Teodor Keko

[Xhuxhumaku]

E Premte, 19 Gusht 2005


NE KUJTIM TE NJERIUT TE MADH, TEODOR KEKO

Ai dinte te thoshte te verteta



Nuk e di, por ne keto dite angeshtie gushti, ku dhe rete e politikes levizin si te cmendura neper qiell, por nuk leshojne as edhe nje pike shi, vishesh pa dashur, instiktivisht me pallton e nje trishtimi lodhes, rraskapites dhe ndihesh krejtesisht i plogesht, pa asnje ndjenje frymezimi apo emocioni Nuk e di sa do me vazhdonte kjo gjendje n.q.s ne biblioteken time s"do kisha gjetur rastesisht librin "Une te kam dashur, por..." te mikut tim Dorit.

Eh, Dori mendova, perseri ti! Ishte e disata here qe pas shfletimit te librave te tij une merrja perseri "ceren e nje njeriu me shprese dhe optimizem per jeten". Me Dorin jam njohur heret, ne fillimet e proceseve demokratike.

Dori ishte redaktori i dy librave te mi me poezi, pra as me shume dhe as me pak Dhe vellai im shpirteror, ose si thoshte ai: "une jam vellai i madh, mos harro" Me pelqente tek ai njeriu, sepse para se gjithash ai qe njerezor.

Thjeshtesia, zgjuarsia, forca dhe menyra me te cilen ai thoshte te verteten, para kujtdo dhe gjithesecilit. Here-here me mahniste dhe me kujtonte ne njefare menyre se ai hynte pikerisht per keto cilesi tek njerezit e medhenj. Jo ne pushtetaret me shpirt te mberthyer dhe xhepat plot pare, por tek ata

qe e duan atdheun dhe njerezit ashtu sic jane, me te mirat e te keqijat e tyre dhe perpiqen te komunikojne me ta t"i ndimojne te kalojne brengat, vuajtjet dhe hallet, duke u bere pjese e tyre dhe duke u treguar se nga dashuria dhe e verteta nuk duhet te heqim dore kurre. Kam dashur gjithmone te shkruaj dicka per Dorin por gjithmone, dhe tani ne kete pervjetor, fjalet dhe mendimet me ngecin sepse mendoj se gjithnje do me ngelet dicka pa thene, dicka qe vetem zemra di ta thote, zemra e atyre qe para se gjithash s"kane harruar qe jane njerez,po,po, njerez, qe ai i deshi dhe e deshen aq shume. Duke e pershendetur kujtimin e tij, po sjell dhe per lexuesin nje poezi kushtuar Dorit, i cili besoj se do me fale qe kete radhe si mora mendim. Besoj se do me fale per ndonje te fshehten e tij apo ndonje gabim...

Altin Ruco

Kur bie muzgu



kushtuar Teodor Kekos)

Kur bie muzgu ne Tirane,

te "Kafe Europa" ulem pi.

Kaprollia ere ...

peshperit ca fjale.

Me flet per nje njeri.



Me flet per Dorin e pagjume,

qe heshtjen kthente ne nje shprese.

Dhe floket e reve here rremuje

i krihte shpejt dhe me kujdes

Me flet, kur detin malloje

dhe dallget ngrije me tallaz.

Dhe presidente dhe kryeministra

nga frika, hije te benin pas.



Me flet, per Henen dashuruar,

kur yjet thurje ti ne vargje.

Me flet,per malet deshperuar,

te lene vetem pa mustaqe...



Kur dikush zotin ngaterronte,

me peshkopin me shpirt te mberthyer,

ti therrisje nga pika e lotit,

per uthjen e zemres se thyer.

Ti me flet! Se erdhi koha te ikesh,

me ndjenjen futur ne xhep thelle.

Sepse tej, rete uiskin do pine,

qerasur nga ty si perhere.

[dikeafajtore]

Kur e di se do të vdesësh

Kur e di se do të vdesësh
Pemët kanë më shumë lule dhe me
Shumë yje qielli ka
Më të mirë dhe më të çuditshëm
Janë njerëzit
Që nuk e kuptojnë se hija e trupit të
Tyre është vetë vdekja.

Kur e di se do të vdesësh
Toka është pjellore, si grua,
Dhe qielli ta shuan përjetësisht
Etjen me shirat e tij
Dhe avionët nuk fluturojnë për t'u
Rrëzuar,
Dhe njerëzit nuk lindin për t'u
Bërë nesër të liq.

Më mirë ta dish se do të vdesësh!
Lulet lule do të jenë dhe nuk do të
Kundërmojnë me trishtim
Dhe njerëzit do të kthehen më shpesh te
Distributori i harruar
Të furnizohen falas me besim….

Selanik, 26.5.2002








Poezinë e fundit do ta shkruante ditën e njëzet e gjashtë në majin e 2002. Ndodhej në spitalin e Selanikut. E ka titulluar "Kur e di se do të vdesësh".


marre nga gazeta Panorama

[shigjeta]

Tej bukurise

Mbas mjegullës, detit, maleve, fushave,
pas katedraleve ar e shkëlqim,
është vendi im, i vogli fare
i shtrirë, më këmbë, foshnjë dhe trim

I vogli fare me qiej të kaltër
lumenj kokëfortë, detra si loti
ku njerëzit flenë pa bërë kryqin
dhe zgjohen duke thënë: “Dhëntë Zoti…”

Askush atje s’di çfarë vjen nesër
ku do të prehet: në shtrat a varr?
Dhe prapë unë endem kufomë në Londër
Shekspirin shoh me mendjen larg

Në kalendar kryqëzoj ditët
me ankth përgjoj si afron kthimi
Të bëhem prapë njeri atje
ku dihet fjetja, po s’dihet zgjimi

Mbas mjegullës, mrekullisë, magjisë
është vendi im i vogël fare
Si diamant që pret floririn
për ta magjepsur botën e madhe

Londër, 1992

[shigjeta]

Duke të pritur ty

Të kam pritur ty.

Një qiell dashurie të priste.

Vallë mund të mbetet qielli pa hënë,
pa diell mund të mbetet?

S'arrita të përgjigjesha.
Ti
erdhe.

1984

[shigjeta]

Poezia me poshte eshte shkruar pak dite pasi autori u diagnostikua me kancer ne spitalin e Selanikut.

Une jam i qete dhe i patrazuar

Une jam i qete dhe i pa trazuar
si nje njeri, qe kurre s'ka bere faj
Megjithese faj bera nga dita kur linda
e pasketaj.

Jam fare i qete
si nje budalla i lindur me syte penel piktori
qe zbukuron magjishem gjithçka
me ushqen optimizmi dhe humori

Jam tmerresisht i lumtur
aq sa habis kedo, sa transformohem ne adoleshent
pak dite me pare me kumtuan:
- Je i semure me kancer!

Tani jam mire fare, mrekulli
sepse sapo kapa fundin dhe e di se me keq s'ka me
Jam i qete, i lumtur, optimist
cigaren s'me keshillon kush ta le

Nga poshte gjithcka duket e madherishme
mjere ju,kundruesit e botes nga lart!
Me kancerin hije trupi s'qenka keq
si breshka ne shpine mbaj nje varr

Shtator 2001

[shigjeta]

Larg. Afer.

Larg syve mbeten buzeqeshjet
dhe dashurite nga zemrat larg
Veç vdekja afer, fare afer
me doren ngritur qendron ne prag

Degjoj trokitjen, puthjen ia ndjej
shprishje gjymtyresh ne trupin tim
I dashuruar pas dashurise. Mbeta
i veshur me qefin.

Sot s'eshte çudi ne prag te jetë
duke trokitur vete dashuria
Por une s'e njoh. Kam frike. S'hap deren
Drejt vdekjes shkoj, siç nje jete ika

1995


Atdhe

Vendi im i dhembshur me dimra te bute
me pranvera mahnitese qe s'te lene te vdesesh
Mendohem e mendohem : neve ty
apo ti na i zgjat ne jeten?

Vendi im shpatullgrire nga erozionet
kembembledhur ne ererat e acarta
Ti jetove, zemra mbeti, e paepur
sfidante ndaj stineve te kallkanta, te stergjata

Vendi im, nje ulli perjetesisht i gjelber
pas teje u dashurova verberisht
Mrekulli kerkova, mrekulli gjeta
dashuria ime syte e qindra brezave kish.

1979

[mondishall]

Teodor Kekos

Me lejo te vazhdoj vargun
O i ikur i pa ikur
Ike posht', por lart je ndalur
Sup me sup me yjet ngjitur.

Kur na sheh e ne s'te shohim
Dergon vargun-meteor
Ky esht' vargu qe ne njohim
Qenke gjalle, o Teodor!
* * *

[shigjeta]

Nje perkushtim shume i bukur mondishall...

Po vazhdoj me dy krijime te tjera nga Keko

Të kam dashur

Të kam dashur, të kam dashur
zemra ime zog i brishtë
nëpër erëra të kërkon.
Fishkëllen motiv'n e hershëm
një përgjigje merr të trishtë
heshtje varri që heshton.

Të kam dashur, të kam dashur
m'u lodh zemra në kërkim
krahëkëputur ra mbi breg.
Peshkatari që e gjeti
vetë u mbyt në një trishtim
gjakspërkatur si një shegë.

Të kam dashur, të kam dashur
me aromë të ndoqi zemra
nëpër erëra e murlane.
Era fryu jug-veri,
nga të shkoj, klithi e shkreta
unë pa zemër jam kësaj ane

Të kam dashur, të kam dashur
i vetmuar zemrën pres
mal trishtimi në këtë glob
Era fryn, aroma bie
zemra ime nuk po vjen
oh, ka ngrirë në një pol.

Të kam dashur, të kam dashur
mirë, mos eja, nëse s'do
veç një diell ngri në skaj.
Të çlirohet zemra ime
lidhur akujsh nëpër lot,
zemra ime e pafaj...

1996


Dashuria

Çdo mbrëmje kur bie të fle
më ulesh në qerpik.

Në mëngjes
të laj sytë
kam frikë

1983

[shigjeta]

Balada e djalit te vogel qe shetiti me henen

Babai pinte diten dhe naten bente sherr
..........................................me nenen,
vogelushi lemerisej, denese kishte kengen,
kruspullosur ne kuverte dridhej neper lot
derisa vinte gjumi i madh e shpetimplot.
Nje dite babai s'piu. Qetesi e madhe ra,
vogelushi deri vone iu perkedhel ne krah,
i lumtur s'desh te flinte, "O ba, nuk kam
..........................................gjume fare!",
po ba -ja e çoi hopa ne shtratin nen dritare.
Vogelushi qeshte vetem ne erresire me ze,
kjo mbremje ish dhe loder dhe perralle per ate
dhe ndersa lumturia ne gjume po e ndillte
krejt i habitur ndjeu ne xhame nje trokitje.
U ngrit i çuditur mbi doçkat e holla,
pa henen prane te ndritur edhe i iku goja,
iu duk hena si ftua, iu duk si gji plot qumesht
dhe doçkat sakaq zgjati drejt saj fare hutueshem.
"A vjen me mua, hena i tha lehtas ne vesh,
te shkojme bashke ne pyll, te Bukuren te gjesh?"
Dhe djali shkoi pas saj zbathur me kanotiere,
ra ne nje pyll te bukur mbushur me ketra degeve.
Atje...çudi e madhe! E BUKURA E DHEUT
ish nena e tij. Ai syçkat i shqeu.
Iu hodh nenes ne qafe, me shpirt henes i tha:
"E sheh? Eshte mami ime! Ej, me te bukur s'ka!"
Po dheu zu te tundej dhe mami u tmerrua
nga ferrat doli xhindi, kuçeder ish, dragua,
ku shkelte shtypte lulet, druret digjte zjarr,
vogelushi njohu babin, e zu nje tmerr i madh.
Ai pinte raki, kish vrare zogj dhe drere,
me shishen ne koke i ra mamit ca here.
I vogli u tmerrua, pas henes u ngjesh,
i lutej e i lutej: "Hajde te ikim shpejt!"
Ne vesh hena e pyeti: "Babi yt eshte ky?"
Vogelushi tundi koken: "Jo!" Veç s'e pa ne sy.
Nje gur ne toke rrembeu dhe bamb shishes i ra,
u derdh ne fushe rakia dhe xhindi u be plak.
Pastaj dhe me i ri, pastaj i mire u be...
Dhe djali humbi rrugen dhe s'mbajti mend asgje.
U zgjua vogelushi, ne dhome syçkat derdhi,
ai kerkonte henen, ne xham tani ish dielli.
"ç'po ben, i tha i ati, vishu te shkojme ne kopesht!"
Ku humbi hena, tha vogelushi neper lot.
Une mbreme dola shetitje me henen e verdhe...
Dhe gjithe ç'kish pare te atit ia tha menjehere.
Pastaj pa befas nenen qe qante e qe dridhej
dhe thirri: "Ma, mos qaj! Babit ia theva shishen!..."

1985

[shigjeta]

Shikoj në rrugë

Shikoj në rrugë një lule të flakur,
shkelur përdhunshëm, të tharë, pa aromë.
Ca ditë më parë petalehapur
të mrekullonte - kish rrënjë në tokë.

Po, ja, dikush e desh të tijën,
dorën e zgjati dhe e këputi.
Ngadalë petalet zunë dhe u fishkën,
shkoi bukuria, aroma humbi.

Mendoj për fatin e njeriut
s'ndodh si kjo lulet të këputet?
Dhe bukuria, si lumë pas shiut,
përbaltet llumrave e zhduket.

Ta shihnim gjith' lulen përpara,
në jetë do silleshim më me kujdes,
se dhe gjeniu nga moskokëçarja,
për fat të keq, vyshket e vdes.

1989