Dy muaj para zgjedhjeve, Edi Rama bllokon TikTok për 1 vit

[Poshnjari]

Shqipëria ka njoftuar një ndalim njëvjeçar të TikTok-ut pas vrasjes së një adoleshenti muajin e kaluar, ngjarje që ngriti shqetësime mbi ndikimin e rrjeteve sociale tek fëmijët.
Shqipëria bllokon rrjetin social Tik Tok

Kryeministri, Edi Rama, konfirmoi ndalimin si pjesë e një plani më të gjerë për të bërë shkollat më të sigurta. Vendimi u morë pas takimeve me grupe prindërish dhe mësuesish nga mbarë vendi.

“Për një vit, do ta mbyllim plotësisht për të gjithë. Nuk do të ketë TikTok në Shqipëri,” deklaroi z. Rama.

TikTok-u, i pyetur të shtunën për të komentuar, kërkoi “qartësi urgjente nga qeveria shqiptare” në lidhje me rastin e adoleshentit të vrarë me thikë.

Kompania tha se nuk kishte “gjetur prova që autori apo viktima kishin llogari TikTok, dhe raporte të shumta kanë konfirmuar se videot që çuan në këtë incident ishin postuar në një platformë tjetër, jo në TikTok.”
Rama ka fajësuar rrjetet sociale, veçanërisht TikTok-un, për nxitjen e dhunës mes të rinjve brenda dhe jashtë shkollave.

Shqipëria nuk është vendi i parë që ka marr masa kundër TikTok. Disa vende evropiane, përfshirë Francën, Gjermaninë dhe Belgjikën, kanë vendosur kufizime mbi përdorimin e rrjeteve sociale nga fëmijët. Në një nga rregulloret më të ashpra në botë kundër rrjeteve sociale është Australia. Australia miratoi në nëntor një ndalim të plotë të rrjeteve sociale për fëmijët nën 16 vjeç.

Rama ka fajësuar rrjetet sociale, veçanërisht TikTok-un, për nxitjen e dhunës mes të rinjve brenda dhe jashtë shkollave. Vendimi i qeverisë së tij vjen pasi një nxënës 14-vjeçar u vra me thikë në nëntor nga një bashkëmoshatar.

Mediat lokale raportuan se incidenti ndodhi pas mosmarrëveshjeve mes dy djemve në rrjetet sociale. Gjithashtu, video të të rinjve që mbështesnin vrasjen ishin publikuar në TikTok.

“Problemi sot nuk janë fëmijët tanë, problemi sot jemi ne, problemi sot është shoqëria jonë, problemi sot është TikTok-u dhe të gjitha të tjerat që po i marrin peng fëmijët tanë,” tha Rama.

Fëmijët shqiptarë përbëjnë grupin më të madh të përdoruesve të TikTok-ut në vend, sipas studiuesve vendas.

Ka pasur një shqetësim të shtuar nga prindërit shqiptarë pas raporteve për fëmijë që marrin thika dhe objekte të tjera në shkollë për t’i përdorur në grindje apo raste të bullizmit të nxitura nga video që shohin në TikTok.

Shqipëria është një vend shumë i vogël për të detyruar TikTok për ndryshim të algoritmit të tij në mënyrë që të mos promovojë “riprodhimin e ferrit të pafund të gjuhës së urrejtjes, dhunës, bullizmit dhe të tjera si këto,” tha zyra e Ramës të shtunën. Sipas saj, në Kinë, TikTok-u “parandalon fëmijët që të përfshihen në këtë humnerë”.
Burimi: Tiktok bllokohet ne Shqiperi

Si mendoni a do ndikoje per mire?

[Albo]

Kur një piktor bëhet kryeministër, atij i mjafton një penel ose laps, dhe me një të rënë të penelit e lapsit ai u jep zgjidhje të gjitha problemeve të shoqërisë.

Së pari, si ka ndërmend ta bllokojë TikTok-un Kryeçobani i Shqipërisë? Ai nuk është në gjendje me qeverinë e tij që të ndalojë vrasjet me pagesë në mes të ditës dhe në mes të kryeqytetit të vendit, por ai dhe qeveria e tij do të ndalin TikTokun në Internet. Bota qeshte me vëllanë e tij të madh në Turqi, Erdoganin, kur ai nxirrte ligje e kërcënonte me burg këdo që shante qeverinë e tij në Internet. Por vëllai i vogël, Edi Rama, ia kaloi vëllait të madh. Ai e bllokon fare TikTok-un!

Së dyti, le të themi që të gjitha fajin na e kanë rrjetet sociale në Internet. Pse bllokon vetëm TikTok-un? Pse nuk bllokon edhe Facebook, edhe Twitter, edhe Instagram, edhe Snapchat, edhe LinkedIn. Bllokoi ore të tëra që të na i shpëtosh të rinjtë tanë në Shqipëri! Por ai nuk e bën një gjë të tillë. Deri dje, të gjitha këto rrjetet sociale të tjera, kontrolloheshin nga babai shpirtëror i Kryeçobanit të Shqipërisë, George Soros e kompani. Por tani që erdhi Trump-i në pushtet, dhe këto rrjetet sociale po i puthin dorën e by..ën Trump-it, Edi Ramën e ka zënë frika! E ka zënë frika të shkretin se ka hallin e zgjedhjeve. Ka frikë se këto rrjetet sociale janë më të fuqishme si platforma se mediat që ai kontrollon në Tiranë. Dhe në Tiranë, me përjashtim të një apo dy televizioneve, ai i kontrollon të gjitha mediat vetë. Pra frika nga rrjetet sociale, nuk është një frikë se do na vriten të rinjtë në Shqipëri në shkolla, por frika se Kryeçobani na bie nga pushteti në zgjedhjet e ardhshme.

Dhe së treti, kemi edhe një problem tjetër të vjetër me Kryeçobanin e Shqipërisë. Kryeçobanin e kemi artist, e kemi piktor, dhe që i vogël, i pëlqente të ishte në qendrën e vëmendjes. Zakonisht nga kjo mania për të qënë në qendër të vëmendjes vuajnë vetëm femrat artiste, por kemi edhe allasoj meshkujsh si Edi Rama, që krenohet se ka mbushur qeverinë e tij me gra, si vetja. E zihen në qeveri se kush del më shumë në televizor, rrjetet sociale e portale. Por të gjithë ministreshat e tij të dashura e dinë, që për aq kohë sa nuk ia kalojnë Kryeçobanit të Shqipërisë, ato janë në rregull. Kështu që ju të dashur shqiptarë, mbyllja e TikTok ka për qëllim që ju të shpenzoni sa më shumë kohë duke parë surratin e Kryeçobanit tuaj në televizor, dhe sa më pak kohë me hallet e tjera. Edi Rama ia ka vënë detyrë vetes që të bëjë histori, e t'ia kalojë edhe parizienit tjetër, Enver Hoxhës, për kultin e individit.

Mos puthni TikTok-un, puthuni me Edi Ramën orë e minutë!

Hë të keqen, hë ju bëfsha kurban!

Albo

[Poshnjari]

Kur një piktor bëhet kryeministër, atij i mjafton një penel ose laps, dhe me një të rënë të penelit e lapsit ai u jep zgjidhje të gjitha problemeve të shoqërisë.

Së pari, si ka ndërmend ta bllokojë TikTok-un Kryeçobani i Shqipërisë? Ai nuk është në gjendje me qeverinë e tij që të ndalojë vrasjet me pagesë në mes të ditës dhe në mes të kryeqytetit të vendit, por ai dhe qeveria e tij do të ndalin TikTokun në Internet. Bota qeshte me vëllanë e tij të madh në Turqi, Erdoganin, kur ai nxirrte ligje e kërcënonte me burg këdo që shante qeverinë e tij në Internet. Por vëllai i vogël, Edi Rama, ia kaloi vëllait të madh. Ai e bllokon fare TikTok-un!

Së dyti, le të themi që të gjitha fajin na e kanë rrjetet sociale në Internet. Pse bllokon vetëm TikTok-un? Pse nuk bllokon edhe Facebook, edhe Twitter, edhe Instagram, edhe Snapchat, edhe LinkedIn. Bllokoi ore të tëra që të na i shpëtosh të rinjtë tanë në Shqipëri! Por ai nuk e bën një gjë të tillë. Deri dje, të gjitha këto rrjetet sociale të tjera, kontrolloheshin nga babai shpirtëror i Kryeçobanit të Shqipërisë, George Soros e kompani. Por tani që erdhi Trump-i në pushtet, dhe këto rrjetet sociale po i puthin dorën e by..ën Trump-it, Edi Ramën e ka zënë frika! E ka zënë frika të shkretin se ka hallin e zgjedhjeve. Ka frikë se këto rrjetet sociale janë më të fuqishme si platforma se mediat që ai kontrollon në Tiranë. Dhe në Tiranë, me përjashtim të një apo dy televizioneve, ai i kontrollon të gjitha mediat vetë. Pra frika nga rrjetet sociale, nuk është një frikë se do na vriten të rinjtë në Shqipëri në shkolla, por frika se Kryeçobani na bie nga pushteti në zgjedhjet e ardhshme.

Dhe së treti, kemi edhe një problem tjetër të vjetër me Kryeçobanin e Shqipërisë. Kryeçobanin e kemi artist, e kemi piktor, dhe që i vogël, i pëlqente të ishte në qendrën e vëmendjes. Zakonisht nga kjo mania për të qënë në qendër të vëmendjes vuajnë vetëm femrat artiste, por kemi edhe allasoj meshkujsh si Edi Rama, që krenohet se ka mbushur qeverinë e tij me gra, si vetja. E zihen në qeveri se kush del më shumë në televizor, rrjetet sociale e portale. Por të gjithë ministreshat e tij të dashura e dinë, që për aq kohë sa nuk ia kalojnë Kryeçobanit të Shqipërisë, ato janë në rregull. Kështu që ju të dashur shqiptarë, mbyllja e TikTok ka për qëllim që ju të shpenzoni sa më shumë kohë duke parë surratin e Kryeçobanit tuaj në televizor, dhe sa më pak kohë me hallet e tjera. Edi Rama ia ka vënë detyrë vetes që të bëjë histori, e t'ia kalojë edhe parizienit tjetër, Enver Hoxhës, për kultin e individit.

Mos puthni TikTok-un, puthuni me Edi Ramën orë e minutë!

Hë të keqen, hë ju bëfsha kurban!

Albo

Por çfare do behet si perfundim? Eshte ndonje vendim perfundimtare apo ishte sa per muhabet?

[Albo]

Por çfare do behet si perfundim? Eshte ndonje vendim perfundimtare apo ishte sa per muhabet?

Së pari, duhet të bëjmë pyetjen: cilit problem duam t'i japim zgjidhje? A u vra 14 vjeçari për faj të një video në TikTok? Ai u vra në shkollë. Ai nuk mori ndihmën e mbështetjen e duhur nga mësuesit e drejtuesit e shkollës, shërbim që e ofron shteti me paguar taksat e shqiptarëve. Ai nuk mori ndihmën e duhur mjekësore, një shërbim që e ofron shteti paguar me taksat e shqiptarëve. Prindërit e të ndjerit kanë bërë thirrje publike që Policia e Shtetit ka manipuluar ngjarjen dhe nuk i ka ndaluar të gjithë personat e implikuar në ngjarje. Policia është po e shtetit, paguar nga taksat e shqiptarëve. Kur Kryeçobani del e thotë të bllokoj TikTok me një të rënë të penelit, ai po përpiqet të bëjë dy gjëra. Të largojë vëmendjen nga thelbi i problemit dhe të shfajësojë veten dhe shtetin që ai drejton: Hej shqiptarë! Fajin e ka TikTok jo shteti që drejton Edi Rama! Thelbi i problemit është që një 14 vjeçar u vra në ambientet e një shkolle publike të administruar nga shteti! Dhe ato protestat në Tiranë e mbarë Shqipërinë nga prindërit e fëmijët, bëhen se ata janë të indinjuar nga shkalla e pasigurisë së jetës së fëmijëve në shkolla publike. Janë të skandalizuar nga niveli i ulët i drejtuesve të këtyre shkollave dhe mësuesve që nuk tregojnë kujdesin e duhur ndaj asaj më elementares, sigurinë fizike të nxënësve.

Së dyti, tani që evidentuam problemin, hajde e diskutojmë se si e qysh ti japim zgjidhje. Debati është i rëndësishëm në një shoqëri demokratike. Sa takime mbajti Kryeministri yt me qytetarët e vendit, prindërit e mësuesit, drejtuesit e shkollave, që të dëgjonte shqetësimet e tyre dhe idetë e tyre se çfarë mund të bëjë shteti më mirë e më shumë? Kryeministri nuk e bëri një gjë të tillë pasi nuk ka respekt për jetën tënde, jetën e fëmijës tënd, as për dinjitetin yt si njeri. Ai nuk ka respekt as për postin e zyrën që mban. Po të kish respekt do të heshte e do të dëgjonte shqetësimet e qytetarëve për këtë problem. Ai nxiton ta zgjidhi problemin me një të rënë të penelit, që të parandalojë edhe debatin në media e shoqërinë civile.

Së treti, në një debat publik të sinqertë, të gjithë ne mund të japim mendim. Mendimi im personal është që zgjidhjen nuk duhet ta kërkojmë nga shteti, duhet ta kërkojmë brenda familjeve tona. Shteti ka përgjegjësitë e veta, por fëmija nuk është përgjegjësi e shtetit, është përgjegjësi e nënës e babait. Jemi ne si prindër që duhet të vendosim se çfarë është e mirë apo dëmshme për fëmijët tanë. Jemi ne si prindër që u blejmë fëmijëve celularë. Eshtë detyra jonë si prindër që të tregojmë vëmendjen e duhur ndaj fëmijëve tanë, çdo ditë, orë e minutë. Po nuk e mbrojtëm ne jetën e fëmijëve tanë, po nuk treguam vëmendjen e kujdesin e duhur si prindër ndaj fëmijëve tanë, kujton se do ta bëjë këtë shteti?! Vajza ime është 11 vjeç. Shkon në shkollë në klasë të pestë, nuk ka celular. Të gjitha shoqet e saja kanë celular. Por kur hyjnë në shkollë, të gjithë duhet të dorëzojnë celularët tek dera dhe i mbyllin me çelës. I marrin vetëm kur dalin nga shkolla. Ministria e arsimit në Shqipëri mund të marri një vendim të tillë që nesër: nuk lejohen celularët në shkolla gjatë orëve të mësimit. Mund të nxjerrë edhe një buletin ku u mëson prindërve se sa i dëmshëm është celulari për zhvillimin mendor dhe emocional të fëmijës së tyre.

Së katërti, shteti duhet të marri përgjegjësitë e veta. A janë shkollat publike ambiente të sigurta? A mund të fusin nxënësit armë e mjete të forta, që mund të shkaktojnë vdekje? Hej, ju drejtorë të shkollave? Çfarë idesh keni, si mund t'i bëjmë këto ambiente publike më të sigurta? Çfarë investimesh duhet të bëjmë si shtet për sigurinë e jetës së fëmijëve tanë?

Së pesti, duhet të bëjmë edhe pyetjen: a po na bëhen fëmijët tanë adoleshentë vrasës për faj të TikTok apo për faj të shoqërisë në të cilën jetojnë që është komplet e kriminalizuar? Sa vrasje dëgjojnë fëmijët tanë në televizor në lajme në ditë/javë/vit? A mos vallë kemi një problem akoma më të madh, ku siguria e jetës së gjithë qytetarëve në atë vend është në rrezik nga krimi? A po bën Policia e Shtetit detyrën e saj siç duhet apo është bërë vegël e krimit? Kush e bën ligjin në atë vend, shteti apo krimi i organizuar? Njerëzit ia kanë frikën ligjit të shtetit apo krimit të rrugës?

Së gjashti, a janë mediat e vendit fajtore për krijimin e një klime kriminale ku shumica e kohës shpenzohet duke mbuluar kronikën e zezë të krimit dhe jo hallet e qytetarëve? A po projektojnë në mendjet e fëmijëve tanë se gjithë vëmendja u kalon atyre që vrasin e kanë para bërë me drogë e krim, e jo një njeri që bën një jetë të ndershme? Sa hapësirë po u japim intelektualëve dhe qytetarëve të këtij vendi në ekranet tona? Po fëmijëve tanë?

Albo

[Albo]

Kryeministri Rama nën kritika për ndalimin e TikTok në vitin zgjedhor

Grupet e shoqërisë civile në Shqipëri kanë vënë në pikëpyetje arsyetimin pas një ndalimi të shpallur 12-mujor të TikTok-ut pas vrasjes me thikë të një 14-vjeçari. Partitë opozitare thonë se vendimi i kryeministrit Edi Rama ka të bëjë më shumë me zgjedhjet e ardhshme sesa me sigurinë e fëmijëve.

Nga Fjori Sinoruka


Kryeministri Edi Rama gjatë një konference për shtyp. Foto: LSA.

Gazetare dhe nënë e dy fëmijëve 13 dhe 7 vjeç, Ermelinda Hoxha prej kohësh kërkon më shumë siguri për nxënësit e shkollave në Shqipëri, por ndalimi 12-mujor i TikTok-ut nga ana e kryeministrit Edi Rama për të luftuar dhunën në shkollë asaj nuk i bën përshtypje.

Rama e njoftoi ndalimin në fund të dhjetorit, një muaj pas vrasjes me thikë të një 14-vjeçari pas një sërë mosmarrëveshjesh në rrjetet sociale; videot në TikTok pas goditjes me thikë treguan disa të rinj që shprehnin mbështetje për vrasjen, raportoi Politico, megjithëse TikTok tha për BIRN se nuk kishte prova që autori ose viktima kishin llogari në TikTok dhe se raportet sugjerojnë se videot në lidhje me goditjen me thikë ishin postuar në një platformë tjetër, jo në TikTok.

Kryeministri i shqiptar, në pushtet që nga viti 2013, këmbënguli se vendimi i tij nuk ishte “i nxituar”, por bazohej në një anketim me rreth 65,000 prindër, 90 për qind e të cilëve kishin kërkuar mbylljen e TikTok-ut.

“Ne do ta mbyllim TikTok-un për një vit”, deklaroi Rama, duke thënë se vendimi do të hyjë në fuqi rreth gjashtë deri në tetë javë pas Vitit të Ri.

Opozita ka protestuar, duke e akuzuar Ramën se po përpiqet të mbyllë atë që është bërë një mjet i rëndësishëm i fushatës politike përpara zgjedhjeve të majit.

Cilido qoftë motivi, Hoxha tha se masa do të kishte pak efekt në dhunën në shkollë, “sepse të gjitha rrjetet sociale tani ndjekin modelet e videove të shkurtra si TikTok-u, madje edhe YouTube”.

“Mbyllja e një dritareje kur ka dhjetëra të tilla nuk është zgjidhja e duhur”, tha ajo për BIRN.

“Jemi në epokën digjitale dhe duam apo jo, teknologjia ka sfida. Ajo që duhet bërë është të përgatiten fëmijët, por edhe familja dhe prindërit, që të jenë të sigurt dhe të jenë në dijeni edhe për anën e errët të teknologjisë.”

Moment i ndjeshëm politik


Foto ilustruese: Pixabay.

Platforma e videove në pronësi kineze TikTok është jashtëzakonisht e popullarizuar në Shqipëri, me 1.53 milionë përdorues në vend mbi moshën 18 vjeç që nga fillimi i vitit 2024, sipas shifrave nga kompania mëmë ByteDance. Ajo po arrin një nivel edhe më të lartë duke qenë se, të paktën zyrtarisht, TikTok ka një moshë minimale përdoruesi 13 vjeç.

Kundërshtarët politikë të Ramës thonë se ndalimi, në fakt, ka të bëjë me disfavorizimin e tyre përpara zgjedhjeve parlamentare të 11 majit, kur socialistët në pushtet do të konkurrojnë për një mandat të katërt të paprecedentë që nga viti 2013.

Sali Berisha, kreu i Partisë Demokratike, e përshkroi njoftimin si një “akt ekstrem censurimi”. Llogaria e vetë Berishës në TikTok ka rreth 66,000 ndjekës, por ajo e Ramës ka më shumë se dyfishin e këtij numri. Kryeministri ndaloi së postuari në TikTok në nëntor.

“Vendimi është shqetësues pasi vjen në një vit zgjedhor, një periudhë ‘e nxehtë’ dhe e ndjeshme për politikën”, tha Blerjana Bino nga Rrjeti i Gazetarëve të Sigurt, një OJQ me qendër në Tiranë.

“Një vendim i tillë mund të interpretohet si një përpjekje për të parandaluar alternativat e reja që të shprehen dhe të lidhen me votuesit.”

Bino shprehu shqetësimin se nuk ishte publikuar asnjë dokument, vendim apo raport zyrtar që ofron ndonjë justifikim ligjor për ndalimin e TikTok në Shqipëri.

“Kjo ngre pasiguri në lidhje me bazën ligjore dhe krijon një precedent të rrezikshëm për mbylljen ose kufizimin e platformave të tjera në të ardhmen”, tha Bino për BIRN.

“Ne nuk kemi as raportin për konsultimin me prindërit dhe nuk kemi asnjë konsultim me palët e tjera të interesit. Një vendim me një ndikim kaq të madh në lirinë e shprehjes kërkon domosdoshmërish konsultim të gjerë në mënyrë që të shmanget një vendimmarrje arbitrare.”

“Mbyllja totale e TikTok duket si një masë e tepruar, pasi ka metoda më të ekuilibruara për të luftuar përmbajtjen e dëmshme ose shkeljet e mundshme të privatësisë. Për shembull, në bashkëpunim me vetë platformën mund të shtohet kontrolli i përmbajtjes së dëmshme.”

Rrjetet sociale nxisin dhunën, apo thjesht e pasqyrojnë atë?


Seancë e Parlamentit të Shqipërisë. Foto: parlament.al

Janë ngritur shqetësime edhe më parë në lidhje me aksesin e fëmijëve nën moshën 13 vjeç në TikTok, duke anashkaluar kufizimet e platformës.

Platforma i tha BIRN se ishte e angazhuar për të forcuar masat e saj të sigurisë dhe kishte nisur bashkëpunimin me Autoritetin Rregullator të Mediave Audiovizive të Shqipërisë, AMA, për të lehtësuar shënjimin e përmbajtjes që mund të shkelte rregulloret lokale ose Udhëzimet e Komunitetit të vetë TikTok; ajo tha se po punon gjithashtu me Qendrën për të Drejtat e Fëmijëve në Shqipëri, CRCA, për të mbështetur aftësitë digjitale të prindërve dhe kujdestarëve të tyre, mësuesve dhe profesionistëve të tjerë që punojnë me fëmijët.

Shumë prindër thonë se vetë-rregullimi nga platformat e mediave sociale nuk mjafton për të mbrojtur fëmijët nga materialet e dhunshme, fyese ose diskriminuese.

Por Megi Reçi, juriste dhe studiuese për sigurinë digjitale në Institutin për Demokraci dhe Ndërmjetësim me qendër në Tiranë, IDM, tha se ndalimi i TikTok nuk ishte zgjidhja e duhur.

“Dhuna është një problem kompleks që ekziston në çdo mjedis dhe një nga këto mjedise është edhe mjedisi digjital”, tha Reci për BIRN. “Mbyllja e një platforme të vetme nuk garanton asnjë lloj zgjidhjeje apo fund të dhunës. Plus, ka platforma të tjera ku komunikimi mund të zhvendoset; nuk është vetëm Tik Tok-u.”

Reçi vuri në dukje se qeveria e Ramës kishte kërkuar më parë zgjidhje në konsultim me TikTok-un. Ajo tha se nuk kishte parë “asnjë analizë” se përse Rama kishte vendosur papritur një ndalim.

Bino tha se çështja kërkon një “qasje shumë më të gjerë”.

“Problemet e sigurisë në shkolla, ngacmimi kibernetik ose përdorimi i papërshtatshëm i rrjeteve sociale në shumë raste lidhen me sfida më të thella socio-ekonomike dhe kulturore dhe kërkojnë një qasje shumë më të gjerë sesa thjesht mbylljen e një aplikacioni”, tha ajo për BIRN. “Këto dukuri nuk do të zgjidhen automatikisht duke mbyllur TikTok-un, sepse të rinjtë do të kalojnë në platforma të tjera ose do të përdorin VPN të tjera.”

Rigels Xhemollari i OJQ-së Qëndresa Qytetare me qendër në Tiranë tha se ndalimi do të kishte një efekt më të madh në fushatën zgjedhore sesa në sigurinë e fëmijëve.

“Në një situatë në të cilën figura të ndryshme politike kanë një audiencë të lartë në TikTok, edhe pa pagesë, mendoj se kjo do të ketë një ndikim negativ në ato parti pa fuqi ekonomike dhe politike, të cilat nuk janë në gjendje të blejnë kohë në televizion, Facebook apo Instagram”, tha ai.

Ermal Hasimja, një shkencëtar politik i cili gjithashtu drejton një shkollë private në Shqipëri, tha se nxënësit e saj prireshin të komunikonin më shumë në WhatsApp.

“Problemi i krimit nuk vjen nga rrjetet sociale”, tha ai. “Ai thjesht pasqyrohet atje.”

BIRN

[Albo]

Institucionet rrëzojnë alibinë e kryeministrit Rama për sigurinë dhe bashkëpunimin e TikTok/ Zbulohet qëllimi



Institucionet shqiptare përgënjeshtrojnë kryeministrin Edi Rama për kërcënimin që sjell platforma e TikTok, mungesën e bashkëpunimit me të apo lidhje të mundshme të saj me vrasjen e adoleshentit Martin Cani, ndërsa ekspertët theksojnë se tentativa për mbylljen e rrjetit social më shumë lidhet me zgjedhjet sesa me sigurinë.

MediaLook kontaktoi institucionet e policisë dhe ndjekjes penale, agjencitë publike dhe OJF-të që kanë lidhje me TikTok, vetë platformën, ndërsa bisedoi dhe me ekspertë të teknologjive të komunikimit dhe të medias për të kuptuar sa ka bazë reale ka “kriminalizimi” i një rrjeti social dhe ndikimi negativ që ky i fundit ka kundrejt të rinjve dhe shoqërisë shqiptare.

Ndërkaq, kryeministria dhe MIA refuzuan të vënë në dispozicion një kopje të rezultateve të anketës me 65 mijë prindër të realizuar në një muaj, si pjesë e Këshillimit Kombëtar në shkolla me mësues dhe prindër, e cila u përdor nga qeveria shqiptare si argumenti kryesor ku mbështetej vendimi për mbylljen e TikTok. Kopja e dokumentit është kërkuar prej një muaji dhe ende nuk është vënë në dispozicion të MediaLook, pavarësisht ankesave pranë Komisionerit për të Drejtën e Informimit.

“Shqipëria do mbyllë TikTok!”

Më 13-nëntor 2024, si rezultat i konfliktit të disa të rinjve, shumë pranë ambienteve të shkollës Fan Noli në Tiranë, Martin Cani, 14-vjeç humbi jetën pasi u godit me thikë nga bashkëmoshatari i tij Mario Prelleshaj, ndërsa Luis Meçja përfundoi në Spitalin e Traumës me plagë të rënda, që fatmirësisht nuk rezultuan fatale për të.

Një javë më vonë, pas një sërë protestash dhe presioni mediatik ku u kërkua dhe dorëheqja e Ministres së Arsimit, Kryeministri Edi Rama njoftoi se do të niste një këshillim kombëtar për të pyetur prindërit mbi mbylljen ose jo të TikTok: “Dilema jonë si qeveri është nëse duhet të provojmë dhe ne të ecim në drejtim të vendosjes së filtrave si shtetet e tjera, kur në fakt nga të gjitha eksperiencat e tjera në Europë apo përtej europës efektiviteti i tyre është ende shumë i ulët, ndërsa stimujt e dhunës dhe të adoleshentëve vetëm rriten, apo të ndërmarrim një masë drastike për mbylljen e plotë të TikTok, e pse jo dhe SnapChat në Republikën e Shqipërisë. Kemi vendosur që këtë dilemë ta hedhim për diskutim të gjerë në të gjitha komunitetet e prindërve ku do të angazhohen të gjitha shkollat, – deklaroi kryeministri Rama.

Pas një muaji në takimin përmbyllës së Këshillimit Kombëtar, ku u prezantua plani për rritjen e sigurisë dhe reformën në arsimin para universitar, kreu i qeverisë njoftoi mbylljen e TikTok, por çuditërisht jo të platformës SnapChat, nga ku dyshohet se të rinjtë kanë postuar foto para e pas konfliktit me pasojë vrasjen së 14-vjeçarit Cani.

“TikTok-un do ta mbyllim për një vit. Kini parasysh që ne ndërkohë kemi bërë gjithë hulumtimet tona në aspektin teknologjik dhe do të na duhen 6-8 javë duke filluar nga fillimi i vitit të ardhshëm dhe një vit ne do ta mbyllim plotësisht, për të gjithë. TikTok në Republikën e Shqipërisë nuk do të ketë.”, – tha Rama.

VIDEO

Kryeministri shpjegoi masa për bllokimin e “rrugaçit të lagjes” është kërkuar edhe nga 90% e 65 mijë prindërve të anketuar në 1300 takimet e organizuara në të gjithë territorin e vendit, në kuadër të Këshillimit Kombëtar me mësues dhe prindër.

Qëndrimi i qeverisë solli reagimin e menjëhershëm të platformës TikTok. Në një koment për Associated Press përfaqësues të platformës thanë se “nuk është gjetur asnjë provë se autori i vrasjes apo viktima të kenë patur llogari në TikTok dhe se shumë të dhëna tregojnë se videot që mund të kenë lidhje me incidentin janë postuar në një platformë tjetër”, duke iu referuar SnapChat-it.

Të thuash se vrasja e nxënësit adoleshent s’ka lidhje me TikTokun, sepse konflikti nuk qenka gjeneruar nga Tik Toku do të thotë të mos kesh kuptuar as seriozitetin e kërcënimit që ajo platformë ka sjellë për fëmijët dhe rininë e kësaj kohe, as fillin e arsyetimit të vendimit tonë për të marrë përgjegjësinë e reagimit ndaj atij kërcënimi, – u përgjigj Rama.

Kryeministri ripërsëriti se Shqipëria është një vend demokratik dhe se ky vendim është marrë pasi 90% e prindërve kërkuan ndalimin e TikTok.

Por zgjedhja e Donald Trump si Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe qasja e tij e re për të shtyrë mbylljen e platformës në SHBA, duket se i komplikoi planet e Qeverisë Shqiptare. Gjatë Forumit Ekonomi Botëror në Davos, kryeministri Rama pas një takimi me zyrtaren e lartë të TikTok Grahn, foli për rihapjen e TikTok pa e mbyllur ende atë: “Një diskutim me frymë konstruktive, ku vendosëm piketa bashkëpunimi në javët e muajt në vijim për të siguruar rihapjen e TikTok në një kohë sa më të arsyeshme, por sigurisht me të gjitha garancitë e nevojshme në mungesë të të cilave jemi të detyruar ta mbyllim së shpejti aksesin në platformë”, – njoftoi Rama.



“Kriminalizimi” i platformës! TikTok: Të rinjtë e përfshirë në konflit s’kanë llogari; Policia: Denoncimet për TikTok njësoj si Facebook e Instagram

Pas më shumë se dy muajsh nga ngjarja tragjike e Martin Canit, Prokuroria e Tiranës nuk ka një përgjigje rreth faktit nëse ka arritur të identifikojë ndonjë element që e lidhin ngjarjen me rrjetin social TikTok, duke pohuar vetëm faktin se “çështja është ende në hetime paraprake që mbrohet nga sekreti hetimor”, ndërsa shton se procedimi penal është regjistruar për veprat “Vrasja në rrethana të tjera cilësuese” dhe “Prodhimi, mbajtja, blerja apo shitja pa leje e armëve të ftohta”.

Ndërkohë vetë TikTok, i pyetur nga MediaLook mbi konfliktin pohon se “nuk kemi gjetur asnjë provë që autori ose viktima në incidentin tragjik në Tiranë të kishin llogari në TikTok”. Përfaqësues të këtij rrjeti social na kanë dërguar disa artikuj të mediave shqiptare, duke shtuar se “disa raportime tregojnë se postimet në rrjetet sociale rreth incidenteve me therje në shkolla në Shqipëri po ndodhnin në një tjetër platformë”, duke iu referuar SnapChat, për të cilën qeveria nuk ka mbajtur asnjë qëndrim.

MediaLook iu drejtua zyrtarisht Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë dhe Prokurorisë së Përgjithshme për të marrë informacion në lidhje me numrin e kallëzimeve mbi veprat penale që lidhen me konfliktet në rrjetet sociale dhe specifikimin e tyre sipas secilit rrjet, por këto të dhëna nuk ekzistojnë në regjistrat e tyre, por vetëm sipas veprave penale.

E ndërsa Prokuroria e Përgjithshme është mjaftuar vetëm me një përgjigje formale, Hetimi për Krimin Kibernetik pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë bën me dije se numri i veprave penale në gjithë sferën online, ku përfshihen dhe rrjetet sociale, arrin në 978 vepra penale të regjistruara nw vitin 2024, afro dy herë më i lartë se viti 2022 dhe 2023, me respektivisht 501 dhe 456 kallzime. Në këto raste mbizotërojnë hetimet për “falsifikim dhe ndërhyrjet kompjuterike”, në raport me “mashtrimin” dhe “pornografinë me të mitur”.

MediaLook jozyrtarisht ka siguruar nga Policia e Shtetit numrin e denoncimeve që qytetarët bëjnë në linjë telefonike 24/7 për tre mujorin e fundit shtator-dhjetor 2024. Nga këto të dhëna, rezulton se numri i denoncimeve për rrjetet sociale është më i lartë për Facebook me 19 raste për ruajte të dhënash, krahasuar me 16 raste në Instagram dhe 16 denoncime në TikTok, nga të cilat, policia është angazhuar duke mbyllur 6 profile.

AMA & CRCA: Platforma heq shpejt videot e dëmshme! TikTok: Siguria e shëndeti mendor prioritet, kemi 6 mijë moderatorë në Europë; Qeveria “humbet” anketën!

Kryeministri Edi Rama e mbështeti vendimin e tij për mbylljen e “rrugaçit të lagjes” mbi një anketë të realizuar me 65 mijë prindër, 90% e të cilëve, sipas tij, kishin kërkuar marrjen e kësaj mase nga qeveria shqiptare. Por ndonëse kanë kaluar 30 ditë nga kërkesa e MediaLook dhe nga aktivizimi i Komisionerit për të Drejtën e Informimit, duket sikur qeveria shqiptare ka humbur anketën. Shkresa e MediaLook, në të cilën kërkohet kopje e këtij dokumenti, prej më shumë se një muaji është kthyer në një ping-pong institucional mes MIA-s – Kryeministrisë dhe së fundi, Ministrisë së Arsimit, të cilat ja përcjellin kërkesën për informacion njëra-tjetrës.

E ndërsa loja “e ka kush e ka” vijon për gjetjen e dokumentit që citon kryeministri, institucionet shqiptare dhe organizatat që bashkëpunojnë me TikTok nuk ndajnë të njëjtin qëndrim me kreun e qeverisë sa i takon mungesës së filtrave të sigurisë dhe të bashkëpunimit me platformën.

Autoriteti i Mediave Audiovizive, e vetmja agjenci publike e cila ka një marrëdhënie bashkëpunimi me TikTok, njofton se 98.2% e videove të raportuara nga ky institucion janë hequr në gjashtë mujorin e fundit të vitit 2024: “Gjatë periudhës Gusht-Dhjetor 2024, janë raportuar gjithsej 291 përmbajtje në platformë dhe nga këto 286 përmbajtje janë hequr, duke u konsideruar si të mbyllura pas shqyrtimit”, – evidenton AMA. E pyetur në lidhje me kohën e reagimit të TikTok nga momenti i raportimit, AMA shpjegon se “koha e reagimit nga ana e TikTok, nga momenti i dërgimit të raportimeve deri në marrjen e një përgjigjeje për bllokimin ose jo të materialit, është mesatarisht një ditë”.

Ndërkaq, drejtuesi i CRCA-së, Altin Hazizaj, organizatë e cila në kuadër të platformës “isigurt.al” ka bashkëpunim me platformat më të mëdha, veçanërisht Meta e TikTok, thekson se bashkëpunimi është në nivelet më të larta sa i takon çështjeve për mbrojtjen e fëmijëve online: Me të dyja platformat kemi patur bashkëpunim tepër pozitiv në të gjitha aspektet, me TikTok është edhe më specifike, pasi gjatë vitit të kaluar ne kemi rënë dakord që të organizojmë tryeza rajonale me profesionistët nga arsimi, mbrojtja sociale, mbrojtja e fëmijëve, policia, etj., në lidhje me mënyrën sesi TikTok merr në konsideratë ankesat nga ne si partner të besuar, si funksionon sistemi, si mund të ankohesh dhe si mund të mbrohen fëmijët.

Sipas Hazizaj, ky bashkëpunim me TikTok vijon prej tre vitesh, ndërsa me META, që përfshin Facebook dhe Instagram është edhe më i hershëm. Hazizaj shton se dhe vetë platformat janë të interesuara që filtrat të jenë në nivele sa më të larta për shkak të ruajtjes së reputacionit të tyre: “…mbrojtja e fëmijëve nga çdo formë e dhunës, e dëmtimit online, shfrytëzimi e dhune seksuale është interes i përbashkët, sepse, në fund të ditës, platformat nuk duan të kenë një reputacion të keq, si p.sh. që platforma përdoret për shfrytëzim seksual të fëmijëve, gjë që, pa diskutim, i jep shumë rëndësi bashkëpunimit mes OJF-ve me platformat globale TikTok, META dhe Snap Chat”, – përfundon Hazizaj.

Nga ana tjetër, zyrtarë të platformës TikTok në përgjigje të interesimit të MediaLook në lidhje me sigurinë dhe shëndetin mendor të të rinjve shprehen se “ruajtja e komunitetit tonë të sigurt është një prioritet për ne, ndaj investojmë burime të konsiderueshme në moderimin e përmbajtjes. Ne kemi më shumë se 6000 moderatorë në Evropë, përfshi edhe shqipfolës”. TikTok sqaron se “gjatë tremujorit të fundit të analizuar në vitin 2024, mbi 95% e përmbajtjeve që shkelin politikat për sigurinë, civilizimin, shëndetin mendor dhe sjelljen, si dhe sigurinë e të rinjve, është hequr në mënyrë proaktive, përpara se dikush ta raportonte”.

Për drejtuesin e ACROMAX Albania, Aldor Nini, kompani e specializuar për filtrimin e përmbajtjeve në platformat digjitale, TikTok është një nga kompanitë me përqindjen më të lartë të filtrimit të materialeve problematike: Vetëm në tremujorin e parë të vitit 2024, TikTok ka bllokuar mbi 14 mijë video në mënyrë automatike për shkak të përmbajtjeve problematike, pa i raportuar dikush. Kjo tregon që sistemi dhe filtri funksionon. Këto video përfaqësonin 91% e materialeve problematike dhe vetëm 9% nuk janë kapur. Kjo është një nga përqindjet më të larta që kam parë unë në historinë e filtrimit të materialeve problematike në një platformë”, – analizon Nini.

Ekspertët e komunikimit: Mbyllja e TikTok për fushatë zgjedhore! Precedent i rrezikshëm që cenon lirinë e shprehjes

Më shumë se një përpjekje për të rritur filtrat mbrojtës të platformës për përmbajtjet e dëmshme që ndikon në shëndetin dhe sigurinë e të rinjve shqiptarë, ekspertët e medias dhe komunikimit e shohin vendimin për mbylljen e TikTok si një përpjekje për të goditur një rrjet të pakontrollueshëm që favorizon grupimet konkurrente politike në zgjedhjet e ardhshme parlamentare.

Për pedagogun e Departamentit të Gazetarisë dhe Komunikimit, Ervin Goci, vetë koha dhe nxitimi kur propozohet mbyllja e TikTok, nuk mund të mos ketë lidhje me fushatën zgjedhore: “…është e qartë që kemi të bëjmë me një manovër elektoraliste tipike, që bëhet me një synim konkret dhe praktik që është pengimi i kryerjes së fushatës nga aktorë konkurrent, me performancë më të mirë dhe jashtë kontrollit të mekanizmave dhe strukturave e aparateve që përdor pushteti për të ndikuar komunikimin virtual. Sipas Gocit “TikTok është ende një platformë në gjendje “të egër” dhe ka një mënyrë funksionimi që nuk kontrollohet dot nga një dorë, por është e lidhur shumë me individin. Kemi të bëjmë me një media të pakontrolluar dhe këtu qëndron dhe fuqia e saj”.

Ndërsa eksperti i komunikimit Erlis Çela e konsideron vendimin si një masë represive ndaj mediave dhe platformave të komunikimit: “Logjika që çon në vendime për ti vënë drynin mediave apo mbyllur platformat e rrjeteve sociale, është antidemokratike dhe ngjason me qasjen e vendeve totalitare. Së dyti, kjo vendimmarrje nuk është mbështetur në asnjë studim shkencor serioz, analiza po konsultim me ekspertët, studiuesit dhe njohës të fushës”. Sipas pedagogut Çela kemi të bëjmë me një “vendimmarrje e cila bazohet në një qasje populiste dhe logjikën e manipulimit të publikut”.

Drejtuesja e organizatës SCiDEV, Blerajna Bino ngre shqetësimin se një vendim i marrë në këtë mënyrë rrezikon të kthehet në një precedent të rrezikshëm për censurën e platformave: “Deri më tani nuk është publikuar asnjë dokument zyrtar, vendim formal apo raport i hollësishëm që të justifikojë në mënyrë ligjore dhe procedurale mbylljen e TikTok-ut. Kjo sjell paqartësi mbi bazën ligjore, si dhe krijon një precedent të rrezikshëm për mbyllje apo kufizim të platformave të tjera në të ardhmen”. Sipas Binos konsultimi ka qenë i paplotë, madje nuk është publikuar as raporti i konsultimit me prindërit. “Një vendim me një impakt kaq të madh mbi lirinë e shprehjes”, – thekson studiuesja, “kërkon detyrimisht një konsultim të gjerë, në mënyrë që të shmangen vendimmarrjet arbitrare”.

Ndërkaq, edhe Kryetarja e Komisionit të Edukimit dhe Medias në Parlamentin e Shqipërisë, Ina Zhupa ngre shqetësimin se mbyllja e rrjetit social do të cenonte të drejtën kushtetuese të lirisë së shprehjes. Duke sjellë në analogji rastin në SHBA, Zhupa thekson se “aty diskutimi është zhvilluar në Senat, Kongres dhe ka vendimmarrje të Gjykatës Supreme, ndërsa në Shqipëri diskuton, vendos dhe shpall vetëm kryeministri Rama”. Për Kryetaren e Komisionit të Edukimit dhe Medias, pas vendimmarrjes së Presidentit Trump, shanset për mbylljen e TikTok janë ekstremisht të ulta.

Pas urdhrit ekzekutiv të nënshkruar nga presidenti Trump për të zgjatur afatin e ndryshimit të pronësisë nga platforma TikTok në SHBA, edhe diskursi publik i kryeministrit Rama ka qenë me tone të ulta. Hera e fundit që Kryeminstri Rama foli për mbylljen e TikTok ishte gjatë një aktiviteti në Departamentin e Gazetarisë dhe Komunikimit. Kreu i qeverisë tha se mbyllja e platformës është zgjidhja e vetme për momentin, ndërsa shtoi se dialogu me platformën vijon dhe se vendimi mund të rishikohet sapo platforma të paraqesë sugjerimet për të garantuar sigurinë dhe për të shmangur rreziqet për përdoruesit.

Medialook

[Albo]

Qeveria “Rama” njofton sërish se do mbyllë TikTok-un dy muaj para zgjedhjeve

Qeveria njoftoi pezullimin për një vit të platformës online TikTok në Shqipëri, duke pretenduar se po negocionin për vendosje filtrash e masash mbrojtëse, por kundërshtarët politikë akuzojnë kryeministrin Edi Rama se synon t’i censurojë dhe pengojë fushatën në një rrjet social që është jashtë kontrollit të tij.


Kryeministri Edi Rama gjatë konferencës së mbajtur në Luksemburg më 15 tetor 2024. Foto kortezi: Komisioni Europian.

Përmes ministres së Arsimit, Ogerta Manastirliu, qeveria njoftoi të enjten se kishte vendosur mbylljen e përkohshme të platformës TikTok, duke e arsyetuar vendimin si masë e marrë pas vrasjes së një adoleshenti në shkollë disa muaj më herët.

“Kemi analizuar efektet që vijnë nga këto platforma, kur bëhet fjalë për shëndetin e fëmijëve apo me raste të dhunës fizike. Grupi i punës ka patur në përbërje të gjithë autoritetet përkatëse, duke marrë faktet dhe elementet që kanë patur rëndësi maksimale, kemi rekomanduar mbylljen apo kufizimin e aksesit në Tik Tok, për një periudhë 12 mujore”, tha Manastirliu në një deklaratë pas mbledhjes së qeverisë.

Kryeministri në një deklaratë në rrjetin social X këmbënguli se mbyllja e përkohshme ishte bërë pas një konsultimi me prindër dhe pas ngritjes së kapaciteteve teknike. “Vendimi për mbylljen e përkohshme të TikTokut është e para një vendim i marrë në konsultimin e gjerë me 65 mijë prindër e mësues dhe e dyta, është një vendim i marrë pasi u ngritën kapacitetet e nevojshme teknike”, tha ai.

Rama pretendoi se ishin në konsultim me kompaninë që zotëron platformën dhe se do negocionin për të rritur masat e sigurisë për fëmijët, përfshi masa në gjuhën shqipe.

Vendimi i qeverisë u sulmua menjëherë nga opozita si akt censure para zgjedhjeve parlamentare të 11 majit. Ish-kryeministri Sali Berisha njoftoi mbajtjen e një proteste kombëtare më 15 mars kundër mbylljes së platformës, ndërsa ftoi të merrnin pjesë të rinjtë dhe gjimnazistët. “Sot në kulmin e fushatës elektorale, narkopadrinoja i Shqipërisë, Toto Rino apo El Çapo, njoftoi vendimin e narkoqeverisë së tij për ndalimin e TikTokut për 12 muaj. Ky akt censure është një akt i mirëfilltë fanatizmi, intolerance, frike dhe tmerri nga mendimi i lirë dhe shprehja e tij”, tha Berisha në një deklaratë për mediat. Ai e krahasoi Ramën me Hoxhën dhe vendimin e cilësoi të ngjashëm me censurën ndaj mediave të huaja gjatë diktaturës.

Arlind Qori, drejtues i Lëvizja Bashkë, një parti e re politike që merr pjesë për herë të parë në zgjedhjet parlamentare, po ashtu e cilësoi vendimin një përpjekje për censurë. “Etja për pushtet dhe para e një autokrati të dalë boje nuk ndalet përpara asgjëje. Prapëseprapë Lëvizja BASHKË do t’ia dalë edhe po i mbyllën të gjitha rrjetet sociale, madje edhe dyert e të gjitha televizioneve, gazetave e portaleve”, shkroi Qori në Facebook.

Vendimi për mbylljen e rrjetit social, gjërësisht i përdorur nga të rinjtë, është konsideruar nga ekspertë të medias dhe të drejtave të njeriut si një masë ekstreme dhe jo proporcionale. Qeveria përdori vrasjen e 14-vjeçarit Martin Cani nga një bashkëmoshatar si argument për nisjen e fushatës për mbylljen e kësaj platforme. Por platforma nuk përmendet në të dhënat publike të hetimit rreth vrasjes së adoleshentit.

Është e paqartë nëse vendimi i qeverisë do të jetë efektiv. Kryeministri pati lajmëruar edhe më herët se do të mbyllte platformën, por kjo nuk u realizua.

BIRN

[Albo]

Biseda e pazakontë e Burim Pacollit me Sali Berishën për mbylljen e TikTok nga Rama

VIDEO

Kryedemokrati Sali Berisha ka dhënë një intervistë për ‘Nacionalen, lidhur me vendimin e kryeministrit Edi Rama për të mbyllur platformën TikTok.

Në intervistën spontane, dhënë për gazetarin Burim Pacolli, Berisha kritikon Ramën rreth vendimit për mbylljen e TikTokut, ndërsa ndër të tjera thotë se Rama flet me veten, duke gënjyer për gjithçka.

Sipas Berishës, një vendimarrje e tillë e ndërmarrë nga Rama, është akt i mirëfilltë censure elektorale.

Intervista

Burim Pacolli: Tiktok po mbyllet, çka domethënë kjo për shoqërinë shqiptare?

Sali Berisha: Domethënë një akt jashtëzakonisht i rëndë për fjalën e lirë, është akt çenzure. Dëshmon që Shqipëria nuk është vend i lirë, është narko diktaturë. Aty ku ekziston censura, ekziston diktatura. E kam thënë dhe e them dhe e përsërish shumë herë.

Ky akt nga Edi Rama, për Edi Ramën përbën një rikthim në praktikat e babait të tij biologjik dhe etërve të tij shpirtëror.

Qytetarët duhet ta dinë se më 10 gusht 1998, i ati i Edi Ramës, ka firmosur së bashku me Ramiz Alinë, për të varë në litar publikisht poetin dissident Havzi Nela, për vargjet e tij kushtuar fjalës së lirë dhe mendimit të lirë.

Pra ata nuk toleronin mendimin ndryshe dhe varën poetin. Edi Rama nuk duron kritikat e tij që i bëjnë në Tiktok dhe merr të njëjtin akt dhe shumë më të rëndë sepse dënon, bllokon një platformë që sot, sidomos për të rinjtë por për të gjithë, është nga më komodet për komunikim.

Nga ana tjetër, TikTok përbën edhe mjet biznesi. Pra është ky së fundmi, ku e bazon Edi Rama vendimin e tij.

Burim Pacolli: Një nga arsyet është se mosha rinore ka akses në përmbajtje të pakontrolluar?

Sali Berisha: Atëherë ai barazon veten me Habitullahun e Kabulit dhe Ajatollahun e Iranit. Nëse ai kërkon t’i kontrollojë moshës se çfarë duhet të shohin e çka jo, kjo përbën një nga format më të egra të cenzurës.

Edi Rama e ka bazuar vendimin e tij në një mashtrim publik për të cilin meriton ndjekje të rreptë penale.

Edi Rama u tha shqiptarëve se vrasja e Martin Canit, erdhi nga TikToku. Nxënësi 15 vjeçar që u vra në dyert e shkollës dhe agresori i tij, nuk kishin llogari në TikTok. Pra zënka që çoi në ngjarjen tragjike nuk kishte asnjë lidhje me TikTokun.

Edi Rama kryen një mashtrim tjetër se thotë 98% e 60 e samijë prindërve të konsultuar, janë pro mbylljes, gënjeshtër e kulluar. Absolutisht e pavërtetë.

Burim Pacolli: Mendon se nuk e ka bërë fare konsultimin?

Sali Berisha: Pa asnjë diskutim. A ka smarfon një ndikim tek fëmijët, por pavarësisht nga kjo ka anë të tjera pozivitive. Por fëmijët para TikTokut nuk kanë konsumuar orë më pak në smartfon sesa pas TikTokun.

Është akt i mirëfilltë censure elektorale.

Burim Pacolli: Ju e keni shfrytëzuar TikTokun, jeni goxha aktiv, sa do të ndikojë tek ju?

Sali Berisha: Do të gjej të gjitha mënyrat për të vazhduar komunikimin tim. Një protestë është thirrur kundër censurës.

Edi Rama ekzekuton publikisht një nga mjetet më komode të komunikimit, TikTokun.

Sigurisht se do gjej mënyra tjera, do përdorë një llogari ku nuk është i ndaluar TikToku. Do përdorë disa mënyra që të vazhdoj komunikimin tim me shqiptarët jashtë vendit.

Burim Pacolli: Ju me gjasë jeni prej personazheve me të ndjekura në Shqipëri, në TikTok, i keni 78 mijë followers. A do e përdorni Instagramin, rrjetet tjera?

Sali Berisha: Normal unë i përdor ato me intensitet por do rikthehem edhe mediave tjera sociale, pra do të përfshij gamë më të gjërë, në mënyrë që të komunikoj sa më lirshëm me ndjekësit e mi.

Burim Pacolli: Derisa po vija këtu, mu shfaq edhe një video e pata idenë ta dëgjojmë, e Edi Ramës…

(E dëgjojnë bashkë videon)

Sali Berisha: Ka kaluar ky në një monolog. Kjo është gjuha e tij, ky është përjetimi i tij sepse ky po përjeton fundin, ka kaluar në botën zoologjike. Është i pashpresë fare. Bën çdo mëngjes një monolog. Dje bëri një dhe gënjente veten dhe thoshte se Edmondi më pyeti se Franci shkruan këto këto, kontrollonin gazetarët nuk kishte as Edmond as Franc në komentet e tij, por ai ia bënte pyetjet vetes. Janë ca monologje që bën me veten, sy më sy i quan.

Burim Pacolli: Larg rivalitetit politik, a e paramendon veten duke pirë kafe me Edi Ramën?

Sali Berisha: Unë e kam ftuar atë në debat, të dalim para shqiptarëve të gjitha projektet tona dhe çka kemi ne ndaj njëri tjetrit. Ai nuk guxon të dalë dhe ka kaluar në masë ekstreme. E ka gjetë me veten e tij ‘sy më sy’ dhe nuk ka më paraqitje para gazetarëve sepse gazetarët e shkatërrojnë ata.

Kanë një problem familjar ata me mediat. Një mbledhje që zonja Rama ftoi në pallat të gjitha gazetaret, kur ç’të dëgjojnë fjalimin aty, ju me artikuj që helmoni burrin tim. Ai është takimi i parë dhe i fundit. Rama ka tre muaj që nuk paraqitet në asnjë

Burim Pacolli: A dëgjon muzikë?

Sali Berisha: Dëgjoj.

Burim Pacolli: Çfarë zhanri më shumë?

Sali Berisha: Më shumë rock, kam qenë shumë i lidhur me Beatles, kur ishim të ri, ato ishin filozofë. Të rinjtë në dikaturë bënin çdo lloj akti, çdo lloj gjesti që të mund të sfidonin dikaturën përmes tyne.

Nacionale

[Albo]

Asosacioni i Gazetarëve paralajmëron padi në Gjykatën Kushtetuese për mbylljen e Tik Tok

Asosacioni i Gazetarëve Shqiptarë pritet ta sfidojë në Gjykatën Kushtetuese vendimin e qeverisë shqiptare për të bllokuar për 1-vit aplikacionin Tik Tok.

Nga Nensi Bogdani


Logo e aplikacionit Tik-Tok.Foto:Wikimedia.

Drejtuesi i Asosacionit të Gazetarëve Shqiptarë (AGSH), Isa Myzyraj i tha BIRN se vendimi i qeverisë shqiptare për bllokimin e platformës së mediave sociale Tik Tok, cenonte lirinë e shprehjes dhe bie ndesh me Kushtetutën.

“Ne e konsiderojmë këtë veprim të rrezikshëm për lirinë e shprehjes dhe kemi nisur tashmë punën për dërgimin e çështjes në Gjykatën Kushtetuese”, tha Myzyraj. “Çdo veprim që cenon lirinë e shprehjes do të sfidohet nga ne në Gjykatën Kushtetuese dhe në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut”, shtoi ai.

Me kërkesë të Autoritetit të Komunikimeve Postare Elektronike (AKEP), kompanitë që ofrojnë shërbimeve interneti në vend, pritet të bllokojnë të enjten qasjen ne aplikacionin e Tik Tok në Shqipëri.

Ky bllokim ndjek vendimin e Këshillit të Ministrave të datës 6 mars, 2025, për mbylljen e platformës për shkak të efektit të pretenduar negativ mbi shëndetin psiko-emocional të fëmijëve.

TikTok është një platformë e mediave sociale e fokusuar te videot e shkurtra. Ajo u krijua nga kompania kineze ByteDance dhe lejon përdoruesit të krijojnë, montojnë dhe ndajnë video të shkurtra me efekte speciale, muzikë dhe filtra të ndryshëm.

Kryeministri Edi Rama deklaroi në një postim në rrjetin social ‘X’ që vendimi për mbylljen e platformës Tik Tok është marrë nga qeveria pas konsultimeve të gjëra me prindër dhe mësues.

“Ky është një vendim i marrë në konsultimin e gjerë me 65 mijë prindër e mësues, dhe e dyta është një vendim i marrë pasi u ngritën kapacitetet e nevojshme teknike”, shkruan Rama.

Shifrat e ofruara nga kryesministri nuk mund të verifikohen në mënyrë të pavarur, pasi takimet e tij nuk janë mbajtur në prani të medias. Megjithatë, organizatat për mbrojtjen e lirisë së shprehjes në vend dhe ato ndërkombëtare janë shprehur kritike ndaj vendimit të qeverisë.

Blerjana Bino, drejtuese ekzekutive e qendrës SCiDEV i tha BIRN se ky është një precedent që cënon të drejtat themelore të njeriut.

“Ne na shqetëson precedenti që krijohet me mbylljen totale të Tik Tok, pra një precedent i “internet shutdown” duke cenuar kështu të drejtat themelore të qytetarëve siç është liria e shprehjes”, u shpreh Bino.

“Nën justifikimin e sigurisë për fëmijët qeveria me të njëjtën mënyrë mund të mbyllë nesër platforma të tjera, media apo internetin vetë, sepse shkaktojnë ‘dëm’”, shtoi ajo.

Drejtuesja e SCiDEV shtoi më tej se marrja e një dakordësie nga prindërit në kushte emocionale të ngarkuar nga një tragjedi, nuk është proces i rregullt i konsultimit dhe nuk mund të shërbejë si justifikim për mbylljen totale të platformës.

“Nuk ka asnjë raport publik të këtij konsultimi të pretenduar veç daljeve mediatike të Kryeministrit dhe Ministres përkatëse në shkolla”, tha Bino, teksa theksoi se të gjithë janë të shqetësuar për sigurinë e fëmijëve, por ka masa proporcionale të tjera që mund të merren.

“Shqipëria ndodhet dy muaj përpara zgjedhjeve parlamentare dhe mbyllja e një platforme që është shndërruar në një medium të rëndësishëm për zërat e rinj në politikë dhe jo vetëm, ngre shqetësime të tjera për qëllimin pas saj”, theksoi Bino.

Edhe kreu i AGSH-së Isa Myzyraj tha se ky vendim është praktikisht një precedent për akte të tjera të censurës në një vend me një qeveri autokratike.

“Kjo tregon qartë se institucionet tona janë autokrate dhe nuk reflektojnë pavarësisht se dhjetra organizata vendase dhe ndërkombëtare kanë shprehur shqetësimin për mbylljen e Tik Tok”, tha ai.

“Jemi të shokuar që qeveria nuk ka bërë asnjë reflektim dhe asnjë hap pas në lidhje me këtë situatë”, përfundoi Myzyraj.

BIRN

[Albo]

Masat për mbylljen e TikTok ngrenë shqetësime për cenimin e të dhënave personale

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike deklaron se do të përdorë teknologjinë DPI për bllokimin e plotë të TikTok, por ekspertët e teknologjisë ngrenë alarmin se përdorimi pa ligj e kësaj teknologjie mund t’i hapë rrugën cenimin të privatësisë dhe të dhënave personale të qytetarëve shqiptarë.

Nga Nensi Bogdani


Foto ilustruese nga Pixabay.

Prej disa ditësh, komuniteti i ekspertëve të teknologjisë në Shqipëri ka ngritur alarmin për rreziqet e përdorimit të pajisjeve të njohura si “Deep Packet Inspection”, DPI, në ndihmë të vendimit të qeverisë shqiptare për të bllokuar rrjetin social TikTok për një periudhë 1-vjeçare.

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike pretendon se DPI janë një teknologji që do t’i ndihmojë ata në mbylljen e plotë të TikTok, por ekspertët e teknologjisë theksojnë se kjo mund të cenojë privatësinë dhe të dhënat personale të shqiptarëve.

Besmir Semanaj, eskpert i sigurisë dhe teknologjisë i tha BIRN se implementimi i kësaj teknologjie pa asnjë bazë ligjore rrezikon t’i hapë rrugën shkeljes së të drejtave dixhitale të qytetarëve shqiptarë. Ai theksoi gjithashtu se DPI përdorej aktualisht për censurë apo survejim nga regjime diktatoriale apo autokratike.

“Nëse ata vendosin të aplikojnë një teknologji të tillë, do ishte mirë të kishte një bazë ligjore,” tha Semanaj, duke iu referuar qeverisë shqiptare dhe autoriteteve përgjegjëse për sigurinë kibernetike.

“…kemi shtete të tjera si Irani dhe Turqia që i përdorin këto pajisje për censurë,” shtoi ai, duke theksuar se baza ligjore është e domosdoshme për të parandaluar keqpërdorime të tilla.

“Deep Packet Inspection” është një teknologji e avancuar që monitoron dhe filtron aktivitetin e përdoruesve të internetit në mënyrë të detajuar, duke mundësuar më tej kufizimin apo bllokimin e disa faqeve apo linqeve të caktuara.

Autoriteti Kombëtar për Sigurinë Kibernetike, AKSK, i zhvlerësoi shqetësimet në një përgjigje me shkrim për BIRN, duke theksuar se qëllimi i përdorimit të DPI lidhej me zbatimin e vendimit të Këshillit të Ministrave për Mbylljen e TikTok-ut.

AKSK sqaroi më tej se përdorimi i DPI-ve ishte pjesë e masave të ndërmarra në bashkëpunim me Autoritetin e Komunikimeve Elektronike për ndërprerjen e përkohshme të aksesit të TikTok, përfshirë edhe ngritjen e një grupi teknik për gjurmimin e DNS-ve, SNI-ve dhe IP që përdorin platformën TikTok.

Por ndryshe nga ekspertët, Autoriteti pretendon se teknologjia DPI nuk përpunon të dhëna personale, por identifikon aplikacionet që përdoren dhe shërben për mbrojtjen kibernetike.

“Deep Packet Inspection mund të konsiderohet si një zyrtar poste, që nuk e hap dot letrën e mbyllur, por shikon zarfin, madhësinë, destinacionin dhe shpeshtësinë e dërgesës dhe në bazë të kësaj, mund të marrë vendime ose të bëjë analiza,” e përshkroi AKSK rolin e teknologjisë DPI që po planifikon të implementojë për bllokimin e TikTok.

“Kjo teknologji mund të kuptojë cilin aplikacion po përdor (p.sh., TikTok), dhe mund të bllokojë disa lloje trafiku, për shembull një platformë të caktuar, sulmet volumetrike (DDoS), sulmet kërcënuese (malëare, ransomëare), fushatat phishing, etj,” shtoi Autoriteti.

Sipas AKSK, platforma DPI e instaluar në operatorët e ofrimit të shërbimit të internetit është në përputhje me standardet e sigurisë së informacionit dhe rregulloren europiane të mbrojtjes së të dhënave, GDPR.

Por Semanaj theksoi se veprimi në përputhje me GDPR nuk është bërë e qartë.

“Shtetet europiane që e përdorin këtë teknologji kanë specifika të saktësuara, sipas ligjit të GDPR për mbrojtjen e të dhënave personale për mënyrën si do të përdoren, nga kush dhe përsa kohë, por në Shqipëri nuk ka një bazë ligjore,” përfundoi ai.

BIRN