Hida Halimi

[Ullmar Qvick]

Me përjashtim të poezisë së Mimoza Ahmetit, poeteshat shqiptare nuk janë ndier shumë në Forumin shqiptar. Dua të përmirësoj gjendjen pak, duke prezantuar një nga një disa poetesha nga Kosova.

Hida Halimi u lind në Radac të Pejës më 1948. Ajo ka botuar librat Vendlindjen ma zgjodhe ti (1993), Ai që nuk ishte Fidia (roman, 1995) dhe Njeriu im (roman 1997).

Profet i shthurur

Për një mijë vjet kurorë
Një herë bëmë dashuri
Si Zeusi me të bijën e Argut.
Ti deshe të më vrasësh.
Kur më shpure në Kurdistan
Më shite e stërshite
Për një duç opium
Për një turrë hurma
Për një fjollë ëndrrash.
U shita me nder virgjëror.
Për dashurinë tënde Xhibril Farishta.

Natë gjyqi

Gjithë natën e lume
Desha të them
Lava tesha
Fshiva troha
Dhe bëra shtrat me dy Profetë.
Nuk të thashë
Shtrydhnin rrush e lëpinin verë
Në trupin tim
Kur heshtnin, nga unë.
Nga strehët e Madridit
Nga bursat e Bagdadit
I pashë tek vinin short
Natë varri është po
Nuk do të them
Isha qyqe vetëm
Binte Temza erë meiti.
Falma ferrin
Përbuzja më shkel në fyt.
Ndoshta s’heshtën, Imzot.

Guri i shenjtë

Në baletin e kaltër të nëntokës sime
Seance spirituale.
Me gurin e Rrozetës në qafë
Edhe sonte loz për të gjithë Lordët e mi
Pikën në truallin e valë
Tërë natën e lume demonstroi
Enigmën e varur mes gjinjsh
Orë e madhe letrare. Qeshje sintetike,
Sens historik me paqe dhune.
Cilit shenjtor t’i falem o Zot, të gjithë janë
Fajdexhinj e pijanecë,
Kur vjen dita ikin në shtëpi, më lënë
Me Virgjilin që pat fërfëlluar pelerinën
Tek fsheh pjesët e plleshme me cilindër të zi,
Me Sokratin e tretur në lirinë e vetmisë
Që i pëshpërit kupës së fundit, mua apo Fedonit
I gënjyen këta fëmijë.

Dhe nisem

Copë pergamene që lëkundesh në tymin e duhanit
Rrjetë e përhime e dyshimit të pabesë.
Ia pashë vetëm dorën në xhamin e dritares
Që i djersa me ethe vere.

Unë tha, e fsheha testamentin
Në gjinjtë e bardhë tambël
Të reve që hedhin shamitë e shpresës,
Ua përhumba shtrigave të natës që enden
Në dimrin shterpë pa borë
Përgjojnë zërat e fëmijëve të messhekullit
Nën rrënjët tërthurë të shelgut plak brejtur Drini,
E lidha me mëgjitë e unazës sime, pa rrokje,
Atë natë kur Zeusi më zgjodhi për nuse
Në shkëmbin e thepisur të Risanit.

[macia_blu]

Ullmar, kjo ishte tema e munguar deri me tash, dhe te falenderoj qe e solle.
Duke pritur edhe poetesha te tjera nga Kosova, pasi vertete nuk kam as rastin as mundesine ta pasuroj biboteken time tev poezise me autore-femra nga Kosova.Poezia Kosovare eshte krejt elite...
me mirnjohje Elinda...

[Ullmar Qvick]

Duke falënderuar Elindën për fjalë të mira inkurajuese do të vazhdoj me një poeteshë e cila u bë e njohur jo vetëm në botën shqiptare por edhe në botën e madhe: Flora Brovina.

Flora Brovina u lind më 30 shtator 1949 në Skenderaj. Shollën fillore dhe të mesme ajo i kreu në Prishtinë. Studimet në Fakultetin e Mjekësisë i mbaroi po në Prishtinë. (Kunati im Avni A., shoku i saj i studimeve, më tregon se Flora normalisht erdhi në Fakultet e hipur mbi një motocikletë të tipit "Vespa", diçka më shumë se e rrallë në atë kohë, shënimi i Ullmarit). Një kohë (1973-1981) punoi gazetare më të përditshmen ”Rilindja” në Prishtinë. Ka punuar edhe me redaktimin e revistave ”Kosovarja” dhe ”Teuta”. Flora Brovina ka botuar disa vëllime me poezi: ”Verma emrin tim” (1973), ”Bimë e zë” (1979), ”Luleborë” (1988), ”Mat e çmat” (1995) dhe ”Thirrje e Kosovë” (1999, në kohën kur ajo ishte në burgun e Pozharevacit në Serbi).
Në vitin 1999, në një kohë kur fati i Flora Brovinës pas arrestimit ishte i panjohur, ajo mori Çmimin Tucholsky për vitin 1999 ’in absentia’ nga PEN Klubi Suedez. Fati i saj u diskutua shumë, Televizioni i Tiranës bëri një emision special me pjesëmarrjen e mikeshës së Florës Natasha Lako, u angazhuan mjaft intelektualë edhe jashtë botës shqiptare për lirimin e saj. Dhe vërtet, ajo u lirua.

Gruas

ç’ruan
në zbehtësinë e fytyrës
në aneminë e fjalës
ç’fsheh

barrën e dhjetë
apo vitet e tua

ç’ruan
në zbehtësinë e fytyrës
zërin e t’yt shoq
apo në përkëdhelje të humbur

ç’ruan në aneminë e fjalës
këngën e heshtur
apo një pranverë të sosur

ç’ruan
kur përkund kohën në djep
ç’ruan
ç’fsheh





Liria

Liria
Fluturim zogu
Në dritare

Zgjim mëngjesi
Duar hapur

Është
Hënë
Prapa grilave
Liria
Erëgruri
I porsakorrur

Lojë e fëmijëve
Gaz e vaj

Është
Grua
E çliruar nga barra

Liria
Foshnjë kuqërreme
Në parzëm nëne

Si duket oh si duket
Liria

(Vazhdon)

[Ullmar Qvick]

Gjarpri

Në themel të shtëpisë
I ftohtë
Në këmbë e dorë
Gjarpër
Rrotull meje
Gjarpër
Ndërron lëkurë
Ti ndërron lëkurë
E gjarpër je
Rrotull meje


Verma emrin tim

Nëse më njeh – e di emrin tim
ka emrin e fluturimit
nëse e di emrin tim mos më thirr fluturim
Nëse më ke parë – e di kush jam
i kam krihet e thëllëzës
nëse e di kush jam mos më thërrit thëllëzë

Nëse ke dëgjuar këngën time – e di si këndoj
vëlla e kam bilbilin
nëse e di si këndoj këngën mos ma ndal

Nëse lotët i urren – e di se unë nuk qaj
qyqen nuk e kam fis
nëse e di se nuk qaj mos më thuaj se nuk ndjej

.................................................. .......................................
Me kaq përfundon prezantimi i poezisë së Flora Brovinës
Tema vazhdon .....

[Ullmar Qvick]

Edi Shukriu ndoshta është më e njohur për veprimtari politike, ndër të tjera si Kryetare e Forumit të Gruas të LDK-së, se sa për krijimtari politike. Ajo u lind më 1950 në Prizren, dhe ndër librat e botuara shënohen Sonte zemra ime feston (1972), Gjakim (1979), Lkeni i Hasit (1980), Syri i natës (1986), Kthimi i Eurikidës (1987) dhe Nënqielli (1990). Poezia e Edi Shukriut kërkon mjaft nga lexuesi, me pasurinë e saj të fjalëve të rralla.


Përtej vetes

Përtej vetes me flatra ngrihem
zdirgjem errësirave të ferrit

nga thellësitë e kohës
njomem e ngopem me urtësi
e rrënjët kalben
therra shkurra e egërsirë ngel
shçirrem pa frymë sy zgurdulloj

përtej vetes me flatra ngrihem
se si më rrëmben marri e kohës


Poema e heshtjes

Kot jashtë bie shi
as e shton as e mungon
kotësinë e së pamundshmes

nga zhaurimë e thekamtë
asgjë s’bëzan s’pipëtin

heshtje e mallkuar
e ke me mua

vallë s’mund ta arrijë gjithësinë tjetër

hupnishtë e pamundësisë fiktive
të marrtë djalli
me gjiret që rrëmbejnë

jashtë bie shi
se si e nxin poemën e heshtjes


Kthimi në Prizren

Ec përgjoj
në skuta kërkoj në ajër
diku janë strukur
e frymojnë

dëgjoheshin denbabaden
rrugëve të moshuara
hapëronin
deri te dyqani në Arastë
përreth Shatërvanit

e nxitonin tutje
S’është e mundur të zhduken
të gjitha llapashitjet e këmbëve
të zbathura
trake-truket e nallënave
e gjurmët e këpucëve me shoje

gjallërojnë
shtresumet e karabojës
te rrëzët e ledheve
frymojnë nga kalldërmi i çrrënjosur
e rikthehen nga pullazet e përgjumura
vrujojnë nga arkadat e rempujve
e hapërojnë në kohë

gurët e hamamit
i thithin në vete
e motohen

[Ullmar Qvick]

Sot do të ju jap disa poezi nga Miradije Ramiqi e cila më duket shumë e afrueshme dhe me një puls intim emocional, që shumë më pëlqen. Miradija u lind më 1953 në Pozharan të Gjilanit. Ajo ka botuar Drithërime ngjyrash (1981), Shi në pasqyre (1990) etj.

Klithmë kohe

Në kufje zëri tingëllim
Në anën tjetër alo Evropë alo Amerikë
Në jetën tonë kufijtë nuk kanë rëndësi
Në zgjedhjen e numrave të shumtë
Zbusim dhembjen tonë të thellë

Në kufje të thëlle prekemi
Në një natë Ëmbëlsi e largët

Loti mbjell e shëron plagë
Dashuri pse rri aq larg
Dashuri pse ikën aq shpejt

Nyje malli lidh ditët-netët
Ëndërron përjetimet me ty
Në kthimin tënd Farë e fatit tonë
Mbjell dhembjen e bardhë

As shkrimet e këtyre vargjeve
Nuk e sherojnë dhembjen tonë
Nga malli për ty o shpirt i trazuar

Ëmbëlsi e largët Një natë të qetë
Thellë prekemi në kufje telefoni
Në anën tjetër zbusim dhembjen
Tingëllimë zëri
Alo Amerikë Alo Evropë
Alo, alo Kosovë Prishtinë Ulpianë Dardani
Alo Prishtinë Alo alo Kosovë
Thellë prekemi në dheun e shtrenjtë
Kosovë Alo …

Prishtinë, 2000


Etje

Derisa krijova portretin tënd
Loti i përzjeu ngjyrat

U shtjen gota

Lotin e dhembjes
Dashurinë e ngjyrës
I piu pëlhura

U thye gota

Derisa e hetoja praninë tënde
Ngjyrat i përzien loti
Ku mbeti portreti yt i gjorë

Vallë, ç’u bë me etjen


Uria artistike

Çdo njëzetekatër orë
Ndjejmë Uri
Hamë Gjuhë
Lëpijmë Buzë
Puthim Sy
Kafshojmë Veshë
Ngopemi Dashuri
Kështu
Pak nga pak
Ikim nga vetëvetja
Mbyllemi në kornizë
Pak fare pak
Bëjmë
Vetëvrasje artistike

[Ullmar Qvick]

Shumë aktive si poeteshë ka qenë Qibrie Demiri, vjershat e saj gjenden në botime të ndryshme kulturore nga Kosova dhe mërgimi. Qibrie Demiri u lind më 1957 në Sazli të Ferizajt. Ajo ka botuar një seri librash, ndër ta Buzëqeshja s’është larg (1981), Flurudhë (1985). Gjithësia si qershia (1987), Ta shoh borën si gotën (1989) dhe Këmbët e erës (1994).

Jam shpirt i butë

më kurse nga ngjyra e zezë
nga fjalët që s’thuhen
jam shumë shpirt i butë

mos më le fillikat në fushë
si kulumri e egër
jam shumë shpirt i butë

më kurse nga erërat
nga pluhuri që çojnë hamshorët
jam shumë shpirt i butë

s’jam e qullur më beso
di të gurohem më shumë se ti
veç jam shpirt i butë

Në mungesë të kuptimit

assesi ta gjej barin
që shëron thembrat e përgjakura
nga këpucët e ngushta

gjithçka është deformuar
udhët numrat zemrat
veç kërmijtë lëvizin shlirëshëm

s’ka kuptim kënga as ëndrra
koha ështe për qenie të dyfishta
për qenin që shëron plagën e vet

Ndërrimi i trajtave

ditët
kanë pirë ujin e ndyrë
orë e çast ndërrojnë trajtat
ndërrojnë peshën
unë në pus shoh sytë
mbi zemrën e fundosur

nëpër faculetën e qullur
si ta ngrehi jetën zhagas
në kantën e bërllogut
ta derdhi monotoninë
bliri është tharë
puset kanë shteruar
e lus zotin për një pikë shi
buzët të më njomen

(Vazhdon)

[Ullmar Qvick]

Shetia me kufoma

Veshur kam vdekjet e miliona njerëzve
Me gjithë kufomat e Reçakut në zemër
E frikën zënë për bishti
Hy në Unterkunfist Baraka nr.3
Me trishtimin mbathur

Gjunjët si purtekë më dridhen

Në Barakën nr.3 Majdanek
Më mbyllen veshët me dhembje
Syve koha më hedh hi
Kur shoh këpucët e
Maria Bieliekës

Ua shkundi pluhurin nacist ngadalë
Gjithë udhët e botës i shetis me to
Dhe piskas
Nxjerr dhembjen e shekujve

Maria ebreje
do të jetë gëzuar
nga lotët e mi
që ia lanë këpucët


Prekja e vdekjes

Ta hash mëngjesin me vdekjen
Drekën ta shtrosh mbi të
T’i mbledhësh troshat
Nëpër dhëmbët e saj
Është pejzazh trishtimi

Në vend të jastëkut
Kokën ta vësh mbi fytyrën e saj
Tërë natën të dëgjosh
Krrokamat e saj
Dhe të heshtësh
Derisa ta futësh
Vdekjen në arkivol

Është si ta kapërcesh
Hijen e djallit

(Vazhdon)

[Ullmar Qvick]

Për mrekulli, kur kisha botuar paralelisht këtë seri në Forumin e Kosovës, erdhi motra ime e shpirtit Mjellma pikërisht me dicka që më mungonte - një poezi të bukur dhe të përshtatshme për të prezantuar Shqipe Malushin..... sepse vetë kam vetëm një poemë të gjatë prej asaj, Kthimi, tepër e gjatë për këtë temë! Shkruan Mjellma jonë e dashur:

Vlaqko nuk do me merresh meni nëse ja bashangjes kësaj teme edhe ca vargje të një mike shumë të dashur për mua!



Shqipe Malushi ka lindur më 3 maj 1955 në Pejë. Pasi kryen shkollën e mesme në vendlindje,shtrëngohet të studiojë farmacinë në Beograd.
Nuk ia do shpirti dhe do të provojë me gjuhët e huaja,fillimisht mbi frengjishten,pastaj me psikologjinë dhe përfundimisht diplomon në Albanologji.
Pasioni për udhëtime e coi në Nju-Jork të Amerikës. Jeta e re.Preokupime të reja.Plane të shumëta.Prapë nevoja për kërkime të reja.Lexon shume.Shkruan poezi,tregime të shkurta,ese,drama,skenare filmash,por edhe romane.Pas diplomimit ne Sarah Lawrence Collage (1985),punon asistente në Company Editor the Publisher,magjistron artet e lira në Universitetin e Nju-Jorkut (1988).
Cmimin letrar për tregime nga New York State Foundation for the Arts,por edhe të shkrimtarit të vitit nga Shteti i Nju-Jorkut. Aktivitetet në njohje të cështjes shqiptare,ligjerata në Manhattan College,New School for Research...



Po i sjelli ca vargje nga libri i saj PER TY

Burgu

Endërr mbi shtratin e
Gjetheve
Të buta
Të Zymta
Të Hijeshuara me ngjyra
Të përhirta
Lakuriq
Të dy,si fëmijë
Të frikësuar
Dëshironim atë që
Ishte e ndaluar
Nga jeta

Një zë psheretiu
Në kokën time
Nuk Guxon
Mos me prek
Gjakun e huaj
Një zë ulëroi
Nga brendësia jote
Mos i prek plagët
E vjetra
Më le të lirë

Pastaj në prangat
Tona,të netëve
Të shtëruara
Ngadalë, ngadalë ,ngadalë
Zhdukem
Nen gjethët e imagjinatës
Dikur larg, larg shumë larg
Per t'u fshehur përsëri
Nga sytë e botës
Së dehur

Aty në një kënd të
Burgut
Për ne gurgullon
Jeta
Dëshira
Dhe ngjyrat e ylberit
Mos më zgjo


Ikja

Ika nga pellgu i syve tu të thellë
Nga Shikimi yt depërtues
Gjer në thelb të shpirtit tim
I maskuar me gënjeshtra

Ika nga kërkimi yt, fluturimthi
Nga frika ime e vjetër
Qe si rrjeta e merimanges theronte
Muret e botës sime laramane

Ika nga ledhatimi yt i butë
I dashurisë së pastër pa njolla
Që mund të ndizet flakën e pameshirë
Te yjeve të vdekur me vite

Ika nga ti, nga vetja , nga hyjnit
Dhe kërkova përsëri të fshihem
para syve tu që më përcillnin
Në cdo kënd duke më zhveshur

Me respekt
Mjellma

[Ullmar Qvick]

Naime Beqiraj, e lindur në Pejë më 1967 ka botuar librat Mbi Siparunt (1990) dhe Maket Kosova (2000).

Vjeshtë me grila

Kur nisesh për botë
Saranda
në jug të Arbërisë

Një më pak se shtatë grila
hekura të gjera balkoni
s’e kap një pëllëmbë Joni

Hekur përzier me suvalë
grilat më sjellin sall
forma trupi të pulëbardhës

Mbishkrimi ”Butrinti”
nga larg më vjen së prapthi

Kur kthehesh nga bota
Sarandën e gjen në derë

Sarandë, tetor ’90


Ecje

Po të ishe lojtar
mund t’i shkoje pranë

podiumi s’është vrap i atit

kë të mësoje
para se të përgjakin mishin e thoit
para se t’i shkulin gishtat

s’e hedh hapin
përplas këmbët
gju më gju

1993

Kukumqefas

Eci me verbim
e s’ja humbi
pamjen e zhveshjes

jo vaj obelisku
verboi oborrin
dhe dritën jeshile

le A P
po as dallëndyshja
nuk e pa Grykën
Nuk na i heq Dri
as Lumbardh
gjithë të shputave
As vetë
më e vogël se vremçi
nuk ia gjeta as çerekun

shkurt, ’98

Vëllamadh

Fort i dashtun
me u ndje keq

me e mallkue veten po pse
të parin plumb gjoksit

kur e di këngën e Tedelit
e var vajin e hijes së pishës

e mbarove vetë dashjen
sa të pikëlloi agimi rrugës

i dashtun sa s’ka
me e shkue kor dashjen

Pejë, 1994

(Vazhdon)