MOISIU, ZGJEDHJET DHE MISIONI 2(007)
Nga Sokol Balla
Dje Presidenti i Republikes u pėrpoq mė kot tė bėnte njė apologji tė gafės sė tij tė nėntė muajve mė parė, kur i lejoi shqiptarėve luksin e padėshiruar tė njė pėrplasjeje tė fortė politike lidhur me (zh)balancimin e Komisionit Qendror tė Zgjedhjeve, pas zgjedhjes sė njė gjykatėseje tė kontestuar dhe me lidhje tė majta, si anėtarja mė e re e kėtij komisioni qė duhet thėnė se famėn nuk e ka tė mirė. Zonja Subashi, megjithėse e zgjedhur nga njė procedurė e rregullt kushtetuese, shkaktoi protestėn e fuqishme tė opozitės, pasi skema qė e solli atė nė KQZ, anashkaloi tinėzisht marrėveshjen mes dy krahėve, pėr balancimin politik tė kėtij komisioni. Nė atė gusht tė nxehtė tė vitit 2003, kėshilltarė tė Presidentit synuan me forcė ta shisnin kėtė vetėm si gafė tė kreut tė shtetit, "i cili ishte bazuar mė shumė sesa duhet tek kėshilltarėt e tij juridikė", duke lėnė "pa dashje nė harresė", alarmet e ndezura politike qė vinin nga Opozita, atėbotė ende e pasigurt se ēfarė pozicioni duhet tė mbante ndaj Moisiut, qė e kishte propozuar vetė. Dje, Presidenca publikoi qėndrimet e reja tė kreut tė shtetit pėr reformėn zgjedhore, pas kėshillės sė Tė Urtėve - njė presidium intelektualėsh e profesionistėsh, kryesisht me bindje tė majta, pa pėrjashtuar gjithsesi njė grup tė djathtėsh, pėrbėrė nga njė ish-kryeministėr qė drejtoi vendin gjatė zgjedhjeve tė 26 majit 1996, njė ish-gjykatės me shumė mistere nė cv-nė e tij, si dhe botuesin e djathtė tė gazetės "Paloma". Presidenti Moisiu nė tezat e tij, megjithatė tentoi jo tė sugjeronte reformimin e sistemit zgjedhor nė Shqipėri dhe shtimin e besimit ndaj tij, por vetėm justifikimin e gafave tė tij me ose pa dashje, lidhur me KQZ-nė, si dhe llafet e tepėrta dhe pa vend nė mbėshtetje tė procesit zgjedhor local tė tetorit, aq tė kontestuar politikisht nga opozita. Presidenti Moisiu pra, nė pamundėsi pėr tė bindur Berishėn, se ishte po ai plaku i urtė dhe gjenerali nė pension, qė shkonte nė mitingjet e opozitės dhe varrimin e Azem Hajdarit, po tenton tė bėjė pėr vete opinionin publik dhe opinionbėrėsit e tij, lidhur me qėllimet e mira qė ai ka, pėr reformėn zgjedhore nė vend, pavarėsisht se ēfarė mendon pėr kėtė opozita qė e propozoi dy vjet mė parė. Kėshtu presidenti i mbėshtetur nga tė Urtėt - dhe nga Socialistėt - nuk mendon se ligji zgjedhor duhet tė jetė njė proporcional i pastėr, njė variant sė fundi i mbėshtetur nė kor nga opozita, pėrfshirė dhe PD. Presidenti sugjeron kėshtu, pėr tė shmangur sipas tij, "njė proces tė gjatė konsultimesh dhe debati, qė mund tė pėrfundojė me njė referendum, njė humbje kohe, energjish dhe me kosto tė lartė pėr vendin".
Presidenti ashtu si edhe mazhoranca, ėshtė i idesė sė sėrish duhet tė votojmė nė mazhoritar, pėr emra njerėzish konkretė tė mbėshtetur nga partitė, ose mė mirė me mbėshtetje tė blerė prej tyre. Presidenti kėrkon qė votat tė mos votohen nė Komisionet lokale, por ato zonale, pėr tė shmangur sherret dhe bllokimet sipas tij, njė lėvizje qė natyrisht nga opozita do tė interpretohet si tentativė pėr tė ulur shkallėn e monitorimit dhe verifikimit dhe ulur koston e blerjes sė votave, vetėm tek blerja e komisionit vendor lokal. Bile dhe kėtu presidenti thotė tė ulet numri i komisionerėve vetėm nė tre, njė nga mazhoranca, njė nga opozita dhe njė nga lista e gjykatėsve - ndoshta e njėjta listė nga doli Subashi. Presidenti jep dhe ide tė vyera si kutitė prezervuese me njė pėrdorim tė votave apo edhe sugjerime tė tjera me sens praktik, si ndarja me pazare e votės sė sovranit, pėr partitė qė nuk kapėrcejnė pragun hyrės nė Kuvend. Kjo, para se tė lėshojė bombėn e vėrtetė, atė tė pastrimit tė figurės morale dhe politike tė Komisionit Qėndror Zgjedhor dhe amnistisė pėr krimin e tij tė parė nė politikė, vrasjen e marrėveshjes pėr balancimin e kėtij komisioni, nėntė muaj mė parė. Sipas presidentit tė kėshilluar "nga qengjat e Urtė", (nuk e paskėshim ditur se sipas Kushtetutės) KQZ na qenkėsh njė institucion shtetėror, pra apolitik, pasi anėtarėt e tij propozohen nga Kuvendi, Presidenti dhe Kėshilli i Lartė i Drejtėsisė! Sipas zotit Moisiu ballancimi i kėtij komisioni ėshtė i panevojshėm, pasi misioni tij i vockėl dhe pa rėndėsi ėshtė "se ai administron zgjedhjet dhe shpall rezultatet e tyre"!!! Bile presidenti na kujton tė gjithėve se ky balancim ėshtė i pamundur pasi "Tre Plus Katėr", nuk bėjnė tetė, njė numėr ēift! Natyrisht qė marrėveshja politike Nano-Berisha e vitit 2002, u mbėshtet for nė njė tjetėr marrėveshje mes tė dyve njė vit mė herėt, pėr reformėn zgjedhore. E cila ndėr tė tjera parashikonte edhe balancimin e shkallėzuar tė KQZ. Por marrėveshja e vitit 2002, mundėsoi zgjedhjen e presidentit konsensual, pikėrisht bazuar nė idenė se ai duhet tė ishte gardiani i zgjedhjeve tė lira, pra Njėshi qė i mungonte formulės sė pabalancuar Tre Plus Katėr (3+4+NJESH=8, pra numėr ēift). Presidenti Moisiu hyri kėshtu nė Presidencė si pjesė e kėsaj formule, me mandatin mė tė thjeshtė politik qė ka pasur ndonjėherė njė kryetar shteti, qė nga koha kur ky post mbahej nga Haxhi Lleshi. Por kjo nuk ndodhi. As nuk dua tė merrem me motivet jashtėpolitike tė metamorfozės sė Presidentit. Thjesht, pastėr dhe ballė pėr ballė me tė vėrtetėn, dua t'i kujtoj atij se tezat qė lėshoi dje nė publik pėr zgjedhjet, janė aspak realiste pėr kushtet e vendit, tė zbehta nėse tentoi tė fshihte me to gjurmėt e duarve tė tij tė mėdha nė "krimin Subashi", dhe tė dėshtuara, nėse tentoi tė na bindė se nė misionin e tij pėr tė mbajtur afėr opozitėn, ai i kishte dalė asaj borxhit. Pėr njė gjė me siguri Presidenti na bindi dje: qė ai mė fund edhe zyrtarisht, hoqi dori nga kostumi konsensual, si dhe nga mandati politik pėr tė afruar dy krahėt e kundėrt, duke dhėnė njė shembull tė keq pėr gjithė shtetasit e tij, vetėm dy ditė pas dajakut tė rėndė dhe kėrcėnues tė KE-sė, pikėrisht ndaj moralit politik shqiptar mbi reformėn zgjedhore. Duke bėrė kėtė, Moisiu ndoshta shpreson qė pas tre vjetėsh, tė ketė siguruar mbėshtetjen e mazhorancės pėr t'u rizgjedhur - duke nėnkuptuar qė mazhoranca tė jetė po e njėjta. Por bėn njė llogari gabim: Pas tre vjetėsh kalendari shėnon "2007". Tė gjithė e dinė se kush ėshtė ai politikan qė targat, celularin dhe vetveten, e identifikon me shifrat 007. Ndaj 2007 ėshtė viti qė ky politikan socialist ia ka blatuar vetes pėr t'u zgjedhur President.
Moisiut do t'i shkojnė pėrpjekjet kot. Atė dhe tezat e tij thjesht po i pėrdorin pėr tė arritur nė 2007, majėn "007". Gjenerali thjesht do tė dale nė pension pėr herė tė dytė, kėtė radhė vėrtet i harruar nga tė gjithė.
(marrė nga GSH)
Krijoni Kontakt