Milloshevic urdheroi vullnetaret per lufte

Ish-Presidenti jugosllav, Zoran Lilic, deshmon ne Gjykaten e Hages, duke deklaruar se Milloshevici autorizoi ushtrine te sterviste vullnetare per te luftuar ne Bosnje-Hercegovine

Nga Gabriel PARTOSH

Ish-Presidenti jugosllav, Zoran Lilic, ka thene gjate nje deponimi ne Gjykaten e Hages se paraardhesi i tij ne post, Sllobodan Milloshevic, ka autorizuar ushtrine jugosllave qe te sterviste vullnetare per te luftuar ne Bosnje dhe Hercegovine ne tetor te vitit 1995, vetem nje muaj para arritjes se marreveshjes paqesore te Dejtonit. Lilic ka deklaruar gjithashtu se sipas mendimit te tij, Milloshevici nuk mund te mbaje pergjegjesine per masakren e mijera myslimaneve te Bosnjes ne Srebrenice me pare gjate te njejtit vit.

Lilic eshte i treti President ose ish-President i nje ish-republike jugosllave qe deshmon ne gjyqin e Milloshevicit, pas Presidentit kroat Stipe Mesic dhe ish-Pesidentit slloven, Milan Kucan. Por ndersa dy deshmitaret e pare ishin nder armiqte me te betuar politike te ish-Pesidentit jugosllav, Lilic ka qene nje nga bashkepunetoret e tij te ngushte gjate periudhes se kohes me te cilen lidhet akt-akuza ndaj tij. Ne fakt, ai eshte personi me i rendesishem nga rrethi i ngushte i Milloshevicit, qe deshmon ne gjyqin qe filloi para 16 muajsh.



Cili eshte Lilic?

Ai ka qene Pesident i asaj cfare mbeti nga ish-Jugosllavia,pasi te gjithe republikat e saj, me perjashtim te Serbise dhe Malit te Zi, paten shpallur pavaresine. Lilic ka qene Pesident nga viti 1993 ne vitin 1997, kohe kur Milloshevici, atehere Pesident i plotefuqishem i Serbise, propozoi shkembimin e postit. Milloshevici u zgjodh Pesident nga Prlamenti i Serbise dhe Lilic, te cilit i mungonte karizma, u mund. Por afersia qe ky i fundit ka patur me ish-Pesidentin i ka dhene edhe me shume rendesi deshmise se tij. Per me teper, ai pati refuzuar te deshmonte ne muajin mars nga frika se mund te ndiqej ligjerisht ne Serbi.

Autoritetet e Beogradit i dhane atij leje atij te deshmonte, bile te tregonte edhe sekrete shteterore, edhe pse kjo ka per te ndodhur jo ne sallen e gjyqit, por permes regjistimit ne video.



Befasi

Gjithsesi, edhe pse pritej qe zoti Lilic te tregonte pak gjera ne sallen e gjyqit, deshmia e tij i ka befasuar disa nga vezhguesit. Ndoshta rrefimi me interesant i tij ishte se nga fundi i shtatorit, fillimi i tetorit 1995, Milloshevici ende sanksiononte stervitjen nga ana e ushtrise jugosllave te vullnetareve, qe ishin te gatshem te luftonin per kauzen serbe. Lilic e pranoi se atehere ai vete qe befasuar, sepse ne te njejten kohe, Milloshevici po punonte me ngulm per arritjen e nje marreveshjeje paqesore.

Por per gjykaten ishte me me shume rendesi te degjonte konfirmimin e zotit Lilic se Milloshevici kontrollonte ne menyre efektive, si qeverine jugosllave, ashtu dhe ushtrine, gjate kohes se lufterave ne Bosnje dhe Kroaci. Kjo eshte nje pike kyce per palen e akuzes, sepse si President i Serbise, ai mbante pergjegjesi vetem per Serbine dhe policine e saj, por jo per ushtrine jugosllave. Dhe per prokuroret, te provojne se Milloshevici kishte te ashtuquajturen "pergjegjesi te komandimit", eshte me rendesi jetike per te provuar se ai nuk drejtonte vetem institucionet serbe, por ato te gjithe Jugosllavise. Sipas zotit Lilic, e gjitha kjo u be e mundur permes Partise Socialiste, forces dominuese, si ne qeverine serbe, ashtu edhe ne ate jugosllave, dhe qe drejtohej nga Milloshevici.



Rendesia e deshmise

Deshmia e Lilic ka gjasa qe te demtoje mbrojtjen e Milloshevicit. Por ne nje fushe, deshmia e tij mund ta ndihmoje. Nje nga akuzat ndaj Milloshevicit, ajo per genocid, eshte e lidhur ngushte me masakren e mbi 7.500 myslimaneve ne enklaven e Srebrenices, pasi ajo u mor nga forcat serbe ne qershor te vitit 1995. Ish-Presidenti tha se ai ishte i sigurt qe Milloshevici nuk do ta kishte dhene kurre nje urdher te atij lloji, dhe se pas kesaj, ai u duk se ishte i shqetesuar se masakra, mund te vinte ne rrezik procesin paqesor. Deshmia e zotit Lilic mund te jete vetem maja e aizbergut. Tani ne paraburgim ne Hage jane disa zyrtare te larte serbe dhe disa prej tyre mund te jene te gatshem te shkembejne informacione me vlere per heqjen e disa akuzave ndaj tyre per te siguruar ne kete menyre nje denim me te lehte per veten.
_______________________________________________



Mbas nje fare sigurie relative ne Ballkan keto vitet e fundit ceshtja e gjyqit te kasapit te Ballkanit duket si nje histori teper e larget, nga ato qe prinderit tashme u tregojne femijve si perralla te keqija...