PNUD: Shqiptaret akoma me te varfer ne 2002

[Albo]

Publikohet raporti i PNUD-it për vitin 2002. Pabarazi e theksuar në nivelin e jetesës dhe në dallimet gjinore mes prefekturave. Varfëria, zhvillimi, prapambetja, centralizimi, urbanizimi, ja analizat dhe shifrat: 920 mijë banorë shqiptarë janë të varfër, ndërsa mbi 500 mijë individë jetojnë në varfëri të skajshme. Vetëm 17% e shqiptarëve thonë se me të ardhurat që marrin mund të jetojnë pa probleme.

Raporti, sa të (pa)zhvilluar jemi?

Varfëria në rritje, 4 ndër 5 shqiptarë në fshatrat shqiptare janë të varfër

Belina Budini
Tirana, Fieri dhe Durrësi, vetëm tre janë rrethet me zhvillim më të lartë njerëzor në Shqipëri. Ndërkohë që numërohen 11 rrethe të tjera shumë të pazhvilluara, mes të cilëve Shkodra, Kukësi, Lezha, Dibra etj. Pabarazitë ndërmjet këtyre rajoneve rezultojnë në bazë të përllogaritjeve të Raportit të Zhvillimit Njerëzor për Shqipërinë 2002, përgatitur nga Qendra për Nxitjen e Zhvillimit Njerëzor. Pabarazi të tjera si ajo e zhvillimit gjinor krijojnë hendek të dukshëm ndërmjet Tiranës dhe rretheve të tjera si Shkodrës, Lezhës e Dibrës. Mundësitë që u janë krijuar grave për të treguar aftësitë e tyre e për të marrë pjesë në jetën politike, ekonomike e në vendimmarrje, në këto rrethet e fundit janë shumë më të pakta se për Tiranën. Sipas raportit të PNUD-it vetëm Tirana ka koefiçient të lartë gjinor, ndërkohë që gjashtë prefektura të tjera përmenden për koefiçient të ulët të zhvillimit gjinor. Shqipëria renditet e 58 në klasifikimin e Kombeve të Bashkuara për treguesit e fuqisë gjinore. Por sa u përket treguesve të zhvillimit të përgjithshëm në nivel kombëtar e lokal Shqipëria është e 70-ta në këtë klasifikim. Këto të dhëna janë bërë publike dje gjatë prezantimit të raportit “Sfidat e Qeverisjes Lokale dhe zhvillimit rajonal” në mjediset e hotel “Rogner”. Me përfundimet dhe analizat e këtij raporti u njoh dje edhe kryeministri, Fatos Nano, i cili e quajti raportin në fjalë një produkt me ide të avancuara. Përfaqësuesja e përhershme e PNUD-it në Shqipëri, Anna Stjarnerklint tha se raporti ka për qëllim të rrisë nivelin e debatit. Ndërsa autori udhëheqës i këtij raporti, Ylli Çabiri njohu pjesëmarrësit më në detaje me përfundimet e studimeve dhe analizave, duke nxjerrë në pah faktin që Shqipëria është ende një vend pa strategji për të luftuar varfërinë në fund të përpjekjeve dhjetëvjeçare. Në grupin e ekspertëve që ka bashkëpunuar për hartimin e raportit ka bashkëpunuar edhe kryetari i bashkisë, Edi Rama, i cili ishte i pranishëm gjatë promovimit. Sa i përket pushtetit lokal, në raport evidentohet fakti që ky ende nuk rreh për kah decentralizimit.

Edhe më të varfër

“Varfëria është rritur në Shqipëri”, - shkruhet në raportin e zhvillimit njerëzor. “Shqiptarët ndiejnë thellimin e varfërisë dhe polarizimin e shpejtë të shoqërisë”, - thuhet më tej në këtë raport. Niveli i varfërisë urbane dhe rurale është aktualisht rreth 30% që do të thotë se 920 mijë banorë shqiptarë janë të varfër, ndërsa mbi 500 mijë individë jetojnë në varfëri të skajshme. Varfëria është e përqendruar në zonat rurale, ku katër në çdo pesë veta janë të varfër, shumë më të varfër se të varfrit në zonat urbane. Sipas raportit, rreth 48% e njerëzve që punojnë në bujqësi janë të varfër dhe rreth 28% e banorëve të zonave rurale bëjnë pjesë në shkallën e fundit të niveleve të të ardhurave. Sipas anketimeve të bëra, vetëm 17% e shqiptarëve thonë se me të ardhurat që marrin mund të jetojnë pa probleme. Sipas analizës së këtij raporti, varfëria është e lidhur me papunësinë e cila është në nivele shumë të larta. “Kështu gjatë periudhës 1998-2001 Laçi, Librazhdi, Kuçova, Tropoja, Shkodra dhe Puka janë vështruar si vatra të papunësisë”, - shkruhet në raport. Sipas këtij raporti, një ndër elementët përcaktues të varfërisë është edhe përjashtimi social. “Varfëria ka ndikuar dukshëm në përjashtimin social të individëve, familjeve dhe grupeve të ndryshme të popullsisë. Popullsia e zonave veriore dhe verilindore e vendit del të jetë popullsia shoqërisht më e përjashtuar”, - thuhet në raportin në fjalë.

Progres apo regres?

Raporti nxjerr në pah se reforma e decentralizimit, sidomos decentralizimi fiskal kërkon angazhim politik dhe pjesëmarrje të gjerë si nga qeveria qendrore, ashtu edhe nga pushteti lokal. Në këtë pikë, Ylli Çabiri, autor kryesor i raportit thotë se mund të thuhet se ka patur regres në vend të progesit. Decentralizimi fiskal, sipas tij është më problematiku. Megjithatë, thuhet se ka patur edhe progres në përgatitjen e kuadrit ligjor, ndërkohë që zbatimi ka mbetur prapa. Sipas këtij raporti, ndihma ndërkombëtare ka zbuluar karakteristika të qarta centraliste. “Rëndësi e veçantë i është vënë ndihmës teknike për forcimin e qeverisë qendrore, programimit dhe zbatimit të reformave të gjera, përpilimit të politikave dhe strategjive...”, - thuhet në raport. Ndihma më e madhe i është dhënë qeverisë qendrore, ndërsa ajo vendore ka përfituar vetëm 4% të fondeve. “Ndihma e drejtpërdrejtë në mbështetje të kapaciteteve të qeverisë lokale për rritjen e nivelit të administratës lokale dhe për rritjen e pjesëmarrjes publike në qeveri përfaqëson më pak se 1% të financimit total nga donatorët ndërkombëtarë”, - shkruhet në raport.

Urbanizimi

Urbanizmi cilësohet nga ky raport i fundit i PNUD-it si një proces i nevojshëm që shkon në favor të zhvillimit të vendit. Është detyrë e qeverisë qendrore që ta bëjë urbanizimin, pjesë të axhendës së saj dhe t’i ndajë përgjegjësitë me pushtetin vendor sa u përket kostove të këtij procesi. Në Shqipëri ka një nivel të ulët pjesëmarrje sidomos në procesin e vendmimmarjes. Vihet re, sipas raportuesve, se kultura e informacionit publik përhapet me ngadalësi ngaqë qytetarit të zakonshëm si duket i interesojnë vetëm problemet e tij.

[FATJON SOFTA]

Albo vellai
Ke te drejte,jane fakte qe publikohen,por dhe nje realitet qe perjetohet.
Nuk ka nje vend qe ende nuk i nderpritet energjia,nuk ka nje vend qe ende nuk ka nje stradegji per ngrohjen.Ne fiillim u prene pyjet,tani eshte energjia me kabllo te varura.Qymyr nuk ka,gaz jo,dru jo,pune jo,ekonomi sa fillon do pagush taksa nuk te lene te marresh fryme.Punonjesit e sigurimeve apo tatimeve vijne me vrap,jepi nje lek dhe behen miq,nqs jo te bejne gjemen.Hajde ngre koke.Skafet i lane vete dhe vete i mbyllen,drogen ndonje e bejne kurban e spiunojne per bashkepunim,prostitutat vetem te lindjes i kapin shqiptaret ende bejne bisnez neper rruget e europes.U kenaq bota,sa qeflie paskemi pasur.Pnud apo ndonje organizate tjeter po kontribojne edhe ne pastrimin e lanes me fonde dhe sigurisht borxhe per shqiptaret dhe per kete Edi Rama mori dhe cmim ne Amerike per zbutje te varferise.Nuk e di se sa ka kushtuar dhe ky studim i PNUDIT,kush ka marre 10% nga qeveria se e ka ndihmuar dhe me statistika te gateshme.
Mjere te mjeret.

[Albo]

Deri në vitin 2015 pritet që të përgjysmohet numri i shqiptarëve që jetojnë me më pak se 1 USD në ditë. I njëjti objektiv (përgjysmimi i numrit), është edhe për kequshqyerjen

Ulen shpenzimet për ushqime krahasuar me fillimvitet ‘90, rriten për veshje e shërbime shëndetësore

Shqiptarët: Sa të varfër janë
Raporti i fundit i PNUD-it për jetesën, publikohen shifrat

e.k.

Tiranë

Në tre vitet e fundit thuajse 11 përqind e shqiptarëve jetojnë me nën 2 dollarë në ditë.

Ndërsa 4.7 për qind e tyre me vetëm 1 USD në ditë. Ky është konkluzioni i raportit të fundit të PNUD-it për Shqipërinë. Të dhënat rrjedhin prej matjeve të konsumit. Ndryshe nga matjet e vitit ’98 (të bëra në bazë të të ardhurave), ku 17.4 për qind e shqiptarëve jetonin me më pak se 1 dollar në ditë. Porse objektivat e programit të Kombeve të Bashkuara flasin për “tkurrje” të fenomenit. Deri në vitin 2015 pritet që të përgjysmohet numri i shqiptarëve që jetojnë me më pak se 1 USD në ditë. I njëjti objektiv (përgjysmimi i numrit), është edhe për kequshqyerjen. Raporti i fundit i PNUD-it saktëson se një kategori të konsiderueshme në “varfërinë shqiptare” e zënë pensionistët. Sipas të dhënave, 20 përqind e të varfërve janë pensionistë. Mbajnë frymën gjallë veçse me pension. Sakaq 23 përqind e familjeve që kanë vetëm kryefamiljarin në punë, konsiderohen të varfër. Një tjetër e dhënë e raportit të Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin lidhet me papunësinë. Megjithëse të dhënat janë në ulje ka ende qytete që kanë ende një numër shumë të lartë të papunësisë. Të dhënat e PNUD-it flasin për rreth 20 përqind të papunë në Shkodër, Berat dhe Lezhë. Në raportin vjetor të PNUD-it një vëmendje e veçantë i kushtohet arsimit. Edhe pse një fenomen në zbutje, braktisja e shkollave është ende në shifra të konsiderueshme. Sipas PNUD-it 2.4 për qind e nxënësve braktisin shkollën. Kjo është shifra e vitit të fundit Sipas përfaqësuesve të PNUD-it duhet ndërhyrje në 35-55 për qind të shkollave në vend. Referuar shpenzimeve, raporti flet për një ulje të shpenzimeve për ushqime, duhan e pije krahasuar me vitet e mëparëshme. Ndërsa në vitet ‘93-‘94 rreth 70 për qind e shpenzimeve shkonin për ushqime, tani shpenzohen 57 përqind. Sakaq ka një rritje të shpenzimeve për veshmbathje krahasuar me fillimvitet ’90. Një tendencë rritjeje vihet re edhe lidhur me shpenzimet për shëndetin, transportin dhe komunikacionin.

Gjysma e shqiptarëve pa tualet në shtëpi

Thuajse gjysma e shqiptarëve nuk kanë WC brenda në shtëpi. Sipas të dhënave të PNUd-it, vetëm 55 përqind e shqiptarëve kanë tualet brenda mureve të shtëpisë. Shifra kapërcen çdo imagjinatë kur flitet për fshatrat. Vetëm 28 përqind e familjeve në zonat rurale kanë tualet brenda shtëpisë. Sa i takon ujit të pijshëm, më pak se gjysma kanë ujë në rrubinetat e tyre. Shifra e përgjithshme “tkurret” në fshatra, ku vetëm 15 për qind kanë ujë të pijshëm në shtëpi.

Të dhënat

Në vitin 2001 10.8 përqind e shqiptarëve jetojnë me më pak se 2 USD në ditë. Rreth 5 për qind me më pak se 1 USD në ditë. Të dhënat janë mbledhur në bazë të konsumit
Në vitin 1998 17.4 për qind e shqiptarëve jetonin me më pak se 1 USD në ditë. Të dhënat i referohen të ardhurave
Rreth 20 përqind e të varfërve janë pensionistë
23 përqind e familjeve që kanë kryefamiljarin në punë konsiderohen të varfra
Deri në 2015 pritet përgjysmimi i numrit të shqiptarëve që jetojnë me më pak se 1 USD në ditë
Pritet përgjysmim i numrit edhe të të keqshqyerve deri në 2015