Astrit Cerma - poema & fabula

[Leila]

FABULA

Miu nga Fshati & Miu nga Qyteti

U takuan, nje dite,
Rreze nje monopati,
Miu nga qyteti
Dhe miu nga fshati.
Shkembyen cigaret e
Filluan t'qajne hallet:
- C'kemi byrazer?
C'thote bujqesia?...
- Lere, c'me pyet,
Na griu uria.
Nuk eshte me fshati,
Ashtu si perpara,
Edhe ne magazina,
Edhe neper ara.
Ka shume prodhime, por,
S'ka shperdorime.
Eshte marre c'do mase,
Dhe nje kokerr gruri,
Dem, te mos vej,
As ne lemej,
As neper thase.
Ja, shikoje vete,
Barku - Naaa, derrase.
U pergjegj i ngrati,
Miu nga fshati.
E pas pak pyeti,
- Po ju nga qyteti?
- Aq mire se s'ka...
Na mbyti shendeti.
Jemi bere te tere,
Posi gjela deti.
Leri magazinat,
Dyqanet, vitrinat,
E te tjera cikerrima,
Qe jane te tere vrima,
Por, dhe...
Gjera qe ju kurre,
S'gjeni as ne toke,
Ne i hajme me oke.
E jo grure e theker,
Por buke te pjekur.
Do te pyesesh ti,
Pse e hedh mileti?
E po ja ketu,
Eshte tere marifeti.
Buka, ne qytet,
Behet shkel e shko,
Piqet posi balte,
Ndaj rraca jone,
Ha, perdite, mjalte.

1983


Lepuri dhe Kermilli

Ne vaprimin 100 meter,
Ne te treten korsi,
Zuri vend,
Sa cudi...
Dhe nje kermill,
Me gjithe shtepi.
Kafshet sapo e pane,
Gazit ia dhane.
Kermilli s'e prishi terezine,
Zvarrisu e zvarrisu,
E, terhiq, mbi shpine shtepine.
Por, lepuri kembeshpejte,
- Terhiq em nga gara,
Tha qete, qete...
- Uaaaa... Kjo eshte cmenduri.
I thane koleget e tij,
- C'ben keshtu, o mik?
Nga nje kermill ke frike?
Buzeqesh lepuri, vesh me vesh:
- NUk jam une i cmendur,
Jeni ju te marre.
Kermilli, patjeter,
Do te zere vend te pare.
A nuk e shihni o qyqare,
Se babain e ka...
Kre-gjyqtar...

1982

[Leila]

FABULA

Vetite e Thanes

U mblodhen shkencetaret,
Nga ana e anes,
Per te studjuar
Vetite industriale te
... thanes.
C'te them...
U caktuan fonde,
Materiale,
U ngriten godina,
Bile u hapen edhe gropa,
Edhe kanale...
Pune e madhe...
... Dhe mbas nje viti,
Studimi kerciti:
Thanes,
I doli qumeshti i nanes.
Analiza ne driten e diellit,
Analiza ne driten e henes.
Deshtime...
Arritje...
Mbledhje...
Zbritje...
Thana ashtu.
Thana keshtu.
Djerset: - Vuuuu.
... dhe mbas dy vjetesh,
Shkencetaret konkluduan
Keshtu:
- Vertet harxhuam,
Nje... dy... tre, ja kater...
Milion,
Por ama provuam,
Dhe c'eshte me e rendesishmja,
Do-ku-men-tu-am
Se... Thana...
Nuk eshte e dobishme
Per industrine tone.
Thana qeshi me lote,
Me keta idiote.

1984

[Leila]

FABULA

Banaku, Vera dhe Uji

Banaku,
nje dite,
ish bere rremuje,
se Veren nuk e donte
per grua... Uji.
- Nuk e dua, eshte e kuqe,
ka huqe...
- Eshte e re,
pa fre;
por do te martohet,
do shtrohet.
- Me degjo mua,
Hidhej perpjete Banaku,
- Eshte goxha grua...
Ka shtepi,
ka mall.
Budall,
merre. Do te besh pall.
Fis e kushuri,
te gjithe me pergjegjesi,
ne komitet e ne ministri...
He... C'thua?...
- Nuk e dua, nuk e dua, nuk e dua...
- Po pse, o gjec belane?
O katran;
merre, aman...
Edhe per vehte rregullohesh,
edhe mua me ben derman.
He xhan...
He, tu befsha kurban...
E di si shkoni ju te dy?
Ja. Si keta sy.
Si thua? ... E do?...
- Jo. Jo. Jo. - ia preu Uji,
dhe muhabetit i vuri kapakun.
Gjynah...
Me kepuce te kuqe e nxorri
Banakun...

1984

[Leila]

FABULA

Specializimi

Nuk e di,
ka ngjare apo nuk ka ngjare,
por...
(Thone...)
Se nje here -- nje gomar, per samar,
e derguan jashte shtetit,
gjashte muaj te specializohet per...
(Thone...)
SHALE.
(Do te pyesni ju,
- Si ka mundesi?
Nuk e di.
Thone... me miqesi)
Nejse...
Gjashte muaj gomari,
verdalle...
Hajde qef o qef...
Hajde pall o pall...
Tani...
(Thone...)
Edhe coc studjoi,
edhe coc mesoi.
Per shembull
(Thone...)
Kur u kthye nga specializimi,
nuk pertypte me bar,
por vetem cimcakiz.
Vetem nje gje,
(Thone...)
... nuk ndryshoi i varferi gomar,
Samarin... qe kish ne kurriz...

1984

[Leila]

FABULA

Katra dhe Pesa

Nje here,
ne nje deftese,
nje kater dhe nje pese,
me njera-tjetren u zune.
- C'je ti?
- C'jam une?
Kerceu pesa perpjete:
- Ti, te me shash mua, moj e shkrete.
Ti, moj e mjere,
moj... Vrere...
sa burra, gra e femije
jane marre ne qafe nga ti?
Ne vend qe te ecin ne jete,
kane mbet?
Sa profesore, doktorre, inxhinjere
ke lene pa zanat ne jete,
ti, moj e shkrete?
Pa me thuaj pak,
ka emer me te shemtuar se ti
ka-tra-lak?...
Yyyy... Gje pa vlere,
pa nder...
Dhe kurrizin katres,
pesa ia ktheu menjehere.
- Ngadale, ngadale, kumbare,
U pergjegj katra e qete fare.
- Per mua te gjithe
mund ti thone keto,
por ti,
jo...
Sepse ti je
... Nga ato pesa
qe plage te ka deftesa.
Te gjithe mire e dine
se ne c'menyre
ketu tek ne
ti ke hyre.
Sa fernet e kafe?
Sa birra e sa meze?
Sa pula e sa gjela?
Jane bere thela,
e jane shtruar ne tryeze
per ty, moj pese?
Le pastaj miqesia,
shoqeria, krushqia, e tjera e tjera,
dhe ti... me flet per vlera?...
Vertet, une kam lene
edhe njerez pa zanat,
por jo si ti, ama,
qe i ke nxjerre sakate.
Me mire nje kater me nder,
se sa nje pese, si ti -- pa vlere.

1984

[Leila]

FABULA

Xhezvja dhe Filxhanet

Komisioni i kontrollit,
kryesuar prej Xhezves,
vuri perpara pergjegjesise
filxhanet e kafese.
- Vidhni qerratej.
Cakej...
Me thonj e me duar,
Gramaturen e lejuar,
te standartizuar.
- Krijoni pakenaqesi,
edhe te ai qe kafen e pi, e se pi.
Flisni, delenxhi...
Filxhanet, u zune ngushte,
u bene nje grushte.
Vetem nje, pa bisht,
ngriti nje gisht
e tha i hutuar:
- Ne, ne... ndajme kafen
qe, zotrote ke... gatuar...

1984

[Leila]

FABULA

Molla

Thone:
- Nje here,
u keput nga dega
nje kokerr molle
dhe i ra ne koke
shkencetarit te gjore.
Dhe thone:
- Nga ajo molle
qe i ra shkencetarit kokes,
u zbulua ligji
i forces terheqese te tokes.
Shkencetari u be me bri
dhe hyri ne histori.
Keshtu thone.
Por une kam pare,
dhe eshte e vertete,
ne kete vend
shkencetare
qe presin me muaj,
qe presin me vjet,
t'ju bjere ne koke
molla e shkrete.
Dhe nderkohe,
Oho-ho-hoho-ho,
firmosin ne leje krijuese,
firmosin ne bordero.
Puna e tyre eshte e shenjte,
mbajne syte perpjete,
tek molla e varur ne dege...

1986

[Leila]

FABULA

Pleshti

Familjarisht,
shoku Plesht
na pa
nje film
per parazitet,
ne kinema.
Filmi,
familjarisht,
nuk i pelqeu,
ndaj,
i shqetesuar,
perpjete kerceu,
dhe tha,
me autoritet,
por plot vrer:
- Ky film, per shoqerine tone, eshte zeher.
Nxin realitetin dhe demton pushtetin.
E degjoi
aty prane
nje blete,
dhe...
me buze ne gaz,
i tha e qete:
- O plesht,
mos fol,
por hesht.
Realitetin,
shoqerine,
e pushtetin
qe na permende,
ke kohe
qe e ke ngaterruar,
lesh e li,
me familjen tende.

1986

[Leila]

FABULA

I Cmenduri

- E mora nje gur,
E hodha ne lum.
Le te vijne rrogetaret,
E te rrijne pa gjum.

- Doktorre, filozofe,
Police, oficere...
Nga jane e nga s'jane
Ta kene per nder.

- Per gurin qe hodha,
per lumin ku ra
Te nxjerrim ligje,
Nga posht e nga la...

- Te thote: - Se c'thuhet.
Te bejne: - Se c'mundin.
Ta mbyllin fillimin,
Ta hapin fundin.

- Po, per mua, gurin e lumin,
Gje, askush, te mos thote.
Po nuk u turbullua,
Nuk kullohet kjo bote...
... se hodha kot...

1984

[Leila]

FABULA

Verra

Salla e mbushur sa s'kish vend,
debat i madh ne parlament:
- Ta bejme vezen kaq e aq,
sa nga zilia bota te bej, "Pllaq."

- Vezem do ta bejme sa nje top llastiku,
Bertiti fort gjal ki-ki-ri-ku.
- C'top o derezi? Sa nje balone,
Kerceu perpjete nje milingone.

- Mendimi yne te jete sa voza...
Thane me nje zeri derri e dosa.
- Vezen o shoke ta bejme mullar,
E vuri veton dhe nje gomar.

Dhe... Rritu e rritu veza e ngrate,
Debati-varda deri ne mesnate,
E hopa-hopa e dalengadale
Mori permasa universale...

Ne Te-Ve i shihte pula
Dhe thosh me vete: - Ju humbte vula!
- Idete tuaja jane me "vlera"... te tera...
Po mua, ate veze a ma ben verra?...

1987