Ardhmëria e gjuhës shqipe

[Fringo]

Kush i bashkangjitet trupit te Shqiperise ame, le tia pershtase gjuhen, prandaj dhe Kosova, nese do te bashkohet, le ta ndryshoje standartin, standart i cili u miratua dhe nga studiues Kosovare ne 72.
Nuk mund ta ndryshojme standartin cdo 5 vjet kur na bashkohet nje treve.
Te pakten ky eshte mendimi im, un per vete s'kam gje te investuar, se un dhe kte e e flas shtrema shtrema(lol) po te bashkohena i here, pa standarti kollaj eshte.
Ksaj i thojn peshku ne det, e tigani ne zjarr.

[troptit]

tung!
ne radhe te pare me rivleresimin e standarteve gjuhesore nuk ka kthim prapa, ne asnje menyre!ka zhvillim te standartit.nese dikujt i duket se ka kthim prapa i shtroj pyetjet:
- meqe ribashkimi i Shqiperise eshte nje kthim prapa, mos valle kjo eshte nje e keqe per kombin tone?
-ribashkimi i gjermanise mos eshte valle nje e keqe per popullin gjerman?

[Fringo]

Troptit
Kot me te pyt, a i beri nai ndryshim Gjermanishtja standartit?
Atje perdoret si standart ende ai i nordrhein westfalen.
Nuk filluan kta te drezdenit e te lajpzigut te kerkojne ndryshim gjuhe.

[Orku]

Postuar më parë nga Manciste
Kush i bashkangjitet trupit te Shqiperise ame, le tia pershtase gjuhen, prandaj dhe Kosova, nese do te bashkohet, le ta ndryshoje standartin, standart i cili u miratua dhe nga studiues Kosovare ne 72.
Nuk mund ta ndryshojme standartin cdo 5 vjet kur na bashkohet nje treve.
Te pakten ky eshte mendimi im, un per vete s'kam gje te investuar, se un dhe kte e e flas shtrema shtrema(lol) po te bashkohena i here, pa standarti kollaj eshte.
Ksaj i thojn peshku ne det, e tigani ne zjarr.

Ata qe jane jashte trungut ame se bashku me shume te tjere brenda trungut ame perbejen shumicen. Sepse 1+1+1 > 2 pavaresisht se secili prej njeshave eshte me i vogel se dyshi.

Sidoqofte problemi nuk eshte as matematik dhe as ceshtje vullneti, ai eshte praktik dhe kerkon zgjidhje sepse nese e merr vete zgjidhjen perfundimi do te kete kosto shume here me te larte.

[Zarathustra.]

Standarti nuk eshte unifikues drejtpersedrejti, por civilizues. Standarti eshte hap themelor ne procesin evolues dhe integrues te shtet-formimit qe dallon nje popullate barbare nga ajo e civlizuar. Perfaqesimi i shqiptareve ne nje rend me te larte, pra nga ai fisnor ne ate shteteror, kerkon nje gjuhe te unisuar. Gjuha e unisuar nuk eshte ideal kombetar qe te na unifikoje, por evolim shoqeror dhe kulturor. Shume kombe kane qene te unifikuar edhe pa gjuhe standarte, por ata ishin te pacivilizuar pa te, dhe keshtu nuk ishin mirefunksionale.

3 standarte gjuhesore kane ose kombet qe funskionojne si bashkesi fisesh, psh Angola apo Somalia, ose konfederatat qe ne thelb perbejne nje bashkesi kulturash te ndryshme te cilat arrijne te bashkjetojne, sic eshte Zvicra sot, apo ishte dikur Jugosllavia.

Po ne nuk jemi te tille. Ne jemi heterogjen si komb, dhe jo nje mix kulturash, ne te cilat futen edhe gjuhet e ndryshme. Nga perberja ne jemi shume here me afre Frances, Italise Gjermanise, dhe duhet te mesojme nga eksperienca e tyre ne kete fushe pasi ata kane qene mjaft te suksesshem ne kete aspekt.

Te veprosh ndryshe do te thote te kthehesh ne aventurier, qe loz bixhoz me proceset komb dhe shtet formuese.

Ata qe sot shkruajne libra jo ne standart ne Kosove apo Maqedoni nuk perbejne asnje problem. Se pari ky nuk eshte nje fenomen kaq masiv sa te kthehet ne shqetesues, kosovaret pergjithesisht mbeshtesin standartin. Se dyti sic e permend edhe Kadare, shkrimtaret jane dhe duhet te jene te lire te shkruajne ne cilin dialekt te duan. Krijimi i tyre eshte nje ndermarrje private. Ajo qe bejne keta eshte art dhe si i tille eshte i varur nga emocionet dhe frymezimet objektive te autorit. Psh nese gegrishtja do ishte standarti i shqipes Kadare prape do ta shkruante "Kronike ne Gur" ne toskerisht, se ne gegerisht do ishte teper fallco. (imagjino nje Gjirokastrit te shprehet "ca je tuj ba") po sa aq fallco do ishte edhe psh Migjeni ne toskerisht.
Por ashtu sic shprehet Kadare, nuk duhet te ngaterrojme pergjegjesine qe ka shkrimtari me pergjegjesine qe ka shteti. Pra nuk mund te kete dy standarte ne shkolla, institucione etj etj.

Dy standarte do te thote ta institucionalizosh percarjen dhe ta motivosh ate. Pasi jane dy ndryshime me shume qe do ti identifikojne shqiptaret si te ndryshem nga njeri tjetri. Standartet pastaj fare mire do te identifikojne shqiptaret ne nje dallim te metejshem, gege e toske, mysliman-katolike etj etj. Pra do krijoje nje ambient qe do duket sikur u perket dy kulturave te ndryshme, me dy variante gjuhesore, dy perkatesi krahinore, fetare , zakonore etj etj.

Nuk ka pse te perdoret dhune per aplikimin e standartit. Ne ndodhemi sot ne nje situate mjaft te ngjashme me Francen mbas revolucionit Francez. Po jetojme ne nje rend tjeter me demokratik, te hapur dhe liberal, por edhe me gjithepershires sidomos pas luftes ne Kosove. Franca perdori dhune vetem per pak kohe pas revolucionit, dhe mbizoterimi i standartit zuri vend mjaft natyrshem. Mbi te gjitha brezat qe do vijne do jene shume here me pak pasionant per ta shkaterruar standartin "per inat te Hoxhes" pasi do ta shikojne ate periudhe me me pak urrejtje, se sigurisht nuk e jetuan. (si psh ne shikojme sot Ali Pashen)

Nga ana tjeter ata do jene me te orientuar ne shtet dhe do ta identifikojne veten me shume me shtetin shqiptar dhe standartet e tij se sa me kahinen qe deri dje ishte nen okupimin serb apo maqedonas. Por me e rendesihmja eshte levizja, dhe tregtia midis krahinave. Levizja e lire, shkembimi i informacionit, kerkesa per civilizim, dhe edukimi do ulin keto tensione dhe standarti do pranohet ne menyre te vazhdueshme dhe qendrueshme. Kjo nuk eshte shkence, keshtu ndodhi ne gjithe Europen.

[Fringo]

Cila kosto Orku?
A ka ndonje shqiptar nga Kosova, apo nga Maqedonia qe nuk e kupton gjuhen e shkruar shqipe?
Per sa i perket asaj te folur, dialektet do vazhdojne te jene ne perdorim, pamvaresisht se cili eshte standarti i perzgjedhur.
Sic e flas une shqipen si ne familje, ashu do e flasi dhe Tropojani, dhe Prishtinalliu etj, etj.
Me gjuhen e shkruar te ciles standarti i referohet, nuk ka askush probleme te kuptuari.
Gjuehn e folur jo Enveri po perenia s'ka per ta ndryshuar dot, dhe sikur te nderrohet standarti, Shqiptari i Kosoves dhe ai i Gjirokastres prape se prape do kete probleme per tu kuptuar, se njoni do i thote t'amel tjetri qumesh.
Te pakten ky eshte mendimi im dhe pse nuk e konsideroj vehten si ndonje ekspert ne fushen e gjuhesise, prandaj dhe flas vetem nga ana praktike.

[AsgjëSikurDielli]

3 standarte gjuhesore kane ose kombet qe funskionojne si bashkesi fisesh, psh Angola apo Somalia, ose konfederatat qe ne thelb perbejne nje bashkesi kulturash te ndryshme te cilat arrijne te bashkjetojne, sic eshte Zvicra sot, apo ishte dikur Jugosllavia.

Qe nga fillimi i kesaj teme ke shkruar, dhe tema arriti ne me shume se 100 postime, ndersa ti ende nuk e ke kuptuar se per cfare behet fjale. Kesaj ose i them shtremberim faktesh, ose INJORANCE EKSTREME.

Nuk po behet fjale per 3 standarde as per grupime fisnore, po per 2/3 e me shume se 7 milione shqiptareve.

2/3 e 7 milion i bie te jete me shume se nje grup fisnor, se ende nuk kam hasur ne ndonje grup fisnor qe i numeron 4 milione e gjys' njerez.

Ti me keto shkrime tua ku thua se ishte standardi qe na ndau nga barbaria e po na formon si komb, je duke fyer gjakun e shume tjereve qe vdiqen per kete komb, duke i akuzuar si barbare dhe njerez-bisha. Kete gje e beri edhe Hoxha, i shpalli tradhetare dhe barbare te gjithe qe nuk i besonin perversiteteve te tij, kete vazhdon dhe ti, ndonese me shume pak sukses.

Tani dicka tjeter qe lexova:

Kosova nuk po hyn ne Shqiperi, po Kosova po behet e pavarur. Ketu megjithate ka dallim. Kosova dita-dites po ecen drejt nje identiteti gjuhesor dhe kulturor, dhe neqofte se dome te mbesim 7 milione shqiptare, e jo 3 milione e gjysme shqiptare e 3 milion e gjysme tjere kosovare, duhet te bejme Unifikimin e gjuhes dhe kultures ne NJE. Kjo arrihet me koncenzus dhe me marreveshje bilaterale ku dy palet (Kosova perfaqeson interesin e cdo shqiptari jashte shtetit shqiptar) ulen dhe bisedojne per nje standard te ri. Kosova nuk ka pse te pranoje standardin e Shqiperise nese ai nuk i ndihmon, perkunderazi, i mban mbrapa nxenesit dhe njerezit e saj. Do te ishte ndryshe po t'mos kish udhe tjeter Kosova dhe te sakrifikonte edhe kete gje, por sot Kosova ndodhet shume me para Shqiperise, dhe askush ne Kosove nuk po kercen valle per futje NEN Shqiperi.

Nese do kete bashkim, ai do jete Union dy shtetesh shqiptare, jo shkrirje komplete. Kete e them me kompetencen e nje banori te Kosoves, jo me kompetencen e ndonje politikani dhe une perfaqesoj vetem mendimin tim.

[pyetesi]

ASD cila koke e shqiponjes i perket Kosoves, ajo e majta apo ajo e djathta?

[AsgjëSikurDielli]

Kosoves i perket dinjiteti i saj, i perket e drejta e jetes ne liri dhe ne prosperitet ekonomik, kulturor dhe shoqeror.

Kosoves i perket e drejta e fjales se lire, zgjidhjes me te mire per banoret e saj, dhe per ata qe Kosoven e shofin si shtet dhe vendlindje te tyre.

Kosoves nuk i perket asnje koke, as e majta as e djathta. Kosoves i perket i gjithe flamuri, kuq e zi, shqiponje dhe sfond.

[Orku]

Manciste

Nuk shtrohet ceshtja nese nje shqiptar i Kosoves e kupton ose jo dialektin letrar ceshtja eshte sa i pershtatet atij ai dialekt dhe jovetem atij por shumices se kombit.

Papreshtashmeria kaq e ndjeshme dhe kaq e disbalancuar mes standartit dhe shumices krijon nje hendek mes progresit dhe shumices sepse fjala dhe komunikimi jane mjetet shprehese me te rendesishme qe lidhin njeriun me realitetin.

Duke pasur parasysh se gjuha standart eshte gjuha qe perdoret ne tekste shkollore, ne perkufizimet shkencore, ne media, ne zyrat shteterore, ne ambjentet akademike dhe profesionale, papershtashmeria e saj me shumicen krijon ne menyre te padiskutueshme nje disavantazh per te ne kete drejtim.

Prandaj qe disa ketu te mos ndjehen keq pse degjojne nje president qe flet nje gjuhe dialektore le te gjejme nje standart qe te jete me i balancuar qe krijon mundesi me te medha pershtashmerie.

Cila do te jete kosto nese nuk arrihet ?

Krijimi i nje hendeku fillimisht kulturor e pastaj edhe politik mes te njejtit komb, qe do te percjelle efektet e veta edhe brenda kufijve zyrtare shume shpejt !