shikimeve të shtrembëra të infermiereve dhe mjekëve, ndonëse nëpër kërcitjet e dhëmbëve dëgjohen edhe shfryrjet e inatit. “Ah ç’të bëj që kam hall, pa e dija unë si ua bëja këtyre!”, dëgjohet të thotë nën zë një burrë me mustaqe, i cili kërkon të takojë një mjek në Spitalin numër 1 dhe si përgjigje prej njërës nga infermieret, merr fjalinë e famshme: “Ka punë doktori”.
“Nuk i nxjerrim dot fëmijët jashtë, ndonëse kanë shumë qejf, pasi është pisllëk i madh”, thotë nëna e Mukadesit, vajzës 8-vjeçare me leuçemi që është shtruar në pediatrinë e Tiranës, rreth tre muaj më parë. Përpara Spitalit të Fëmijëve nuk ka as edhe një pemë, por vetëm pluhur, baltë dhe zhurmë. Në barin e lulishtes pranë urgjencës së sëmundjeve kardiake, edhe qeni ka gjetur diçka për të ngrënë. Ai shqyen një pampers fëmijësh dhe për një kohë të gjatë vazhdon të gëlltisë jashtëqitjen e kushedikujt dhe me kushediçfarë sëmundjeje. Plehrat janë përhapur në çdo cep të oborrit të spitaleve dhe kjo ka bërë që aty të përqendrohen më shumë kopetë e qenve rrugaçë. Diku më andej, një burrë jep “kushtrimin” e mbërritjes në spital edhe të pastashuve, të cilat ai i mban në një tepsi të zbuluar, ku puhuri dhe mikrobet e tjera që qarkullojnë vërdallë, ngjiten shumë kollaj në shtresën bojëkafe prej çokollate. Por nuk është i vetmi, këtë lloj tregtimi e bëjnë edhe shumë të tjerë, të cilët mbajnë në tepsitë e tyre edhe shumë pasta të tjera, hashure dhe disa kuti të vogla lëngjesh të cilat, ndonëse mund të kenë një datë skadence, duhet të jenë prishur me kohë. Shitësit ambulantë janë shtuar edhe më shumë. Ndonëse një vit më parë, Bashkia e Tiranës dha urdhër dhe përzuri nga ambjentet brenda spitaleve të gjitha pikat ambulante, historia e tyre vazhdon. Ndërsa makinat e kanë mëse të lejueshme të lëvizin lirshëm në ambjentet brenda spitaleve, mjafton të paguajnë taksën prej 50 lekë të rinj. Pisllëqeve të tjera u shtohen edhe retë e pluhurit të ngritura nga këto automjete dhe kjo e rëndon edhe më shumë ambjentin jashtë. Ndërsa në bar, duke pritur të afërmit e sëmurë mjaft burra e gra të lodhur dremisin për pak. Vijnë nga fshatra të largët të Shqipërisë për të vizituar të afërmit e tyre, që janë të shtruar në spital dhe në oraret kur ndalohen vizitat te të sëmurët u duhet të vënë një sy gjumë në lulishten përpara kirurgjisë.

Ndryshimi
Infermieret, tani me status

Çfarë ka të drejtë dhe cilat janë detyrat e infermiereve? Tani e tutje gjithçka do të jetë e qartë për të gjitha palët, për pacinetët, të afërmit, mjekët dhe vetë infermieret. Ministria e Shëndetësisë miratoi dje dokumentin themeltar "Kujdesjet infermierore", që do të përcaktojë statusin e infermierëve. Në bazë të dokumentit do të përcaktohet dhe unifikohet emërtesa e personelit infermieror, kriteret e pranimit të infermierëve në institucionet shëndetësore. Gjithashtu do të unifikohet kartela infermierore në kujdesin shëndetësor spitalor për shërbimet bazë, pediatri, sëmundjet e brendshme dhe kirurgji, obstetrike, gjinekologjike si dhe neonatologji. Sipas Sabri Skënderit, kryetar i Shoqatës Kombëtare të Infermierëve dhe Mamive, "për hartimin e këtij dokumenti, i pari i këtij lloji, është bashkëpunuar me specialistë të Ministrisë së Shëndetësisë si dhe ekspertë të huaj të strukturës infermierore". Skënderi theksoi se, "miratimi i statusit të infermierit do të ndikojë në përmirësimin e shërbimit shëndetësor, vlerësimin ekonomik të këtij personeli si dhe parandalimin e abuzimeve të mundshme në sistemin shëndetësor në vend".





Data e Publikimit: 13/05/2004

Ballkan

[ALBA]

Të sëmurët mes papastërtive dhe zhurmës


Autori i Lajmit: Ina Koxha
U duhet të flenë bashkë me fëmijët e tyre në dhomat e spitalit. Dikush dremit në karrige për të mos shqetësuar vajzën apo djalin, ka edhe ndonjë nënë që me këmbët në tokë e trupin në fund të shtratit mundohet të bëjë një sy gjumë. Ka prej atyre që këtë ritual duhet ta përballojnë për muaj të tërë, derisa fëmija e tyre të dalë nga spitali. “E çfarë gjumi vetëm të na bëhet vajza mirë, pa kush po pyet për gjumë”, thotë Majlinda Veseli dhe lëshon një lloj psherëtime që mban brenda hallin dhe shpresën se këtë spital të mallkuar nuk do ta shohë më me sy. Në korridorët e spitaleve të Qendrës Universitare “Nënë Tereza”, mëgjesi nis me zhurmë dhe deri në mbrëmje vazhdon rituali i përditshëm i ecejakeve të mjeranëve, të cilët ngado që trokasin, përballen me dyer që u mbyllen. Vulgariteti është shumë i madh, por ata që kanë hall duket sikur janë të gatshëm t’i nënshtohen edhe shikimeve të shtrembëra të infermiereve dhe mjekëve, ndonëse nëpër kërcitjet e dhëmbëve dëgjohen edhe shfryrjet e inatit. “Ah ç’të bëj që kam hall, pa e dija unë si ua bëja këtyre!”, dëgjohet të thotë nën zë një burrë me mustaqe, i cili kërkon të takojë një mjek në Spitalin numër 1 dhe si përgjigje prej njërës nga infermieret, merr fjalinë e famshme: “Ka punë doktori”.
“Nuk i nxjerrim dot fëmijët jashtë, ndonëse kanë shumë qejf, pasi është pisllëk i madh”, thotë nëna e Mukadesit, vajzës 8-vjeçare me leuçemi që është shtruar në pediatrinë e Tiranës, rreth tre muaj më parë. Përpara Spitalit të Fëmijëve nuk ka as edhe një pemë, por vetëm pluhur, baltë dhe zhurmë. Në barin e lulishtes pranë urgjencës së sëmundjeve kardiake, edhe qeni ka gjetur diçka për të ngrënë. Ai shqyen një pampers fëmijësh dhe për një kohë të gjatë vazhdon të gëlltisë jashtëqitjen e kushedikujt dhe me kushediçfarë sëmundjeje. Plehrat janë përhapur në çdo cep të oborrit të spitaleve dhe kjo ka bërë që aty të përqendrohen më shumë kopetë e qenve rrugaçë. Diku më andej, një burrë jep “kushtrimin” e mbërritjes në spital edhe të pastashuve, të cilat ai i mban në një tepsi të zbuluar, ku puhuri dhe mikrobet e tjera që qarkullojnë vërdallë, ngjiten shumë kollaj në shtresën bojëkafe prej çokollate. Por nuk është i vetmi, këtë lloj tregtimi e bëjnë edhe shumë të tjerë, të cilët mbajnë në tepsitë e tyre edhe shumë pasta të tjera, hashure dhe disa kuti të vogla lëngjesh të cilat, ndonëse mund të kenë një datë skadence, duhet të jenë prishur me kohë. Shitësit ambulantë janë shtuar edhe më shumë. Ndonëse një vit më parë, Bashkia e Tiranës dha urdhër dhe përzuri nga ambjentet brenda spitaleve të gjitha pikat ambulante, historia e tyre vazhdon. Ndërsa makinat e kanë mëse të lejueshme të lëvizin lirshëm në ambjentet brenda spitaleve, mjafton të paguajnë taksën prej 50 lekë të rinj. Pisllëqeve të tjera u shtohen edhe retë e pluhurit të ngritura nga këto automjete dhe kjo e rëndon edhe më shumë ambjentin jashtë. Ndërsa në bar, duke pritur të afërmit e sëmurë mjaft burra e gra të lodhur dremisin për pak. Vijnë nga fshatra të largët të Shqipërisë për të vizituar të afërmit e tyre, që janë të shtruar në spital dhe në oraret kur ndalohen vizitat te të sëmurët u duhet të vënë një sy gjumë në lulishten përpara kirurgjisë.

Ndryshimi
Infermieret, tani me status

Çfarë ka të drejtë dhe cilat janë detyrat e infermiereve? Tani e tutje gjithçka do të jetë e qartë për të gjitha palët, për pacinetët, të afërmit, mjekët dhe vetë infermieret. Ministria e Shëndetësisë miratoi dje dokumentin themeltar "Kujdesjet infermierore", që do të përcaktojë statusin e infermierëve. Në bazë të dokumentit do të përcaktohet dhe unifikohet emërtesa e personelit infermieror, kriteret e pranimit të infermierëve në institucionet shëndetësore. Gjithashtu do të unifikohet kartela infermierore në kujdesin shëndetësor spitalor për shërbimet bazë, pediatri, sëmundjet e brendshme dhe kirurgji, obstetrike, gjinekologjike si dhe neonatologji. Sipas Sabri Skënderit, kryetar i Shoqatës Kombëtare të Infermierëve dhe Mamive, "për hartimin e këtij dokumenti, i pari i këtij lloji, është bashkëpunuar me specialistë të Ministrisë së Shëndetësisë si dhe ekspertë të huaj të strukturës infermierore". Skënderi theksoi se, "miratimi i statusit të infermierit do të ndikojë në përmirësimin e shërbimit shëndetësor, vlerësimin ekonomik të këtij personeli si dhe parandalimin e abuzimeve të mundshme në sistemin shëndetësor në vend".





Data e Publikimit: 13/05/2004

Ballkan