Kanuni i Lekë Dukagjinit dhe shqiptarët

[krokodili_73]

Myrteza Sadaj rrëfen nga spitali atë që ndodhi në shtëpinë e tij dhe pohon që do marrë gjakun e djalit të vrarë

“Nuk mund ti fal vrasësit e tim biri”

“Floriani ka hyrë në dhomën e gjumit dhe ka qëlluar mua dhe time shoqe. Ai pukiani ka vrarë tim bir”

Lindita Çela

TIRANË- Hatixhe Sadaj, megjithëse ende ka mbi trup plagët e plumbave ka lënë spitalin për të pritur vizitat në shtëpinë e saj. Të afërmit e familjes ku pak netë më parë ndodhi tragjedia thonë se Hatixheja ka kaluar në depresion të plotë ndërkohë që ka dashur ta përcillte në banesën e fundit të birin e saj 22- vjeçar, Gencin. Në familjen Sadaj hyjnë e dalin njerëz për mort, ndërsa Myrtezai për shkak të plagëve qëndron ende i shtruar në Spitalin Ushtarak. Fakti që nuk ka mundur të përcjellë të birin, që nuk ka mundur ta shohë për herë të fundit fytyrën e tij, edhe pse pa jetë, janë dy pengjet më të mëdha të burrit 46-vjeçar. Mjafton që të kujtojë që Gencin nuk do të mund ta shohë më kurrë që Myrtezai të përlotet dhe ndjenja e hakmarrjes është aq e madhe sa vetëm vdekja e gjaksit mund ta ngushëllojë disi. “Vetëm vdekja e Florianit mund të na pajtojë familjet tona megjithëse njihemi prej vitesh”,-thotë Myrtezai duke reaguar pas kërkesës për falje të bërë nga familja e Florian Muçës. Ka vendosur të presë që shteti të thotë fjalën e tij e më pas me zakonet e Kanunit të çojë gjakun e të birit në vend. Ai akuzon Florian Muçën si njeriun që ka plagosur atë dhe të shoqen ndërsa Arlind Hysenin si njeriun që kreu vrasjen e të birit.
Zoti Sadaj familja e djalit që dhunoi shtëpinë tuaj ka kërkuar falje, e pranoni atë?
Po t’ju ndodhte ju a do të bënit një gjë të tillë… Si mund të fal unë gjakun e Gencit tim. Si mund të fal unë një njeri i cili ka goditur tre vetë brenda një nate ku të gjithë ne ishim në hallin tonë. As që e mendoj një fakt të tillë. Ky problem zgjidhet vetëm me gjak.
Po familjen e Florianit, do ta falni?
Me njerëzit e tjerë të kësaj familjeje nuk kam punë, unë dua vetëm kokën e atij që na erdhi dhe na vrau në shtëpi. Do të pres deri sa shteti të thotë fjalën e tij dhe nëse shteti nuk e vret do të jem unë ai që do ta bëj një gjë të tillë. Nuk do të lë as djalin tjetër që të merret vetëm me këtë punë por do ta vras vetë, edhe nëse del nga burgu pas 10 vjetësh. Ai njeri duhet vrarë sepse ka vrarë tre vete në shtëpinë time. Unë tani nuk kam më grua, sepse edhe ajo thuajse ka vdekur jo nga plagët por për shkak të humbjes së të birit, Gencit tim. Edhe unë, ju nuk e dini po pyesni këto që janë këtu, nuk jam më njeri, megjithatë Zoti më la pak frymë sa për të marrë hakun e tim biri.
Mendoni se kështu do të nxisni gjakmarrjen?
Ç’farë gjakmarrje po nxis unë kur ky njeri më erdhi në shtëpi. Ishte ai që na vrau dhe jo unë. Shteti duhet ta dënojë me vdekje këtë njeri që të bëhet shëmbull edhe për të tjerë kriminelë që të mos guxojnë të prekin shtëpitë e njerëzve të thjeshtë. Në të kundërt një ditë do ta bëj unë. Më thoni ju çfarë babai jam unë që qëndroj i shtrirë këtu ku nuk mundta të përcjell në banesën e fundit tim bir. Nuk munda ta shohë as për herë të fundit dhe ju më thoni ta fal. Mezi i kam rritur fëmijët e mi. Ndërsa sot më vjen në shtëpi një kriminel me merr dritën e syve të mi dhe tani flitet për falje.
Familja e Florianit ka shprehur dëshirën për të ardhur tek ju për ngushëllime. A do ta pranonit një gjë të tillë?
Jo kurrën e kurrës. Ata nuk kanë punë në derën time sepse nuk mund të fal ato që më vranë tim bir. Nesë ata të të vrasin kriminelin e tyre, ta varrosin atëherë unë mund të pranoj ngushëllimet e kësaj familjeje. Më pas do t’ju shkoj edhe unë për mort. Në të kundërtën nuk kanë punë në derën time. Përse nuk shkoi im bir të vristë familjen Muça por ishte biri i tyre që erdhi tek unë. Kam punuar me Kaloshin, kemi patur shoqëri por faj ka edhe ai që nuk ka ditur të edukojë fëmijën e tij.
Floriani ishte ai që ju qëlloi?
Po. Me pistoletë në dhomën e gjumit ka hyrë Floriani. Ishte ai që më goditi në korridor mua dhe gruan time. Ndërsa tim bir e vrau ai pukiani.
Pse e dini kush ishte bashkautori tjetër i Florianit?
Po, por me atë do t’i laj hesapet ndryshe. Le të fshihet tani por një ditë do të dalë. Është po i njëjti djalë që pak muaj më parë ka hyrë në shtëpinë time për të vjedhur, megjithatë po pres që shteti të thotë fjalën e tij. Më pas, e kam unë radhën.




une mendoj qe pavaresisht nga dhimbja qe ka kjo familje, ketij personi i duhet bere e qarte se nese do te perdori kanunin, do te denohet rende, e pakta te mbyllet mbrenda pa afat.

[ATMAN]

A ju krypsha trute juve bashke me kanunin. Ti madame thuj babes te respektoje ligjin e jo kanunin, ndryshe do ngeleni skllavet e erresires.
Kanun ka vec shqiperia, sicilia e korsika, e per kete gje tregohen me gisht, ashtu si dhe reptilet qe kan ngele gjalle nga koha e dinosaurve.
Qashtu bre

jam plotesisht dakort me ty , kanuni i perket se kaluares, shqiptaret duhet te zbatojne ligjin dhe jo kanunin patriarkal te lek dukagjinit

[kenguri]

Ah ju lutem mbyllni kete teme se mjaft u diskutua,sipas mendimit tim KANUNI YNE eshte krenaria jone kombetare .Per kete a oer ate per te ruajt dinjiotetin kombetar ne kohen e Lekes shume mire per ate kohe kemi dale me filosofet dhe ligjedhenesit shqiptare pra paskemi qene jurist autodidakt ' pLEQERIA JONE
FISNIKET SHQIPTARE
"Krejt ne regull te gjithe keni shprehe mendimet tuaj por kanuni e ka vendin ne muzeum.MOS tua mare mendja juve zoterinj te shtini ne veprim kanunin tone sot
Dhe mos na shkoj mendja tua leme trashigim brezave te ardhshem qe ti zgjidhin problemet me kanun.
Pse sepse ne atehere e demtojme shtetin tone Perse atehere ne kemi fakultetin JURIDIK per te prodhuar gjykates dhe juriste tj.
Pastaj KANUNI YNE nuk eshte i gjith shqiptareve a mund te thuash se po ,e une te them se jo.Ligji shteteror vlen per shqiptaret.Kanun nuk ke te shqiptaret e Manastirit e Krahines se Prespes e nga Kumanova e Tetova e ndoshta ne Vlore e Himare.E atehere si do gjukohen pjesa tjeter e popullit shqiptare 7 milionesh kur ata as qe nane ndegjuar per Kanunin une po te betohem se kurr skane ndegjue.

Mbeci me shendet se ika e i kam do pune tjera.

[ALBA]

"MALLKIMI GJENETIK" I RODIT TE SHQIPTARIT

Nga Tonin Cobani

Sa serioze tingellon deklarata e keshilltarit te posacwm te Kwshillit tw Evropws per gjakmarrjen, aq qesharake me duket iniciativa e nje grupi deputetesh per te krijuar nje Keshill Koordinues Konsultativ ne Luften kunder Gjakmarrjes nen drejtimin e Presidentit te Republikes. Keshilltari i posacem i KE-se Guy-Michel Brandtner, ka deklaruar keto dite se "Gjakmarrja eshte nje barre e rende per jeten ne Shqiperi dhe nuk mund te tolerohet me. Nuk eshte Kanuni menyra per te zgjidhur konfliktet ndermjet qytetareve. Shteti ligjor duhet te jete ai qe duhet te vendose. Shoqeria civile duhet te ndermarre hapa per te reduktuar impaktin e konflikteve ekzistuese dhe te perpiqet t'i zgjidhe ato" (citohet sipas gazetes "Korrieri", 15 korrik 2004).

Nderkaq iniciativa e nje grupi deputetesh perpiqet ta toleroje ende gjakmarrjen ne Shqiperi dhe te justifikoje mosfunksionimin e shtetit ligjor, duke propozuar nje projektligj per krijimin e nje perzierje institucionesh (Keshill Koordinues) qe mbahen me te madhe me taksat e qytetareve, gjoja se me kete iniciative ligjore po i shpeton ata qytetare shqiptare nga gjakmarrja qe i kanoset per shkak te "mallkimit gjenetik" te rodit te shqiptarit. Sa qesharake! Sepse, sipas projektligjit, ai Keshill Keshillimor (Konsultativ) do te perbehet prej institucioneve shteterore "te ekzekutivit dhe te drejtesise" per shkak te mosfunksionit te te cileve eshte ringjallur gjakmarrja.

Dhe te vjen te gajasesh se qeshuri kur kupton se projektligji kerkon qe institucionet e legjitimuara te shtetit juridik me pushtet te plote per te vepruar, si jane organet ekzekutive dhe te drejtesise, tjetersohen ne nje institucion keshillimor prane Presidentit. Madje te krijohet pershtypja se edhe institucioni i Presidentit te Republikes zhvleftesohet deri ne ate mase sa duket se deri para ketij projektligji, atij (Presidentit) i kane munguar keshilltaret apo ai (Presidenti) nuk ka qene ne krye te Keshillit te Larte te Drejtesise per te kerkuar te zbatohen ligjet tw cilat do te justifikonin funksionimin e shtetit ligjor ne te gjitha hallkat, perfshire edhe parandalimin e gjakmarrjes.

Ne projektligjin e propozuar nga nje grup deputetesh flitet per "luften kunder gjakmarrjes" (sikur te behej fjale per luften kunder terrorizmit globalist) dhe kjo e fundit pra gjakmarrja, etiketohet si "fenomen kriminal" (si fenomeni i kamikazeve fondamendaliste). Jo, more zoterinj ligjvenes! As lufte do te beni me gjakmarrjen, as fenomen kriminal do do ta shpallni ate. Te besh lufte me gjakmarrjen eshte donkishotizem, dmth eshte njesoj sikur te luftosh me mullinjte e eres apo me shakujt e veres. Ndersa ta konsiderosh gjakmarrjen nje "fenomen kriminal" eshte nje sofizem banal per te na mbushur mendjen se e zeza (mosfunksionimi i shtetit juridik) eshte e bardhe.

Vrasja per gjakmarrje s'mund te jete fenomen kriminal ose dicka e tille, perve'se nje krim, nje vrasje me paramendim, nje veper penale qe duhet te ndeshkohet, sipas ligjeve te shtetit juridik. Nese kjo gje nuk funksionon, fenomen kriminal eshte institucioni i drejtesise dhe strukturat e tjera shteterore qe nuk i kryejne detyrat e tyre.

Fenomen kriminal eshte edhe penalizimi qe i behet kultures shqiptare duke perfolur Kanunin, vepren e princit te shquar humanist te shek. XV Leke Dukagjini. Legjislacioni i pashkruar, qe la ai princ shqiptar, ka funksionuar mrekullisht atehere kur nuk kishte nje shtet me ligje te shkruara, i cili te organizonte jeten e shqiptareve dhe te mbronte interesat e tyre etnokulturore. Fakti qe ai sistem juridik popullor vazhdon te perflitet sa here shteti ligjor nuk funksionon, deshmon papergjegjesi ndaj kultures kombetare, sepse Kanuni i Leke Dukagjinit se bashku me folklorin e pasur shqiptar dhe gjuhen e bukur shqipe, jane tri njesite baze te identitetit kulturor te shqiptareve ne Ballkan. Asnjera prej ketyre njesive nuk mund te jete mallkim gjenetik i rodit te shqiptarit, si duan ta paraqesin realitetin e sotem disa shqiptare, te cilet vazhdojne "te na bajne me qeshe" edhe kur behet fjale per gjera kaq serioze, sic eshte nevoja e arritjeve te disa niveleve minimale, ekonomike dhe sociale, qe pengojne realisht integrimin e vendit tone strukturave euro-atlantike.

[ALBA]

“Gjakmarrje, se nuk ka shtet ligjor”
Misioni i pajtimit të gjaqeve është tëpër i vështirë, ka të bëjë me “gjak”

Autori i Lajmit: Argetina Tanushi
Shteti të zbatojë ligjin ndaj personave që kryejnë krim, pasi këto vite do të mbeten gjithnjë dëshmitarë të shumë krimeve të rënda. Është kjo një thirrje e hapur që Emin Spahia, sekretari i Lidhjes së Misionarëve të Paqes së Shqipërisë, me qendër në qytetin verior të Shkodrës, ka bërë gjatë një interviste, të marrë dy muaj më parë, në ambientet e Lidhjes.
Me misionin për të realizuar një reportazh për fenomenin e vjetër të gjakmarrjes, para dy muajsh trokitëm në dyert e Lidhjes, aty ku gjithmonë të përgjigjej dikush, e pikërisht Emin Spahia, si gjithnjë i gatshëm të flasë për këtë fenomen. Me ndihmën e tij, për dy ditë me radhë, ne shkuam në shumë familje, problemet e të cilave ai i dinte shumë mirë, kështu që, mundësuam edhe këtë intervistë, ndoshta e fundit e jetës së tij.

Si e shpjegoni fenomenin e gjakmarrjes?
Historikisht shqiptarët nuk kanë qënë të tërhequr nga konfliktet e, aq më tepër nga vrasjet. Në shekuj, po të shfletosh historinë, edhe ata të cilët kanë patur konflikte serioze, kanë arritur t’i sheshojnë ato. Megjithatë, për shqiptarët fisi është pika më e dobët e, aq më tepër, që malësorët kanë disa karakteristika të veçanta si besa, mikpritja, nderi e beja, që janë të shenjta. Mbi këto parime, malësorët me breza të tërë kanë ndërtuar marrëdhëniet shoqërore. Kështu, mund të themi se është një lloj ‘nderi’ që jeton brenda ndërgjegjes së malësorëve, ajo që mund ta quaj forcë, që i ka shtyrë “për të marrë gjakun”.

Pse u rikthye gjakmarrja?
Sot nuk kemi të bëjmë me fenomenin e gjakmarrjes. Pothuajse të gjitha vrasjet që kanë ndodhur këto vitet e tranzicionit, kryesisht në malësi, kanë ardhur si rezultat i mosfunksionimit të stukturave ligjore dhe shtetërore. Duhet të respektohet shteti dhe ligji, por mbi këtë bazë, unë i bëj thirrje strukturave të shtetit të zbatojnë ligjin ndaj personave që kryejnë krim, në të kundërt, asnjë nismë e jona nuk mund të ketë rezultat. Vrasja dhe ngujimi kolektiv gjatë këtyre viteve tranzicioni, në sfondin e tyre paraqiten mjaft dramatike. Këto vite ishin dëshmitarë të shumë krimeve të rënda. Vetëm në Veri të Shqipërisë kanë mbetur 700 nëna të veja dhe rreth 2000 fëmijë jetimë, si dhe janë vrarë me qindra persona të pafajshëm. Shoqëria e këtyre trevave është bërë e ndërgjegjshme për cënueshmërinë e lirive të personit dhe pasigurinë për jetën.

A është Kanuni një relike apo realitet?
Realitet është vetëm mënyra se si transmetohet lajmi i vrasjeve, që për fat të keq, kanë qenë të shumta, kryesisht në Veri dhe se pikërisht në trevat ku ka ekzistuar dhe vepruar më parë kanuni. Sot në vitin 2004, është fatkeqësi të aplikohet Kanuni, ai e ka vendin në muze, si një monument kulturor, si një relike historike. Ne po përpiqemi me të gjitha strukturat e ngritura pranë Lidhjes së Misionarëve, që të ndikojmë në zhdukjen e ngujimit kolektiv, dhe respektimin e shtetit ligjor.

Ku është lidhja mes gjakmarrjes dhe nderit?
Gjakmarrja në kohën e Lekë Dukagjinit, kishte dy anë. Të falje, ose të vije në vend nderin. Në Kanun ishin të sanksionuana qartë gjërat. Të jepte të drejtën për vrasje, sepse konsiderohej “vrasje për nder”. Si dhe kishte raste kur bëhej përpjekje për pajtim, madje edhe pas vrasjeve. Kështu, gjakmarrje ishte një farë “death penalty” për fajtorët. Ndërsa sot nuk kemi të bëjmë, as me gjakmarrje, as me Kanun. Kanuni i përkiste një kohe shumë të largët, të shkuar dhe, se duhet të mbahet vetëm si një mjet, për ruajtjen e kohëzimit shoqëror. Meqë strukturat shtetërore nuk veprojnë, atëherë detyrimisht dhimbja e vrasjes kthehet në një diçka të brendshme, shpirtërore “Më vrau”.

Ku mendoni se qëndrojnë sot shqiptarët, të cilët kanë zgjuar të drejtën zakonore të gjakmarrjes?
Është kryesisht media ajo që e citon, pothuajse çdo vrasje që ndodh në këto zona, “për shkak të gjakmarrjes”. Jo, nuk është e vërtetë. Nëse do të kishte ligj që t’i dënonte, asnjeri nuk e dëshiron ngujimin, nuk e dëshiron Gjakun, madje edhe njerëzit më të vrarë shpirtërisht, fizikisht dhe moralisht, thonë se, nëse ‘gjaksi’ kapet dhe dënohet me burg, nuk kemi pse të vrasim njeri. Në gjithë botën, kur tjetri vret, shteti i jep dënim kapital, kurse këtu në Shqipëri, jo vetëm që nuk ka dënim me vdekje edhe nëse tjetri pushkaton njëqind vetë, por edhe nuk bëhen as përpjekjet më të vogla për të prangosur kriminelët. Këto fakte e rendisin Shqipërinë si vendin e parë në botë, si mbartës i konflikteve të gjakmarrjes.

Pse shteti pajtohet me termin gjakmarrje?
Kryesisht këto vrasje nuk i përkasin Kanunit. Mund të them me plot bindje se pjesa më e madhe e tyre nuk ka të bëjë me këtë fenomen. Nëse do të flisnim për një kohë para 60 vitesh, atëherë mund të themi se kemi të bëjmë me fenomenin e lashtë të gjakmarrjes. Ndërsa tani kemi të bëjmë me vrasje brënda shtetit, brenda një Kushtetute, brenda një ligji që ka një strukturë të specializuar, por që duhet të funksionojë, dhe jo veprimi të qëndrojë vetëm në euforinë e fjalës. Kështu ka plot raste si, vrasje fëmijësh të vegjël, vajzash, gjë që me ligjin e Kanunit nuk mund të marrë gjak kurrsesi. Pra, këto nuk janë vrasje kanunore.

Sa e keni ndjerë mbështetjen e shtetit dhe sa e vështirë ka qënë për ju personalisht fillimi dhe vazhdimësia në këtë nismë?
Për të qënë i sinqertë, aspak. Asnjëherë, asnjë mbështetje nuk ka patur nga shteti shqiptar, edhe kur ne kemi trokitur në dyert e tij për projekte madhore dhe që kanë të bëjnë me jetën drejtpërdrejt. Ndërsa, përsa i përket vështirësive, ato kanë qënë të llojeve të ndryshme, që nga ajo teknike, materiale e deri tek jeta, e cila për të qënë i sinqertë, është vënë disa herë në rrezik. Këto janë disa çështje delikate, kanë të bëjnë me ‘gjak’, ndaj dhe duhet shumë kujdes, maturi etj.


ballkan

[Ermali-AL.....]

“Gjakmarrje, se nuk ka shtet ligjor”
Misioni i pajtimit të gjaqeve është tëpër i vështirë, ka të bëjë me “gjak”

Pse i ka fajet shteti keshtu , qe ka giakmarje ne malesi ...?

Qeveria ka hapur disa programe per zbutjen e njerzve ne malesi , cfare do tjeter ti ...?
qeveria si del dot ndane me njeres te shkolluare jo to tja dale me njeres qe jane ritur me ligjet e kanunit

Ti alba je kolisur me PS .... sikur ka ndonje parti tjeter me te mire . Sa per Sali Budallain qe zdi te flase , mos e diskuto . Te na hape edhe ndonje lufte tjeter

Amerikanve i takon shteti i tyre , ne na takon shteti jone . ..
Pos "vrane" mendjen shqiptaret per te arthmen e tyre , kush do mendoje shteti ? te gjitha shteti ?

[drenicaku]

Kanuni ka te mirat dhe te keqijat e tij por sot ne nje vend te civilizuar duhet harru kanunin,po si duket akoma eshte ne fuqi kjo po vrehet sidomos ne shqiperi qka do te thot se akoma nuk jemi civilizu prandaj..................................

[friendlyboy1]

Kanuni i lek dukagjinit esht me te vertet me vlera. Por keto vlera duhet te shfaqen ne muzeume dhe jo te vihen ne jet. Sot jetojm ne shekullin e 21 kanuni nuk ka me vlera ligjore. problemet ne zonat ku kanuni esht perdorur deri von nuk vin nga ligjet e kanunit por nga njerzit qe jan nga natyra rob te kqij, vrases sojzeza. Un i kam shum inat idiotet qe mundohet te arsyetojn vrasjet me kanun pasi vrasja nuk ka asnje arsyetim.

[ALBA]

Fenomeni i gjakmarrjes është rishfaqur edhe në Korsikë të Francës apo në Jug të Italisë

Autori i Lajmit: Ismail Kadare
Ismail Kadare, shkrimtari i njohur shqiptar, i cili gjatë gjithë jetës së tij ka qenë njëri prej intelektualëve, që ka orientuar gjykimin e shoqërisë sonë për problemet më kardinale, ka pranuar gjithashtu të flasë në lidhje me fenomenin e gjakmarrjes, duke e cilësuar atë si një turp. Në intervistën e tij të mëposhtëme, gjeniu i letrave shqipe kërkon ngritjen në këmbë të opinionit shoqëror dhe zgjimin e institucioneve shtetërore për të shpëtuar gratë e fëmijët nga kjo tragjedi qindravjeçare. Në këtë bashkëbisedim të shkurtër, Kadare shpërndan gjithashtu edhe konfuzionin mbi historikun dhe prejardhjen e fenomenit të gjakmarrjes. Dhe, ndërsa shumë analistë apo psikologë kërkojnë ta paraqesin gjakmarrjen si një epidemi thjesht shqiptare, Kadare sqaron se ajo është dukuri ballkanike dhe, madje, mbarëbotërore. “Ende sot ka zona në Korsikë të Francës dhe në Jug të Italisë që e vuajnë këtë fenomen”, shprehet ai. Dhe, duke kërkuar rrugët e zgjidhjes së problemit, Ismail Kadare kërkon bashkëpunimin e shtetit me shoqërinë civile dhe strukturat ndërkombëtare, në mënyrë që kjo epidemi të mos rishfaqet më në Shqipëri.

Zoti Kadare, a është gjakmarrja një dukuri e trashëguar ballkanike apo pjesë e tranzicionit të një shoqërie që nuk gjen rrugën e duhur?
Gjakmarrja është një dukuri e vjetër, jo vetëm ballkanike, por universale. S’është e vërtetë se është veç specialitet shqiptar, siç paraqitet. Gjakmarrja vjen nga antikiteti grek.
E kam thënë disa herë që një pjesë e tragjedive greke e trajtojnë këtë dukuri universale, që njihet në të gjitha vendet. Është mëkat që shqiptarët ta pranojnë këtë si fenomen negativ veç të botës së tyre. Prandaj, duhet ta kemi të qartë të gjithë, dhe pse është e vërtetë se këtu ka vazhduar më gjatë si institucion, por vazhdon ende edhe në Korsikë të Francës, në Jugun e Italisë dhe po ashtu edhe në zona të veçuara të botës.

Si do ta shihnit sot librin tuaj “Prilli i thyer”, që flet për gjakmarrjen?
Gjakmarrja sot në Shqipëri, mendoj se e ka shpjegimin si reaksion kundër ndalimit të rreptë me ligj që i bëri komunizmi dhe më pas u muar si “zakon i mirë” që duhet të ringjallet. Por është zakon që s’duhej të ringjallej. Kjo që po ndodh, s’ka të bëjë me kanunin shqiptar dhe është shumë barbare dhe kryhet me kallashnikov. Është një gjëmë e zezë, e trishtueshme dhe duhet të mbyllet, se është turp për kombin shqiptar sot. Ngujimi i qindra grave dhe fëmijëve në shtëpi për shkak të gjakmarrjes, është një e tmerrshme dhe e pabesueshme.

Cili do të ishte interpretimi i juaj për Kanunin?
Ky është një kod zakonor i vjetër, i lindur në rrethana të caktuara historike. Në mungesë të shtetit, është opinioni publik që merr rolin e tij. Kjo është bërë pjesë në historinë e popullit shqiptar. Ky është një kod i përdorur që s’duhet të ekzistojë në kohë moderne. Nga ky kod kanë kaluar shumë popuj.
Por, Shqipëria është e vonuar. Opinioni ynë duhet të bëjë çmos dhe emancipimi ynë duhet ta përjashtojë këtë kod, se ne kemi institucionet juridiko-shtetërore. Sigurisht, ky kod është bërë pjesë e historisë së kaluar. Për atë kohë nuk gjykohet as i mirë, as i keq.
A ka të bëjë fenomeni i gjakmarjes dhe heqja e dënimit me vdekje me problemet e integrimit të Shqipërisë në Europë?
Ka mendime të ndryshme, por nuk mendoj se është shenjë e demokratizimit të lartë heqja e dënimit me vdekje, sikurse s’është shenjë e kundërt, vënia e tij. Çdo shtet ka marrë nga rrethanat e veta.
Europa e ka gjykuar kështu dhe mendoj se ne iu jemi bindur parimeve europiane. S’ka asgjë të keqe. Shtetet e Bashkuara të Amerikës e mbajnë këtë dënim. Ky është një shtet demokratik që mund të jetojë me këtë kod, sikurse mund të jetojë fare mirë edhe me heqjen e tij. Nuk besoj se ka ndonjë rëndësi kaq të madhe, sa i japin. Nuk zgjidh kaq punë, sa i japin rëndësi.

Si mund ta komentoni faktin, që Kanuni vazhdon të funksionojë edhe pas vitit 1912, kur shqiptarët themeluan shtetin e tyre ligjor?
Kjo është drejtësi paralele, që nuk mund të bashkëjetojë me drejtimin e shtetit, në asnjë vend dhe në asnjë rend shoqëror. Është e vërtetë se kanuni i respoekton rregullat deri në mani, por ato janë rregulla zakonore. Dhe rregullat zakonore kanë ndryshim nga rregullat shtetërore. Mund të pajtohen në një pjesë, por s’mundet të që kanuni të sfidojë rregullat shtetërore, ose penaliteti shtetëror të kryhet, duke u zëvendësuar nga Kanuni.

Data e Publikimit: 03/09/2004

ballkan

[Doktorr Sakica]

gjakmarrja tregon vetem dashurin ndaj ati qe e kane vrare.

kjo nuk eshte aspak vetem fenomen shqiptar por mbarbotror edhe ne kanunin e pare shqiptar/botror Biblen shkurhet "Sy per sy e dhemb per dhemb", "an eye for an eye, and a tooth for a tooth" "auge um auge, zahn um zahn".

po kta evropianet dihet se familien dhe shokun nuk e nderojn ashtu si i nderon nje shqiptar dhe nuk ja mban per te vrar dikend, por ja le punen shtetit i cili vrasesin e dergon ne burg per 20 vjet ose krejt jeten dhe ja blen buken me parat e familjes se te vdekurit.

kanuni ka qene i mire ne kohen e vet por tani eshte nje kanun tjeter dhe ai duhet te respektohet... deri diku per vrasesit e femijve, trafikanteve te vajzave dhe femive, per perdhunusit vlen kanuni i lekes i cili e parashikon vdekjen e menjehershme dhe te ngadalsheme.