Motivet e xhihadit
Qëllimet e islamit në luftra dhe beteja të zhvilluara kundër politeistëve nuk kanë qenë të motivuara nga interesi material, si pushtimet ekspansioniste dhe kolonialiste. Islami ka motive krejtësisht tjera, më të larta. Efekti i parë i paraojtjes së islamit në Mekë është shprehur përmes reduktimit të tërësishëm të interesave materiale të arritura me pelegrinazhin tek tempujt e lashtë në qabe nga mbarë bota arabe. Këta interesa kanë qgnë shkak i revoltës kundër fesë së re e të pastër. Kurejshitët i këputën të gjitha marrëdhëniet me Pejgamberin dhe ithtarët e tij duke i detyruar të largohen në male, ku fsheheshin, gjersa më në fund nuk gjetën strehim në Jethribin (Medine) miqësor, 200 mile në veri.
Madje edhe në këtë mjedis politeistët organizonin sulme të reja kundër muslimanëve. Domosdoja e mbrojtjes dhe sigurimit të ekzistencës e detyruan Pejgamberin ta përpunojë dhe soarojë konceptin e "luftës së drejtë". Sulmet e tij kundër karvanave tregtare nga lethribi (i cili së shpejti u qtiajt me emrin e famshëm 'MedineanNebi', dmth. 'qyteti i Pejgamberit') janë ndërmarrur si preventivë në mënyrë që Mekelinjtë të mos sigurojnë sasi të mëdha të armatimit dhe fuoj të madhe më qëllim të shkatërrimit të besimit të grupit të tij besnik musliman.
Kur'ani i thekson qartë motivet e caktimit të xhihadit, si përgjegje ndaj agresionit të mundshëm. Allahu xh.sh. thotë: "U është dhënëleje tëluftojnë, për shkak se u është bërë padrejtë, e AllHahu ka fuol për t'u ndihmuar atyre (muslimanëve). (U lejuan të luftojnë) Ata, të dlët vetëm pse thanë: "AllUahu është Zotiynël", u dëbuan pa kurrferë të drejte" (ElHaxhxh, 3940) Në ajetin 190 të sures ElBekare thuhet: "Dhe luftoni në rrugën e Allllahut kundër atyre që ju sulmojnë e mos e teproni se Allllahu nuk i do ata qÇ e teprojnë (e fillojnë luftën)."
Si fe e mbarë njerëzimit, për secilin dhe gjithandej, islami nuk njeh kuflj gjeografikë, por duhet t'i afrohet çdo oenie në çdo pëllëmbë të botës dhe t'ua sjellë atyre fjalën e së Vërtetës. Historia na mëson se asnjë sistem ekzistues nuk është zëvendësuar me ndonjë më të drejtë pa luftë. Shembuj për këtë janë revolucioni në Francë, Indi, Amerikë, Rusi, Kinë. Vetëm pas gjakderdhjes dhe çmimit të lartë erdhën rezultatet. Prejse islami ka filluar ta ndryshojë jetën dhe të gjitha anët negative të njerëzimit, si dhe ta përfundojë racizmin dhe eksplotaimin, ka qenë e sigurt se do të ketë armiq njerëzit dhe sistemet të cilët dobitë e tyre i kanë arritur me korrupcion dhe dhunë.
Dhe vërtet, sa më shumë suksese që ka pasur në fitimin e ithtarëve anë e kënd botës me fjalë dhe vepër, ao.më i ashpër ka qenë reaksioni i atyre që e kishin kuptuar se po humbnin ndikimin ndaj atyre që i kishin nën sundim. Penda dhe fjala e shkruar, pa marrë parasysh fuqjnë e tyre, nuk janë gjithnjë mjaft që në botë të përhapet një sistem reformator. Këto mjete nuk janë të afta të eliminojnë të gjitha prapësitë dhe fatkeoësitë e kësaj bote. Nganjëherë është e domosdoshme forca, ngase ekzistojnë njerëz të cilët nuk mund të lirohen ndryshe nga devijimet shoqërore dhe cilët nuk duan ta pranojnë të vërtetën.
Nëse fuqia ushtarake i del në rrugë përhapjes të së vërtetës, drejtësisë dhe fesë së Allahut, vallë ekziston ndonjë mjet tjetër që do t'i kundërvihet, pos një fuqi gjegjëse ushtarake. Në historinë e islamit është përdorur fuqia vetëm atëherë kur ishte humbur trualli i përshtatshëm për persiatje të lirë dhe baza e rrugës së drejtë. Islami flllonte luftën e armatosur vetëm kur tiranët e pengonin përhapjen normale të së vërtetës, mbi islamin dhe porositë e tij, të drejtën e njerëzve për Iiri të plotë të zgjedhjes së rrugës së drejtë në jetën e tyre. Në të kundërtën, e vërteta do të mund të pengohej para se të shpallej.
Lufta të cilën mund ta inicojnë muslimanët është luftë çlirimtare, në kuptimin e plotë të fjalës. Luftë e cila liron mendjet nga paragjykimet dhe mitomania, liron njeriun nga të gjitha zgjedhat jonjerëzore. Kjo është luftë kundër devijimeve, madje edhe nëse ato janë në emër të Zotit, që e pengojnë njeriun ta gëzojë drejtësinë dhe dritën. Islami lufton të vendosë masat e drejta dhe humane të gjitha vlerave, dhe në këtë mënyrë t'u sigurojë njerëzve respekt dhe nder. Islami njerëzve të vet u dëshiron çdo të mirë dhe synon t'i eliminojë të gjitha pengesat që shkaktojnë gjendje kaotike. Muslimanët janë të urdhëruar të shkojnë rrugës së luftës dhe t'i lirojnë muslimanët e pafuqishëm e të shtypur në Mekë, të cilët nuk mund ta kryenin hixhrën.
Duhej mbrojtur dhe siguruar bashkësinë e sapoformuar islame nga sulmet e armiqëve dhe t'i mundësohej asaj zhvillim të lirë dhe normal.
"Ç'keni që nuk luftoni për Zjotin dhepër (t'i shpëtuar) të paaftit nga burrat, nga gratë e nga fëmijët, të dlët luten: "Zoti ynë! nxlirna nga ky fshat (Meka), banorët e të cilit janë mizorë. Jepna nga ana Jote shpëtim e ndihmë" (EnNisa, 75)
Islami nuk lufton kundër njerëzve. Ai lufton kundër shtypjes, tiranisë dhe prapësisë. Ai synon ti çrrënjosë idetë e gabuara dhe t'i zëvendësojë ato me principe më të mira të pastërtisë dhe besimit. Ai nuk insiston në okupimin e armikut, por përpiqet ta përfltojë në anën e vet, dmth. në anën e Zotit. Lufta është mjeti i fundit për çrënjosjen e së keoes dhe dominimit të mirësisë në botë. Themeli i thirrjes islame ndërtohet në lirimin e njerëzve nga robërimi i çdo gjëje tjetër pos Allahut: që me mendjen dhe zemrën e tij drejton vetëm ligji i Allahut dhe vullneti i Tij. Devijimi më i madh është adhurimi dhe përulja ndaj gurit, drurit apo ndonjë gjësendi tjetër të vdekur. fy është mohim i natyrës së vërtetë të njeriut dhe esnecnës së tij.
Prandaj islami armikut i dërgon lajmëtarin me thirrje për pranimin e islamit dhe pacjë të menjëhershëm. Kur ushtria muslimane u nis drejt iranit sasanid, komandanti iranian Rustem Faruhzade kishte kërkuar nga komandanti i ushtrisë muslimane Sa'd b. Ebi Vekasi, oë t'ia dërgojë një emisar i cili do t'ia soaronte të gjitha qëllimet e xhihadit islamik. Ja si e kishte shpejguar ai këtë:
"Cila është feja juaj?" së pari e kishte pyetur Rustemi.
Emisari ishte përgjegjur: "Shtylla e fesë sonë është shehadeti: Nuk ka zot tjetër pos Allahut, ndërsa Muhammedi është Pejgamber i Tij, si dhe besimi se është e vëretetë ajo që është sjellur nga Allahu."
"Kjo është e mirë, vazhdoi Rustemi a ka diç tjetër".
"Të kthehet populli prej adhurimit të njerëzve drejt adhurimit të Allahut Një" u përgjegj Sa'di.
"Edhe kjo qenka e mirë vërejti Rustemi a ka ende?"
Të gjithë njerëzit janë bijtë e Ademit dhe Havës; vëllezër nga një baba dhe një nënë" u përgjegj emisari.
"Edhe kjo është mirë" tha Rustemi, për të vazhduar: "Nëse unë e pranoj këtë e edhe populli im, ç'do të bënit ju? A do të sprapseni?"
"Për Allahun, do të sprapsemi, i tha emisari "dhe kurrë më nuk do t'u afrohemi pos si tregtarë apo me ndonjë nevojë tjetër."
Pastaj Sa'd b. Vekasi e dërgoi te Rustemi Ebi Shebs b. Re'biun. Rrustemi e pyeti: "Përse ke ardhur?" "Na ka dërguar Allahu i tha ky t'i shpëtojmë të gjitha ata që dëshirojnë nga robërimi ndaj njerëzve dhe t'i shpiejmë në adhurim ndaj Allahut, ta hapim këtë dynja për të gjithë ata oë ajo u është ndaluar, t'i shpëtojmë njerëzit nga tirania duke i dërguar në drejtësinë islame.
Allahu na ka dërguar t'i ftojmë njerëzit në fenë e Tij. Kush e pranon këtë edhe ne e pranojmë prej tij, pastaj e lëmë të oetë dhe në vendin e tij ta predikojë këtë besim. Ai oë e refuzon, luftojmë kundër tij përderisa të mos arrijë premtimi i Allahut." (Tarih Taberi, 4/518520)
Të nesërmen Rustemi e kërkoi njerin e njejtë. Sa'adi e dërgoi Hudhejfe b. Mihsanin, kurse Rustemi e refuzoi. Rustemi sërish e kërkoi njeriun e njejtë, ndërsa Sa'di e dërgoi Mugire b. Shu'bein. Ai ia tha po ato fjalë; i ftoi në islam dhe u tha, se nëse e pranojnë thirrjen do të lihen të qetë, ndërsa ushtria muslimane do të kthehej duke u lënë si trashëgimi Kur'anin. (Tarih Taberi, 4/428524)
Kjo është e lidhur edhe në librin tashëm të cituar (Vasa'el, kaptina mbi xhihadin, t. 2, f. 421), me atë që Pejgamberi ia kishte thënë Hazreti Aliut. Allahu opftë i kënaour me te: "Kurrë mos u bën agresor, i cili e fillon luftën. Së pari e fto armikun në islam. Nëse Zoti, përmes tejet, e futë vetëm një individ në botën e fesë, kjo është më e rëndësishme se ta posedosh gjithë që ndriçon Dielli."
Logjika e luftës në islam është bazuar në xhihad në emër të Allahut, në afrim ndaj tij dhe arritjen e lumturisë së përhershme. Islami nuk kërkon nga muslimanët të pushtojnë vende ashtu siç pushtojnë tiranët popuj të tërë. Prandaj pushtimet islame kurrë nuk duhet barazuar me këto luftra të padrejta dhe agresive. Ata që kanë zhvilluar luftra të tilla nuk kanë pasur asnjë, motiv hyjnor. qëllimi kryesor i tyre ka qenë pushtimi i territoreve, interesi material dhe shtypja e popujve. Ndërkaqkur muslimani lufton këtë e bën si obligim të shenjtë fetar. Muslimanët kanë luftuar në emër të Allahut, me bindjen se nëse në botë përhapet e Vërteta, do të zvogëlohet padrejtësia dhe tirania.
Allahu xh.sh. në Kur'an thotë: "Allahu i do ata që luftojnë në rrugën e Tij të rreshtuar si të jetë ndërtesë e fortifikuar." (EsSaff, 4)
Në suren En Enfal Allahu i ka qortuar ashpër disa nga muxhahidët të cilët i përmbaheshin zakoneve të errëta nga koha e xhahilijetit (makutëria pas presë së luftës): "Ju keni për qëllim përjetimet e kësaj bote, ndërsa AllIIahu dëshiron për ju Ahiretin." (ElEnfal. 67)
Në librin e tij Tufta dhe paoa në islam" e dr. Mexhid Hadduri, në f. 214, shkruan:
"Islami luftën e shikon si mjet mt të cilin do të ndryshojë 'Darulharb' (bota joislame) në Dar'ullslam (bota islame). Sikur kjo të realizohej nuk do të ekzistonte bota e tiranisë. Ndërsa qëllimi i xhihadit është neutralizimi i armiqgve të islamit. Prandaj, Iufta nuk është qgllim në Iigjin islam, porse mjeti i fundit për realizimin e paoes në Tokë."
Në dispozitat mbi xhihadin, islami tërësisht e merr për bazë moralin, për ç'arsye morali për muslimanin në luftë dhe në fushëbetejë gjithnjë ka tërheour vëmendjen. Islami synon t'i ruajë jetrat e njerëzve dhe të ndalojë gjakderdhjen, nëse ka ndonjë mundësi. Islami e ndalon djegjen dhe rrënimin në luftë, ndërsa fëmijtë dhe gratë, të sëmurët mentalë dhe pacientët gëzojnë mbrojtje të plotë. Asnjë musliman nuk guxon të ndotë duart me gjakun e tyre, duke e goditur armikun e vet. Gjithashtu nuk guxojnë të sulmohen përfaosuesit, lajmtarët dhe emisarët e palës armike.
Profesor Muhammed Hamidullah nga universiteti i Parisit, në librin e tij "Pejgamberi dhe Iufta" (f. 9) shkruan:
"Pejgamberi Muhammed, s.a.v.s., ka sunduar në një sipërfaqe prej mbi një milion mila katrore. Kjo është madhësia e tërë Evropes, nëse e lëmë anash Rusinë. Mirëpo, nuk kanë humbur jetën më shumë se 150 njerëz në konfliktet në mbarë iushullin. Gjatë 10 vjetëve muslimanët mesatarisht i kanë pasur çdo muaj nga një shehid. Askund jeta dhe gjaku i njeriut nuk kanë një respekt dhe shenjteri të tillë."
Sipas librit të Vasa'elit, kaptina mbi Haxhin (2/424) thuhet se Pejgamberi, kur do të vendoste të dërgojë ndonjë ekspeditë ushtarake, paraprakisht u deklaronte: "Shkoni në emër të Allahut, në rrugën e Tij dhe në rrugën e popullit të Pejgamberit. Mos tregoni tradhti dhe dyshim ndaj udhëzimeve të Tij. Mos e gjymtoni asnjërin. Tregoni mëshirë ndaj pleoye të pafuqishmëve, grave dhe fëmijve. Drurin prejeni vetëm kur kjo të jetë e paevitueshme. Çdo musliman, nëse i bëhet simpatik ndonjë nga politesitët, ai bëhet fqinj i tij përderisa të mos e dëgjojë thirrjen e Allahut. Nëse ju ndjek në islam, atëherë janë vëllezërit tuaj në fë, ndërsa nëse e refuzojnë islamin, siguroni siguri. Shkoni me ndihmën e Allahut."
Imam Ali b. Hysejni ka deklaruar: Prijësi i besimdrejtëve Hazreti Aliu k.v., i ka shkruajtur Malik b. Eshtarit, i cili i ka prirë ushtrisë së tij ditën e Basrës dhe midis të tjerash e kishte porositur: 'qëllo me shigjetë vetëm ate që të sulmon, dhe mos e ngreh kordhën drejt atij që ikë. Mos e lëndo të plagosurin, ndërsa ai që e mbyllë derën e vet prapa, është i sigurt.
Nganjëherë në luftë ndodhë që armiku të bëjë diç oë te muslimanët e nxitë dëshirën për hakmarrje. Mirëpo, muslimaF.ëve u është urdhëruar që në raste të tilla të kujtojnë qëllimin e tyre parësor dhe parimet themelore, dmth. mbrojtja e së vërtetës dhe vlerave themelore të tij. Ata në raste të tilla duhet të frenohen. Islami muslimanëve u ka mbjellur ndjenjën e njerëzisë ndaj të gjithë pjestarëve të komunitetit njerëzor dhe asnjëherë nuk lejohet që ndaj dikujt të bëjë padrejtësi. Muxhahedinëve të vërtetë në rrugën e Allahut nuk i lejohet t'i tejkalojnë kufljtë e drejtësisë dhe të mendojnë mbi sulmet dhe hakmarrjen.
Kur'ani kerim përcakton qartë kur është e lejuar të përdoret fuqija e armatosur: "Pra, kushju sulmonjuve, kthenia sulmin ati)edhejupo nëatëmasë dhe kini frikë nga Allllahu e ta dini se Allllahu është me të devotshmit." (2:194) UO ju që besuat! Bëhuni pbtësisht të vendosur për hlr të Allllahut, duke dëshmuar të drejtën, dhe të mos u shtyjë urrejtja ndaj një populll e VI shmangeni drejtësisë; bëhuni të drejtë se ajo është më afër devotshmërisë. Klnie dro Allahun se AllIlahu di hollësisht për atë që veproni." (5:8) "O )u që besuat, mos i shkelni simbolet e Allahut, as muajin e shenjtë (mos lefoni luftën), as kurbanin (mos e pengoni), as atë me çafore (të caktuar për kurban), as (mos pengoni) ata që dukc kërkuar begati nga Zoti i tyre dhe kcnaoçsinë e Tif, kanë mësyrë (për vizitë) shtëpinë e shenjtë (qaben). E kur të hiorii ihramin, atëherë gfahtoni. Urrejtja ndaj një populli, çe iu pat penguar nga xhamia e shenjtë, të mos ju shtyjë të silleni në mënyrë të padrejtë kundër tyre. Ndihmohuni mes vete me të mira dhe në të mbara, e mosnl në mëkate e në armiqësi. Kini dro dënimin e Allahut, se me të vërtetë Allahu është ndëshkues i forte." (5:2)
Të gjithë ne kemi dëgjuar vepër rrëfimin mbi imam Aliun të kërrusur mbi gjoksin e armikut të rrëzuar duke ia scjaruar parimet e fesë së vërtetë, i cili në shenjë reagimi e pështyu në fytyrë. 'Aliu befas u ngrit dhe u largua. Ithtarët e tij e pyetën për ç'arsye e kishte bërë këtë, ndërsa ai ishte përgjegjur: "E ndieja se mllefi po shtohej në zemrën time për shkak të fyerjes dhe mezi po duroja ta vras në vend. Sikur do ta bëja këtë, kjo nuk do të ishte ekzekutim i thjeshtë i një jobesimtari të egër për shkak të paditurisë së tij të plotë, por akt i hakmarrjes personale në vrullin e pasionit. Çka ka më të mirë në synimin tim t'ia Sqaroj dhe prezentoj besimin e vërtetë nëse vetë unë nuk e përjetoj njëmend?"
Islami u paraqit me qëllim të mbjelljes dhe përhapjes së drejtësisë. Madje nëse një grup muslimanësh ka devijuar nga kjo rrugë duke iu referuar dhunës dhe padrejtësisë, muslimanët tjerë do të duhej t'i pengonin në këtë, nëse është e domosdoshme edhe me forcë ushtarake: "Nëse dygrupe besimtarësh tentojnë të luftojnë ndërmjet vete, /u pajtoni ata, e në opftë se ndonfërlprej tyre e sulmon tjetrin, atëherë luftonie atëgrup qÇ vërsulet me pa të drejtë, derisa t'i bindet udhëzimit të Allllahut, e nëse ktheheni, atëherë me drejtësi bënipajtimin ndërmjet tyre, mbanie drejtësinë, se vërtet Allllahu i do të drejtit." (49:9)
Ajo që tërheqvëmendjen në këtë ajet është fakti që ata, që i pajtojnë dy palët në konflikt, këtë duhet ta bëjnë në mënyrë të drejtë, në mënyrë që çdo grup të mund të realizojë të drejtat e veta. Ngase zakonisht në situata të tilla ndodhë që pajtuesit i kërkojnë nga pala e dobët të lëshojnë pë, për hir të të ashtuquajturit kompromis, të heoë dorë nga të drejta e tij, e krejt kjo për ta përfunduar konfliktin.
Heqja dorë e palës së dobët mund të shkaktojë apetite edhe më të mëdha tek pala më e fortë. Mjerisht, sot ndërmjetësit (pajtuesit) zakonisht e shfrytëzojnë pikërisht këtë metodë në marrëveshje dhe i plotësojnë kërkesat e agresorit, edhe pse këto kërkesa janë të pabaza dhe të padrejta.
Islami urdhëron për heoje dorë nga të drejtat dhe interesat individuaie në interes të paoës, por në situata të tilla kjo mund të lerë përshtypje të gabuar te agresori, e që mund të ketë pasoja tragjike. Islami synon të eliminojë tiranët dhe agresorët nga mjediset muslimane dhe të paralajmërojë njerëzit që me dhunë dhe mashtrim nuk mund të arrijnë asgjë. Një raport njerëzor i muslimanit ndaj të popujve të mundur ka pasur si pasojë oë gjithandej kanë qenë të pritur mirë dhe janë përshëndetur nga ana e banorëve vendorë.
Në qytetin Hims i kanë mbyllur dyert e oytetit para këmbëve të ushtrisë së Heraklit. U kishin thënë romakëve se qeveria muslimane me drejtësinë dhe ligjet e tij është më e mirë se tirania dhe forca me të cilën kanoseshin ata.
Kur ushtria muslimane nën komandën e Ebu Ubejdit kishte hyrë në territorin e |ordanit, krishterët nga ato vise u kishin dërguar letër në të cilën thuhej: "O muslimanë, ju jeni më të mirë se bizantinët edhe përkundër faktit se ata kanë fë të njejtë si ne. |u jeni më besnikë, më të drejtë, më të mirë, më të mëshirshëm dhe më bujarë për ne. Ata jo vetëm që e kanë pushtetin mbi neve, por na kanë plaçkitur edhe shtëpitë tona."
Filip Hiti, në blenin e dytë të librit të tij "Historia e arabëve" (f. 638) shkruan:
"Kudo qg ka shkelur këmba e ushtrisë muslimane, njerëzit e atyre viseve i kanë pranuar duarhapur dhe u kanë ofruar ujë dhe bukë, duke garuar në dalje nga istikamet e veta për t'iu bashkuar muslimanëve. Kjo mund të kuptohet lehtë nga ata që e dijnë ç'ka qgnë tirania e vizigotëve."
Muslimanët nuk i kanë detyruar popujt e viseve të pushtuara ta ndërrojnë fenë e tyre. Islami ka ndërtuar sistemin i cili u garanton liri të plotë të gjitha besimeve të tjera në shtetin islam. Ata kanë të drejtë në format e tyre vetanake të adhurimit, zakonet e veta me rastin e lindjes, lidhjes së martesës, vdekjes, për shkolla dhe përdorimin e gjuhës së tyre nëse e kanë pasur të zhvilluar, siç ishte ajo turke, armenishte, kurdishte ose arameishte. Kanë qenë të liruar nga zecjati, e që ka oenë detyrë për të gjithë muslimanët. Në vend të kësaj kanë paguar tatim individual për kokë apo mbrojtje flzike (xhizja), duke pasur parasysh se nuk kanë oenë muslimanë. Pagesa e këtij tatimi u ka garantuar të drejta qytetare dhe siguri të plotë në tërë komunitetin. Ky ka qenë raport i islamit ndaj ndjenjave subtile të ithtarëve të religjioneve të shpallura. Islami e potencon interesin e vet lidhur me këto çështje në nivel të trajtimit ligjor të fenomeneve kriminale, çështjeve ekonomike dhe civile dhe të gjitha aspekteve të jetës fetare.
Pakicave, qpfshin ato fetare apo etnike, u janë garantuar liri të plota dhe të drejta qytetare.
Në Kur'an janë shpallur rregullativa adekuate të raportit ndërmjet muslimanëve dhe jomuslimanëve. Nëse jomuslimanët shprehin qëllime miqësore ndaj muslimanëve, muslimanët ndaj tyre duhet të sillen në frymën e koekzistencës paoësore. Natyrisht, me këtë rregull, muslimanët nuk janë privuar nga imperativi që kundër armiqësive, opftë të fshehura apo publike, duhet të përgjigjen me masë të njejtë. Mirëpo, për muslimanët është e ndaluar të fillojnë çfarëdo forme të agresionit, siç thuhet në suren El Mumtehine, ajeti 8,9: "Allahu nuk ju ndalon të bëni mirë dhe të mbani drejtësi me ata që nuk ju luftuan për shkak të fesë, e as nuk ju dëbuan prej shtëpive tuaja; Allahu i do ata oe mbajnë drejtësinë. AllIIahuju ndalon t'u afroheni vetëm atyre qëju luftuan përshkak të fesë, oë /u nxorrën prej shtëpive tuaja dhe qe ndihmuan dëbimin tuaj; Ju ndalon të mioësoheni me ta. Kush miqësohet me ta, të tillëtfanë dëmtues të vetvetës."
Pakicat krishtere dhe hebreje kanë jetuar në kondita të përshtatshme në vendet islame, në bashkëekzistencë me krahas respektimit reciprok të të drejtave. Në Jethrib, ku ishte vendosur Pejgamberi, jetonin edhe disa fise e grupe hebrejësh, të cilëve muslimanët nuk ua ndalonin asnjë të drejtë njerëzore, pas vendosjes së jurisprudencës islame në qytet dhe rrethinë si dhe pas shpalljes së Kushtetutës medinase. Pozitë të barabartë kanë pasur edhe në kohën e kalifëve të drejtë, pas vdekjes së Pejgamberit.
Muhammedi, s.a.v.s., kishte thënë: "Kush e lëndon dhimiun (jomuslimanin) më ka lënduar edhe mua. Kush i shkakton dëm, ose e ngarkon me atë që nuk mund ta bartë ose ia uzurpon pa të drejtë edhe pjesën më të vogël të pasurisë, do t'më ketë mua si akuzues në Ditën e gjykimit."
Imam Aliu si kalif, e kishte takuar një ditë një plak të verbëruar dhe të dobësuar, i cili po lypte. LJ interesua për te. Bashkëpunëtorët e tij i thanë se ishte krishter i cili në rininë e vet, gjersa ishte ende i fuqjshëm, kishte punuar si shërbëtor i qytetit. Aliu tha: "E kanë shfrytëzuar për punë kur ka qenë i ri, ndërsa e kanë braktisur kur është plakur dhe dobësuar. Duhet t'i jepet nga fondi pulik sa për t'ia siguruar jetesën"
Dr. Vagleri shkruan:
"Popujt e mundur i kanë pasur të gjitha të drejtat dhe sigurinë e plotë të pasurisë nga pushteti isiam. I gëzonin thuaja të gjitha të drejtat si edhe muslimanët. Kur arabët kanë qgnë më të fiiqishëm, gjithnjë i kanë ofruar armikut paoe me kushte gjegjëse për kompenzim material në këmbim për sigurl dhe mbrojtje të plotë, krahas gëzimit të të gjitha te drejtave që i gëzonin edhe muslimanët. Nëse i shikojmë pak më seriozisht i)alët dhe praktikën e Muhammedit, s.a.v.s., si dhe ekspanzionin e islamit në periodën e hershme të tij, do të kuptojmë se nuk ka bazë të duhur historike pohimi se islami i është imponuar popujve të ndryshëm me dhunë. Kur'ani thotë në mënyrë të oartë: Në fë nuk ka detyrlm."
Pejgamberi u kishte ofruar siguri krishterëve në Nerxhan dhe kishte urdhëruar të mbrohen faltoret e tyre. Ai ia kishte ndaluar komandantit të vet në Jemen të shqetësojë hebrejtë në rrethinë. Muslimanët u kanë lejuar jomuslimanëve ta predikojnë lirshëm besimin e tyre dhe t'i ruajnë zakonet. Duke paguar "xhizjen" ata e kanë gëzuar mbrojtjen e plotë të shtetit, ndërsa xhizja ka qenë një obligim material më i vogël se tatimi i obliguar për muslimanët.
Orientalisti Adam Mec shkruan:
"Vendet muslimane kanë dalluar nga Evropa krishtere per shkak të ekzistimit të të ashtuquajturave pakica fetare dhe etnike në to, oe i kanë gëzuar të gjitha të drejtat dhe liritë. Nje gjë të tillë Evropa nuk e ka poseduar." (Abd alAfeef Tabbarah, Rouh addin alislamiyya)
Dr. Gustav Le Bon shkruan:
"Për disa shekuj muslimanët e kanë ndryshuar tërësisht pamjen kulturore dhe ekonomike të Spanjës. Spanja ishte krenaria e Evropes. Ndryshimi ishte i dukshëm edhe në planin moral. Muslimanët kanë synuar të zhvilIojnë te krishterët një virtyt të madh civilizues, deri atëherë për ta fare të panjohur jetën e përbashkët me perfaoesuesit e besimeve të tjera. Raporti i muslimanëve ndaj popujve të mundur ka qenë tejet tolerantë: u është lejuar themelimi i këshillave kishtare dhe shkencore ne Sevilë dhe Kordobë në vitin 852. Shumë kisha të ndërtuara në kohën e pushtetit islam tregojnë sa i kanë respektuar muslimanët fetë tjera. Shumë krishterë e kanë pranuar islamin, ndonës për këtë nuk ka pasur ndonjë arsye të posaçme. Edhe hebrejtë edhe krishterët i kanë pasur të drejtat si musli manët. Ata kanë mundur të kenë pozita të larta në pushtet."
Rrethimi i Kudsit nga kryoëzatat paraoet kulmin e brutalitetit dhe egërsisë. Krishterët kishin kryer krime dhe masakra të papara ndaj popullatës së pafajshme të qytetit. Nëpër qytet, andejkëtej, janë vërejtur grumbuj të pjesve të prera të njerëzve. Vetëm në xhaminë e Omerit ishin vrarë rreth 10 mijë njerëz.
Kenet Klark shkruan:
"Se në historinë e njerëzimit nuk janë parë shkatërrime më të tmerrshme të njerëzve prej tyre q£ kanë Iënë pas vete fushatat e kiyqëzatave, të motivuara me epshin normandik për tokë dhe pasuritë e begatshme të Lindjes."
Kryqëzatat e mbajtën Kudsin 88 vjet dhe pas kësaj periode e humbën nga sulmi i furishëm i ushtrisë muslimane të cilën e udhëhocu gjenerali Salahuddin Ejjubi, të cilin krishterët e quanin Saladin. Kjo kishte ndodhur në tetor të vitit 1187 (rexhep 583 h.).
Në vend të masakrave ndaj krishterëve, ashtu siç i kishin masakruar krishterët qytetarët muslimanë para 8& vjetësh, Salahuddini i urtë dhe pacjësor shpalli amnistinë e përgjithshme, ndaloi ekzekutimet, plaçkitjet dhe torturimet e krishterëve, duke ia shtuar kështu edhe një kaptinë të shkëlqyeshme famës botërore të islamit. Fryma e vërtetë e islamit ka qenë udhëheoëse e soldateskës së tij në këtë dhe në të gjitha luftrat tjera. Salahuddini e shpalli sigurinë kushtetutare për të gjithë qytetarët e Kudsit. Secili oë dëshironte të largohej nga qyteti, duhej të paguante nga 10 dinarë për çdo mashkull, 5 dinarë për çdo femër dhe 2 dinarë për çdo fëmijë, ndërsa si kundërshpërblim mund të merrte me vete tërë pasurinë dhe pronën e vet. Kudsi atëbotë ishte qyteti më i sigurtë në shtet, për ç'arsye shumica e funksionerëve botërorë i kishte vendosur familjet e veta në atë qytet. Peshkopi krishter deshi ta braktiste qytetin me një pasuri të madhe.
Shokët i propozuan Salahuddinit t'ia konfiskonte pasurinë dhe t'ua ndante luftarëve muslimanë, gjë të cilën ai e refuzoi preras, duke deklaruar:
"Nuk mund te bëj një krim te tillë. Do t'ia konfiskoj vetëm 10 dinarë të caktuar per te dhe asgjë më shumë."
Xhon Devejnport shkruan:
"Kur Salahuddin Ejjubl hyri në Kuds nuk është varrë asnjë njeri. Ai tregoi mëshirë të madhe ndaj robërve krishterë.'' (Kërkimi ndjesës ndaj Muhameddit dhe Kur'anit, f. 139)
"Egërsia të dlën e kishin shfaour krishterët në Spanjë nuk ka qgnë aspak më e vogël se ajo <je e kishin treguar në Kuds. Pas gjithë asaj oe muslimanët kishin lënë në Spanjë, krerët fetarë të ushtrise krishtere me nxitjen e Filipit II, urdhëruan likuidimin e të gjithë muslimanëve, plecie të rinj, gra e burra. Para se të arrinin të iknin, tri të katërtat e muslimanëve ishin vrarë, ndërsa ata q£ i kishin shpëtuar nga kjo vdekje nuk arritën të shpëtonin nga dënimet me vdekje të inkuizidonit kishtar. Në këtë periodë janë vrarë rreth 3 milionë muslimanë.
Në veprën e njejtë, në f. 133, Xhon Devejnport vazhdon:
"Si të mos mrrekullohesh nga kreshnikia e sundimtarëve muslimanë në Spanjë, ose të çuditesh me përmendoret e civilizimit, trashëgiminë kulturore dhe arkitektonike qg e kanë lënë pas? Dhe s! të mos kujtojmë sjell
jen e krishterëve, fanatizmit të tyre, mosdurimit, paditurise dhe barbarizmit, të cilët janë përcjellur me mundime dhe shtypje?"
Xhorxh Zejdani rrëfen:
"Se si pushtuesit krishterë në Spanjë i kishin detyruar muslimanët dhe jehudijtë oë të bartin shenja identifikimi oe të njihen ngado qÇ lëvizin. Në fund i vunë para zgjidhjes midis pranimit të krishterimit ose vdekjes."
(Historia e civilizimit araboislamik, 4/282)
"Krahas kësaj shton edhe që krishterët i kishin shndërruar xhamitë muslimane në idsha, muslimanët i kishin privuar nga të gjitha liritë fetare, kishin rrënuar varrezat e tyre, u idshin ndaluar të gjitha domosdoshmëritë jetësore dhe kishin shkatërruar hamamet e tyre."
"Sipas dëshmisë së vetë krishterëve, në kohën e Henrikut IV, në Spanjë 400.000 banorë në qytetin Dilan ishin mbytur nga dora e te krishterëve." (Ibidem, 1/174)
Kjo është domethënia dhe esenca e sistemit të oetë dhe tolerant në jetën e krishterëve gjatë historisë. A është imperializmi modern i botës sonë civilizuese diç më i mirë? A nuk i shkelë ky sistem dinjitetin dhe individualitetin e të gjithve që ndodhen nën dominimin e tij, vallë nuk i privon nga mirësitë e civilizimit? A nuk e prangon mendjen, shpirtin dhe intelektin, si dhe trupin e vartësve të tij? A nuk e ngulfatë Iirinë e mendimit të masave, për të siguruar proflt vetanak dhe në mënyrë që kurrë të mos u bjerë ndër mend që t'i kundërvihen vullnetit të tij? Fjalët e mira të fuqive të mëdha mbi paoën vdesin para veprimeve imperialiste. Madje edhe e ashtuquajtura demokraci perëndimore është në funksion të qëllimeve imperialiste.
Islami, ndërkao, paoën e bazon në edukatën e njerëzve dhe rregullimin e ambicieve e planeve të brendshëm të tyre. Në bazë të kësaj mund të sigurohet pacja, siguria dhe stabiliteti i shooërisë. Në të kundërtën, të gjitha teoritë mbi një shooëri të lumtur janë vizatim në ujë, dhe si të tilla nuk do të mund të organizojnë komunitetin njerëzor në një jetë të qgtë dhe tolerante në kuadër të familjes së gjerë botërore. Elementet e strukturës shoqërore janë individët, burra e gra. Struktura harmonike mund të ndërtohet vetëm me individë e në harmoni reciporoke, të secilit me secilin dhe secilit brenda vetvetes. Prandaj islami synon që të rregullojë paqën e brendshme ndërmjet individëve duke ua plotësuar zemrat e tyre me besim dhe bindje individuale, të cilat qgtësojnë ndërgjegjen dhe formëson cilësitë mendore dhe fizike në një harmoni të veprimit të përbashkët deri në ditën e fundit të caktuar nga Zoti. Rezultati i besimit duhet të tregohet me shembull dhe sjellje të çdo muslimani, andaj realiteti të cilin e dëshirojmë do të jetë rezultat i gjendjes së brendshme të njerëzve.
Islami nuk e lë njeriun vetëm në këtë rrafsh. Ai i parashtron ligje dhe dispozita, të cilat i sigurojnë siguri dhe drejtësi. Për këtë arsye çdo pjestar i komunitetit musliman e ndien atë siguri të vërtetë të jetës dhe pasurisë së vet.
Islami e gjykon shtypjen e ndërsjellë të klasëve. Në vend të kësaj, islami është predikues i bashkëpunimit dhe ndihmës së dyanshme në mirësjelljen e heshtur fojnjsore dhe miqësi. Ai i propozon edhe normat e sjelljes dhe i mëson banorët e vet për një jetë të oetë dhe tolerante në kuadër të normave në prakitikë, ndërsa e ndalon urrejtjen dhe armiqësinë. Natyrisht, dobësitë e natyrës njerëzore dhe kufizimet e mundësive të tij, imagjinata e veprimit, nuk i lejojnë gjithnjë që këto ideale të arrihen pa gabime, kështu që të eliminohen tërësisht padrjetësitë. Rastet ekzistuese të cilat asnjë drejtësi botërore nuk mund t'i zgjidhë; ku drejtësia nuk mund të kënaoë ambiciet. Mirëpo, në islam gjithnjë është e pranishme dëshira për zbulimin e të gabuarës dhe me vendosjen e sërishme të gjërave në vendin e duhur, e mbi të gjitha, ekziston drejtësia absolute hyjnore, e cila ua kujton të gjithë njerëzve se do të përballen me Gjykatësin e vet Ditën e gjykimit.
Tani ta shqyrtojmë çështjen e teorisë dhe konceptit islam të paoës dhe marrëveshjes pacjësore. Marrëveshja paoësore, sipas pikëpamjes islame, mbi vendosjen e paoës midis dy palëve të konfrontuara ushtarakisht dallon dukshëm, sipas konceptit, por edhe sipas aplikimit të mjeteve për realizimin e qëllimit të njejtë, nga pikëpamjet e fuoive të mëdha perëndimore. Konceptet e marrëveshjes paoësore mbi sferat e interesave të fuojve të mëdha në dëm të interesave ekonomikë, politikë dhe territorialë të vendeve të ashtucjuajtura të botës së tretë, nënkupton marrëveshjen brenda fuqive të mëdha imperialiste. Thënë shkurt, qëllimi i tyre është represiv dhe krahas përdorimit të fuqjsë ushtarake, imponimi i vullnetit politik vendeve më të dobëta, me qëllim të eksploatimit dhe sundimit ose kontrollit të plotë ndaj resurseve natyrore të këtyre vendeve. Prandaj fiiqjtë e mëdha edhe nuk tregojnë ndonjë interes dhe qëllime të sinqerta për vendosjen e paoës së njëmendët. Të gjitha parullat e tyre, kongreset, bisedimet paqësore, hulumtimet nuk ofrojnë kurrfarë rezultati konkret.
Mirëpo islami pretendon të vendosë paoën në bazë të së drejtës së barabartë të të gjithë popujve të botës, paoë e cila do të eliminojë jo vetëm armiqësitë, por do të zhdukë edhe të gjitha bërthamat e konflikteve të ardhshme. Thuhet që 'deklarata mbi të drejtat e njeriuf është bazë e fortë për paoën në botë.
Mirëpo, nëse kjo edhe të arrihet, a do të realizohet më këtë liria e mendimit dhe zgjedhjes për çdo popull? Ngase të dy bllooet, lindor e perëndimor, pohojnë se e dëshirojnë stabilizimin e sistemit botëror. Mirëpo, a është kjo e mundur të arrihet pa liritë e plota të popujve?
Është fakt që opozicionarët politikë nuk munden politikisht të veprojnë lirshëm as në bllokun lindor as në atë perëndimor. Të dy bllooet, në vend të ofrimit të ideve dhe programeve, tentojnë me forcë të shkatërrojnë çdo mendim, pikëpamje politike dhe bindje tjetër.
Mirëpo, islami konsideron që pacja vetvetiu nuk mjafton për të siguruar lumturinë e njeriut. Islami pohon fundamentalisht baza dhe vlera të tjera duke i konsideruar principet kruciale të jetës shooërore të popullacionit botëror.
Njerëzit në islam kanë të drejtë të mendojnë lirshëm dhe të deklarojnë atë që dëshirojnë dhe si dëshirojnë, t'i peshojnë të gjitha mundësitë, duke gjykuar arsyeshëm për të gjitha, në mënyrë që të zgjedhet mënyra më e mirë e jetës koekzistenciale. Ky është edhe udhëzim kur'anor, i cili përbën ajetin 256 të sures El Bekare: "Në fe nuk ka dhunë. ËshtëSqaruar e vërteta nga e kota." Ose nësuren ElEn'am, ajeti 104: "Juveju erdhën argumente tëoarta ngaZotiijuaj e kush i sheh (kupton) aiekapër vete, e kush verbërohet, aiekapër të zezën e vet. E unë (pejgamberi) nukfam rojajuaf." Ose, sërish, në suren ElCashije, ajeti 22: "Ti ndaj tyre nukje mbizotëruesr!" Bindja dhe besimi janë çështje të zemrës. Nuk ka dhunë me cilën zemra mund të detyrohet të bindet. Vetëm mësimi, ushtrimi, edukimi, logjika, argumenti mund të sjellin ndryshim në të. Kur islami të lirojë ndonjë territor dhe të eliminojë lëvozhgën e vjetërsisë intelektuale, u lë njerëzve mundësinë që ta zgjedhin lirisht islamin ose ndonjë fë tjetër qjellore. Prandaj është fare i pabazë pohimi se muslimanët i kanë detyruar popujt tjerë ta pranojnë islamin. Misionarët krishterë vazhdimisht përhapin të pavërteta mbi Muhammedin, s.a.v.s., dhe përhapjen e islamit me shpatë. Ata me këtë rast thirren në shpalljen nga ana e Pejgamberit të xhihadit në fillim të islamit. Mirëpo interpretimet e tilla janë larg nga e vërteta.
Po si qëndron puna me luftrat e tyre fetare, nacionaliste, imperialiste dhe ekspansioniste? Ç'u bë me represaliet e inkuizicionit ndaj jokrishterëve dhe krishterëve të akuzuar për herezi? A janë manifestimet e tilla të fuqJsë fare më të drejta, për shembull, se sulmet e hordhive tatare e barbare të Mongolëve dhe Tatarëve? (Islam mekteb mubarez ve muvelled, f. 9)
Marrëveshja në Hudejbie, të cilën Pejgamberi, s.a.v.s., e kishte nënshkruajtur me politeistët Kurejshitë, e kishte për qëllim vendosjen e paoës, sigurisë shooërore dhe stabilizimit në regjionin e Mekës dhe Hixhazit. Pikat e kësaj marrëveshje tregojnë vlerën e islamit dhe frymën e tij.
Në të është edhe marrëveshja për të gjithë ata që pohojnë se islami është përhapur përmes forcës.
Njëra nga pikat e rëndësishme të marrëveshjes ka qenë:
"Çdo kurejshitë, i dli e braktisë Mekën pa leje të kujdestarit të vet dhe i bashkohet muslimanëve, do të kthehet, ndërsa nëse muslimanët ildn te kurejshitct, ata nuk janë të obliguar ta kthejnë." Kur pejgamberi e shpalli këtë marrëveshje, shumë muslimanë reaguan, ndërsa disa edhe deklaruan:
"O Pejgamber i Allahut, a nuk jemi na të drejtët, ndërsa armiku ynë në gablm?!" Pejgamberi u pergjegj: "Ashtu është." "Po, perse po poshtërohemi në atë mënyrë në fenë tonë?" thanë ata. "Allahu më ka premtuar dhe kurrë nuk e ka thyer premtimin," u përgjegj Pejgamberi "ndërsa, ai që na braktisë edhe nuk na nevojitet. Mirëpo, muslimanët në Mekë nuk do t'i ekspozohen dhunës së armikut për shkak të islamit të tyre, as do të pengo hen në kryerjen e ceremonlve fetare. Kurejshitët e kanë pranuar këtë."
Kështu edhe ndodhi. Gjendja e muslimanëve në Mekë u përmirësua, ndërsa ngjarjet që pasuan pas kësaj, i shtynë kurejshitët të kërkojnë prishjen e pikës së cekur të marrëveshjes. Luftrat e sotme dhe gjakderdhjet e shumta në vende të ndryshme të botës e kanë dëshmuar qartë pafliqJnë e civilizimit materialist që ta ndërtojë një botë në bazë të vlerave universale njerëzore dhe të sigurojë paoën në botë. Me dispozitat e veta mbi luftën dhe pacjën, islami i gjykon të gjitha ata që shkaktojnë luftë dhe të gjitha iuftrat që i ka zhvilluar bota moderne për shkak të interesave materiale dhe okupimit të popujve. Krejt gjersa vlerat shpirtërore në botë të mos e marrin vendin e tyre, nuk mund të pritet paoa. Përkundrazi, edhe më tej do të jemi dëshmitarë të gjendjes së tanishme të paoëndrueshme. Sa më shumë që zhvillohet teknologjia e fuqjsë dhe civilizimi material, popujt do të prodhojnë armë më të rrezikshme dhe më shkatërruese me arsyetimin se me këtë do ta sigurojnë sigurinë dhe paoën vetanake.
Krejt kjo tregon se njerëzimi ndodhet në udhëkryoin e zgjedhjes midis vetëshkatërrimit total në luftra ose shpëtimit me besimin te Allahu dhe me pranimin e principeve morale, si dhunti më të dobishme të cilën njerëzimit ia kanë dhuruar të dërguarit. Prandaj, njeriu duhet të zgjedhë: ose Allahun, ose mashtrimin. Ne konsiderojmë se një ditë njerëzimi do të mund ta njohë islamin përmes persiatjes së dijetarëve të shouar islamikë, ndërsa në favor të lumturisë së vet. Njerëzimi nuk ka rrugëdalje tjetër nga kjo situatë jostabile dhe e pandryshueshme e cila kanoset me shkatërrim, pos nëse e pranon islamin.
Pikërish siç ka thënë Tolstoi:
"Ligji, të dlin e ka sjellur Muhammedi, do të sundojë në botë, per arsye se është tërësisht në harmoni me natyrën, mendjen dhe mençurinë e njeriut."
Ç'ka ndodhur me ne , trashëgimtarët e këtij civilizimi briliant dhe të famshëm? Çka i ka kuflzuar kushtet tona të sotme të jetës? Ç'është shkaku i degradimit të kulturës, shkencës dhe ndikimit politik te ne? Ç'e ka penguar zhvillimin tonë drejt këtyre caoeve? Përse ua kemi lëshuar udhëheojen e ekonomisë dhe shkencës perëndimorëve, të cilët tani na nevojiten neve atje ku dikur ne kemi oenë të domosdoshëm për ta? Përse muslimanët, edhe përkundër të kaluarës së shkëlqyeshme në Lindje e Perëndim, ulin kokat në këtë botë moderne?
Ajo që lartësoi islamin deri në nivelin e dominimit atëbotë, nuk ka qenë të fryrët në burinë vetanake ose të mëshuarit në lodrën vetanake. Kjo ka oenë kultura jonë, revolucioni ynë i jashtëzakonshëm intelektual dhe shooëror. Është turp që e kemi shpenzuar fuojnë tonë në konflikte të ndërsjella dhe grindje vrastare, e oë e kanë shndërruar famën e unitetit në një formë të zbrazët.
Një komb i fortë mund të ndërtohet vetëm në principet e fortë të zakoneve, moralit dhe rendit, mbi burimet unikale të progresit. Islami nuk ia ka borxh fuqinë e vet kanoneve, tanksave dhe armëve, por mendimit superior të ulemasë, karakterit të popujve të vet dhe ndjekjen e udhëzimit të Allahut në rrugë të drejtë (për cilën lutemi në "Fatiha" 17 herë në ditë), rrugën e drejtësisë, miqësisë dhe vëllazërisë.
Historia na demonstron në mënyrë të pagabuar se, sa herë që muslimanët e kanë ndërtuar filozofinë e vet të jetës në frymën e mësimeve të shpallura për ta nga qielli, kanë arritur prosperitet, ndërsa sa herë që e kanë devijuar atë udhëzim, kanë rënë në varfëri dhe mjerim. Muslimanët, themeltarët e kësaj kulture briliante dhe mirëqenie shooërore në të kaluarën, i kanë pasuar të gjitha këto doktrina shumë më sinoerisht se ne: në nivelin individual, kolektiv dhe kombëtar.
Dielli i kulturës ka ndriçuar gjersa janë aplikuar kriteret e shkencës, mendimit, materies dhe shpirtit. Kur e kemi braktisur këtë qasje, bajraku i angazhimit, zellit dhe luftës për të mirë, na rrëshojti nga dora për ta marrur perëndimi, duke zhviiluar një sistem të organizuar të vlerave.
Ku u tretë ai respekti i dikurshëm, integriteti, nderi dhe e vërteta muslimane? Ato dikur kanë oenë suaza të rrugës sonë. Kur i tejkaluam, u gjendëm të humbur në shkretirën pa gjurmë, duke harruar thirrjen e lartë të shpallur si kodeks hyjnor për ne, si udhëzim për njerëzimin të jetojë sipas vullnetit të Zotit. Duke braktisur këtë fat jemi zhytur në rërë të gjallë të korrupcionit, paditurisë dhe varfërisë e cila na rrethon sot.
Megjithatë, islami njëmend i integruar mund ta mundësojë kthimin në atë thirrje të lartë dhe ta shpiejë njerëzimin shtigjeve të transformimit shpirtëror. Kjo do të jetë mirëqenie për të gjithë.
Miku i Napoleonit gjersa ishte në mërgim në ishullin Shën Helena, shkruan:
"Në Egjipt Napoleoni vazhdimisht i persëriste admirimin e tij për të mirat që Pejgamberi! islamit dhe prijësit e tij historikë ua kanë sjellur vendeve që i kanë pushtuar. Ai e shikonte islamin me shpresë, si një fuqi e cila mund t'ia ofrojë botës sërish këto të mira. Madje deklaronte: 'mendoj se edhe vetë do ta pranoj islamin'."
Shoqëria autentike muslimane do të dallonte mjaft nga ato ekzistueset anë e kënd botës. Mendimi dhe jeta në të do të duhej të realizonin edhe një herë principet e larta nga zënafilla e vet në tërësi, siç thotë poeti: "Islami është vërtetësi e pastër, pa të metë dhe njollë; për çdo gabim që e shikoni, fajsoni muslimanët tanë."
Për të marrur hisen e plotë në revolucionin shpirtëror që duhet patjetër të përhapet në tërë botën, islami do të duhej të angazhohet në planet e sotme giobale. Ai duhet të nxitë reformat interne të cilat do ta pasqyronin rehabilitimin e tij në raport me trashëgiminë e prapambeturisë. Duhet të balansohen konditat morale dhe materiale me raport të drejtë dhe në harmoni me parimet morale të zhvilluara deri në perfeksion, të cilat e kanë shënuar të kaluarën e tij të lavdishme, e cilat i shpallë Zoti i dy botëve, kësaj dhe asaj të ardhshmes. Në këtë do të gjejnë jo vetëm ekzistimin vetanak, por, gjithashtu, edhe sekretin e ekzistimit të botës se dhe mënyrat se t'ia imponojë mbarë njerëzimit.
Ruaj Lidhjet