Hasan Prishtina [1873-1933]

[Dar_di]

Vargut të kullave në Drenicë i shtohet edhe ajo e Hasan Prishtinës

Vargut të kullave që dëshmojnë historinë e popullit të Drenicës në luftën për çlirim, si dhe të figurave të shquara të kombit që lanë gjurmë të pashlyer në historinë e popullit shqiptar, të Kosovës dhe të Shqipërisë, siç janë Shaban Polluzha, Ahmet Delija, Azem Bejta, Tahir Meha, Shaban, Hamzë e Adem Jashari, Ilaz Kodra, tani i shtohet edhe kulla e Hasan Prishtinës, një prej personaliteteve dhe figurave më të shquara të Lëvizjes Kombëtare.

Ky ideolog i shquar dhe udhëheqës i palodhur i kryengritjes së përgjithshme për pavarësinë e tokave shqiptare, tërë pasurinë e dha për çështjen kombëtare shqiptare. Veprimtaria e tij luftarake gjatë muajve maj-gusht të vitit 1912 e përgatiten ngritjen e Flamurit në Vlorë.

Tani, në truallin ku kanë jetuar dhe ku ndodhej shtëpia e gjyshit dhe babait të tij, Ali dhe Ahmet Berisha, banorët e Polacit, para së gjithash ata të lagjes “Veliqi”, ku në fakt është trungu i familjes së Hasan Prishtinës, do të ngrihet një kullë. Banorët të lagjes “Veliqi”, në një manifestim të organizuar e ku merrte pjesë edhe pinjolli i vetëm i familjes së Hasan Prishtinës, Hakan Berisha, tani 80-vjeç, është zbuluar pllaka përkujtimore në një mur, ngjitas me truallin e të parëve të Hasanit, e ku do të ngrihet kulla.

Hakani, i ndodhur në mesin e njerëzve të trungut të familjes së tij, ka siguruar se në këtë kullë, e cila do të jetë një shtëpi muze, do të vendosë gjithë arsenalin e dokumenteve dhe eskponateve të shumta për trungun, veprat jetësore dhe mirënjohjet që ka marrë Hasan Prishtina me dekada, e që i ka ruajtur me shumë xhelozi. “Me padurim e kam pritur këtë ditë të madhe. Tani, këtu ku është trungu i Hasan Prishtinës dhe i familjes sonë po ndërtohet kulla, shenjë dhe simbol i familjes së një njeriu që e ka njohur e gjithë bota dhe i cili ka shkrirë gjithë pasurinë e vet për kombin”, tha Hakani, tejet i emocionuar. Ai shtoi se ka një mori dokumentesh të ndryshme të kohës, të cilat, nëse kjo kullë do të ishte shtëpi-muze do të vendoste aty.

Hakani falënderoi gjithë njerëzit e Polacit që kanë vendosur të ndihmojnë për ndërtimin e kullës, e posaçërisht ata të Veliqëve, të cilët vazhdojnë edhe me idenë për ngritjen e një lapidari të Hasan Prishtinës në Polac. Ai gjithashtu falënderoi edhe Komunën e Vushtrrisë, ku është lindur, është rritur dhe ku është arsimuar Hasani, për vendimin që ka marrë për t’i bartur mbetjet mortore të Hasan Prishtinës nga varrezat e Kukësit dhe rivarrimin e tyre në Vushtrri, si dhe për vendimin për ngritjen e një shtatoreje Hasan Prishtinës në qendër të Vushtrrisë.

Ismet Veliqi, profesor, një prej organizatorëve për ngritje të kullës së Hasan Prishtinës në truallin e babait dhe gjyshit të tij, përmjedis lagjes ‘Veliqi’, tha se gurët për kullë janë siguruar në Verbofc dhe ata janë marrë të gatshëm, të gdhendur, pasi që kanë qenë gurë të një kulle që ka qenë në atë fshat.

“Gjithçka është gati, tani e kemi nisur me këtë pllakën përkujtimore, saktësisht në truallin ku kanë jetuar gjyshi dhe babai i Hasanit, kemi siguruar edhe gurët për ndërtimin e kullës dhe nëse gjithçka shkon siç e kemi menduar kulla duhet të përfundojë deri në korrik, kur është përvjetori i Hasanit, por gjithçka varet edhe nga mjetet financiare, banorët kanë mbledhur një shumë të parave, edhe diaspora ka mbledhur mjete për këtë qellim, ndërsa do të kërkojmë që të na ndihmojë edhe Komuna e Skënderajt”, thotë Ismeti.

Sipas tij, truallin ku do të ndërtohen kulla, mbi 6 ari, e kanë falur djemtë e Isuf Veliqit, të cilët janë më të afërmit me gjak me familjen e Hasan Prishtinës. “Janë djemtë e Isufit, i cili është vrarë në luftë, të cilët e kanë falur truallin, pikërisht aty ku ka qenë lama e Alisë dhe e Ahmetit. Ata e kanë familjen e Hasan Prishtinës më të afërm me gjak”, thotë ai.

Ata që morën pjesë në manifestimin e ngritjes së pllakës përkujtimore, kanë shkuar dhe kanë vizituar varrin e Ali Berishës-Veliqit, gjyshit të Hasan Prishtinës, në varrezat e Veliqëve në Polac. Ismet Veliqi tha se edhe varrin e Ali Berishës e kanë rregulluar vetë banorët e lagjes. “Kemi rregulluar varrin e gjyshit të Hasanit, që ndodhet në varret tona, ai kishte qenë i rrethuar me gurë të ngulitur thellë, por edhe ne jemi përkujdesur që gurët t’i vendosim duke ia përshtatur kohës. Tani për tani, gjithçka është duke shkuar ashtu edhe siç është planifikuar”, tha mes tjerash Ismet Veliqi, profesor.

Zëri

[Dar_di]

Presidenti Nishani vlerëson atdhetarin e shquar Hasan Prishtina (pas vdekjes) me “Dekoratën e Flamurit Kombëtar”

2 maj 2014

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani nderoi sot atdhetarin e shquar Hasan Prishtina (pas vdekjes) me “Dekoratën e Flamurit Kombëtar”. Kreu i Shtetit shqiptar i dorëzoi Nënkryetarit të Komunës së Prishtinës, zotit Dardan Sejdiu dekoratën e lartë me motivacionin: “Përjetësisht, një nga simbolet më të ndritura të historisë politike të kombit shqiptar: rilindas, patriot, politikan elitar me cilësi të larta organizuese dhe frymëzuese. Ky bir i shquar i Kosovës, së bashku me Ismail Qemalin u bënë dy kontribuesit më të shquar të të gjitha trojeve etnike të popullit shqiptar, të cilët me veprimtarinë e tyre politike dhe diplomatike bënë të mundur Shpalljen e Pavarësisë sonë Kombëtare më 28 Nëntor 1912”.

Në fjalimin e tij gjatë ceremonisë solemne të zhvilluar në Pallatin e Brigadave, Presidenti Nishani u shpreh: “Jemi mbledhur sot në një ceremoni, ndoshta nga më prekëset në karrierën time, për të nderuar me dekoratën më të lartë që jep Republika e Shqipërisë, një prej bijve më të lavdishëm të kombit shqiptar, Hasan Prishtinën. Një nderim ndoshta i vonuar, për një nga kalorësit më të mëdhenj të historisë politike dhe kombëtare të Shqipërisë të së paku dy shekujve të fundit të saj.

Hasan Prishtina lindi në Kosovë, por nuk i përket vetëm botës së saj. Vepra më e mrekullueshme që ai kreu, përgatitja së bashku me Ismail Qemalin e Pavarësisë së Shqipërisë dhe kryengritja madhështore që parapriu Pavarësinë, ka më se një shekull që u përket të gjithë shqiptarëve kudo ku jetojnë. Emri i tij është kthyer në një simbol kombëtar të dashurisë për liri. Ndaj, është në nderin dhe krenarinë time si President i Republikës së Shqipërisë që ta ngre në piedestalin më të lartë të nderimit shtetëror, duke i dhënë pas vdekjes dekoratën më të lartë të shtetit, ‘Dekoratën e Flamurit Kombëtar’.

Duke medituar mbi vendin që ai zë në historinë e Shqipërisë, natyrshëm të vijnë në mendje dy vargje që i janë kushtuar nderimit të një shkrimtari të madh francez me famë botërore (Molierit): ‘Lavdia e tij s’ka nevojë për asgjë / E jona ka nevojë për të’. Po megjithatë, kjo nuk mjafton për njeriun që na ka mbledhur këtu. Hasan Prishtina për arsye ideologjike shtetërore u tentua të lihej në harresë, u denigrua duke u lënë në heshtje dhe aq më keq, ndonjëherë dhe u luftua. Ndaj dhe vlerësimi i sotëm bën pjesë në atë nderim të vonuar që Shqipëria po vazhdon t’i bëjë birit të vet, i cili së bashku me Ismail Qemalin, ishin arkitektët e Pavarësisë së Shqipërisë, që u projektua që në mbledhjen e Taksimit në Stamboll e që fill më pas, vazhdoi me kryengritjen më të madhe anti-osmane në gusht të vitit 1912, duke mediatizuar kështu për herë të parë çështjen shqiptare kudo në Evropë.

Pak kush e di se në Shqipëri Hasan Prishtina ka qenë edhe ministër në qeverinë e parë të Ismail Qemalit, por gjithashtu ka bërë pjesë edhe në atë të Princ Vidit. Shumë pak veta janë në dijeni edhe sot, se ai ka qenë për pak ditë Kryeministër i shtetit të cunguar shqiptar, e se ka qenë edhe deputet në Parlamentin e Shqipërisë. Në piedestalin ku po e vëmë sot, po e risjellim në panteonin prej nga e përzunë.

Personaliteti kombëtar për të cilën jemi mbledhur sot pati një jetë tragjike. Dita për të cilën ai sakrifikoi deri edhe pasurinë kolosale, e gjeti të burgosur politik në burgjet e Serbisë. Edhe jeta e tij e mëpasme është kalvar i një legjende të botës shqiptare. Prej 28 nëntorit 1912 dhe deri sa e vranë më 14 gusht 1933, e gjithë karriera e tij është e përshkuar nga një simfoni heroizmi që iu përkushtua dy dashurive të pandara: Shqipërisë dhe Kosovës. Në rendin ndërkombëtar me aq shumë ndryshime të viteve 1912-1933 ai u turr përpara për të gjetur qoftë edhe një xixëllonjë të vetme shprese në fundin e tunelit të gjatë të mbushur me errësirë, që përhapnin vendimet e disa konferencave ndërkombëtare të cilat merreshin në dëm të kombit shqiptar.

Por gjithsesi dashuritë e mëdha nuk vdesin kurrë në kujtesën njerëzore. Një ditë të bukur ato ripërtërihen e shfaqen edhe më të bukura në ndërgjegjen njerëzore. Në fundin e shekullit që shkoi e gjithë bota u bë dëshmitare mediatike e rishfaqjes së një miti në drejtësinë e Çlirimit të Kosovës. Së bashku me luftëtarët e UÇK-së dhe forcat shumëkombëshe të NATO-s, më 12 Qershor 1999, ditën kur ato hynë në mënyrë triumfuese në Prishtinë, unë besoj për një çast, me pasionin e një besimtari, se ka parakaluar dhe një shpirt. Ka qenë shpirti i Hasan Prishtinës, engjëllit të lirisë së Kosovës, i cili atë ditë pranvere fluturonte si ai poleni me të cilin po ngjyrosej pranvera e vetë kombit shqiptar.

Në këto 15 vite të çlirimit të Kosovës ne kemi përjetuar shumë ngjarje të mëdha. Republika e Kosovës është shteti më i ri i kontinentit evropian, të cilit i përkasim të gjithë ne, shqiptarët. Bashkë me stabilizimin juridik, ekonomik dhe human të nënshtetasve të saj, dalëngadalë banorët e këtij vendi në rimëkëmbje e sipër filluan të nderojnë e të kthehen tek etërit e tyre themelues me dashuri dhe respekt, duke i nderuar së bashku me ata që ranë në luftën e fundit për çlirimin e saj.

Kjo mbrëmje besoj se do jetë e veçantë për të gjithë ne shqiptarët e Shqipërisë dhe Kosovës, sepse po kontribuojmë për t’i rikthyer respektin dhe mirënjohjen e merituar Hasan Prishtinës. Por është një përkim jo i rastit, që sot nderimi me dekoratën më të lartë për të shkon paralelisht me proceset e integrimit të Shqipërisë dhe Kosovës në Bashkimin Europian. Në ëndrrat më të largëta për të ardhmen e shqiptarëve, patrioti Hasan Prishtina do të kish aspiruar një jetë të ngjashme me evropianët e tjerë. Vetë ai ishte personifikimi i intelektualit evropian që udhëhiqej nga iluminizmi.

Hasan Prishtina tashmë fle i qetë në parajsën e ëndërruar, sepse Shqipëria dhe Kosova janë më të lira se kurrë ndonjëherë dhe bashkë me to edhe ai. Nderim!”

Të pranishmit e shumtë nga të gjitha trevat shqiptare të rajonit u përshëndetën edhe nga Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqi i cili mes të tjerash theksoi: “Hasan Prishtina ishte biri besnik i Kosovës kryengritëse ndër shekuj, por ai nuk i përket vetëm Vushtrrisë që e rriti, Prishtinës që e përfaqësonte dhe Kosovës martire, por gjithë Shqipërisë dhe kombit shqiptar, sepse veprimtaria e tij reflekton interesat e përgjithshme kombëtare dhe jo lokale e parciale. Dekorimi i Hasan Prishtinës nga Presidenti Nishani përbën një akt vlerësimi, mirënjohjeje dhe respekti të thellë për këtë burrë të madh të kombit dhe figurë të shquar historike e simbol të vlerave të larta kombëtare”.

[Dar_di]

Kryeparlamentari Krasniqi mori pjesë në ceremoninë e dekorimit të patriotit Hasan Prishtina

E Premte, 02.05.2014

Me ftesë të Presidentit të Republikës së Shqipërisë, z. Bujar Nishani, kryetari i Kuvendit të Republikës Kosovës, dr. Jakup Krasniqi, mori pjesë në ceremoninë e dekorimit të patriotit dhe rilindasit Hasan Prishtina, që u zhvillua sot në Tiranë.

Kryetari i Kuvendit të Kosovës në këtë ceremoni mbajti një fjalë rasti:

"I nderuar president i Republikës së Shqipërisë, zoti Bujar Nishani

Të nderuar të pranishëm

Zonja dhe zotërinj

Është kënaqësi të jesh pjesëmarrës i kësaj ceremonie të nderimit dhe respektit që po i bën presidenti i Shqipërisë njërit nga baballarët e kombit tonë dhe njërit nga themeluesit e shtetit shqiptar, luftëtarit të shquar të lirisë, pavarësisë dhe demokratizimit të Shqipërisë, përfaqësuesit brilant të popullit të Kosovës në Parlamentin e Perandorisë Osmane, veprimtarit të pandalur të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, intelektualit kryengritës gjatë gjithë jetës së tij, politikanit dhe burrit të shtetit, personalitetit historik dhe simbolit të bashkimit e përparimit, Hasan Prishtinës së madh e të paharrueshëm.

Hasan Prishtina përbën figurën emblematike të Lëvizjes Kombëtare shqiptare, në përpjekjet e çlirimit dhe të pavarësisë së Shqipërisë, konsolidimit të shtetit të ri shqiptar dhe demokratizimit e modernizimit të tij, në themelimin e Komitetit Mbrojta Kombëtare e Kosovës, i cili udhëhoqi kryengritjet shqiptare dhe mbajti të ndezur zjarrin e rezistencës kundër pushtimit dhe robërisë sllave në tokat e aneksuara shqiptare, në Kongresin e mirënjohur kombëtar të Lushnjës etj.

Hasan Prishtina, u bë për së gjalli, por edhe pas vrasjes së tij, flamur i rezistencës shqiptare kundër pushtimit e robërisë, u bë frymëzues i pashtershëm i brezave të shumtë të veprimtarëve dhe luftëtarëve të lirisë, deri në epokën e lavdishme të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe të Adem Jasharit, komandantit legjendar të saj.

Hasan Prishtina, me mendjen e ndritur e shpirtin e pastër, me virtytet e larta, me moralin, guximin dhe qëndresën e pashembullt, është përfaqësues i vlerave historike të kombit tonë. Mendja e tij iluministe nuk mund të pajtohej me obskurantizmin feudal mesjetar, prandaj shkriu gjithë jetën dhe pasurinë që kishte në shërbim të lirisë, arsimimit dhe emancipimit të popullit të vet. Shëmbëlltyra e Hasan Prishtinës është aq domethënëse për brezin e sotëm të klasës politike shqiptare në gjithë gjeografinë tonë kombëtare. Ai përbuzi rehatinë dhe pasurinë personale e familjare, jetën luksoze, për të qenë në shërbim të atdheut me të gjitha kapacitetet që kishte.
Hasan Prishtina ishte i ndërgjegjshëm që pas përmbysjes së Revolucionit demokratik të qershorit të vitit 1924, pas vrasjes së pabesë të tribunëve popullorë, Bajram Curri e Luigj Gurakuqi, dora kriminale e forcave tradhtare të kombit do të ngrihej edhe kundër tij, por ai nuk pushoi së vepruari e së luftuari deri në rënien e tij në altarin e atdheut më 1933, pas atentatit kriminal në Selanik.

Kanë kaluar mbi tetëdhjetë vjet nga Vrasja e Hasan Prishtinës, por shembulli i tij jetësor, idealet që përfaqësonte për lirinë, pavarësinë dhe bashkimin kombëtar, për demokracinë dhe përparimin e vendit, mbeten aktuale dhe porosi historike edhe për brezat e sotëm e të nesërm të shqiptarëve.

Hasan Prishtina ishte biri besnik i Kosovës kryengritëse ndër shekuj, por ai nuk i përket vetëm Vushtrrisë që e rriti, Prishtinës që e përfaqësonte dhe Kosovës martire, por gjithë Shqipërisë dhe kombit shqiptar, sepse veprimtaria e tij reflekton interesat e përgjithshme kombëtare dhe jo lokale e parciale.

Dekorimi i Hasan Prishtinës nga Presidenti përbën një akt vlerësimi, mirënjohjeje dhe respekti të thellë për këtë burrë të madh të kombit dhe figurë të shquar historike e simbol të vlerave tona të larta kombëtare.

Faleminderit".

[Dar_di]

HASAN PRISHTINA NUK KA TRASHËGIMTARË TË DREJTËPËRDREJTË

NUK DO TË PUSHOJ DUKE PROMOVUAR FIGURËN E HASAN PRISHTINËS

Përgjigjje disa dashakeqinjve që po i pengon kontributi im për rivlerësimin e Hasan Prishtinës

Nga Mehmet Prishtina


Kohët e fundit, sidomos pas intervistës sime në Zërin e Amerikës, bërë para disa ditësh, disa persona, pa asnjë kontribut në asnjë fushë të zhvillimit shoqëror dhe patriotik, kanë lështuar në shtyp, nëpër rrugë e lokale disa sulme dezinformuese dhe fyese në drejtim timin, lidhur me kontributin dhe iniciativat e mia personale që po jap në rivlerësimin dhe lartësimin e figurës së të madhit Hasan Prishtuna.
Sipas logjikës sharlataneske të këtyre intividëve ziliqarë e lakmiqarë e me një mentalitet provincial, pa asnjë profil të spikatur, unë duke qenë se nuk bëj pjesë në njerëzit më të ngushtë të këtij tribuni politik dhe patriotik, por në një shkallë më tutje, duhet të jem i privuar të mos merrem me të, sepse sipas arsyetimit të nënkuptuar të këtyre njerëzve provincial, ekziston një “ligj’ i panjohur nga askush në legjislacionin e Kosovës, sepse në çdo simbol të historisë duhen të merren vetëm rrethi i afërt i familjarëve dhe askush tjetër.
Mirëpo, duke e ditur botërisht se Hasani s’ka trashëgimtar të drejtpërdrejt, madje as fëmijë vëllai apo motre, atëherë, sipas kësaj llogjike i bie që duhet të heshtin edhe ata njerëz të farefisit në Prishtinë, të cilët kanë dëshirë apo kanë në ndërgjegjen e tyre vetëdijen njerëzore dhe kombëtare për të ndihmuar në popullarizimin e këtij rilindasi të madh shqiptar, i cili në shumë momente të historisë ka qënë i privuar nga konjiktura të ndryshme.
Një ndër të rrallët këtu jam edhe unë, autori i kësaj replike këtu, që, më shumë me denigruesit e personalitetit tim, me këtë përgjigje kam për synim, që pavarësisht modestisë (sepse modestia e tepruar, sidomos në rastet kur edhe të fyejnë është edhe budallallëk), ta njoftoi opinionin kosovar me gjithçka që kam bërë për Hasan Prishtinën. Është fakt, se pas vitit 1999, qeveria e Kosovës kishte probleme të ngutshme, për të zgjidhur dhe mundësit e nderimit dhe rivlerësimit të fugurave të tilla të historisë ishin kuptueshëm të kufizuara. Por, edhe më vonë, sidomos pas vitit 2008, kur u shpall pavarësia e Kosovës, buxheti ynë qendror dhe lokal mbetet realisht shumë i varfër dhe pa shumë mundësira subvencionimi në fushën e kulturës, dhe nuk të jep shumë shanse për të ndërtuar projekte simbolike për historinë tonë. Në këto kushte, duke ndjerë edhe familjarisht se çfarë do të thotë të luftosh për liri, prej disa vitesh në emër të misionit tim të brendëshm shpirtëror i jam përkushtuar ”rilindjes” madhështore të Hasan Prishtinës, me qëllim, që ai të zërë atë vend, që realisht duhej të kishte në ndërgjegjen e të gjithë shqiptarëve, ashtu siç e ka patur realisht në hoistorinë e Shqipërisë së shek të XX-të, kur së bashku me Ismail Qemalin, përbënë atë dyshe të pavdekshme, që së bashku me diplomacinë austriake ishin themeluesit e Pavarsisë sonë Kombëtare.
Ishte krejt e trishtuar, që vetëm para 5 vjetësh, emri i Hasan Prishtinës po i kthehej brezit të ri të banorëve të dy shteteve, Shqipërisë dhe Kosovës, pikërisht atëherë kur nis edhe aksioni im, i sponsorizuar prej meje, për të risjellë në qëndër të vëmendjes një Yll të ndritur të kombit shqiptar.
Isha edhe unë mes shumë të tjereve, që sensibilizova qeverinë dhe botën intelektuale, duke ndihmuar, që Universiteti i kryeqytetit më të ri të Europës, të quhet “Hasan Prishtina”. Isha unë dhe vetëm unë që akordova nga vetja një shumë të lartë financiare për xhepin e një individi, qoftë ky dhe një biznesmen, për ngritjen e shtatores së tij tek oborri universitetit me emrin e tij. Isha unë dhe djemtë e mi studentë në Gjermani, që kaluam shtatoren e Hasan Prishtinës nga kufiri dhe e çuam në Shkup, mes shumë peripecish me rastin e 100- vjetorit të Pavarsisë sonë Kombëtare, duke rrezikuar edhe jetën. Isha unë dhe vetëm unë, që dhurova po të njëjtat mjete financiare që monumenti i tij, ku së bashku me Skënderbeun tonë të lavdishëm të qëndrojnë krenarë në sheshin më të madh të kryeqytetit të gjithë shqiptarëve në Tiranë. Isha unë dhe vetëm unë që bëra të njëjtën gjë me një përmendore tjetër të re të tij në “kryeqytetin e tretë të vjetër” të shqiptarëvë, Shkupin, të cilin më 1912 e çiroi Hasani.
Sot vetëm Skënderbeu dhe Hasani kanë nga një monoment në tre kryeqytete shqiptarësh në Tiranë, në Prishtinë dhe në Shkup, ku edhe kam kontribut modest. Isha unë së bashku me dy–tre miq të tjerë që arrita të bindja disa burra me integritet të njohur intelektual, që të bënim një Simpozium shkencor tepër dinjitoz në Shkup më 13-14.10.2012 për Hasan Prishinën. Isha unë dhe vetëm unë, që kam botuar rreth 10 libra studimorë mbi të. Isha unë dhe vetëm unë, që kam përkujtuar vrasjen e Hasan Prishtinës në Selanik pas 80- vjetorit të vrasjes nga dora e tradhetarit Ibrahim Qelo. Isha unë ai që më 12 Gusht 2012, në 100- vjetorin e çlirimit të Shkupit nga mbi 30000 luftëtarë të prirë nga Hasan Prishtina, Isa Boletini, Idriz Seferi dhe Bajram Curri, përkujtuam këtë ditë historike me një marshim madhështor në Shkup me mbi mbi 200 burra e familjarë atdhetarësh.
Do jem unë dhe vetëm unë që do botoj gjithë veprën e Hasan Prishtinës, një biografi të gjallë dhe dinjitoze për të dhe pothuaj të gjitha fjalimet e tij. Do jem unë dhe vetëm unë, që do realizoj disa projekte të rëndësishme, duke harxhuar nga xhepi im në nderim të këtij personaliteti të madh, sepse unë kam një raport shpirtëror me të të trasmentuar nga prindërit e mi atdhedashës dhe jetoj me të pavarësisht nga streset dhe tensioni i jetës së përditshme, që ka secili.
Po ju more zotërinj çfarë jeni duke bërë? Më ndiqni mua, duke e “përkthyer” dhe shndërruar në armiqësi aktivitetin tim idealist dhe patriotik?
Babai im dëshmor më ka mësuar se me respektin ndaj të parëve nuk duhet të mburremi. Por i detyruar nga provokime të tilla, kur kushdo që të ishte do priste falënderime, unë e flaka njëherë të vetme modestinë për t’u treguar bashkëkombasve të mi, se, edhe në mos qënsha bir fizik i atij Burri (sepse, siç u tha edhe më lart, ai pati fatin e keq të mos linte trashëgimtarë), por për të u bënë me dije gjithë shqiptarët, se jam përvec një pjestar i trungut të tij familjar dhe një bir shpirtëror dhe super i denjë i Hasan Prishtinës, të cilin e kam nderuar dhe e dua më shumë se të gjithë paraardhësit e tjerë të mi. Ata të gjithë në heshtje e ruajtën kujtimin e tij, duke na mbrujtur me dashurinë, kurse unë dhashë dhe do vazhdoj të jap një kontribut edhe tej mundësive të mia, që, së bashku me instucionet e tjera shtetërore shqiptare, të bëhet plotësisht e mundur që në këtë shekull të ri të shqiptarëve të ndrij edhe Ylli i Hasan Prishtinës, Kalorësit të Paepur të Pavarsisë Kombëtare, që ishte ëndrra e tij sublime.
Askush si ai nuk ka luftuar për Kosovën dhe Shqipërinë, prandaj është mbytur në detin e dashurisë për të. Do vdes i lumtur nëse atje në botën e përtejme do më jepte dorën e, qoftë edhe njëherë, dhe do më thotë ”Faleminderit biri im, për gjthë ato që ke bërë për mua”. Ata që më goditën pabesisht, kur unë me dashuri po kontriboj në çdo drejtim për të ngritur në formë rivlerësimi emrin e tij duket se nuk i dëshirojnë përpjekjet e mia. E megjithatë, e ardhmja do t’i vlerësoj me objektivitet përpjekjet e sinqerta të misionit tim, kurse jam i bindur se do t’i zhyt në errësirën e anonimatit “trimëritë “ e pritave mediatike.
Kësaj here kaq. Dhe, jo për ata që kakarisin marrëzira, sepse nuk meritojnë të merrem me ta, por për hir të një informimi të saktë të masës së gjerë.

Dielli

[Dar_di]

Gjenealogjia e trungut të Hasan Prishtinës!

Hasan Prishtina nuk kishte fëmijë, ndër më të afërmit e tij ka qenë Elma, vajza e të vëllait Ymerit

“Mue n'idenë teme patriotike s'ka mujtë, as nuk do të mujë me m’shtrue ari i të tanë botës, por as mënia e të tanë anmiqve. Ka me m'shtrue vetëm vdekja!”

Shkruan: Riza GREIÇEVCI

Ja, vërteta e trungut gjenealogjik të Hasan Prishtinës!

Hakan Ismet Berisha, nga Mitrovica, është familjari më i afërt i Hasan Prishtinës. Hakani shpjegon për familjen e tij, se ajo kishte jetuar në Vushtrri, dhe prej kohësh ishte shpërngulur në Mitrovicë. Në Vushtrri kjo familje jetoi deri në vitin 1933/34. Atëherë këtë shtëpi me më shumë se 30 ari truall, e kishin marrë serbët dhe e kishin shfrytëzuar për punë të Gjyqit Komunal. Zejnullah begu dhe Hasan bej Prishtina kanë qenë djemtë e dy vëllezërve. Zejnullahu ka qenë i Abdullahut, kurse Hasani i Ahmetit, e Abdullahu dhe Ahmeti kanë qenë të Aliut. Zejnullah begu kishte vetëm një motër, e cila ishte e martuar në Turqi, kurse Hasani e kishte vetëm një vëlla, Ymerin. Zejnullah begu, gjyshi i Hakanit, kishte katër djem, Qemajlin, Ismetin, Abdullahun dhe Besimin, si dhe dy vajza: Shukrijen dhe Naziren. Hasan Prishtina nuk kishte fëmijë, ndër më të afërmit e tij ka qenë, Elma, vajza e të vëllait, Ymerit. Hakani i ka dy djem, Afrimin dhe Agronin dhe një motër e cila jeton në Prishtinë, e cila ka një djalë dhe një vajzë, që të gjithë me pasardhës.

Hakan Berisha: Veliqët e Palacit janë më të afërmit e Hasan Prishtinës!

Hakani shpjegon se si para disa muajsh kishte qenë i ftuar në Lagjen Veliqi, në Palac të Skënderajt, kishte qëndruar në truallin e të parëve të tij, aty ku i pari i tyre Abdullah Veliqi e ka varrin. Hakani aty pas kaq viteve ishte njohur me djalin e Rexhep Veliqit, me Zeqirin, babanë e të cilit gjithmonë e kishte respektuar për kushëri të vetin, si dhe ishte takuar e çmallur edhe me shumë të afërm e kushërinj, që konsiderohen dhe në realitet janë të afërm të Hasan Prishtinës. Hakani sot ka një fotografi ku janë Zejnullah begu dhe Rexhep Veliqi, por ka edhe fotografi familjare e dokumente arkivale që vërtetojnë se Hasan Prishtina dhe Zejnullah begu trungun familjar e kanë nga Lagjja Veliqi të Palacit.

Mehmet Prishtina s’ka lidhje me trungun e familjes së Hasan Prishtinës!

Kur kam dëgjuar se ka dalë një njeri me mbiemrin (Mehmet) Prishtina dhe i njëjti njeri sot dezinformon se ai kinse qenkësh stërnip i Hasan Prishtinës, unë, Hakani, i kam i telefonuar stërnipit të Isa Boletinit, Gazmendit, me të cilin bashkë kemi shkuar në Shkup, dhe me dha dëshmi e fakte se, unë, Hakan Berisha, isha dhe jam pjesë më e afërt e Trungut të Hasan Prishtinës! Kjo është e vërteta që s’e luan as topi! Për prejardhjen dhe për gjenealogjinë e Hasan Prishtinës, historiani Prof. Dr. Muhamet Pirraku kishte filluar të interesohej nga fundi i viteve të 60-a të shekullit të 20-të, në të gjitha arkivat shtetërore të Jugosllavisë, të Vjenës, të Tiranës e të Shkodrës. Ai ka shënuar Kujtesën historike në Drenicë e në të gjitha viset e Kosovës, në Shkup, Tiranë e në Shkodër. Dhe, si në burime, ashtu edhe në kujtesën historike Hasan Prishtina, thuhet se rrjedh nga Vëllazëria stërgjyshore VELIQI të Palacit të Drenicës. Nëna e Hasan Prishtinës, gruaja e Ahmet Haxhi Ali Veliqit-Berishës ishte Vushtrriase, Nexhibe Haxhi Sallahu (sipas Z. Fahri Buçinca është quajtur edhe Salih).Realisht, Haxhi Ali Veliqi, e dimë nga burimet arkivale se i ka pasur tre djem që kanë pasur trashëgimtarë. Të bijtë e Haxhi Ali Veliqit, kishin miqësi e krushqi me: Mulla Haxhi Zekën (Pejë), me Ali pashë Dragën (Mitrovicë) me Zija pashë Gjinollin (Prishtinë) me Sylejman pashë Berishën-Prishtinën, me të bijtë e Emin Agës.

Unë, Hakan Berisha: Betohem në flamurin e kombit, e them të vërtetën

Ky far Mehmeti Prishtina, mund t'i ndërrojë një mijë mbiemra, por një gjë duhet ta ketë të qartë Ai, dhe krejt shqiptaria, se ky njeri mashtrues, lakmues i pasurisë së patundshme të Hasan Prishtinës, rrenacak dhe pa ndërgjegje prej njeriu, nuk ka lidhje, as me trungun familjar, e as me gjakun, as me gjenealogjinë familjare të Hasan Prishtinës! Ai nuk është dhe nuk mund të jetë pasardhës i Hasan Prishtinës, sepse Hasani nuk ka pasur, as motër, as s'ka lënë pasardhës të vetin. Ngritjen e përmendores se Hasan Prishtinës, pastaj Mirënjohje për kontributin e patriotit e luftëtarit për bashkimin e trojeve etnike, është dashur ta bëjë shteti i Shqipërisë apo shteti i Kosovës, sepse Hasan Prishtina ka dhënë më shumë se çdokush për liri, për atdhe, për arsim, për Bashkim…prandaj nderimet, Mirënjohjet, apo përmendoret, e të tjera, u takojnë ti bëjnë dy shtetet: Shqipëria dhe Kosova, dhe jo të përqafohen, të puthen, me ta falënderojnë atë njeri mashtrues, rrenacak, lakmitar mbi pasurinë dhe krejt çka la pas vdekjes i Madhi Hasan Prishtina. Jam i befasuar,shton Hakan Berisha, loza e Hasan Prishtinës, me faktin se si ka mundur të ndodhë që për 100-vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë, në Kosovë të dekorohet me dekorata e mirënjohje si më i afërmi i Hasan bej Prishtinës, kurse në Shqipëri e në Maqedoni të dekorohet njeriu tjetër, që sipas Hakan Berishës nuk ka lidhje farefisnore me familjen e Hasan Prishtinës.

Hakan Berisha - loza më e afërt e trungut të Hasan Prishtinës!

Hakani në fund na i tregoi të gjitha dekoratat dhe mirënjohjet që ndër vite i ka ruajtur si trofe të vlefshme në shenjë nderi e respekti për Hasan Prishtinën. Prandaj duhet të shkruhet e të thuhet, të reagohet e të punohet drejt e mirë, t'u thuhet ndal punëve jo të mira, sidomos keqinterpretimit (shtrembërimit) të fakteve historike për njerëzit e mëdhenj. Hakan Berisha, mban Mirënjohjen që e ka pranuar në emër të familjes së Hasan Prishtinës. Epo, qe, pra, unë, Hakan Berisha, si loza më e afërt e trungut të Hasan Prishtinës, asgjë më shumë nuk kërkoj, pos të mos i besohet, të mos përfillet, të mos ndihmohet dhe përkëdhelet njeriu, i cili Hasan Prishtinën, ama, nuk e ka, as fis, as farefis. Unë nuk kam asgjë kundër Mehmetit, as kundër askujt që kontribuon për shtatoret dhe veprën e Hasan Prishtinës, por mos të ëndërrojë kush që do të mund ta blejë Hakanin me pare e ta shtrembërojë historinë e një njeriu aq të madh, siç ishte Hasan Prishtina...Na nuk mund të durojmë më, jemi shumë të zhgënjyer me këto veprime skandaloze...”

Vëllezër, kujdes! Mos besoni këtij mashtruesi, rrenacaku, profiteri, sepse, sipas të gjitha burimeve tona, ky mashtrues me mbiemër të rremë të trungut të Hasan Prishtinës, gjithsesi është me dijeni dhe me përkrahje të armiqve të të gjitha fytyrave kombëtare që u vranë nga dora tradhtare e armiqve të Shqipërisë, të Kosovës, të shqiptarisë. Përmendoret, Mirënjohjet, për patriotin, arsimdashësin, luftëtarin me pushkë në dorë, Hasan Prishtina, të ishin bërë dhe të bëhen nga shteti shqiptar i Shqipërisë, dhe nga shteti i Kosovës, pse?

KOSOVA SOT

[Dar_di]

Atentat në Selanik

[Albo]

“Atentatori qëlloi mbi Hasan Prishtinën, pasi nuk i dha 6000 dhrami që ia kishte premtuar për vrasjen e…”/ Ngjarja e panjohur në Selanik

Publikohet historia e panjohur të ndodhur plot 87 vjet më parë, më 14 gusht të vitit 1933, kur teksa ishte duke shëtitur në një prej rrugëve kryesore të Selanikut, në rrethana jo shumë të njohura, mbeti i vrarë në një atentat, Hasan Prishtina, ish-deputet i parlamentit shqiptar dhe kryeministër i Shqipërisë, i cili ishte si refugjat politik në Greqi.



Sipas shtypit grek që i referohej organeve kompetente të policisë vendase, personi që qëlloi me pesë plumba revolveri mbi politikanin e njohur shqiptar, quhej Ibrahim Çelo dhe ishte mik i ngushtë i viktimës!  Dëshmitë e rralla të studiuesit, publicistit dhe historianit të njohur, Gani Demiri (Ratkoceri), mbi përpjekjen e një grupi intelektualësh me origjinë nga Kosova, të cilët në vitin 1960-të, arritën të bindin autoritetet përkatëse të Tiranës zyrtare rreth figurës së Hasan Prishtinës dhe t’a kthenin atë nga “tradhëtar dhe armik të popullit shqiptar” siç konsiderohej ai në tekstet shkollore dhe librat e Historisë së Shqipërisë, së asaj kohe, në një “patriot të madh të çështjes shqiptare”!
Plot 87 vjet më parë, më 15 gusht të vitit 1933, pothuaj të gjitha gazetat që botoheshin në Shqipëri si dhe ato të diasporës së saj, publikuan lajmin e bujshëm të vrasjes me atentat në qytetin e Selanikut në Greqi, të ish-kryeministrit të Shqipërisë, Hasan Prishtinës. Sipas shtypit shqiptar të asaj kohe, i cili për atë ngjarje më së shumti i referohej gazetave greke, atentatori që kishte qëlluar me pesë plumba revolveri mbi politikanin e njohur shqiptar, që asokohe qëndronte si emigrant antizogist në Greqi dhe disa shtete të tjera të Evropës, ishte po një shqiptar, madje mik i nguhstë i viktimës dhe quhej Ibrahim Çelo.
Në faqet e gazetave të shumta të atyre ditëve që komentuan gjerësisht atë ngjarje, bëhej me dije se personi në fjalë, i cili ishte me origjinë nga shqiptarët që banonin në Resnjë të Jugosllavisë, kishte qëlluar mbi ish-kryeministrin shqiptar, teksa ishin duke shëtitur bashkë, krah për krah në një prej rrugëve kryesore të qytetit të Selanikut. Po si qëndronte e vërteta rreth atij atentati dhe cilat ishin arsyet kryesore që e shtynë shqiptarin Ibrahim Çelo për të qëlluar mbi politikanin e njohur, i cili përveç postit të kryeministrit të Shqipërisë, që e kishte mbajtur vetëm për pesë ditë në dhjetorin e vitit 1921, kishte qene i zgjedhur si deputet në disa legjislatura ne parlamentin e Turqisë dhe atë të Shqipërisë?
Lidhur me këto, po japim vetëm disa prej komenteve që u bënë në atë kohë nga shtypi shqiptar dhe ai grek, një përmblëdhje të shkurtër të jetës dhe veprimtarisë politike e atdhetare të Hasan Prishtinë (sipas Fjalorit Enciklopedik, botim i Akademisë së Shkencave, Tiranë 1988), dhe dëshminë ekskluzive të studiuesit, publicistit e shkrimtarit të njohur, Gani Ratkoceri (“Mësues i Popullit”), i cili në vitet ’60-të, së bashku edhe me disa intelektualë të tjerë me origjinë nga Kosova, ndërhyre tek autoritetet përkatëse shqiptare të asaj kohe në Tiranë duke bërë të mundur rehabilitimin e Hasan Prishtinës dhe nga “tradhëtar” që etiketohej ai në tekstin e Historisë së Shqipërisë së asaj kohe, e kthyen në “patiot të madh”!

Lajmet dhe komentet e gazetave greke dhe shqiptare, për vrasjen e Hasan Prishtinës në Selanik

Gazeta ‘Vatra’: Hasan Prishtina u vra dje mbrëma me pesë pushkë në rrugët e Selanikut. – Vrasësi u arrestua nga autoritetet. – Ç’thonë gazetat greke për shkakun e vrasjes.
Me anë të radios u lajmërua se dje mbrëma në rrugën kryesore të Selanikut, Hysen Tolja Ibrahimi nga Resna, shtiu pesë herë me revolver kundër Hasan Prishtinës, të cilin e la vdekur. Vrasësi u zu me njëherë dhe u vu nën hetime, për të mësuar shkakun. Autoritetet vazhdojnë hetimet mbi shkakun e vrasjes. Disa gazeta thonë se vrasja është bërë për arsye personale, një pjesë tjetër e gazetave tue marrë parasysh se vrasi disa ditë më parë kishte ardhur prej vendit të tij, supozojnë se ai gjishte të huaj në këtë vrasje.

Hollësirat e vrasjes së Selanikut  në botimet e gazetave greke

Qysh ndodhi vrasja e Hasan Prishtinës?

I vrari i pat propozuar guximtarit atentat kundër Mbretit Zog. Shkruan gazeta “Fos”, ndërsa “Informationi” thot se e kanë shtyrë të arratisurt.
Selanik 16 Gusht – Aty nga ora 2 mbasdreke të së Hënës, dje domethënë, Hasan Prishtina dhe Ibrahim Çelo (dhe jo Hysen Tolja Ibrahimi), kalonin rrugën “Cimiski”, tue kuvenduar me zë të lartë në gjuhën shqipe. Kur arritën në kryqëzimin e rrugës “Vogaciku”, Ibrahimi nxorri me shpejtësi revolverin sistem “Smith” dhe shkrepi dy herë kundër Hasanit, tue e shtrirë këtë pa frymë në tokë. Me gjith këtë, guximtari u ul mbi trupin e shtrirë dhe zbrazi mbi kryet e të plagosurit edhe tre pushkat të tjera të revolverit për të përfunduar krejtësisht qëllimin. Mbas këtyre, guximtari vrapoj për t’u larguar nga rruga “Vagaciku”, aty nga Mitropolia, nga shkaku që të shpëtonte prej popullit i cili u grumbullua shpejt. Turma filloj të gërthiste dhe t’a ndiqte, dhe kjo sqenë duket se turbulloj Ibrahimin i cili, i shushatur u rrëzua mbi vitrinën e një dyqani atje afër dhe të cilën e theu, por shpejt fitoi fuqinë dhe vrapoj nga rruga e Mitropolisë. Por populli e ndiqte nga pas dhe ky ahere u fut në shtëpinë e doktor Dukidhit, ku pastaj e zuri një polic. Ky e vuri në një motoçikletë dhe e shpuri në qëndrën e policisë, ndërsa Hasan Prishtina, sillej në spitalin bashkiak, ku doktorët vërtetuan vdekjen. Vrasësi i ish-kryeministrit Shqiptar, quhet Ibrahim Hysen Çelo, edhe është në moshën 37 vjetësh. Është prej Resnjë të Shqipërisë (gazeta greke “Fos” që shkruan këtë, gabohet pasi Resnja është në Sërbi), nënshtetas shqiptar, mjaft intelektual, flet frëngjisht dhe italisht pa gabim dhe turqisht në gjuhën amtare. I sjellshëm në mënyrat, i veshur bukur, bën përshtypjen se është një njeri që nuk ësht lindur për vrasës. Në Greqi erdhi prej Nicës të Francës më 9 Maj 1933 edhe pse nuk u paraqit të rregullohet sipas ligjit për të huajt, u dënua me një gjobë prej 230 dhrami. I vrami Prishtina Hasan Ahmet, edhe ky shqiptar, i ardhur dikur si nënshetas austriak, ka qenë Ministër i Punëve të Brendëshme dhe i Punëve Botore në Shqipëri dhe për një kohë të gjatë kryeministër i Shqipërisë në regjimin e Fan Nolit. U tha konkretisht prej qarqeve shqiptare të këtushme, se ky qe nënkryetar i fanolistëve dhe përfaqësonte në Ballkan, Turqi dhe Evropën e mesme Fan Nolin, i cli ndodhet në Rusi tue drejtuar propagandën kundër Mbretit Zog. Vrasja e Hasan Prishtinës, është një mister i math për arsyen pse autoritetet mbajnë një fshehtësi të madhe. Por megjith këtë, prej lajmeve që kemi mbledhun, kuptohet se gjatë shumë ditëve, shikoheshin që të dy bashkë e sidomos në hotelin “Astorja”  ku banonte i vrami. Bashkëfjalimet e tyne dukeshin miqësore edhe për të njohurit e tyne përshpëritesh si “diçka përgatitnin”, e cila plasi në vrasjen e djeshme. Nga sa kemi mundur të informohemi prej burimeve të ndryshme që mundin t’a dijnë më mirë se si qëndrojnë punët, Hasan Prishtina qe një tip i njeriut të çqetësuar, që mundohesh me çdo sakrificë t’organiozojë organizata komplotiste, gjë që i ka kushtuar kurdoherë ekspulsive (ekstradime), shënimi ynë), nga gjithë shtetet e Ballkanit ku banonte.

Hasan Prishtina në Nicë të Francës

Hasan Prishtina vajti në Nicë të Francës edhe atje u njoft me Ibrahim Çelon që ish instaluar aty prej 26 vjetësh dhe qëndroj atje gati 20 muaj, duke ikur prapë në Turqi. Nga Turqia u ekspulsua dhe u instalua në Sofje, nga ku i shkrojti Shelos një letër, tue e ftuar atë të zbresë dhe të takohen në Selanik kur do të vinte edhe ky. Në letrën politikani shqiptar nuk përmëndëte shkakun pse e thërriti, por i theksonte se kish për t’i ngarkuar një punë që do të merrte 5000 dhrami në muaj. Kështu pra Sheloja mbasi dërgoj të shoqen dhe kalamanit e tij në Spanjë, nga ku është e shoqja e tij, mbërriti në Greqi ku u prezantua ne i vëllaj viktimës, pronuar në rrugën “Tsimiski”, Z. Omer Fejzi. I tregoj letrën e këtij, por ky i’u përgjigj, se i vëllai nuk ka ardhur ende nga Vjena edhe se nuk dispononte as një peshës për politikë pse nuk përziesh në të.


Prishtina i propozon Ibrahim Çelos të vrasë Zogun

Para një muaji, Sheloja marsi shikonte se kish mbetur pa të holla, u nis për në Vjenë për të takuar Hasanin, por për fat të keq, kur ay nisesh për në Vjenë, ky i fundit kthehesh për në Selanik. U kthye këtu para 14 ditëve dhe e takoj duke dashur të mësoj se ç’punë do t’ë bënte që të merrte 5000 dhrami në muaj. Prishtina pa shumë dredhina, i tha se ishte koha të vritet N. M. Tij, Mbret i Shqipëris Ahmet Zogu dhe disa nga Ministrat e tij dhe kjo do të bëhesh shkak që të ngrihesh statut për shërbimin që do t’i sillte vendit. Sheloja u trondit nga ky propozim dhe i tha, se duhet të mendohet. Por i kërkoj t’i nepet ndonjë punë tjetër, nga ku të fitonte të 5000 dhramitë në muaj. Qysh atë ditë, gjatë këtyre 14 ditëve takohesh ditë për ditë me Prishtinën dhe dje i tha qartas, se nuk mundje të bëjë një punë të tillë, se me një anë të mëndohet për familjen e tij dhe nga ana tjatër nuk mund t’i bëj varrin Shqipërisë. Por i kërkoj që të mos shkelë zotnimin e tij, që t’i gjejë një punë që të marrë shumën e premtueshme. –Unë nuk të solla të të jap para për sytë e bukur t’ujët. Ja se të veç në Bullgari, ku të marësh dhjetë komitaxhi të vrasësh Zogun, ja po të ikësh s’ë këndejmi. Mbas kësaj përgjigjie, atentatori nxorri revolverin dhe i’a zbrazi kundër nënkryetarit të partisë fanoliste. Qarqet e Konsulatës Shqiptare kur u pyetën dje prej redaktorit të “Fosit”, thanë se e dijnin prej kohe ardhjen e Prishtinës këtu, por nuk kish asnjë lajm për vrasjen e tij. Zoti Konsull as nuk do t’i shkojë nëpërmënd se shkaqet e kësaj vrasje janë politike. Gjithesi çfaqi tmerrin e tij për këtë krim.


Gazeta “Information” shkruan se e ka shtyrë Moska

Nga ana tjatër, fletorja në gjuhën frëngjishte “Information”, tue u marrë me shkaqet që munt të kenë shtyrë guximtarin të futet në këtë vrasje, shkruan se simbas informatave të saj, Ibrahimi do të jetë shtyrë nga të arratisurit politikë shqiptarë. Gazeta në fjalë, zhustifikon këtë version në këtë mënyrë: Të arratisurit politikë shqiptarë janë ndarë në dy grupe. Njërin e kryesonte Hasan Prishtina dhe tendencat e këtij grupi kanë qenë konservative, ndërsa grupi tjetrë lidhet drejt për drejt me Moskën. Tani vazhdon fletorja greke, ka shumë të ngjarë që Ibrahimi të jete shtyrë nga grupi që lidhet me Moskën për të çkatërruar grupin konservativ.

Jehona e shtypit të Selanikut për vrasjen e t’arratisurit politik

Në Selanik, pesë plumba revolveri të zbrazura njëri pas tjetrit nga një dorë shqiptari me nënshtetësi të huaj, çkëputën, tragjikisht, përin e jetës të një ish-Kryeministri Shqiptar, të arratisur për arsye politike. Gazetat greke të atij qyteti, shkakun e asaj ngjarje të shëmtuar, e mpështetin në dy arsye. E Para: se Hasan Prishtina – viktima, nuk e mbajti premtimin që i kish dhënë me letër Ibrahim Çelos, – guximtarit, – për t’i gjetur në Greqi një punë të ndershme, ndërsa me gojë i shpjegoj se ato të holla, 5000 dhrami në muaj, – do t’i paguheshin vetëm kur të vriste Mbretin e Shqiptarëve, por Ibrahim Çelua, i zëmëruar me lodrën që i luajti, i mërzitur nga mungesa e të hollave nga shkaku i Hasanit që e solli në Selanik, dhe i inatosur për propozimin e dedestuar që i bëri, nxori në një minutë dëshpërimi revolverin dhe e shtriu në tokë të vrarë.
E dyta: se shqiptarët e arratisur janë ndarë në dy grupe, njërin të kryesuar prej Hasan Prishtinës, me tendenca konservative dhe të dytin të dirizhuar prej njërzëve me tendenca bolshevike, të lidhur drejt për drejt me Moskën, dhe nga kjo antagonismë parimesh, Ibrahimi është vënë nga grupi i dytë për të çdukur personin e Hasan Prishtinës që do të sillte çkatërrimin e partisë konservative në dobinë e së parës. Ngjarja u zhvillua në një qytet të një shteti të huaj dhe tye qene gjithashtu se kaq guximtari sa dhe viktima kanë jetuar përsëriu në vendet e huaja, është shumë zor, ose më mirë e pamundur që të jemi në pozitë të formojmë, qoftë dhe një supozim, mbi shkaqet e vërteta që përfunduan në tragjedinë e Selanikut. Jemi pra të shtërnguar, që për të komentuar vrasjen e shëmtuar të së hënës, të bazohemi në botimet e gazetave greke. Megjith këtë, është mirë të shënohet, kështu midis parëthënësit, se opinioni i gazetave të Selanikut, nuk duhet të hidhet dhe kaq mbrapa krahëve. Fletoret e republikës greke në çështjen konkrete, duhen të jenë të paanshme, se ngjarja ka rrjedhur midis dy personave që s’kanë të bëjnë me çështjet e brëndëshme të Greqisë. Por sidoqoftë puna, dy gjëra mund të nxjerrim nga vrasja e Selanikut, dhe meqë të dyja janë nga ato çështje që provokojnë përbuzjen e çdo shqiptari që i dhëmbet atdheu dhe që dëshiron të mbajë nalt prestigjin dhe nderin shqiptar. Shqiptari me këto parime, i dënon kryekëput atentatet, kushdo qoftë ay që shkrep pushkën dhe kushdo qoftë ay që pranon plumbat në trupë. Gjith ashtu, ay shqiptar me ato parime, dënon përsëri kryekëput çdo person që mejton të ngrejë dorë kundër Mbretit të Shqiptarëve. Fati i atdheut t’onë lidhet ngushtë, shumë ngushtë, me personin e Zog-ut dhe kush është kundër këtij, duhet të dijë se është kundër atdheut. Bisedim mbi këto dy pika nuk hyjnë. Dhe ja pse, populli shqiptar dëgjoj me përbuzje atentatin e shëmtuar të Selanikut dhe dënon me koshiencën e tij me tradhti të naltë, çdo shqiptar që mejton të prekë Udhëheqësin e sotëm të Shqipërisë.


Hasan Prishtina, sipas Fjalorit Enciklopedik, i hartuar nga Akademia e Shkencave

(1873-1933). Patriot e demokrat revolucionar i shquar që luftoi për lirinë dhe pavarësinë e Atdheut, për demokratizimin e jetës së vëndit, për çlirimin e Kosovës nga zgjedha serbomadhe dhe bashkimin e saj me shtetin shqiptar. Lindi në Vuçiternë në një familje patriote. Studimet e larta i kreu në Stamboll për shkencat politiko-juridike. Në vitet 1908-1912 u zgjodh tri herë në parlamentin osman, të cilin e përdori si tribunë për mbrojtjen e të drejtave kombëtare të shqiptarëve. Në fillim të vitit 1912 së bashku me Ismail Qemalin ishte ndër nismëtarët për organizimin e Kryengritjes së Përgjithshme të Armatosur në Shqipëri ku u shqua si udhëheqësi kryesor. Në vitin 1912, u ngarkua me detyrën e ministrit në qeverinë kombëtare të Vlorës. Me themelimin e komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës (shih) u zgjodh antar i tij, ndërsa në dhjetor të vitit 1919, komiteti e ngarkoi si kryetar të delegacionit të tij në Konferencën e Paqes në Paris, ku do të kërkonte bashkimin me shtetin kombëtar shqiptar të Kosovës dhe viseve të tjera shqiptare në Jugosllavi. Mori pjesë aktive në organizimin e Kongresit të Lushnjes në vitin 1920 (shih) dhe në prill të vitit 1921, u zgjodh deputet i Dibrës në parlamentin shqiptar. Në dhjetor të vitit 1921, kryesoi një ndër qeveritë më demokratike të vendit. Hasan Prishtina ishte një nga drejtuesit dhe organizatorët kryesorë të lëvizjes antizogiste të shkurt-marsit 1922. Gjatë viteve 1922-1923 u shqua si kundërshtar i vendosur i reaksionit të brendshëm. Shquhet si luftëtar për mbrojtjen e “Zonës neutrale” të Junikut nga forcat serbe dhe ato zogiste, si udhëheqës i lëvizjes nacionalçlirimtare dhe i çetave kryengritëse në Kosovë kundër sundimit serb. Hasan Prishtina mori pjesë aktive në përgatitjen e Revolucionit demokratiko-borgjez të Qershorit të vitit 1924 (shih) dhe luftoi për vënien në jetë të programit të qeverisë demokratike të dalë nga ky revolucion. Në shtator të vitit 1924, në krye të një delegacioni në emër të komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës”, shkoi në Lidhjen e Kombëve në Gjenevë ku protestoi kundër barbarizmave mbi popullsinë shqiptare të qarqeve shoviniste serbe në Kosovë. Pas dështimit të revolucionit të 1924-ës u largua jashtë Atdheut. Gjatë tërë kohës në mërgim (1925-1933) qëndroi në krahun më të përparuar të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. E vazhdoi luftën kundër regjimeve diktatoriale e monarko-fashiste, kundër tiranisë zogiste në Shqipëri dhe zgjedhës serbo-madhe në Kosovë. Nën drejtimin e tij, u themelua “Komiteti i Çlirimit të Kosovës” i cili veproi jashtë vendit krahas Komitetit të Çlirimit Nacional (shih). Hasan Prishtina, luftën nacionale në Kosovë u përpoq ta bashkrendojë me luftën e popujve të shtypur ballkanikë. Disa herë u bë nismëtarë i bashkëëpunimit me përfaqësuesit dhe organizatat nacionalçlirimtare të Maqedonisë, të Bosnjës, të Kroacisë e të tjerë që vuanin nën zgjedhën e regjimeve shoviniste të huaja. Hasan Prishtina kërkonte respektimin e të drejtave kombëtare të të gjithë popujve ballkanikë gjë që do të arriej sipas tij me krijimin e shteteve kombëtare në bazë të parimit të vetëvendosjes, duke përjashtuar çdo formë të hegjemonizmit ndaj tjetrit. Katër herë armiqtë organizuan atentate me armë. Dy herë e burgosën pushtuesit serbë dhe bullgarë. Gjashtë herë e dënuan me vdekje: xhonturqit, feudali e vegla e Serbisë, Esat Toptani, qarqet shoviniste serbomadhe dhe tri herë qeveria e Ahmet Zogut. Më 14 gusht 1933 u vra me atentat nga agjentët e Ahmet Zogut në bashkëpunim me qeverinë jugosllave. Hasan Prishtina ka lënë një varg artikujsh si dhe kujtimet e tij për kryengritjen antiosmane të 1912-ës që kanë vlerë për historinë e lëvizjes sonë kombëtare e demokratike. Në vitin 1977 eshtrat e tij u sollën nga Selaniku në Shqipëri. (A. Ha.) (Marrë nga Fjalori Enciklopedik i Shqipërisë, botim i Akademisë së Shkencave, Tiranë 1988)

Deri në vitin 1960, Tirana zyrtare, e konsideronte tradhtar Hasan Prishtinën!

Si rrallë ndonjë figurë tjetër e politikës dhe historisë së Shqipërisë. që aktivitetin dhe veprimtarinë e tyre e patën gjatë gjysmës së parë të shekullit të kaluar, Hasan Prishtinën, e ndoqi i njëjti “fat” si në gjallje, ashtu dhe pas vdekjes së tij. Kjo ka të bëjë me faktin se ashtu si gjatë gjithë veprimtarisë së tij politike, ku pati një sërë oshilacionesh, me mjaft ngritje dhe ulje (nga deputet i parlamentit turk dhe atij shqiptar, në kryeministër i Shqipërisë dhe më pas emigrant politik në disa shtete të Evropës), edhe pas vdekjes, për një pjesë të shqiptarëve, ai mbetej një “patriot dhe atdhetar i madh i çështjes kombëtare”, kurse për një pjesë tjetër të shqiptarëve, ai s’ishte gjë tjetër veçse një “renegat dhe tradhtar i atdheut”! Madje edhe historiografia dhe propaganda e regjimit komunist të Enver Hoxhës, deri në fillimin e viteve ’60-të, Hasan Prishtinën e konsideronte një “reaksionar dhe tradhtar të adheut”, gjë e cila ishte e shkruar mjaft qartë në të gjitha tekstet shkollore dhe ato të institucioneve shkencore dhe akademike të shtetit shqiptar të asaj kohe. Edhe pse në historiografinë dhe librat e ndryshëm të botuara deri në atë kohë në Shqipëri, vrasja e Hasan Prishtinës në Selanik në vitin 1933, ishte e kurdisur nga Mbreti Zog, propaganda zyrtare e asaj kohe, vazhdonte ta etiketonte atë si tradhtar të atdheut. Sipas dëshmive ekskluzive të studiuesit, publicistit dhe shkrimtarit të njohur Gani Demiri (Ratkoceri), me origjinë nga Kosova (ish- burgosur politik para viteve ’90-të dhe Mësues i Popullit), rehabilitimi i Hasan Prishtinës, u bë i mundur vetën në fillimin e viteve ’60-të, kur një grup studiuesish, historianësh e publicistësh kosovarë që kishin ardhur si emigrant në Shqipëri, si: Ajet Haxhia, Gani Demiri etj., i bënë kërkesa të shumta Komitetit Qëndror të PPSH-së, duke i kërkuar rishikimin e figurës së Hasan Prishtinës. Mbas një sërë takimesh e konsultash me studiues dhe profesorë të historisë, ata patën një takimi edhe me ish-ministrin e Arsimit të asaj periudhe, Manush Myftiun, të cilit i parashtruan shqetësimin e tyre për figurën e Hasan Prishtinës. Pas atij takimi, çështja filloi të merrte rrugë dhe figura e Hasan Prishtinës u mor në shqyrtim nga Instituti i Historisë. Sipas Gani Ratkocerit, ai personalisht, ishte ndër të parët që e ngriti problemin e figurës së Hasan Prishtinës, gjatë një bisede të lirë që kishte pasur me profesorin e tij, Aleks Buden, të cilit i tha: “Profesor, ne në Kosovë e kemi njohur për patriot Hasan Prishtinën”. Sipas Gani Ratkocerit, pas një sërë debatesh dhe mbledhjesh, diku atu nga viti 1961-1962, më në fund u vendos që Hasan Prishtina, të shpallej patriot i atdheut dhe si i tillë të trajtohej edhe në librat dhe historiografinë zyrtare të regjimit komunist të asaj kohe. Pas rehabilitimit të figurës së tij, regjimi komunist i Tiranës, bëri të mundur edhe sjelljen e eshtrave të tij në Shqipëri në vitin 1977.

Memorie.al

[Albo]

Të vërtetat e Hasan Prishtinës! Mbiemrin e hershëm e kishte Berisha, nuk la pasardhës. U martua me…



Në rurbikën “Autokton” të gazetares Anila Ahmataj, u trajtua vepra dhe figura e Hasan Prishtinës. Jeta dhe veprimtaria e tij janë dhe do të mbeten emblemë e çdo brezi

Rrjedhur nga një familje e madhe dhe mjaftë e nderuar spahinjsh vendas, Hasan Prishtina lindi në Vushtrri më vitin 1873. Gjyshi i tij Haxhi Aliu nga Polanca e Drenicës kishte tre djem! Një ndër ta ishte dhe Ahmeti i cili lindi Hasanin. Babai i Hasan Prishtinës në ortakëri me Ismail Pashë Saraçin grumbulloi pasuri të madhe.

Por Hasani i kreu studimet e para në vendlindje, më tej vazhdoi gjimnazin frëng të Selanikut e më pas në Stamboll u diplomua për drejtësi. Nga aty ai u angazhua dhe u lidh ngushtë me nacionalistët shqiptar dhe më pas bashkohet me xhonturqit për besimin që kish në vetvete se fitorja do të bënte që kombi shqiptar të merrte autonominë brenda Perandorisë Osmane . Hasan Prishtina pas mbarimit të shkollës punoi në Shkup. Një ndër udhëheqësit e mëdhenj të disa kryengritjeve gjatë periudhës parlamentare Osmane, nga ku me kryengritjen e vitit 1912 fitoi autonominë e Vilajetit Shqiptar. Ai mori pjesë në Kuvendin e Ferizajt ku paria shqiptare u mblodhë për të përkrahur rikthimin e kushtetutës dhe ishte pikënisja e Revolucionit Xhonturk.



Më 1908 u zgjodh deputet i Sanxhakut të Prishtinës,
Në nëntor të vitit 1909 u bë antar i kryesisë së partisë liberale të drejtuar nga Ismail Qemal Bej Vlora, ishte një ndër organizatorët e kryengritjes së vitit 1910, së bashku me Isa Boletinin, Nexhip bej Dragën, Mehmet Pashe Derallën, Rexhep Mitrovicën, Bedri Pejanin, Sali Gjukën dhe Idriz Seferin. Në fund të vitit 1911 u bashkua partisë “Liri dhe Marrëveshje”parti e cila ishte për Otomanizmin, decentralizim të qeverisjes si dhe për të drejtat e minoriteteve. Më vitin 1912 Pas një takimi
mes tij dhe Ismail Qemalit, më 12 janar u mblodhën në shtëpinë e Syrja bej Vlorës në lagjen “Taksim” deputetët e Beratit Ismail Beu dhe Aziz pashë Vrioni, deputeti i Gjirokastrës Myfid bej Libohova, deputeti i Durrësit Esad pashë Toptani dhe i Prishtinës, Hasan Beu. Deputetët shqiptarë pasi kuvenduan mbi masat që kërkonin nevoja e rrethanave lidhën besën, duke u betuar mbi Kuran për sakrificat e mëtejshme që do të ndërmerreshin në dobi të kombit e atdheut të tyre.

Ky është Hasan Prishtina gjatë viteve. Vepra dhe historiku i tij janë emblemë e kulturës, guximit dhe fisnikërisë që ai dispononte dhe përcillte ndaj kujdo. Të interesuar për vendin ku ai lindi dhe kaloi një fëmijëri e cila edhe ka mbetur edhe nuk ka mbetur në memorien e atyre që sot janë pasardhës të një brezi që ka jetuar sëbashku me fizikun dhe veprën e Hasan Prishtinës. I rëndësishëm është fakti se të gjithë kujtojnë me bindje të plotë se Hasan Prishtina ka ardhur rrethë 8-muajsh, shumë i vogël nga fshati i Polacit, në qytetin e Vushtrrisë, ai lindi në vitin 1873 në Vushtrri, por familja e tij, ishte nga treva e Drenicës, Polaci . Mbiemri i vërtet i Hasan Prishtinës ka qënë Berisha, por me largimin e gjyshit të tij Haxhi Ali Berisha nga Polaci në Vushtri, mbiemrin e ndryshoi nga Berisha në Polaci.

Por nga ana tjetër Hasan Prishtina ishte një njeri i cili shkriu çdo pasuri për popullin edhe më gjerë. Ai u martua me Ikballe Prishtina, e cila rridhte nga një familje shumë e pasur me origjinë çerkeze. Jeta dhe bashkëjetesa e tyre ishte një model, pasi kishin një dashuri të pa përshkrueshme ndaj njëri tjetrit. Ikballe kujdesej shumë për Hasanin dhe gjithmonë ishte pranë tij në të gjitha momentet e jetës deri sa ajo jetoi me të, thuhet nga ata që e njohin mirë historinë se Ikballe ndërroi jetë në vitin 1931 në Nica të Francës, pasi kishte prerë gishtin me thikë gjatë gatimit të një gjeli dhe nga infeksioni humbi jetën. Hasani u pikëllua aq shumë saqë nga dhimbja i shkruan një miku të tij austriak dhe i rrëfen humbjen e madhe.
Por ky çift i mrekullueshëm nuk pati pasardhës biologjik, në jetën e tyre nuk erdhi në jetë asnjë fëmije, por shpirti dhe dashuria për njrëzit e bënte të dallueshme figurën dhe veprat e Hasan Prishtinës, sipas studimeve gjeonologjike ai birësoi Sadakaten, vajzën nga Shkodra si dhe Musli Ajet Dervinën nga fshati Taraxh i komunës së Vushtrrisë.
Hasan Prishtina kishte tre mbiemra, i pari ishte Hasan Berisha nga mbiemri i hershëm, Hasan Prishtina u quajt në vitin 1908 për të përfaqësuar vendin, e ndërsa Hasan Polaci, prej origjinës së fshatit Polac.

(BalkanWeb)