Veli Stafa

[Brari]

GSH
-----------

RAPORTI

65-vjetori i vdekjes së Veli Stafës, poetit që thuri këngët e dëshpërimit, dashuria që i mori jetën dhe amanetet e 24 vjeçarit, mikut të Migjenit dhe nxënësit të Dom Ndre Mjedës….

Veli Stafa pret vendin që ia rrëmbyen në Antologji


--------------------------------------------------------------------------------

Rezarta Delisula


Më shumë se gjysmë shekulli, më 1939, Shefqet Musaraj shkruan te Përpjekja Shqiptare: "Veli Stafa vdiq. Bota jonë letrare shënon në rradhoin e sajë të vorfën një më pak. Eshtë detyrë e shokëve intimë të Veliut të gërmojnë dishka nga jeta e tij, të nxjerrin në dritë dorëshrimet e ndryshme të tij të pabotuara e t'u paraqesin vëllezërve të tjerë Shqiptarë, atë që PLATONICUS nisi të thosh me këngën e të dëshpëruarit…". E vënë e nxjerrin, e rivënë dhe përsëri e rinxjerrin nga Antologjia Letrare, Veli Stafën, shkrimtarin e njohur të viteve '30, shokun e ngushtë të Migjenit, i cili shkruante Këngët e Mjerimit, ndërsa PLATONICUS (pseudonimi i Veli Stafës) thurte Këngët e Dëshpërimit.


Më 18 mars 2004 mbushen 65 vjet të shuarjes së njeriut të letrave, i cili edhe pse nuk kishte nevojë për para sërish i këndonte dëshpërimit. Amaneti i vdekjes së shkrimtarit human ishte: "Ushqeni dhe mbani mirë dy fëmijë të vorfën të rrugicës". Të rinjtë e sotëm nuk e njohin Veli Stafën, sepse në fillim të viteve '90 emri dhe vepra e tij u hoqën sërish nga Antologjia.

Mjeku-shkrimtar
Veli Stafa lindi në Elbasan më 25.10.1915 në një familje të borgjezisë së mesme. Mësimet e para i mori në qytetin e lindjes, ndërsa arsimin e mesëm e kreu në Kolegjin e Etnëve Jezuitë në Shkodër, të cilin e mbaroi me rezultate të shkëlqyera më 1932. Profesor Injac Zamputi në kujtimet e tij shkruan: "Më kujtohet si sot kur po shkruaja diplomën e maturantit Veli Stafa. Mmë erdhi pranë mësuesi i tij Dom Ndre Mjeda, i cili i hodhi një shikim diplomës, duke vënë gishtin te vendi ku do të shkruhej nota e letërsisë shqipe, më tha këto fjalë: 'Këtu vendos një dhjetë me bojë të kuqe'. Unë nuk ia prisha dhe e shkrova siç donte ai, duke vepruar diçka që nuk ishte parë deri atë ditë, as nuk ishte në praktikën e zakonëshme. Me të vërtetë nuk mbaj mend të kem shkruar nota mature me bojë të kuqe, veç atij rasti. Ai u kënaq dhe vazhdoi duke thurur lëvdata për maturantin Veli". I dhënë marrëzisht pas letërsisë dhe filozofisë, Veliut iu desh të respektonte vullnetin e prindërve; të studionte për Mjekësi. Kështu, në tetor të vitit 1933 fillon studimet në falultetin e Mjekësisë në Bolonja. Më 5 korrik 1938 diplomohet duke mbrojtur temën 'Kufizimet martesore nga pikpamja e përmirësimit gjenetik', duke pasur në këtë mënyrë të drejtën për t'u emërtuar studiuesi i parë shqiptar i problemeve gjenetike. Në muajin korrik të po atij viti kthehet në Shqipëri. Veten e quante doktor i të vobektëve e jetimëve, por edhe nga të tjerët kështu kujtohet edhe sot. Në shtator shkon në Glonik të Jugosllavisë për t'u mjekuar nga turbekulozi (TBC). Por sëmundja nuk e fali penën e spikatur të viteve '30 dhe të riun human i cili vdiq në moshën 24-vjeçare në Sanatoriumin 'Rueil Malmaison' afër Parisit. Edhe pse larg familjes, Veliu nuk vdiq vetëm. Miku i tij Frederik Shiroka, kushëriri Fejzullah Sejdini dhe dr.Spiro Çipi korçar kanë qëndruar pranë të riut në momentet e lamtumirës.

Dashuria
Më 2 prill trupi i 24-vjeçarit përcillet për t'u varrosur në Elbasan, në Varrezat e Teqes së Madhe Bektashiane, ndërsa te ura e Tabakëve rinia krye-qytetase përcolli "Platonicusin", i cili, edhe pse në moshë të re, luftoi me anë të penës së tij për emancipin e shoqërisë, po në veçanti atë të femrës. Të vdesësh nga dashuria. Kështu mund të etiketohet historia e "Platonicus-it", i cili në kohën kur ndodhej në Itali si student dashurohet me Marian. E fejuara e tij sëmuret nga TBC-ja dhe i kërkon Veliut të ndahen për ta ruajtur nga sëmundja vdekjeprurëse, por i riu nuk mund ta braktiste dashurinë e tij në momentet e fundit të jetës, dashuri e cila vetëm pas disa kohësh i mori jetën edhe 24-vjeçarit. Veli Stafa është i biri i Kolonel Hasan Stafës dhe vëllai i Qemal Stafës. I ati është diplomuar më 1902 në Akademinë "Harbije" të Stambollit. Shumë shpejt ai mori pjesë në luftën për pavarësinë e vendit dhe më 1920 u gradua nga Qeveria e Kongresit të Lushnjes, major së bashku me dy oficerë të tjerë. Veliu ishte vëllai i madh i Heroit të Popullit Qemal Stafës. Dy vëlle-zërit, si njohës të mirë të shumë gjuhëve të huaja, preferonin që me njëri-tjetrin bisedat t'i bënin në latinisht, kjo për të ruajtur sekretet mes vëlle-zërve, e sidomos ato që kishin karakter politik.

"Platonicus"
Shkrimet e para të Veli Stafës, që mori pseudonimin "Platonicus" u udhëhoqën nga rryma e simbolizmit (poezia "Para nji kafke", botuar te Përpjekja Shqiptare 1937) dhe më vonë nga realizmi modern. Ibsen, Balzak, Rolan, Gorki, Herbert Ëells, Barbusse, Viktor Marguerite, ishin shkrimtarët e preferuar të tij. Vetë Veliu ka bashkëpunuar me revistat e asaj kohe Arbenia e Nebil dhe Ikbal Çikës, Illyria, Përpjekja Shqiptare të Branko Merxhanit, ku ka shkruar prozë, poezi e recensione, siç është rasti i shkrimit "Puhina" ku lavdëron penën e Ethem Haxhiademit. Në vitin 1982 shkrimtari i njohur Andrea Varfi i mblodhi të gjitha shkrimet e të riut, duke i përmbledhur në librin "Vepra Letrare e Veli Stafës". Aktualisht emri i Veli Stafës është hequr nga Antologjia, ndërsa të afërmit e tij shprehen: "Fatkeqësisht, sot botues të ndryshëm, me mëndje të klasës së katërt, siç i cilëson Faik Konica, e kanë fshirë padrejtësisht emrin e Veli Stafës nga Antologjitë letrare, këtë gjeni të intelektualizmit dhe e kanë zëvendësuar me të tjerë, sigurisht për "konvenienca politike". Inkuzicioni ndaj intelektualëve shqiptarë vazhdon, vetëm se në forma të tjera.








--------












rezarta shkruan:

---
Veli Stafa lindi në Elbasan më 25.10.1915 në një familje të borgjezisë së mesme.
---


Pse moj cupke perdor dokrrat e partise punes ne berjen e Biografive?

Cfar borgjez i Mesem ishte i ndjeri Hasan Stafa.. i jati i qemalit dhe Veliut?

Ka ikur koha moj gazetare e gazetes Shqiptare te klasifikohen keshtu njerzit..
Hasan Stafa ishte nje nepunes i mire i Shtetit Shqiptar te kohes Zogut me profesion ushtarak e i rriti femijet me dashuri per atdheun dhe me dhimbsurine per fukarane e ska pas lidhje me Borgjeza e Proletara..

rezarte proletarja shkruan perseri:



--
Më 18 mars 2004 mbushen 65 vjet të shuarjes së njeriut të letrave, i cili edhe pse nuk kishte nevojë për para sërish i këndonte dëshpërimit. Amaneti i vdekjes së shkrimtarit human ishte: "Ushqeni dhe mbani mirë dy fëmijë të vorfën të rrugicës". Të rinjtë e sotëm nuk e njohin Veli Stafën, sepse në fillim të viteve '90 emri dhe vepra e tij u hoqën sërish nga Antologjia.
----



ngo oj qike tirane..qe po don me i pshtu nderin Enverit..e Ramiz hysnive e Edvinave..

Sikur Veli Stafa te mos kish vdekur nga tuberkulozi ne vitet 30 -te do kishte vdekur nen shkelmat e xhelatve terbacioto-tepelenas te burgjeve te Enver Hoxhes.

Po keshtu dhe Migjeni e Qemali.

Veli Stafa ishte i harruar qe ne kohe te Enver Hoxhes dhe kte e verteton fakti se shoqja e mikja shpise Veli Stafes e e dashura e te vllait ,Qemalit, Drite Kosturi u kalb burgjeve e internimeve e LIRINE e fitoi vetem mbasi Azem Hajdaret ne 1990-ten e spostuan ca kohe PPSH-ne nga e drejta e prangosjes se Fjales dhe jetes.. se njerzve ..PPSH-ne ..armiken e Lirise e te se drejtave njerzore..

Heqjet e fshirjet nga antologjia jane zanat i Partise Punes.

Te gjithe shoket e Veli Stafes qe mbrriten gjalle 1945-sen u burgosen ne vitet e PPSH-se.. e u harruan..

Doni nje liste me nja 300 emra te shokve te Veliut qe vdiqen spaceve e Bulqizave te Enver ramizave?

qashtu..