Arsyeja pse diskutohet kjo teme akoma sot eshte se historine qe ne kemi mesuar ne shkolla e kane shkruar ca palohistoriane sipas interesave te tyre.
Jane cekur me lart te gjitha cfare do them une, mgjtht ja nje permbledhje:
1. Jo vetem shqiptaret u konvertuan ne Islam, u konvertuan po ashtu edhe greket, serbet, bullgaret etj. Tere keto kombe qe permenda me lart pasi morren pavaresine bene nderrim popullsie me perandorine osmane, myslimanet (te ashtuquajturit turq) u derguan ne Anadoll, nje pjese e mire e te krishtereve ne Turqi u shperngulen neper vendet perkatese. Myslimanet ose pesuan pastrim etnik, ose u eliminuan fizikisht. Kur dicka e tille behet ne shekullin e 21te, te mos u duket fare cudi qe ka ndodhur ne mase ne shekullin e 19'te. Te krishteret ballkanas (hiq shqiptaret) mund te shquhen per shume gjera por toleranca fetare sidomos kundrejt myslimaneve nuk eshte nje nga keto gjera.
2. Sikur sadopak preference per fene Islame te kete patur nen perandorine osmane (qe ne fakt ka qene shume, e jo vetem preference, shpeshhere ka qene ceshtje mbijetese) perseri e njejta gje do kish ndodhur. Per 500 vjet nje pjese e mire e popullsise do ish konvertuar.
3. Shqiperia per pozicionin gjeografik dhe historik qe ka nuk ka qene as qendra e Ortodoksise dhe as e Katolicizmit, per me teper ka qene e ndare midis ketyre dy influencave. Si Ortodoksia e Bizantit (te pushtuar-zhdukur) ashtu edhe Katolicizmi i Venedikut qelluan ne nje pike te ulet te historise se tyre kur as vetveten nuk permbanin dot e jo me shqiptaret e larget.
4. Ceshtja e asimilimit; kthimi i shqiptareve ne fene Islame ka sjelle si rrjedhoje identitetin e ri Shqiptar kundrejt atij, serb ose grek psh, po nuk ka ndodhur per kete arsye. Ka qene e pavetedijshme. Mua nuk ma merr mendja psh qe nje shqiptar i Muzeqese te kete konsideruar identitetin e tij shqiptar kundrejt grekut per te nderruar fene. Arsyet kane qene shume me te rendomta se kjo.
5. Fajesimi i shqiptareve pse nderruan fene, sidomos kjo nga shqiptaret vete mua me duket pafytyresia me e madhe. Se nuk mund te gjykoje nje njeri stergjysherit e tyre dhe kushtet ne te cilat jetuan ato. Nese ka dikush per tu fajesuar jane greket e serbet qe vetem per shkak te fese shperngulen ose eliminuan bashkekombesit e tyre.
Shumica e te krishtereve ne bote, sidomos jashte Europes Krishterimin nga pushtuesit dhe shfrytezuesit e morren. Po kete nuk e flet njeri shpesh. Te shikosh se c'bejne shqiptaret (dhe jo vetem shqiptaret) sot per nje perfitim te vogel material, une ne fakt cuditem se si akoma kish te krishtere ne Shqiperi pas osmanllinjve dhe sidomos si ka mundesi qe ka akoma shqiptare emigrante jo-ortodokse ne Greqi e gjetke...
Krijoni Kontakt