Kur intelektuali shkel në dërrasë të kalbur,
vaj medet injoranti.
Monika Kadi Coulson
Kolorado, SHBA
Kam udhëtuar shumë këto kohët e fundit dhe dje ndërsa po mundohesha të lexoja disa shkrime paksa të vjetra, më zuri syri një shkrim për zotin Mërgim Korça, shkruar nga
z. Skifter Këlliçi. Fillova ta lexoj me kënaqësi duke menduar se e dija se përse bëhej fjalë, por mbeta vërtet e zhgënjyer që në rreshtat e para të shkrimit... Asnjërin prej këtyre dy zotërinjve nuk e kam takuar. Po ndërsa zotin Këlliçi e kam hasur në emisionet sportive në TV shumë vite më parë, me zotin Korça jam hasur vetëm në botën virtuale të internetit. Bëjmë pjesë të dy në të njëjtin grup përkthyesish (në internet)
dhe që në fillim më bëri përshtypje njohuria e tij e thellë e të dyja dialekteve të shqipes. Si një përkrahëse e flaktë e gjuhës standarde shqipe, fillova të hyj në diskutime argumentuese me zotin Korça rreth të dy dialekteve, si dhe rreth gjuhës standarde shqipe. Prej atyre diskutimeve zbulova njohurinë e thellë të zotit Korça rreth të dy dialekteve të gjuhës shqipe, si dhe prirjen e tij që të rishikohej norma letrare e shqipes duke i rishikuar edhe korrigjuar mohimet që i janë bërë dialektit qendër-verior, edhe pse vetë z. Korça është nga jugu. Prej atyre diskutimeve, zbulova gjithashtu pasurinë si edhe larmínë e gegërishtes, të cilën mund të them se e paskam njohur fare pak, edhe pse kam jetuar disa vite në Shkodër duke u diplomuar atje si mësuese ose nga që edhe vetë puna më ka bërë të punoj me plot shqiptarë nga Kosova. Mbaj mend se gjatë asaj kohe që diskutonim nëpërmjet mesazheve të shumta që shkëmbenim, zoti Korça më mori një ditë në telefon, dhe tepër i emocionuar, më njoftoi se më në fund ishte miratuar futja e mësimit të gjuhës shqipe në Universitetin Wayne State të Miçiganit. E urova me gjithë zemër dhe e pyeta zotin Mërgim se cilin variant do t'u mësonte studentëve të tij të ardhshëm, standardin, gegërishten apo toskërishten. Ai më tha se kurrë nuk dëshironte që të përsëritej, por me kah të kundërtë, faji i rëndë i bërë ndaj gegërishtes, e kësisoji ai të trashej akoma më shumë. Ai m’a argumentoi gjerësisht pozicionin e tij : Ç’ishte bërë ish bërë. Por tani, me vullnet të mirë e me dashuri ndaj gjuhës sonë, të punohej drejtë rimodelimit të gjuhës. Ajo, sipas zotit Korça, duhej ngjizur sa më arsyeshëm duke i shkrirë të dy dialektet në një njësí sa më të larmishme e të shtrirë fonetikisht e gjithashtu të pasur leksikologjikisht.
Pikërisht ky shkëmbim mendimesh çoi në atë që zoti Mërgim më tha se e gëzoi dhe e habiti së tepërmi: I kërkova atij të më regjistronte si mua edhe tim shoq me korrespon- dencë në klasën e tij të shqipes.
Po i kthehem tashti së rishmi artikullit të zotit Këlliçi. Pa patur dëshirë t'i hyj analizës së tij, apo shkaqeve të vërteta që e detyruan autorin ta nxirrte në botim, dua të them se është vërtet turp dhe zemërligësi të analizohet çështja në atë mënyrë. Një inxhinier mekanik, kur është i zoti dhe ka njohurinë e duhur, mund t'u mësojë të tjerëve gjuhën e bukur shqipe në të gjithë larminë e saj. Në të njëjtën mënyrë, një dikush që mund të ketë mbaruar për Gjuhë apo Letërsi dhe nuk është i përkushtuar ndaj asaj gjuhe apo letërsie, apo që ka një diplomë në xhep sa për emër, nuk ka se ç'u mëson të tjerëve.
Përkundrazi, ai ua bën lëndën të mërzitshme e të bezdisshme atyre që e dëgjojnë. Kam punuar shtatë vjet si mësuese, si në Shqipëri edhe në SHBA, dhe më ka rënë rasti t'i ndesh të dyja këto situata. Dua t'i them z. Këlliçi se do të kishte qenë më mirë dhe e ndershme që ai t'i kishte uruar punë të mbarë z. Korça si në aspektin e krenarísë kombë- tare e gjithashtu edhe lidhur me punën e tij të vështirë si profesor i një gjuhe kaq të larmi-
shme, në një universtitet të huaj.
Gjithashtu dua t'i them z. Këlliçi se do të kishte qenë më mirë që ai të kishte hyrë në diskutime gjuhësore me z. Korça para se t'i shkruante ato radhë. Nëse do ta kishit bërë këtë zoti Këlliçi, do ta kishit kuptuar se zoti Mërgim Korça jo se nuk di si t'i përdorë "ë"-të apo apostrofët, po mënyra se si i përdor ai, e shndërron gjuhën e tij në një gjuhë edhe më të ëmbël shqipe.
E konsideroj si fat dhe nder që jeta më solli rastin të njoh z. Mërgim Korça dhe të përfitoj prej njohurisë së tij të thellë të gjuhës shqipe. Ndërsa sinqerisht më vjen keq për zotin Këlliçi i cili, me letrën e tij, ia ka prerë rrugën vetes në këtë drejtim.
Nga ana tjetër uroj që një ditë ta takoj z.Korça dhe të më realizohet ëndra që unë dhe im shoq të studiojmë dhe të mësojmë nga leksionet e tij të shqipes sonë të pasur.
Me respekt,
Monika Kadi Coulson
Kolorado, SHBA
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt