A është Paganizëm, lutja te ikonat?

[Albo]

Kryeplak, a ndjen mall ti kur shikon foton e babait, nenes, motres e vellait, kur jeton larg tyre si emigrant?

A c'mallesh me ta duke pare ato foto?

A ndihesh me afer tyre shpirterisht, pasi te vine ne mendje keshillat e nenes e babes, lojrat e motres dhe vellait?

Te krishteret jane bekur nga Ati pikerisht nga dergimi i Birit. Ata nuk kane me perse te besojne korrieret apo te lodhen se menduari se si ti kuptojne urdherimet e Zotit, Ata tashme kane Fytyren e Zotit KRISHT dhe te Zgjedhurve te Tij (dishepujve) ashtu sic kane edhe modelin e jetes se Jezu Krishtit dhe shenjtoreve..

Te jesh i Krishtere do te thote te ecesh ne hapat e tyre! Kjo eshte FAMILJA e vertete per nje te Krishtere.

Albo

[Julius]

Kryeplak persh.
Fillimet e temes patriotike ishin nga anetare te tjere, kuptoj se duhet qendruar brenda temes por kur shikoj se po dilni jashte nuk mund te mos shpreh mendimin tim (te njejten gje ben edhe ti besoj) Arqeometria duhet te jete dicka e levizshme besoj! (Futet ne kllapa) keshtu qe mund te veje nga shek.i 13 ne shek e pare.
Nqs ikona e pare nuk ishte nga Krishti atehere duhet te jete nga shen Luka po ta them edhe ku ndodhet: Manastiri i Shen Dhionisit- Mali i shenjte. Kete e kam pare vete dhe eshte aq e vjeter sa nuk dallohet qarte se c'fare eshte pikturuar.
Ikonat pervec anes teologjike kane edhe vlere te madhe artistike, kujtojme piktorin e madh shqiptar Onufrin qe brenda tyre ka vijezuar edhe tipare nga peisazhet shqiptare dhe jeten e njerezve te thjeshte.
Per ikonat mund te flas shume gjate dhe te them shume gjera, po te zbuloj edhe dicka qe nuk e dinit, une vete pikturoj ikona, keshtu qe cdo pyetje qe mund te kesh do te marre nje pergjigje.

[Kryeplaku]

Postuar më parë nga Julius

Nqs ikona e pare nuk ishte nga Krishti atehere duhet te jete nga shen Luka po ta them edhe ku ndodhet: Manastiri i Shen Dhionisit- Mali i shenjte. Kete e kam pare vete dhe eshte aq e vjeter sa nuk dallohet qarte se c'fare eshte pikturuar.

Julius nuk besoje se kur vajte te manastiri ju lute nje ikone ne te cilen nuk kuptove kush pasqyrohej??

Albo, ne Muslimaneve kaq kohe po na plas shpirti duke ju thene qe te ndiqni hapat e Jezusit dhe pasuesve te tij- dhe Kur'ani flet per pasuesit e Isait, ose Hauarijunet. Por ju nuk e beni kete gje, ju vashdoni rrugen e mendjes suaj.
Malli per dike nuk do te thote se duhet dhe t'i lutesh.

[Albo]

Postuar më parë nga Kryeplaku
Albo, ne Muslimaneve kaq kohe po na plas shpirti duke ju thene qe te ndiqni hapat e Jezusit dhe pasuesve te tij- dhe Kur'ani flet per pasuesit e Isait, ose Hauarijunet. Por ju nuk e beni kete gje, ju vashdoni rrugen e mendjes suaj.
Malli per dike nuk do te thote se duhet dhe t'i lutesh.

Kur kam pyetur nje musliman se cfare shkruhet ne Kuran per Jezu Krishtin, me tha direkt se ne e njohim ate si profet dhe kur i kerkova citate nga Kurani me renditi 2 a 3 qe nuk e mbushnin nje faqe.

Krishterimi nuk ka asgje te perbashket me fene islame pasi nuk e njihni Jezu Krishtin si te Vetemlindur dhe as Ringjalljen e Tij, e jo me ta besoni e lavderoni si Zot. Ju kujtoj se qyteterimi perendimor po jeton ne mijevjecarin e trete PAS VDEKJES SE KRISHTIT, asaj qe ne i referohemi si "era jone". Dhiata e Re (beselidhja/testament) ne qender te saj ka pikerisht Zotin Jezu Krisht.

Nuk mund te njohesh Atin, pa ndjekur hapat e Birit dhe pa i hapur zemren tende Shpirtit te Shenjte.

Ky eshte thelbi i doktrines se krishtere.

[Julius]

[QUOTE]Postuar më parë nga Kryeplaku
[B]Julius nuk besoje se kur vajte te manastiri ju lute nje ikone ne te cilen nuk kuptove kush pasqyrohej??


Ikona ka kuptim simbolik o Kryeplak kuptova se ishte ikona e Shen Marise por tiparet nuk ishin te qarta.
Ikona ka kuptim simbolik eshte pikerisht kjo gje qe e ben ate dhe lutjen ndaj saj te mos jete dicka pagane. Nuk lutemi tek druri por te simboli qe perfaqeson ikona, te shenjtori, Krishti apo Hyjlindesja.
Nuk eshte puna se nuk e kupton por nuk do ta kuptosh!

[Seminarist]

Perpara se te jap disa shpjegime mbi nderimin e ikonave te bazuara ne shkrimet e Eterve te Kishes, gje qe nuk do ta bej tashti per arsye kohe, do te deshiroja qe te shihnit kete pasazh nga hadithet:


Tregoi Salimi se i ati pat thene: E pashe te derguarin e Allahut tek mberriti ne Meke. Ai e puthi Gurin e Zi se pari ndersa bente Tawaf edhe beri ramal ne tre xhirot e para prej te shtatave (te tawaf-it) (Salih al Bukhari 2: 673)


Tregoi Abis bin Rabia: Umari erdhi prane Gurrit te Zi e puthi edhe tha: "Pa asnje dyshim, une e di qe je vec nje gure qe as nuk mund ti besh mire e as dem njeriu. Po te mos kisha pare te Derguarin e Allahut te te puthe, une nuk do te te puthja ty" (Sahih al-Bukhari 2:667, 675, 676, 679, 680)[/i]


Shen Joan Damaskinoi i shekullit te tete, ne vepren e tij "persa u perket herezive", ne lidhje me Kuranin thote, se muslimanet na akuzojne neve per idhujtari qe nderojme ikonat ne nje kohe qe ata vete i falen gurit te Qabes. Sidoqofte, une do te vazhdoj ne ditet qe vijne kur te kem kohe me domethenien e nderimit te ikonave nga pikepamja e krishtere.

[Seminarist]

Vetem nje shtese te vogel:

arsyeja perse Umar hezitonte qe ta puthte gurin e zi ishte sepse kjo kish qene me pare nje praktike e paganeve arabe. Muhamedi e mbajti kete praktike pagane. Keshtu meqe ai e kish pare profetin e tij ta puthte ate, ai ish i detyruar qe te ndiqte shembellin e tij.

[Kryeplaku]

Seminarist, do te leje t'a mbarosh shpjegimin tend deri ne fund dhe pastaj do te jap pergjigjen time te plote. Por meqe je akoma te fillimi dua te pastrosh dicka ne mendjen tate, puthja nuk eshte e njejta gje me lutjen (kerkim ndihme).

[Seminarist]

Pikerisht ketu qendron ceshtja se menyra se si ju e shihni krishterimin permban nje vetekeqintepretim qe ju vete ua beni gjeave pa pyetur hic per to.


Cfare eshte nje ikone?

Ikona eshte nje imazh, zakonisht dydimensional, i Krishtit, Shenjtoreve, Engjejve edhe ngjarjeve te rendesishme biblike, paravolive, apo ngjarjeve ne historine e Kishes.


Shen Grigor Dialogu (afro 590-604) u shpreh mbi ikonat si te jene Shkrimet per analfabetet:

"Pasi qe ajo qe shkrimi perfaqeson per lexuesit, kjo pikture perfaqeson per te pamesuarit, te cilet, qe kur edhe me i padituri e kupton se per cfare bejne ato fjale, mundesohen te lexojne ne menyra te pashkruara." (Episteli ndaj Episkop Serenusit te Marsejes)


Per ata qe do te sygjeronin se analfabetizmi nuk perben ndonje problem me, le te marrin parasysh perqindjet e medha te analfabeteve sot, edhe faktin qe edhe shoqerite me zhvilluara kane patur gjithnje nje numer analfabetesh....nder ta edhe femijet e tyre.


Ikonat, po ashtu ngrejne mendjet tona prej gjerave tokesore drejt atyre qiellore. Shen Joan Damaskinoi shkrojti: "Me ane te ikonave te perceptueshme ne shpihemi ne kontemplimin e hyjnores edhe shpirterores" Edhe duke patur paranesh perkujtimin e tyre me ane te ikonave, ne po ashtu frymezohemi qe te ndjekim ne imitim shenjterine e atyreve te paraqitur nder to. Shen Grigo i Nises (afro 330-395) shprehej se si ai nuk mundej qe te kalonte prane ikones se Abrahamit duke sakrifikuar Isakun "pa derdhur lote". Duke komentuar mbi kete, ne Keshillin Ekumenik te Shtate u tha: Nese per nje Doktor te tille piktura ishte e ndihshme edhe e ndillte ne lote, sa me teper, ne rast te te paditurit edhe te te thjeshtit, do ti beje mire edhe dobi?



A i luten te krishteret ortodokse Ikonave?


[i]Te krishteret luten ne prezence te Ikonave (ashtu sikunder Israelitet luteshin ne prezence te Ikonave te Tempullit), por ne nuk u lutemi imazhit.



A behen mrekulli me ane te Ikonave?


Qe te veme kete pyetje ne nje kontekst me te qarte, le te shqyrtojme pak disa pyetje: A beri Arka e Beselidhjes mrekullira (ps 1Sam4-6; 2Sam 11-12)? A i sheroi gjarperi prej bronzi ata qe u kafshuan nga gjarperinjte? (Numrat 21:9) A e ngriten prej te njeriun e vdekur eshtrat e profitit Ilia? (2Mbret 13:21) A i sheroi hija e Shen Petros te semuret? (Veprat 5: 15) A sheroi shamija e prekur prej Shen Pavlit te semuret edhe a debonte frymera te liga? (Veprat 19:12)


Pergjigja per keto pyetje eshte, PO. Sidoqofte, qe te jemi te sakte, ishte Perendia qe zgjdhi te beje mrekullira nepermjet ketyre sendeve. Ne rastin e Arkes edhe gjarperit prej bronzi, neve kemi ikonat qe bejne mrekullira. Perednia beri mrekulli me ane te eshtrave te Profetit Elisha, nepermejt hijes se nje Shenjti, edhe nepermejt gjerave te prekura prej nje Shenjti. Perse? Sepse Perendia nderon ata qe e nderojne Ate (1Sam 2:30), edhe keshtuqe gjen gezim ne te berin mrekulli nepermejt ketyre Shenjterve te Tij, qofte edhe me ane te ketyreve gjerave indirekte.

Fakti qe Perendia mund te shenjteroje gjerat materiale nuk duhet t'u jete e papritur per ata qe i njohin Shkrimet. Per shembell, jo vetem Altari qe ish i shenjte, por po ashtu gjithshka qe prekte ate shenjterohej po ashtu (Eksodi 29:37).

Te mohosh se Perendia ben mrekulli me ane te gjerave materiale, do te thote renie ne Gnosticizem.


Keshtu qe pra, po, se theni pergjithesisht, Ikonat mund te bejne mrekulli - por qe te jemi me te sakte, eshte Perendia, I Cili ben mrekullira nepermejt Ikonave, pasiqe Ai nderon ata qe e kane nderuar Ate.



A i adhurojne te krishteret ortodokse Ikonat? Cfare eshte dallimi midis adhurimit edhe nderimit


Te krishteret ortodokse nuk u falen ikonave, ne kuptimin e adhurimit, por i nderojne ato, gje qe do te thote, ne lutemi me respekt para tyre, pasi ato jane sende te shenjta, edhe per shkak te nderimit qe kemi per ato qe paraqiten ne ikona. Ps, ne nuk i adhurojme ikonat me teper se shqiptaret adhurojne flamurin shqiptar. Pershendetja ndaj flamurit ndoshta nuk eshte e njejta menyre nderimi si ai qe ne i bejme ikonave, por sidoqofte eshte nje menyre nderimi. Edhe pikerisht, sikunder ne nuk nderojme drurin apo ngjyrimet, por personin e paraqitur ne Ikone, patriotet shqiptare nuk nderojne thjesht copen apo bojen e flamurit, por vendin te cilin flamuri perfaqeson.



Ky ka qene edhe arsyetimi i Keshillit Ekumenik te Shtate:


Si edhe ne kete rast, duke ndjekur udhen mbreterore edhe mesimin e frymezuar hyjnisht nga Eterit tane te shenjte edhe Tradites se Kishes se Pergjitheshme (katolike) - pasiqe e dime se eshte i frymezuar prej Shpirtit te Shenjte qe jeton ne te - ne marrim vendimin me shume kujdes edhe pasi nje shqyrtimi te tejpertejshem, se, po ashtu si Kryqi i shenjte edhe Jetedhenes, edhe ikonat e shenjta edhe te cmuara te vizatuara me ngjyra, te bera me gure te vegjell apo me cfaredo lloj gjeje tjeter qe i sherben ketij qellimi, duhet te vihen ne Kishat e Perendise, vazot edhe veshjet e shenjta, ne mure edhe tabela, shtepi edhe rruge, qofshin keto Ikona te Perendise edhe Shpetimtarit tone, Jisu Krisht, apo te se Panjolles Zonje, Memes se shenjte te Perendise, apo te te engjejve e njerezve te nderuar e te shenjte. Pasi qe cdo here qe shohim imazhet e tyre te paraqitura ne to, per cdo here, ndersa shikimi drejtohet tek ta, neve na vijne nder mend prototipet, edhe neve rritemi ne dashurine tone per ta, edhe ndihemi me te shtyre ne nderimin ndaj tyre me puthje edheduke deshmuar respektin (Proskenesin) tone, por jo dke u dhene adhurim (latreian), i cili, sipas Beses sone, i takon vetem natyres nje, hyjnore, por thjesht ne te njeten forme sikunder ne nderojme imazhin e Kryqit Jetedhenes edhe te cmuar, te Ungjillit te shenjte apo sendeve te tjera te shenjta, te cilat i nderojme me thimjam edhe qirinj, sipas zakonit te pershpirtshem te paraeterve tane. Pasi qe nderi i bere imazhit i shkon prototipit edhe personi qe nderon Ikonen, nderon personin qe paraqitet aty. Ne te vertete, i tille eshte mesimi i Eterve tane edhe Tradites se Kishes se shenjte te pergjitheshme e cila e shpalli Ungjillin nga nje ane ne anen tjeter te tokes"



Judenjte e kuptojne dallimin midis nderimit edhe adhurimit. Nje Jude i pershpirtshem e puth Mezuan ne deren e tij, ai puth kapen e lutjes, para se ta ve mbi krye, ai puth Torah, para se ta lexoje ne Sinagoge. Pa dyshim qe edhe Krishti ka vepruar keshtu, tek lexonte Shkrimet ne Sinagoge.


Te krishteret e pare, po ashtu, e dinin kete dallim. Ne martirizimin e Polikarpit (qe ishte dishepul i Shen joan apostollit, edhe martirizimi i te cilit u rregjistrua nga besimtaret e Kishes se tij, qe ishin edhe deshmitare okulare te gjith sa ndodhi), thuhet se si disa kerkuan nga gjykata romake qe ti ruheshin marrjes se trupit te martirit nga te krishteret.



A e ndalon urdheresa e dyte berjen e ikonave?


Ceshtja ne lidhje me urdheresen e dyte eshte ne kuptimin e perkthimit te "imazhe te skalitura"! Nese do te thote thjesht, imazhe te skalitura, atehere imazhet e Tempullit do te ishin ne kudershtim te ketij urdherimi. Por fjala e perdorur ne greqishten, ne te cilet hebrenjte e perkthyen Biblen eshte "eidoloi", dmth idhujt. Per me teper, fjala Hebreje "pesel" nuk perdoret asnjehere ne lidhje me asnje imazh te Tempullit. Keshtu qe referenca eshte e qarte se ka te beje me imazhet pagane, se sa me imazhet ne pergjithesi.



A e ndalon Deutoronomi 4: 14-19 berjen e cfaredo imazhi Zotit? Si atehere mundemi ne te bejme Ikona te Krishtit?


Ky pasazh meson Judenjte qe te mos bejne imazhe te rreme te Perendise, pasiqe ata se kane pare Perendine. Sidoqofte, ne te krishteret besojme se Perendia u misherua ne Personin e Jisu Krishtit, keshtu qe ne mundemi ta paraqesim "Ate qe syte tona e kane pare" (1Joan 1:1)

Ja se c'thote Shen Joan Damaskinoi:


"Ne ditet e lashta, Perendia i patrup edhe i papershkruarshim nuk u paraqit asnjehere ne imazh. Por tashme, kur Perendia eshte pare i veshur ne mish, duke folur me njerezit, une bej Imazhin e Perendise te Cilin e shoh. Une nuk adhuroj materien, por une adhuroj Perendine e materies, i Cili u be materie per hirin tim, edhe denjoi te jetoje ne materie, i Cili beri te mundur shpetimin tim nepermejt materies. Une nuk do te pushoj se nderuari materien qe punoi shpetimin tim. Une e nderoj, gjithsesi jo si Perendi. Si do te mund te lindej Perendia prej gjerave te pajete? Edhe nese trupi i Perendise eshte Perendi me ane te bashkimit, kjo gje nuk leviz me. Natyra e Perendise mbetet sic ka qene me pare, mishi i bere ne kohe eshte veshur me nje fryme te logjikshem edhe te arsyeshem."






Shen Vasili, ne predikin e tij mbi 40 shenjtoret, ne kap 13, mbi Shpirtin e Shenjte


[i]Imazhi i mbretit, therritet po ashtu mbreti, megjithese ata nuk bejne dy mbreter. As pushteti nuk eshte theyr, e as lavdia nuk eshte ndare. Sic edhe jemi te qeverisur nga nje qeveri e autoritet, homazhi yne eshte nje, jo disa. Keshtu qe nderimi i bere imazhit i referohet origjinalit. Ate qe imazhi imiton te perfaqesoje mbi dhe, eshte ajo cfare biri eshte prej natyre ne Qiell./i]


Shen Vasili ne komentarin e tij mbi Isaine

Kur djalli e pa njerine te bere sipas Imazhit te Perendise, meqe nuk mund te luftonte vete Perendine, ai iu versul poshtersisht Imazhit te Perendise. Ne te njejten menyre sikurse edhe nje njeri i zemeruar do te qelloje me gure imazhin e mbretit, pasi ai nuk mundet te qelloje mbretin, por duke qelluar drurin qe mban imazhin e tij.

[Kryeplaku]

Po Bibla cfare thot?