A është Ulqini qyteti muze i shqiptarëve?

[Bashaj]

mashallah ca me pa xheneti i shqipetare ne tok skush ta shofin te bejne njehere mashallah se e kap syri keq tropoja

[DYDRINAS]

Ulqini eshte sot per sot jo vetem qytet muze i shqiptareve por dhe nje qytet perle i Adriatikut dhe per mua eshte dhe plazhi me i bukur i shqiptareve.
Deri ne vitet '90 Ulqini ka qene nje qytet i preferuar i turisteve evropiane dhe deri ne ate kohe ka patur nje lulezim shume te madh.
Fati i keq i ardhjes ne pushtet te Milloshevicit dhe i gjithe atyre tragjedive qe u zhvilluan ne Ballkan,ndikuan jo pak ne turizmin dhe ne mireqenien e ulqinakeve.
Per here te pare kam qene atje ne vitin 1995 dhe di te them se Ulqini eshte shume mikprites dhe njerezit jane atje shume miqesor.

Kjo me shtyu qe te shkoj serish atje ne vitin 1996 dhe ndoshta do te vazhdoja te isha nje plazhist i rregullt i Ulqinit sikur te mos ishte viti 1997 e me tej zhvillimet ne Kosove.

Ne Ulqin ka infrastrukture te rregullt,ka qetesi dhe pasterti,ka sherbim te perkryer dhe ajo qe eshte me e rendesishmja-traditat ulqinake te mikpritjes.
Sivjet nga pamundesia e dokumentacionit nuk mund te shkoj dot ne Ulqin por me siguri qe viteve te tjera nuk do t'a nderroj me asnje plazh tjeter ne Evrope.

Nje pershendetje te gjithe ulqinakeve kudo qe jane dhe te gjithe atyre pushuesve qe kane zgjedhur Ulqinin per pushimet e tyre!
Kur te ngjiteni te kalaja e Balshajve do te kuptoni se Ulqini eshte nje albatros!

[Labeati]

Qazim,

Perse qytet "muze"?

Me qene qytet i mirembajtur apo i bukur (fale investimeve te ish-Jugosllavise se Titos), pse duhet te jete "muze'. Cfare historie do na shpaloste ky "muze"?

Ne Mal te Zi kam qene shume here. Dhe mund te them se si plazh natyror nuk ehte aspak me i mire se Velipoja apo Shengjini.
Si qytet ne bregdet ka pase investime nga koha e Titos por prape nuk krahasohet me Budven, Herceg-Novin, Kotorrin apo Tivarin.

Populli i Ulqinit eshte ne shumice shqiptar gati 70% pjesa tjeter jane malazaze e serbe. Ulqinaket kane pase tradite lundrimin ndersa sot kane hotelerine shtepiake. Jane njerez te prirun per tregeti, fjalemire dhe te urte.
Kurre nuk jane shquar per fare heroizmi apo te rrezikojne per kombin.

Mos ta ngaterrojme me malesine e Hotit dhe Tuzit qe eshte e vendosur larg Ulqinit.

Atehere perse "muze"? Ndoshta muzeu i "turizmit shtepiak"

[DYDRINAS]

Qazim,

Perse qytet "muze"?

Me qene qytet i mirembajtur apo i bukur (fale investimeve te ish-Jugosllavise se Titos), pse duhet te jete "muze'. Cfare historie do na shpaloste ky "muze"?

Ne Mal te Zi kam qene shume here. Dhe mund te them se si plazh natyror nuk ehte aspak me i mire se Velipoja apo Shengjini.
Si qytet ne bregdet ka pase investime nga koha e Titos por prape nuk krahasohet me Budven, Herceg-Novin, Kotorrin apo Tivarin.

Populli i Ulqinit eshte ne shumice shqiptar gati 70% pjesa tjeter jane malazaze e serbe. Ulqinaket kane pase tradite lundrimin ndersa sot kane hotelerine shtepiake. Jane njerez te prirun per tregeti, fjalemire dhe te urte.
Kurre nuk jane shquar per fare heroizmi apo te rrezikojne per kombin.

Mos ta ngaterrojme me malesine e Hotit dhe Tuzit qe eshte e vendosur larg Ulqinit.

Atehere perse "muze"? Ndoshta muzeu i "turizmit shtepiak"

Labeat,

Si plazh natyror eshte e vertete se nuk ka asgje me teper se Velipoja dhe Shengjini mirepo kur vjen puna te menyra se si eshte shfrytezuar kjo pasuri atehere mund te themi se ne Ulqin eshte zhvilluar me kriter.
Cdo gje i eshte nenshtruar planeve,projekteve,arkitektures etj.
Pastaj kemi nje ndryshim "te vogel" me Ulqinin.Atje infrastruktura turistike eshte e pranishme ngado qe te shkosh (uji,ndricimi,rruget,hotelet,transporti urban etj).
Plazhi ka rregull e rend e mbi te gjitha ka pasterti te pakrahasueshme me plazhet e anes tone te kufirit.
E thashe se po te mos kishte qene lufta ne ish-Jugosllavi ndoshta Ulqini nuk do te kishte vend te lire per turistet.
Shiko cdo guide turistike evropiane dhe aty do te gjesh Ulqinin sepse ne ish-Jugosllavi turizmi eshte tradite e vjeter.
Nje dite rastesisht lexova se udhetimet turistike ne Mal te Zi kishin filluar nga viti 1928!
Sa per krahasimet me qytetet malazeze ajo eshte e vertete por une nuk bera nje krahasim te tille,por krahasova Ulqinin me plazhet tona.
Ulqini ka nje histori shume te pasur dhe eshte nje qytet i njohur e permendur qe ne kohen e Ilirise (per kete lexo vetem disa faqe interneti).
Kur shikon kalane e Balshajve ke kenaqesi ndersa ne kemi shume objekte te tilla me te cilat do te duhej te mburreshim por per fat te keq atje ndoshta kullotin delet apo jo!
Ndersa Malesia ka anen tjeter se aty ka ende gjurme te fresketa te qendreses dhe burrerise se vertete shqiptare.
Ulqini ka njerez te bute e te kulturuar sic e the e ky eshte kushti numer 1 per te patur turizem apo jo Labeat?
Pastaj cdo njeri ka shijet e veta per vendin se ku desheron te kaloje pushimet.
Une per vete ende nuk e kam provuar Velipojen por shoh se ka ndryshuar shume ne keto vite (permes TV),ndersa Shengjinin e mbaj mend qe kur kam qene femije.
Pervec reres e shegave asgje tjeter nuk me ka ngelur ne mendje.

[DYDRINAS]

ULCINJ
General informations - www.firstnet.cz

Ulcinj extends along the sea in the shape of a drawn bow. Ulcinj, ancient Olcinuim, medieval Dulcinium, a town with a tumultous past and a peaceful present, is ornamented by by a kaleidoscope of architectural influences - Romanesque, Gothic, Renaissance and Oriental. One can easily appreciate its long and dramatic three millennium history as it is one of the oldest towns along the Adriatic coast. On entering the Old Town, visitors are greeted by a wealth of culture wrapped in a defensive blanket of thick medieval walls. In the 17th and 18th centuries it was pirates' nest with a flourishing slave trade, awarded to the pirates as a token of gratitude from the Ottoman empire, so long as they refrained from attacking Turish vessels. In Mala Plaza bay, the pirates celebrated their victories, preparing halvah stirring it with oars, dividing their loot.Through either one of the town gates, from sea or land, in the stones of the ancient narrow streets one can read traces of the various dominating powers that have held sway here - Ancient Greeks, Romans, Illyrians, Byzantiums, Turks and Venetians. Ulcinj, is a town with a deep rich hinterland - a fertile plain on which wonderful fruit and vegatables thrive. The exotic Sasko Lake, rich with fish caught in the traditional way, the piled settlements of the Bojana estuary, and the village of Stoj - the only hunting area on the Adriatic - all combine to create a unique natural environment.

The long sandy beaches attract the greatest number of Visitors to Ulcinj. At the very heart of the town is the so-called 'little beach' - a 650m long swathe of sand that is only deemed diminutive when held in comparison to its enormous 13 kilometer neighbour - called the 'long beach'. This natural wonder of sand as fine as flour, rich with salt and iodine, extends as far as the eye can easily see. It is a perfect location where with aid of scenery, sky, climate and waters one can escape from the contemporary demands of life and feel at ease with nature. So much so that,if one is inclined, you can enjoy undisturbed contact with "Mother nature" by visiting the settlement "Ada Bojana", one of the world largest nudest colony.

Not very far from the river Bojana, the curious tourist will find Sasko. It teems with fish, and on its shores are the remains of the old town of Svac. Well-informed people claim that it is the most attractive and the largest "ghost town” in the Adriatic region. If it is too hot on Ulcinj’s sand, then you can find shelter in one of the wooden huts on the banks of the river Bojana. You can see the unusual Kalimera, one of the ancient ways of fishing and perhaps taste the fresh fish specialties of the area.

[DYDRINAS]

Ulcinj
Ulcinj ist der südlichste Ferienort Montenegros. Das Gebiet der Stadt erstreckt sich über einen fast 13 Kilometer langen Sandstrand und die Insel Ada bis an die albanische Grenze. Hier trifft der Orient den Okzident. Auf der Südseite der Stadt liegt die Halbinsel Ratislava mit den großen Urlauber-Hotels.

Griechen, Römer, Byzantiner, Mongolen, Türken und Piraten - Ulcinj hatte viele Herrscher. Die Stadt gehört zu den ältesten in Montenegro, die Entstehung datieren Historiker mehr als 2500 Jahre zurück. Ausgrabungen förderten Funde zu Tage, die aus dem 5.Jh.v.Chr. stammen. Ursprünglich soll der illyrische Eroberer Kolhidijum der Siedlung den Namen Kolhidium gegeben haben, den die Römer in Olcinijum umänderten. Die Slawen führten den endgültigen Namen Ulcinj ein.

Der Wochenmarkt, der freitags neben dem Rathaus stattfindet, ist auch für Touristen eine Attraktion. Hier sind noch die alten Trachten zu sehen.

[DYDRINAS]

Geschichte von Ulcinj

Gegründet wurde Ulcinj etwa 500 Jahre v. Chr. von illyrischen Stämmen. Zum ersten mal erwähnt wird die Stadt im Werk „naturalis historiae“ von Plinius dem Ältern, und auch bei Titus Livius, beides im 2. Jahrhundert vor unserer Zeitrechnung. Begründet wird die Einschätzung des Alters durch zahlreiche historische und architektonische Funde aus der damaligen Zeit im Hinterland des heutigen Ulcinj.

Anfangs hieß Ulcinj Colchinium, im 2. Jh. V. Chr. Wurde es dann von den Römern in Olcinium umbenannt. Nach der Teilung des Römischen Reiches fiel Ulcinj an die Provinz Prevalis im Östlichen Reich, und die Bevölkerung nahm den christlichen Glauben an. Im Mittelalter genoss die Stadt eine autonome Verwaltung, an deren Spitze ein Fürst regiert. Auch zahlreiche Mitglieder einflussreicher Familien lebten zu dieser Zeit in Ulcinj.

1421 wurde Ulcinj von den Venezianern erobert. Diese brachten in die architektonische Stadtstruktur neue Elemente ein. Festungen, Stadttore und Türme wurden gebaut. Als 1571 die Türken Ulcinj eroberten, kolonialisierten sie dort 400 algerische Piraten, welche fast im gesamten Mittelmeerraum Schiffe und Küstenstädte angriffen und plünderten. Lange war die Stadt als Piratenstadt verschrien. Auch ein Sklavenmarkt wurde in dieser Zeit gegründet. Aber Ulcinj war in dieser Zeit auch fast 100 Jahre lang (18./19. Jh.) der stärkste Umschlaghafen im Mittelmeer zwischen Albanien und Italien.

Über 300 Jahre regierten die Türken Ulcinj. Dies bewirkte, dass sich die Stadt „verwandelte“ – sie wurde orientalisch. Es werden neue Moscheen und Hammams (Badeanstalten) gebaut, oder christliche Kirchen zu solchen umgestaltet.

Im Freiheitskrieg 1876-78 versuchten die Montenegriner Ulcinj zu erobern, was ihnen auch gelang. Allerdings mussten sie die Stadt nach den Vereinbarungen des Berliner Kongresses wieder an die Türken zurückgeben. Erst 1880, nach einem Abkommen über den territorialen Austausch von Städten und Gebieten zwischen Montenegro und der Türkei, kam Ulcinj endgültig zu Montenegro. Die Türken zogen sich daraufhin aus der Stadt zurück, und in ihre Häuser sind Albaner und Montenegriner eingezogen. 1881 wird im Hafen von Ulcinj die erst montenegrinische Schiffsflagge gehisst.

Im Laufe des Ersten Weltkrieges wird Ulcinj 1916 von Österreich-Ungarn und 1918 von Italien besetzt. Seit 1920 gehört es zu Montenegro/Jugoslawien.

[DYDRINAS]

Ismet Karamanaga

KALAJA E ULQINIT

Kjo kala, ku secili gur mund të flasë për një të kaluarë të bujshme, është ndër më të vjetrat dhe më atraktivet në këtë pjesë të Mediteranit. Shkëmbinjt mbi të cilët ngriten lart muret dhe bedenet e saj, mijëra vjeç të shplarë nga valët e detit, dëshmojnë se këtu kanë jetuar paraardhësit tonë Ilirët, shumë më parë se kur është filluar të shkruhet historia.

Sipas Plinit (të vjetër) në shekullin V p.e.r. themelohet Kalaja me emrin Olcinium. Muret e vjetër "qiklope" në hyrje dëshmojnë për vjetërsinë disa mijëravjeçare të sajë. Secila pëllëmbë e kësaj hapsire flet për një të kaluar të famshme, për një histori të bujshme të këtij vendbanimi. Shumë gërmadha arkeologjike flasin për këtë kështjellë si për një vendbanim me civilim të lartë, me një portë dhe me një flotë të famshme, e cila e ka lidhur Ulqinin me botën e njohur antike. Shumë të njohur e të panjohur që jetuan dhe vepruan këtu lanë gjurmët e një civilizimi me të cilin gjeneratat e sotme mund të krenohen.
As pas luftrave romako-ilire ( 269-268 ) në Kala nuk u ndërrua substanca ilire. Romakët në Ulqin kanë sjellë veteranët të cilët gëzonin po ato të drejta civile dhe qytetare, si në qytetet tjera të Perandorisë Romake.
Periudha më e errët e Kalasë është në shekullin VII-XI me ardhjen e sllavëve në Gadishullin Ballkanik. Mirëpo gjatë gjithë kësaj periudhë ajo ruajti identitetin e vet dhe gëzoi një autonomi edhe kur Zetën e pushton Stefan Nemanja me 1183. Mbishkrimet në monumentet kulturo - historike dëshmojnë për këtë. Deri me 1403 mbizotëruese ka qenë feja katolike, të cilën e kanë pranuar edhe pushtuesit sllavë. Ka të dhëna që flasin se Kalaja prosperitetin më të madh ekonomik në historinë e saj e arriti në kohën e Ballshajve (1363-1421). Gjergj Ballsha ndërton pallate të ndryshme dhe kisha. Në Kullën e Ballshajve ka jetuar dhe vepruar reformatori i Talmudit, i famshmi Sabatej Cevi, në kohën e sundimit Osman, i cili në vitin 1666 kalon në Islam dhe me emrin e tij Mehmet Efendija jeton deri në vdekje, me 1676.
Në vitin 1421 Kalaja kalon nën Venedikun dhe pa dyshim e humb rolin dhe vlerën të cilën e ka patur më parë. Mbetet si një kështjellë e fortifikuar me bedena por pa rëndësi politike në këto vise.
Me 1571 Ulqini bie nën Perandorin Osmane, nën sundimin e të cilës mbetet deri në Kongresin e Berlinit me 1878. Gjatë kësaj kohë feja e re- islami- e ndryshon mënyrën e jetesës në Ulqin, kurse qyteti përjeton një zhvillim të madh ekonomik. Vendoset një garnizon ushtarak në pjesën e Citadellës në Kala, i cili dirigjon me jetën e qytetit. Ndërtohen shumë objekte fetare dhe civile, rindërtohen muret dhe bedenet e Kalasë.
Piratët ulqinak kanë pasur marrëdhënie të forta me Piratët Algjer dhe nga këto vende shpeshherë janë kthyer me robë lufte, zezakë, të cilët i kanë shitur në Sheshin e Skllavëve ose Pazarin e Qytetit, siç e kanë quajtur kalalitë. Sot në Ulqin ende ka familje zezake të cilët e kanë prejardhjen nga ajo periudhë.
Me rëndësi është të përmendim se Piratët ulqinakë në Ulqin kanë sjellë edhe shkrimtarin e famshëm M. de Servantesin, i cili si rob lufte ka jetuar 5 vjet në Kala. Për kuriozitet po e krahasojmë emrin e Ulqinit të asj kohe Olcinium me atë të dashnores së Don Kishotit, Dolçinejën. Ndoshta një kalaleshë e bukur ka qenë inspirim për personazhin e romanit të Servantesit .
Me ardhjen e turqve u përhap besimi i ri islam, por u ruajt identiteti shqiptar i ulqinakëve. Këtë e dëshmon edhe Arnold von Harfi, i cili me ardhjen e tij në Kala dëgjon dhe shënon fjalët e para shqipe.
Dy vjet pas Kongresit të Berlinit, me 1880 Ulqini i dorëzohet Malit të Zi me presion të Fuqive të Mëdha.Kështu, Kalaja ka përjetuar pushtues të ndryshëm, të cilët i lanë gjurmët e veta. Po ashtu gjurmë lanë edhe tërmetat e shpeshtë, sidomos ai i fundit me 1979, i cili la pasoja të rënda.
Kalaja e Ulqinit nuk është restauruar si ajo e Budvës apo e Kotorit, prandaj Shoqata "Miqtë e Kalasë" kërkon nga të gjitha instancat përgjegjëse shtetërore pëprkrahje dhe ndihmë financiare për restaurimin dhe revitalizimin e saj. Radhitja e Kalasë nën mbrojtjen e UNESKO-së është mënyra e vetme e ruajtjes së kësaj kështjelle të lashtë. Për këtë është e nevojshme të organizohen të gjitha subjektet politiko-shoqërore. Përndryshe ky është obligim i të gjithëve.

[DYDRINAS]

E KALUAR . Kishat e Ulqinit nepër shekuj




Sipas gjurmimeve arkeologjike të kryera në kohët e fundit në qytetin e vjetër
të Ulqinit, ku ndër të tjera u gjetën fragmente kishtare të shkruara
në gjuhën latine nga shekulli IX, në Kishën e të Shelbyemit (Shën
Salvatorit), e cila njëherit konsiderohet si kisha më e vjetër në Mal
të Zi, dëshmohet se në shekullin IV, pra, në kohën e Justinianit I
(527-565), Ulqini si qytet iliro-romak i pushtuar tashmë nga bizantinët,
ishte ipeshkvi (dioçezë) mjaft mirë e organizuar dhe se i takonte
kryeipeshkvisë (kryedioçezës) metropolitane të Shkodrës, e cila,
sipas dokumenteve historike, këtë këshill e mbante që në vitin 387,
kur në krye të saj ishte kryeipeshkvi Bassus. Arsyet e mosekzistimit të
dokumenteve më të hershme të shkruara mbi Ulqinin si ipeshkvi, janë
luftërat e udhëhequra nga banorët sllavë e avarë të fesë pagane që
në shekullin VII në trevat ilire. Këto dyndje shkëputën çdo Iloj
komunikimi të Ilirisë kristiane me Selinë e Shenjtë, gjë që zgjati
deri në kohën kur ardhacakët pranuan pagëzimin e tyre në shekullin
IX. Për këtë arsye, burimet e para të shkruara për Ulqinin si
ipeshkvi i gjejmë në ''IlIyrici Sacri'' voll.7, të Danielo Farlato-s
dhe Jacobo Coleto-s në vitin 877. Kjo ipeshkvi merrte pjesë aktive në
koncilin e Dilmitanus (Duvno) të Dalmacisë në vitin 882, kur u bë
ndarja e ipeshkvive bregdetare nga ato të Dalmacisë së Sipërme dhe të
Ulët. Ulqini së bashku me ipeshkvitë e tjera shqiptare: të Shasit, të
Drishtit, të Pultit, të Shkodrës e të tjera i takuan provincës së
Dalmcisë së Ulët, e cila shtrihej nga Delmitanum deri në Durres dhe si
seli metropolitane kishin Dioklenë.

Në vazhdim te ''lllyrici Sacri'', pos të tjerash, i gjejmë edhe emrat e
saktësuar të shumë ipeshkvjive të Ulqinit, duke filluar që nga viti
1141 deri në vitin 1571, kur Ulqini ra nën sundimin turk.






Kisha katolike e Ulqinit nën sundimin turk



Me rënien nën
sundimin turk, më 1. VIII. 1571, Ulqini ndryshoi rrënjësisht në të
gjitha poret e jetës. Qyteti i kohës antike tashmë mori një pamje të
trishtuar. Ahmet Pasha ishte i pari që nga toka dhe nga deti bëri sulme
të ashpra, të pamëshirshme mbi këtë qytet ku jeta ishte në kulmin e
gjallërisë së vet. Komandanti Serra Martinengo, i cili kishte mbledhur
ushtarët dhe trimat e Ulqinit për t'i bërë ballë turkut, pas një
kohe të shkurtër qëndrese u detyrua të bëjë marrëveshje me
pushtuesin dhe menjëherë ta lëshojë qytetin. Kështu vandalët turq
hynë në qytet duke bërë plaçkitje dhe vrasje të mëdha. Pasi e
pushtuan qytetin në tërësi, pos të tjerash, bënë ndërrimin e pamjes
së tij: shtëpive, shesheve, ndërtesave, objekteve kulturore dhe fetare,
duke filluar nga ndërtimet e objekteve të ndryshme publike (hanet,
krojet dhe objektet fetare myslimane) dhe duke rrënuar kishat dhe duke i
shndërruar ato në xhami. Kështu, nga pushtuesit u rrënua Kisha
katedrale e Shën Marisë - Nënës së Kishës e stilit gotik e vitit
1251 dhe të gjitha kishat e tjera. Ndërsa në vitin 1602 u shndërrua në
gërmadhë edhe abacia e Shën Nikollës në fshatin Shënkoll, buzë
Bregut të Bunës. Kisha e Qytetit e stilit të Rilindjes, e ndërtuar në
vitin 1510 nga venedikasit, në vitin 1693 u shndërrua në xhami prej
pushtuesve të udhëhequr kësaj radhe nga Haxhi Halil Skura.

Në këtë pushtim nuk është kursyer as personeli fetar, i cili në këtë
qytet, pos edukatës fetare, kishte sjellë edhe civilizimin. Kështu ata
vranë 30 murgesha të rregullit Klarise (Shën Klarës) që kishin
kuvendin e tyre në Kala. Kurse arqipeshkvin e Tivarit, Gjon Bruno Harapin
(ulqinak që pas pushtimit tentoi organizimin e 70 katundeve në
kryengritje për të çliruar Shkodrën), i cili ishte edhe administrator
i Ulqinit, turqit e burgosën së bashku me nipin dhe shumë meshtarë e
laikë dhe në vendin Lepanta i ekzekutuan. Ndërsa imzot Marin Bizzi,
kryeipeshkëv i Tivarit, në relacionin e tij të vitit 1610, dërguar
Selisë së Shenjtë (Vatikanit), ndër të tjera pohon se gjatë vizitës
së tij baritore në famullinë e Shëngjergjit, shumë herë ishte plaçkitur
nga turqit e Ulqinit, të cilët i ishin kërcënuar edhe me jetë. Rrëfime
të ngjashme kemi edhe nga relatorët e tjerë.

Në anën tjetër, popullsia civile e këtij qyteti, e cila kishte mbetur
nën thundrën e pushtuesit gjakatar, e pambrojtur, e vetmuar dhe pa udhëheqës
shpirtëror, pasi nuk mundi të përballojë kushtet e vështira të jetës,
për t'iu shmangur ligjeve tatimore, dhunës, marrjes së fèmijëve dhe
persekutimeve jashtë çdo dëshire, filloi ngadalë t'i përshtatej
situatës dhe në shekullin XVII e pranoi islamizimin.

Se çfarë pushteti të egër kishte vendosur në këtë qytet të okupuar
pushtuesi turk së bashku me piratët nga Malta, Tunizi dhe Algjeria, më
së miri na flet vetë fakti, se nga asnjë relator (misionar) i Selisë së
Shenjtë nuk kemi informata të sakta për katolikët e Ulqinit gjatë kohës
së pushtimit. Kështu, relatorët e ndryshëm të Selisë së Shenjtë në
relacionet e veta na flasin vetëm për katolikët në rrethina. Ipeshkvi
i Sapës, Pjetër Budi, në relacionin e vet drejtuar kardinalit Gocadino,
në vitin 1621, ndër të tjera thekson se në rrethinë të Ulqinit ka
rreth 3000 burra lufte dhe se katundet e tyre janë: Shënkolli, Pulaj (Velipoja),
dy katundet e Reçit, Zogaj, Shëngjergji, Bripa, Kalance, Shasi, Braisa,
Bardanji etj. Kurse misionari Françesko Leonardi, në relacionin e vitit
1638, ndër të tjera thotë se në Ulqin nuk ka asnjë shtëpi të
krishterë përpos atyre që shkojnë nga vende përreth për t'u shërbyer
turqve dhe shton se në rrethina ka më shumë se 5000 besimtarë katolikë,
të cilët nuk kanë prift dhe janë të detyruar të kërkojnë ndihmë
fetare nga prifti i famullisë së Klleznës. Për gjëra të ngjajshme në
relacionet e veta na flasin edhe misionarët, Jacit Suspolo dhe Benedikt
Trevizanos dërguar Kongregatës për Ungjillzimin e Popujve (Propaganda
Fide) në vitin 1650, si dhe në relacionin e vet, imzot Pjetër Bogdani,.
ipeshkv i Shkodrës, në vitin 1676 dërguar Kongregatës për
Ungjillzimin e Popujve.

Për ekzistimin e një numri të vogël banorësh të krishterë si shërbëtorë
në Ulqin, na flasin relatorët e Selisë së Shenjtë, Marin Bici, në
vitin 1610 dhe Shtjefen Gaspri, në vitin 1671, kurse atë Marini thotë
se këta shërbëtorë janë të ardhur nga rrethina e Ulqinit dhe e
Shkodrës. Kështu që dëshmia e kartografit venedikas, atë Vinzenzo
Coronelli, që ky qytet në vitin 1688 ka pasur 5000 banorë katolikë, me
siguri ka të bëjë me katolikët në rrethinat e Ulqinit.




Kisha katolike e Ulqinit pas Kongresit të Berlinit (1880)



Se çfarë kishte
ndodhur me atë popullsi të lashtë gjatë pushtimit turk, më në fund u
pa kur Ulqini u lirua nga zgjedha turke më 1880, kur doli se e gjithë
popullata e këtij qyteti ishte e islamizuar. Por kjo liri kahmot e pritur
për shqiptarët e Ulqinit, të lodhur dhe të shkatërruar gjatë 307
vjetëve okupimi, për shkak të rrethanave të reja të krijuara në
Evropë, e në veçanti në Ballkan, mjerisht nuk solli një fatbardhësi.
Fuqitë e Mëdha, në Kongresin e Berlinit të vitit 1878, duke i
identifikuar shqiptarët në masën 70 përqind të islamizuar me turqit,
pa ndonjë hezitim vendosën t'i copëtojnë trojet shqiptare. Kështu,
Ulqinin e islamizuar ia dhanë pushtuesit të ri, Malit të Zi, duke
menduar se ky shtet sllav i krishterimit ortodoks, në anën kombëtare
dhe fetare do ta ''disiplinonte'' këtë popull.

Me këtë vendim, Malit të Zi iu dha drita jeshile për të kolonizuar këtë
qytet. Se kolonizimi në fakt kishte filluar në këtë qytet diç më herët,
na flet në kronikën e vet konsulli rus në Shkodër, J. C. Jastrebov, i
cili kur flet për kishën ortodokse serbe në Ulqin, në vendin Mali i
Bardhë, thotë se kisha në këtë qytet u ndërtua me ndihmën e qeverisë
ruse në vitin 1869, kushtuar shën Nikollës dhe se kësaj kishe i
takonin, shton Jastrebov, ''10 shtëpi në qytet dhe dy në katundin
Filipoj, gjithsej 12 shtëpi me 57 shpirtra''. Ndërsa kisha e dytë e
besimit ortodoks në Meteriz, me angazhimin e
vetë Krajl Nikollës u ndërtua në vitin 1890, kushtuar shën Nikollës.
Për këtë kishë ortodokse ndoshta bën fjalë atë Marin Sirdani, françeskan,
duke folur edhe për vizitën e bërë në Ulqin në vitin 1904. Ai
shkruan se ''Ngjitas me kështjellë, maje njaj kodre pakes ma ulët ...Shifej
nji kishë mjeft e madhe qi thojshin si lshte kënë e Shën Dedës, por e
mirosun pak vjet perpara prej Krail Nikollës e lshue ortodoksve ''



Don
Nikë Ukgjin

[DYDRINAS]

DULCIGNO (Servian, Ultsin, Turk. Olgun) , a seaport of Montenegro, on the Adriatic Sea, 8 m. W. of the Albanian frontier. Pop. (1900) about 5000. Shut in by hills and forests, and built partly on a promontory overlooking its bay, partly along the shore, Dulcigno is the .prettiest of Montenegrin towns. Its narrow crooked lanes, however, with its bazaars, mosques, minarets and veiled women, give to its picturesqueness a decidedly Turkish air. The old quarter, on the promontory, is walled, and has a medieval castle, once of great strength. Turks form the bulk of the inhabitants, although their numbers decreased steadily after 1880, when the population numbered about 8000. Albanians and Italians are fairly numerous. Dulcigno has a Roman Catholic cathedral and an ancient Latin church. The Austrian Lloyd steamers call at intervals, and some shipbuilding and fishing are carried on; but the harbour lacks shelter and is liable to deposits of silt.

To the Romans, who captured it in 167 B.c., Dulcigno was known as Ulcinium or Olcinium; in the middle ages it was a noted haunt of pirates; in the 17th century it was the residence of Sabbatai Zebi (d. 1676), a Jew who declared himself to be the Messiah but afterwards embraced Islam. In 1718 Dulcigno was the scene of a great Venetian defeat. I~ belonged to the Turks until 1880, when its cession, according to the terms of the treaty of Berlin (1878), was enforced by the Dulcigno demonstration, in which the fleets of Great Britain, France, Germany, Austria and Russia took part.