Hasan Prishtina [1873-1933]

[fegi]

Shtypi grek mbi vrasjen e Hasan Prishtinës

«Mua n`idenë t`eme patriotike nuk ka muejtë as nuk do të muej me më shtrue ari i të tanë botës, por as mënia e të tanë armiqvet»¹.

Nuk ka dyshim se Hasan Prishtina mbetet një nga kampionët e nacionalizmit shqiptar. Jeta e këtij personaliteti mishëron në vetvete skenat tragjike të krejt kombit, e veçanërisht Kosovës. Me një veprimtari të pasur patriotike që nis qysh herët, ai hyri në skenën e historisë në momentet më kritike. Brenda konteksit të këtij shkrimi i cili bën fjalë vetëm për pjesën e fundit të jetës së Hasan Prishtinës, shkurtimisht po paraqesim mendimin tonë.

Në rrymat e mendimit politik shqiptar pas Kongresit të Lushnjes të vitit 1920 u konfiguruan dy grupime me kahe të kundërta në lidhje me çështjen e Kosovës. Një grupim i kryesuar nga Hasan Prishtina, Hoxha Kadri dhe kosovar të tjerë të cilët çdo lëvizje të shtetit shqiptar e shihnin në funksion të zgjidhjes së kësaj çështjeje, kjo nëse e kërkonte nevoja edhe me luftë. Dhe grupimi i dytë ishte i mendimit se në radhë të parë duhej siguruar stabiliteti i brendshëm dhe garancia ndërkombëtare për pjesën e mbetur të këtij shteti. E pasi të arrihej kjo, do krijoheshin kushtet objektive për të menduar për Kosovën.

Kështu real-politika përplasej me moral-politikën, çka solli një polarizim të skajshëm. Sidomos pas ardhjes në fuqi të Ahmet Zogut të cilin padrejtësisht Hasan Prishtina dhe disa patriotë kosovar e shikonin si pengesë. Bile ai njihet si një nga organizatorët e atentatit të Vjenës në vitit 1931, ku mbeti i vrarë truproja i mbretit Major Llesh Topallaj. Gjë për të cilën gjyqi politik e dënoi me vdekje në mungesë. Nuk ka fatkeqësi më të madhe se sa mos bashkimi i këtyre dy rrymave, e si rrjedhojë edhe e Hasan Prishtinës me Ahmet Zogun.

Megjithatë historia flet çka ndodhur e jo si do të dëshironim ne të ishte.

Vrasja e Hasan Prishtinës ka ndodhur më 14 gusht 1933 në orën 2 mbasdite, në Selanik, ku i vrari kishte shkuar tek i vëllai i tij Ymeri, i cili njihej si pronarë i madh tokash dhe tregtar. Sipas gazetës greke “Maqedonia e Re” të datës 15 gusht në orën 2:50 mbasdite oficeri i policisë Sotiriu kishte marë në pyetje vrasësin Ibrahim Çelo, shqiptar nga Resnja e Maqedonisë. Vrasësi kishte pohuar se aktin e kishte kryer nisur nga motive politike, sipas tij i vrari ishte komit dhe bashkëpunonte me komitetet bullgaro-maqedonase, me qëllim vrasjen e mbretit të Shqipërisë, Ahmet Zogu. Sipas tij H.Prishtina e kishte detyruar për t`u berë kryetar i bandës e cila do të realizonte vrasjen. Duke i premtuar shpërblim para dhe pas aktit të planifikuar. Ky i fundit e kishte kundështuar një gjë të tillë. Më pas Hasan Prishtina e kishte njoftuar të vinte në Selanik, se do t`i ngarkonte një punë e cila bënte 5 mijë dhrahmi në muaj. Vetëm 14 ditë para vrasjes ata ishin takuar, dhe vrasësit i ishte thënë se tashmë kishte ardhur koha të bëhej vrasja patriotike kundër Zogut dhe ministrave të tij. Kjo ishte dhe “puna” për të cilën e kishte thirrur. Pasi Çelo nuk kishte pranuar duke i kërkuar Prishtinës të mbante premtimin, ky i fundit i ishte përgjigjur: “Nuk të solla këtu të jap para për sytë e bukur, ose shko në Bullgari të marrësh dhjetë komitë e të vrasësh Zogun, ose ik prej këndej. Pas kësaj Çelo ëshë revoltuar dhe e ka goditur menjëherë Prishtinën, duke skuqur rrugën ku po bisedonin deri në atë çast².

Ndërsa H.Prishtina do varrosej në mënyrë madhështore, me qivurin e mbuluar me flamurin shqiptar nga patriotë të ardhur anë e mbarë botës, vrasësi Ibrahim Çelo do vritej në sallën e gjyqit. Si çdo vrasje politike enigmat nuk munguan...

Disa akuzojnë Zogun, dhe pse jo, përse Hasan Prishtina duhet legjitimuar dhe pastruar nga çdo përgjegjësi? Si organizator i disa atentateve ndaj tij e kishte mbushur kupën...

Megjithatë kjo alibi me kalimin e viteve ka ardhur duke u fashitur, e ja përse. Që kur ndodhi vrasja, avokati i Çelos, J.Marçellos në vrasjen e H.Prishtinës shihte gishtin e Jugosllavisë. Siç dihet Italia kishte kohë që nxiste dhe financonte irredentistët kosovarë dhe bullgaro-maqedonët kundra Mbretërisë Jugosllave. Diplomacia e saj shikonte tek H.Prishtina një nga krerët e komitetit të kosovës i cili kishte kohë që i shtyrë dhe nga ajo vetë po përpiqej të nënshkruante me Ivan Mihailovin, kreun e revolucionarëve bullgarë, një plan bashkëpunimi. Dhe bashkarisht të nisnin aksione me karakter guerrilo-luftarak për përmbushjen e aspiratave të tyre. Shfaqja e një rreziku potencial përpara Jugosllavëve i shtyu ata për eleminimin e H.Prishtinës. Një pistë e tillë trajtohet dhe nga gazeta greke “TOFOS” e Selanikut nr.7557, datë 18.8.1933. Prandaj menduam se publikim i saj do të ishte me interes historik për shuarjen e kuriozitetit të çdo lexuesi.

“Si e shohin Serbёt vrasjen e Hasan Prishtinёs³”

Vrasja e Hasan bej Prishtinёs ёshtё karakteristike se prodhoi e bёri pёrshtypje tё madhe nё Beograd. Asnjё gazetё dhe asnjё parti nuk mungoi tё theksonte se nё personin e tё vrarit u zhduk njё nga armiqtё mё me rёndёsi tё politikёs Serbe nё Shqipёri bile, edhe njё prijёs i rrezikshёm i shqiptarёve tё jugut. Ky sfadisfaksion i pёrgjithshёm ka rёndёsi politike. Drama e Selanikut dёshmon se presionet e jashtme pёr ndryshimin e sotёm nё Shqipёri, arritёn nё njё pikё tё mprehtё. Italia nga perёndimi dhe Jugosllavia nga lindja shtёrngojnё me gjith fuqinё e tyre jetёn e brendёshme tё Shqipёrisё. Italia pёr tё krijuar baza tё reja e pёr t’a lidhur pisk qeverinё e Tiranёs, ndёrsa Jugosllavia pёr tё spastruar defitinivisht influencёn Italiane.

Nё labirinthin e diplomacisё ballkanike

Ndjenja e papёrmbajtur e kёnaqёsisё pёr kёtё vrasje, domosdo nuk ёshtё e mjaftueshme pёr tё treguar se kёtё e organizuan Serbёt. Tё paktёn pikёpamja zyrtare pretendon, sipas atyre qё u shkruan, se direkt ose indirekt ka pjesё dhe “Bela Ruka” nuk janё veç se fantastike. Nё kulisa flitet shumё. Dhe megjithё qё hetimet mund tё hedhin dritё mbi gjёra tё habitshme, prapё Beogradi ёshtё i qetё. Askush nuk do tё mundohet tё shkoqisё se ç’janё gatuar rreth kёsaj vrasjeje. Askush! Se drama e Selanikut ёshtё nga ato drama misterioze qё mbyten nё korridoret e errёta tё ministrive tё jashtme ose janё objekt i marrёveshjeve tё fshehta dhe tё intrigave tё pazbuluara. Shumё kanё pёr t’u shkruar pёr Çelon, por askush nuk ka pёr t’a zbuluar dorёn misterioze e cila i dha revolverin.

Çelo’ja i ashtuquajtur pemёshitёs i Resnjes, me pasurinё e tij reale ose fantastike, do tё mbetet njё personalitet i errёt me fund tё paditur.

Askush s’ka pёr t’a ditur kurrё nёse oborri i Tiranёs e lajkatosi apo Beogradi e fantazoi. Diplomacia ballkanike ёshtё labirinth!

Greqia dhe Jugosllavia kundёr Shqipёrisё

Por edhe nga rasti mё i ngatёrruar njeriu mund tё nxjerrё konkluzione. Tё shquaj, t’i marri erё, t’a ndjejё esencёn e çёshtjes e cila nuk ёshtё dhe nuk duhet tё jetё dёshirё pёr Greqinё.

Jo vetёm se kjo dramё u zhvillua nё tokёn greke, por pse Greqia interesohet absolutisht pёr veprimet e propogandave tё huaja mbi tokёn shqiptare. Nga dy pikёpamje. E para, se Shqipёria ёshtё shtet me minoritet tё madh grek dhe e dyta se, do tё kish interes tё konsolidohet mё nё fund njё situatё e brendёshme mё e qёndrueshme dhe e shpёtuar nga influencat e huaja nё Shqipёri. Por kjo dёshirё, mundet mbase tё mos jetё edhe dёshirё e tё gjithё fqinjёve tё Shqipёrisё. Beogradi tё paktёn i sheh çёshtjet shqiptare me objektiv tё ndryshёm. Si mbas konceptit tё tij, regjimi i Zogut ёshtё njё rrezik i pёrhershёm pёr sigurimin e kufijve dhe njё kёrcёnim i brendshёm, deri sa gjithё qarku i Kosovёs dhe njё pjesё e Manastirit banohen me popullsi shqiptare me ndjenja tё gjalla kombёtare.

Prandaj nuk ёshtё njёsoj me Greqinё, Jugosllavia e sheh Shqipёrinё me tjetёr vёshtrim dhe tregon njё interes krejt tё ndryshёm.

Beogradi u kёnaq me kёtё spastrim

Hasan Prishtina ka qenё njё kryeministёr i djeshёm i Shqipёrisё. Po kush garantonte se nuk do tё bёhesh dhe kryeministri i nesёrm? Çёshtjet shqiptare janё shumё tё rrjedhshme dhe askush nuk e di nёse Zogu do tё pajtohesh me Prishtinёn. Ose se politika italiane nuk do t’a sillte nё fuqi si njeri tё besueshёm. Si do qё tё qe evolucioni i çёshtjeve, si do qё tё kishin ardhur punёt, i vrari Hasan Prishtina, do tё ishte armiku mё i pazbutur i Serbisё duke u interesuar mё shumё se çdo gjё tjetёr pёr lirimin e popullsisё shqiptare tё Serbisё. Dhe aneksimin e tyre nё shtetin Shqiptar.

Ky fakt e pёrcakton pёrfundimisht qёndrimin e politikёs serbe kundrejt vrasjes. Prandaj serbёt u kёnaqёn me lajmin e zhdukjes sё njё kundёrshtari tё tyre tё konsideruar tё rrezikshёm, i cili u kish krijuar kaq e kaq çёshtje me atё komitetin e famshёm tё Kosovёs nacionalisto-revolucionare dhe manifestimet e pandrojtura tё bashkёpunimit me organizatat kryengritёse maqedono-bullgare.

Tendenca Serbe dhe influenca Italiane nё Ballkan

Nga ana tjetёr vrasja e Hasan Prishtinёs pёr Serbinё nuk ёshtё vetёm njё ngjarje e kёnaqshme. Ёshtё njё ndihmё e konsiderueshme politike pёr keqёsimin e situatёs sё brendёshme tё Shqipёrisё, gjё qё i ndihmon tepёr politikёs serbe. Qysh prej minutit qё miqёsia italo-shqiptare u zhvillua nё njё dominim gradual tё influencёs italiane, qё manifestohet me tensione tё qarta tё ndёrhyrjeje nё çёshtjet e brendёshme tё shtetit tё ri, Beogradi nuk rri i qetё. Tirana nuk ёshtё mё kryeqyteti i njё shteti fqinj, i cili kёrkon tё zgjerohet nga toka nё kurriz tё Serbisё. Ёshtё qendra ose njё nga qendrat e influencёs italiane dhe aktivitetit tё saj nё ballkan, aktivitet i cili kthehet mё shumё kundёr tendencave serbe.



__________________________________________________ _____
¹Deri në vdekje, Gazeta “Ora e Shqipnisë”, Vjenë, 22.V.1928.
²Gazeta “Demokratia”, 26.8.1933.
³Arkivi i Ministrisë së Punëve të Jashtme, Dosja 98, Viti1933, f.284-287.

[Dar_di]

Një dokument austro-hungarez i datës 20 dhjetor 1912 nga Shkupi, që i dërgohet shkëlqesisë së tij, kontit Berthold në Vjenë, paraqet qëndrimin e dy pjesëtarëve të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, Hasan Prishtinës dhe Nexhip Dragës lidhur me çështjen e ardhmërisë së Shqipërisë, përkundër asaj se ata ishin të burgosur në Kalemegdam të Beogradit. Dokumenti bën fjalë për kërcënimet e vazhdueshme që serbët i bëjnë Hasan Prishtinës, Nexhip Dragës dhe të burgosurve të tjerë në Beograd, për të nënshkruar një akt i cili do të kundërshtonte pavarësinë e Shqipërisë. Ndër të tjerash, dokumenti thekson se sado që të bëhen përpjekje të tilla torturash e kërcënimesh, ata nuk do të nënshkruajnë një akt i cili ishte në kundërshtim të plotë me synimet e tyre për shqiptarët dhe Shqipërinë, pra pavarësinë e Shqipërisë në kufijtë e saj etnikë.

Pjesë nga ky dokument:

“Sikundër që më njofton personi konfident i imi, tani afër ka ardhur prej Belgradit këtu një tregëtar shqiptar nga Gjakova me emrin Ibrahim, me qëllim që të sjell në dijeni të konsullatës i ngarkuar prej parisë shqiptare të internuar në Belgrad, midis të cilëve Nexhip bej Dragës Hasan beut dhe Shaban pashait, se serbët me anë të kërcënimeve duan që ti shtrëngojnë ata për të dhënë nënshkrimet e tyre kundra pavarësisë së Shqipërisë. Në qoftë se është e afërt një indipedencë e Shqipërisë ata nuk do të nënshtrohen edhe sikur të përdoren tortura...”


Dar_di

[Dar_di]

Promovohet monografia "Hasan Prishtina-Truri i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare"

Skenderaj, 16 maj – Është promovuar monografia "Hasan Prishtina -Truri i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare", të autorit të kësaj ane, Bedri Tahiri. Ceremonia promovuese u mbajt në sallën e Bibliotekës në Shtëpinë e Kulturës, e cila e mban emrin e heroit, në prani të shumë dashamirëve të librit e të historisë dhe udhëheqjeve komunale të komunave të këtij regjioni. Ky aktivitetit kulturor u mbajt në kuadër të "Java e dhurimit të librit", të organizuar nga Drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport, përkatësisht Bibliotekës Komunale në Skenderajt.

Në fjalën e tij, Xhavit Aliu, drejtor i Bibliotekës, e ka quajtur Hasan Prishtinën, figurën më të çmuar të atdhetarit, deputetit, diplomatit, ideologut dhe arsimdashësit të shquar demokrat e largpamës, të historisë shqiptare, dhe shëmbëlltyrë për të gjithë brezat. "Sot nuk kemi thjesht një promovim libri, por kemi edhe një përkujtesë për figurën e heroit kombëtar Hasan Prishtina, patriotit të shquar me prejardhje familjare nga Palaci i Drenicës", ka thënë ai.
Sipas tij, autori i monografisë ka paraqitur tërë jetën dhe veprimtarinë e begatë të heroit që nga gjeneza e familjes së tij, shkollimit, atdhedashurinë, përkushtimin e tij për përhapjen e arsimit shqip, rrugët e vështira, etj.
Kanë folur edhe prof Zenun Gjocaj, prof dr Liman Rushiti, Bedri Shyti, etj, përfaqësuesi i strukturave komunale të Skenderajt, Feriz Zeqiri.

Vet autori Bedri Tahiri, pasi ka thënë se të gjitha çka ka pasur të thotë i ka shkruar në libër, e ka ripërsëritur një kërkesën e kahershme, për ngritjen e shtatores se Hasan Prishtinës në kryeqytet, para Rektoratit të Universitetit të Prishtinës. "Këtë kërkesë e kam bërë edhe para 2 vitesh, në simpoziumin për Hasan Prishtinën, dhe shpresoj qe kjo të realizohet nga institucionet tona shtetërore, për ti dalë sado pak hakut këtij heroi kombëtar", ka arsyetuar Tahiri, i cili është autor i mbi 15 veprave të ndryshme, kryesisht historike.

KOHA Ditore

[Dar_di]

AMANETIN E HASAN PRISHTINËS, IDEOLOGUT KRYESOR TË SHQIPËRISË ETNIKE, DUHET ÇUAR NË VEND!

Shkruan: Ramadan PLLANA

Ribotim:
Ky shkrim është botuar për herë të parë në albaniapress dhe në ueb-faqe të tjera në shtypin e kohës më, 6 Gusht 2009.

(Përkujtim me rastin e 78 vjetorit të vrasjes mizore të këtij vigani të Shqipërisë Etnike)

- Luftën dhe kundërshtimin ndaj copëtimit do ta ndaloj vetëm kur të çlirohet dhe të bashkohet kombi im.

- Dhe, para se gjithash, ruhuni nga mallkimi i historisë dhe mos e harroni atë kur të jepni mendimin tuaj! (Hasan Prishtina)
Më 13 gusht mbushën 78 vjet që nga data e 13 gushtit të vitit 1933, ku në qytetin e Selanikut u vra në pabesi ideologu i Shqipërisë Etnike Hasan Prishtina nga tradhtari, Ibrahim Çelo.

Hasan PRISHTINA (1873 – 1933)


Hasan Prishtina, strategu i shquar i Pavarësisë së Shqipërisë, kurrë nuk u ndalë së luftuari për çlirim e bashkim kombëtar, për bashkimin e të gjitha trojeve shqiptare, aty ku i thonë bukës bukë e ujit ujë. Heroizmi dhe fryma e tij, edhe pas trupit të vrarë nga tradhtia e Ahmet Zogut e me ndihmën e Serbisë fashiste, do të ndikojë e gjallërojë, dhe ende frymëzon, deri në Ribashkimin e të gjitha trojeve shqiptare, gjerë sa të bëhet Shqipëria Etnike.

Atdhetar i paepur, me pendë e me pushkë, i shquar që luftoi për lirinë e Pavarësinë e Atdheut, pastaj për demokratizimin e jetës së shtetit shqiptar, për çlirimin e Kosovës dhe viseve të tjera shqiptare nga zgjedha serbomadhe dhe bashkimin e saj me Nënë Shqipërinë. Lindi në Vushtrri në një familje bujare, të shpërngulur nga Polaci i Drenicës kreshnike. Mësimet e para i kreu në Vushtrri.
Këtu, në qytetin e lindjes, do ta kryej edhe gjimnazin e ulët (Iptidai) ku do të edukohet e frymëzohet, për dije e për atdhedashuri, prej pedagogut drenicak Hafëz Arifi nga Prekazi. Studimet e mesme i kreu në gjimnazin frëng të Selanikut, ku do ta mësoi edhe gjuhën frënge e do të njihet me veprat e iluministëve francezë, Volterit, Monteskie, Zhan Zhak Rusos, etj; kurse, studimet e larta i kreu në Stamboll për shkencat politiko-juridike. Në kryeqytetin otoman krijoi lidhje të ngushta me bashkatdhetarë të dalluar dhe do të lexojë shpirtërisht veprat e vëllezërve Frashëri, Pashko Vasës, Hoxhë Tahsinit, etj.
Në vitet 1908-1912 u zgjodh tri herë deputet në Parlamentin osman si përfaqësues i Vilajetit të Kosovës në Prishtinë, të cilin e përdori si tribunë për mbrojtjen e të drejtave kombëtare të shqiptarëve. Nga kjo kohë do të njihet me mbiemrin Prishtina, përpara quhej Hasan Vuçiterni. Hasan Prishtina, kurrë nuk i vuri interesat personale mbi ato shoqërore e kombëtare. Në parlament luftoi për të drejtat e shqiptarëve, për njohjen zyrtare të kufijve të Shqipërisë, për hapjen e shkollave shqipe, për administratën shqiptare në Vilajetet shqiptare, që ushtria shqiptare të shërbejë në Shqipëri me oficerë vendas, etj. Dha kontribut të madh në hapjen e shkollave shqipe si dhe në hapjen e Shkollës Normale të Elbasanit më 1909 ku do të dërgonte djem nga Kosova e Dibra duke u ndihmuar edhe financiarisht, ku drejtor ishte Luigj Gurakuqi. Mu nga mirënjohja dhe nga një frymëzim i lartë për kontributin e Hasan Prishtinës, Luigji do të shkruaj: «Rroftë atdhetari i shkëlqyer, ky engjëll i Shqipënies së mjerë! Istoria e kombit t’onë me shkronja t’arta, me shkronja të shkelqyera do të shkruajë ndër faqet e’ saj shërbimet e mëdha, punët e shënuara, që qëndrojnë sipas çdo lavdimi, të cilat asht tue bâmun deputeti i adhurueshëm ndër deputetet t’onë Hasan be Prishtina në fushë atdhesie. . . brez pas brezi, ati dhe bir pas pas biri zembrat e djegura t’atdhetarëvet emënin t’uaj kânë me bekuar, dhe një shtat i shkëlqyeshmë, një shtat i mermertë që do të ngrehet për ju, pasi moti të kalojnë, kaa me leçitun për para botës së qytetënueme, që një komb i gjithë ju ka detyrë!» («Bashkimi i Kombit» nr. 25, 25. II.1910).

Qysh nga janari i vitit 1912 ai do të mbajë mbledhje të fshehta së bashku me Ismail Qemalin, në lagjën «Taksim» të Stambollit dhe do të vendosin për organizimin e Kryengritjes së Përgjithshme të Armatosur në Shqipëri. Për këtë vendosmëri e kishte paralajmëruar edhe Parlamentin otaman, kur ky(Parlamenti) nuk merrte parasysh kërkesat e deputetëve shqiptarë, kërkesat e drejta të tyre për një autonomi të Shqipërisë, ku ndër të tjera deklaron: «…një ndër të parët që do marrë në dorë flamurin e revolucionit, ndofta i pari ndër të parët do të jem unë». Kështu gjatë pranverës së atij viti fillon përgatitjet e një kryengritje me karakter të përgjithshëm kombëtar duke u lidhur me besa –besë me tribunët popullorë, Isa Boletinin, Bajram Currin, Idriz Seferin, Ahmet Delinë, Mehmet pashë Dralla, kushëririn e vet Zejnullah Begu, etj. Pas një lufte, me betejat triumfale midis 5 majit-18 gushtit 1912, kryengritësit shqiptarë në krye me Hasan Prishtinën e çliruan Vilajetin e Kosovës. Toskë e Gegë ia besuan ngritjen e flamurit kombëtar në Shkup më 12 gusht 1912. Me marrjen e Shkupit, kryengritësit shqiptare i çliruan te burgosurit qe ishin mbi 1 000 vete, e shtinë ne dore post telegrafin dhe suspenduan shume qeveritarë dhe administratorë turq dhe përkrahës te tyre ne Shkup dhe shumë qytete tjera të Vilajetit të Kosovës.
Me 18 gusht pas një zhagitjeje të gjatë të përgjigjes qeveria turke doli zyrtarisht se i pranon 12 pika nga 14, kërkesat e njohura me emrin “14 pikat e Hasan Prishtinës”, sa kërkonin me marrëveshjen e Prishtinës kryengritësit shqiptarë. Kryengritësit shqiptarë të Kosovës u “demobilizuan” me kërkesë të Hasan be Prishtinës, me arsyetim se Qeveria Osmane -Turqia i ka pranuar “14 kërkesa të kryengritjes”… Mirëpo, shkaku ishte tjetër dhe pikërisht i natyrës së dobësive të disa krerëve kryengritës për të qenë konsekuentë për ta ndjekur strategjinë e Hasan Prishtinës deri te bërja e shtetit shqiptar. Qe, çka thotë Hasan Prishtina në kujtimet e veta: « Në tjetrën anë Ibrahim Pasha filloi me i lëmue kryetarët tjerë qi shkuen m'e vizitue edhe nisi me u perpjekun me të gjith fuqin e vet per me shti dasin në mes t'onë. Sidomos filloi me perfitue në ma të mirën mënyrë prej padijes së Riza Beg Gjakovës e të fanatizmit fetar të tij. Riza Beg Gjakova e mandej edhe Isa Buletini filluen me thanë: "Na nuk duem autonomi edhe nuk mund të dahemi prej osmanlive". N'anë tjeter filluen me u perpjekë me konsulin serb në Prishtinë. Konsuli do t'i u ketë thanë se do tu epte armë, mbasi ma vonë, morën prej Serbisë shumë pushkë. Gjendja ishte tue shkue për ditë e ma keq… Por në njenën anë Ibrahim Pasha e në tjetrën konsulli i Serbis kishin mërrijtë me futë farën e dasis në mes t'onë me propaganda qi bajshin nën dorë. »

Kryengritësit shqiptarë, ndonëse arritën ta çlirojnë Kosovë nga perandoria osmane, Fuqitë e Mëdha: Rusia, Anglia, Franca, Austro-Hungaria, Italia… duke qenë kundër interesave shqiptare, intensifikuan fuqishëm aktivitetet e tyre diplomatike, për të penguar realizimin e formimit të një shtetit shqiptar (me kufij etnik) në Ballkan. Në tetor 1912 shpallet lufta e parë Ballkanike, me pretekst çlirimin e vëllezërve të tyre. Në fakt, me anë të saj pretendoheshin territoret shqiptare.

Hasan Prishtina, është burgosur më 26 tetor të vitit 1912, nga Ushtria okupatore serbe kur e pushtoi Shkupin. Ndërkaq, në fillim të vitit 1913, tre Qeveritë, ajo e Italisë, Anglisë dhe Austro-Hungarise me anë të një memorandumi kërkuan në mënyrë ultimative lirimin e menjëhershëm të Hasan Prishtinës nga burgu dhe ajo ndodhi.

Shtetit të Pavarur Shqiptar që u pranua në Konferencën e Londrës, më 1913, ia copëtuan tokat verilindore dhe jugore të banuara me shqiptarë. Vendimi i këtillë u soll si kompromis, me qëllim që t’i iket keqësimit të marrëdhënieve mes vet Fuqive të Mëdha. Me vendimin e këtillë në masë të madhe u kënaqën pretendimet e shteteve tjera ballkanike, por nuk i morën parasysh interesat kombëtare të popullit shqiptar për krijimin e shtetit të tij etnik që paraprakisht u shprehën në Kuvendin e Vlorës.

Në vitin 1913 është kthyer në Shqipëri dhe u ngarkua nga Ismajl Qemajli me detyrën e Ministrit të Bujqësisë në Qeverinë Kombëtare të Vlorës.

Gjatë Luftës së Parë Botërore ishte kthyer në Kosovë dhe duke shfrytëzuar rrethanat e kohës, nën okupimin e Austro-Hungarisë do të bëhet përsëri promotori i arsimimit të shqiptarëve duke hapur shumë shkolla anembanë Kosovës.
Gjithashtu, në mënyrë sekrete, pengonte regrutimin e shqiptarëve në njësitë ushtarake austro-hungareze për t’i dërguar në frontin e Galicisë, kundër Rusisë.

Gjatë kësaj kohe bëri përpjekje për të riaktivizuar Lëvizjen Kombëtare edhe në Shkup e rrethinë që ishte pushtuar nga Bullgaria, ku, më 1917, u burgos nga policia bullgare. Hasan Prishtina, do ta thejë dritaren e qelisë së burgut duke shpëtuar nga zhdukja e sigurt; në këtë rast do ta lëndojë rëndë njërën këmbë nga e cila do të vuajë shumë kohë.

Me themelimin e komitetit "Mbrojtja Kombëtare e Kosovës" në Shkodër më 1918, të udhëhequr nga Hoxhë Kadrija (1878-1925) u zgjodh anëtar i tij, ndërsa në dhjetor të vitit 1919 Komiteti e ngarkoi si kryetar të delegacionit të tij në Konferencën e Paqes në Paris ku do të kërkonte bashkimin me shtetin kombëtar shqiptar të Kosovës e të viseve të tjera shqiptare në Jugosllavi. Në këtë komitet ishin edhe këta atdhetarë të njohur: Bajram Curri, Avni Rrustemi, Sali Nivica, Hysni Curri, Bedri Peja, Azem Galica, Elez Isufi, Sotir Peci, Sotir Kolea, etj.
Në veprimtarinë e tij të pashembullt do të ketë pengesa të mëdha, si nga ana e shteteve shoviniste ballkanike, Serbisë, Greqisë, Malit të Zi, Bullgarisë, të përkrahura nga Fuqitë e mëdha, sidomos nga Rusia e Franca, dhe nga tradhtarët shqiptarë me damkë, nga Esat Pashë Toptani, Ahmet Zogu, Ceno beg Kryeziu, etj.
Hasan Prishtina, ishte një nga promotorët më aktiv në përgatitjen dhe organizimin e Kongresit të Lushnjës 1920 dhe në prill të vitit 1921 u zgjodh deputet i Dibrës në Parlamentin shqiptar. Në dhjetor të vitit 1921 kryesoi një ndër qeveritë më demokratike të vendit, por nga presioni i reaksionit të bejlerëve, në krye me Ahmet Zogun, jep dorëheqje, për të mos qenë shkaktar i ndonjë vëllavrasje kombëtare. Pastaj, duke parë ambiciet e sëmura personale të Ahmet Zogut për pushtet, Hasan Prishtina bëhet një nga drejtuesit e organizatorët kryesorë të lëvizjes antizogiste të shkurt-marsit 1922. Gjatë viteve 1922 dhe 1923 u shqua si kundërshtar i vendosur i reaksionit të brendshëm. Shquhet si luftëtar për mbrojtjen e "Zonës neutrale"të Junikut nga forcat serbe dhe ato zogiste, si udhëheqës i lëvizjes nacionalçlirimtare dhe i çetave kryengritëse në Kosovë kundër sundimit serb. Hasan Prishtina, mori pjesë aktive në përgatitjen e Revolucionit Demokratiko-borgjez të Qershorit të vitit 1924, luftoi për vënien në jetë të programit të qeverisë demokratike të dalë nga ky revolucion. Në shtator të vitit 1924 në krye të një delegacioni në emër të komitetit "Mbrojtja Kombëtare e Kosovës", shkoi, së bashku me Fan Nolin, Luigj Gurakuqin, Bajram Currin e Bedri Pejanin në Lidhjen e Kombeve në Gjenevë ku protestoi kundër barbarizmave mbi popullsinë shqiptare të qarqeve shoviniste serbe në Kosovë. Në këtë rast, Sotir Kolea, në gazetën dyjavore « L’ALBANIE », që dilte në Losanë të Zvicrës në gjuhën frënge, do të shkruan më 19 janar 1919 shkrimin me titull: Une voix d’Albanie ( Një zë i Shqipërisë), ku ndër të tjera do të thotë « …Dans l’appel si noblement et si virilement patriote qu’on va lire, c’est la voix de tout le peuple albanais, depuis des siècles assoiffé de liberté et d’indépendance, qui retentit. Dans les circonstances actuelles, notre peuple ne pouvait trouver d’interprète plus fidèle et plus autorisé que le groupe de patriotes qui se pressent autour de M. Hassan Béy Prishtina, signataire, en leur nom, de la supplique à M. Wilson. ) (…Në apelin aq fisnikërisht e me aq burrëri atdhetare që do ta lexojmë, është zëri igjithëpopullit shqiptar, i etur qysh me shekuj, për liri dhe pavarësi, zë që jehon. Në rrethanat aktuale, populli ynë nuk do të gjente përfaqësues më besnik dhe më me ndikim se grupi i atdhetarëve që janë rreth z. Hasan Bej Prishtina, në kërkesën që i bëjnë Z. Wilson, në emër të tyre.)

Pjesë nga letra e Hasan Pishtinës, drejtuar presidentit të ShBA-ve, Wilsonit në Paris gjatë Konferencës së Paqes hapur më 18 janar 1919:

18 dhjetor 1918

Në këtë çast solemn, ne, përfaqësues të dy milionë e gjysmë shqiptarëve, të popullit më të vjetër të gadishullit të Ballkanit…ju lutemi të shqyrtoni aspiratat e kombit tonë…dhe të na jepni mundësinë t’ia paraqesim këto aspirata Konferencës së Paqes. Për shekuj të tërë. Me gjithë fatkeqësitë e panumërta kundër të cilave i është dashur të luftojë, kombi ynë ka ruajtur gjuhën, origjinalitetin, zakonet, doket dhe traditat e veta. Për pesëqind vjet populli ynë ka kundërshtuar në mënyrë më të vendosur shtypjen otomane dhe më në fund e detyroi qeverinë turke të bënte lëshime të konsiderueshme nëpërmjet Kryengritjes së 1912-ës. Është e vërtetë se Konferenca e Ambasadorëve, që u mbajt më 1913 në Londër, njohu një Shqipëri të pavarur, por shumica e shqiptarëve kanë mbetur jashtë kufijve të këtij shteti…Kombi shqiptar, ka bërë aq sakrifica për realizimin e idealit të vet kombëtar dhe ka derdhur aq gjak për këtë qëllim…Ju lutem, zoti president, të ushtroni ndikimin tuaj me qëllim që gjatë negociatave, që do të zhvillohen lidhur me çështjet që kanë të bëjnë me të ardhmen e Shqipërisë, të thirret për të marrë pjesë në Konferencën e Paqes një delegacion i popullit shqiptar për të parashtruar e për të argumentuar aspiratat dhe kërkesat e kombit shqiptar.

Pranoni, zoti president, sigurimet e respektit tonë të thellë.
Hasan bej Prishtina
(AQSH i RPSH, F. 251, D. 9 f. 122. Origjinali frëngjisht)

Pas dështimit të revolucionit të 1924-ës u largua jashtë Atdheut. Gjatë tërë kohës në mërgim (1925-1933) qëndroi në krahun më të përparuar të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. E vazhdoi luftën kundër regjimeve diktatoriale e monarko fashiste, kundër tiranisë zogiste në Shqipëri dhe zgjedhës shoviniste serbomadhe në Kosovë. Nën drejtimin e tij, u themelua "Komiteti i Çlirimit të Kosovës" i cili veproi jashtë vendit krahas Komitetit të Çlirimit Nacional.
Hasan Prishtina, luftën çlirimtare në Kosovë u përpoq ta lidhë e ta bashkërendojë me luftën e popujve të shtypur ballkanikë. Disa herë u bë nismëtar i bashkëpunimit me përfaqësuesit dhe organizatat nacionalçlirimtare të Maqedonisë, të Bosnjës, të Kroacisë e të tjerë që vuanin nën zgjedhën e regjimeve shoviniste të huaja. Hasa Prishtina, kërkonte respektimin e të drejtave kombëtare të të gjithë popujve ballkanikë gjë që do të arrihej sipas tij me krijimin e shteteve kombëtare në bazë të parimit të vetëvendosjes, duke përjashtuar çdo formë të hegjemonisë së pushtuesve serbë, malazezë, grekë e bullgarë. Gjashtë herë e dënuan me vdekje xhonturqit, feudali e vegla e Serbisë Esat Toptani, qarqet shoviniste serbomadhe dhe tri herë qeveria e Ahmet Zogut.
Më 13 gusht 1933 u vra në Selanik me atentat nga agjentët e Ahmet Zogut në bashkëpunim me qeverinë jugosllave. Hasan Prishtina, ka lënë një varg artikujsh si edhe kujtimet e tij për kryengritjen anti-osmane të 1912 që kanë vlerë për historinë e lëvizjes sonë kombëtare e demokratike. Në vitin 1977 eshtrat e tij u sollën nga Selaniku në Kukës.

Hasan Prishtina, ideologu i Lëvizjës Kombëtare shqiptare, në gjithë këtë veprimtari atdhetare e kishte pasur jetën në rrezik, si nga Ahmet Zogu ashtu edhe nga armiqtë e kombit shqiptar, nga agjenturat serbe, e të tjera armiqësore.
Ishte shpifur, madje edhe shpallur tradhtar nga propaganda e Beogradit dhe regjimi i Ahmet Zogut. Ai, e kishte parë rrezikun e Shqipërisë nga Ahmet Zogu dhe klika e tij, m´u për ketë do t’u propozojë, qysh më 1921, Azem Galicës, i cili qe i gatshëm ta vriste, vetëm e priste urdhrin prej udhëheqësve atdhetarë; Gurakuqit, Nolit dhe Bajram Currit .

Vrasjen e Zogut, e propozoi duke u thënë: «Të vritet Zogu! Të vritet sa nuk na ka vrarë! Më dhimset Shqipëria! », por këta nuk deshën t’i përlyejnë duart « me gjakun e vllaut», si dhe nuk deshën të ndizej pushka me krahinën e Matit, prej nga ishte Zogu. Kundër shpifjeve dhe ndjekjeve do të shprehet shumë herë; kështu në gazetën « Ora e Shqipnisë » që dilte në Vjenë, më 22 maj 1928 në shkrimin « DERI NË VDEKJE » ai do të deklaron: …Por në vend të kolltukut me turp në Stamboll preferova kryengritjen me nder në malet e Kosovës. Akuza, shpifje, kërcënime rreziqe nuk më kanë frikësue kurrë deri më sot e kundërshtarët e mijë le të jenë të sigurt se nuk do të më frikësojnë as mbas sodit. Unë, kam një rrugë të caktueme para mejet: atë kam shkelë dhe atë do të shkeli deri në vdekje – rrugën e independencës ma të plotë të tanë Shqipnisë! Rrugën e tradhëtis as nuk e kam shkelë as nuk do ta shkeli kurrë edhe pse disave sot po u kande me më quajt publikisht tradhtor! Në kjoftë se këta kanë ngulë syet në personin t’eme tue kujtue se unë trembem prej shpifjeve të tyne e do të ndrroj rrugë, u diftoj kjartas se kanë gabue adresë. Nderin t’em si njeri e si shqiptar e çmoj, e them me kreni, nuk e le të përlyhet me llumin e shpifjeve. Mue n’iden t’eme patriotike nuk ka mujtë as nuk do të muej me më shtrue ari i të tanë botës, por as mënia e të tanë armiqvet!

Ka me më shtrue vetëm vdekja!
Hasan Prishtina

Vrasja mizore e në mënyrë tradhtare u krye në orën 2 pasdite më datë 15 gusht 1933 në Selanik nga agjenti i Zogut Ibrahim Çelo.

Lajmi i gazetës «Spiros » mbi vrasjen e Hasan Prishtinës në Selanik prej agjentit të Zogut Ibrahim Çelo.

Janinë, më 15 gusht 1933

U VRA HASAN BEU

Athinë – Telegrafojnë nga Selaniku se dje mbas mesdite u vra në mes tregut ish-kryeministri i Shqipërisë Hasan Beu, prej…Ibrahi Husen Çelos, arritur për këtë gjë nga Manastiri. Vrasësi shtiu kundër viktimës shtatë herë prej të cilave katër plumba e goditën këtë figurë dhe e lanë në vend të vdekur. Vrasësi u zu dhe u dërgua në polici.

Pjesë nga artikulli i gazetës greke «To Fos» mbi shkaqet e vrasjes së Hasan
Prishtinës.

18 gusht 1933

Si e shohin serbët vrasjen e Hasan Prishtinës. Beograd, gusht (shërbim i posaçëm)

Vrasja e Hasan bej Prishtinës, është karakteristike se në Beograd asnjë gazetë dhe asnjë parti nuk mungoi të theksojë se në personin e të vramit u zhduk njëri prej armiqve më me rëndësi të politikës serbe në Shqipëri, bile edhe një prijës i rrezikshëm i minoriteteve shqiptare në Serbinë e Jugut….

Një pjesë e shkëputur nga gazeta « Ipirotikos Agon » mbi shkaktarët e vrasjes së
Hasan Prishtinës.

Selanik, më 22 gusht 1933

…Hipotezat më të mundura të kësaj vrasje janë këto që vijojnë:

1) Se Prishtina u vra prej njeriut të regjimit të sotëm në Shqipëri.
2) Se u vra prej propagandës italiane.
3) Se u vra prej propagandës serbe, që kishte frikë se mos Prishtina krijonte një kryengritje të shqiptarëve dhe bullgarëve të Kosovës. Këtë hipotezë pranon qeveria shqiptare e sotme.

Njoftim i gazetës «Lirija Kombëtare» për vrasjen e Hasan Prishtinës.

Gjenevë, më 20 korrik 1934

Kufoma e Hasan Prishtinës në morgun e Spitalit në Selanik

Më 14 gusht, në Selanik, u vra Hasan Prishtina prej një të ashtuquajturi Ibrahim Çelo nga Resnja e Manastirit. Asasini është një njeri i hurit e i litarit, njeri i cili, për para mund të vrasë edhe t’anë. Meqë këtë aventurier e kish mbajtur me pare e me bukë, Hasanit nuk’ e shkonte kurrë nëpër mendje rrezikun që e
priste. Kemi marrë vesh nga një burim fare i sigurt se asasinati i Hasan Prishtinës është vendosur në pallat prej klikës së katilëve Zogolli-Krosi-Juka.

Ekzekutimi i planit t’asasinatit iu ngarkua konsullit të Selanikut, dr. Qemalit, i cili është një nga larot më të poshtër të Lartmadhënisë së tij. Se si e ekzekutoi këtë plan konsulli kallauz, këtë e rrëfen gjer e gjatë gazeta greke.
Dr. Qamili lozi Çatin Saraçi në asasinatin e Gurakuqit. Kështu, Ahmet bej Zogolli, me metodën e tij të vjetër e të provuar, zhduki nga skena politike edhe një nga kundërshtarët e tij. Kështu, listës së krimeve politike edhe ashtu mjaft të gjatë, që ka bërë i biri i Xhemal Pashë Xhelatit iu shtua edhe një krim akoma. Dhe, s’do fjalë se sulltani gjakatar listën nuk e quan akoma të mbyllur.
Kush e di se ç’krime të tjera po gatiten në « pallatin mbretëror » gjersa një ditë populli shqiptar të ngrihet më këmbë dhe t’i japë fund tragjedisë së tij.
Dhe atëherë të ketë ardhur edhe fundi i organizatorëve të krimeve politike.

…Gjygji që do të bëhet në Selanik, duhet të nxjerrë në shesh komplicitetin e qeverisë shqiptare. Ndryshe ky gjyq s’do të ketë kuptim se vrasësi është një me Isuf Reçin që vrau Avni Rrustemin dhe me Balto Stambollën, që vrau Gurakuqin.

(«Lirija Kombëtare», Gjenevë, më 20 korrik 1934)

Nga kjo veprimtari e pashembullt e Hasan Prishtinës, shembull konkret se si luftohet për liri e bashkim kombëtar, se ideal thelbësor i tij e i të gjithë luftëtarëve ishte dhe do të mbetët Shqipëria Etnike . Ky shembull dhe kjo rrugë mbetet gjithmonë aktuale. Emri dhe vepra atdhetare e Hasan Prishtinës me bashkëmendimtarët dhe bashkëluftëtarët e kohës së vet, gjithashtu edhe pasuesit e rrugës së tij gjatë përpjekjeve për të realizuar amanetin e tij, bashkë me Komandantin legjendar Adem Jashari e me UÇK- në heroike, rrugë që politikanët e sotëm, të Shqipërisë me Sali Berishën që ka miq armiqtë tanë shekullor, ata të Klanit të Zemunit, gjithashtu me politikanët e Kosovës, që pranuan Kushtetutën e Ahtisarit, që e lanë në gjysmë realizimin e Shqipërisë Etnike, mbetën yje të pashuara për liri e bashkim kombëtar dhe do t’i kujtojmë gjithmonë, si të gjallë, në kujtesën dhe shpirtin tonë!

- Politikanët e sinqertë, parlamentarë, nga partitë e majta dhe të djathta, populli i mashtruar, intelektualët atdhedashës, gazetarë e subjekte të varura e të pavarura, duhet ta dinë të gjithë se pa i lënë bindjet subjektive, individuale, të një partie, si dhe interesat personale nuk mund të ecim si duhet kah bashkimi kombëtar, megjithëse, kjo rrugë është e pashmangshme, derisa, të jetë populli ynë i pranishëm në këto troje, dhe i gjallë në Ballkan.

Nuk ka çare pa u bë, me dashje ose pa dashje, një Referendum për Vetëvendosjen e një Shqipëri Etnike, kjo është e drejtë natyrore e popujve dhe e sanksionuar nga Karta e Kombeve të Bashkuara.

Besnikërinë e rrugës për çlirim e bashkim kombëtar e kanë dëshmuar me vepra, me gjak e me jetë shumë dëshmorë, në kohën tonë kemi simbolin e Rezistencës, Adem Demaçin, flijimin e Adem Jasharit dhe të familjes së tij dhe luftëtarët e UÇK- së, heroike, Albin Kurtin që po lëvizë fuqishëm me L. V. e atdhetarë të tjerë të paepur, që nuk duan ta lënë në gjysmë rrugën për bërjen e Shqipërisë Etnike.

Amanetin e Hasan Prishtinës, ideologut kryesor të Shqipërisë Etnike, duhet çuar
në vend!

Zvicër, 6 Gusht 2009

_________________
PS: (Autori ka qenë 2 herë i dënuar politikisht nga regjimi i Beogradit, një nga udhëheqësit e LNÇKVSHJ, si bashkëveprimtar i dëshmorit Jusuf Gërvalla, më 1979 dhe si veprimtar i LPK-së, më 1993. Shumë herë i arrestuar dhe i torturuar fizikisht, bashkë me vëllain e vet, Xhemajlin, kanë kontribuar në formimin dhe mobilizimin e UÇK-së. Jeton në Zvicër, nga 1997, si i strehuar politik.

[Dar_di]

Më 28 Nëntor 2011, në ditën e Flamurit Kombëtar dhe të Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, do të bëhet zbulimi i shtatores së Hasan Prishtinës në oborrin e Rektoratit të Universitetit të Prishtinës. Për këtë eveniment është përgaditur edhe një program artistik, ku ju ftojmë të gjithëve të merrni pjesë.

Dar_di

[Dar_di]

Akademi solemne kushtuar Hasan Prishtinës



Në Prishtinë u mbajt akademi solemne kushtuar atdhetarit dhe heroit Hasan Prishtina.

Me këtë rast, presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, ka thënë se Hasan Prishtinës dhe të gjithë veprimtarëve që nuk kursyen për ta bërë pavarësinë ua kemi për borxh t`i kujtojmë dhe t`i nderojmë, sepse kështu kujtohen përpjekjet shekullore për shtet. Jahjaga tha se dita e 28 Nëntorit, Dita e flamurit dhe Dita e pavarësisë është dita e simbolit të rezistencave tona që nga Skënderbeu e deri tek Ushtria Çlirimtare e Kosovës.
Është kjo një ditë që na gjen të bashkuar - tha Jahjaga. Ndërkaq, ambasadori i Shqipërisë në Kosovë, Islam Lauka, tha se ngritja e shtatores së Hasan Prishtinës është një akt i rëndësishëm për të gjithë. Sipas tij, atdhetari Hasan Prishtina ka qenë dhe mbetet idealist i madh.

Ndërkohë, para Rektoratit të Universitetit të Prishtinës u zbulua shtatorja e veprimtarit Hasan Prishtina.

RTK

[Dar_di]

Bashkohen te shtatorja e Hasan Prishtinës

Përfaqësues të institucioneve më të larta shtetërore të Kosovës, personalitete nga jeta kulturore, fetare, si dhe përfaqësues nga institucione të Shqipërisë, kanë marrë pjesë të hënën në një akademi shkencore në Sallën e Kuqe të Fakultetit të Filologjisë, kushtuar figurës së Hasan Prishtinës, shtatorja e të cilit u vendos po këtë ditë para Rektoratit të Universitetit të Prishtinës (UP).

Duke qenë se Hasan Prishtina ishte një prej atdhetarëve më të shquar të historisë që punoi për lirinë dhe për arsimin, është zgjedhur pikërisht data 28 Nëntor, që të përurohet shtatorja e tij, që i bashkohet kështu edhe shumë festave të tjera që shënojnë këtë datë si: Dita e pavarësisë, Dalja në skenë e UÇK-së dhe Ditëlindja e komandantit legjendar, Adem Jashari.

Me këtë rast, ministri i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Ramë Buja theksoi rëndësinë e madhe që ka kjo datë për historinë e popullit shqiptar.

“Nuk ka festë më të qëlluar se kjo që të vendoset shtatorja e atdhetarit Hasan Prishtina para Rektoratit. Ai ishte një figurë emblematike dhe nuk mund ta ketë vendin diku tjetër, përveç para institucionit, ku përgatiten intelektualët e ardhshëm”, theksoi ministri Buja.

Në këtë ceremoni folën edhe presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, rektori Mujë Rugova, ministri Memli Krasniqi, ambasadori i Shqipërisë në Kosovë, Islam Lauka, përfaqësues të familjes së Hasan Prishtinës dhe historianë nga Kosova e Shqipëria, të cilët theksuan se atdhetari Prishtina nuk kurseu asgjë nga vetja për mirëqenien e kombit të tij, derisa u vra në vitin 1933.

Në këtë ceremoni u tha se duke i respektuar figurat si Hasan Prishtina, respektojmë veten dhe luftën tonë për liri dhe shtet.

Më pas, të gjitha këto personalitete zbuluan shtatoren e Hasan Prishtinës para ndërtesës së Rektoratit të UP-së, në praninë e qytetarëve të shumtë, të cilët ishin mbledhur për ta shënuar këtë ngjarje. Shtatorja e cila është rreth 3 metra e gjatë është punuar nga Akademia e Arteve e Tiranës, udhëhequr nga zëvendësrektori i kësaj akademie, Artan Peqini.

ZËRI

[Dar_di]

Ç’farë porosie na sjell ‘Hasan Prishtina’?

Shkruan: Mustafë Emini

Çdo shënim i përvjetorit të ditës së flamurit kombëtar, në viset shqiptare shprehet me një veçanti nga vitet paraprake. Mirëpo çdo herë e kujtojmë një datë, atë të 28 nëntorit të vitit 1912. Të tilla manifestime organizohen në Vlorë, Prishtinë ,Shkup, Preshevë e gjetiu. Në rrethana të ndryshme politike, ekonomike, sociale nga vitet paraprake. E këtë vit kishim vitin e 99 të rrugëtimit tonë, me shtetin tonë, me historinë tonë 99 vjeçare shtetëformuese. Kjo datë na bënë që të analizojmë, shikojmë, vështrojmë, studiojmë veprimet tona gjatë rrugës sonë.

Pra më këtë datë në qytetin e Vlorës u shpallë pavarësia e Shqipërisë, pas një seri kryengritjesh shqiptare kundër Perandorisë osmane, që si rezultat i organizimit të saj ushtarak dhe administrativë quhej “i sëmuri i Ballkanit”. Kryengritjet shqiptare arritën qëllimin e tyre, por lufta e tyre kundër pushtuesit osman ishte shpatë me dy tehe. Ajo i dha në një formë mundësi shteteve fqinjë, (që krijimin e shteteve të tyre kombëtare, kishin arritur më herët, Serbia, Mali i Zi, Greqia, Bullgaria) të realizonin planet e tyre pushtuese në dëm të tokave shqiptare.

Këto projekte anitshiptare ato i realizuan përmes një aleance ballkanike, kundër Perandorisë Osmane të quajtur në histori si Lufta e Parë Ballkanike, e në fakt ishte kundër shqiptare. Sepse kryengritjet shqiptare të verës, dhe fillim vjeshtës të 1912 kishin arritur t’i dërrmonin repartet e dergjura të ushtrive Turke që kishin mbetur në Ballkan.

Ushtria serbe gjatë marshimit të saj nga Sanxhaku e deri në Shkup, kishte kryer terror të paparë mbi popullsinë civile Shqiptare. Këtë më se miri e përshkruan historiani anglez, Misha Glenny në librin e tij për Ballkanin, kur i referohet një dëshmitari të kohës “…të ura mbi lumin Vardar në qendër të Shkupit, banorët ishin zgjuar më një skenë ku pirgjeve te lumit shiheshin shqiptarë me koka të prera...”. Kurse Shkodra ishte nën rrethimin e forcave malazeze, e në jug ishin vërsulur ekzekutuesit e “Megala ides”.

Trojet shqiptare gjatë tetorit të vitit 1912 ishin bërë arenë luftimesh, vrasjesh, copëtime tokash nga shtetet fqinjë, kurse në vend akoma gjendej pushtuesi pesë shekullor edhe pse i plagosur për vdekje. Këto ishin rrethanat në të cilat vepruan protagonistet e 28/nëntorit të vitit 1912.

Përveç dominimit të ngjyrave kuqë e zi, flamujve gjigantë kombëtar, homazheve pranë varreve të heronjve kombëtar, deklaratave politike “të nxehta”, të disa akëterve politikë në ditët tona, në shumicën e qendrave shqiptare, ishin karakteristika gati të ngjashme me manifestimet e viteve të kaluar.

Mirëpo në Prishtinë shënimi i 99 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, dhe ditës së flamurit kombëtar do të kujtohet më një shenjë, simbol, në kujtesën tonë, të vendosur në qendër të Prishtinës. Nga data 28 nëntor 2011, në oborrin e ndërtese së Rektoratit të Universitetit të Prishtinës, do të qëndroj shtatorja e njërit nga personalitetet ma të pasura dhe të pastra të historisë tonë kombëtare. Universitetin dhe në tërësi kryeqytetin do ta madhështoj shtatorja e heroit kombëtar Hasan Prishtinës.

Vendimi i rektorit të UP-së, për ta vendosur para rektoratit, figurën e Hasan Prishtinës në vepër arti është një veprim që duhet të çmohet për shumë arsye. Mirëpo ajo që më së shumti do të vlerësohet është se Universiteti si një kështjellë e diturisë, tani e tutje do ta ketë në qendër të sajë njeriun që diturinë e tij e vuri në shërbim të interesave të vendit të tij.

Çka duhet të mësojmë nga shtatorja e Hasan Prishtinës?
Studentë e profesorë të UP-së, por edhe mbarë shoqëria kosovare, duhet të marrë si model, se si formohet një personalitet i mirëfilltë në aspektin intelektual, kombëtar, shkencor, dhe se si dhe ku duhet të shfrytëzoj qenien e tij. Studentet e UP-së, përmes organizimeve të tyre, forumeve, shoqatave, të angazhohen për proces mësimor me cilësi të larta, ngritjen e nivelit të studimeve, rritjen e bashkëpunimit në nivel rajonal dhe ndërkombëtar, respektimin e normave, rregulloreve, ligjeve, qe kanë të bëjnë me arsimin e lartë, e jo të shesin interesin kombëtar, shtetëror, për disa benificione personale e familjare.

Heroi ynë kombëtar duhet të ju shërbej disa politikave tanë që për kauzë kombëtare duhet të sakrifikohet pasuria, e jo çështja kombëtare t’i pasuroj. Të gjitha këto sot arrihen në rrethana dhe kohë shumë më të volitshme, së në kohën e veprimtarisë së fatosit tonë kombëtarë. Të gjithë ata që sot veprojnë në të mirën e vendit të tyre, nuk do të kërcohen, nuk do të burgosen, nuk do të ndiqen dhe të organizohen atentate ndaj tyre.

Nuk thuhet kot se koka e një kombi është universiteti, dhe kemi obligim ruajtjen e tij nga çdo infeksion i mundshëm. Prandaj vendosjen e kësaj shtatoreje duhet ta marrim edhe si një “barë” shërues ose më mirë të themi parandalues. Me vendosjen e shtatores së Hasan Prishtinës, në oborrin e rektoratit të UP-së, rektori e bëri veprimin e duhur në vendin e duhur. Vendimi dhe vepra e tij do të mbesin, kurse ne duhet të mësojmë.

Marrë nga: Telegrafi

[Dar_di]

Ngo o Qosush Dodoni i Kanades..

Meso mire historine e Kombit se do mbetesh nje lejfen qe te shkon hup fjala.
Boll po te skjarojme ty per te vertetat por ti me genjeshtra kerkon ta mbushesh koken..

Hiqi syzet e Qoses e lexo vet historine e politiken se do e psosh si Nikoll Lesi qe lehu per ti prure hajnat e vrasesit ne pushtet e tash ankohet prej tyne.

Hasani vertet ka qen i mencur por e ka perdorur keq mencurine.
Ai e ka sabotuar Komitetin e Mbrotjes se Kosoves duke perdorur hajnin Azem Galica per interesat e tij karrieriste.

Edhe Azemi sikurse Lesi e Qosja qe i kan sherbye Nanos si kudra te ndyta jan merzit me Nanon sot sikurse Azemi dikur u pendue pse i ndihmoj Serbise ne luft kunder Austrise..

E po keshtu eshte kur nuk je atdhetar por kopuk i keq.
Kur pa cyk zori vret bashk atdhetarin e pranon Pare e arm prej oficerave serbo e Francez e lufton kunder miqve austriak e pastaj ankohesh pse spo ta fut ne rrush Serbia..
Atdhetari bashkpunon me Shoket e nuk qet pushke te pabesa..

Hasani e Azemi kan ngaterrue ceshtjet kombetare e aspak skan ndihmue..

Hasani ngatrresa ka ba ne Kongres te Lushnjes e deri sa vdiq..

Nuk eshte historia ajo qe ka pergatit polici i Ramizit Ajet Haxhiu per me rekrutue enveristat e Drenices neper Zvicer e Gjermani..

Edhe kti tahirit i kemi than se Idajeti asht hajn e ky nuk bindet..

Lexo kujtimet e Sejfi Vllamasit or dodon e baju atdhetar qe me te vertetat me e ndihmue atdheun..

Me te paverteta e con sikurse e coj Jakup Krasniqi Kosoven nji her ne Stankovac e Laprak e tash na del pun me pague Kishat Serbe sa frangu pulen.. e kjo aventura e fundit e Jakupve per me i ndihmue Nanos ne kto dit te Veshtira e me qit prej burgu Veselat e Togerat e dautat e Limat po i kushton Lot e vuajtje pa fund Kosoves..

Bashkoju atyre qe duan pamvaresine e Kosoves e jo atyre qe i ha palla vec per mjekrren e Nanos e hallateve te Klos Halita thaqave.
Boll i gat ke shkue si shtogu ne m.. por tash thirri mendjes e hiq dor prej enverizmit.. se vec varre ka hap ne Kosove modeli i tij..

"Hasan Prishtina, deputet i Prishtinës, mundohej të tregohej politikan i madh dhe patriot, por ky në parlament dhe në shtyp, duke përfituar nga rastet, bënte zhurmë për reklamë dhe për emër, që në sajë të këtyre më vonë të fitonte pozita të larta. Hasan Prishtina s`ka qënë në kontakt me rininë nacionaliste dhe s`kishte të bënte me aktivitete pa zhurmë e me përfundime të vonëshme. Ka qënë mediokër e pa kulturë, por ka qënë shumë guximtar". Shih më gjerësisht: Sejfi Vllanasi, Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942) - (Kujtime dhe vlerësime historike), Botim i dytë i plotësuar me foto, Përgatitja për botim dhe ilustrimi fotografik: Prof. Asoc. Dr. Marenglen VERLI, NERAIDA, Tiranë, 2000, f. 53.

Pa mbaruar leximin e plotë të veprës, meqë arrita ta siguroj kohët e fundit, nuk do të jap komentim tim për kujtimet e Sejfi Vllamasit lidhur me ato momente kur përmendet figura e Hasan Prishtinës, por do të përpiqem mbi bazën e argumeteve të studioj, krahasoj dhe vlerësoj nëse pohime të tilla kanë qenë subjektiviste apo të vërteta.

Dar_di

[Brari]

Dar_di

mir ben qe hulumton..

mirpo jan ca gjera.. ne dukje te vogla..por qe tregojn qarte.. fytyren e vertete te nji personi a partie a qeverie a kombi..

hasani ishte karakter krimineli..
kte ju nuk doni ta shihni..


nji batalion historianesh rreken ta zbardhin hasanin tash 50 vjet..

mirpo do deshtojn te gjith sepse ne jeten politike te hasanit eshte krimi brenda..


prandaj dhe.. veprimtaria e tij ka rezultuar destruktive ne gjitha kohet.. edhe se i ka pas mundesit te ishte produktiv per kombin..

kush ben krime nuk ben hajr per kombin e vet..pik..

le te shohim vetem kte cka eshte e shkruar ketu..qe e mora nga shkrimi i fegit..

...........



Megjithatë historia flet çka ndodhur e jo si do të dëshironim ne të ishte.

Vrasja e Hasan Prishtinës ka ndodhur më 14 gusht 1933 në orën 2 mbasdite, në Selanik, ku i vrari kishte shkuar tek i vëllai i tij Ymeri, i cili njihej si pronarë i madh tokash dhe tregtar. Sipas gazetës greke “Maqedonia e Re” të datës 15 gusht në orën 2:50 mbasdite oficeri i policisë Sotiriu kishte marë në pyetje vrasësin Ibrahim Çelo, shqiptar nga Resnja e Maqedonisë. Vrasësi kishte pohuar se aktin e kishte kryer nisur nga motive politike, sipas tij i vrari ishte komit dhe bashkëpunonte me komitetet bullgaro-maqedonase, me qëllim vrasjen e mbretit të Shqipërisë, Ahmet Zogu. Sipas tij H.Prishtina e kishte detyruar për t`u berë kryetar i bandës e cila do të realizonte vrasjen. Duke i premtuar shpërblim para dhe pas aktit të planifikuar. Ky i fundit e kishte kundështuar një gjë të tillë. Më pas Hasan Prishtina e kishte njoftuar të vinte në Selanik, se do t`i ngarkonte një punë e cila bënte 5 mijë dhrahmi në muaj. Vetëm 14 ditë para vrasjes ata ishin takuar, dhe vrasësit i ishte thënë se tashmë kishte ardhur koha të bëhej vrasja patriotike kundër Zogut dhe ministrave të tij. Kjo ishte dhe “puna” për të cilën e kishte thirrur. Pasi Çelo nuk kishte pranuar duke i kërkuar Prishtinës të mbante premtimin, ky i fundit i ishte përgjigjur: “Nuk të solla këtu të jap para për sytë e bukur, ose shko në Bullgari të marrësh dhjetë komitë e të vrasësh Zogun, ose ik prej këndej. Pas kësaj Çelo ëshë revoltuar dhe e ka goditur menjëherë Prishtinën, duke skuqur rrugën ku po bisedonin deri në atë çast².

----------------



Ne kte cfar thuhet aty..del qarte tipi bandit i pa bese i hasanit..

Sidomos kjo pjese ketu eshte Kulmi..

--

Nuk të solla këtu të jap para për sytë e bukur, ose shko në Bullgari të marrësh dhjetë komitë e të vrasësh Zogun, ose ik prej këndej.
----

Ki ishte hasani i vertete dhe un i besoj Celos ne kte rast..
Pra Hasani ka qen gjith kohes nje i djallezuar.. e te djallezuarit e kan prirje dhe vrasjen mbas shpine..


Prandaj dhe Ajeti si duket.. duke adhuruar djallezi e demasgogji.. mori porosi nga djajt e demagoget..me ja hi punes me "zbardh" hasanin per llogari te Birose ..

Gjith hasanoistet ne Kosove jan dhe mbeshtetes te krimit te viteve te fundit..

Po keshtu ata ne Shqiperi..

Mir e tha Fadil Budalla dikur.. Hoxha dmth.. .. kur e montuan bustin e Hasanit ne Kukz.. partaja e puns.. per me i dhan hov enverucisteve ne Kosove..qe me e dh... kosoven sa ma shpejt.. meqe po bante muuuuuuuuuuuuuuuuuuuu se po kan me hanger 1200 her ma mir se shipnija..

Po kte tha cka e deshen.. tha Fadili.. se ala skuptonte hajvani se po dun me ja shti fitilin.. Kosoves..


hasani paguante vrases..