Problematika e vendeve te "Botes se Trete"

[Enri]

Ne kete teme ju ftojme te gjitheve te diskutojme mbi nje prej problemeve kryesore te njerezimit, ate te zmadhimit te "gap"-it te zhvillimit midis vendeve te industrializuara te perendimit dhe atyre te ashtuquajtura vendet e "botes se trete", dhe vendet ne zhvillim e siper.
Gjithashtu :

Ne Kete teme do behet nje permbledhje me problemet madhore te Globit, duke filluar nga popullsia dhe me rradhe. Tema do te jete ne azhornim te vazhdueshem me lajme dhe publikime nga burime te ndryshme te Organizatave qe merren me studimet e kesaj natyre.

Cilat jane problemet? Cilat jane sfidat qe perballojne keta popuj, per te cilet shume pak flitet neper opinionin boteror, i cili eshte i zene me problemet e dilemat e lufterave te te medhenjve (te cilat as qe mund ti ndikoje dot), dhe pak kohe harxhon per tu marre me varferine, me vdekjet e femijeve nga mospatja e ujit te pijshem, apo e gjerave me elemntare per mbijetese (Ilace, ushqim, etj).

Cila mendoni se duhet te jete ndihma qe vendet e zhvilluara duhet tu japin ketyre popujve?
Si mund ta zhdukim varferine?

Me poshte po ju jap nje publikim te UNESCO-s:

Vendet e varfëra vështirësi për arsimin

Organizata e OKB-së për arsimin, UNESCO, thotë se më shumë se 50 vende nuk do të mund të arrijnë objektivat për të cilat është rënë dakord në forume ndërkombëtare për t'i ofruar arsimimin e duhur të gjithë fëmijëve deri në vitin 2015.

Një raport i UNESCO-s thoshte se konfliktet e brendshme dhe kostoja e luftës kundër virusit HIV dhe sëmundjes së SIDA-s po pengojnë përpjekjet e vendeve të varfra për të arritur objektivat e vendosura në takimin e nivelit të lartë në Senegal dy vjet më parë.

Shumica e vendeve që duket se nuk do të arrijnë këto synime deri në vitin 2015, janë nga Afrika Subsahariane, por aty përfshihen edhe vende me të ardhura mesatare si Jugosllavia, Venezuela apo Mauricius.

Në këto objektiva përfshihen arsimi fillor për të gjithë fëmijët, arritja e barazisë midis sekseve në arsimim dhe përgjysmimi i niveleve të analfabetizmit.

[Enri]

Në vendet më të varfra të botës popullsia po rritet me shifra të papara. Ndërkohë që kanë më shumë gojë për të ushqyer, burimet e tjera kombëtare do të shtrydhen edhe më tej, gjë që do të çojë në mungesa ushqimore, keqësimin e shëndetit dhe përkeqësimin e mjedisit.

Sipas një parashkimi mesatar të Kombeve të Bashkuara në vitin 2001, popullsia pritet të shkojë deri në 9,3 miliardë në vitin 2050, me një rritje prej 97% në vendet në zhvillim.

Megjithatë, në botën e industrializuar është vënë re një rënie e numrit të lindjeve. Shkalla e mbarsjeve në botë është përgjysmuar në 40 vitet e fundit dhe demografët tani parashikojnë se popullsia e botës do të arrijë kulmin në 8,4 miliardë.

Por kjo shifër përsëri përbën një rritje të popullsisë me më shumë se dy miliardë njerëz në vendet që kanë më pak mundësi për ta përballuar. Bota e pasur ndodhet para vendimesh shumë të vështira: A duhet të mbyllë dyert e saj dhe të lejojë numrin e popullsisë të zvogëlohet, apo të mirëpresë emigrantët ekonomikë?

[Enri]

Ndiqeni me vemendje..

[Enri]

Qindra miliona njerëz ende nuk marrin ushqimin e duhur, megjithëse në të gjithë botën sasia e ushqimit është mëse e mjaftueshme. Plehërat kimike, pesticidet, farërat me cilësi të lartë dhe mekanizimi kanë rritur prodhimin. Prodhimi i mishit dhe peshkut është katërfishuar.

Por statistikat e zymta që flasin për erozion të tokës, rënie të stoqeve të peshkut, çpyllëzime, ndotje me nitrate dhe diversitet gjenetik shtojnë frikën për të ardhmen.

Dhe bota është ende larg objektivit të Kombeve të Bashkuara për të përgjysmuar numrin e të uriturve deri në vitin 2015.

Si mund të marrim më shumë nga toka e degraduar dhe detet që po boshatisen për të ushqyer milionat e njerëzve që nuk kanë lindur ende?

Si mund të garantojmë ushqimin për një afat të gjatë për ata që nuk kanë burime për të blerë apo për të prodhuar ushqimin e tyre?
Gara kundër rritjes së popullsisë vazhdon....

Ne foton ne vazhdim pasqyrohet :
Rritja e prodhimit ushqimor në botë
Kalori/ për person/ në ditë
Vendet në zhvillim --
Vendet e zhvilluara --
Kërkesa nga vendet e zhvilluara --
Kërkesa nga vendet në zhvillim --

[Enri]

Ndotja
Gjysma e banorëve të qyteteve të botës është e ekspozuar ndaj sasive potencialisht dëmprurëse të dyoksididit të sulfurit, ozonit dhe elementeve të smogut.

Qytetet
Vetëm një në dhjetë vetë jetonte në qytete në fillim të shekullit të kaluar. Tani kjo shifër shkon në gati 50%, dhe po rritet ende.

Ushqimi
Prodhimi i ushqimeve do të duhet gati të dyfishohet për të plotësuar kërkesën e kësaj rritjeje.

Popullsia
Popullsisë globale do t'i shtohen në dhjetë vitet e ardhshme 800 milion njerëz.

Biodiversiteti
Çdo vit zhduken mijëra specie për shkak të aktivitetit njerëzor dhe humbjes së vendeve natyrale të banimit.

Pylltaria
Prerja e pemëve dhe konvertimi i tokës për të plotësuar kërkesat e njerëzimit i ka përgjysmuar pyjet e botës.

Mocalishtet
Zhvillimi urban dhe industrial ka marrë gjysmën e moçalishteve gjatë shekullit të 20.

Uji
Brenda 25 vjetësh gjysma e popullsisë së botës do ta ketë të vështirë të gjejë ujë të freskët të mjaftueshëm për të pirë dhe ujitje.

Refugjatet
Deri në vitin 2025 numri i refugjatëve të larguar për shkak të përmbytjeve dhe fatkeqësive natyrore mund të katërfishohet deri në 100 milionë vetë.

Energjia
Që zhvillimi njerëzor të jetë i drejtë dhe i qëndrueshëm botës së pasur mund t'i duhet të zvogëlojë përdorimin e energjisë dhe burimeve me 90% deri në vitin 2050.

Transport
Gjatë 20 viteve të fundit ka pasur një rritje prej dy të tretat të përdorimit global të energjisë nëpër shtëpi, numri i makinat në rrugë është dyfishuar, dhe trafiku ajror është katërfishuar.

Mbeturinat
Ndërsa rritet popullsia, konsumi dhe pasuria, rritet edhe sasia e mbeturinave që prodhojmë.

[Enri]

Nga Aleks Kërbi
BBC


Mundësitë për të zgjedhur njerëzimi po pakësohen dhe zgjedhja po vështirësohet. Që nga viti 1950 popullsia e botës është dyfishuar ndërsa konsumi është rritur akoma më me shpejtësi. Duhen bërë disa llogari. Një pjesë e popullsisë është tashmë atje.

Edhe për sa kohë nuk do t'i lagen këmbët të pasurve? Konsumi i naftës është rritur 7 herë në 50 vitet e fundit. Ndërkohë prodhimi i mishit, gjuetia e peshkut dhe emetimet e karbonit nga karburantet janë katërfishuar. Përdorimi i ujit të freskët u rrit gjashtëfish shekullin e kaluar.

Sipas një studimi të kohëve të fundit, gjurma ekologjike e njerëzimit në planet është 20% më shumë se sa mund të ofrojë toka. Raca njerëzore konsumon burimet natyrore të 1,2 Tokë-ve.

Hendeku midis të pasurve dhe të varfërve është rritur më shumë dhe është bërë më i dukshëm. Afro 30% e popullsisë së botës vuan nga një formë apo një tjetër e të kequshqyerit dhe rreth dy të tretat e njerëzimit jetojnë me më pak se dy dollarë në ditë.

Të varfërit e botës nuk mund të sigurojnë zhvillim të qëndrueshëm.

Një familje, së cilës i duhet të sheshojë një pyll për të prodhuar ushqimin e vet dhe siguruar karburantin për ta gatuar atë, nuk ka mundësi të zgjedhë një jetë të garantuar.

Më të varfrit kanë më pak forcë për t'u mbrojtur nga pasojat e problemeve të mjedisit global siç është ndryshimi i klimës.

Dhe, ndërsa një-përqindëshi i pasur në popullsinë e botës konsumon aq sa 44-përqindëshi i varfër, ne do të na duhej të përdornim shumë më shumë burime nëse të varfërit do të jetonin ashtu si të pasurit.

Çfarë është zhvillimi i qëndrueshëm?

Në parim, zhvillim i qëndrueshëm do të thotë që të mos përdoren burimet më shpejt sesa është mundësia e Tokës për t'i zëvendësuar ato - "ta trajtojmë Tokën sikur të kishim ndërmend të jetonim përgjithnjë."

FAKTE:

Ujrat e gjysmës së lumenjve të botës janë pakësuar dhe ndotur shumë;
Më shumë se çereku i stokut të peshkut të deteve është harxhuar;
Rreth 15% e Tokës është degraduar nga aktiviteti njerëzor;
Niveli i detit pritet të rritet brenda disa dekadash edhe në rastin më të mirë;



Në praktikë, çdo gjë, duke filluar nga bioteknologjia e fuqia bërthamore tek vegjetarianizmi e udhëtimi me tren, inkurajohet në emër të zhvillimit të qëndrueshëm - deri në atë pikë saqë disa veprimtarë thonë se termi tani nuk ka kuptim.

Më optimistët thonë se nuk do të ketë asnjëherë katastrofë pasi zhvillimi nuk ka kufi.

Ata argumentojnë se zgjuarsia njerëzore gjithmonë do të gjejë një zgjidhje. Shoqëria do të gjejë materiale të reja të papërpunuara, do të zhvillojë teknologji më të pastra dhe do të administrojë burimet ujore në pakësim, në mënyrë që humbja e burimeve dhe ndotja të mos përbëjnë më problem.

Kjo është pjesë e politikave neo-liberale, sipas të cilave, që të kemi një botë më të mirë duhet që ne të gjithë të shpenzojmë dhe konsumojmë më shumë për të krijuar pasuri për të gjithë, dhe industrializimi ngadalëson rritjen e popullsisë dhe rrit standartet mjedisore.

Por, nëse "zhvillim" do të thotë që çdo person në planet të dëshirojë të ketë një makinë, të fluturojë rreth gjysmës së botës për pushime dhe të blejë një celular çdo vit, ndoshta nuk do të kemi shpresë, thonë skeptikët. Ne nuk kemi Tokëra sa duhet për këtë lloj kapitalizmi konsumi.

Diskutime

Kjo përplasje perspektivash është në zemër të negociatave ndërkombëtare shpesh të zemëruara dhe me përçarje mbi konservimin dhe zhvillimin - duke filluar me traktatin Kiotos për ndryshimin e klimës e deri tek takimi i nivelit të lartë për ushqimin e më pas në takimin e nivelit të lartë në Johanesburg për Zhvillimin e Qëndrueshëm.

Industria do tregje të hapura dhe marrëveshje vullnetare. Veprimtarët kanë frikë se ekonomia e globalizuar nuk mund të kontrollohet nga kapaciteti i institucioneve politike.

Të dyja palët flasin për zhvillimin e qëndrueshëm si rruga për të arritur objektivin, megjithëse jo gjithmonë ajo ofron zgjidhje të lehta, dhe ndonjëherë nuk afron asgjë.

Dhe kriza lidhet si me brezin e tanishëm ashtu edhe me të ardhmen.

Ndërsa autoritetet qeveritare, përfaqësuesit e industrive, shkencëtarët, deputetët dhe veprimtarët vazhdojnë të debatojnë për të ardhmen e planetit, më shumë se 30 mijë fëmijë të moshës nën pesë vjeç vdesin çdo ditë nga uria ose nga sëmundje që mund të parandalohen lehtë.

Eksperienca për administrimin e mendimit tonë për të ardhmen është varfër. Profesori Xhejms Lavlok ka thënë se kualifikimi i njerëzve për të qenë shërbëtorë të Tokës është një i llojtë me aftësinë e dhive për të qenë kopshtare.

Dhe ne nuk kemi 1,2 Tokë.
---------------------------------------------------------------------------------
Ne grafikun qe ndjek do paraqitet
Shpërndarja e të ardhurave në botë
Çdo ndarje përfaqëson një të pestën e popullsisë së botës.
Vendet më të pasurat jane ne kry te piramides dhe ne fund ndodhen ato me te varferat.
Sic do e shihni ndarja eshte ne 5 pjese dhe ne 1/5 qe i takon pjese me te pasur te vendeve me te pasura te botes , permbahet 82.7 e pasurise se pergjithshme. Shifrat e dhena jane ne baze te PNUD 1989.

[Albo]

Sot presidenti Bush, ka dale perpara kamerave televize ne Shtepine e Bardhe per ti kerkuar kongresit amerikan aprovimin e fondeve prej $15 miliard per nje plan pilot 5 vjecar qe ka per qellim parandalimin dhe kurrimin e viktimave te AIDS ne kontinentin afrikan.

Afrika eshte pllakosur nga virusi qe nga fillimi i viteve 90 dhe kjo semundje ka goditur ne menyre te frikshme gjithe kontinentin afrikan ku virusin e mbartin gra, burra e femije pa perjashtim.

Ky plan i presidentit Bush thyen nje tabu ne politiken e jashtme amerikane ku kontinenti Afrikan ka qene gjithmone jashte interesave kombetare amerikane ne boten e post-luftes se ftohte. Sipermarrja e fundit e Bush behet per qellime humanitare dhe ishte ky njeri prej premtimeve te presidentit Bush perpara kongresit amerikan ne muajin janar.

[gjethi]

Shume interesante shkrimet tuaja Enri.
Eshte me te vertete nje problem shqetesues niveli ne rritje i popullsise se botes.

[trinity]

Apokalips Now !

[Albo]

Keto ditet e fundit presidenti Bush ka firmosur ligjin e aprovuar ne kongresin amerikan per $15 miliard dollaret qe do te shkojne per te luftuar AIDS ne disa prej vendeve me te goditura nga kjo epidemi, kryesisht kontinenti afrikan dhe ishujt e karaibeve.

Plani eshte nje plan pilot i pari i ketij lloji qe nese jep rezultatet e parashikuara do te pasohet nga nje plan tjeter ku perkushtimi amerikan do te jete me i madh. Me anen e ketij plani, SHBA kerkon qe te sjelli ne vemendjen e vendeve te G8 shkallen e larte te epidemise ne kontinentin afrikan dhe ti shtyje keto vende qe te ndjekin shembullin e SHBA-se per te financuar projekte te tilla. Ky akt i SHBA-se eshte nje akt human qe i atribuohet:

1. Presidentit Bush - i cili i perket asaj klase politike qe njehet si "konservatorizmi pasionant" qe ne qender ka pikerisht mireqenien e shtresave me te varfera te shoqerise. Nje plan te ngjashem Bush e ka aplikuar edhe ne SHBA me inisiativen e tij te ashtuquajtur: "iniciativa e besimit" ku shteti federal do tu akordoje fonde federale te gjitha atyre institucioneve fetare qe marrin persiper ofrimin e sherbimeve sociale per shtresat me te varfera dhe me te traumatizuara te shoqerise.

2. Administrates Bush - e cila ka ne dy postet kyce, dy amerikano-afrikane te mirenjohur per opinionin publik amerikan: Gjeneralin Kolin Powell ne postin e Sekretarit te Shtetit, dhe Condoliza Rice ne postin e keshilltarit kryesor te presidentit Bush ne Keshillin e Sigurise Kombetare dhe maredhenieve nderkombetare. Prania e ketyre dy figurave kryesore ne administraten e Bush ka bere qe administrata amerikane, ndryshe nga administratat e tjera paraardhese ta shtrije me larg doren e ndihmes per kontinentin e harruar afrikan. Prania e ketyre dy figurave te minoritetin afrikan ne administrate, perben edhe precedentin e pare ne historine e administrates civile amerikane ku afrikano-amerikanet mbajne poste kaq te larta.

3. Luftes ndaj terrorizmit - kjo lufte e beri administraten amerikane te kuptoje qe ka nje detyrim human dhe moral qe tu vije ne ndihme vendeve qe nuk kane asnje mundesi per te mbijetuar duke u shtrire doren e ndihmes. Kjo ndihmon ne rregullimin e imazhit amerikan ne bote qe krahas luftes di te ndermarri edhe inisiativa te tilla humanitare qe nuk kane asnje perfitim tjeter pervecse atij humanitar.