Kujtimet e vegjelise, te Spartak Ngjeles

[Brari]

Kujtimet e vegjelise, te anetarit te shtabit te 21 janarit.
kush na i sjell te plota kujtimet apo reflektimet e Tako Ngjeles.. dikur bllokmenos e rebel.. sot vegel e atyre qe e shtrydhnë birucave me gjith t'anë..


panorama

-



Spartak Ngjela: Ju rrëfej çfarë ndodhi në dasmën e djalit të Mehmet Shehut
Argumente Hënë, Shtator 26th, 2011


Spartak Ngjela ne dasmen e te birit te Mehmet Shehut, Vladimirit

“I neverisja bllokmenët, lutesha të godisja ndonjërin”

Ishte tamam mesi i shtatorit të vitit 1972, kur në vilën e Kryeministrit shqiptar Mehmet Shehu, bëhej dasma e djalit të tij të madh, Vladimir Shehut. Siç e kam trajtuar deri tani, ai, pa dyshim, ka qenë shoku dhe njeriu më i afërt që kam pasur gjatë gjithë jetës time. Dhe, ja, tani po martohej. Nusja ishte Bardha Shehu, një vajzë e thjeshtë, inxhiniere elektronike edhe ajo, që sapo kishte mbaruar si e tillë në Universitetin e Tiranës. Kishte qenë e bukur, që në gjimnaz, por unë vetë e njoha nga Ladi. Përpara dasmës, Ladi ndihej i shqetësuar gjatë gjithë shtatorit dhe unë e kuptoja se përse, ndonëse ai nuk ma thoshte. Por dikur ma tregoi kur më tha se i ati i kishte thënë: “Ngjelën nuk duhet ta thërrasësh në këtë dasmë” dhe natyrisht që kuptohej se përse. Ladi në fillim kishte bërë sikur nuk kishte dëgjuar, por pas disa ditësh, duke e menduar mirë i kishte thënë të atit me vendosmërinë e tij të qetë: “Nëse nuk vjen Ngjela në dasmën time, unë nuk mund të thërras asnjë shokun tim në të”. Mehmeti kishte ndenjur pak, e mandej ishte thyer. Kështu që Ladi, më lajmëroi dy ditë përpara për datën e dasmës së tij. “Nuk ka asnjë nga anëtarët e Byrosë”, më tha, për t’i dalë përpara pyetjes time: “Nuk është as Enver Hoxha, por vetëm fëmijët e tij dhe nuset”. Më kujtohet se mendova për një çast, e mandej i thashë: “Nuk vij Ladi, mos më përplas kot me Kryeministrin e këtij vendi. Ti e di që unë nuk i duroj dot këta”. Atëherë, Ladi u detyrua të më tregonte të gjithë atë që shpjegova më lart në lidhje me konfliktin e tij me të atin për këtë çështje. Kështu që unë, nuk kisha se si të mos pranoja. Dhe përsëri Ladi shtoi: “Nuk ke asnjë kusht”, tha, “hajde i veshur si të duash”, për të më treguar se leja ishte e gjithanshme. Nejse, sigurisht që unë pranova dhe u paraqita ditën e dasmës në orën e caktuar, për të takuar Kryeministrin shqiptar. Kjo ishte hera e parë, por bashkë kishim pasur një rrjedhë të shumtë ngjarjesh. Ai më kishte luftuar nëpër biseda dhe e dinte të gjithë kontraversitetin tim me tim atë e me familjen time; dinte gjithçka që kisha bërë nëpër shkolla dhe që flisja gjithë ditën kundër regjimit të tyre; madje e dija edhe nga burime shumë të afërta të Prokurorit të Përgjithshëm, Dhori Panariti, se, Sigurimi i Shtetit i kishte kërkuar atij që, djali i tij, Vladimir Shehu, të mos rrinte me mua, sepse unë ndiqesha si “armik i popullit dhe i Partisë që nga viti 1968″. Por Shehu në fakt, nuk kishte thënë asgjë dhe unë nuk di t’i këtë thënë gjë djalit të tij, i cili kurrë nuk e la miqësinë me mua. Deri atëherë kur unë shkova në burg politik dhe Ladi vrau veten.
U takuam ftohtë me Mehmet Shehun dhe m’u duk sikur, që në atë vështrim të parë, ai po më thoshte: “Ti je i lirë, prandaj më përrallis gjithë ditën nëpër trotuaret e kafenetë e Tiranës; tallesh me të gjithë ne, edhe me mua, e tani më vjen këtu në dasmë”. Nuk e di se përse e mendova kështu që në atë fillim të asaj darke dhe, pak minuta më vonë, ia thashë edhe Ladit këtë përjetim, por ai, me gjest, nuk ma pranoi. Gjithsesi, vështrimi i Kryeministrit ishte një vështrim që unë nuk e prisja. Pyeta edhe Bardhën, e cila tani kishte dy vjet që ndante me ne të njëjtat mendime, se çfarë kishte thënë çifti kryeministror për mua dhe ajo më tha fare thjeshtë: “Mos çaj kokën”.
Sapo hyra në dhomën ku rrinte Shehu dhe gruaja e tij, ai u ngrit, më takoi dhe më kërkoi të ulesha pranë tij sepse darka donte edhe 30 minuta që të fillonte. Unë u ula në një karrige majtas tij, ndërsa ai rrinte në një kolltuk të gjerë. Më dukej edhe i gëzuar, por edhe i shqetësuar. “Si dukesh?” pyeti pas pak dhe, me një ton të qetë e si të largët, që dukej se nuk kishte lidhje fare më bisedën, vijoi: “Kur e mbarove shkollën dhe ku punon?”, më tha pa e kthyer shumë kokën nga unë që po rrija në të majtë të tij. I thashë se punoja në Prokurorinë e Durrësit, ende me stazh, por kisha qenë edhe në Vlorë si avokat në zyrën juridike. E ndieja se e dinte mendimin tim për drejtësinë dhe e dinte që desha të largohesha nga ato organe, sepse, befas, më tha: “Ladi më ka thënë se do të largohesh nga organet e drejtësisë, sepse po studion për histori. Por sikur nuk ka shumë lidhje historia me drejtësinë”.
E pashë vetë se ai dinte gjithçka për mua dhe aty për aty, vendosa të isha i matur, se, në fund të fundit, isha në shtëpinë e tij dhe ai ishte në një ditë gëzimi. “Ashtu duket së jashtmi”, ia ktheva unë, “por që të dyja me fakte merren: njëra merret me faktin juridik dhe tjetra me faktin historik. Interpretimi i tyre është profesioni”. Menjëherë pas kësaj që i thashë, u kthye nga unë dhe më vështroi me një tjetër lloj vëmendjeje. Pas pak më pyeti: “Në çfarë gjuhe studion?” “Anglisht”, i thashë, “por lexoj edhe frëngjisht e italisht”. Heshti për një çast e mandej më pyeti sërish: “Po me filozofi, je marrë ndopak?”. “Jam Kantian”, fola ngadalë. “E di”, pohoi disi shpejt ai dhe qeshi. Pastaj sikur u pendua, por vijoi duke e ngritur paksa zërin: “Më ka thënë Fiqreti”, tha dhe pa nga ajo që ishte ulur në krah të djathtë të tij. Por kjo në fakt kishte qenë çështja kryesore e konfliktit zyrtar me të, sepse Fiqreti, kështu quhej gruaja e tij, e dinte që më kishte thirrur në Komitetin e Partisë së Vlorës, Sekretari për Ideologjinë, Manxhar Bino dhe që më kishte kërkuar të shpjegohesha pse kisha thënë se “isha kundër Marksit, por e pranoja ekzistencializmin, ndonëse marksizmi ende nuk ka një logjikë e vetën”. Nuk m’u duk e udhës që ta zgjasja më tej atë lloj bisede dhe, ngadalë, shtova “Nejse, ne jemi në


Spartak Ngjela në Paris, në vitet ‘70, duke përfituar nga një udhëtim pune në Itali

dasmë sonte dhe këto janë çështje që nuk kanë lidhje me dasmën”. Atëherë, ai vuri buzën në gaz si i çliruar dhe jo pa humor më pyeti: “Po kjo dasmë, është fakt juridik, apo fakt historik?”. Unë sikur nuk doja ta zgjasja, por ai me një theks gati urdhërues shtoi: “Jo, tani do të ngrihemi, por unë e dua një përgjigje… çfarë lloj fakti është, se që është fakt, fakt është, apo jo”? Atëherë unë i thashë: “Kjo dasmë është edhe fakt juridik, nëse është bërë celebrimi, por është edhe fakt historik, po të kujtojmë se dhëndri është djali i një kryeministri, aktualisht, por ku i dihet pastaj për të ardhmen!”. Ai këtu u ngrit dhe qeshi me të madhe, më kapi nga flokët e gjatë dhe me një ton më miqësor më tha, “Shkojmë Spartak!” dhe dolëm në korridorin e vogël për të hyrë në dhomën e madhe, ku ishte shtruar tavolina e dasmës. Ishte hera e parë që po takoja një hierark aq të lartë të regjimit të Tiranës. Kurrë nuk e kisha menduar se mund të flisja me atë ashtu. Kisha një neveri të madhe për të gjithë ata dhe, vazhdimisht kisha menduar me vete dhe isha lutur që të më jepej rasti që ta godisja njërin prej tyre, Hoxhën apo Shehun direkt. Kurse koha e pati sjellë ndryshe dhe unë bisedoja sikur kisha përpara një njeri të fuqishëm, por komunikues. “Mos ndoshta është forca e pushtetit që po më bën kaq të tërhequr”, thashë dikur me vete, apo ishte dasma e shokut tim më të afërt që po më posedonte për t’u sjellë edhe unë si një familjar i tyre? E mbaj mend mirë që befas m’u kujtua poezia e famshme e Lasgush Poradecit: “Të kam shok nga kohë e vjetër” dhe e recitova me vete të gjithë strofën e parë, ashtu sikurse e përthith mendja poezinë pa e ditur se si kalojnë vargjet e strofat.
Të gjithë të ftuarit po hynin e uleshin nëpër vendet e tyre, sipas emrit që ishte shkruar në një copë letër të bardhë, ndërsa unë, me kast qëndrova capak çaste, për të hyrë më vonë. Po kërkoja me sy Ladin, por nuk e shihja. Pastaj e dallova se po fliste me të atin e të ëmën. Ndenja edhe pak çaste në korridor, gjithë duke ndjekur me sy të ftuarit. Pas pak m’u afruan të gjithë shokët e Ladit që i takonte të ishin njëherësh edhe të mitë, dhe bashkë, më duket, nja dy apo tre, hymë në sallë. Ishte një si zhurmë paksa e mbytur, sepse pashë që bëhej një bisedë disi me frikë. Ishte vetëm çifti kryeministror, por aty në të djathtë të tyrë pashë se kishin zënë vend të tre fëmijët e Enver Hoxhës, të dy djemtë dhe vajza, si dhe të dyja nuset e djemve. S’kishte asnjë personalitet dhe këtë po ma përsëriste edhe Ladi në vesh, tek po ulesha te vendi im. Kurse çifti që martohej kishte të paracaktuara dy vende: njërin e kishte në krah të Shehut dhe Fiqretit dhe tjetrin, me shokët dhe miqësinë e tij. Në fakt, ata ndenjën gjithë kohën me ne.
Një ditë më parë, tek bisedonim me Ladin për dasmën, jo krejt rastësisht i thashë: “Ore, e di ti që duhet ta shohim me vëmendje këtë kryeministër ne, se nuk kemi asnjë shpresë. Të paktën ky na ka dhënë një provë që është ndryshe: ky i adhuron intelektualët e nivelit të lartë dhe ka neveri për injorantin”. Ladi ndenji pak e mandej më tha: “O Taku, e ke kot. Nuk ka ndonjë mendim nga ato që kërkon ti. Ti vetë më ke thënë që këta e urrejnë votën e lirë sepse e dinë që nuk i do më populli; tani nga të lindi kjo?”. Por unë sërish ngulmova, duke i thënë ndërkaq se ka ndryshuar pozicioni i Pekinit dhe duhej të priteshin ngjarje këtu, gjithë duke i theksuar njëherësh se, në të vertetë, kishte ndryshime të dukshme. Në fakt Ladi sikur u thye pak, por, disi i mërzitur e me njëfarë shqetësimi më tha: “Bëj si të duash, por që duhet të kesh kujdes, për këtë jam moralisht i detyruar të të them!”. “Pse?”, i thashë, “Nuk influencon fare në politikën shqiptare shifti politik i Pekinit?” Në fakt i kisha përdorur me kast një term të publicistikës së atëhershme amerikane që ai e kishte qejf, prandaj ai qeshi, ndenji dhe pak e mandej shtoi: “Shifti kinez është i tyre, kurse ne do të mbetemi të paralizuar, megjithëse Hoxha ndihet i trembur, sepse e kam parë me sytë e mi. Për këtë të jap të drejtë, por na duhet të shohim me qetësi sesi do të precipitojnë ngjarjet dhe nga do ta marrë kthesën Hoxha, se të gjithë të tjerët janë të pafuqishëm”.
Unë atëherë isha me mendimin se Hoxha nuk mund të gjente dot një burim të ri financiar dhe do të dorëzohej, ashtu siç kam shpjeguar më lart. Kisha pyetur tim atë se sa ishte ndihma financiare vjetore e Kinës për Shqipërinë, veç kredive të mëdha, dhe ai më kishte pohuar se ishte 75 milionë USD në pesë vjet. Një shumë jo e vogël për në atë kohë dhe e domosdoshme për të mbyllur deficitin e pagesave. Pikërisht duke e ditur këtë gjendje, tani më duhej të shihja nga afër Kryeministrin shqiptar dhe Ladi këtë sikur e donte. Ai më njihte mirë edhe mua, edhe të atin e vet. Por kishte merak pikërisht për kthesat e Enver Hoxhës sepse tani dihej që ai, kthesat i kryente bashkë me eliminimin drastik të bashkëpunëtorëve të tij më të afërt.
Darka e dasmës nisi e qetë dhe, që në fillim, Shehu dukej shumë i gëzuar dhe donte të bënte humor. E kishte hequr xhaketën dhe rrinte me një jelek të zi, por megjithatë nuk kishte fare alegri në sallë, prandaj ajo darkë ngjante si të ishte një ceremoni zyrtare. Dhoma ishte e madhe dhe tryeza e dasmës ishte shtruar në formën e shkronjës U, ku në ballin e saj rrinte kryeministri shqiptar. Askush nuk dilte dot nga gjendja dhe unë po mendoja me vete se kjo është darkë dasme në “thellësitë e gjoksit diktatorial”. Më pas, nuk kishte rast që në bisedat tona të mos përmendej stilema “në thellësitë e gjoksit diktatorial”. Por Shehu e kuptoi dhe donte ta ndryshonte gjendjen, prandaj, u ngrit befas e nisi të bëjë humor. Nuk thoshte ndonjë gjë të madhe, por siç duket donte të tregonte që s’ishte kryeministër në këtë rast. Foli sa foli dhe befas m’u drejtua mua: “Hajde Spartak! Ta pijmë një gotë për shëndetin e çiftit… shëndeti i çiftit!”, tha pastaj me zë më të lartë, duke iu drejtuar të gjithë sallës me gotën e pijes të ngritur lart. Në çast, të gjithë filluan të trokisnin gotat, por unë, meqë isha i ngritur në këmbë, vijova të flas: “Po më habit, thashë me zë të lartë, se nuk ma merrte mendja që Kryeminstri shqiptar të ishte kaq i thjeshtë dhe komunikues”. Ai qeshi, por unë e pashë që i pëlqeu. Pastaj, me gotë në dorë, më tha me një ton disi të lartë: “Po, pse s’e kishe menduar këtë?” Po priste përgjigjen kur unë shtova: “Sepse kam pirë dhe ndenjur me një ministrin tuaj dhe, duke u nisur nga ai, një tip i rëndë dhe jo komunikues, kam menduar: imagjino sesi mund të jetë kryeministri i tij”. Ai qeshi me të madhe, aq sa i duhej të linte gotën mbi tryezë. Por ashtu, me buzë në gaz më tha: “Pse si të rri ty, gjithë turinj?”. Dhe vijoi të qeshte, sepse fjala ishte për tim atë dhe ai e njihte mirë prej shumë vjetësh dhe kishin një miqësi të veçantë më njëri-tjetrin, e cila, siç më ka thënë Kiçoja më vonë, nuk ndërhynte fare në marrëdhëniet ministrore që kishin mes tyre. Kishin afër tetëmbëdhjetë vjet që punonin bashkë, ai Kryeministër dhe im atë Ministër i Ekonomisë dhe sigurisht që kjo kishte qenë një kohë mjaft e gjatë. Ishin njohur menjëherë pas lufte nga Nako Spiru, të cilin e kishin pasur që të dy si kryetar të lobit që kishin formuar. Në fakt, siç më ka pohuar vetë Kiçoja, ai kishte qenë realisht lobi i Qemal Stafës, por që pas vrasjes së tij, lobi ishte drejtuar nga Nakoja. Si rregull, në këtë lob bënin pjesë ata që kishin ardhur nga shkollat italiane. Kiçoja gjithashtu më ka thënë se “Mehmeti e ndiente inferioritetin kundrejt Nako Spirut, por e pranonte lehtësisht këtë gjë”.
Në lidhje me Spirun, një nga kontradiktat e para të Hoxhës me të kishte qenë pikërisht qëndrimi jo korrekt që ky mbante kundrejt Shehut, derisa më në fund, aty nga viti 1947, Hoxha pranoi që Shehu të bëhej Shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë, por gjithmonë, sipas propozimit që vetë Nakoja i kishte bërë në atë kohë Enver Hoxhës. Lobi i Nakos, dihet tani se kishte qenë lobi antijugosllav i viteve 1944-1948, por duke e nisur historikun që në zanafillë, pa dyshim që gjithçka kishte ardhur nga konflikti që Qemal Stafa kishte pasur me të dy jugosllavët që kishin marrë pjesë në themelimin e Partisë Komuniste Shqiptare dhe që, hapur, kishin preferuar Enver Hoxhën, një njeri që në fakt nuk kishte pasur asnjë lloj aktiviteti personal në lëvizjen komuniste shqiptare. Një pjesë e këtij lobi, vinte nga grupi komunist i Shkodrës, grup ky, që edhe nën një vështrim të tendencës historike, nuk kishte pasur asnjëherë afrim me frymën jugosllave që po dominonte lëvizjen komuniste shqiptare pas themelimit të Partisë Komuniste. vijon…

Refleksione të një jete

Një jetë plot tallaze, ngjarje të mëdha, kthesa të forta, që ia vlejnë të shkruhen në një libër. Madje një i vetëm nuk mjafton. Politikani Spartak Ngjela ka vendosur të rrëfehet. “Përkulja dhe rënia e Tiranisë shqiptare 1957-2010″, titullohet libri 2 vëllimësh i avokat Ngjelës, i cili vjen për lexuesin përmes botimeve “UET Press”. Fillimisht lexuesit i prezantohet vëllimi i parë, i përbërë nga dy libra, ku përfshihen vitet 1957-1975, kohë që përkon edhe me arrestimin e Spartak Ngjelës dhe ndryshimet që do të vinin paskëtaj. Vëllimi i dytë pritet të dalë pranverën e ardhshme, dhe përbëhet nga libri i tretë dhe katërt, ku tregohet për periudhën e burgut dhe atë të pas viteve 1990. “Përkulja dhe rënia e Tiranisë shqiptare 1957-2010″ është një sinteze e ngjarjeve politike të Shqipërisë së një gjysmë shekulli, gjatë të cilave Ngjela apo familja e e tij, kanë qene protogonistë, kanë qenë viktima apo dëshmitarë të këtyre ngjarjeve. Por mbi të gjitha është një refleksion i qëndrueshëm i një njeriu që politikën e ka pasionin e jetës së tij.

SPARTAK NGJELA

[Brari]

vazhdimi..

--

Debati me Shehun në ’72: Jo pasardhës i stafetës suaj
Argumente Martë, Shtator 27th, 2011










Ngjela ne dasmen e Vladimir Shehut







“Unë, jo pasardhës i stafetës suaj”
Si e përzuri ish-kryeministri nga darka: Merreni, ky është i dehur

Gazeta vijon sot botimin e pjesës së dytë nga libri i ri i Spartak Ngjelës, “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare”. Çfarë ndodhi në darkën e dasmës së djalit të ish-kryeministrit Mehmet Shehu. Batutat e Ngjelës me Shehun për poezitë erotike, zhvillimet ekonomike dhe ato të drejtësisë. Refuzimi i Ngjelës për të qenë pasaardhës i stafetës së komunistëve të asaj kohe dhe përplasjet për ekonominë dhe drejtësinë sociale. Si pranoi kryeministri komunist se vlerat individuale nuk po vlerësoheshin nga regjimi, deri te batuta finale “kryengritëse” kundër vazhdimësisë: “Jo, jo atë stafetë. Unë, kurrë!”. Gazeta boton sot pjesë të një rrëfimi historik për ngjarje dhe personazhe, që sillen ashtu siç askush nuk e ka përfytyruar.

… Ky ishte pozicioni i Mehmet Shehut në atë darkë dasme në shtëpin e vet: kishte përpara një të ri që nuk e pranonte regjimin e tij, por edhe djalin e një bashkëpunëtori dhe miku të vjetër e në të njëjtën kohë edhe në një situatë politike që nuk dihej se nga do t’ia mbante. Ngjarjet në Kinë ende nuk dihej nëse do të rridhnin pro apo kundër kryeministrit shqiptar, por kryeministri shqiptar e dinte që Enver Hoxha po kërkonte të ndërronte kurs, sepse nuk kishte mundësi të mbijetonte pa një ndihmë financiare të ardhur së jashtmi. Do të ishin francezët apo do të ishte ndonjë shtet tjetër? Ja, kjo ishte pikëpyetja e kohës sepse për afrimin e Enver Hoxhës me amerikanët as që bëhej fjalë, por edhe afrimi me sovjetikët ishte krejt i pamundur për të dhe Shehu këtë e dinte mirë. Unë e shihja me vëmendje për të kuptuar se çfarë mendonte; a kishte ndonjë brengë të brendshme që mund t’ia shkaktonte mendimi se Hoxha po ndërronte kurs? Por e


Sot, në Universitetin Europian të Tiranës, do të promovohet libri i ri i Spartak Ngjelës, “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare”, botuar nga UET Press. Botimi është një rrëfim dhe refleksion për jetën e një ndër personazheve më karizmatike të politikës dhe shoqërisë shqiptare. Botimi i parë përmbledh refleksione dhe ngjarje të ndodhura në vitet 1957-1975, deri në burgosjen e Ngjelës.

kisha të pamundur. Ai donte të vinte në qejf dhe kërkonte alegri, ndoshta për të harruar atë që e shqetësonte së brendshmi me pyetjen se çfarë do të ndodhte në Shqipëri pas ftohjes me Pekinin? Por në dasmë ende nuk po fliste politikisht. Ai merrej vetëm me çiftin, citoi njëherë diçka nga kujtimet e Zheni Marksit për Marksin, e mandej filloi sërish që të krijonte përshtypjen e një dasme popullore. Dikur, pas një ore, m’u drejtua sërish mua e më tha që të bëhesha “dollibash” e të detyroja njërëzit që të pinin alkool sepse nuk kishte alegri. Dhe kështu u bë. Unë që i drejtoja të ftuarit të pinin nga një gotë raki e të këndonin. Kisha përpara të vetmin komunist real të regjimit të Tiranës dhe, të them të drejtën, ende nuk e di nëse kjo më revoltonte edhe më shumë kundër tij apo ma zbuste qëndrimin nga mendimi që ka shpesh njeriu për respektin ndaj bindjes së tjetrit, kur ajo është vërtet bindje. Pastaj, befas, Fiqreti, pasi vendosi njëfarë qetësie, duke i rënë me pirun pjatës së vet, kërkoi që unë të recitoja diçka për të qeshur nga poeti nomad K.Th.Spiri. Në fakt këtë gjë asaj ia kishte kërkuar nusja, Bardha, e cila e kishte biseduar më parë me mua. “Mos”, më tha Ladi tek pa që po ngrihesha nga vendi, por unë vijova: “Ai ka poezi të ndryshme; ka erotike, politike, shoqërore, cilat do të preferonit ju?”- pyeta për të fituar kohë, kur Shehu u përgjigj aty- për- aty: “Ndonjë nga ato erotiket”, tha me njëfarë qesëndie. Më erdhi për të qeshur, se e pashë që nuk e dinte se poezitë erotike të K.Th. Spirit ishin të gjitha për lirinë seksuale. “Poezitë e tij erotike janë shumë të hapura dhe nuk do t’i pranonte ambienti”, i thashë unë ndërkaq. Atëherë ai qeshi, duke më thënë me gjest që të bëja çfarë të doja, kurse unë fillova. U recitova capak vargje që ishin për të qeshur, e mandej nisa ta ngre ngapak stekën drejt qëllimit tim. Recitova ngadalë vjershën për shpikjet e racionalizmit, të cilat u kishin ardhur në majë të hundës intelektualëvë shqiptarë dhe Shehu ndenji disi i hutuar kur dëgjoi këtë: “Nuk është fjala për zbulime/ as për gjëra që s’janë thënë/ por, ne, sot, morëm njoftim, me thën’ domethënë”. Të gjithë po qeshnin, kur ai ndërhyri: “Nuk janë shpikje”, tha, “por ne po i bëjmë për herë të parë në Shqipëri”. Mezi po e mbante edhe për vete të qeshurën. Atëhërë unë e pashë që nuk do të ishte armiqësor kundër meje deri në fund, ndonëse kuptohej që më shihte me syrin e një kundërshtari që e ka pranuar në shtëpinë e vet dhe do ta respektojë. “Vazhdo, Spartak, vazhdo”, tha ndërkaq dhe unë vijova me ca të tjera që sërish godisnin regjimin, derisa erdha te ajo që vulosi gjithçka dhe që lidhej edhe me karakterin e tij e sidomos më formimin e tij intelektual. Por, pas kësaj që recitova, sikur ra një fashë shqetësimi në të gjithë tryezën, e unë po shihesha në sy me Kryeministrin shqiptar, kur i thashë se poeti K.Th. Spiri ka thënë: “Se këtu në vendin tim/ edhe kungulli ka kuptim”. Por ai nuk e mbajti më veten, u lëshua i tëri në karrige duke qeshur dhe pasi më tha: “Si, si”? e dëgjoi edhe njëhërë prej meje, po njëlloj, dhe, me një zë si prej të kënaquri tha: “Nuk qenka aq budalla sa ç’e bëjnë…bile s’është fare budalla ky K.Th. Spiri, poeti modern i Zagorisë”, dhe vijonte të qeshte, por e kuptova se nuk donte më që të vijoja sepse unë i kisha thënë kuintesencën e gjërave që rëndonin Shqipërinë e asaj kohe: lufta kundër intelektualëve me anë të kungujve. Por, ndërkaq, unë nuk mund të rrija pa shtuar, duke i thënë teksa po e shihja në sy: “Ka edhe më, edhe dy vargje të tjera”. “Thuaje të gjithën”, më tha, “ta dëgjojmë deri në fund”. Atëherë unë vazhdova me zë më të lartë: “Kungull mos të mbiftë fara / ngado shkoj më del përpara”.
Nuk kishte më asnjë lloj kompromisi; Kryeministri shqiptar ishte vënë në provë në darkën e dasmës së të birit, të asaj dite të cilën ai, që në krye të herës e kishte quajtur si shumë të gëzuar, më të gëzuarën e jetës së vet. Por ai po dëgjonte tani, rreth një dukurie që e kishte bërë të vuante edhe atë vetë sepse, ndryshe nga Enver Hoxha, e të tjerët përreth tij, dihej botërisht se Mehmet Shehu kishte veneracion për të diturin dhe nuk mbante asnjë injorant pranë vetes. Kishte nisur si poet, madje i ishte botuar një poemë për Luftën e Spanjës e titulluar “Vullnetari” dhe gjithmonë studionte, prandaj, në këtë pikë ndiente kontradiktë me regjimin që përfaqësonte. Ishte edhe i gëzuar për atë që sapo e dëgjoi të plotë, por edhe me merakun e kryeministrit që survejohej nga syri i madh ciklopik i Enver Hoxhës. Por sërish nuk u tërhoq, qeshte e qeshte dhe, mandej, ndërhyri me takt për të ndryshuar sensin e bisedës dhe të alegrisë së dasmës. Një


Mehmet Shehu

grup lab, po këndonte polifoninë e vet, me këngë të vjetra, shumë të vjetra dhe ai e gjeti rastin e më tha: “Të kam lënë mëkëmbës, por do të të pushoj, se nuk po vë qetësi e nuk po ma jep fjalën mua” “Këta janë në pushtet”, i thashë duke treguar lebrit me dorë, e ai sërish qeshi me një gjest ironik në fytyrë. “Më ke lënë në qoshé”, tha pas pak, me një zë të rreptë dhe u ngrit; foli diçka për të qeshur në lidhje më ca grimca humoristike që kishte ruajtur nga jeta si kryeminsitër, ca gjëra për Hrushovin e për ndonjë tjetër, e mandej më kërkoi mua që t’i shkoja te tryeza e tij. Kur iu afrova, më tha me një zë që nuk e dëgjonte dot e gjithë tryeza e dasmës, por vetëm ata që ishin pranë tij: “Kunguj ka sa të duash këtu, por, as unë e as yt atë, nuk jemi kunguj; për këtë të siguroj, madje jemi më të mençur edhe se ti”. Unë nuk i fola, por qëndroja i ulur përballë tij, e ai donte që t’i përgjigjesha. Ndërsa unë nuk fola. “Mbaji vath në vesh ato që të thashë, më tha, se unë nuk mbaj përgjegjësi për kungujt”. Po më habiste dhe desha t’i thosha se isha dakord edhe unë, kur ai u ngrit e më tha: “Ta pimë këtë gotë për idetë e Kiço Ngjelës”. Por unë nuk u ngrita nga vendi. “Ngrihu!”, tha ai dhe unë u ngrita. Unë i thashë ngadalë se nuk pija gotë alkooli për ide, por për shëndete sepse idetë mund të jenë të kundërta dhe janë personale. Por ai ngulmoi, duke mos e bërë veten, a thua se nuk i kishte dëgjuar fare fjalët e mia. E piva atë shëndet duke qeshur, por ngaqë e ndieu se unë kisha shkuar shumë larg me kundërvënien time, m’u drejtua në frëngjisht: “Pour l’economi planifice!” me një frëngjishte të pastër. Kuptohej se e kishte fjalën për vete e për tim atë, domethënë për ekonominë socialiste. Shehu ishte pa dyshim i vetmi komunist i atij regjimi, por edhe më i iluminuari. Nuk kisha se çfarë të bëja. Unë gjithë ditën tallesha nëpër Tiranë me ekonominë e planifikuar si për një nonsens ineficient dhe, ja, tani, ai po më kërkonte atë që do të më bënte qesharak, të paktën përballë shokëvë të mi që ishin atje. “Pour l’economi planifice” tha sërish kryeministri shqiptar, e përsëri frëngjisht, në mënyrë që të mos e kuptonin realisht drejt ata që nuk dinin frëngjisht. Atëhërë unë u ngrita dhe i thashë po në frëngjisht: pour économie planifieé, avec justice sociale”. Dhe ai mbeti për disa sekonda si i ngrirë, buzëqeshi thellë dhe e piu gotën me fund, duke më thënë se ajo shprehje kishte të bënte më idetë e tij e të Kiço Ngjelës. “Nuk e pranoj pa atë të dytën”, i thashë ngadalë dhe ai më hoqi vështrimin, duke më dhënë të kuptuar se duhej të shkoja në vendin tim. Justice sociale e kishte shqetësuar, si çdo kumunist tjetër të elitave të vendeve socialiste, që nga Moska e deri në Tiranë. Të gjithë këta hierarkë të komunizmit, i shqetësonte ajo shprehje: justice sociale. Në fakt i shqetësontë barazia në personalitet, ligji dhe zgjedhjet e lira, i kishte shqetësuar gjithmonë demokracia, prandaj ai heshti, kthehu kokën e nuk më dha më përgjigje edhe pse ia kërkova veçanërisht që të shprehej duke i thënë drejtpërsëdrejti “për atë të dytën”, domethënë, për drejtësinë shoqërore.
Edhe unë ashtu bëra, u ktheva në vendin tim dhe nisa të flas me Ladin. “Shumë mirë”, më tha Bardha, e po kështu edhe Ladi, i cili vijoi duke më thënë, “Mjaft me kaq”. Por Shehu po na ndiqte me sy. E kisha vënë re që ishte në gjendje që të kontrollonte të gjithë tryezën, me ca sy të shndritshëm që ruanin shumë gjëra brenda vetes. Tani atë e shqetësontë pa dyshim ajo avec justice sociale, që i kisha thënë unë, për të cilën nuk më ishte përgjigjur, por e kuptoja se atë po bluante në mendje, pikërisht atë, dhe isha i bindur gjithashtu se do të vinte sërish një çast që do të më pyeste diçka për drejtësinë shoqërore që i kisha përmendur, vetëm se ende nuk e kishte gjetur përgjigjen e vet, prandaj rrinte e na vështronte mua e Ladin dhe nuk bënte gjë tjetër. Por, tek bisedoja me Bardhën e Ladin, vrisja mendjen realisht se çfarë po mendonte në këto çaste Kryeministri shqiptar: a ishte edhe ai koshient se në Shqipëri nuk kishte drejtësi shoqërore? E pranonte normalisht atë gjendje terrori që sundonte në Shqipëri? Dhe, më në fund, a e kishte menduar ndonjëherë veten edhe ai si një viktimë e këtij sistemi tiranik që drejtohej e sundohej vetëm nga një njeri? Të gjitha këtyre pyetjeve ishte e pamundur që t’u jepej përgjigje në atë ditë sepse koha sigurisht që ua dha më vonë dhe vetë kryeministri shqiptar e gjeti veten tamam një viktimë terrori. Por gjithsesi, koha nuk është statike dhe ne tani po flasim për një kohë të përcaktuar, kur ai ishte ende kryeministër dhe e ndiente veten si të ishte suksesori absolut i Enver Hoxhës.
Por, isha ende duke menduar kështu, kur ai ia behu pas pak te tryeza jonë. Erdhi aty, e na kërkoi të ngriheshim në vallëzim. Të gjithë u ngritëm si me sustë dhe, pak si të ngrirë, dolëm te holli i shtëpisë, ku gjëmonte muzika. U ngrita edhe unë me Ladin dhe po rrinim e shihnim ata që po kërcenin, në një zhurmë e në të qeshura që më në fund sikur dolën edhe ato befas nga gjokset e të ftuarve të asaj dasme. Po rrinim duke biseduar gjëra të zakonshme, kur, në çast, që të dy pamë njëherësh se na u afrua kryeministri. Erdhi e qëndroi në mesin tonë, por kuptohej se nuk dinte çfarë të thoshte. Pashë Ladin në sy dhe ai m’u duk i tronditur. E kuptova se i druhej ndonjë përgjigjes time sarkastike. Shumë shpejt, me gjest më tha se duhej të heshtja dhe unë, menjëherë vendosa të mos flas. Kur ai m’u afrua e më tha me një frëngjishte korrekte në aksent: avec justice sociale dhe qeshi. Unë nuk fola, ndonëse përgjigjen e kisha në majë të gjuhës. “Borgjezia na akuzon se nuk kemi drejtësi shoqërore; ja, kjo është e gjitha”, tha ai, a thua se ishte në ndonjë konferencë nga ato të rëndomtat që bënin atëherë në Shqipëri. “Unë nuk ju akuzova, më duket”, i thashë unë, se m’u duk që ai po e kalonte bisedën në një lloj propagande që mua më bënte për të vjellë që prej vitesh. Por ai tani kishte marrë pozicionin e lartë të pushtetit dhe nuk donte t’ia dinte për asgjë. Po shihja nga afër poëer, dhe nga brenda sikur po më ngrihej një valë që kishte vite që desha ta zbrazja. Pashë nga Ladi dhe ai ishte bërë meit në fytyrë, gjë kjo që sërish më stepi, se, në të kundërt, kushedi se çfarë do t’i kisha thënë Kryeministrit. Ishte çasti kur mund të ndodhte gjithçka: impulsiviteti im si kundërshtar dhe mospranues i gjendjes aktuale, mund të përplasej me impulsivitetin e atij që kishte thuajse gjysmën e pushtetit në Shqipëri, e po priste ta merrte të gjithin. Por ai gjithsesi nuk po më linte fare radhë të flisja: “Ne kemi bërë një përmbysje shekullore në Shqipëri” – tha me njëfarë krenarie, e unë sërish nuk fola, - “por, ju rinia, nuk e njihni historinë tonë të paraluftës”. Unë nuk fola sërish dhe ai vijoi: “Barazia që kemi vendosur është vetë drejtësia shoqërore, sepse është heqja e shfrytëzimit të njeriut nga njeriu”. Ndenja capak çaste pa folur dhe tek u ndeshëm me vështrimin e njëri-tjetrit, i thashë ngadalë dhe qetë-qetë: “Po vlerësimin e vlerave individuale të të barabartëve, si e keni?” Në fakt, e kisha pyetur jo pa sarkazëm dhe gjithë brenda kontekstit të kungullit, me të cilin sapo kishim qeshur. “Jo mirë”, tha disi mendueshëm, duke më parë sërish në sy dhe u largua menjëherë nga ne të dy. Në fakt, ky qëndrimi i fundit i tij na kishte habitur të dyve; sidomos Ladin, i cili më tha pak më vonë: “Kurrë nuk mund ta mendoja që ai mund të bënte edhe një pohim të atillë”. Megjithatë, vetëm pasi dëgjova këtë përgjigje arrita të kuptoja pse kishte qeshur aq shumë me poezinë e kungullit dhe gjithashtu, u binda më në fund për atë që thoshin, se ai nuk e pranonte diskriminimin e intelektualëve të nivelit të lartë, pavarësisht se kuptohej që ishte një fanatik i regjimit komunuist. Ktheva kokën dhe e pashë se u kërkonte alegri njerëzve, por dikur, ai e kthehu edhe njëherë kokën nga unë e Ladi. Unë u largova dhe u ula pak me tej në poltronin e një tryeze të vogël që ishte vendosur në një si kthinë apo si në njëfarë llozhe të vogël. U ula se desha të mendoja, kur në krahun tim të majtë, barabar me supin tim, pashë befas një fotografi të Enver Hoxhës. Ishte bardhë e zi dhe e madhe. Një portret disi i frikshëm i Hoxhës, i ulur në një tryezë pune, ndonësë ai ishte duke qeshur. E pashë edhe njëherë dhe mendja më shkoi te kryeministri i asaj darke. Kishte krijuar një ambient të vetin, intim, me foton e Hoxhës. “Pse e mban kaq afër”, mendova dhe, menjëherë sesi më erdhi ndër mend mendimi që ky kryeministër ishte në lojë. “Teatër i madh”, thashë nëpër dhëmbë dhe kujtova edhe njëherë atë që më tha: “Ne kemi berë një përmbysje të madhe”. Dhe në fakt e kishin bërë dhe këtë gjë thoshte rëndom edhe ai që kisha në krahun tim të majtë dhe që ishte zoti i vendit. Në fakt, e gjithë plejada e tyre kishte bërë një përmbysje, por ende enuk kuptohej se çfarë do të sillte ajo përmbysje në historinë tonë. “Nuk kanë sistem eficient”, thashë pas pak dhe e mendova saktë se, ndryshimi që kishin sjellë këta komunistë që drejtonin me dorë të hekurt ishte i madh, por ata vetë e kishin ndërprerë sepse i trembeshin rrotacionit. “Urrejnë elitat”, thashë një gjykim që e kisha ndeshur kudo për komunizmin, “dhe prandaj sillen kështu edhe me popullin”. Ja, kjo ishte e gjitha: kishin marrë një pushtet në funksion të ndryshimeve drastike të zhvillimit, flisnin për industrializmin, për teatrin dhe letërsinë, kishin krijuar teatrin kombëtar dhe operën kombëtare, universitetin kombëtar, kishin masivizuar arsimin dhe, në të njëjtën kohë, nuk mund ta pranonin konceptin se dija kërkon progres permanent. Në fakt, ishin nisur për të sjellë zhvillimin me anë të industrializimit të vendit, por, bashkë me të, kishin krijuar inkuzicionin. Ishin izoluar nga Përëndimi sepse nuk mund të pranonin njeriun e lirë, i cili mund t’i konkuronte në pushtet. Kjo ishte arsyeja, që sigurisht se, si burim, vinte nga kreu i shtetit: Sekretari i Parë i Partisë së Punës, të cilin unë e kisha në krah, aty pranë. “Po tani, çfarë do të bëjnë?”, thashë dikur, para se të ngrihesha nga ai vend dhe u kujtova se kisha mendimin që do të dorëzoheshin, do të bënin një reformë kulturore në fillim, e cila patjetër që do të vijonte me një reformë ekonomike. “Duhet çliruar njeriu njëherë”, thashë duke u ngritur nga vendi, “e pastaj të çlirohet edhe ekonomia”, por kjo ishte e pamundur që të ndodhte sepse për treg të lirë nuk mund të flitej në pushtetin e tyre – kështu mendova, dhe sërish më erdhi për të qeshur me dollinë për ekonominë e planifikuar. Pastaj edhe për drejtësinë shoqërore që i kisha thënë kryeministrit dhe u drejtova nga tryeza. Ndërkohë, të gjithë ishin ulur sërish nëpër vendet e tyre dhe kështu bëra edhe unë.
Kur u ula, e pashë se Ladi ishte në formë. Kishte njëfarë gëzimi, që nuk i vinte vetëm nga dasma. Megjithatë, filluam të flisnim për atë që kishim parë, por ndiehej se edhe Shehu po na ndiqte sërish me sy. “Është në formë” tha Bardha që e kuptoi se ne po flisnim për kryeministrin, qeshi pak e, duke më parë në sy tha: “Nuk ka problem”. Por, tamam në këto çaste, Bashkim Shehu, djali i vogël i Mehmetit, më erdhi nga prapa dhe, në vesh, më tha: “Do të të arrestojnë!” dhe unë qesha, sepse ai ishte ende i vogël, ndonëse, që atëherë ishte i dhënë pas letërsisë dhe ishte kritik kundrejt regjimit. Megjithatë, sikur e ndieja që nuk do të përfundonte tamam mirë kjo festë, kur Shehu u ngrit sërish në këmbë, ngriti një dolli dhe pastaj më thirri sërish mua që të shkoja në tryezën e tij. Dhe unë shkova me një gotë verë, kurse ai rrinte ulur. Filloi të bisedonte për dasmën. Më tregoi një ndodhi të Hrushovit me Adenauerin, që e rrëfente me zë të lartë për ta dëgjuar e gjithë tryeza. Ndonëse nuk po fliste mirë për ata e ndieva se ai vuante që nuk kishte mundësi të takonte kryeministrat e tjerë të Perëndimit. Pastaj u ngrit në këmbë dhe me një gotë të mbushur gjysmë me raki i foli gjithë tryezës: “Kështu flet Spartaku, po, edhe ky, stafetën tonë do të marrë… Hajde Spartak, ta pimë këtë për stafetën tonë.” tha dhe priti nga unë. Ndërkaq unë u ngrita, por për disa sekonda sikur m’u përqendrua e gjithë mendja në një pikë, më dukej sikur kishte ardhur një çast kur duhej t’i flisja inkuzicionit mendimin tim dhe vendosa t’i përgjigjesha duke i thënë më zë të lartë: “Jo, jo atë stafetë. Unë, kurrë!”. Në të gjithë sallën sikur ra bomba. U bë heshtje, por ai sërsih ndërhyri me një takt që dukej se kërkonte të më mbronte: “Ky është i dehur”, tha, dhe bëri me gjest nga ata të shërbimit që të më afroheshin. Unë shkova sërish e u ula në karrigen time, por pas një minute, një shoqërues i Shehut, djali i dytë i tij, Skënderi dhe një shok tjetër, më morën për të ikur. Kështu më tha edhe Ladi me gjest dhe unë u largova për në shtëpi.

vijon nesër…

--


edhe ky stafeten tone do te marre.. i paska thene mehmeti..
lol

i ka ra pikes..

taku maj kulles se fidelit.. kenaqet kur poshte rrihet shteti shqiptar me hu e qellohet me shtize te flamurit.. polici i shqiperise..

qelluesit e rrahesit.. jan maska(kriminele qe terrorizonin miletin ne 97 e me tujte e deri tani) qe i ka paguar grumbulluar e sjelle me otopuz.. fatmiri i kadarese.. edvini i nexhit e rucua i stalinit.. e bollinua i komorres e kokdhimua i bebezise se betonit.. e klosi i pabesive..
te rrethuarit nga barbaret jan te votuarit e popullit..

kulmi..

..

[Brari]

kush na i psonis neper gazeta keto kujtimet e taku ngjeles..sepse jan shum interesante..

jan ca vite te asaj kohe qe taku i njeh mire..


mundesisht sillni dhe komente qe kan bere disa kur kan lexuar librin e takut..

psh tritan shehu ka folur dicka..

[angmokio]

“Se këtu në vendin tim/ edhe kungulli ka kuptim”.
“Kungull mos të mbiftë fara / ngado shkoj më del përpara”.

Hahahah .... shume i madh ky K.Th. Spiri.

[DYDRINAS]

“Libër me mllefe, Ngjela është me halucinacione”

» Dërguar më: 01/10/2011 - 13:39

Gilmana Bushati

Deputeti i Partisë Demokratike, Tritan Shehu komenton librin e Spartak Ngjelës, "Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010". Arsyeja e komentit erdhi për faktin se ai përmendet si një nga njerëzit, që diktatori Enver Hoxha i përdori në botën akademike për të spastruar pikërisht intelektualët me mendim properëndimor, proeuropian. Shehu përgjigjet se libri i Ngjelës është i mbushur plot me halucinacione dhe kjo në fakt, sipas tij, ka të bëjë me shëndetin e tij mendor. Sipas tij, në vitet 1960 dhe më pas, ai mezi siguroi që të vazhdonte shkollën për mjekësi, pasi kishte punuar më parë në prodhim, e pikërisht në Kombinatin e Mishit, për arsye thellësisht politike. Shehu thekson se Ngjelën e ka njohur si person që para 1990-ës dhe i është dukur si një njeri shumë ekstravagant, dhe e përmbledh në cilësimin e tij se ai ishte "djalë i Bllokut". Ai thekson se edhe dënimi i Ngjelës nga regjimi nuk erdhi si pasojë e mendimeve të tij demokratike, por sepse i erdhi radha të atit, Kiço Ngjelës, që të goditej nga Enver Hoxha, pra ishte pjesë e luftës brenda llojit. Pas ardhjes së demokracisë, deputeti demokrat thekson se ka pasur të njëjtin mendim për Ngjelën dhe se ai e ka shmangur në të gjitha mënyrat e mundshme përballjen me të, edhe kur Ngjela u bë pjesë e Partisë Demokratike.

Zoti Shehu, Spartak Ngjela së fundmi ka shkruar një libër kujtimesh, ku ndër të tjera ju përmend si një nga ithtarët e Enver Hoxhës dhe se keni qenë në ballë të sulmit kundër çdo gjëje europiane pas fjalimit të 6 shkurtit 1967. Si do ta komentonit këtë libër?

Unë nuk e kam lexuar atë libër, por nga sa kam dëgjuar, dua të them se së pari, realisht e kam të vështirë të komentoj halucinacionet e Spartakut. Ky është një problem i shëndetit të tij mendor. Ndërsa me absurditete të tilla personale unë nuk merrem. Së dyti, ajo që më ka rënë në sy nga komentet e dëgjuara për atë libër, është fakti se Spartaku jeton akoma me deliret e "djalit të Bllokut", gjë që manifestohet në manipulimet dhe në egocentrizmin e tij ekstrem. Nga ana tjetër, në libër të lë një shije shumë të keqe, ajo që është dhe një deformim i madh i historisë, përpjekja për të manipuluar të vërtetën dhe për të arritur në konkluzionin monstruoz, që demokracia në Shqipëri lindi brenda e nëpërmjet Bllokut. Në të vërtetë, ky bosht thellësisht i gënjeshtër që përshkon tërë librin, është padyshim edhe lajtmotivi në ato faqe. Në funksion të tij dhe të lidhur me këtë, aty gjejmë të pasqyruar kudo, megalomaninë patologjike të autorit. Këto tipare e bëjnë atë libër shumë të ngjashëm me "Kujtimet e Enverit".

Po për atë që thotë për ju konkretisht, çfarë mund të na thoni?

Si më është thënë, në fakt ai nuk thotë asgjë reale, sepse nuk ka çfarë të thotë. Ai vjell vetëm një mllef të grumbulluar e patologjik. Perceptimet dhe reaksionet e deformuara janë simptoma. Në vitet '60, unë kam qenë një nxënës i shkëlqyer gjimnazi dhe i mirënjohur në Tiranë, nga një familje me shumë vlera. Më tej, meqë nuk mund të vazhdoja direkt universitetin për arsye politike, u detyrova të punoja si punëtor në Kombinatin e Mishit, derisa mbas disa vitesh m'u dha mundësia të ndiqja studimet në mjekësi. Për hir të së vërtetës, dua të theksoj se dhe në vitet e studimeve u rrezikova jo pak herë të përjashtohem nga universiteti, po për të njëjtat arsye politike.

Ju më vonë u bëtë mjek shumë i njohur. A kishit ju lidhje pune me Bllokun në ato periudha?

Asnjëherë, as si individ dhe as si mjek nuk kam pasur të tilla marrëdhënie. Megjithëse unë drejtoja shërbimin e anestezi-reanimacionit në rang vendi, në shërbimin shëndetësor të Bllokut nuk kam qenë aktivizuar asnjëherë. Kuptohet qartësisht se pse ndodhte kjo. Unë për herë të parë kam hyrë në atë që atëherë quhej "Klinika Speciale", në vitin 1992, kur si ministër i Shëndetësisë vajta për ta transformuar atë strukturë të mbyllur nomenklature, në një klinikë të hapur të qytetarëve të Tiranës.

A e keni njohur Ngjelën në ato vite?

Shumë pak. Unë nuk kam pasur lidhje me Bllokun e njerëzit e tij. Shokët e miqtë e mi të afërm i përkisnin në tërësi grupeve të tjera shoqërore. Ngjela ka qenë më i madh se unë në moshë dhe e njihja si person në Tiranë, dhe të them të vërtetën, asnjëherë nuk më ka ngjallur simpati apo interes, gjë që transmetohej qartë. Gjithmonë e kam konsideruar si një njeri bosh dhe si një nga ekstravagantët e Bllokut, që e luanin këtë rol pikërisht se ishin të mbrojtur nga ajo strukturë. Më tej, ai në fakt u dënua, jo për veprimtarinë e tij "demokratike", si përpiqet të manipulojë, por për faktin e thjeshtë se i erdhi radha të atit të tij të goditej nga regjimi. Kështu ndodhi me shumë nga njerëzit e Bllokut të asaj periudhe, në ato rregulla loje.

Por ju më pas keni qenë në të njëjtin front, pra me të djathtën, e më vonë ai u bë pjesë e Partisë Demokratike. Si e keni njohur pas ardhjes së demokracisë Spartak Ngjelën, dhe cili ishte mendimi juaj për të?

Mendimi im për të ishte i njëjtë me atë të kohës së Bllokut. Një politikan aventurier, i pamoralshëm dhe pa besueshmëri. Asnjëherë nuk kam pasur as marrëdhënie pune dhe as shkëmbime mendimesh me të. Realisht, këtë gjë e kam evituar në mënyrë konstante, për vetë mendimin tim të pandryshuar që kam pasur gjithmonë për atë njeri. Në fakt, akoma dhe sot ai, as si politikan e as si autor nuk arrin të kuptojë apo të pranojë se demokracia tek ne nuk lindi dhe nuk erdhi nga Blloku, por që shpërtheu nga Lëvizja Studentore e Dhjetorit, nga universitetet, pjesë aktive e të cilave ishim ne, që u rreshtuam që ditët e para me të.

gazeta shqiptare

[drague]

kush na i psonis neper gazeta keto kujtimet e taku ngjeles..sepse jan shum interesante..

jan ca vite te asaj kohe qe taku i njeh mire..


mundesisht sillni dhe komente qe kan bere disa kur kan lexuar librin e takut..

psh tritan shehu ka folur dicka..

brar plaku im e ka pas "kolege mamane e Takut.

Kico ka qene burre i mire

[Brari]

drag,,

vera ..vera pojani..nena e takut.. thon ka qen e rrepte.. me miletin.. me vartesit etj.. kurse kicua kam degjuar se ka qen i afte e inteligjent e jo i ashper me punonjsit e ministrise..

mirpo..

ata kurre nuk diten te bashkohen.. e ti thon stop.. enverit..

sejcili.. hë se nuku e ka me muan kte radhe.. enveri.. he se ja hodha se me pa pa inat.. ose.. me foli nexhmija buza gaz..pra nuku do me fusin ne kte plenum..
e keshtu u genjyen te ngratet.. e nuku pipetinin kur ai u a hante kokat nje nga një..

pra kujtimet e takut kan vlera sepse sic thash ai e njeh kte "zone" shum me mire se shum te tjere.. po natyrisht jo cdo gje qe thot apo kujton ai eshte ashtu..

sillni pjes tjera..
ti dragush kurre nuku solle ndonje here dicka..

o je shum i mencur o je ko.qe dembelhaneje..
ne shoqeri ka lug e shat... merr e jep..

kam bindje se dhe kur ke luajtur futboll.. te kan len ne porte si gjytyrum se ske pas pik fantazie me dal ne sulm..
une.. merrja topin e nga porta ime deri te kundershtari..tribloja te gjithe e beja gol.. jo per vete..po me i gezu shoket e skuadres..

sdi a me kupton or tunxh..

[DYDRINAS]

“S’kam qenë Enverist, por gjimnazist”

» Dërguar më: 02/10/2011 - 10:48

Gilmana Bushati



Moikom Zeqo i quan të pasakta pasazhet e librit të Spartak Ngjelës, pikërisht në pjesën ku përmendet emri i tij. Ai i rrëzoi pra si të pavërteta këto pohime të bëra në librin “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010”, i cili doli nga shtypi pak ditë më parë. Zeqo shprehet qartë se ai nuk ka qenë asnjëherë pjesë e Komitetit të Rinisë së Tiranës. “Përmendja e emrit tim është një pasaktësi. Nuk kam qenë asnjëherë në Komitetin e Rinisë së Tiranës”, - sqaron shkurtimisht Zeqo në lidhje me pozicionin e tij në strukturat e regjimit komunist. Ngjela pretendon në libër si disa njerëz, mes të tjerëve edhe Zeqo ishin inkuizitorë, që “lulëzuan” pikërisht pas fjalimit të 6 shkurtit 1967 të Enver Hoxhës në lidhje me zakonet prapanike dhe fetare. E pikërisht pas këtij fjalimi Hoxha e shpalli Shqipërinë si vendi i parë ateist në botë. Në një deklarim të shkurtër për këtë çështje, Moikom Zeqo thekson se, në kohën që përmend Ngjela në libër ai ka qenë nxënës i gjimnazit të Durrësit. “Në atë kohë isha në Durrës pa mbaruar gjimnazin. As kam qenë tek shkolla “Naim Frashëri”, por tek gjimnazi “Mujo Ulqinaku”. As kam botuar asnjë shkrim për ngjarjet që thotë Ngjela”, - thotë Zeqo duke shtuar më pas se “sinqerisht më vjen keq”.

Libri

Në faqen 380-381 të librit me kujtime “Përkulja dhe rënia e tiranisë shqiptare 1957-2010”, të Spartak Ngjelës, ai bën një panoramë të situatës pas fjalimit famëkeq të Enver Hoxhës dhe se si ai lëshoi kundër intelektualëve të mirëfilltë, intelektualë që nuk donin frymën perëndimore, por që ishin njëkohësisht dhe politikanët e rinj. “Ithtarët e rinj të sistemit e kishin kuptuar shumë mirë se regjimi i kishte thirrur në ndihmë, madje vetë Enver Hoxha. Dhe të gjithë ishin të ekzaltuar e u hodhën me tërbim kundër çdo gjëje europiane që ata, jo vetëm që nuk e dëshironin, por dhe nuk mund ta kapnin. Shqipëria po bëhej ndërkaq vendi i vetëm europian ku antiqytetërimi ishte vlerë sepse kështu ndihej më i sigurt Enver Hoxha. Dhe ja disa nga emrat e tyre të shumtë. Në Universitetin e Tiranës Xhelal Gjeçovi, Estref Bega, Mehmet Elezi, Arshin Xhezo, Gjikë Kurtiqi e Tritan Shehu. Në Komitetin e Rinisë së Tiranës: Arilla Papajorgji bashkë me një bandë të tërë, emrat e të cilëve nuk po më kujtohen tani (njëri më i zi se tjetri, inkuizitorë të shkallës së lartë), Ilia Kongo, Moikom Zeqo, Timoshenko Pekmezi me të tjerë të kësaj specieje, që e kishin kuptuar se mllefi i tyre antiqytetërimi dhe antikulturë, përkonte me atë të Enver Hoxhës.”

gazeta shqiptare

[drague]

drag,,

vera ..vera pojani..nena e takut.. thon ka qen e rrepte.. me miletin.. me vartesit etj.. kurse kicua kam degjuar se ka qen i afte e inteligjent e jo i ashper me punonjsit e ministrise..

mirpo..

ata kurre nuk diten te bashkohen.. e ti thon stop.. enverit..

sejcili.. hë se nuku e ka me muan kte radhe.. enveri.. he se ja hodha se me pa pa inat.. ose.. me foli nexhmija buza gaz..pra nuku do me fusin ne kte plenum..
e keshtu u genjyen te ngratet.. e nuku pipetinin kur ai u a hante kokat nje nga një..

pra kujtimet e takut kan vlera sepse sic thash ai e njeh kte "zone" shum me mire se shum te tjere.. po natyrisht jo cdo gje qe thot apo kujton ai eshte ashtu..

sillni pjes tjera..
ti dragush kurre nuku solle ndonje here dicka..

o je shum i mencur o je ko.qe dembelhaneje..
ne shoqeri ka lug e shat... merr e jep..

kam bindje se dhe kur ke luajtur futboll.. te kan len ne porte si gjytyrum se ske pas pik fantazie me dal ne sulm..
une.. merrja topin e nga porta ime deri te kundershtari..tribloja te gjithe e beja gol.. jo per vete..po me i gezu shoket e skuadres..

sdi a me kupton or tunxh..

shko futi nai pershesh me kos Brar.
nuku jane muhabete mejhanesh kto.

edhe pse jemi anonim duhet te ruajm dicka private

[Brari]

nuk po te kerkon kush ty.. privatlliqe..

por perderisa lexon ketu.. duhet dhe te sjellesh shkrime nga gazetat.. qe te lexojn tjeret..

bejn fest ketu keta komshijt e mi ne oborr te pallatit..

sejcili del me nji gja..
dikush vjen me ibrik kafjeje..dikush me nji shport me rrush..dikush me nji shishe kokakoll..dikush me nji tas pasul..dikush me nji aparat fotografik e ben poza..dikush sjell karrike e stola..
mirpo kemi nja dy shqipo.. vec ulen e rrasin.. ne mall te te tjerve..e vet kurr nji gje qoft simbolike nuk e sjellin..
nji dit i thash..
cka po uleni ju ktu..
a kini sjell gja?
jo

hajt barni bethen.. e i perzuna te pacipet..

dhe ne forum.. po nji pal sjellin.. dote thote se e bejn nji far obligimi ndaj tufes..
disa kurre vec..pordhin nga i her ktu e ikin..

keta tipa..jan hileqaret edhe se..jemi virtual ketu.. sejcili tregon karakter..

pra dragush.. nuk besoj se punon me merkelin ne berlin e ske 1 minut koh te sjellesh nji artikull interesant..

sdi a mkuptoooveeee.. or taj..

kjo vlen per te gjithe..

..