Njė njeri - po vdiste njė njeri; ishte mjaft plak, e kishte jetuar tė vetėn dhe as qė kishte nevojė tė brengosej pėr vdekjen. Ishte koha e perėndimit tė diellit. Nata lėshohej ngadalė anėkėnd. Njeriu hapi sytė dhe e pyeti gruan, e cila i qėndronte pranė, nga ana e djathtė e krevatit: "Ku ėshtė djali i madh?"
"Ai ėshtė ulur pranė teje. Mos u brengos pėr tė, mos u brengos pėr asgjė. Ti vetėm qetėsohu dhe lutu!"
Mirėpo njeriu sėrish pyet: "E ku ėshtė djali i dytė?"
Ai ėshtė afėr tė madhit" - ia kthen ajo. Plaku, i cili ishte buzė vdekjes, provon qė tė ngritet nga shtrati. Gruaja e pyet: "Ēbėn ashtu?". Ai i pėrgjigjet: "Shikoje ku e kam djalin e tretė". Gruaja dhe djemtė pėr njė ēast menduan se sa dashuri ndien ai pėr ta. "Edhe unė jam kėtu, baba. Ti, vetėm qetėsohu, tė gjithė ne jemi kėtu". Plaku vazhdon pa e zgjatur: "Tė gjithė rrini kėtu dhe kėrkoni nga unė tė qetėsohem! E kush punon nė dyēanin tonė?"
Nė momentin e vdekjes ai brengoset pėr dyēanin e tij. Vdekja sjell nė sipėrfaqe tė gjitha vetit tua themelore.
Njė njeri po ashtu vdiste, ishte mjaft i pasur. E gjithė familja i qėndronte pranė. Befasisht djali i madh e pyet: "Ē'do tė bėjmė kur tė vdes? Duhet ta gjejmė njė veturė qė ta dėrgojmė nė varr". Djali i ri tha: "Ai gjithmonė ėndėrronte "Rols Rojsin" ose "Fordin". I madhi ia ktheu me tė shpejtė: "ti ende je i ri dhe nuk i kupton mirė kėto gjėra. Trupi i vdekur nuk mund tė bartet dosido. Unė e njoh njė njeri qė ka traktor dhe me tė do tė ishte mė lehtė e mė lirė." I riu nuk mund tė pėrmbahet: "Unė nuk mund t'i toleroj gjitha kėto marrėzira. Nuk ėshtė e nevojshme qė tė brengosemi pėr "Rols Rojs", "Ford" apo traktor. Mos e dėrgojmė nė kurorėzim? Ai duhet tė varroset. Ne do ta gjuajm nga shtėpia nė vendin ku hidhen mbeturinat. Shėrbimi komunal mbi transportin e mbeturinave do ta merr menjėherė, dhe ne nuk do tė kemi kurrėfar shpenzimesh." Nė atė ēast plaku i hapė sytė dhe shpėrthen: "Ku i kam kėpucėt?" Ata e pyesin me habi: "Ē'tė duhen kėpucėt, ti vetėm qetėsohu!" Mirėpo plaku ngul kėmbė. Djalit tė madh nuk i durohet: "Ai ėshtė kokėfortė. Ndoshta dėshiron tė vdesė me kėpucė? Silljani kėpucėt!" Pasi ia mbathėn ato, plaku thotė: "S'duhet tė brengoseni pėr shpenzimet pėrderisa mė ka mbetur edhe pak jetė. Do tė shkoj vet deri te varri. Shihemi atje! Do tė vdes pikėrisht nė varr. Mė lėndon ekstravaganca e juaj. Unė vetėm kam ėndėrruar "ROJS ROJSIN". Tė ėndėrrosh nuk kushton shtrenjtė". E thėnė e bėrė, dhe plaku shkoi te varezat. Pas tij shkuan edhe djemtė, tė afėrmit dhe shokėt. Dhe saktėsisht me tė mbėrrirė nė vareza, plaku vdiq: Kėshtu i kurseu paratė.
Ideja e fundit e njeriut, qė manifestohet nė momentin e vdekjes, ėshtė karakteristikė pėr tėrė jetėn e tij, religjionin e tij. Djaloshi shkoi me tė atin nė kopshtin zoologji, ku e panė njė luan tė tėrbuar nė kafaz. Djali u frkua sė tepėrmi. Ai s'kishte mė shumė se nėntė vjet. Sakaq e pyeti tė atin: "Baba, nėse rastėsisht ky luan del nga kafazi dhe tė vėrsulet ty, a mund tė mė tregosh se me cilin autobus mund tė kthehem nė shtėpi?" Nė gjendje tė tillė ai parashtroi njė pyetje relevante. Ai asq ė mund tė marr me m3end se nėse diēka e tmerrshme i ngjet t'etmund t'i ngjaj edhe atij poashtu; mirėpo nėse i ngkjet vetėm t'et dhe ai mbetet gjallė, atėherė ai duhet tė dij numrin e autobusit qė tė kthehet nė shtėpi. Njohuria mbi vdekjen befasisht heq tė gjitha maskat, hipokrizitė, dhe ti pėr njė ēast bėhesh i vetėdijshėm se je vetėm dhe se raportet tua me tė tjerėt janė vetėm njė mashtrim, njė mėnyrė qė tė harrosh vetminė tėnde -nganjėherė madje edhe krijon familje vetėm qė tė mos ndihesh i vetmuar. Por, ja qė vdekja zbulon ēdo gjė. Ti do tė vdesėsh vetėm, si i huaj, pa emėr, pa autoritet, pa respekt, pa fuqi, i zhveshur i tėri.
Koha ėshtė diēka qė nuk mund tė ngdalet, diēka qė nuk mund tė mbrohet, qė nuk mund tė kthehet. Ajo ėshtė njėdimenzionale. Nujė ditė e gjithė rėra do tė bie nė orėn e rėrės dhe ti bėhesh i zbrazur. Pėr kėtė dhe vdes. Interesohu mė tepėr pėr vdekjen (kohėn). Ajo ndodh pikėrisht tash dhe kėtu. Kur njėherė fillon tė mirresh me tė, atėherė edhe vetėdijėsohesh pėr vdekjen.
Ta duash jetėn ėshtė epsh i thellė, ndėrsa tė jesh i gatshėm pėr vdekje, me domosdo ėshtė jo e natyrshme. Dhe vėrtet vdekja ėshtė gjėja mė e natyrshme nė botė. Ajo ėshtė shumė mė e rėndėsishme se jeta. Jeta, thjeshtė ėshtė sipėrfaqėsore. Vdekja ėshtė shumė e thellė. Pėrmes vdekjes ti arin nė jetėn e vėrtetė... pėrderisa pėrmes jetės ti arrin vetėm deri nė vdekje dhe asgjė mė shumė.
Arial
Krijoni Kontakt