'Illyricum Sacrum'

[qerosi]

...shume interesante alba...mesa duket historia e shqiperisa eshte si ajsbergu....ne kemi mesuar vetem ate qe eshte ne krye....por pak nga pak po mesojme edhe pjesen tjeter qe ka qene e mbuluar .
Respekte qerosi!

[Damastioni]

Kjo vepër është një nga arritjet kapitale historiografike në Evropën e atëhershme... Kjo vepër edhe sot ka rëndësi të dorës së parë si burim i të dhënave për hitorinë mesjetare të Ballkanit perëndimor... Prandaj është shumë e rëndësishme që historianët e tashëm ta kenë në dorë këtë vepër e cila është bërë raritet i vërtetë bibliografik.
Aleksandër Stipqeviq

Vepra nëntëvëllimëshe "ILLYRICUM SACRUM" është një një vepër tejet e rëndësishme për historinë e Ilirisë, fiseve Ilire, shtrirjen e tyre, jetën, organizimin, mbretëritë, sukseset dhe disfatat e tyre. Ndeshjet me Filipin e të birin e tij Lekën e madh, me romakët, me bizantinët, anzhuinët, sllavët, dhe rezistencën antiosmane të Gjergj Kastriotit-Skenderbeut.
Vepra përmban shumë harta, skica, e ilustrime të rëndësishme. Secili vëllim e ka indexin i cili në mënyrën e hartimit del si një enciklopedi pë Ilirikun.
Lënda për këtë vepër është mbledhur më shumë se 120 vjet, nga fundi i shekullit XVII e deri më 1819 kur doli vëllimi i saj i VIII
Përkrahësi ¨më i madh i këtij projekti ishte Papa Klementi XI ose Papë Albani. Në kohën e papatit të tij (1700 - 1721) është mbajtur edhe Kuvendi i Arbënit më 1703 ,nxitur dhe përkrahur nga ai.
Kur Klementi XI u bë papë i Romës, filloi njëra ndër ndërmarjet më kolosale historiografike në Evropën e atëhershme. Ky papë me origjinë shqiptare, duke ditur prejardhjen e tij mbledhte lëndën për një vepër që kishte menduar ta shkruante për prejardhjen dhe lashtësinë e Ilirikut të lashtë.
Më vonë, lëndën e mbledhur, ia dha Filipe Ricepputi duke ia paguar edhe të gjitha hargjimet e udhëtimit për në Ilirik në vitin 1720.
Riceputi mbledh lëndë kolosale të shtypur e dorëshkrimesh dhe në Padovë fillon rregullimi dhe përgatitja e saj për shtyp. Nuk ia del por punën e tij e vazhdon Daniele Farlati, e mbas tij edhe Jacopo Coleti. GHjithsejt janë 8 vëllime të mëdha të kësaj vepre nga viti 1751 deri më 1819
Historia kishtare e Salonës (I,II), e Splitit (III,IV), e Zarës (V)dhe e Dubrovnikut(VI), Mal të zi, Shqipëri Srijem (VII), Serbi Bullgari (VIII)
Botimin si dhe materialin nga Vatikani e siguroi Z. Skender Blakaj i cili edhe është iniciator pë botimin e veprës. Ajo pritet të dal nga shtëpia botuese diku nga fundi i këtij viti.

[dodoni]

Presidenti Rugova priti botuesin Skënder Blakaj dhe studiuesin Musa Ahmeti

Prishtinë, 22 shkurt - Presidenti i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova priti sot drejtuesin e shtëpisë botuese "Arbi", Skënder Blakaj dhe studiuesin Dr.Musa Ahmeti. Me këtë rast ata ia dorëzuan Presidentit Rugova ekzemplarin e parë të ribotimit në nëntë vëllime të veprës "Illyricum Sacrum" që sapo doli nga shtypi nga kjo shtëpi botuese.
Presidenti Rugova e çmoi si një moment me rëndësi botimin e kësaj vepre të madhe për historinë e kulturën e Kosovës dhe të shqiptarëve. Me këtë botim, tha Presidenti, ky libër po kthehet në vendin e vet, në Ilirinë qendrore, duke shtuar se studiuesit do të kenë mundësi ta kenë në dorë këtë vepër të madhe, si dhe brezat e rinj të studiuesve. Ai përgëzoi botuesin për punën e vyeshme që ka bërë, duke thënë se ky është një kujdes i vogël i shtetit për botimin e veprave kapitale për gjuhën dhe kulturën tonë.
Zoti Blakaj e falenderoi Presidentin për kujdesin e treguar dhe për mbështetjen që kjo vepër kapitale të shohë dritën për historikun e Ilirisë. Ai uroi që kjo vepër tash e tutje ta kryejë misionin e vet në duart e historianëve. Kjo vepër, tha ai, është pak e njohur nga studiuesit tanë, duke bërë të ditur se kjo shtëpi botuese ka edhe projekte të tjera që pritet ta shohin dritën.
Studiuesi Dr. Musa Ahmeti tha se, në emër të intelektualëve, historianëve dhe studiuesve, e falenderon Presidentin Rugova për kujdesin e treguar për albanologjinë, kulturën, traditën dhe veçanërisht për historinë kombëtare shqiptare, duke thënë se vepra "Ilyricum Sacrum" mund të quhet edhe një enciklpedi ilirike që mund t'u shërbejë historianëve shqiptarë dhe të huaj.


marrë nga kosova.com

Mendoj se kjo vepër duhet të botohet edhe në anglisht sa më parë.

[King_Gentius]

Po ky Musa Ahmeti sikur zbuloi nje liber ne shqip te shkruajtur nga Teodor Shkodrani te vitit 1210 AD. Ca u be me kete liber, genjeshter ishte???

[dodoni]

Po bre, nuk e di se çfarë u bë me atë libër të Teodor Shkodranit. Ky thoshte se do botohet shpejt dhe kaluan kaq kohë e libri nuk u botua ende. Kjo e dëmton shumë personalitetin dhe karrierën e këtij historiani (shkodran më duket).

Megjithatë, vepra Illyricum Sacrum është një nga veprat më të rëndësishme të historisë sonë kombëtare, shkruar nga një historian italian në shekullin e 18-të me udhëzimin dhe nën përkujdesjen e Papës shqiptar të asaj kohe Klement Albanit.

Pra, botimi i kësaj vepre në shqip është i një vlere dhe rëndësie të jashtëzakonshme dhe duhet të botohet edhe në anglisht e gjuhët tjera të botës sa më parë.

Tung

[Kleitus]

Ja po ja u shuaj dhe une kurreshtjen disi, nuk ma merr mendja ndokush nga ju te kete pare ndonje rrjesht te ketij libri qe te flisni me kaq pasion per te. Me behet qefi, por mos prisni nga libri i Farlatit Shqiperi Etnike e kalamajlleqe te tjera larte e poshte. Eshte liber qe mesa kuptova nga nje studim i dale tani ne Gjermani vendos Shqiperine dhe kryesisht bregdetin Dalmat ne nje pozicion shume aktiv qe nuk diheshe me pare. Pra eshte veper per "dioqezen" e Ilirise nese mund ta quajme te tille, dhe normalisht qe ka dhe kronika mjaft interesante per epoka qe ne nuk kemi dokumentacion.

Libri i tij megjithate per mua nuk vlen dhe aq sac po i behet rreklame po nuk u gjet bibliografia dhe ku eshte bazuar dhe per kete duhet ngulmuar me bibliotekat e Evropes qe kane shperndare faqet sa andej kendej. Vatikani e ka bibliografine por nuk do qe ta japi, dhe aresyet jane te kuptueshme, pasi qe andej nje liber nxjerr tjetrin dhe mund te gjendemi perballe nje situate qe mund te ndryshoje shume gjera ne historine e kaluar. Biblioteka Ilirike e Padovas u mbyll dhe ka shume mundesi qe librat t'i mbaj akoma sot e kesaj dite Vatikani per te mos thene te jene djegur ose marre ne kohen e lufterave boterore. E perseris me keto libra te mburresh eshte idiotesi. Nese doni shtrojuni punes e beni ndonje kerkim, pasi do leni kokrren e namit nese flisni per kete veper si dicka eskluzivisht Shqiptare apo hidhni idera per Shqiperi Etnike. E ardhmja e Shqiperise eshte zhvillimi ekonomik dhe pastrimi i mbeturinave politike, paralel me ate Historik, e jo ai historik ne disproporcion me ate ekonomik.

Rrespekte Daniele Farlatit, Riceputit dhe Colettit bashke me Dom Frano Ilian per kete veper qe hedh drite per nje te kaluar te erret, por mos perdorni libra te tille per qellime nacionaliste pasi nuk na bejne me te mire se nacertanja e megaloidhea e fqinjeve tane. Prisni te dali libri, te lexohet te perkthehet te analizohet e pastaj flisni per te.

[Kleitus]

Ky eshte dhe libri ne gjermanisht. Siduket jane me te shpejte ata. Montengrinet sic thashe diku e kane botuar kete veper me "Opera omnia Montengrina", pra i kane vene emrin e tyre kesaj vepre. Hajde merre vesh, megjiathate ajo eshte puna e tyre, dhe do jete turpi i tyre neser pasneser kur ky liber te lexohet dhe te analizohet me kujdes. Mbas djegjes se Kishes se Ohrit ku kishte dokumenta te jashtzakonshme per Shqiperine, faktikisht i vetmi liber qe mund te konsultohet eshte ky, por eshte ne latinisht dhe kjo e ben shume pak aksesibel per nje audience te gjere. Jam dakort te perkthehet dodon, por ngavash se nuk ka mbetur bota per dicka qe ja dinte ekzistencen qysh kur ka dale. Te studiojme kete liber eshte krejtsisht ne doren tone, dhe un shoh nje disinteresim total ne Shqiperi per kete ceshtje. Ky liber ka emrin qe i takon dhe i eshte vene, pra Illyricum Sacrum, Iliria e Shenjte(duke ju referuar apostullit Pal dhe mbase Pjeter te Jezu Krishtit qe vete kane predikuar ne Iliri) e jo Mali i Zi i shenjte, Kroacia e shenjte apo kushdo tjeter i shenjte.

Deutsche Erstausgabe 1996
Aus dem Kroatischen von Klaus Detlef Olof und Andrej Ivanji
ca. 90 Seiten, Fadenheftung, Englischbroschur
EUR 14,80 / sfr 26,90
ISBN 3 85129 131 x

[dodoni]

Këto libra paraqesin historinë tonë kombëtare, dëshmojnë qartë vazhdimësinë iliro-arbërore-shqiptare, dhe na japin kreditat neve për kontributin që i kemi dhënë civilizimit botëror në shekuj. Kështu që, kjo është historia jonë kombëtare, këtu janë bëmat e të parëve tanë, me të cilët duhet dhe do të krenohemi e mburremi sepse kemi edhe për çfarë dhe për kë të krenohemi e mburremi.

Këto libra na shërbejnë edhe për të dëshmuar autoktoninë tonë në Ballkan e Europë, për të dëshmuar të drejtën tonë historike për tokat tona që i kemi trashëgim nga të parët tanë. Ne nuk jemi duke kërkuar asgjë të huaj dhe që nuk na takon si Nacertainja e Megaloidhea, por tokat tona dhe atë që na takon ne, e që është e jona. Ne nuk jemi duke kërkuar Dalmacinë, Serbinë, Slloveninë, Bosnien etj., edhe pse kanë qenë tonat, pra të të parëve tanë, sepse nuk kemi shqiptarë atje, por ne jemi duke kërkuar tokat tona ku jemi zot edhe sot ne, si Dardania, Maqedonia etj.

Sa për malazeztë, nuk e di se si nuk kanë turp kur mundohen të vjedhin nga historia e kombeve tjera. Aty përmendet fare qartë kombi jonë Albanez e jo malazez, dhe poashtu vepra është shkruar me udhëzimin dhe nën përkujdesjen e Papës Shqiptar (e jo malazez, shto këtu faktin tjetër që malazez katolik as që ka pasur ndonjëherë) Klement Albanit. Kështu vetëm janë duke i treguar botës se sa të pacipë dhe sa gënjeshtar janë sepse gënjeshtra të tilla as vet malazeztë nuk i besojnë se lëre më bota. Pra, e humbin gjithë kredibilitetin e tyre në botë, njëlloj sikur sllavomaqedonët me Gonxhe Bojaxhiun-Nënë Terezën etj.

Tung

[Kleitus]

Dodon, nuk po me kupton. Ti as nuk e ke pare fizikisht kete liber dhe kerkon te besh hatane me te. E kupton qe nese nuk e lexon, dhe nese nuk lexohet mire nga ne e pastaj te formohen opionionet eshte gabim ?

Ta thashe nje here kjo veper permban historine Kishtare qe ne kohet e hershme te Ilirise. Nese neser pasneser kjo veper do mbetet vecse ne rrethinat Kishtare, dhe nuk do jemi ne gjendje te dallojme dot kush eshte Shqiptar, kush eshte Kroat e kush Grek, apo te nxjerrim ne pah dicka konkrete, atehere cfare do bejme ? Ose do shajme Farlatin, ose do sajojme ndonje histori tonen duke mbrojtur argumentat qe po parashtrojme tani, por qe kjo histori mund mos te kete shume te bej me librin ne fjale. Prandaj mos formuloni opionione kaq absolute. Libri flet per Shqiperine, madje jane dy vellime qe i dedikohen vecse zones aktuale te Shqiperise, por e perseris nese ti vazhdon e ngulmon ne keto pika do jete shume e veshtire qe te behet dicka konkrete. Historia nis atehere kur zbulohet dicka e analizohet. Ti sheh emrin dhe te duket sikur libri flet vecse per Shqiperine. Mos harro se ne ate kohe mendoheshe se Sllavet dhe Kroatet ishin pasardhesit direkt te Ilireve, madje Kroatet quheshin Ilir dhe ka disa vepra te viteve 1750-1900 qe i meshojne ketyre tezave. Mos harro se ishte pikerisht Vatikani qe e kishte sajuar kete teze, dhe mos harro qe keto vellime kane dale nga Vatikani, pra jane filtruar nje here andeja.

[dodoni]

Kleitus

Unë nuk kam pasur ende rastin ta lexoj librin por kam lexuar shumë shkrime në lidhje me këtë libër nga shumë studiues tanë që kanë lexuar librin. Në këto fakte po bazohem.

Pastaj, kemi edhe faktin tjetër që ky libër është udhëzuar nga Papa Shqiptar i asaj kohe Klement Albani që të shkruhej. Ky Papë njihet për kontributin e tij në çështjet kombëtare, shihet edhe në vet mbiemrin e tij Albani, pastaj është organizuesi kryesor i Kuvendit të Arbërit, i hapjes së shkollave shqipe në Kishat Katolike Shqiptare etj. vepra të tij atdhetare në atë kohë. Pra, përderisa është udhëzuar nga ai, dhe është shkruar nën përkujdesjen e tij, nuk besoj se mund të ketë gjëra të tilla, për të cilat keni dyshime juve.

Sllavët dihet fare mirë që nuk kanë prejardhje ilire, të paktën jo prej Ilirëve të Gadishullit Ilirik, sepse dihet botërisht që ata kanë ardhur në Gadishullin tonë gjatë shekujve 6-10 Pas Krishtit. Ky fakt ka qenë shumë i njohur edhe në atë kohë. Kroatët dihet që janë sllavë sepse flasin një gjuhë që rrënjët i ka në sllavishte, edhe pse ata preferojnë ta quajnë veten ilir dhe nuk ju vjen fare mirë t'i quash sllavë.

Megjithëse, pajtohem me juve se nuk duhet të ngutemi në konkluzione, pa e lexuar dhe analizuar mirë librin. Edhe pse libri duket (me 99.99% siguri) të jetë një gjë me interes të jashtëzakonshëm për historinë tonë kombëtare.

Tung