Ismail Kadare kritikon ashpër Shqiptaret e Kosoves

[Kosovari_78_Ca]

Ismail Kadare
kritikon ashpër
Shqiptaret e Kosoves
për aktet e dhunës

Armand Mero

- Ismail Kadare nuk i ka kursyer termat dhe kritikën e ashpër ndaj shqiptarëve të Kosovës për aktet e dhunës që shpërthyen atje tre ditë më parë. Për të ajo që ka ndodhur është diçka shumë e rëndë dhe ai pranon se nuk ka arsye përse t’i kursejë fjalët -
Në një intervistë telefonike të dhënë për televizionin Klan, zoti Kadare shprehet se pas çlirimit të Kosovës gjëra të tilla nuk duhet të ndodhnin pasi i kanë sjellë një dëm të madh çështjes shqiptare në Ballkan:

"Mendoj se është goditur më rëndë fitorja më e madhe që ka arritur populli shqiptar, afrimi me perëndimin, krijimi i aleancave me botën perëndimore, për fat të keq kjo është shkelur me këmbë këto dy tre ditë, domethënë Shqipëria dhe Kosova bashkë me shqiptarët ka rrezik të kthehen prapë në izolim si më parë dhe kjo ka qenë ëndrra e Serbisë dhe ëndrra e Enver Hoxhës. Pra me këtë që u bë në mënyrë të verbër u godit liria e Kosovës, e ardhmja e saj, u goditën aleatët tanë në mënyrë të pabesë " - tha ai.

Shkrimtari i njohur thotë se i kupton problemet që kanë shqiptarët dhe pakënaqësitë e tyre dhe se ata kanë të drejtë në shumë gjëra, në radhë të parë trajtim të barabartë më të gjithë të tjerët, apo të pushojnë provokimet e shëmtuara nga Beogradi, por të gjithë këto saktëson zoti Kadare nuk mund të justifikojnë atë që ata të binin në këtë kurth dhe të luanin praktikisht lojën e serbëve.

Zoti Kadare thotë se e vetmja gjë që duhet të bëjnë tani shqiptarët është që ata të riparojnë dëmin e madh duke kuptuar se kanë bërë gabim kur sulmuan shtëpitë serbe, kur dogjën kishat serbe duke menduar se kështu po i sillnin ndonjë të mirë kauzës shqiptare:

"Duhet ta kuptojnë këtë gjë. Duhet ta kuptojnë kur sulmuan pallatet e tyre, kur sulmuan bashkësinë ndërkombëtare, kur sulmuan aleancën atlantike, kur dogjën flamurin e aleancës. Të gjitha këto ata duhet ti kptojnë thellë se kanë bërë një gjë të palejueshme, dhe të pandreqshme gati. I vetmi riparim që mund të bëjnë është të vënë mësim se kokat e nxehta nuk duhet kurrë të vënë zemërimin e vet përpara interesave të kombit, përpara interesave të lirisë".

Shqiptarët - ka vazhduar zoti Kadare në intervistën e tij për televizionin Klan - duhet të distancohen nga të gjitha ato pjesë të errta të Kosovës që janë përzier në këtë histori. Sipas tij në këto ngjarje janë përfshirë njerëz naivë por edhe njerëz të fajshëm, shërbimet e fshehta të huaja apo dhe aventurierë shqiptarë e ndoshta dhe nostalgjikë të komunizmit. Shqiptarët - vazhdoi zoti Kadare - duhet të ndahen nga kjo e keqe në mënyrë që më pas të rivendosin një fytyrë tjetër, që të tregojnë se janë një popull i qytetëruar gjë që këto ditë sic u shpreh ai nuk e treguan aspak.

Marre nga"Zeri i Amerikes"

[Kosovari_78_Ca]

Çorba Europiane ne Kosove

Incidentet me te fundit ne Kosove tregojne qe Europa, si perhere, ka gatuare nje corbe te rrezikeshme ne kete pjese te tokes shqiptare. Une mendoj se Europa eshte totalisht pergjegjese per sa po ndodh atje.
Lenia e Mitrovices qellimisht e ndare per konflikte, krijimi i parcelave (enklavave) te pastra serbe ne zona te ndryshme te Kosoves, lejimi i krijimit te strukturave adminstrative e ushtarake paralele serbe krahas atyre kosovare, lejimi i "Forcave Mbrojtese Serbe" krahas atyre shteterore te Kosoves, krijimi i gogolit separatist e terrorist shqiptar,...etje. beri te mundur qe Kosova te tronditet nga dhuna !

Cudia me e madhe, qe vetem nje budalla nuk e kupton, eshte mas media europiane dhe ajo amerikane ndaj ngjarjeve te dhuneshme te diteve te fundit, te cilat bejne pergjegjese te dyja palet !!
Si mund te jete pergjegjese pala shqiptare kur serbet e Mitrovces nen hunden e 'paqeruajtesve nderkombetare' denojne me vdekje c'do shqiptar qe guxon te hyje ne territorin "e tyre" ?! Kur serbet bllokojne rruget nacionale dhe helmet kalterit bejne sehir?! Kur serbet mbajne te pushtuara disa nga pikat me strategjike te Kosoves dhe bota rri e veshtron?!
Prandaj nuk jane shqiptaret pergjegjes persa po ndodh ne Kosove por jane ata qe kane gatuare "Corben Kosovare."

Nga ana tjeter Serbia ne menyre te hapur, bile me guximin e nje shteti te marre, sfidon Europen dhe Boten! Pothuajse te gjitha vendimet nderkombetare per Serbine, jane kundershtuare nemenyre flagrante nga Serbia dhe bota i ben "presion" se nuk do te qaset tek porta e "parajses" me emrin "Europa e Bashkuare" qe per mua BE-ja eshte nje Shporte me Karavidhe dhe, sic duket edhe serbet e dime mire kete gje. Kjo u duk qarte ne kundershtimin dhe mos pajtimin e europianeve ne hartimin e kushtetutes se tyre e cila, sipas hartuesve, duhet tu linte "mishin dhe lengun" vendeve te fuqishme europiane dhe vendeve te vogla e te dobeta, sigurisht mbetjen tjeter, kovkat.Po ashtu kjo duket qarte nga deklaratat e udheheqesve europiane qe thone se "me afer Europes eshte Ukraina se Turqia" sepse Turqia eshte islamike,njelloj sic jane shqiptaret.Etje., etje.

[Kosovari_78_Ca]

REAGIMET E MËRGATËS SHQIPTARE NË ITALI, LIDHUR ME ZHVILLIMET E FUNDIT NË KOSOVË DHE KUNDREJT INJORANCËS E SHTREMBËRIMEVE TË QËLLIMTA QË PO I SERVOHEN OPINIONIT PUBLIK:

SHKAKTARË DHE PËRGJEGJËS JANË KRYQËZIMET E INTERESAVE TË SHUMËFISHTA DHE INJORIMI I VULLNETIT TË POPULLIT TË KOSOVËS PËR TË SIGURUAR NJË ARDHMËRI PAQESORE E DEMOKRATIKE

Romë, Firencë, Milano - 17-19 mars 2004 (QIKSH Albeuropa - ILIRJANA KOLIQI)
Shpirti i mërgimtarëve shqiptarë në Itali, në tri ditët e fundit po vuan shumë, madje pothuajse gati sikur në ditët e kalvarimeve të pranverës së vitit 1999. Vallja e zemrave shqiptare këtu është ndalur në vërshimini e lotëve, sepse në Kosovë ende po rrjedh gjak!... Kur të gjithë menduam se në mbyllje të shekullit XX, pranvera e vitit 1999 ka mbylllur përfundimisht edhe historizezën e gjakderdhjeve shqiptare dhe kur po ëndërronim kurorëzimin sa më të afërt të pavarësisë së Kosovës e pastaj edhe të bashkimit kombëtar, ja që shtrigat e historizezëz së shekullit të kaluar, u ringritën nga varret dhe filluan prapë të derdhin gjakun shqiptar në tokën e shumëmartirizuar të Kosovës, madje ende pa u kthyer nga Serbia eshtërat e të masakruarve në luftën e para pesë vitesh!!!
Me të dëgjuar lajmin për mbytjen në lumin Ibër të tre fëmijëve shqiptarë, të cilët - të ndjekur edhe me qen nga kriminelët serbë, si më të mirë prej dy të këqijave tragjike e kishin zgjedhur vdekjen në lum, se sa të biejnë e të masakrohen në duart e kriminelëve. Ngjarja tragjike ka ndodhur në veri të Mitrovicës, ku me "bekimin" e forcave paqeruajtëse dhe të misionit civil të OKB-së, bandat kriminele po vazhdojnë projektet e tyre ogurzeza për Kosovën dhe mbarë Ballkanin. Pastaj me vrasjen e një të riu serb, serbët e Çagllavicës, bashkë me bandat kriminale, të udhëhequr nga emisarët e shërbimeve sekrete të qeverisë serbiane nga Beogradi, kanë bllokuar dy artieriet kryesore rrugore në jug të Prishtinës, duke izoluar kështu më shumë se gjysmën e Kosovës. Populli, që për pesë vite ka duruar, duke pritur premtimet formale dhe kurrë të parealizuara të bashkësisë ndërkombëtare për paqwen dhe sigurinë e të gjithëver në mbarë territorin e Kosovës, me shpirtin e trazuar, u shmang nga durim idhe doli të protestojë e t'i thotë haptas bashkësisë nmdërkombëtare, se nuk po ndërmerr masat e duhura për sigurimin e paqes, të aigurisë së plotë dhe të jetës demokratike në territorin e Kosovës, për çka thonë se kanë shkaur atje. Në protestat paqësore, sigurisht që ishin infiltruar kriminelë të armatosur - të dërguar nga qeveritarët e Beogradit dhe nga qarqe që nuk ia duan të mirën Kosovës dhe kishin filluart të shtënat me armë zjarri. Ushtarakët e KFOR-it frances, në vend se t'i kapnin kriminelët, kishin filluar të shtinin me armë mbi turmat e shqiptarëve paqësorë dhe filloi edhe një gjakderdhje e dhembshme në Mitrovicën e martirizuar. Duke e parë këtë tragjedi, për të cilën duhet të përgjigjen para organeve të drejtësisë (nëse ka dikund drejtësi) bashkë me kriminelët serbë, edhe krerë të misioneve ndërkombëtare në Kosovë - UNMIK-ut e KFOR-it, i tërë populli i Kosovës u ngrit në këmbë. Si mund ta quajmë ndryshe, pos luftë ?! Humbën së paku 31 jetëra njerëzish dhen u plagosën qindëra të tjerë.
Siç ka ndodhur edhe në shumë raste të tjera gjatë historizezës, edhe kësaj here opinionit publik nuk iu plasua e vërteta mbi ngjarjet në Kosovë. Shërbimet informative të policisë së UNMIK-ut dhe të KFOR-it nuk dhanë informacione as komunikata mbi zhvillimet në terren. Zyrtarë të UNMIK-ut, të mbyllur në zyrat e tyre plasonin deklarata të pavërteta, duke i fajësuar shqiptarët dhe duke kërkuar që "të hjekin dorë nga dhuna". Të njëjtën gjë e kanë bërë edhe kabinetet e Bashkimit Europian, të OKB-së dhe të qeverive të shteteve të mëdha dhe me ndikim. Mbase qenka vendosur - si me venom - që për çdo tragjedi dhe tollovi në Kosovë, gjithmonë të fajësohen vetëm sjhqiptarët?!....
Massmediat italiane, në informacionet e tyre lidhur me zhvillimet e fundit në Kosovë thonin se atje po ndodh dhunë e rrezikshme ndëretnike dhe se shqiptarët e Kosovës po përleshen me paqeruajtësit e KFOR-it dhe me forcat policoree të UNMIK-ut. Filluan me të drejtë reagimet e drejtuesve të shoqatave shqiptare në Itali. Shqiptarët e ngritën zërin kundër gënjeshtrave në massmedia - nga Roma, Firenca, Triesta, Ankona, Milano, Lecco, Trevizo, Viçenca, Bolcano e nga vende të tjera, duke organizuar rtryeza informartive dhe konferenca shtypi. Në konferencën e shtypit, të organizuar në lokalet e Komunës së Firencës - Z. Xhafer Berisha - në cilësinë e presidentit të Shoqatës «Kosova» dhe të Lidhjes Shqiptare në Botë - dega e Italisë, i ka përgënjeshtruar dezinformacionet e shpërndara nga qeveritarët e Beogradit, që i kanë plasuar edhe massmedia italiane, duke i bin dur gazetarët se po të kishin punuar me përkushtim misionet e UNMIK-ut dhe të KFOR-it në Mitrovicë, këto ngjarje do të ishin evituar. Ai kërkoi nga gazetarët italianë, që mos t'i përcjellin informacionet sipas dala komunikatave të dala nga zyrat e qeveritarëve me aspirata fashisoide në Beograd, as nga zyrat byrokratike dhe autokratike të UNMIK-ut në Prishtinë, por nëse duan ta informojnë drejt dhe me kohë opinionin italian, le të shkojnë në vend të ngjarjes dhe le të flasin e le të shkruajnë të vërtetën - ashtu siç ata vetë e shohin.
Një punë të madhe dhe të frytshme në këtë drejtim e ka bërë Qendra Koordinuese Integruese Kulturore Humanitare të «ALBEUROPA» e sidomos presidenti i saj Engjëll Koliqi, i cili ka reaguar në të gjitha massmediat italiane, duke filluar me agjencinë kombëtare të lajmeve ANSA, pastaj në RAI në MEDIASET, në gazetat «Corriere della Sera», «La Repubblica», «La Stampa», «Il Messaggero», «Il Tempo» «L'Avvenire» etj. Për tri ditë me radhë QKIKH ka organizuar konferenca shtypi në Milano, ku dhjetëra gazetarë italianë dhe të huaj janë informuar nga Z. Engjëll Koliqi, me të vërtetën e zhvillimeve të fundit në Kosovë. Interesimi igazetarëve në këto konferenca shtypi ka qenë i jashtëzakonshëm dhe në masë të mirë ka ndryshuar mënyra e plasimit të informacioneve në opinionin publik. Nga Qendra ALBEUROPA i është dërguar nga një letër - Qeverisë së Italisë në Romë, Komisionit të BE në Bruksel dhe sekcionit italian të Amnesty International, me shpjegime për injorimin e kërkesave të popullit të Kosovës për bashkimin e Mitrovicës dhe të të gjitha trevave të Kosovës dhe për parandalimin e bandave kriminale, që për gati pesë vjet po lodrojnë në Kosovë, duke jertësuar projekte tragjike e antishqiptare, sipas regjisë nga kabinetet qeveritare të Beogradit. Në letrën e dërguar nga Qendra Albeuropa është shkruar qartë se shkaktarë të këtyre ngjarjeve tragjike në Kosovë janë kryqëzimet e interesave të shumëfishta e shpesh edhe të fëlliqta dhe injorimi i vullnetit të popullit të Kosovës, nga përfaqësuesit e bashkësisë ndërkombëtare, në misionet e OKB-së dhe të NATO-s në Kosovë.
Shoqatat shqiptare në Itali po vazhdojnë të koordinojnë veprimtaritë e tyre konform zhvillimeve në Kosovë dhe po përgatiten ta zhvillojnë një manifestim publik para pallateve të Qeverisë dhe të Parlamentit të Italisë në Romë, për të kërkuar publikisht që administrata e UNMIK-ut dhe drejtuesit e KFOR-it t'i përfillin kërkesat dhe vullnetin e popullit të Kosovës, për sigurimin e një jete në paqe dhe siguri të plotë e për vendosjen e statusit final të Kosovës, sipas vullnetit politik të popullit të saj.





Na dërgoni vërejtjet dhe sugjerimet tuaja, që QIKSH Albeuropa të jetë më e pëlqyeshme, më efikase dhe më e dobishme - në shërbim të Mërgatës, të mbarë kombit dhe të atdheut tonë - Shqipërisë Etnike.

Nëse e sheh të arsyeshme dhe të dobishme, dërgo shkrimet e ALBEUROPËS në E-mail-et e miqve tuaj dhe i regjistro ata në:

albeuropa-subscribe@egroups.com

[Kosovari_78_Ca]

Patriotizmi, ndjenja e shëndetshme
Kadare: Ku ndryshon Ballkani nga Europa


--------------------------------------------------------------------------------

Në një invetvistë dhënë për radio Deutsche Welle në shërbimin shqip, shkrimtari i njohur Ismail Kadare shprehet se "patriotizmi është një ndjenjë nga më të shëndetshmet". Kadare mori pjesë së bashku me shumë artistë të tjerë si dhe këngëtaren Eda Zari në "ditët e kulturës shqiptare" të zhvilluara në kryeqytetin e Nordrajn-Vestfalisë, Dyseldorf. Në këtë intervistë ai trajton çështjet që kanë të bëjnë me të përbashkëtat mes kulturës Shqiptare dhe asaj europiane, patriotizmin e shëndoshë dhe atë folklorik si dhe jep disa vlerësime rreth zhvillimeve aktuale në sferën shoqërore, politike dhe kulturore.


Zoti Kadare, cila është vetia karakteristike e kulturës shqiptare?


"Kultura shqiptare është si të gjitha kulturat e popujve evropianë. Ka gjëra që e dallojnë, ka gjëra që e bashkojnë me to. Për shembull, një gjë që e bashkon: ka një periudhë në letërsinë shqiptare që ajo ka ekzistuar në dy gjuhë, në shqip dhe në latinisht. Ata shkrimtarë që dinin latinisht botonin në dy gjuhë. Është karakteristikë e pjesës më të madhe të vendeve evropiane, sidomos në shekujt e 15-të, 16-të, 17-të. Nuk është fjala vetëm për letërsi të mirëfilltë, është kryesisht për letërsi iluministe, filozofike, eseistike. Ajo që e dallon, është identiteti i kulturës ballkanike dhe shqiptare njëkohësisht. Gjithë kultura ballkanike ka një ndryshim nga kultura evropiane, në këtë sens, ka koloritin e saj, ka ngjyrat e saj, ka një dramacitet të veçantë. Kultura shqiptare është pjesë e këtij mozaiku.

Cila është vetia shquese e kulturës ballkanike?


Popujt e Ballkanit kanë një epizëm më të theksuar në kulturën e tyre, kanë të përzier shpesh kulturën me probleme të kombit, të hitorisë, të patriotizmit, të çlirimit. Kjo, për arësye, siç duket, të rrethanave historike. Është një anakronizëm i detyruar, me sa duket, nga kushtet historike. I gjithë gadishulli i madh, i nënshtruar nën një perandori obskurantiste, tepër të errët, tepër barbare, vetvetiu gjeti tek kultura një nga faktorët për çlirim, i vuri këtë mision, që është një mision shumë i rëndë për një kulturë, një mision që mund ta dëmtojë atë, megjithatë ka qenë, me sa duket, i domosdoshëm për këta popuj.

A është ky sfondi, që shpjegon edhe përkrahjen, që i bëni ju patriotizmit të shëndoshë?


Patriotizmi, e kam thënë shumë herë, është një ndjenjë nga më njerëzoret, nga më të shëndetshmet, është një ndjenjë që ka ekzistuar dhe do të ekzistojë gjithmonë në botë. Nuk ka qenie njerëzore normale, që të mos dojë familjen e vet, njerëzit e vet, vendin ku banon, popullin që e lindi. Vetëm ka njerëz, sigurisht, me një prapështi shpirtërore, me defekte të rënda, të cilët mllefin për këto defekte e shkarkojnë mbi njerzit në përgjithësi, ose mbi popullin e vet. Për shembull, ka disa raste në letërsinë shqipe, që të dështuarit fillojnë e mallkojnë në fillim kolegët e tyre, pastaj mallkojnë vendin e tyre, pastaj mallkojnë gjuhën shqipe, që nuk i bëri shkrimtarë të mëdhenj dhe për çudi mallkojnë edhe kombin dhe disa prej tyre, ka pasur raste të ralla, që kanë ndërruar kombësi.

Sipas mendimit tuaj, ndërrimi i kombësisë është një akt që duhet dënuar moralisht?


Ndërrimi i kombësisë nuk është krim natyrisht, por nuk është as ndonjë gjë për t'u lakmuar. Kombësia është një gjë objektive e njeriut. Është si të ndërrosh nënën dhe babanë me dhunë. Të thuash, s'kam këta, por kam dy të tjerë. Çdo njeri ka të drejtë të zgjedhë shtetin ku banon, shtetësinë e vet, vendin e vet, edhe kombësinë mund ta ndryshojë, natyrsisht. Unë fola për ndërrime të shkaktuara nga mllefi dhe nga ndjenja negative.

Çfarë qendron në bazë të atdhedashurisë, pra patriotizmit: Familja? Vendlindja? Populli? Kombi? Për shembull, nëse dikush ka lindur në Shqipëri, a i dedikohet atdhedashuria e tij edhe Kosovës?


E para, atdhedashuria, pavarësisht nga keqkuptimi i disave që kujtojnë se janë shumë të mençur, kurse në të vërtetë janë fare të pamençur, është një gjë absolutisht e njohur dhe e fuqishme në Evropë - po marrim Evropën dhe Shtetet e Bashkuara, që janë pjesa më perëndimore dhe më moderne e botës. Disa nga të rinjtë tanë intelektualë, ose gjysmë të rinj, për të shitur mend përpara shqiptarëve, kujtojnë se hiqen modernë duke mohuar vendin e tyre, duke pasur një zemërim të vazhdueshëm ndaj gjjithçkaje që është shqiptare. Kjo është një ndjenjë, do ta quaja, pervervse. Nuk ekziston në asnjë vend, siç kujtojnë ata. Të shkosh të jetosh në Francë, ka një patriotizëm francez shekullor, i cili ka qenë shpesh i tepruar, siç kanë qenë shumë patriotizma - edhe në Ballkan ka pasur patriotizëm të tepruar disa herë me lajle e lujle. Edhe në Shqipëri ka pasur dhe mund të ketë, d.m.th. ka një patriotizëm që quhet, folklorik, primitiv, me ato britmat dhe mburrjet e kota, kurse ka edhe një patriotizëm diskret, të natyrshëm, që nënkupton lojalitetin ndaj popullit që i përket.

Sa i madh është ky vend, ky popull?


Aq sa është ai popull, në ato kufij natyralë që ka, në atë kulturën e vet që ka, në atë gjuhë që jeton. Dhe kështu që të tërë popujt e Evropës kanë jetuar dhe jetojnë me këtë. Popujt e tjerë madje e kanë patur shumë të tepruar dhe është e çuditshme, kur unë dëgjoj se si u bëhen vërejtje shqipta-rëve, se keni shumë patriotizëm, shumë statuja. Në fakt Shqipëria është vendi që ka më pak statuja nga të gjithë në Evropë. Kush ka shëtitur, kush ka sy dhe nuk është injorant, duhet të ketë parë, që sheshet e Evropës, rrugët e saj, qytetet e saj janë mbushur me mijëra shenja hitorike të pafundme: Gjithfarë mbretërish me vlerë e pa vlerë, gjeneralësh, heronj e frikacakë, burra shteti të mençur dhe gjysmakë kanë mbushur anë e mbanë Evropën.

Si e vlerësoni zhvillimin e gjuhës shqipe në kohërat e sotme, mbas hapjes së kufijve dhe ndërthurrjeve me Kosovën dhe Maqedoninë?


Gjuha shqipe ka një zhvillim tepër normal. Eshtë një nga gjuhet më të njësuara në Evropë. Nuk është e vërtetë ajo që thuhet, që ka disa gjuhë shqipe. Gjuha shqipe merret vesh për mrekulli, asnjëri nuk mund të ankohet kur dëgjon televizionin e Kosovës, ose vete në Kosovë, ose vete në Maqedoni, kur flet me shqiptarët. Është tjetër punë që ka një injorancë të madhe në përdorimin e gjuhës nga politikanët dhe nga mediat. Dy faktorët kryesorë që lozin një rol për kristalizimin e gjuhës, këto dy grupe shoqërore, i kanë bërë dhunë gjuhës shqipe dhe vazhdojnë t'i bëjnë. Arësyeja kryesore është sepse kujtojnë, se duke deformuar gjuhën kalojnë në një stad më të lartë zhvillimi, shfaqen ndryshe nga të tjerët dhe shfaqen si më të kulturuar.

Si mund të punohet për përmirësimin e kësaj situate?


Kjo është vepër e përbashkët e gjithë opinionit shoqëror, e gjithë popullit shqiptar. Ai do ta zgjidhë këtë gjë, ai do ta përzgjedhë këtë gjuhë, do të bëjë trysni, që gjuha që i serviret atij të jetë sa më korrekte, sa më e pastër, sa më e saktë.

A vini re ndonjë prirje të caktuar të zhvillimit të letërsisë shqiptare në kohërat e sotme?


Kam vënë re thjesht një zhvillim. Zhvillimi në vetvete është gjë e mirë. Nuk është e thënë që të duket kudo prirje. Prirja e vetme pozitive është, që ajo ecën përpara, zhvillohet dhe lexuesi ka filluar të ketë një kontakt me letërsinë shumë më aktiv se përpara. Është rigjallëruar kontakti, është rigjallëruar leximi, shitja e librit, është gjallëruar interesimi i publikut mbi librin.

Si i shikoni shanset e Shqipërisë në rrugën drejt Bashkimit Evropian?


Shqipëria e ka këtë aspiratë. E kanë të gjithë në Shqipëri. Eshtë i vetmi konsens ku bashkohen të gjitha partitë - disa me sinqeritet, disa pa sinqeritet - ku bashkohen të gjitha grupet shoqërore në Shqipëri, nuk është një ëndërr e kotë është një synim i logjikshëm, është rruga e vetme, që do ta mbrojë Shqipërinë nga të gjitha rreziqet e mundshme të ardhshme. Nuk është pra thjesht, se Shqipëra do të pasurohet, apo do të modernizohet, edhe këto do të ndodhin sigurisht me këtë gjë, por ajo do të sigurojë përgjithmonë ekzistencën e saj të gjatë, ekzistencë, e cila ka qenë dhe vazhdon të jetë e kërcënuar.

Si e përfytyroni zgjidhjen e çështjes së Kosovës, a mendoni se është më mirë që ajo të fitojë statusin para anetarësimit në BE?


Kosova do të jetë pjesë e Evropës. Të tjerat janë dytësore në krahasim me themeloren, që ajo nuk do të jetë më e lidhur me Serbinë. S'ka përse të jetë, se s'ka qenë kurrë - është një keqkuptim edhe ndërkombëtar disa herë - Kosova s'ka qenë asnjëherë e lidhur me Serbinë, ka qenë një lidhje e dhunshme dhe prandaj ajo do të jetë e pavaruar dhe se si do të njëmendësohet kjo pavarësi, kryesisht me Evropën apo me një hapësirë shqiptare në Ballkan, kjo është një tjetër gjë, që do e vendosi vetë populli i Kosovës bashkë me të gjithë vullnetin ndërkombëtar në harmoni.

Intervistoi: Anila Shuka,
marrë nga shërbimi shqip i Deutsche Welle

[Kosovari_78_Ca]

INTERVISTE ME SHKRIMTARIN E MADH

"Çmenduria, e veçanta e Ballkanit"
"Ballkanasit të aftë për çdo mizori e fisnikëri"


--------------------------------------------------------------------------------

Piero Del Giudice


PARIS

Në shtëpinë e thjeshtë borgjeze të shkrimtarit shqiptar në bulevardin "Saint Michel" në Paris, nuk ndjehet mall për atdheun e largët, por shumë shqetësim. Botimi i veprave të Ismail Kadaresë ndjek "grafikun" e etheve ballkanike. Në çdo krizë që përvijohet në faqet e "Gjeneralit të ushtrisë së vdekur dhe "Tamburëve të shiut", gjendet një guidë, një vrojtim apo thjesht një reflektim i magjepsjes së Ballkanit. Gjatë luftës së vitit 1999 në Kosovë, Ismail Kadare publikoi një libër misterioz, i vështirë për t'u lexuar, "Tre këngë funebër për Kosovën". Edhe pse është një shkrimtar që nuk joshet nga historia e momentit e aq më pak nga kronika është gjendur përballë kritikave për nacionalizëm filoshqiptar.

Te "Tre këngët funebër, në "Fushën e mëllenjave", "Fushë Kosovë", fantazma e sulltan Muratit të vdekur në betejën e famshme të vitit 1389 mes kristianëve dhe otomanëve kthehet dhe flet në të tashmen për luftën. Në favor të kujt?
Në letërsi ligji më i mirë është ligji i letërsisë. Letërsia nuk ka për qëllim të rregullojë gjërat në botë. Fantazma e sulltan Muratit duhet të flasë kështu. Mua nuk më intereson aspak mesazhi. Gjithsesi, meqë-nëse jam akuzuar për nacionalizëm panshqiptar duhet të them se në libër ka një mesazh të vetëdijshëm që është ai i miqësisë së popujve të Ballkanit. Të gjithë jetojmë atje e të gjithë ndodhemi nën një fatkeqësi që na ka rënë mbi kokë. E pësuam këtë fatkeqësi dhe duhet ta përballojmë së bashku. Sulltani Murati është një i huaj dhe thotë "ju jeni të mallkuar". E pranoj këtë mallkim por them: jemi të mallkuar nëse nuk bëhemi miq. Mendoj se nuk ato faqe nuk ka aspak urrejtje të një pale kundër një tjetre. Serbë, bullgarë, shqiptarë, turq, bizantinë; unë kam provuar t'i pranoj të gjithë. Nuk kam nënkuptime, nuk ka dredhi, nuk ka keqkuptime. Nuk dua të mbaj anën e shqiptarëve kundër serbëve, as të bullgarëve, madje edhe turqit kanë hyrë në këtë libër si protagonistë të një fati të keq.

Vijmë në ditët tona. Ç'mendoni për shpërthimin e konfliktit mes shqiptarëve dhe serbëve në Kosovë?
Unë dënoj ekstrmistët kosovarë, kritikoj shqiptarët e Kosovës. I kam mbrojtur kur kishin të drejtë, por sulmet kundër kishave serbe, shtëpive serbe, sulmet kundër ushtarëve të NATO-s duhen dënuar. Problemet ekzistojnë, por për atë që po ndodh nuk mund të gjendet justifikim.

Ballkani, pra, gjithnjë në luftë, gjithnjë në përgjakje?
Kur jam në Ballkan i kritikoj këta popuj, kur jam jashtë i mbroj. I njoh të gjitha difektet e ballkanasve, të problemeve që kanë krijuar, budallallëqet, cmenduritë. Çmenduria është gjëja më e veçantë në Ballkan. Por, nuk jam dakord me atë përçmim që shihen përherë. Ballkanasit janë të aftë për çdo lloj mizorie e çdo lloj fisnikërie. Kjo nuk është teori, por e vërtetë, Ballkani është pjesë e Europës.

Po, por në Kosovë…
Në Kosovë lufta ka mbaruar prej pesë vitesh. Komuniteti ndërkombëtar, ndërhyrjen e të cilit e kam miratuar dhe e miratoj, nuk ka dhënë kurrë një drejtim të qartë, nuk ka folur hapur. Kjo paqartësi nuk ka bërë gjë tjetër veçse ka dobësuar forcat e logjikshme dhe ka ushqyer ekstremizmat.

I arsyeshëm është vetëm Ibrahim Rugova, a nuk ju duket kështu?
E vlerësoj politikën e tij. Por, sot është i izoluar nga ekstremistët.

Një proçes që duket i bllokuar…
Kosovarët nuk kanë të drejta. Ata jetojnë në një situatë me drejta të papërcaktuara. Marrim për shembull proçesin e privatizimit, kthimit të tokave, shtëpive, fabrikave; është i bllokuar nga serbët dhe kjo rrëzon gjithçka. Serbët nuk duan që kosovarët të gëzojnë pasuritë e tyre.

Çfarë mendoni për incidentin që ngriti në këmbë Kosovën nga Mitrovica deri në Prizren?
Nuk e di, nuk kam lajme të sakta e të sigurta për historinë e fëmijëve të mbytur dhe qenve. Me duket një histori e paqartë. Gjithsesi, problemi i qartësisë është një çështje e forcave të NATO-s dhe paqeruajtësve që ndodhen atje. Masakra e Raçakut, që ishte shkaku i fillimit të konfliktit në vitin 1999 nuk është sqaruar ndonjëherë. Kur flas për bllokim flas edhe për këtë: bllokim i informacionit, proçeseve dhe ndëshkimit të fajtorëve.

A mund të ndahet Kosova? Nëse pjesa veriore i jepet Serbisë, kujt i takon pjesa jugore?
Nuk është e denjë, nuk është njerëzore ajo çfarë shqiptarët e Kosovës po bëjnë tani ndaj minorancës serbe, simboleve dhe objekteve fetare dhe historike. Të ndash Kosovën është një hipotezë e majtë. Por nëse nuk mund të bëhet tjetër gjë…

Të ndash Kosovën për t'ë krijuar Shqipërinë e Madhe?
Shikoni, ideja e ndarjes së Kosovës në fund të fundit nuk është autoktone, por fashiste. Është një hipotezë gjeopolitike e ndjekur nga fashizmi dhe e importuar gjatë pushtimit italian. Sidoqoftë mendoj se kosovarët, në pjesën më të madhe, janë kundër bashkimit me Shqipërinë. Mes dy popujve ka patur historikisht dhe ka ende shumë pika konflikti.

Për ta mbyllur?
Situata është përkeqësuar. Në Serbi kanë ardhur sërish në pushtet nacionalistët dhe shërbimet sekrete të ish-Jugosllavisë janë shpesh të pranishme në provokime. Në Ballkanin Perëndimor shqiptarët dhe serbët janë popuj me rëndësi të barabartë. Është përhapur një klishe sipas të cilës shqiptarët janë një popull i vogël. Është gabim: Shqipëria, Kosova, një e treta e Maqedonisë kanë popullsi shqiptare. Duhet gjetur një ekuilibër. Nuk mund të privilegjohet një popull në kurriz të një tjetri. Ky është thelbi.

( Marrë nga gazeta "Avvenire" )

[DeuS]

Per nje gje jam i bindur :

" Trimi flet nga zemra , i mencuri nga llogjika "

...prandaj packa se nganjehere nuk na shijon shume kritika , duhet ta degjojme dhe ta analizojme nga pak . Ku i dihet ? ... mbase zbulojme qe jemi gabim !

Ne ditet qe pasuan pas ndodhise ne Kosove , zbulova qe historia e vertete ishte ndryshuar pak . I gjithe ai terbim i shqiptareve ishte nxitur nga nje apo disa persona qe te nisur nga deshira per pavarsi ( apo dicka tjeter ) morren hov duke kaluar dhe thyer shume norma dhe ligje.

Mos e nenvleresoni kurre faktin qe ketu kane dore edhe kosovare te paguar nga serbi...
Tradhtare qe vishen me gunen e patriotit !

Kadarene se kam lexuar shume . Dmth e njoh me teper nga media etj sesa nga shkrimet e tij . Por mendoj qe llogjika e ketij gjeniu eshte aq e shendoshe sa te analizoje gjerat me perpikmeri dhe pastaj te thote te drejten , te nevojshmen dhe eksaktesisht ate qe shqiptaret kane domosdoshmeri...

Pershendetje !

[Kosovari_78_Ca]

Ismail Kadare në intervistë për Radion "Europa e Lirë"

Kadare: Kosova më pranë Brukselit se se Beogradit

Nga 9 janari, kur në ujërat në afërsi të Karaburunit humbën jetën 21
shqiptarë, Shqipëria është mbërthyer nga protesta qytetare e më pas
nga protesta të organizuara nga opozita. A ka ndryshime thelbësore
mes këtyre protestave dhe të tjerave të mbajtura në këto 14 vitet e
fundit? Çfarë treguesi janë ato për gjendjen e Shqipërisë?

Protestat qytetare të kohëve të fundit, lëvizja "MJAFT", Zyra e
Mbrojtjes Qytetare si dhe Koalicioni Shqiptar kundër Korrupsionit,
mendoj se janë tregues shumë pozitivë në jetën e sotme shqiptare, ku
siç e dini treguesit pozitivë janë disi të rrallë. Janë pritur prej
kohësh këto lloj protestash dhe tregojnë një ndryshim në mendësinë e
shoqërisë shqiptare sot. Dëshmojnë për një vizion të ri të gjërave,
për një shkëputje nga politikanizmi shterp, për një qasje konkrete të
problemeve reale të vendit. Nga zhurma që bëhet sot në jetën politike
shqiptare, krijohet përshtypja sikur ajo është më e gjalla e të
gjithave në Evropë. Në të vërtetë është e kundërta. Ka shumë zhurmë,
por rrjedhojat janë shumë të pakta. Lëvizja qytetare e përmbajtur në
dukje, është shumë më efikase. Kjo risi e këtyre lëvizjeve qytetare
ka qenë mesa duket edhe shkaku që nismëtarja e parë, lëvizja "MJAFT",
u prit në fillim me ftohtësi dhe u vu në shënjestër të kritikave
meskine.



Duke u ndalur tek lëvizja qytetare dhe pikërisht tek lëvizja "MJAFT",
ju keni pranuar pak kohë më parë titullin kryetar nderi të kësaj
lëvizjeje. Cilat ishin motivet që e pranuat këtë titull?

E kam pranuar me kënaqësi të jem kryetar nderi i kësaj lëvizjeje,
sepse i çmoj qëllimet e saj, çmoj thelbin dhe stilin e saj. Në rradhë
të parë çmoj mendimin e saj ndërtues. Kjo nuk është një lëvizje që
bëhet për interesa partiake, për mllefe, për revanshe ose për bujë.
Nuk është një lëvizje xhama-thyesish, energjia e saj e brendshme
është pozitive. Ajo dëshiron të ndreqë gjërat, me fjalë të tjera t'i
bjerë këmbanës për një qëllim të caktuar. Veprimi i saj është i
dyfishtë. E para të jetë e efektshme për zgjidhje problemesh, e dyta
të sjellë në klimën politike shqiptare një kulturë të re qytetare,
siç e ka dhe emrin lëvizja.



A keni rastin të shihni brezin tjetër që do të zëvendësojë klasën e
sotme politike?

Brezi i sotëm i politikanëve shqiptarë nuk ka asnjë të ardhme në
qoftë se nuk do të bëjë një ndryshim themelor në thelbin e tij. Ky
ndryshim është ulja e ethes politike në vend. Kjo është e ngutshme.
Në atmosferën e helmatisur të sotme, në atmosferën me kaq shumë
trysni, nuk mund të ketë një politikë normale. Të dy grupimet
kryesore politike në Shqipëri duhet të kuptojnë se në një pikëshikim
nga lart, e theksoj, janë bashkarisht përgjegjës për fatet e vendit.
Partitë në pushtet duhet t'i japin mundësinë opozitës të marrë
përgjegjësitë e saj dhe opozita nga ana e saj të bëhet e përgjegjshme
për to. Dialogu, afrimi i dy grupimeve kryesore politike nuk është
një kërkesë etiko morale, kjo është një domosdoshmëri, është kusht i
egzistencës së tyre. Me këtë përçarje, me këtë trysni që ka sot,
klasa politike shqiptare e ka të pamundur të mbrojë interesat
kombëtare, politike ose ekonomike të vendit. Ajo e ka të pamundur ta
nxjerrë vendin nga varfëria. Brezi i ri i politikanëve shqiptarë
ndodhet padyshim midis nesh, brezi i ri do të jetë pikërisht ai që do
ta kuptojë i pari këtë gjë që thashë më lart.



Pas zhvillimeve më të fundit në Shqipëri, ka pasur qëndrime, në mesin
e të cilëve dhe eurodeputeti Olivier Dupuis, se Bashkimi Evropian nuk
është i interesuar për përfshirjen e Shqipërisë dhe Kosovës. Çfarë do
të thoshit ju?

Partia Radikale Evropiane, sidomos deputeti Dupuis dhe shokët e tij,
kanë vite që po bëjnë një veprimtari shumë humane për Shqipërinë
sidomos. Megjithatë nuk besoj se kjo është e përcaktuar kaq qartë, ky
vendim i Evropës, kjo dëshirë ose ky qëndrim për të mos e afruar
Shqipërinë, për të mos e pranuar. Që ka një shqiptarofobi në rrethe
të ndryshme evropiane, kjo është mesa duket mëse e vërtetë. Por po aq
e vërtetë është që kjo shqiptarofobi nuk triumfon dot kaq lehtë siç
mund të duket. Mungesa e stabilitetit politik në Shqipëri është
faktori kryesor negativ për inkurajimin e kësaj shqiptarofobie. Siç e
shihni përpara se të tregojnë me gisht të huajt le ta gjejmë të keqen
tek vetja jonë. Dhe nuk është vetëm politika, është një batalion i
tërë intelektualësh shqiptarë. Ka vite që kanë bërë si pasion kryesor
të tyre, të bëjnë propagandë kundër hyrjes së Shqipërisë në Evropë.
Ky batalion renegatësh po bën çmos që të vërtetojë se Shqipëria s'ka
patur kurrë lidhje me Evropën. Këta vrapojnë të bëjnë propagandë
antishqiptare në forume ndërkombëtare për Ballkanin, për çështjen
shqiptare, për statusin e Kosovës dhe për këtë shpërblehen me bursa
dhe me honorare. Unë e kam thënë këtë dhe herë tjetër dhe e përsëris.
Për të dhënë vetëm një shembull. Kam parë rastësisht një farë
studiuesi të tillë, një farë Puto, që e fillon studimin e tij, të
cilin mesa duket e ka mbajtur në shumë forume ku ka vrapuar të marrë
pjesë, me akuzën kundër kulturës shqiptare, sidomos asaj të
Rilindjes, se ka fyer rëndë sipas tij, pushtuesit turq dhe shtetin e
tyre otoman. Tani merreni me mend vazhdimin e këtyre lloj kumtesash
apo studimesh që bëjnë intelektualët tanë andej këtej.



Pas një mirëkuptimi ndaj shqiptarëve gjatë kohës së luftës në Kosovë,
duket se imazhi i tyre në vendet perëndimore sërish është në pikat më
të ulëta. Përse ende vazhdon ky moskuptim mes nesh dhe kontinentit që
i përkasim?

Kjo është e vërtetë, por kjo nuk është e vendosur një herë e
përgjithmonë. Në raste të tilla, simpatitë siç kanë ndryshuar për të
keq mund të ndryshojnë për të mirë. Një përpjekje e institucioneve të
Kosovës për një politikë më realiste, një afrim i Kosovës me
standardet demokratike, mund ta ndryshojë përsëri gjendjen e gjërave.
Objektivisht Kosova është sot më afër Evropës se Serbisë. Serbët duan
të vërtetojnë të kundërtën. Është detyra e shqiptarëve të Kosovës që
me vepra të dëshmojnë afërsinë me qytetërimin demokratik të
kontinentit dhe besoj është në dorën e tyre.



Në Kosovë edhe 5 vjet pas përfundimit të luftës ende nuk është
zgjidhur çështja e të zhdukurve, mes të cilëve është dhe Ukshin Hoti,
të cilit ju i keni kushtuar një libër "Bisedë përmes hekurave". Cili
është komenti juaj?

Unë mendoj se janë disa kërkesa themelore, prej të cilave nuk mund të
hiqet dorë asnjëherë. Dhe kur flitet për standardet, s'duhet harruar
të flitet edhe për to, sepse ashtu sikurse shqiptarët e Kosovës kanë
detyrim të plotësojnë standardet evropiane, ashtu dhe ndaj tyre ka
disa detyrime që janë themelore dhe kjo hyn në këto detyrime
themelore. Çështja e të zhdukurve kurrsesi s'mund të quhet asnjëherë
çështje e rëndomtë. Është çështje e madhe morale parimore për një
popull, i cili është goditur, për një popull i cili ka pësuar dhunë.
Është një gjë që s'mundet të klasifikohet në çështjet e rëndomta
politike të ditës. Natyrisht për Ukshin Hotin vazhdon prej vitesh dhe
është normale të vazhdojë kërkimi i tij. Ai bën pjesë si të thuash, e
mishëron këtë masë të zhdukurish. Për fat të keq kërkimi i tij, ashtu
si dhe i kësaj mase të madhe deri tani nuk ka dhënë asnjë përfundim.
Kjo është vërtet një gjë shumë e trishtueshme dhe duhet të jetë një
gjë që ta shqetësojë ndërgjegjen shqiptare në Kosovë.

[XimiD]

Se ku e gjen moralin ky frankofon, komunist, persekutues dhe shkrimtar i madh qe ti japi leksione demokracie kosovareve ne vecanti, por dhe shqiptareve ne pergjithsi une nuk e kuptoj. Populli i Kosoves duhet te beje ate qe eshte me mire per te sepse ata e dine vete te miren dhe te keqen ,e kane provuar ne shpatullat e tyre qe ne kohen kur Ismaili me shoke ishin funksionare te regjimit komunist te Hoxhes !

[manoklla]

Se ku e gjen moralin ky frankofon, komunist, persekutues dhe shkrimtar i madh qe ti japi leksione demokracie kosovareve ne vecanti, por dhe shqiptareve ne pergjithsi une nuk e kuptoj. Populli i Kosoves duhet te beje ate qe eshte me mire per te sepse ata e dine vete te miren dhe te keqen ,e kane provuar ne shpatullat e tyre qe ne kohen kur Ismaili me shoke ishin funksionare te regjimit komunist te Hoxhes !

Detyrimin moral per te reaguar pozitivisht 'ky njeri' e gjen te antimorali i njerezve si ty dhe tek anakronizmi i te pagdhendurve qe fatkeqesisht behen fytyra mbizoteruese e shqiqiptareve sic ndodhi se fundmi ne Kosove.

[Brari]

kte ximd-ne e kam pa qe ka xhan edvin ramen..e ktu po shan kadarene..

po me komunist e me i lidhur me regjimin se Edvini ska..
Krejt PPSH voton edvinin e po ta kene ne dore kadarene e varin per fiqsh..

Kadare ka te drejte te flasi per Kosoven sepse penda e tije ka bere boll per Kosoven..