Aborti, kontraceptivet dhe mbaresimi artificial

[Klevis2000]

KONTRACEPCIONI
S'ka dyshim se mbrojtja e rrjedhës njerëzore është prej qëllimeve parësore të martesës. Mbrojtja e rrjedhës varet nga vazhdimi i riproduksionit. Islami preferon riproduksionin e shumtë dhe i bekon fëmijët qofshin djem apo vajza. Ai gjithashtu lejon planifikimin e familjes në qoftë se ekzistojnë shkaqe dhe nevoja të rëndësishme. Mënyra më e njohur në kohën e Pejgamberit a.s. për kontracepcion ishte a'zli ose derdhja e spermës jashtë vaginës (coitus interruptus). Në dy sahihët transmetohet nga Xhabiri se edhe sahabët e aplikonin mënyrën e tillë në kohën e pejgamberisë dhe të shpalljes:

"Në kohën e Pejgamberit a.s. kur shpallej Kur'ani, ne e aplikonim
largimin (coitus interruptus)."
Në Sahihun e Muslimit thuhet:
"E aplikonim largimin (coitus interruptus) në kohën e Pejgamberit, dhe kur dëgjoi Pejgamberi a.s., nuk na ndaloi! Një njeri shkoi te Pejgamberi a.s. dhe i tha: "O Pejgamber i Zotit! Kam një robëreshë. Dëshiroj atë që dëshirojnë burrat! Nuk dëshiroj që ajo të mbetet me barrë dhe për këtë shkak e aplikoj coitus interruptus-in me të. Hebrenjtë thonë se në këtë mënyrë varrosen fëmijët të gjallë". Pejgamberi a.s. i tha: "Hebrenjtë gabojnë! Nëse Zoti dëshiron të krijojë fëmijë, ti nuk mund ta pengosh!"(Transmetimi i autorëve të suneneve)
Qëllimi i Pejgamberit a.s. ishte se gjatë aplikimit të largimit mund të ndodhë që ndonjë pikë e spermës së burrit të depërtojë e të bëhet mbarësimi pa dijen e tij.
Në mexhlisin e Umerit u bisedua rreth largimit dhe një njeri tha: "Ata mendojnë se kështu varrosen fëmijët të gjallë!" Aliu thotë: "Nuk mund të ketë varrosje të gjallë përderisa fëmija nuk kalon shtatë faza: prej një ajke e një balte në ujë, në copë gjaku, në gjak të ngurtë, në copë mishi, në eshtra e në mish dhe pastaj në krijesë tjetër".
Në atë rast Umeri i thotë: "Ke të drejtë, Zoti të dhashtë jetë!"

SHKAQET PËR KONTRACEPCION

Shkaku i parë që lejon kontracepcionin është frika për jetën ose shëndetin e nënës nga shtatzënia ose lindja, por me kusht që këtë ta vendosë mjeku specialist dhe besnik. Zoti i Madhëruar thotë:
"Mos u shkatërroni me duart tuaja!"
"Mos e mbytni veten tuaj! Zoti është mëshirues i juaj!
Shkaku tjetër është frika nga vështirësimi i rrethanave me lindjen e fëmijëve saqë mund të obligohet ndokush të bëjë diçka haram me qëllim që t'i plotësojë nevojat familjare. Zoti i Madhëruar thotë:
"All-Ilahu me këtë dëshiron lehtësim për ju, e nuk dëshiron vështirësim për ju! " (El-Bekare, 185).
"All-Ilahu s'dëshiron t'u sjellë ndonjë vështirësi". (Mâide, 6).
Gjithashtu si shkak mund të jetë edhe frika nga keqësimi i shëndetit
të fëmijëve dhe nga pengesat në rritjen e tyre. Në Sahihun e Muslimit transmetohet nga Usame ibn Zejdi se një njeri ka shkuar te Pejgamberi a.s. dhe i ka thënë:
"O i dërguari i Zotit, unë largohem nga gruaja (aplikoj coitus interruptus)!" Kur e ka pyetur Pejgamberi për shkakun, ai i ka thënë: "Frikohem për fëmijën e saj", ose "për fëmijët e saj", pastaj Pejgamberi a.s. i ka thënë: "Sikur të ishte i dëmshëm, do të ishte, i dëmshëm për persianët dhe romakët". (Transmetim i Muslimit.)
Siç duket, Pejgamberi mendonte se rastet e tilla të rralla nuk ndikojnë në ummetin, ngase në të kundërtën do t'i dëmtonin persianët dhe romakët të cilët atëherë ishin më të fuqishmit mbi sipërfaqen e tokës.
Shkaku tjetër i arsyeshëm është frika se mos vallë ndikon shtatzënia ose lindja e re në shëndetin e fëmijës që thithë. Pejgamberi a.s. e quante "gilë" marrëdhënien seksuale me nënën që i jep gji fëmijës ose thënë më mirë, marrëdhënien që shkakton shtatzëni përderisa nëna ende i jep gji fëmijës. Ai e quan me këtë term ngase shtatzënia e tillë e dobëson qumështin e nënës dhe e dëmton fëmijën që thithë. Pejgamberi a.s. e mbronte interesin e ummetit dhe e ndalonte atë që ishte e dëmshme. Prej përpjekjeve të tij për ummetin e vet, është thënia e tij:
"Mos i mbytni fëmijët tuaj fshehurazi ngase "gile-ja " e zë kalorësin dhe e gjuan prej kalit ." (Transmetim i Ebu Davudit) Pejgamberi a.s. nuk e ndaloi këtë formë për ta bërë haram, ngase i shihte popujt e fuqishëm të kohës së tij, të cilët e aplikonin pa pësuar dëme. Ai frikohej se do të jetë shumë vështirë për burrat të abstenojnë nga gratë e tyre gjatë periudhës së gjidhënies e cila mund të zgjasë edhe dy vjet. Ai thotë:
"Mendoja ta ndaloj "gile-në" mirëpo pashë se persianët dhe romakët e aplikonin pa i dëmtuar fëmijët e tyre." (Transmetim i Muslimit.)
Kur flet Ibn Kajjimi për lidhjen mes këtij hadithi dhe hadithit "Mos i mbytni fëmijët tuaj fshehurazi", thotë: "Pejgamberi a.s. ka vërejtur se shtatzënia e dëmton fëmijën që thithë ashtu siç dëmtohet kalorësi nga rrëzimi prej kalit. Kjo mënyrë dëmton por jo deri në mbytjen e fëmijës. Ai i këshillonte burrat të largohen nga marrëdhëniet seksuale që shkaktojnë shtatzëninë me gruan që i jep gji fëmijës, por nuk i ndalonte. Ai dëshironte ta ndalojë me qëllim që ta mbrojë shëndetin e fëmijës që thithë gji, por gjithashtu e dinte se burrat do të përjetojnë vështirësi të mëdha e posaçërisht të rinjtë, dhe kështu më tepër do ta dëmtonte shoqërinë. Pas një harmonizimi të këtyre gjërave, ai vendosi që mos ta ndalojë, ngase gratë e dy popujve më të fuqishëm të kohës së tij u jepnin gji fëmijëve të tyre gjatë shtatëzanisë pa ndikuar fare në fuqinë apo në numrin e tyre.
Pra, për këtë shkak ai nuk e ndaloi "gile-në". (Miftahu daris-se'ade, f. 620 dhe Zadul-me'ad, vëll, 4. f. 16.)
Në kohën tonë janë zbuluar metoda të reja kontraceptive që realizojnë interesin për të cilin përpiqej Pejgamberi a.s. gjegjësisht mbrojtjen e fëmjës që thithë nga dëmet që mund të ndodhin gjatë shtatzënisë së nënës së tij në një anë dhe në anën tjetër, mënjanimin e vështirësive për burrat nga abstenimi ndaj grave gjatë shtatzënisë. Nga e tërë kjo konkludojmë se intervali ideal mes dy fëmijëve, sipas Islamit, duhet të jetë 30 ose 33 muaj për atë që dëshiron të plotësojë fazën e periudhës së gjidhënies.
Imam Ahmedi dhe të tjerët lejojnë një gjë të tillë në qoftë se e lejon gruaja, ngase ajo duhet të japë pëlqimin e saj se a do të pranojë të përjetojë kënaqësinë seksuale dhe se a dëshiron fëmijë tjetër apo jo. Umeri r.a. e ka ndaluar largimin (coitus interruptus-in) pa pëlqimin e gruas.
Ky ishte një vendim i rëndësishëm i Islamit për mbrojtjen e të drejtës së gruas në kohën kur nuk respektohej asnjë e drejtë e saj.

ABORTI

Islami lejon muslimanen të ndërmarrë masa preventive kontraceptive por nuk lejon të kryhet krim mbi shtatzëninë kur të paraqitet realisht.
Fukahatë janë të mendirnit se aborti pas formirnit të fetusit dhe frymëzimit të shpirtit është i ndaluar dhe konsiderohet krim. Nuk i lejohet muslimanit ngase në këtë rast ai bën krim mbi të gjallin që ka krijim të plotë dhe formë të gjallë.
Nëse bëhet aborti dhe fëmija del i gjallë e pastaj vdes, atëherë duhet të paguhet kompensim (dijeti), ose më së paku të dënohet materialisht nëse del i vdekur. Nëse vërtetohet nga ana e mjekut besnik se jeta e fëmijës në bark rrezikon jetën e nënës, atëherë sheriati lejon dënim më të lehtë. Nëse në këtë rast duhet të kryhet aborti atëherë lejohet, ngase nuk duhet që nëna të sakrifikohet sepse ajo është origjina e fetusit. Ajo ka të drejtë në jetë, ka fat të pavarur në jetë si dhe ka të drejta të cilat i takojnë dhe përgjigjet për to. Përveç kësaj, ajo është shtylla e familjes dhe për këtë shkak nuk është e logjikshme që jeta e saj të sakrifikohet për fetusin që nuk ka ende personalitet të vetin, si dhe është pa obligime e përgjegjësi. (Shejh Sheltut, El-Fetava, f. 464.)
Imam Gazaliu bën dallim midis kontracepcionit dhe abortit dhe thotë: "Kontracepcioni nuk është si aborti, ngase aborti është krim mbi gjallesën e formuar. Ekzistenca ka fazat e veta: faza e parë është depërtimi i spermës në mitrën e gruas dhe përzierja e saj me vezoret e gruas, e pastaj përgatitet për pranimin e jetës. Shkatërrimi i këtij proçesi konsiderohet krim. Nëse fetusi arrin një madhësi të konsiderueshme, atëherë aborti konsiderohet edhe më i keq ndërsa krimi shtohet edhe më tepër në qoftë se fetusi frymëzohet me shpirt. Krimi e arrin kulmin kur fetusi hiqet i gjallë (nga nëna)." (El-Ih



MOS I VRITNI FËMIJËT TUAJ

Meqë Islami e mbron në këtë mënyrë rrjedhën, gjithashtu cakton edhe të drejtat prindërore dhe birërore për fëmijën dhe prindin. Fëmija ka të drejtë jete dhe asnjë baba ose nënë nuk ka të drejtë ta vrasë fëmijën ose ta mbysë të gjallë, ashtu siç vepronin arabët në periudhën paraislame, ngase si djal. ashtu edhe vajza kanë trajtim të njëjtë. Zoti i Madhëruar thotë:

"Mos i mbytni fëmijët tuaj nga frika e varfërisë, se Ne ua sigurojmë furnizimin tuaj, e mbytja e tyre është mëkat i madh". (Isrâ, 31)
"Dhe kur të pyeten ato vajza të varrosura të gjalla, për çfarë mëkati janë mbytur?" (Tekvîr, 8, 9)
Islami e ndalon këtë akt barbar në mënyrë kategrike ngase është krim i qëllimtë dhe armiqësi kundër qenies së dobët pa marrë para sysh faktorin shtytës, qoftë ekonomik si psh. frika nga varfëria e furnzimit, ose joekonomik, si p.sh. vrasja e vajzës prej frikës nga nderi. Kur është pyetur Pejgamberi a.s. se cili mëkat është më i madh, ai është përgjigjur:
"T'i përshkruhet hyjnia ndokujt tjetër përveç All-llahut, i cili të krijoi!" Kur vazhdojnë dhe e pyesin përsëri për mëkatin tjetër më të madh, ai u thotë: "Të vrasësh fëmijën tënd nga frika se do ta ndashë ushqimin tënd me të". (Transmetim unanim.)
Pejgamberi kërkonte premtimin e grave dhe të burrave se nuk do të bëjnë një krim të tillë:

"Se nuk do t'i shoqërojnë asnjë send All-Ilahut, se nuk do të vjedhin; se nuk do të bëjnë kurvëri, se nuk do t'i mbysin fëmijët e tyre." (Mumtehine, 12)

E drejta e prindit ndaj fëmijës është që ta emërojë me emër të mirë, e jo me ndonjë emër që do ta dëmtojë kur të rritet. I ndalohet ta quaj me ndonjë emër që prezenton robërinë ndaj ndokujt tjetër përveç All-Ilahut, si p.sh. Abdun-nebi (robi i Pejgamberit) ose Abdul-mesih (robi i Isait) etj.
Fëmija gëzon të drejtën e rritjes, zhvillimit, edukirnit dhe fumizimit. Pra, prindërve nuk u lejohet t'i lënë pasdore ose t'i abrogojnë të drejtat e tilla të fëmijëve.
Pejgamberi a.s. thotë: "Të gjithë jeni baritij dhe të gjithë përgjigjeni për kopetë tuaja!". (Transmetim unanim.)
"Për njeriun është mëkat të humbë kujdesin ndaj atij që varet prej tij." (Transmetim i Ebu Davudit, Nesaiut dhe Hakimit.)
"Zoti do ta marrë në përgjegjësi çdo bari për kopenë e tij, të mbrojtur apo të humbur, derisa do ta pyesë edhe njeriun për anëtarët e familjes së tij". (Transmetim i Muslimit, Ahmedit dhe Ebu Davudit.)

MBARËSIMI ARTIFICIAL
Islami ndalon kurvërinë dhe adoptimin për ta mbrojtur rrjedhën ashtu siç ndalon edhe mbarësim artificial në rast se realizohet me spermën e huaj. Profesori i njohur Shejh Sholtuti thotë: "Në këtë rast bëhet krim i madh dhe mëkat i papërshkruar, si dhe akti i tillë i ngjanë kurvërisë ngase kanë esencë të barabartë dhe rezultat të përbashkët; kryesisht merret sperma e njeriut të huaj dhe futet në trupin e gruas pa patur lidhje ligjore e kurorëzim, që i mbron ligji natyror dhe sheriti qiellor. Sikur të mos ishte shkalla e këtij krimi pak më e ulët do të aplikohej dënimi për kurvërinë, ashtu siç e përshkruan sheriati i inspiruar hyjnor.
Nëse mbarësimi bëhet me spermë të njeriut të huaj, atëherë, pa dyshim ky akt konsiderohet krim më i madh dhe më i keq se adoptimi. Fëmija nga mbarësimi artificial është sikur adoptimi i cili fut element të huaj në rrjedhë. Mbarësimi i tillë gjithashtu barbarëzohet me kurvëri, të cilën e refuzojnë ligjet hyjnore dhe ndërgjegjja e njeriut të virtytshëm, ngase në këtë mënyrë njeriu bie në nivel të shtazëve ku nuk ka ndjenja për lidhje fisnike shoqërore". (Shiko Fetave, Shejh Sheltut, f. 300.)

[fisniku-student]

komplimente per kete ... vertet ky eshte spjegim prej botes se ndershmeve,andaj kush praktikon keto keshilla eshte prej te shpetuarve dhe prej te lumturve .

"njeriu ka nevoj gjithmone per edukim por edhe nese gjendet ne prag te vdekjes"

[Ardit Kitaristi]

une mendoj se aborti eshte i keq ngase eshte si te vrasesh nje njeri

[Ylber_Experti]

Allahu te shperblefte per keto sqarime qe ke sjell o vlla. Mire ben te na tregosh se kush eshte autori.

Vella, a mund te i pergjigjesh pyetjes time?:

"Nese nje burr ben planifikim familjar, dhe kete e bene duke u konsultuar me gruan e tij, dhe mirren vesh te dy, atehere a lejohet nje gje e tille, nese shkaku eshte, se prindi frikesohet se nuk do te ket shume kohe te kujdeset per femijet, dhe e ka qef qe te kam 3-4 femij e jo me shume. Dhe a lejohet nese prindi, ka nje aktivitet te davedit, dhe nuk ka kohe te punoje per familjen, a lejohet qe ky te beje planifikim familjar, duke bere 3-4 femije??

Allahu te shperblefte
ues-selamu alejkum

[hope31]

klevis , flm qe ke sjelle kete material te shkruar, shume interesant

[Studenti 2006]

Ju lumte djema per keto kellisha te vlefshme, ju pergezoj!

[ildushja]

Nëse bëhet aborti dhe fëmija del i gjallë e pastaj vdes, atëherë duhet të paguhet kompensim (dijeti), ose më së paku të dënohet materialisht nëse del i vdekur. Nëse vërtetohet nga ana e mjekut besnik se jeta e fëmijës në bark rrezikon jetën e nënës, atëherë sheriati lejon dënim më të lehtë. Nëse në këtë rast duhet të kryhet aborti atëherë lejohet, ngase nuk duhet që nëna të sakrifikohet sepse ajo është origjina e fetusit. Ajo ka të drejtë në jetë, ka fat të pavarur në jetë si dhe ka të drejta të cilat i takojnë dhe përgjigjet për to. Përveç kësaj, ajo është shtylla e familjes dhe për këtë shkak nuk është e logjikshme që jeta e saj të sakrifikohet për fetusin që nuk ka ende personalitet të vetin, si dhe është pa obligime e përgjegjësi. (Shejh Sheltut, El-Fetava, f. 464.)

Cfare do te thote fjalia ne bold??????

[sunnih]

Edhe pse nena dhe babai i femijes jane shkaku i sjelljes ne jete ta femijes ata nuk jane pronare te tij dhe femija ka te drejtat e tij si edhe obligimet etij dhe Allahu ka caktuar per te te drejta mbi prinderit dhe obligime ndaj prinderve. Keshtu as prinderit e tij nuk jane qe nuk merren ne pergjegjesi per abortin e femijes keshtu ata duhet te kompensojne dhe eshte lirimi i nje skllavi apo agjerimi dy muaj rrjesht pa nderprerje dhe kjo eshte ajo qe kompensim kihet per qellim ne fjalet me bold.

[sunnih]

Dy fjale ne lidhje me shtatezanine artificjale dhe gjykimi mbi te:

Sot ne mjekesi ka menyra te ndryshme ne lidhje me shtatezanine artificjale dhe ceshtja qendron nese lejohen apo jo keto menyra te perdoren sipas islamit. Me poshte do te listoj rastet me te njohura dhe shkurt do te permend dy fjale rreth seciles.

1) Marrja e spermes se nje burri tjeter nga burri yt dhe injeksioni i saj ne mirten tende. Kjo eshte haram dhe nuk ka dyshim per kete. Jo vetem qe dijetaret e kane cilesuar kete si nje lloj zinaje por ka edhe hadithe qe e ndalojne kete dhe njeri nga keta eshte edhe hadithi i sakte qe thote se "Pas shirkut, mekati me i rende eshte derdhja e spermes ne mitren haram". Pra ne kete hadith eshte permendur derdhja e spermes ne mitren e tjeter vec gruas tende. Dhe nuk eshte permendur ketu mardhenia.

2) Marrja e vezeve te nje gruaje tjeter dhe te spermes se burrit tend dhe injeksioni ne mitren tende. edhe kjo eshte haram dhe njelloj si rasti i pare pasi gruaja tjeter nuk ka lidhje me burrin tend.

3) Marrja e vezeve te tua dhe e spermes se burrit tend dhe injeksioni ne mitren e nje femre tjeter. Edhe kjo eshte haram dhe njelloj si rastet e siperpermendura.

4) marrja e vezeve te tua dhe e spermes se burrit tend dhe injeksioni ne mitren e gruas tjeter te burrit tend. Edhe kjo eshte haram ngase nuk dihet se kush eshte nena e vertete dhe ketu ngaterrohet dega familjare dhe ne ceshtjet e trashegimise krijohet konfuzion dhe padrejtesi.

5) Marrja e vezeve te tua dhe e spermes se burrit tend dhe berja e mbarsjes ne laborator dhe injeksioni pastaj ne mitren tende. Kjo lejohet dhe nuk ka asnje problem.

Raste te tjera jane te ngjashme me keto dhe rasti i peste eshte rasti me i qarte qe eshte hallall. Pra per aq kohe sa vezet e tua dhe sperma e burrit tend injektohen tek ti nuk ka problem. Po qe se dicka tjeter perzihet me to nga sperma apo vezet e dikujt tjeter atehere nuk lejohet.

Gjeneologjia eshte dicka qe nuk mund te anashkalohet ne islam apo edhe ne Kristjanizem dhe ne fene Jehude. Nuk mund te pretendoje dikush se ketu nuk ka problem pasi vete lidhjet e gjakut ngaterrohen dhe jo vetem qe krijohet padrejtesi ne ndarjen e trashegimise por edhe ne lidhjet martesore keshtu ose perfundon qe te martohen me njeri-tjetrin ata qe nuk duhet te martohen ose mbeten pa martuar ata qe mund te martoheshin por si rrjedhim i dyshimit te ngritur mbeten pa u martuar.

Edhe nese nuk je fetar dhe fillon te mendosh rreth kesaj qe eshte permendur do te shohesh se keshtu eshte e drejta dhe askush nuk mund te kerkoje te drejtat qe mbase jane te tjetrit. Islami ua pret rruget mosmarrveshjeve dhe padrejtesise qe ne fillim. Dhe sikurse njihet nga te gjithe: "Parandalimi eshte me i mire se kurimi".

[shkodrashko]

bravo per temen. mu be qejfi qe lejohet planifikimi familjar po u habita per argumentat mbi fekondimin artificial dhe adoptimin e femijeve. Kam mendu se kush adopton nje femij ban sevap. tema te tilla sqaruese jan shum te nevojshme. flm