Një befasi folkloristike

[Ullmar Qvick]

Jam suedez - pa lidhje farefisnore me shqiptarët - shqipen e mësova si autodidakt në vitet 1969-70. Sot, pas 40 vitesh si arësimtar, merrem me përkthime nga shqipja në gjuhën suedeze.
Historia që të ju tregoj juve ka të bëjë me një ngjarje para dy-tri vitesh. Jam i martuar me një grua fisnike shqiptare nga Kosova, dhe ne kemi një vajzë. Zakonisht për ta futur cupën tonë në gjumë i tregoj ndonjë prrallë ose i lexoj dicka tërheqëse. Kisha gjetur një libër të vjetër suedez për shkollat, nga vitet 30. Fillova të lexoja një tregim për lepurin dhe zhabat.... dhe u befasova. E ndërpreva leximin dhe gjeta librin "Proza Popullore e Drenicës II" nga Halil Kajtazi, libër që kisha marr në një seminar të gjuhës shqipe në Prishtinë shumë vite përpara. E gjeta të njëjtën gojëdhanë ose fabul! Ooo, mendova - Drenica paska pasur marrëdhënie kulturore me Suedinë në të kaluaren? E pamundur!
Iu drejtova programit të Radios Suedeze "Folkminnen" (Kujtime popullore) me një pyetje: Si të shpiegojmë këtë koincidencë? Mora një përgjigje: Burimi i fabulës është Esopi, mbledhësi antik grek i fabulave.
Më mbetet në tru pyetja: Suedezët sigurisht e kanë fabulën nga Esopi - por drenicakët? A e paskan mësuar nga Esopi? Besoj se jo. A ka marrë Esopi këtë fabul nga Drenica, ndoshta me ndërmjetsinë e ndonjë tregtari ambulues? Pse jo. Kush mund të më ndihmojë me ndonjë mendim të vlefshmëm në këtë cështje?
Veriori nga Suedia

[Brari]

Zoti Ullmar !


U gezova kur ju pashe ketu ne Forumin tone.
Ju uroj mirseardhjen dhe bashkpunim te mire me neve.
Emri juaj eshte i njohur ne Boten Shqiptare dhe e quaj nje befasi te bukur ardhjen tuaj ketu.
Suedia eshte e njohur ne Shqiptaret qofte nga ABBA-T qofte dhe nga Celiku Suedez e Kushinetat e famshme e deri tek Karl Fon LINE, botanisti i famshem.
Ne Suedi thone se ka qene dhe Rilindasi jone Faik Konica ne vitet 20-30-te.

Edhe njihere ju uroj jete te lumtur juve dhe familjes tuaj e shkruani ketu sa me shume..

Me respekt Brari.

[buna]

per menyren se si flet shqipen dhe po mundohem shkurt te them cfare di une per kete ceshtje. per perrallen e mesiperme nuk di asgje vecanerisht, por di se shqiptaret, greket dhe ne pergjithesi ballkanasit vertiten ne te njejten fushe folklorike.mund te gjesh, jo vetem perralla, por edhe legjenda, kenge te vjetra, rrefime etj, ne me shume se nje vend te ballkanit.por, meqe folklori eshte kaq i mrekullueshem ( dhe per arsye te tjera poltiko- shoqerore) mundohemi secili ta beje te veten.nese ke kureshtje mund te lexosh vepren e kadarese ne lidhje me lidhjet qe ka kultura shqiptare me ate greke dhe ballkanse , ne pergjithesi.po mos i mbaj shume syte nga kadareja se ai e do shume shqiperine .ngjashmeria ne folklor, gjithsesi eshte teze e vjeter dhe shume e studjuar dhe nuk ka asnje rezultat perfundimtar.asnje s'terhiqet. .
cfaredo qe te te bjere ne dore nga historia shqiptare dhe greke ( po flas per te lashten) do t'ju jepte pergjigje , ne mos shume, disa prej pyetjeve te tua.
p.s... ti do ta kesh pak me te lehte se ne te jesh asnjanes.