Pjetër Vukaj, Skulpturë

[Eni]

Po nimf,

kete doja dhe une te dija, pasi gjithnje para te tilla veprave me lind kjo pyetje, kur thone jane skulptura.

[denku]

Une do ti quaja keto punime reliev,pasi jane thjesht gerryerja e nje siperfaqeje druri per te nxjerre ne pah figura te ndryshme sipas zgjedhjes se artistit.Kjo lloj teknike perdoret dhe ne mermer apo siperfaqe abrazive.
pershendetje!!!!!!!!!!!!!!

[katana]

se di termen ne shqip po kohe me pare ne nje klase skulpture patem mesuar ndryshesen midis skulptures dhe gdhendjeve te tilla qe ne anglisht i thone BAS RELIEF. denku e ka shpjeguar fare mire. dhe nje tjeter gje desha te shtoj une qe nje skulpture eshte 3 dimensionale, dhe si e tille vezhguesi e shikon nga te gjitha anet dmth lyp qe ti sillesh rrotull. kurse gdhendje te tilla jane ne nje anshme.
nejse spo e them mire ate qe dua. c'ti besh qe u edukuam ne anglisht e sdime mire shqip.

[ornament]

Katana, pse di anglisht ti mi dreq, shih, shih!
Digjo ketu zogu; (e ju te tjeret) Skulpture eshte nje nga llojet e ARTIT FIGURATIF (beaux-Arts) ku futen piktura, skulptura, fotografia, etj. Ndersa Bas Relief eshte nje nga llojet e Skulptures, ku futen; Busti, Statuja, monumenti (me shume figura), bas-reliefi, haut-reliefi, etj.

Ja nje pjese e shkeputur nga enciklopedia, Universalis mbi ket problem, ne frengjisht:

"Très schématiquement, le type d'une sculpture se définit d'abord selon sa localisation: selon qu'elle est intégrée ou non à un ensemble plus vaste, en général de caractère architectural, elle sera qualifiée de sculpture monumentale ou de sculpture indépendante. Il peut aussi se définir en fonction d'un critère intrinsèque: si elle traduit pleinement le volume dans un espace à trois dimensions, elle est qualifiée de ronde-bosse; si elle est conçue comme un ensemble de saillies se dégageant plus ou moins d'une surface, elle est tenue pour un relief".

Ja dhe diçka nga diksionari amerikan:

"SYLLABICATION:
sculp·ture
PRONUNCIATION:
sk?lp?ch?r
NOUN:
1. The art or practice of shaping figures or designs in the round or in relief, as by chiseling marble, modeling clay, or casting in metal. 2 a. A work of art created by sculpture. b. Such works of art considered as a group. 3. Ridges, indentations, or other markings, as on a shell, formed by natural processes.
VERB:
Inflected forms: sculp·tured , sculp·tur·ing , sculp·tures

TRANSITIVE VERB:
1. To fashion (stone, bronze, or wood, for example) into a three-dimensional figure. 2. To represent in sculpture. 3. To ornament with sculpture. 4. To change the shape or contour of, as by erosion.
INTRANSITIVE VERB:
To make sculptures or a sculpture.
ETYMOLOGY:
Middle English, from Latin sculptra, from sculptus, past participle of sculpere, to carve. See skel-1 in Appendix I.
OTHER FORMS:
sculp?tur·al ?ADJECTIVE
sculp?tur·al·ly ?ADVERB "

Une quaja veten gdhe, po ju me sa duket ma kaloni.

ps, korigjova disa nga karakteret speciale qe dalin te deformuara, ne menyre qe te mund ta perktheni korektesisht tekstin ne frengjisht.
Per anglisht ju ndihmon Katana-ja.

[Fiori]

Skulpture = Gedhendje (shqip/shqip)

Nq se keni lexuar pak mbi skulpturen dhe teknikat e saj do kuptoni se ashtu si mund te quajme pikture edhe nje pikture te pikturuar ne siperfaqen e nje vazoje (edhe pse vazos do ju duhet ta shikoni si nje objekt 3D jo si nje siperfaqe te sheshte) dhe nje Skulpture Baso Reliev eshte perseri Skulpture.

Reliev quhet nje projektim tre dimensional ne nje siperfaqe te sheshte. Ne skulpture kemi Alto Reliev (high relief ne ang), kemi Baso Reliev (bas relief ne ang) dhe Reliev Mesatar (Medium Relief ne ang.) Ne skulpturat egjiptiane gjithashtu gjejme te perdorur edhe cavo relievin (Sunken Relief ang) tek i cili ka gedhendje me te thella/futura se vete siperfaqja e sheshte.

Nga matematika te gjithe trupat te cileve mund tu gjeme tre permasa (gjatesi, gjeresi, lartesi) jane trupa 3D pra trupa me volum.

p.s. paskam qene duke shkruar pak a shume te njejtin mesazh me ornamentin ne te njejten kohe me te.

Me poshte po shtoj dhe krijimin e titulluar "Shqiponja" , po nga i njejti artist per te cilin kemi hapur temen.

[nimf]

pra gdhendja (dhe ketu se kam per gdhendjen e sendeve shtepiake, por tekniken reliev) qenka lloj skulpture. per bukuri- tani do flejme te gjithe rehat.
po per frengjishten ke do gjejme te na ndihmoje valle?
nimf qe s'denjon me,

[ornament]

O nimfe, o shtrige ;). Pse s'lexon mi goc, heh! Ta thash mi dreq aty me lart qe GDHEND = SKULPTOJ. Kane te njejtin kuptim. Edhe ai kali madh i Skenderbeut ne tirane, me gdhendje eshte bere, behet njehere nje KALLUP ne Argjile, balte, (tek GDHEND kemi DHE = TOKE = ARGJILE) e kjo sherben si "zemer" per te realizuar DERDHJEN (prap kemi DHE) ne Bronz.
E gjitha kjo quhet MONUMENTI (lloj Skulpture) i Skenderbeut.
Diferenca e vetme midis ketyre dy formave Gdhendje e Skulpture, eshte se kjo e dyta si fjale e "jashteme" ka me lidhje me Artin e Artistes (si snoba qe jane) sesa gdhendja qe ka ngelur si mjeshteri tradicionale popullore.
Per te qene mbrenda komplet, do te shtoja se keto punet e ketij artistit gdhendes i bente njehere e njekohe Ndermarja Artistike Jordan Misja ne Tirane (si memorja ime funksionon). Dhe ata qe punonin atje se quanin veten, as i quanin Artiste, por thjesht punetore, ngaqe ata punonin ne seri te njetat gjera (si ajo shqiponja atje me lart) modelet e te cilave i kishte krijuar ne fillim nje artist dhe pasi ato ishin miratuar nga byroja teknike e ndermarjes.

Pra, punet e me larteme duke mos qene "krijime artistike te mirefillta", si dhe duke u nisur nga llogjika e mesiperme, keto pa frike mund ti konsiderojme si GDHENDJE dhe jo SKULPTURA, gjithashtu ate mjeshtrin si GDHENDES (artizan) dhe jo SKULPTOR, pra ARTIST.

Nuk di sa i qarte isha, por po e mbyll dhe une ket kapitull, veç ne qofte se mademoiselle Nimf ka akoma kerkesa te tjera te llojit.

[Eni]

dmth ornament,
veprat e Vukaj jane : gdhendje!

OK.

[Eni]

ku qendron ndryshimi midis ketyre dy punimeve (gdhendje-skupture) ?

1. Punimi i Pjeter Vukaj

[Eni]

2 Punim i Janaq Paço