Ja dhe nja nga analizat me te goditura dhe realiste per pozicionin e veshtire te se Djathtes dhe PD ne Shqiperi, per zgjedhjet e Qershorit, dy vjet me pare. Ja pse dhe si Perendimi nuk e preferon te djathten ne shqiperi.
Nje eksperti elektoral te huaj (nenkuptoni te paanshem) nuk do t'i duhej shume kohe per te arritur ne konkluzionin qe Berisha do t'i humbase zgjedhjet e Qershorit. Berisha, sadoqe kesaj rradhe perdori nje strategji pothuajse te denje per nje politikan te sofistikuar, nuk arriti t'a karikoje Perendimin ne ate mase qe t'i detyronte Socialistet te krijonin kushte te barabarta ne zgjedhje. Ne kushtet aktuale te infrastruktures elektorale, koalicionit te Berishes do t'i duhet qe te pakten 60% e votuesve te mundshem te duan realisht te votojne per te, ne menyre qe Komisioni Qendror i Zgjedhjeve t'a shpalle fitues me 51%. (Kini parasysh lojen me ndarjen e zonave elektorale, e quajtur ndryshe gerrymandering; kini parasysh listat e zgjedhesve; kini parasysh perberjen e komisioneve elektorale; dhe s'do t'a keni te veshtire te arrini ne shifrat e mesiperme.) Te fitosh zgjedhjet kur futesh me nje disavantazh te tille nuk eshte e lehte edhe per strategjistet me te talentuar te fushatave elektorale. Perendimi mund t'i bente presionin e duhur Socialisteve per nje permirsim real te infrastruktures elektorale ne qofte se nje qeveri e ardhshme Demokrate do te dukej premtuese ne plotesimin e tre kushteve: 1- Te jete te pakten po aq fleksible dhe e balancuar ne komunikimin me Perendimin sa c'eshte qeveria Socialiste; 2- Te jete me e suksesshme se qeveria Socialiste ne luften kunder korrupsionit; 3- Te jete me e suksesshme se qeveria Socialiste ne luften kunder trafiqeve ilegale.
Kushti i pare lidhet me faktin se fuqite e medha perendimore i kane akoma te fresketa ne kujtese ditet e 1997-es, kur Berisha kokeforte sfidonte c'do mesazh dhe emisar te Perendimit. Ne kushtet e nje krize te mundshme ballkanike, Socialistet e bindur do te ishin partnere shume me te menaxhueshem per Perendimin, se sa nje Berishe i paparashikueshem. Kushti i dyte qe duhet te plotesoje nje qeveri e ardhshme Demokrate lidhet me shqetesimin e Perendimit qe drogat, armet, emigrantet ilegale, dhe prostitutat te mos perfundojne ne brigjet e Europes. Kushti i trete lidhet me shqetesimin qe ka Perendimi qe ndihmat dhe kredite qe i jepen Shqiperise te mos perfundojne ne xhepat e zyrtareve te korruptuar. Duke patur parasysh qe dosja e qeverimit te Berishes nuk eshte shume me e paster se e Socialisteve, nuk ka arsye te mendohet qe Perendimi te jete entuziast per nje fitore te Berishes. (Kujtoni trafikun e karburanteve ne drejtim te Malit te Zi gjate qeverisjes se Berishes; gomonet, drogen, kurdet, dhe prostitutat e Agron Musarait; firmat piramidale; rezultatet minimale ne ndertimin e infrastruktures; etj. Gjithashtu, kujtoni qe kur morri Berisha qeverisjen ne dore nuk kishte qindra mijra kallashnikove ne duar te civileve.)
Berisha kishte nje karte ne dore per te kthyer eren e Perendimit ne drejtim te velave te tija - ate te koalicionit te gjere opozitar. Kjo karte do te kishte patur sukses ne qofte se koalicioni i Berishes nuk do te ishte kufizuar me partite dy-perqindeshe qe jane variabla te panjohur per Perendimin. Nje koalicion qe do te perfshinte emra si Ismail Kadarene, Eduard Selamin, Genc Rulin, Genc Pollon, Dashamir Shehin, Prec Zogajn, Neritan Ceken, Gramoz Pashkon etj. mund te perbente nje garanci per Perendimin qe nje qeverisje e ardhshme e Berishes do te ishte e ballancuar. Gjeresia aktuale e koalicionit opozitar, ne te kunderten, eshte nje garanci qe, po te fitoje Berisha, te gjitha frenat e qeverisjes do te jene ne duart e tija. Thene ndryshe, ardhja e tij ne fuqi me koalicionin aktual do te perseriste edhe njehere skenarin e 1994-97es, sipas te cilit Berisha i gjithepushtetshem ben nje vesh te shurdher e nje sy te verber ndaj vasaleve te tij te korruptuar e te perzjere me trafiqe ilegale, nderkohe qe vasalet aprovojne njezeri vendimet e Berishes. Mossuksesi i Berishes ne terheqjen e emrave te siperpermendur eshte ndoshta rrjedhoje e deshtimit te asaj pjese te trurit te Berishes qe ishte e bindur per domosdoshmerine e nje koalicioni te gjere ndaj pjeses tjeter te trurit qe desheron pushtet te gjithefuqishem.
Duke e konsideruar te mireqene qe Berishes nuk i ka mbetur mjaft kohe per te permirsuar pozicionin e tij te disfavorshem ne zgjedhjet e Qershorit, natyrish mund te shtrohet pyetja c'do te beje Berisha. Po te presupozosh qe Berisha do te bindet ne vetvete qe nuk ka asnje shans per fitore, nje karte qe mund te luaje eshte bojkoti. Duke patur parasysh qe Partia Demokrate, Partia Demokristiane, Aleanca Demokratike, Partia e te Drejtave te Njeriut, dhe ndonje tjeter mund te jene te gatshme te mbushin boshllekun e lene nga Berisha ne opozite, kuptohet qe bojkoti eshte nje bast shume i rrezikshem, te cilin Berisha ndoshta nuk do t'a luaj. Ne rast se Berisha vendos bojkotin, Perendimit nuk i mbetet gje tjeter vecse te gelltise nje farse elektorale me kusht qe socialistet mos te tregohen aq te babezitur sa t'i bejne partite e mesiperme te paperfillshme ne Parlament. Kuptohet qe Socialistet do te tregoheshin zemergjere per aq kohe sa ata te kene vota te mjaftueshme ne parlament per te zgjedhur Presidentin e ardhshem te Republikes. Nga ana e tyre, partite e vogla do te perfitonin me shume vende ne parlament se c'kane enderruar ndonje here, plus do te perfitonin financime shteterore qe jane ne proporcion me votat e fituara.
Karta tjeter qe mund te luaje Berisha eshte qe te mos i pranoje rezultatet e zgjedhjeve dhe te shkoje tek sheshi Skenderbej ne vend te parlamentit. Luajtja e kesaj karte nuk do te ishte vecse nje perseritje e historise se kater vjeteve te fundit. Eshte pikerisht kjo perseritje qe nuk do t'a deshironin ata qe duan te shohin sa me shpejt drite ne fundin e tunelit neper te cilin treni-Shqiperi ka dhjete vjet qe terhiqet zvarre. Qe historia te mos perseritet, Berisha duhet te lere politiken per t'i krijuar hapesire nje opozite dinjitoze dhe te besueshme si per votuesit ashtu edhe per Perendimin. Berisha e ka provuar tashme qe nuk eshte i suksesshem as per mbajtjen e pushtetit dhe as per fitimin e tij. Suksesi i tij i vitit 1992 eshte nje perjashtim qe nuk mund te perseritet me. Ai erdhi ne nje kohe qe Perendimi dhe shumica e shqiptareve kishin pothuajse 50 vjet qe prisnin ndryshim.
Nga Anton Lekaj/ Montreal/Kanada
Krijoni Kontakt