Tajar Zavalani dhe Historia e Shqiperisë

[Fringo]

Ua c'ma hoqi mallin e Verit Ahmeti mua.
A i lexojne ata idhetaret e Zogut keto gjera para se te flasin per Zogun sikur te ishte ndonje engjell?

[Veshtrusja]

Shqiperia ka qen dhe eshte larg nga nje drejtim prej engjejve (tani per tani). Megjithate te pakten ne kohen e Zogut fatkeqesira kane ndodhur sepse skishin as shume eksperience as shume njohuri. Ndersa tani ndodhin sepse ashtu ja do qejfi.

[Fringo]

Qeverija kishte marre frike dhe vendosi me shfarue krejt opoziten e hapet ose te meshefte. Me qindra njerez u arrestuen dhe nji atmosfere terrori mbretnoi anembane Shqipnis. Te arrestuemit perbanin nji tufe te perzieme: mesues komuniste, oficere te ushteris, nepunes te shtetit, intelektuale liberal, pronare konservatore. Shum prej tyne u futen ne burg vetem pse ishin ne listen e zeze te Musa Jukes. Disa si Riza Cerova, qi nuk u shtine ne dore, u ndoqen gjurma-gjurmes dhe u vrane ne arrati e siper. Ata qi u pandehen si shefat e nji organizate te gjane per te ba revolucion ne mbare Shqipnin, u munduen dhe u torturuen derisa bane pohimet per te cilat kishte nevoje Musa Juka. Mbas disa javesh te “hetimeve paraprake” te ketij lloji, Musa Juka ishte gati me nxjerre para Gjyqit Politik te pendehunit, numri I te cilve keperencte njiqind vet. Gjyqi u ba ne Fier ne kopshtin e shtepis se Qemal Vrionit, I cili ishte nji nga kandidatet per me u denue. Ne ket rast Fieri ishte kthye ne nji kamp ushtarak me bajonetat qi xixellonin ne driten e shkelqyeshme te diellit. Burgu I qytetit nuk nxinte ma, prandaj ndertesa te tjera, si hotel “Lirija” dhe shkolla Bishanakut ishin mbushe me te burgosun. Prap edhe atje vendi mungonte. Ne nji dhome te Bishanakut, ishin mbylle 27 vet. “Hetimet” vazhduen edhe ne Fier. Te pandehunit shoqnoheshin naten nji nga nji ne zyrat e Gjyqit Politik dhe ktheheshin ne oret e para te mengjezit, tue kalzue tmerrin qi kishin pa ose pesue.

Diten qi u cel gjyqi, gati 120 te pandehun, te lidhun me pranga gjashte vet ne nji radhe, u vune me ndeje mbi karrige ne kopshtin e shtepis ku do te kryhej formaliteti I denimit te tyne, qi ishte caktue ma pare. Kryetar I gjyqit ishte Ali Riza Topalli nga Kosova dhe prokurori nji Grekofon nga Dropulli. Ushtaret me pushke dhe bajoneta perbanin nji gardh te dendun perqark grupit te viktimve te kesaj komedije gjyqesore. (…to be continued)



Thjesht per ceshtje parimore ti Veshtruese, se na merziten shpirtin kta monarkistat.
Sa do doja te vinte ALbo ose ndonje tjeter nga idhtaret e Zogut e te me thonte se ku qendron ndryshimi midis ketyre gjyqeve dhe atyre te Enver Hoxhes?


Nejse me fal, se nuk dua te te prish temen.
Te kerkoj falje dhe nje here, vazhdo shkruaj se shume interesante

[Veshtrusja]

Ndryshimi ketu eshte se Musa Juka nuk ishte mbreti ndersa Enver Hoxha ishte diktatori (Zogu nuk e mbylli Shqiptarin nga tere bota).

PS: nuk e prishe aspak temen, biles me pelqejn komentet dhe do vazhdoj te shkruaj akoma nga libri i Zavalanit sepse eshte me te vertete shume i paanshem kur shkruan.

[Veshtrusja]

vazhdim nga kapitulli 9

Të pandehunit u thirrën me folë dhe, gati të gjith, përsëritën pohimet qi kishin ba ndën torturë gjatë «hetimeve». Mbasi nuk kishte dokumenta të shkrojtuna për të provue kët komplot «kolosal», disa nga të pandehunit patën guximin me tërheqë ato qi kishin thanë para gjykatësit hetues, dhe disa të tjerë u munduen me paksue randësin e komplotil, tue shpallë se puna ishte kufizue me bisedime. Asnji avokat nuk kishte për me I mbnojtë. Publiku ishte përfaqësue nga nji a dy reporterë fletoresh, të cilët duhej të paraqitshin shkrimet e tyne për cenzurë. Kaluen disa dit tue shkue e tue ardhë nga burgu në gjyq dhe anasjelltas dhe ma në fund u shpall vendimi qi tnonditi mbarë Shqipnin: dyzet vet ishin dënue me vdekje, shumica tjetër me burgim të përjetëshëm, dhe nji numur i vogël ishin gjetë të pafajshëm. Por kët herë Musa Juka kishte shkue tepër larg. Drama juridike e Fierit pat nji jehonë të papritun në Europë. Lidhja për të Drejtat e Njeriut në Paris dhe organizata të tjera liberale protestuen pranë qeveris së Tiranës. Këshilli i Lidhjes së Kombeve, qi ishte mbledhë në at kohë në Gjenevë, bani presion mbi delegacionin shqiptar qi të mos ekzekutohej ky masakrim i legalizuem. Nji breshër telegramesh nga Gjeneva vuni në dukje në shum mënyra damin e madh qi do t'i vinte emnit të Shqipnis në botën e qytetnueme, dhe ma në fund kto këshilla urtësije patën efektin e tyne. Dënimet me vdekje u kthyen në burgim të përjetëshmë dhe vetëm nji nga të dënunemit, nji karakter i dyshimtë nga Çamërija, i cili kishte përfitue nga situata për të krye vjedhje, u vue në litar. Nji atmosferë e zymët kishte randue mbi Shqipnin ndërsa pritej ekzekutimi i dyzet burrave. Të ggjithve iu hoq nji barrë e rande prej zemret kur u dha lajmi se vendimi i Gjyqit Politik nuk do të vihej në zbatim. Derisa viktimat shpëtuen gjall ishte gjithmonë shpresa qi të mos kalbeshin në burg për ggjith jetën. Mbas tmerrit qi kishte shkaktue «Lëvizja e Fierit», populli priste nji ndryshim. Mbreti Zog u bind se duhej me krijue në popull përshtypjen se diçka kishte ndryshue. Nji dit prej ditve qeverija dha dorëheqjen dhe Mbreti ngarkoi Mehdi Frashërin me formue qeverin e re. Për herë të parë mbas kaq vjetve, fytyra të reja okupuen ofiqet ministeriale: Dhimitër Berati, minister i ekonomis kombëtare; Fuad Asllani, ministur i punve të jashtme; Ethem Toto, ministër i mbrendëshëm; Rnok Gera, ministër i financave; etj. Kabineti Mehdi Frashëri, me pjestarë të regjun në kulturën oksidentale, u brohoritë si nji qeveri liberale dhe ngjalli shpresa të mëdha. Mehdi Frashëri, i cili ishte pregatitë gjatë kohës qi kryesonte Këshillin e Shtetit, i përveshë punës për me hartue projektligjet qi do të ndrronin faqen e Shqipnis, tue çdukë mbeturinat e sundimit turk në administratën dhe në ekonomin e vëndi^. Por puna ma urggjente ishte ndreqja e marrëdhanieve me Italin, qi kishin shkue keq tash disa kohë. Ndihmat financiare nga Roma ishin pre dhe kriza ekonomike në Shqipni kishte mbërritë në pikën e fundit. Mehdi Frashëri, i shoqnuem nga Fuad Asllani, shkuen n'Itali për me lidhë marrëveshtje të reja të bazueme në respektin e pamvarësis dhe të dinjitetit nga të dy anët. Negociatat përfunduen me sukses dhe nji varg marrëveshtjesh të reja u nënshkruen në Romë. Sa për reformat e mbrendëshme u duk shum shpejt se në mendjen e Mbretit Zog nuk kishte ardhë koha me zbatue reformat radikale qi synonte kryeministri Mehdi Fnashëri. Me urdhën të Pallatit u provokue nji konflikt në mes të qeveris dhe parlamentit, i cili i refuzoi votbesimin në lidhja me nji ligjë të dorës së dytë mbi zavendësimin e punimit të detyrueshëm shtat dit në vit në rrugët e shtetit me nji taksë në të holla. Deputetët qi kislnin votue njizanit pën Mehdi Frashërin nji mot ma parë votuen kundën tij po me at unanimitet. Abdurrahman Krosi, deputet i Dibrës, kishte veprue si kasnec i vullnetit të Sovranit në të dy rastet. Rrëzimi i qeveris së Mehdi Frashdrit pat nji rrjedhim tragjik. Nji dit të qershorit 1937 nji shpallje zvrtare njoftoi popullin shqiptar se Ethem Toto, ish-minister i mbrendëshëm në kabinetin Frashëri, kishte fillue nji krvengritje me armë dhe ishte vra në luftë me forcat qeveritare. Vëllaj i tij Ismet Toto, nji shkrimtar i ri me talent, kishte ra viktim i po kësaj traggjedije. Musa Juka nuk humbi rastin edhe kët herë me kapë e me burgosë kundrështarë të regjirnit, tue i akuzue si bashkëfajtorë. Misteri i këtij epizodi të përgjakun pret të ndriçohet nga historishkruesit e avenirit, qi do të mund të konsultojnë arqivat e Tiranës pa mbikëqyrjen e Komisarve te partis. Ajo qi mund të thuhet sotpërsot asht se Ethem Toto, i cili mbahej ndën vërejtje të rreptë në Vlonë, jetonte ndën hijen e vdekjes dhe, nji dit prej ditve, vendosi me dalë nga kjo gjendje me nji gjest dishpërimi qi ishte dënue të dështonte. ...to be continued

[Brari]

Veshtruese, pergezime per shancin qe na jep per te mesuar Historine e vertete te Shqiperise.

Sa e kam kerkuar kte liber te Zavalanit dhe ja tani mund ta lexojme me vemendje ne saje te mundit tend qe po e shkruan ketu per ne..

thankjuuu..

Vazhdo..

[Zarathustra.]

"Ndryshimi ketu eshte se Musa Juka nuk ishte mbreti ndersa Enver Hoxha ishte diktatori (Zogu nuk e mbylli Shqiptarin nga tere bota)."

Eshte ajo fjala e urte popullore qe thote "Po hic po Habili", ja edhe kjo puna e Hoxhes me Zogun..... njeri domate, tjetri domute, dmth ndryshon vetem menyra e interpretimit.

Zogu ne cdo shkrim historik del ta kete perdorur shqiperine si nje karte per pushtet me shume me pasion sesa Hoxha e cdokush tjeter. Por ky ishte realiteti i kohes, dhe do jete gabim qe Zogu te gjykohej sot me realitetin apo botekuptimin e tanishem. Duhet pare mire fakti se per ate kohe konsolidimi i nje figure udheheqese, i nje idhulli, apo masteri per te gjithe shqiptaret ishte vital per organizimin e shqiptareve ne shtet. Zogu u perpoq shume, dhe jo pa arritje per kete.

Por sigurisht punen e mbaroi Hoxha. Jaques dhe Fisher, e pershkruan shume bukur se si Hoxha kishte perpara nje shembull te gjalle dhe teper domethenes deshtimi dhe arritjesh sic ishte figura e Zogut. Dhe Hoxha absotulizoi te verteten e komb dhe hhtet formimit per shqiptaret.

[Brari]

Moderatoreve...


Mendoj qe ne kte Teme qe po shkruan Veshtrusja te jete vetem Historia e Zavalanit e asnji koment tjeter qe te kemi keshtu nje kapitull te plote te kesaj historie e ne se do bejme komente per pika te kesaj historie mund ti bejm ne tema tjera.

Pra te dihet qe ktu eshte komplet Historia e Shqiperise e Tajar Zavalanit e qe kush te doje te vi e te lexoje pa u hutuar ne komentet tona.

Cdo te mire..

[MtrX]

Pune e lavderueshme Veshtruesja,
duhet patjeter nje falenderim nga ana e te gjithe atyre qe po lexojne postimet e tua, perfshi ketu dhe nga ana ime. kam lexuar pjeserisht deri tani fragmentet mbi Iliret dhe shpresoj te gjej kohe te lexoj dhe pjesen tjeter sa me shpejt, sepse vertet qe historine e Shqiperise e kemi mesuar te cunguar nga shume drejtime ne qe kemi studiuar ne Shqiperi deri ne shkollen e mesme. Sa gje e cuditshme qe eshte te mesosh me shume per rrenjet e kombit tend kur nuk je ne vendlindje!!!
Sidoqofte urime
MtrX

[Veshtrusja]

Flm Brari dhe Mtrx, eshte kenaqesia ime qe te postoj nje veper te vlefshme per te tere ne.

Leshator : Zogu (ashtu si do te bente cdo mbret apo udheheqes tjeter) arrestoj ata qe u ngriten kundra tije dhe qe tentonin ta vrisnin. Enver Hoxha nuk donte te bashkohesh me vllezerit e tije por donte ti vriste ne vend qe te ishte ai i plotefuqishmi (edhe pse ata vllezer kishin parime demokratike). Per mua, nuk mund te krahesosh kurre Zogun me Hoxhen. Megjithate cdo njeri ka opinionet e tij.

Shpresoj se mbasi te keni lexuar me teper nga fjalet e Zavalanit do te arrini ca konkluzione me te arsyeshme.

Sinqerisht, Veshtrusja