Poezitë më të mira të shqipes

[shigjeta]

Laokoonti - Ismail Kadare

Me shihni tek mbytem nga gjarperinjte
ne muze te Luvrit ne Madrid , ne Nju-jork
Para syve tuaj e aparate turistesh.
qindra vjet kam qe vuaj
nga qe sflas dot
Si te flas?
A mundet nje nofull mermeri
te levize nje grime, te korrigjoje dicka?
vini re syte e mi, te zgavrat e thella
nje enigme, si amebe te thare atje ka.

Nje te fshehte te madhe ndrydh brenda gjoksit
para syve tuaj, ne Paris, ne Madrid.
Ah, do te doja dyfish te m'i shtonit,
vec sekretin e madh te shkarkoja nje dite.

Tek me vini rrotull, une them me vete
kaq te verber te jeni sa te mos te ndjeni kete,
qe ky ngerc e ky ankth ne qenien time
s'eshte nga gjarperinjte, por nga nje tjeter gje?

Mijera here ne mijera net e dite
te verteten e frikshme perseris pa pushim.
Me shpresen e marre se nga kjo perseritje
ndoshta mermeri peson nje ndryshim.

Po s'nderron ai kurre.
Art i skulptures
genjeshtren mbi te ka ngrire pergjithnje.
I mberthyer ne deshmine e saj te rreme,
te verteten kujtoj e qaj per te.

Si cdo gje e tmerrshme eshte i thjeshte sekreti,
qe brenda boshlleku i gjoksit mban.
Afroni, pra, kokat te degjoni te verteten,
mua s'me mbyten gjarperinjte por trojanet me
vrane.

O, sikur te mundja gjithcka te tregoja.
Si do te ngrinit para meje si gur,
por une i denuar mes rropames suaj
moskokecarese
monologun te thurr.

Ju e dini se perpara Trojes ahere,
kali i drunjte, dhurata e grekeve u shfaq.
Ky kale ne dy grupe i ndau trojanet:
ta pranonin ate, ose ta flaknin sakaq.
Pajtim me armikun, ulerinin tradhtaret
mjaft me me lufte, zjarr edhe helm.
Erdhi koha qe shpatat ti kthejme ne parmenda
armiqte ne miq erdh koha te kthejme.

Ne mbledhje te gjate "pro" dhe "kundra" kalit,
une "kundra", kryesova me terbim.
Dhe juve ju kam thene ahere se hyjnite
gjarperinjte me derguan si ndeshkim.

C'perralla kalamajsh, c'trillim per budallenjte
une gjarperinjte do t'i mbrapsja me nje shkelm.
Po c'ti bej fushates se tradhtareve kunder meje
shantazheve,letrave anonime plot helm.

Dite e nate e me jave polemika vazhdonte,
nga shtresat e mesme e gjer lart ne qeveri.
Ishte vjeshte.
Nen qiellin e hirnosur me ere
kali i drunjte perjashta priste ne shi.

Ate kale une i pari e kisha goditur,
ndaj, e dija, kete s'do te ma falnin perjete.
Me ne fund "vije e bute" fitoi mbi te "ashpren",
dhe ne "kokefortet" na vune ne arrest.

Ne burg, me goten e ujit, ne mesnate
helmin na dhane ata te pijme
ata qe ulerinin kunder dhunes e shpates
Qe dinin te kafshonin tamam si gjarperinjte.

Ne mengjez qe pagdhire ne breg te detit
ma hodhen kufomen drejt mbi zhavor.
Rapsodet anembane perhapen
versionin fals te gjarperinjve hyjnore.

Ky ishte mbarimi i polemikes per kalin,
ju e dini me Trojen se c'ndodhi pastaj.
Tre mije vjet rrjesht,
nga muzeu ne muzera,
une hamalli i mermerte, genjeshtren mbaj.

Tre mije vjet...Akoma zjarret e Trojes
si floknaje e kuqe me rrine ne sy.
Po me i tmerrshem se zjarret, kumet e vomet
ishte fundi fare,
kur u be qetesi.

Troje e braktisur.
Germadhe.
Hi i ftohte;
dhe poshte ne te vdekurit shtrire rresht.
Dhe papritur, ne muzg siper tokes se mardhur
u ndje dicka qe ate cante permes.

C'ish kjo gervime keshtu, kjo jehone?
Vume veshin. Kuptuam. greket e ligj
permbi qendren e qytetit me parmende leronin
per te thene se Troja perjete vdiq.

Ja me ne fund dhe parmenda e tyre.
Ah, plugu i saj si na cante me dysh!
Nga tradhetia e Trojes, nga gjithe dhembjet,
ky kafshimi i parmendes me i hidhur ish.

T'i kthejme shpatat me ne fund ne parmenda.
Keshtu therritnin atehere ata.
Midis fjaleve tuaja, si mallkim, si gjeme
veshet me kapen edhe kete hata.

Me kane lodhur me shume, besomeni, ca fjale,
se kjo peshe e neveritshme gjarperinjsh.
Ju, qe gjer ne hene kini shkuar, si valle
s'depertoni dot deri ne gjoksin tim?

Gumezhina juaj si zhaurime deti
me vjen nga cdo ane me perplaset ne vesh,
nga copera bisedash shumegjuheshe rreth meje
shqetesimet e medha te botes marr vesh.

Degjoj emra shtetesh te reja qe kane dale,
emra kombesh e popujsh te rinj degjoj,
vec ai, i vjetri, i tmerrshmi kale,
ashtu si ahere ka mbetur njelloj.

Prej potkonjve te tij une rreqethem akoma
dhe keshtu ne mermer i mbrojtur sic jam,
kurse ju, te panjohurit, ju prej mishi dhe kocke
vertiteni mosperfilles nga salla ne salle.

Vertiteni,
flisni per teatrin e per plazhet,
per gjithfare motoresh e gjithfare qeverish,
pa ju shkuar mendja qe ai mund te shfaqet
ne nje dite te rendomte, nje mengjes me shi.

Ashtu si ahere...
po mjaft,
u lodha.
Nga vertitja juaj po me erren syte,
nga rropama juaj veshet me gjemojne
ne muze te Londres ne Luver e Madrid,

ne pafshi ndonje dite te behem copera,
nga marazi, sic thone, te plas, t'ia bej "krak"
jo kujtimet e Trojes, as gjarperinjte monstra,
por indiferenca juaj
do te behet shkak.

[Dita]

Diabolis Dassaretis


Kangjëll Hekuri Katror


Në vend të fundit

Po është more është e vërtetë,
Ç'të ze dhe nuk e heq në jetë,
Ja më shihni mirë, më shihni mua,
Murrosur me kanë këmbë e duar,
Mua Kangjëll Hekuri Katror,
Dikur nderin e dheut Arbëror.

I

Kam lerë përpara ca mijrave vjet,
Zjarr farke Ballkani, zjarr vërtet,
Hekur më derdhën, sëpatë më bënë,
Pëllëmbë vend pa shkelur s'kam lënë.
Hej të ndërtuar, botën ndryshuar,
Pesë breza, dhjetë bishta ndërruar.
E qindra e qindra vite kështu shkuan,
Kur ligjet dhe kohët e vjetra ndërruan,
Më shkrinë, më rrahën më bënë shpatë,
Luftova me burrat luftova me gratë,
Ngado fituam dhe mbrojtëm lirinë,
Luftuam sa Hyll Drite e bëmë Ilirinë.
Kam luftuar me trimresha e trima,
Armiku dridhej e futej në vrima.
Dhe plagë të rënda kam marrë,
Më dysh jam thyer, jam prerë, e jam çarë,
Deri në fund me Skënderbeun,
Hej ç'vite, balli i Evropës, tundëm dheun.
Pastaj më tretën më bënë parmëndë,
E ktheja dheu mbi dy pëllëmbë,
Se luftrat dhe ligjet kishin ndryshuar,
Me pushkë e penë atëhere duhej luftuar.
Po kam punuar, oj të punuar,
Pyesni këto toka, pyesni ato qe e kuaj.
E bëja shkëmbin të nxirrte xixa,
E në majë malit mbinin filiza.
Punova në luftë punova në paqe,
Djersa dhe Dielli më shndrisnin në faqe.
Pastaj më vjen turp ta them,
Më harruan, më harruan ata djem,
Që papritur në të ikur u kujtuan,
Kangjëll Hekuri Katror më shndruan,
Jo se druheshin nga armiqtë,
Po në mes tyre qenë të liqtë.
Ja kështu duarlidhur kam duruar,
Gjithë këto vite të mallkuar.
Murrosur me llaç e me gurë,
Fatin tim mos e paçi kurrë.

II

Këtu gjithë kohën i murrosur,
Ngrohem në Diell si i marrosur,
Dhe kur ka Hënë me të rri kuvendoj,
Pa të Rrugën e Qumshtit vështroj.
Nuk jam mësuar unë, as brenda as jashtë,
Kështu të rri papunë, të tretem si kashtë.

Kështu kur sapo vjen Pranvera,
Me lulet e kumbullës te dera,
Ja marr me zogjtë që cicërojnë,
Kur tek unë për pak qëndrojnë,
Me ciu ciu e gu gu gu,
Sa shumë duhemi ne të dy.
E luaj me degën që rreh në xham,
Moj shpirtja ime sa të kam xhan,
Me dallëndyshen lozonjare,
Që vjen e shkon e s'ndalet fare,
Por ah, kur ajo nis e mërgon,
Foleja bosh më pikëllon.
Po gjithë këto s'më ndalin mua,
Të kujtoj ç'jam, të kërkoj ç'dua.

Kështu kokulur Vera më gjen,
Tek shoh rrugët e shkreta pa djem;
Shoh nuse të shkretën ç'e gjeti.
Që pret atë të vijë nga kurbeti,
Se sapo erdhi ai ditëziu,
Drejt e në dhomë, drej e shtriu,
Krahët hapi ajo shqiponjë,
E la djaloshin ta ledhatojë,
E perdet tutje janë tutur,
Oj çfarë të puthur, po të puthur,
S'pyesin për yje, s'pyesin për Hënë,
Me duart pas meje zënë,
E ç'dashuri që kanë bërë,
Ashtu mbërthyer natën e tërë.

Kështu shkon djali vjen Vjeshta me stuhi,
Mbahuni - ju them degëve - me fuqi,
Shoh fëmijët që vrapojnë në shkollë,
Disa faqezverdhur disa faqemollë,
E shoh dhe nusen brenda në shtëpi,
Me cërre ne dorë me letra në gji,
E shkon dorën lehtas tek barku,
Jo, vetëm nuk është oxhaku.
Jashtë fryn erë e marrë e bie shi,
Ajo e vetme loton në shtëpi.
Unë me nënë qiellit i hakrohem
Po prej tij rrufe më lëshohen.
Mos u takofshim qiell një ditë,
Në mos ta mban mblidh perënditë.

Kështu Dimrin me tufan pres,
Si plakun që radhën ka të vdesë,
Çdo gjë e ngrirë, çdo gjë ndër akuj,
Po rreth shtëpisë ka ujq e çakaj.
Ah, që m'u kthefshin majat brirë,
T'ja u tregoja more faqenxirrë.
E gjatë dhe e gjatë dhe e gjatë nata,
Veten me dhëmbë kafshon e ngrata,
Shpejt vjen mamia, mjekja shkund borën,
Për në dimër Shkurti e kishte orën,
Ho ho ç'buçko, ho ç'kokoroç,
Ditë si kjo ke qejf ti shikosh.
Paçka se janë të ralla, eh sa të ralla,
Janë të vërteta, s'janë përralla.

Po nuk më duhen zbukurime,
As kundrandryshk e as kostume,
Le të më shkrijnë lopatë a plor,
Mjaft më Kangjëll Hekuri Katror.
Po është more është e vërtetë,
Me punë bën vendi përpjetë.

Në vend të fillimit

Po mi ç'murrosni këto këmbë e duar,
O Shqiptarë, gra e burra të bekuar,
Mi zgjidhni shpejt në keni besë,
Në ju vlon në gjak një shpresë.
Të japim krahët, pasurinë, diturinë,
Gjigande ta bëjmë Shqipërinë!

[Mjellma]

Memedheu

Memedhe quhet toka
ku me ka renure koka,
ku me ka dashur mem' e ate,
ku me njeh dhe gur' i thate,
ku kam pasure shtepine,
ku kam njohur perendine,
stergjyshet ku kane qene
dhe varret qe kane vene,
ku jam rritur me therrime,
ku kam folur gjuhen time,
ku kam fis e ku kam fare,
ku kam qeshur ku kam qare,
ku rroj me gaz e me shprese,
ku kam deshire te vdese.

[Diabolis]

Ali Asllani

Hakërrim

Që nga Korça gjer te Shkodra mbretëron një errësirë,
Nëpër fusha, nëpër kodra, vërshëllin një egërsirë!
Pra, o burra, hani, pini, hani pini or’ e ças,
Për çakallin, nat’ e errët, është ras’ e deli ras’!

Hani, pini e rrëmbeni, mbushni xhepe, mbushni arka,
Të pabrek’ ju gjeti dreka, milioner’ ju gjeti darka!
Hani, pini e rrëmbeni, mbushni arka, mbushni xhepe,
Gjersa populli bujar t’ju pergjigjet: peqe, lepe!

Ai rron per zotrinë tuaj, pun’e tija, djers’ e ballit,
Ësht’ kafshit pë gojën tuaj. Rroftë goja e çakallit!
Shyqyr zotit, s’ka më mirë, lumturi dhe bukuri,
Dhe kur vjen e ju qan hallin, varni buz’ edhe turi!

Hani, pini e rrëmbeni, është kohë e çakejvet;
Hani, pini e rrëmbeni, është bot’ e maskarenjvet;
Hani, pini, vidhni, mblidhni gjith' aksione, monopole,
Ekselenca dhe shkëlqesa, tutti quanti come vuole!

Nënshkrim’ i zotris suaj nëpër banka vlen milon,
Ju shkëlqen në kraharuar dekorata ”Grand Cordon”!
Dhe kërkoni me ballhapur (!) komb i varfër t’ju thërres’
Gjith’me emrin tingëllonjës: Ekselenca e Shkëlqes’
Dhe të quheni përhera luftëtar’ e patriot’,
Në ka zot dhe do duroj’, posht ky zot, ky palo zot!

Grand Cordon i zotris’ sate, që në gji të kan’ vendosur,
Ësht’ pështyma e gjakosur e atdheut të veremosur;
Dhe kolltuku ku ke hipur, duke hequr nderin zvarr’,
Ësht’ trikëmbëshi që përdita varet kombi ne litar!
Dhe zotrote kurulldise, diç u bëre e pandeh,
Kundër burrit të vertetë zë e vjell e zë e leh!

E na tunde, na lëkunde, nëpër salla shkon e shkunde,
Mbasi dora e armikut ty me shok’ të heq për hunde.
Rroftë miku yt i huaj, që për dita los e qesh,
Të gradoi katër shkallë, pse i the dy fjal’ në vesh!

Koha dridhet e përdridhet, do vij’ dita që do zgjidhet
Dhe nga trasta pem’ e kalbur doemos jasht’ do hidhet!
Koha dridhet e perdridhet, prej gradimit katër shkallë
Nuk do mbetet gjë në dorë veçse vul’ e zez’ në ballë!

Mirpo ju që s’keni patur as nevoj’ as gjë të keqe,
Më përpara nga të gjithë, ju i that’ armikut: “Peqe”!
Që të zinit një kolltuk, aq u ulët u përkulët,
Sa në pragun e armikut vajtët si kopil u ngulët!
As ju hahet, as ju pihet, vetëm titulli ju kihet...
Teksa fshat’ i varfër digjet... kryekurva nis e krihet!

Sidomos ju dredharakë, ju me zemra aq të nxira,
Ju dinakë, ju shushunja, ju gjahtar’ në errësira!
Ç’na pa syri, ç’na pa syri!... Hunda juaj ku nuk hyri:
Te i miri, te i ligu, te spiuni më i ndyri!

Dallavera nëpër zyra, dallavera në pazar,
Dallavera me të huaj, dallavera me shqiptar’
Vetëm, vetëm dallavera, dhe në dëm të këtij vëndi
Që ju rriti, që ju ngriti, që ju ngopi, që ju dëndi!

Në se kombi vete mbarë, nesër ju veproni ndryshe,
Dylli bënet si të duash, kukuvajk’ dhe dallandyshe...
Kukuvajka gjith’ me lajka, nesër silleni bujar,
Nënë dorë e nënë maska, shkoni jepni një kapar!

Dhe kujtoni tash e tutje me të tilla dallavera
Kukuvajka do përtypi zog e zoga si përhera
Ja, ja, grushti do të bjeri përmbi krye të zuzarve,
Koha është e maskarenjve, por Atdheu i shqiptarëve!

Edhe ju të robëruar, rob në dor’ të metalikut
Fshini sofrat e kujdoj’, puthni këmbën e armikut!
Që ta kesh armikun mik e pandehni mënçuri,
Mjafton bërja pasanik, pasanik dhe bej i ri,
Dhe u bëtë pasanikë, me pallate, me vetura,
kurse burrat më fisnikë japin shpirtin në tortura!

Vendi qënka sofr' e qorrit, vlen për gojë e për lëfytë,
Bëni sikur veni vetull’, shoku shokut kreni sytë...
Dhe për një kërkoni pesë, po me mir' njëzet e pesë
Le të rrojë batakçiu dhe i miri le të vdesë!

Po nje dit’ që nis e vrëret do mbaroj me bubullimë,
Ky i sotmi, zër' i errët, bënet vetëtimë
dhe i bije rrufeja pasuris' dhe, kësi lloj,
Nuk ju mbetet gjë në dorë, vetëm nje kafshit’ për goj’!

A e dini që fitimi brenda katër vjet mizor’
Nuk ësht’ yti, nuk ësht’imi, është i kombit arbëror,
Ësht’ i syrit në lot mekur, ësht’ i vëndit djegur, pjekur.
Ju do thoni si të doni…po e drejta dërmon hekur!

[shigjeta]

A thua se s'qenkam, thjesht, nje gur i lehte - Naim Berisha

Nga xhepi nxjerr celsin e portes
Dhe fletet e saj hap qete e qete
A thua se s'qenkam i udheve te botes
A thua se s'qenkam, thjesht, nje gur i lehte.

Se guret e rende ne atdhe qendrojne
Atje bejne kalane cdo dite e me shume
Per guret e vegjel, me mall mendojne
Per guret e ikur, nuk vene sy ne gjume.

Guret e shtepise me kujtojne humbaq
Ndoshta edhe druret, mund te me bejne me faj
Iku, thone, humbi, u zhduk dhe aq...!
Ndersa une, per ta, jam gati te qaj.

Une qe kam kenduar per zogjte dhe lulet
Dhe falle kam shtije me vijat e pellembes
Ylbere kam shkrepur per dhenderit e nuset
Kam ngritur poema per hiret e nenes.

Per blune valevitese te qiellit t'atdheut
Sa shume kam mall, brenge e dashuri!
Per guret e rende dhe balten e dheut
Per gjithe cfare ecen ne Shqiperi...

Mire te gjeca vendlindje, zemerembel!
Jam une, i rrezuari ne dashurine tende.
C'ke qene, c'je dhe c'do te jesh eshte ender
Eshte menyra kryelarte e jetes prej endrre.

Nga xhepi nxjerr celsin e portes
Kanatat e saj, mbyll qete e qete
Une, humbaqi, i udheve te botes
A thua se s'qenkam, thjesht, nje gur i lehte.

[velsa]

Xhevahir Spahiu

Rekuiem per oren 6......

Ora 6
akrepat si dy krahe te hapur qe presin
dhe ti s'po vjen
ti s'po vjen as ne 6 e nje minute
ne 6 e dy minuta vetmia ish me mua
une isha me vetmine ne 6 e tre minuta
ne 6 e kater bota ishte po ajo
6 e pesta i ngjante 6 e gjashtes si dy pika uji,
6 e shtate, 6 e tete, 6 e nente, 6 e dhjete,
ti s'po vjen
S'po vjen
Ti s'vjen
as ne 6 e pesembdhjete
hodha syte si dy vetetima ne fushen e ores se qytetit
akrepat u thyen si dy krahe te nje zogu
qe s'ekziston

Une morra pikellimin per dore
dhe ika

[velsa]

Ismail Kadare

M A L L

Ca pika shiu rane mbi
qelq.
Per ty une befas ndjeva
mall.
Jetojme te dy ne nje qytet,
dhe rralle shihemi sa
rralle.

Edhe m'u duk pak e
çuditshme
Si erdh kjo vjeshte, ky
mengjes.
Qiejt e ngrysur pa lejleke
Dhe shirat pa ylber ne
mes.

Dhe thenia e vjeter e
Heraklitit
Seç mu kujtua sot per dreq:
"Te zgjuarit jane
bashke ne bote,
Kurse te fjeturit jane
veç".

Ne ç'enderr kemi rene
kaq keq,
Qe dot s'po zgjohemi
valle?...
Ca pika shiu rane mbi qelq
Dhe une per ty seç
ndjeva mall

[Niçe]

SHPETIM KELMENDI



Dikur


Dikur
Diku
Nji dite
Nji emer

Nji rruge
Nji hap
Nji za
Nji fjale


Nji mur
Nji gur
Dikush
Dikur





Astrit CANI



Vargje te lira



Te dashuroj me vargje te lira
Te dashuroj me vargje te lira
Te dashuroj me vargje te lira
Te dashuroj me vargje te lira dhe te pastra, patjeter
Te dashuroj me vargje te lira qe perseriten
Te dashuroj me vargje te lira qe perseriten
Te dashuroj me vargje te lira qe perseriten
Qe perseriten
Dhe per ty therresin
Ne naten infinite....




Poezi e bardhe


















18 dhetor 2000

[tIrOncjA]

Diabolis Dassaretis

Një pasqyrë

E gjeta çdo në këtë dhomë ku kurrë njeri s'ka hyrë
Prej vatrës deri lart në gjithë oxhakun kjo pasqyrë.
Që sytë e mi bojë kërcunjsh e gjethesh mbështjellë
Të shohin veten në flakët e flokëve të tu shtjellë.

Para argjëndit të pasqyrës të shoh o zjarri im,
Unë gërxhua trutharë pa tym si në një vegim,
Dhe një lot e le të bjerë në bojvajin shkrumb të zi,
Në atë vatër të rremë ku kurrë kush zjarr s'ndezi.

E tillë është jeta, me plot sende të rreme e të vërteta.
Pulitem me prushin por me sytë në pasqyrë mbeta,
Bebëzat e syve zmadhohen e gjithçka rreth e nxijnë
Në djegie përflakja e flokëve të kthehet hi e thinjë.

Por ti më buzëqesh, të shkëlqejnë dhëmbët si fildish
Dhe s'mundesh apo nuk e thua "Të pres a do të vish?"
Paçka, unë mjerani i hipnotizuar rend matanë
Por një "Oh jo!" lëshoj se s'mund dhe kokën përplas në xham.

Mos qesh as mos qaj, se nuk të ndihmon as të bën mirë,
Dhe siç e di në dhiballlin tim të fortë i kam dy brirë,
Që gjithçka copash e thyen e lanë të qelqta dy sy,
Përtej dritares të shoh kaltrimin e qiellit që aty.

[velsa]

Ismail Kadare

K R I S T A L

Ka kohe qe s'shihemi dhe ndiej
Si te harroj un'dalngadal
Si vdes tek une kujtimi yt
Si vdesin floket dhe gjithçka.

Tani kerkoj une posht' e lart
Nje vend ku ty te leshoj
Nje strofe a note a nje brilant
Ku te te le, te puth,te shkoj.

Ne s'te pranofte asnje varr
Asnje mermer a morg-kristal.
Mos duhet vall'prap te te mbart
Gjysem te vdekur, gjysme te gjalle?

Ne s'gjetsha hon ku te te hedh
Te gjej nje fushe a nje lulnaje
Ku butsisht porsi polen
Gjithkund, gjithkund te te shperndaj.

Te te mashtroj ndoshta keshtu
Dhe te te puth e t'ik pa kthim
Dhe nuk do te dime as ne, askush
Harrimi ish ky, a s'ish harrim.