Filozofia dhe absurditeti...

[armandovranari]

Postuar më parë nga Puhiza

Kam nja dy pyetje qe pergjigjet e te cilave do te deshiroja t'i ndaja me ju:

1. A mendoni ju se te "filozofuarit" te ndan disi nga jeta e vertete? Dmth, se krijohet nje lloj hendeku me i madh mes veprimit dhe mendimit?

2. A mendoni se mendimet e varferojne njeriun?

Une mendoj se "te filozofuarit" eshte detyra jone, ndryshe nga kafshet. Njeriu fundja prandaj dallon nga kafshet, ngaqe mendon.
Cfare do te ishte kjo bote pa mendimin, jane te gjitha perpjekjet e mendjes njerezore qe e "lulezojne" kete bote.
Sa here qe mendojme dicka me vlere ngitemi nje shkalle me lart dhe une e besoj kete plotesisht. Jane mendimet tona me te mira, me te verteta, ato qe na dhurojne qetesi, ktjellim dhe kuptueshmeri. Sa here qe dikush mendon ai i dhuron botes nje kuptim te ri, nje vlere te re, nje arsye te re per te ekzistuar.
(ketu jam prape ne drejtimin jo te preferuar te Albos, nga poshte-lart)
Disa thone se filozofia eshte kot, (keshtu thone , po le te thone )
"njeriu eshte bariu i qenies" ka thene nje filozof modern.

[Sokoli]

O Armando nga e di ti qe kafshet nuk mendojne?

[armandovranari]

...plot me mandolina

Sokol, kafshet mund te krijojne reflekse te kushtezuara por ky nuk eshte mendim. Ma merr mendja se po te ishte e mundur qe edhe kafshet te mendonin atehere ne do te ishin ne gjendje ta provonim. Pse? Sepse te dhenat fizike, ndertimi fizik yni dhe i tyre eshte pak a shume i ngjashem, dhe si ne edhe ato jetojme ne Toke, ne kete univers, pra jetojme ne te njejtat kushte te jashtme te perbashketa. Pra ndajme nje origjine kimike, organike te njejte dhe nderveprojme ne te njejtin dimension realiteti qe eshte Toka me ligjet fizike, kimike, (sociale) etj. Kur ne mendojme bazohemi tek keto dy burime, jashte dhe brenda.
Nese kafshet do mendonin atehere pak a shume do te kishim perputhje te formave logjike mes tyre dhe nesh meqenese premisat jane te njejta.

Para disa ditesh ndoqa tek Discovery Channel nje program per nje Gorrile qe ecte mbi dy kembe "Oliver"e quanin, kishte tipare te ngjashme me njerezit dhe dyshohej mos ishte ndonje Hibrid, i krijuar mbase ne menyre natyrale, e kishin sjelle nga Afrika. Kishte 47 kromozome pra 1 me shume nga njeriu dhe nje me pak nga majmuni. Pervec ngjashmerive fizike nuk shfaqte asnje shenje "te menduari" ishte nje gorrille e zakonshme.
Megjithate me duket se problemi eshte se c'kuptojme ne me "te menduarit"

[Sokoli]

Reflekse te kushtezuara krijojne dhe njerezit, e per me teper nuk qe pjese e pyetjes sime.
Nje fjali teper interesante ve re ne postimin tend, ate te dyten ku thuhet : "Ma merr mendja se po te ishte e mundur qe edhe kafshet te mendonin atehere ne do te ishin ne gjendje ta provonim".
Kjo lloj deklarate implikon nje kryedeklarate gjigande qe nuk egziston, e cila eshte: "NJERIU ESHTE I AFTE TE PROVOJE EGZISTENCEN E CDO GJEJE QE EGZISTON". Kjo deklarate eshte qesharake dhe rrezohet me te shtymen me te vogel te normave te logjikes. (mendoj se brenda kesaj deklarate gjendet dhe vete celesi qe hap deren e nje rruge te re per kete debat). Po dhe ti vete besoj se nuk je dakort me kete deklarate (nese je thuaj se e diskutojme), e nese nuk je, at'here sipas vete arsyetimit tend del qe njeriu mund te jete i paafte te provoje dhe egzistencen e te menduarit ne qeniet e tjera.
Per mendimin tim postimi yt i mesiperm duhej te fillonte me fjaline e fundit e cila eshte : " Megjithate me duket se problemi eshte se c'kuptojme ne me te menduarit" e te vazhdonte ne ate rrjedhe...
Hajt se po te jap une nje dore:

Lejome t'a emertoj shprehje te gabuar termin "mendim" qe kemi perdorur deri tani e ne vend te tij te ve nje tjeter, mbase me te sakte. Perkufizimi yt duhej te ishte: " Njeriu ndryshon nga kafsha pasi ai eshte i afte te kuptoje dhe formuloje ide abstrakte, gje qe gjallesat e tjera nuk e bejne dot". Ky duhej te ish perkufizimi yt i cili eshte dhe perkufizimi aktual i perdorur sot per sot nga ethicistet.

Po rifillojme debatin dy poste me siper pasi ende nuk i je pergjigjur pyetjes sime e cila qe shume e thjeshte Nga e di ti qe kafshet nuk jane ne gjendje te kuptojne dhe formulojne ide abstrakte?


p.s.
Abstrakte konsiderohet dicka qe eshte larg egzistences konkrete ose nuk egziston fare konkretisht.

p.p.s.
Fakti qe kemi organizem te ngjashem dhe jetojme ne kushte te njejta natyrore nuk eshte prove logjike e afte per te ngritur nje ure kuptimi midis gjallesave te tjera dhe njeriut (bashkjetesa s'eshte e thene te kete lidhje me kuptimin, as shkalla e ngjashmerise qe ke permendur).
Gjithashtu do te desha te me sqaroje pak e shkurt se c'do te thuash me pjesen: " Kur ne mendojme bazohemi tek keto dy burime, jashte dhe brenda" pasi e kam te paqarte.

[korçar]

Eshte vete pyetja qe çalon.
Idete abstrakte nuk jane te "kuptueshme", vetem te besueshme.

[armandovranari]

kush i ka keto lule...
bocja me fasule

Sokol, prape nga Discovery Channel. Nje program mbi kafshet qe krijojne jete sociale. Ne studim ishin fokusuar mbi Delfinet, Majmunet dhe...?? Sorrat. Nejse, delfinet mund te themi se krijojne nje kod, nje gjuhe tingujsh dhe shenjash goxha te avancuar qe mund te arrije deri mbi 500 "fjale" . Keto jane te gjitha ne funksion te mbjeteses, psh sherbejne per te komunikuar rrezik, pranine e ushqimit, shenja gjate nderzimit etj.
Bota e kafsheve eshte e lidhur drejteperdrejte me Mbijetesen.

Le ti kthehemi diskutimit me lart.

Konstatimi im, qe : "njeriu do ishte ne gjendje te provonte nese kafshet mendonin" eshte i lidhur me shtjellimin e meposhtem qe meqe nisemi nga premisa te ngjashme duhet te mberrinim ne "forma logjike" te pakten te ngjashme mes nesh dhe kafsheve. Nuk eshte nje pohim universal i tipit "NJeriu eshte ne gjendje te provoje egzistencen e cdo gjeje qe egziston"

Sa per kete biem dakort, une nuk besoj se kjo eshte mundur. Por ne baze te te dhenave mundohemi te nxjerrim nje skeme shpjeguese, ne kete rast krahasuese, me aq sa na lejojne faktet, logjika, dhe Intiuita.

Pranoj dhe termin e permendur me lart prej teje qe mendim ne kete rast te kuptojme aftesine per te krijuar Ide Abstrakte (pranoj edhe perkufizimin e sjell prej teje).

Idete abstrakte jane ide qe krijohen duke perdorur gjithsesi figura te realitetit te perbashket por qe nuk ekzistojne materialisht. Nje shembull tipik eshte ARTI. Burimi eshte realiteti. eshte mendja jone qe e njeh kete realitet nepermjet shqisave dhe ne pergjithesi nepermjet kontaktit te drtjeteperdjete qe sic dihet behet mbi te njejtat baza dhe parime sic edhe ai i kafsheve.
Pas perjetimit, te ketij realiteti, pas gjurmeve qe ai le brenda nesh, ketu hyn edhe shpirti ne valle, vjen Nevoja per te shprehur mendimet tona, idete tona abstrakte te cilat mund ti perkasin qellimit per mbijetese apo fare mire mund te jene shume larg ketij qellimi. Dhe ne pergjithesi ky i dyti eshte roli dhe kenaqesia e perftuar prej Artit: abstrsagimi mbi natyren e vertete te gjerave, eshte kenaqesia e mendimit te paster, te shkeputur nga instikti i mbijeteses. Dhe gjithmone njeheresh ndihet deshira per ti shprehur keto abstragime tonat mbi boten.

Une po te marr nje shembull tipik qe i largohet parimit te mbijeteses; VETEVRASJA. Njeriu eshte e vetmja gjallese qe eshte ne gjendje te kryeje Vetevrasje. Kjo eshte forma me e larte e abstragimit per mua. Ne momenitn qe dikush e ben kete, mposht te gjitha parimet baze fiziologjike (qe jane te njejtat me ato te kafsheve) dhe vendoset ne pozitat e Krijuesit. Diskutimi moral mbi kete akt eshte tjeter pune, por ne rastin tone na sherben si argument.

Kafshet nuk kane ART.
Kafshet nuk mund te kryejne Vetevrasje.

Megjthate, ne nuk mund e mendojme pervecse duke shrytezuar "format logjike dhe konceptuale" njerezore, dhe kur ne flasim per "mendim" gjithmone kemi parasysh "mendim" sipas ketyre formave, pas te cilave jemi "burgosur" dhe vetem me ane te cilave mund te njohim realitetin dhe qeniet e tjera, ky eshte aparati yne konceptual.

Pra gjithmone kur them se kafshet nuk mund te mendojne, e kam fjalen, nuk mund te mendojne me te njejtat figura logjike e konceptuale si tonat. Dhe kur une, duke perdorur te vetmin aparat konceptual qe zoteroj, ate njerezor, u perpoqa te gjeja se A mendojne kafshet? mendova keshtu:
Jashte dhe Brenda. Jashte eshte realiteti, bota materiale dhe ligjet e saj qe megjithese une i konceptoj ndryshe dhe ta zeme kafsha ndryshe, ato prape se prape te njejtat jane, po ato jane.
Dhe Brenda: eshte teresia jone, qe ekziston dhe ajo ne baze te ligjeve te saj kimike dhe psikologjike. Ne pergjithesi ngjashmeria jone e brendshme me kafshet eshte e madhe. Te dy synojme mbijetese, te dy synojme vazhdimesi, te dy i nenshtrohemi instiktit per te ruajtur jeten. NJeriu ndyshe nga kafsha, ai arrin ti largohet, arrin te mendoje pa kete instikt, ai mendon per ceshtje thelbesore qe i takojne KRIJUESIT.

Meqe me lart e futa shpirtin ne valle; une nuk mund te gjej asnje tipar tjeter dallues mes nesh dhe kafsheve pervec tij. Shpirti eshte lidhja jone e drejteperdrejte me Qenien, Me Krijuesin, dhe si i tille na jep aftesine te marrim vendime mbi vete Jeten, ta lejojme ate te vazhdoje apo jo dhe meqenese eshte pjese e Krijuesit i shpeton rrymes, ligjeve, mekanizmit determinues, Krijimit.

[Sokoli]

Korca, une kam permendur dhe termin “formulim” aty po me sa duket ti ke pare c’kujton se te nevojitet. Korcar si e kupton ti termin “kuptoj”?


Armando, deklarata : "NJERIU ESHTE I AFTE TE PROVOJE EGZISTENCEN E CDO GJEJE QE EGZISTON" eshte rrjedhoje e paster logjike e deklarates tende “Ma merr mendja se po te ishte e mundur qe edhe kafshet te mendonin atehere ne do te ishin ne gjendje ta provonim” dhe ti ke vec dy zgjedhje: t’a pohosh ose mohosh. Deklarata ne vetvete eshte universale dhe meqenese ti e ke pohuar ne postimin e mepasshem qe nuk eshte universale, une po e perkthej si te mohuar (pasi universaliteti eshte i implikuar nga deklarata e pare dhe eshte e pamundur te jete relativ). Meqe e ke mohuar, dhe nuk bie dakort me te po ashtu si dhe une at’here eshte e kote te vazhdoj me poshte pasi ti je dakort qe nuk je ne gjendje te me provosh aftesine e njeriut per te njohur 100% boten e gjallesave te tjera.

Po s’me le krimbi e po thom 2 fjale ne ajer:

Ti pranon vete limitet e njeriut dhe nderkohe rezultatet qe nxjerr aktiviteti i nje qenieje te limituar (si njeriu)i merr per te verteta te paluekundshme. Ky eshte paradoksi yt Nr. 1.

Vetvrasja eshte e njohur dhe tek kafshet: Akrepi kur e merr dhe e fut ne mes te nje rrethi me thengjij te ndezur pas shume tentativash per te kapercyer rrethin kryen vetvrasje duke i ngulur thumbin vetes. Plot raste qensh qe jane vetsakrifikuar per te zotet e tyre njihen. Edhe kjo nje lloj tjeter vetvrasjeje eshte. (mjafton 1 kundershembull per te rrezuar vertetesine)

Idete abstrakte nuk eshte e thene qe te krijohen me ndihmen e figurave te realitetit te perbashket. Fare mire une mund te te prezantoj me nje femije 5 vjec qe flet me mikun imagjinar Kadranuli, dhe luan Dudureste cdo Gandrustian te drastesguba :-O . Kuptove gje? Nese termi “mik” e “loje” te duken pjese te realitetit te perbashket une fare lehte mund te t’i zevendesoj dhe ato e nese elementi shkronje te duket pjese e realitetit te perbashket te siguroj qe edhe ato jane te zevendesueshme po aq lehte po do isha abstrakt ne shkalle siperore pastaj e nuk do i sherbente debatit. Mjafton ideja. (mjafton nje kundershembull per te rrezuar vertetesine).
ART-i te siguroj qe eshte forme te shprehuri dhe asgje me teper. Pavarsisht se me ART shumica nenkupton shprehi te shkalles siperore ato ne themel jane shprehje e ne kuader te tille edhe shprehjet me banale apo me te thjeshta jane ART ne shkalle minore (per normat tona) asgje me teper (Po ART jane ama). Edhe kafshet shprehen. Nuk eshte e thene qe t’i lidhesh nje penel me boje nje maceje te putrat e ta vesh te ngjyrose ne leter per t’a quajtur ART. Ai thjesht eshte ART i perceptueshem nga njeriu. ART mund te jete edhe kenga e kanarines mashkull per te joshur femren ne kohen e shtimit apo fryrja e pendeve ne meshkujt e zogjve te tjere qe nga pellumbi deri te gjeli. Ata shprehen e ti nuk ma provon dot qe nuk jane duke bere ART pasi nuk i njeh.

Sic e sheh po te godas pak logjikisht (per t'u ceplendisur me shume) por kam rrahur sistematikisht ne nje pike dhe po t’a perseris pyetjen per here te trete pasi ende nuk i je pergjigjur. Meqenese ke permendur dhe ligjet e kimike, fizike e psikologjike po t’a perseris pyetjen. Une ne postin tim te meparshem fjalen “NGA” e kisha nenvizuar. Pyetja eshte e thjeshte per t’u perceptuar e ti s’i je pergjigjur ende. NGA e di ti qe kafshet nuk jane ne gjendje te formulojne apo konceptojne abstrakten? (celesi i pyetjes eshte prejardhja e dijes tende dhe dije eshte informacioni jo zgjuarsia). Nga e di ti qe … NGA? Me siper permende dhe ligje kimie, fizike, madje edhe te psikologjise qe eshte ende ne embrion si shkence (jo se te tjerat jane pjekur lol). Nga i di keto ligje ti.
kam pershtypjen se ke keqkuptuar dicka. E vetmja gje qe s'do keqkuptuar eshte qendrimi relativ qe po mbaj. Te merremi vesh: nuk eshte debat qe rreh drejtperdrejte apo terthor ne tema te tjera pervecse vertetesise te dijes tende (dhe time kuptohet).
Po e riririperseris. NGA E DI TI QE... Kjo qe pyetja modeste.
Ajo puna e kafsheve qe vetem argumenti per t'u kapur, mbase dhe per te pasqyruar ndikimin e limiteve njerzore mbi vete limitet e tij.

p.s.
Pavarsisht se ti e une jemi zgjatur shume do te desha qe te ndiqnim shembullin e korcarit (kurnac ) qe i leshoi fjalet me pikatore (po une do mundohem t'i mesoj lushnjarce ).
Pa shaka, do preferoja te ishim sa me lakonike e koncize.

[armandovranari]

Sokol, e dija qe do permendje rastin e akrepit, por ai eshte i gabuar. Eshte vertetuar se akrepi ngordh vecse nga nxehetesia dhe bishtin e perkul gjithnje e me teper qe TE MOS DIGJET. Pra nuk kryen vetevrasje sic mendohet rendome.
SA per qente perseri nuk kemi ndonje deshmi te qarte vetevrasjeje. Jam i detyruar qe dy kendershembujt e tu te mos i pranoj.

Pra jo pike mbetet akoma e palekundshme. Kafshet nuk mund te kryejne Vetevrasje.

Hidhemi tek puna e Artit. Sjelljet seksuale per te joshur partnerin jane te njejta tek te gjithe kafshet, pra ekziston nje baze gjenetike qe dikton sjellje te tilla ne menyre te njejte tek kafshe te nje lloji. Te gjithe papagallet e kaposhet ne bote njesoj fryhen.Pra te gjithe kafshet i nenshtrohen ligjeve te brendshme.
Njeriu ndryshon ketu sepse Arti eshte ai qe tregon Origjinalitetin e cdo abstragimi, dhe ashtu sic e ka permendur KORCARI ne me ane te besueshmeri behet percjellja e tyre.

Ja te behem edhe une konciz si Korcari, pyetjes tende qe ne te vertete nuk eshte aq e Thjeshte, sa NGA e di une qe kafshet nuk mendojne? une nuk mund ti pergjigjem vecse brenda ketyre limiteve njerezore. Katu fare mire debatin mund ta kalosh ne EPISTEMOLOGJI si disiplina filozofike konkrete qe merret me ceshtjet e DIJES dhe TE NJEOHJES njerezore, dhe ne nuk do mbarojme kurre se diskutuari ne kete pike.

Paradoksi im NR.1 eshte me sakte Fatkeqesia ime NR.1 sic eshte edhe jotja (jona -njerezit) .
Sokol, kur i thone atij muhabetit, do ti shtrijme kembet sa kemi jorganin.

[Sokoli]

Nema doren! Ne te njejtin liber ku flitet per "vetvrasjen" e akrepit ne fund zbardhet dhe misteri. E paske lexu, me demaskove
Po rastet e vetsakrifikimit te kafsheve (pothuaj te gjitha kafshet vetsakrifikohen) nuk mund te kualifikohen si vetvrasje kur dihet qe vetvrasja eshte nje veprim i kryer me ndergjegje qe con drejt vdekjes? Nese e quan instikt, po permend harabelin nene qe fluturon ultas e pothuaj e prek macen per t'i terhqeur vemendjen kur ajo i afrohet folese e kercenon te vegjlit. Shpendi qe ka nje pervoje jete disavjecare e di mire qe dyluftimi me nje mace eshte vdekjeprures pasi mund te kete memorje episodike te meparshme. Pra ai mund t'a dije fare mire qe macja do e plagose apo edhe vrase, (pra eshte i ndergjegjshem per nje fund te tille) por prape shkon drejt vdekjes per te mbrojtur te vegjlit. Pra akti i kafshes qe rrezikon jeten edhe vdes me ndergjegje te plote perse nuk u kualifikoka si vetvrasje?

Arti edhe sot e kesaj dite nuk eshte arritur te perkufizohet ne menyre universale keshtu qe behet i pavlefshem si argument per debat dhe kjo pike "e palekundshme" nuk egziston fare. Aq me teper qe dhe vete abstragimi ne art e kudo tjeter eshte relativ apo jo? (e ke vene re qe termin "art" nuk po e shtyp me me germa kapitale ?)

Por ti rrezon vete gjithcka automatikisht kur pranon limitet njerzore dhe prejardhjen e dijes (qe con kudo pervec sigurise), rrjedhimisht dhe paaftesine e njeriut per te njohur ne shkalle absolute. Kur nuk njohim dot ne shkalle absolute perse u dashka te bejme deklarata absolute?
(Si ajo pas te ciles u kapa per te vijuar ne kete debat).

Edhe dicka, strumbullari i bisedes me sakte: Nuk mendoj si ti mbi pafundesine e debatit mbi prejardhjen e dijes. Debati yne mbi prejardhjen e dijes nese e fillojme, mbaron, dhe goxha shpejt bile, pasi ai ka kohe qe nuk vazhdon me mes skeptikeve e joskeptikeve. Ka mbi nje shekull qe debati nuk vazhdon me per arsye "tronditjesh" te themeleve te arritjeve dhe strumbullareve te shoqerise sone (shkenca psh) e eshte lene ne "harrese", besoj sepse do te ish shume e rrezikshme per shoqerine njerzore sikur ai t'u servirej masave per pertypje ne gjendjen qe eshte. Une do te kisha deshire vertet qe joskeptiket te ishin ne gjendje t'a vazhdonin denjesisht. Po presim...
Besoj se e ke kuptuar qe e kam fjalen per prejardhjen e dijes nga eksperienca.

[armandovranari]

Sokol, nuk me mbushet mendja se ka kafshe qe bejne vetevrasje dhe pike! Edhe akrepit ja nxorrem te palarat ne shesh, maskarait. Me duket se e kam lexuar tek nje nga librat "Dua te di gjithcka" - titull interesant he.

Nga vjen njohja jone? Nga eksperienca apo nga bota e ideve ( qe nese nisemi prej saj atehere mund ti lejojme vetes luksin qe te kujtojme se mund te mbrrijme ne njohje universale).
Ke shume te drejte kur thua se ky debat ka marre rropamen drejt skepticizmit. Ishte Popper nje prej mendimtareve kryesor qe tergoi shume qarte se Parimet Baze mbi te cilat ngrihet Shkenca dhe ne pergjithesi njohja jone jane SUBJEKTIVE, pra themelet e dijes sone nuk ngrihen mbi te verteta te palekundshme sic supozohet.

Por problemi nuk ndalet ketu, fare mire mund te zgjerohet ne ate te debatit midis Materialisteve (empiristeve) dhe
Idealisteve. (prej dhe nga nis gjithmone)
Nder te paret mund te permendim qe ne lashtesi Parmenidin -empirist dhe Platoni - idealist, me vone Tomas Hobs, David Hume, dhe nga ana tjeter Dekart, Kant, etj.
Pra ne pergjithesi si fitohet njohja? A ndertohet gjithcka mbi bazen e eksperiences se thjeshte e te drejteperdrejte ? Truri eshte nje "tabula rasa" nje tabele e lemuar dhe boshe ku pergjate jetes nisin e gdhenden mbresat dhe eksperiencat tona duke ndertuar Njohjen.
Apo ne e njohim realitetin vetem me ane te Ideve tona, te cilat gjenden brenda nesh dhe vetem ne baze te tyre ne arrijme te njohim kete realitet? Sipas parimit brave-celes.

Me kujtohet historia e Diogjenit qe vinte verdalle rrugeve te Athines me nje fener ne dore dhe kur e pyesnin thoshte "Po kerkoj NJERIUN" Une njoh njerez, shume njerez,por si mund te mednoj une per NJERIUN ne pergjithesi?

Idealistet per shembull thone se nga vjen tek ne ideja e qenit psh. Ne ne realitet nuk njohim vecse qene te pervecem, ne pergjihtesi njohim vecse paraqitje unike e te vecanta te objekteve apo fenomeneve. Nga vjen tek ne ideja e Qenit, ne momentin qe une nuk mendoj per nje qen ne vecanti, por per Qenin ne pegjithesi. Dhe me tej nga vijne tek ne ide te tjera, sic thoshte Platoni, psh ideja e madhesise,e pafundesise etj kur ne keto nuk mund ti marrim nga eksperienca, nga bota materiale?

Materialistet ( empirizmi anglez) thone se ka dy lloj eksperiancash , 1. e dretjeperdejta, ne pergjithesi ato Shqisore dhe 2. te perbera, qe vijne si rezultat i perpunimit te brendshem qe u ben subjekti te dhenava te perftuara nga eksperiencat e para.

Besoj se debati mbi keto dy qendrime nuk ndodh vetem ne Filozofi, por brenda te gjithe njerezeve, pothuajse.
Ja meqe ra fjala, me thuaj ti, se ku qendron interesi yne ne drejtim te mbijeteses kur une bej nje debat te tille, kur shtoj pyetje te tilla?
Ne rastin tone me shume rendesi ka debati ne vetevete sesa kush e fitoi.