Ku po shkon Perandoria Amerikane... (Analizë)

[MtrX]

urime pra Nika,
per veshtrimin mbarenderkombetar qe ke, po per mendimin tim, kuptohet, se une nuk te imponoj asnje mendim, ti je i lire vete, eshte shume veshtire t'i shikosh gjerat ashtu aq ne detaje, ne lidhje me te gjitha kombet e tjera kur ben analize te Perandorise me te fundit, amerikes... (dhe ceshtja e shqiptareve po ashtu)
une per vete i lexoj me kujdes te gjitha ato argumenta qe ti jep dhe mesoj nga to, dhe nuk kerkoj me shume nga ana jote, je shume i lire, te mos pajtohesh fare... diskutimi i ka keto... kush perfiton bravo i qofte, kush nuk shikon me larg se hunda e tij, problemi i tij...
prap per ceshtjen shqiptare,
nuk dua te diskutoj per pushtime (okupime sic thua ti), se shume kombe kane pesuar pushtime, dhe jane ndryshe nga ne...
Shqiptaret jane komb i vecante ne bote, per faktin se jane ne shpirt te lire dhe rebele... edhe ajo se c'bene me armet ne 97 e tregon kete...
kalojme te enveri, dhe ceshja komuniste (pansllave) sic e quan ti, kur per momentin komunistet dhe socialistet jane me te fuqishem se kurre nga ana politike ne Evropen Perendimore, per ameriken do thosha vetem se zbaton nje 50-50 ne politike ndermjet socializmit dhe demokracise...
komunizmi ka magjepsur shume koka te njerezimit, i vetmi problem eshte se eshte utopik ne praktike,
Shqiperia si vend eshte shume lehtesisht i influencueshem nga jashte, kjo eshte arsyeja qe u fut komunizmi ne menyre te shpejte, dhe sllavet po ashtu e hengren se ishte nje sllav ai qe e themeloi kete ide utopike, dhe qe pushtoi gjysmen e botes...
mua nuk me pelqen aspak fakti qe kur them se jam shqiptar me pyesin nese flas ndonje gjuhe sllave dhe gjithnje inatosem per kete, po kjo ndodh dhe nga fakti se bota nuk di asgje per ne, dhe ne nuk duam t'i tregojme shume gjera te mira botes si komb, ne i tregojme me shume bema te keqia...
pastaj komunizmi zgjati aq shume ne Shqiperi, se ishim shtet i vogel, dhe komunizmi eshte me i efektshem te kombet e vegjel (kontrollohet me kollaj nje komb i vogel prandaj)... ti shiko se ke akoma diktatura komuniste ne Kore dhe ne Kube, per te mos permendur Kinen se eshte duke u kthyer ne demokraci te padeklaruar...
nga ana tjeter do mbeshtesja cdo opinion se amerika po kthehet ne nje diktature te forte, po kjo ndodh dhe per faktin se amerikanet nuk e dine kete gje, ata jane te vetedijshem sikur cdo gje per ta eshte e lire...
ne amerike ke dy shtresa qe po formohen dhe po dallohen, ke shtresen e CORPORATE amerika, qe eshte e krimbur ne lek, dhe ke shtresen e mesme te ulet qe ben pjese dhe ti Nika nqs ndodhesh ne amerike tani... me thuaj a i ngjan ndopak komunizmit kjo gje me nje shtrese te mesme te ulet dhe me nje shtrese katastrofikisht te pasur, qe perdor shampon me te shtrenjte brand name per te lare QENIN... Hapni syte o njerez...

[Nika]

Mtrx, ajo që ndodhi në 97-tën ka qenë shkaku se shqiptarët gati kurrë nuk e kanë pasur në favorin e tyre pushtetin që i ka trajtuar si robër, në vend që t'u shërbejë atyre. Pastaj, prej diktaturës më të egër shqiptarët të trullosur së bashku me pseudointeligjencën dhe politikanët nga komunizmi, duke mos pasur kurrfarë përvoje demokratike, dhe duke mos e ditur çka është dhe si është demokracia, ata kaluan në skajin ekstrem tjetër - në anarshi. Rrebelimi i 97-tës qe greko-sllavo-komunist dhe me direktiva të dashakëqinjëve tanë u dogj Shqipëria, dhe shumë vlera të mëdha kombëtare, duke u mbytur edhe demokracia shumë e dobët dhe e brishtë. Rusia, Polonia, Kina etj. nuk janë kombe të vogla, dhe i kontrolloi me dhunë komunizmi. Të varfërit kanë qenë të përshtatshëm, por edhe të përparuarit si Gjermania Lindore e Çekosllovakia janë mbajtur të okupuara nga rusët. Shumica e amerikanëve as nuk e dinë ku është Avganistani apo Kosova. Atyre u intereson politika e brëndshme, kryesisht mirëqenia e tyre. Në Amerikë ke shtresa të pasura në ekstrem, ke të pasur, ke shtresën e mesme që është shumicë, ke shtresën e ulët, dhe ke shtresa shumë të varfëra. Unë i përkas shtresës së ulët. E kemi banesën shumë të mirë, me të gjitha kushtet, por nuk kemi pasuri tonën të patundshme. E ndiej veten shumë më mirë dhe shumë më lirë këtu se në Ulqin në atdheun tim, për arsye se djemët e mi punojnë dhe fitojnë dhe nuk i diskriminon askush, ndersa në Ulqin bashkombasit e mi janë të diskriminuar dhe edhepse Ulqini është rreth 85% shqiptarë e sundojnë malazezët. Këtu mbajnë qenë edhe të varfërit, dhe kjo është për arsye të egoizmit të tepruar, dhe qeni i bën të ndjehen si padronë, si bossë, ua ushqen egon, i dëgjon, etj. Nuk marr pjesë në forum për të treguar urtësinë, as për famë, por për t'ua paraqitur bashkombasve përvojat, informatat e qëndrimet, dhe këto nuk janë pjellë e urtisë sime por pjellë e leximeve të mia. Për vogëlsinë time më pëlqen thënia e të madhit filozof, Sokratit: ...se di që asgjë nuk di!...

[Albo]

Enri, urime per analizen pasi shpreh botekuptimin tend mbi zhvillimet ne maredheniet nderkombetare. E lexova pjesen e pare fillim mbarim, por nuk pata durim ta lexoja edhe te dyten pasi mu duk analize klishe. Mendimi qe ti mbron ne kete analize eshte ai europian dhe jam i bindur qe artikulli do te pritet mire si ne shoqerine greke dhe ate shqiptare.

Une uroj qe nje dite te kesh fatin te jetosh per disa muaj ne SHBA pasi vetem ne kete menyre do te ndryshosh perspektiven mbi boten. Te voglin e tremb gjithmone madheshtia e te madhit dhe vetem kur ngjitesh ne majen e malit do te mund te shohesh gjithe boten ne madheshtine e saj.

Thashe te komentoja disa prej perfundimeve te tua, por kishte shume vende per komentim dhe nuk e pashe te udhes.

Suksese,
Albo

[Enri]

Ju faleminderit te gjitheve per kritikat tuaja- te cilat natyrisht jane te mirepritura- si dhe per durimin ne leximin e ketij artikulli.
Eshte e kote te hyj ne debate pasi secili parashtron menyren e tij te mendimit ne nje dialog te shendoshe.

Pershendetje

[Albo]

Pushteti politik ne rang boteror kerkon pikerisht kontrollin e teknologjise, duke e paraqitur vetveten ne permasat gjeografike te nje shteti “boteror” (ky eshte dhe synimi final I procesit te globalizimit – krijimi domethene I nje shteti unik boteror) gje e cila ne te kaluaren s’merrej dhe aq parasysh.

Synimi final i globalizimit nuk eshte ngritja e nje shteti unik boteror (ky eshte botekuptimi demokomunist europian), por eshte ngritja e nje tregu te perbashket boteror qe eshte i nderlidhur me te gjitha tregjet e shteteve te botes. Globalizimi eshte vetem nje sipermarrje EKONOMIKE dhe jo POLITIKE per amerikanet. Europianet nga ana tjeter, ne kuadrin e globalizmit amerikan jane munduar qe te krijojne Bashkimin Europian si simbioze e nje bashkepunimi ekonomik dhe politik midis vendeve.

Persa i perket pushtetit politik, politika e jashtme amerikane gjithmone priret nga perhapja e demokracise dhe vlerave te saj ne cdo cep te botes e shoqeruar kjo me nje sistem te paster kapitalist. Ndryshe nga kolonite britanike dhe franceze qe donin ta pushtonin boten dhe tu mesonin atyre frengjisht apo anglisht, amerikanet duan te ndertojne nje bote qe ndan me ta te njejtat vlera te nje shoqerie te hapur dhe nje rendi kapitalist.

"Demokracite nuk shkojne ne lufte me njera-tjetren por i zgjidhin mosmareveshjet me dialog!"

Ky eshte postulati i politikes se jashtme amerikane dhe eshte kjo arsyeja perse SHBA sot po investon ne menyre kolosale per rimekembjen e Irakut si shteti i pare demokratik arab. Ajo qe amerikanet po perpiqen ti provojne botes dhe vete arabeve eshte qe demokracia dhe kapitalizmi nuk jane vetem lluks i botes kristiane perendimore, por mund te zene rrenje edhe ne shoqerite e izoluara islamike.

Suksesi ne Irak do te percoje efektin domino ne gjithe lindjen e mesme qe i ka kushtuar kaq kohe, energji dhe te ardhura botes se qyteteruar per me shume se nje shekull.


Albo

P.S E bera kete sqarim, pasi kendveshtimi yt per globalizimin eshte i gabuar. Globalizimi eshte nje sipermarrje amerikane pasi vetem superfuqite kane lluksin e nderrmarrjes se politikave globale.

[Orku]

Albo

Qellimi mbi te cilin eshte ngritur BE fillimisht ka qene dhe ngelet ai ekonomik. Por ajo qe u zbulua ishte se ekonomia ishte e lidhur shume ngushte me qendrimet politike dhe ligjet ndaj sfera e saj filloi te zgjerohej gjithnje e me shume. Mua nuk me duket e drejte ta komentosh nje sipermarrje te tille si nje filozofi demokomuniste jovetem per faktin se ne te ka derdhur kontributin e saj e djathta historike qe shpetoi Europen nga komunizmi por mbi te gjitha sepse ky eshte bashkimi me demokratik i realizuar ndonjehere ne te gjithe historine e njerezimit i cili pervec qellimeve ekonomike garanton standartet me te larta te globit per te drejtat e njeriut.

Ne na lidh nje histori e hidhur me europianet e tjere dhe une jam shume koshient per kete, por nuk duhet te heqim dore nga perpjekja per afirmuar veten tone ne kontinetin ku bejme pjese pasi deri ne diten e fundit do te jemi copez e asaj pjese te botes.

[Laerta]

Enri!
Do doja komente me te zgjeruara nga ty perreth ceshtjes qe hape!
Mesa e kuptoj une Glolalizimi nuk do te thote vetem bashkimi ne snje treg boteror por edhe qeverisja e tregtise boterore nga instiyucione si WTO dhe shume apele te tjera drejtuese, dhe kuysh do kete majorancen ne aspekitn drejtues( e dime qe eshte Amerika).
Me te vertete amerika eshte superfuqi, por sic cdo perandori tjeter do rrenohet shume shpejt, pyetja eshte kur dhe cfare konseguencash do kete rrenimi i kesaj perandorie.

Gjithe te mirat

[Zarathustra.]

Mtrx

Gjermania e Hitlerit dhe Amerika sot ne synimet e tyre, nga funksionimi i tyre si edhe nga menyra se si e konceptojne fuqine jane pa lidhje.

Fundi i nazizmit nuk ishte paqja dhe begatia e komunitetit njerezor por shtypja dhe eleminimi i njeres per begatine e tjetres, ne nje ambient ku mbreteron konflikti. Fundi i triumfit te nazizmit gjithashtu do ishte imponimi dhe nenshtrimi i kombeve ndaj vullnetit nazist jo ne emer te vlerave por ne emer te te qenit "superior", dmth te nje koncepti idealist, teper nihilist dhe te pavertete.
Edhe pse cifutet psh ishin ashtu sic jane ajka e zhvillimit human ne bote, ata u persekutuan pa meshire nga nazistet qe nuk morren parasysh kete nivel. Ky akt, eshte, nga kendveshtrimi i evolucionit njerezor, teper regresist dhe anti-jete, pasi ketu synohet te eleminohet perparimi. Kriteri i fuqise dhe qellimi ne emer te te cilit kerkohet pushteti pra eshte esencial. Ja pse edhe komunizmi ishte shume here me perparimtar se nazizmi nga fundet qe kerkonte ne aplikimet e tij, por qe ndryshe nga kapitalizmi ishte me regresist pasi fundin e paqem e kerkonte jo ne emer te vlerave por thjesht ne emer te te qenit. Nje shoqeri pra ku te gjithe jane te barabarte, kane njesoj dhe vlejne njesoj vetem se ekzistojne.

Pra amerika dhe rendi ne te cilin ajo kerkon te mbreteroje bejne pa dyshim kombinacionin me perparimtar dhe progresist ne bote. Kushdo qe perqafon rendin e vlerave pra, qe amerika propagandon eshte i destinuar te zhvillohet dhe eci perpara ne menyren me absolute. Ja pse amerika ka ndertuar nje shoqeri te tille ku vlerat dhe aftesite nuk humbin dhe nuk paragjykohen kurre, nje shoqeri te spastruar nga konfliktet mesjataro-tradicionale, nje shoqeri ku mbreteron ligji, rregulli, stabiliteti dhe harmonia edhe pse eshte kaq diverse dhe e shumellojshme, nje shoqeri teper te pergjegjshme ku ideologjite ekstreme, si nazizmi, komunizmi, e imperializmi, nuk jane shpalosur kurre me nje force dominuese.

Per aq kohe sa amerika do vazhdoje te krijoje nje ambient te pershtatshem qe do jete i afte te thithe dhe grumbulloje ne te njerezit dhe individet me me vlere ne kete bote, fundi i amerikes nuk mund te jete tjeter vecse triumfi i vullnetit te saj.

Dhe jeta e nje "perandorie" apo e nje civilizimi amerikan sot nuk mund te krahasohet kurre me ato te meparshmet, si psh ajo Romake, Turke etj etj, qe historikisht kane perjetuar tre faza, lindjen, lulezimin dhe renimin. Keto perandori kane ekzistuar ne kushte totalisht te ndryshme, si te zhvillimit shoqeror po ashtu edhe te atij teknologjik.

Se pari Amerika eshte e destinuar te triumfoje per aq kohe sa raca njerezore do jetoje ne kete planet sepse pikerisht asaj i mungon "tradita", pasi amerika nuk perparon dhe triumfon ne emer te "kombit", perandorise, mbreterise etj etj e as ne emer te idealeve boshe "nacionaliste", ideale keto qe burojne nga tradita dhe qe tradita i ngre shume lart, por vetem ne emer te perparimit dhe begatise.

Plus qe triumfi i nje "perandorie" lidhet patjeter edhe me zhvillimin e saj ekonomik, qe me tej lidhet drejtpersedrejti me menyren se si dhe sa mire i shfrytezon amerika ate qe quhet "lende e pare" apo "resources", qofte kjo intelektuale qofte materiale. Te gjitha perandorite e tjera kane pasur nje lulezim teper rajonal krahasuar me ate te amerikes. Komunikimi midis civilizimeve te atyre koheve ishte shume i kufizuar dhe detyrimisht dhenia dhe marrja e perparimeve relative ishte e kufizuar gjithashtu. Perandoria Romake psh nuk dinta dhe nuk shkembente asgje me civilizimin Kinez te kohes qe kishte mjaft arritje. Gjithashtu cdo perandori lendet e para ne kete bote nuk arriti ti shfrytezoje kurre si amerika.

Sot amerika kontrollon pa dyshim cdo burim vlere ne kete bote. 119 000 viza pune jepen cdo vit per talentet dhe individet e afte neper bote qe ata te vijne te punojne dhe jetojne ne amerike. Sot bota eshte eksploruar teresisht dhe komunikimi eshte jashtezakonisht me i shpejte gje qe krijon nje shkembim po kaq te shpejte informacioni. Botes sot i vjen verdalle vetem per disa ore dhe nuk ka burim lende te pare ne bote qe amerika nuk mund ta shfrytezoje. Pra bota eshte shume here me e vogel sot, dhe nuk ka asnje zhvillim apo perparim te races njerezore sot te cilin amerika nuk di ta shfrytezoje, kontrolloje apo ta ver ne avantazhin e saj.

Ndoshta nqs Kinezet apo Arabet psh fluturojne ne mars te paret dhe aty gjejne ndonje lloj forme jete superiore duke e shfrytezuar ate ne interes te tyre, perandoria amerikane nuk do jete me e para, por deri atehere dhe deri sa keta te jene me 'kembe ne toke" amerikes superioritetin dhe suksesin nuk ia kercenon dot askush.

[MtrX]

Leshator,
lexova vetem ndermjet rreshtave ate qe kishe shkruar, se ishte teper pa lidhje, nejse dua vetem te them nje gje qe Bushin e kane konsideruar i ngjashem me Hitlerin per papergjegjshmerine ne marrjen e vendimesh te pavend, shume ne Evrope dhe shume nga kongresmenet amerikane, dhe propaganda dhe kontrolli e censura mbi median ne amerike, bile dhe mbi filmat e hollivudit, eshte shume e forte, jo aq sa e Hitlerit po pothuajse, po vetem emri i ka mbetur media e lire..., mendimi amerikan tashme nuk eshte me i lire...
e kontrollon Corporate america te gjithen...

[Zarathustra.]

Gjysma e shkrimit Mtrx ishte pergjigje per ty, kurse tjetra per shkrimin e fundit te Laertes.

Edhe dicka tjeter per ty Mtrx qe e harrova me lart.

Me duket se tentativa jote per ti barazuar gjerat i perket pak nje koncepti komunist. 3000 arabe mesjetare dhe te pacivilizuar nuk mund te jene kurre te barabarte me 3000 amerikane. Keta ndoshta ne boten e engjejve jane te barabarte, por ne ate qe jetojme ne vlerat qe ka nje grup nga tjetri ndryshojne dhe keshtu ndryshon edhe rendesia qe ata reflektojne ne shoqerine humane. Pra qe te njohesh kete duhet te njohesh diferencen e vlerave midis dy grupeve.

Tani persa na perket ne, prape gjerat nuk jane njesoj. Ne nuk mund ta gjykojme veten duke thene "Obobo po sikur te ishim ne ne vend te tyre". Nqs ne kemi arritur te sigurojme nje pozicion miqesor me kombin me superior te kesaj bote, edhe pse ne nuk jemi te begate dhe te perparuar si ai, kjo do te thote se ne kemi ditur ti sherbejme interesit tone dhe kemi qene te afte te mbijetojme. Kjo ne vetvete eshte vlere.

Por cfare eshte me e rendesishme qendron pikerisht ne motivin dhe synimin qe gjeneron pozicioni yne. Ne mund te zgjedhim te rrime te prapambetur dhe te pazhvilluar e ta identifikojme veten me llumin e arabise dhe azise duke aplikuar mbi vete edhe moralin e tyre prej skllavi, dmth te armatosemi me armen e percmimit dhe inatit. Ashtu sic ne mund ta shfrytezojme faktin e mardhenieve te mira me ameriken per tu kthyer ne nje komb si amerika. Ky lloj synimi ama nuk kerkon dengla, apo llafe te bukura morale, por angazhim pune dhe sakrifica, qe shume nga ne nuk duan ti perballin.

Nga ana tjeter eshte injorante dhe idiote pretendimi se "servilizmi" ndaj amerikes qenka "imoral" apo na nxjerr ne si "sahanlepires" e ku ta di une se cfare. Ne po i sherbejme vetem interesit tone ne cdo forme dhe menyre qe ai paraqitet dhe ne vetem keshtu, kemi arritur te mbijetojme, dhe vetem keshtu ne do ecim perpara. Te mos njohim frutet e kesaj aleance apo rolin e amerikes ne ekzistencen tone si komb do te thote qe te kthehemi ne nje komb mosmirenjohes, xhahilesh e anadollakesh pikerisht si ata, moralin e te cilit shume nga ju ketu perqafojne ne emer te kryenecsesise. Ne nuk kemi as aftesine dhe as kapacitetin per te ecur vete perpara duke mos kerkuar mbrojtjen dhe miqesine e nje kombi te tille sic eshte amerika.

Por sic i thone llafit "Di dhia c'eshte tagjia"!