Tironsit që skalitën shprehje në gjuhën e sotme shqipe

[drini_në_TR]

Edhe një tjetër artikull që më erdhi me ePostë:
- - - - -
Tironasit e vjetër me shprehjet e "Honit të Dika Beut"

"Ktu qeka bo si te honi i Dika Beut, gjithë ditën laj e lidh Sulejmon"… Këto janë shprehje që përdoreshin e vazhdojnë të përdoren në Shqipërinë e Mesme, por veçanërisht në Tiranë. Të moçmit parapëlqenin shumë që një situatë të ndodhur në shtëpitë e tyre apo me të afërmit ta vishnin me një "vello" të dalë nga gurra e popullit, apo shprehje që janë po aq reale sa edhe jo. Ata merrnin si shëmbull personazhe të njohura, ngjarje të mbajtura në gojën e popullit për shumë vite radhazi,apo mençuri që ua mësonte jeta, për ta bërë sa më të plotë, sa më të kuptueshëm mendimin e tyre. Mes kësaj faqeje po mundohemi t'i rikujtojmë edhe një herë shprehjet e njohura tiranase dhe t'i ngacmojmë sadopak ata që janë bërë pjesë e tyre.

Honi i Dika Beut
"Ktu qeka bo si te Honi i Dika Beut". Kjo është një shprehje e përdorur shumë në Tiranë. Shprehja simbolizon rrëmujën e madhe që mund të shohë një njeri. Krahasimi i saj është bërë pikërisht me situatën që ka ndodhur në një Han, e në këtë rast me Honin e Dika Beut. Dika Beu është person real. E njëjta shprehje përdoret edhe duke përmendur një tjetër person. "Ktu qeka bo si te Honi i Selim Tabakut". Ky i fundit ka pasur një Han në Lagjen e Tabakëve praën Shkollës së Baletit.

Dushk me gogla
Kur një njeri rri kot, apo është në një situatë të pazgjidhshme, kur mendimet e dhëna nuk i vlejnë fare, tironsit e vjetër përdorin
shprehjen: "Ai osht bo si dushk me gogla" apo thjesht "Dushk me
gogla."

Sikur me llap me rosat
Kjo është shprehja që përdoret për fëmijet e vegjël, apo për burrat e pakujdesshëm që bëhen pis. Në dialektin tiranas thuhet: "Qeka bo sikur me llap me rosat".

Me nji li vesh…
"Me nji li vesh dhe buzën tuj qesh". Kjo është një shprehje që
përdoret për njerëzit e thjeshtë, që i karakterizon mirësia, edhe pse mund të mos jenë të pasur. "Me nji li vesh", do të thotë me një rrobë veshur (li është rroba), pra që nuk ka shumë për t'u ndërruar, por buza i ri vetëm e qeshur.

Laj e lidh Sulejmon
Të gjithëve u ka ndodhur që në ditë të caktuara të mos bëjnë asgjë tjetër vetëm të merren me vogëlsirat e tyre. Të hapin e mbyllin sirtarët, të lajnë makinën apo të lozin në kompjuter. Kur burri i shtëpisë shihte nuset e djemve apo bashkëshorten e tij duke ndenjur gjithë ditën kot, apo duke u marrë me punë pa duk, përdorte shprehjen "Mete gjith ditën laj e lidh Sulejmonin". Pra Sulejmani presupozon një foshnje që e ëma e vet rri gjithë ditën duke i veshur e zhveshur pelenat.

Qerosi
Kjo është një fjalë që përdoret thuajse në të gjitha krahinat e
vendit, por në forma të ndryshme. Njeriu i pazoti, por fjalëshumë e mburavec, emërtohet me shprehjen "Hem qeros e. hem fodull".

Roma me brez
"Je bo si Roma me brez t'bardhë". Ky vlerësim përdoret në rastet e manjakëve të pastërtisë apo vesveselinjve. Roma ka qenë një tiranas i vjetër i cili e mbante veten të veshur kreko.

Mos ha se po zbërthe boç'n e kërthizës
"Mos ha se po zbërthe boçn e kërthizës". Boç'n e kërthizës nënkupton nyjen e kërthizës dhe shprehja lidhet me ata njerëz që hanë shumë dhe janë nepsqarë.
- - - - -

Drini.

[manoklla]

Kto personazhet siper jon turpi tirones por po shtoj dhe una ca qe i njof.

Kizin e pazarit e njof mire se e kisha komshije te lagja ke selvia, gjithe qyrre dhe jarge u sorrolaste neper lagje gjith diten. vdiq para nja 5 vjetesh e shkreta.

Qamushi- tifozi budall i tirones tek 21-shi rri gjith diten tu bo hooo-hooooo

Xim Kulufi- alidems, e majshin shoferat neper atobusa edhe me fotografi bile per fat.

Jot Budalla- memec tek selvia, 140 kile dhe bote gjith diten uuu...uuu e lete lagjen pa gjum, vdiq paa nja 2 vjetesh.

Tos topalli- rri aty te libri universitar e qyrravitet verdall gjith diten.

Cim aslloni- ka i fytyr budallai me gojen dhe hunden si derr, i thon dhe cim hunderri rri te pazari ri dhe neper atobusa e majn shoferat per gallat.

Taku Nifes- qyrravec debil, rri te pazari ri dhe ne bulevard.

do kujtoj dhe ca te tjer ene do i sjell me von lol..

[Dessaretis]

lol na shkrite

Po "Palle ariu" shprehje tironce eshte? nga nje tironce denbabaden e kam degjuar dhe e kam adoptuar

[Dita]

nga Drini

Qerosi
Kjo është një fjalë që përdoret thuajse në të gjitha krahinat e
vendit, por në forma të ndryshme. Njeriu i pazoti, por fjalëshumë e mburavec, emërtohet me shprehjen "Hem qeros e. hem fodull".

Une s'e kisha pare ndonjehere kete shprehje, por nje sishoqe te saj: "Edhe dhi e zgjebosur, edhe bishtin perpjete."

nga Desaretis

Po "Palle ariu" shprehje tironce eshte? nga nje tironce denbabaden e kam degjuar dhe e kam adoptuar

Ketu duhet te jape pergjigje ndonje tironc puro. Sidoqofte nje film humoristik ku eshte perdor kjo shprehje ka qene ai me Ceken ne dimrin 96-97, ku ai shkonte bashke me te shoqen tek lokali i nje shoku te djalit te vet dhe kur vinin njerez qe e njihnin e pyesnin....."ca po ben o Tomi?" "Palle ariu", ia kthente ky.




Kam dhe nje pyetje per manokllen kur te kthehet prape tek kjo teme. Manoklle, po njerin qe ka pas ndejt ne xhiro te Tiranes dhe qe i thonin cunat te shkonte te ngacmonte gocat, si e ka pas emrin? Ka pas qene i madh ne trup e me fytyre si te eger. Flitet per vitet '90.

[kundraRRYMES]

O mer pse me sillesh ashtu si "ko_qe kanari..."

Ose pse me sillesh si "por-dha neper breke"

Dil dil shko shtyp ca mu-tna rruges...

Mener teje mrome kom pas i katnar per darke...



ka edhe te tjera por gura (lana) popullore ka filluar te shteroje pasi tani e kane zone vendin shprehjet moderne..." o me ke thith gjo ke thi..." "vrej ihere lart siper kaptines se mos ke noj vrime...se vallai nuk i leke gjo mangut *arit"

[Amanti]

Sa bukur cuna ,
Qe ma se funi po i qisim te zeze mbi te bardhe
aftesite gjuhesore shprehese te tironsve.
Une jam i menimit se ne jemi te paret per ksi vizatimesh artikuluese
te figurave ma t'njohtuna t'Tirones .

Ja keni lujt per bese !

[manoklla]

Ai pra osht, cim aslloni me ftyr budalle, gjith jarg, rri ne buleveard ene te pazari ri.

[Jesushaus]

Postuar më parë nga Dita
Drini,

i ke mbledhur ti keto te dhena, apo e ke nga ndonje artikull?

Sido qe te jete, kane harruar nje personazh te njohur me emrin Kizi i Pazarit. Nuk e di se si quhej realisht me emer me mbiemer, por ka qene nje grua trupvogel qe ecte rrugeve prane Pazarit te Ri (ne fund te viteve '80) dhe qeshte e qeshte, (ne fakt ajo ngjante me shume sikur zgerdhihej duke nxjerre dhembet). Kane pas perdorur dikur nje shprehje...."C'me qesh ashtu si Kizi i Pazarit".
Korason, meqe ke nderhyre tek kjo teme, po ti a e mban mend Kizin?

Kizi Pazarit ka qene nje grua me te meta mendore, Ballkiz Katroshi quhet, nese nuk gaboj. E shkreta e kishte tmerr cmendine, sepse kur kishte festa si p.sh. 1 maji ose festat e nentorit e dergonin ne cmendine e Elbasanit.


Drini,

Keto jane shprehje tironse, por skane hyre ne gjuhen shqipe. Gjuha shqipe eshte laberishte e paster. Eshte gjuha e mallakastres se mehmet shehut. Ai u caktua nga partia per ta degjeneruar gjuhen shqipe dhe me ndihmen e patrioteve komuniste kosovare, si rexhep qosja, ia arriti qellimit.

Zoti ju bekofte!!

[manoklla]

ver llapa osht me i nolti.

[Dita]

nga Jesushaus

Drini,

Keto jane shprehje tironse, por skane hyre ne gjuhen shqipe. Gjuha shqipe eshte laberishte e paster. Eshte gjuha e mallakastres se mehmet shehut. Ai u caktua nga partia per ta degjeneruar gjuhen shqipe dhe me ndihmen e patrioteve komuniste kosovare, si rexhep qosja, ia arriti qellimit.

He me te lumte.


...dhe falemnderit per shpjegimin mbi Kizin Jesushaus.