Tensionohet situata në veri të Kosovës: Aleatët perëndimorë të shqetësuar nga qëndrimi i Prishtinës

[Albo]

Tensionet në veri/ Ambasadat e Perëndimit dhe zyra e BE thirrje Kosovës: Qeveria të mos hyjë me forcë në objektet e komunave



Ambasadat e Francës, Gjermanisë, Italisë, Mbretërisë së Bashkuar, Shteteve të Bashkuara dhe Zyra e Bashkimit Evropian kanë lëshuar një deklaratë në lidhje me vendimin e Kosovës për hyrje me forcë në ndërtesat komunale në veri të vendit, duke shprehur keqardhje për këtë veprim.

Veprimet e reja unilaterale do të kenë ndikim negativ në marrëdhëniet me vendet e Quintit dhe BE-në, theksohet në deklaratën e përbashkët të drejtuar ndaj Kosovës.

Në deklaratë, ambasadat dhe zyra e BE-së theksojnë se është e rëndësishme që autoritetet e Qeverisë kosovare të mos marrin masa të reja për të hyrje me forcë në ndërtesat komunale në Leposaviq, Zubin Potok dhe Zveçan.

Këto shtete gjithashtu inkurajojnë kryetarët e zgjedhur të tregojnë përmbajtje dhe të ndërmarrin veprime për të përfaqësuar dhe shërbyer të gjithë anëtarët e komuniteteve të tyre.

Në të njëjtën kohë, ambasadat dhe zyra e BE-së bëjnë të qartë se janë kundër kërcënimeve ose veprimeve të tjera që mund të rrezikojnë një mjedis të sigurt, duke përfshirë lirinë e lëvizjes, dhe që mund të shkaktojnë tensione ose konflikte. Ata shprehin shqetësim të veçantë për sigurinë dhe mirëqenien e civilëve, policëve, anëtarëve të EULEX-it dhe KFOR.

Deklarata e plotë:

Deklaratë nga Ambasadat e Francës, Gjermanisë, Italisë, Mbretërisë së Bashkuar dhe Shteteve të Bashkuara dhe Zyra e Bashkimit Evropian

Ne përsërisim deklaratën tonë të 26 majit që dënon vendimin e Kosovës për të hyrjen me forcë në ndërtesat komunale në veri të Kosovës, pavarësisht thirrjeve tona të vazhdueshme për përmbajtje. Në këtë kontekst, Kuinti dhe BE-ja presin që autoritetet e Qeverisë së Kosovës të mos ndërmarrin asnjë masë të re për hyrje me forcë në ndërtesat komunale në Leposaviq, Zubin Potok dhe Zveçan. Kryetarët e zgjedhur duhet gjithashtu të tregojnë përmbajtje dhe të ndërmarrin veprime të menjëhershme për të demonstruar përkushtimin dhe përgjegjësinë e tyre për të përfaqësuar dhe shërbyer të gjithë anëtarët e komuniteteve të tyre.

Në të njëjtën kohë, ne i paralajmërojmë fuqishëm të gjitha palët kundër kërcënimeve ose veprimeve të tjera që mund të ndikojnë në një mjedis të sigurt dhe të sigurt, duke përfshirë lirinë e lëvizjes, dhe që mund të nxisin tensionet ose të nxisin konfliktin. Ne jemi veçanërisht të shqetësuar për sigurinë dhe mirëqenien e civilëve, policëve, anëtarëve të EULEX-it dhe KFOR-it. Veprimet e reja të njëanshme do të ndikojnë negativisht në marrëdhëniet me vendet e Quintit dhe BE-në.

Kuinti dhe BE-ja theksojnë se Dialogu i lehtësuar nga BE-ja është rruga drejt normalizimit të marrëdhënieve dhe pranimit në BE. I rikujtojmë palët që të punojnë së bashku në hapat e ardhshëm për zbatimin e Marrëveshjes së arritur ndërmjet Kosovës dhe Serbisë në shkurt dhe mars të këtij viti, duke përfshirë edhe Asociacionin, dhe të marrin pjesë në mënyrë konstruktive dhe të sinqertë në takimet e ardhshme të Dialogut.


Balkanweb

[Albo]

Tensionet në Veri, Stoltenberg: Kosova të mos ndërmarrë hapa të njëanshëm dhe destabilizues



Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, ka kërkuar nga Prishtina që të shtensionojë situatën dhe të mos ndërmarrë “hapa të njëanshëm dhe destabilizues”.

Stoltenberg tha se ka biseduar me përfaqësuesin e lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, lidhur me situatën në Kosovë, pas rritjes së tensioneve në veriun e banuar me shumicë serbe.

“Bisedova me përfaqësuesin e lartë, Josep Borrell, lidhur me Kosovën. Prishtina dhe Beogradi duhet të angazhohen tani në dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja, si rruga e vetme drejt paqes dhe normalizimit. Prishtina duhet të shtensionojë situatën dhe mos të ndërmarrë hapa të njëanshëm, hapa destabilizues. Misioni i NATO-s në Kosovë, KFOR do të vazhdojë të ofrojë mjedis të sigurt”, shkroi ai në Twitter.

Më 26 maj, grupe të serbëve lokalë kundërshtuan shkuarjen në zyra të kryetarëve të rinj shqiptarë të Zveçanit, Zubin Potokut dhe Leposaviqit.
Kryetarët e rinj u asistuan nga Policia e Kosovës për të shkuar në zyrat e tyre. Por, tensionet u rritën dhe serbët lokalë hodhën gurë në drejtim të policisë, e cila u kundërpërgjigj me shok-bomba dhe gaz lotsjellës.

Bashkësia ndërkombëtare ka dënuar këtë veprim të Prishtinës, duke e cilësuar si “hyrje me forcë” në ndërtesat komunale të kryetarëve të rinj, që u zgjodhën në zgjedhjet lokale të 23 prillit.

Por, Prishtina ka mbrojtur këtë vendim duke argumentuar se çdo opsion tjetër do të ishte mospërmbushje e obligimeve kushtetuese.

Misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, KFOR, paraprakisht ka deklaruar se situata në veri është “e rrezikshme”, duke kërkuar shtensionimin e menjëhershëm të situatës.

Ndërkaq, BE-ja, që ndërmjetëson dialogun për normalizimin e raporteve midis Kosovës dhe Serbisë ka dënuar rritjen e tensioneve dhe ka paralajmëruar Prishtinën kundër ndërmarrjes së veprimeve të njëashme.
Në katër komunat në veri të Kosovës, në zgjedhjet lokale të 23 prillit u zgjodhën katër kryetarë të rinj shqiptarë, pasi në këto zgjedhje të jashtëzakonshme nuk morën pjesë partitë serbe.

Zgjedhjet u mbajtën pas dorëheqjes së kryetarëve nga radhët e Listës Serbe – partisë më të madhe të serbëve të Kosovës – në nëntor të vitit të kaluar.

Kjo parti i braktisi të gjitha institucionet e Kosovës, për shkak të vendimit të Qeverisë në Prishtinë për të kryer procesin e riregjistrimit të makinave me targa ilegale serbe.

Zgjedhjet u bojkotuan nga popullata shumicë serbe në atë zonë, e cila tani nuk i pranon rezultatet, përkatësisht kryetarët e rinj.

Pjesëmarrja në zgjedhjet e prillit ishte 3.47 për qind e numrit të përgjithshëm të votuesve të regjistruar.

REL

[Albo]

Situata në veri të Kosovës, Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë: Faktori ndërkombëtar të ruajë neutralitetin, të dënojë veprimet dhe provokimet nacionaliste të botës serbe



Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë ka reaguar për situatën e fundit në veri të Kosovës.

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë (KASH) ka ndjekur dhe trajtuar në vijimësi situatën në veri të Kosovës. Kemi shprehur shqetësimin lidhur me paqëndrueshmërine dhe sigurinë në komunat me shumicë serbe, si rrjedhojë e aktivitetit destabilizues e kriminal të strukturave parapolitike e paraushtarake paralele që veprojnë në këto komuna, të mbështetura nga Beogradi nëpërmjet agjencive të inteligjencës serbe, që po konfirmojnë dita ditës se janë proxy të shërbimeve sekrete ruse.

Në lidhje me zhvillimet e fundit, ritheksojmë se Republika e Kosovës është shtet sovran dhe integriteti i saj territorial është i pacenueshëm. Zbatimi i ligjit dhe funksionimi i institucioneve demokratike e ka shndërruar Republikën e Kosovës në një shembull demokracie për të gjithë rajonin dhe në një kontributore të pazëvendësueshme të stabilitetit, sigurisë dhe paqes në rajon e më gjerë.

Zbatimi i ligjit në të tërë territorin e Kosovës është bazë themelore për funksionimin e shtetit ligjor në Kosovë, çka e ka bërë atë shembullin që përmendëm më lart.

KASH vlerëson profesionalizmin e strukturave të sigurisë së Republikës së Kosovës në qetësimin e situatës dhe jetësimin e hapave dhe vendimmarrjeve demokratike, institucionale e kushtetuese, të realizuara së fundmi në veriun e vendit, për çka bashkësia ndërkombëtare shprehu mbështetje të plotë.

Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë shpreh bindjen se qëndrueshmëria dhe zbatueshmëria e veprimeve më se të justifikuara të qeverisë së Republikës së Kosovës në drejtim të qetësimit të situatës në veriun e vendit do të jenë të plota e eficiente nëse qeveria do të vijojë të jetë e angazhuar në një konsultim dhe koordinim të pandërprerë me miqtë e saj, me BE dhe SHBA.

Në të njëjtën kohë, Këshilli i Ambasadorëve Shqiptarë i bën thirrje faktorit ndërkombëtar të ruajë neutralitetin dhe të mbështesë Republikën e Kosovës që të vendosë sundimin e ligjit dhe të kushtetutës në të gjithë territorin e saj, si dhe të dënojë e veprimet dhe provokimet nacionaliste të botës serbe, të Serbisë e të Presidentit të saj, sikundër ndodhi dhe me deklaratat e fundit të papërgjegjshme të tij.

Balkanweb

[Albo]

“Dënojmë hapat përshkallëzues të Prishtinës”/ Pas tensioneve në veri, Rusia “nuk kursen” as SHBA e BE: Kanë përgjegjësi!



Në lidhje me ngjarjet e tensionuara të ndodhura ditën e djeshme në veri të Kosovës, ka reaguar sot edhe Rusia.

Përveç Kosovës, ajo fajëson edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Europian “për përshkallëzim të tensioneve” në Ballkan.

“Ne dënojmë vendosmërisht hapat provokues të Prishtinës, të cilat e kanë sjellë situatën afër fazës së nxehtë dhe kërcënojnë drejtpërdrejt sigurinë e të gjithë rajonit të Ballkanit”, tha në një deklaratë zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme të Rusisë, Maria Zakharova.

“Përgjegjësia për këtë është plotësisht e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Europian”, tha ajo, duke shtuar se deklaratat kritike ndaj Kosovës nga “ndërmjetësuesit perëndimorë” kishin ardhur shumë vonë.

Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e qortuan Kosovën të premten, duke thënë se përdorimi i forcës për të vendosur kryetarët e komunave në zonat etnike serbe minoi përpjekjet për të përmirësuar marrëdhëniet e trazuara me Serbinë fqinje. NATO të shtunën i kërkoi Kosovës të ulë tensionet, shkruan Reuters, transmeton Gazeta Express.

Balkanweb

[Albo]

Vuçiç: Në Kosovë do ndodhë diçka që nuk e kemi parë më parë

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, tha se në Kosovë do të ndodhë diçka që “nuk e kemi parë më parë”, ndërsa situatën aktuale e vlerësoi si më të vështirën deri më tani.

“Kam frikë nga destabiliteti, madje edhe nga konfliktet e mëdha, sepse e di që serbët nuk mund të durojnë më, derisa ky [kryeministri i Kosovës, Albin Kurti] ëndërron të jetë [presidenti i Ukrainës, Volodymyr] Zelensky”, tha Vuçiç për televizionin Pink të Serbisë.

Deklarata e tij vjen pasi Policia e Kosovës ndihmoi kryetarët shqiptarë të komunave me shumicë serbe në veri të Kosovës: Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok, të futen në zyrat e tyre komunale, më 26 maj. Ky veprim u kundërshtua ashpër nga popullata vendase serbe, e cila u përlesh me policinë.

“Sonte kam marrë lajme nga zyrtarët evropianë se janë të shqetësuar për ngjarjet e mundshme nesër, sepse serbët patjetër do të protestojnë dhe do të kërkojnë kthimin e objekteve të tyre të uzurpuara”, tha Vuçiq.

Bashkësia ndërkombëtare e dënoi vendimin e Qeverisë së Kosovës që kryetarët e komunave të hyjnë me forcë në ndërtesat komunale dhe u bëri thirrje autoriteteve që të ushtrojnë përmbajtje dhe të tërhiqen. Aleanca ushtarake e NATO-s, gjithashtu, u bëri thirrje institucioneve të Kosovës që menjëherë ta shtensionojnë situatën në veriun e banuar me shumicë serbe.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se i kupton shqetësimet e partnerëve ndërkombëtarë, por shtoi se çdo opsion tjetër do të ishte “mospërmbushje e obligimeve kushtetuese të Qeverisë ndaj kryetarëve të rinj”. Këta kryetarë dolën nga zgjedhjet e jashtëzakonshme të 23 prillit, të cilat u bojkotuan nga komuniteti serb.

REL

[Albo]

“Nuk e dorëzojmë republikën tonë te këta fashistë” – Kurti flet për situatën në Veri



Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, i pranishëm në forumin e Bratislavës tha se situata në Veri nuk është rrjedhojë e protestave të qytetarëve por njerëzve të armatosur me simbole të Rusisë.

Kurti tha se do ishte shumë mirëkuptues nëse banorët serbë të komunave veriore do të protestonin paqësisht për të kërkuar përsëritje të zgjedhjeve. Por, shtoi se qeveria e Kosovës nuk do ta dorëzojë kurrë republikën demokraatike tek fashistët që dhunojnë policinë dhe thërrasin “vrite, vrite”.

“Policia jonë po bën një punë profesionale të ndihmuar nga aleatët tanë. Kanë vokacion perëndimor, i dinë shumë mirë të drejtët e njeriut dhe nuk ka shkelje. Në këto komuna kam dhënë urdhër që nënkryetarët të jenë serbë, pra kryetari shqiptar i zgjedh nënkryetarët e vet. Ajo që po ndodh në Veri është se koncepti i tyre për botën serbe po reflektohet në vendin tonë. Po ju bëj një pyetje, që nuk është retorike: Nëse këta komunarë nuk shkojnë në zyra, kush duhet të shkojë në këto zyra që janë bosh? Nuk janë protesta, por turma me shkronjën Z që thërrasin ‘ubi ubi’, pra ‘vrite vrite’. Nuk e dorëzojmë republikën tonë tek këta fashistë. Nëse qytetarët e këtyre komunave do të bënin protesta paqësore për të kërkuar përsëritjen e zgjedhjeve në Veri do kishin mbështetjen time”, tha Kurti.

Euronews

[Albo]

CNN: Pse serbët sulmuan NATO-n në Kosovë (dhe si po përfiton Vuçiç)



Dhjetëra paqeruajtës të NATO-s u plagosën pasi u sulmuan nga serbët etnikë në veri të Kosovës gjatë protestave kundër vendosjes së kryebashkiakëve shqiptarë.

Dhuna shpërtheu pasi demonstruesit serbë u përpoqën të bllokonin kryetarët e sapozgjedhur të komunave të merrnin detyrën në qytetin verior të Zveçanit të hënën, pas zgjedhjeve të diskutueshme në prill. Teksa kjo lloj dhune kundër paqeruajtësve është e rrallë, tensionet janë rritur në rajon muajt e fundit, të nxitura nga përçarje të thella historike. Ja çfarë duhet të dini.

Cili është sfondi i ngjarjeve?

Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008, pas luftës së viteve 1998-99, në të cilën shqiptarët e Kosovës u përpoqën të shkëputeshin nga ajo që atëherë ishte Republika Federale e Jugosllavisë, e përbërë nga Serbia dhe Mali i Zi i sotëm. NATO u fut në luftë për të mbrojtur shumicën shqiptare të Kosovës. Serbia e sheh Kosovën si një pjesë të shkëputur dhe nuk e njeh pavarësinë e saj. Serbët e Kosovës e shohin veten si pjesë e Serbisë dhe e shohin Beogradin si kryeqytetin e tyre, në vend të Prishtinës.

Shumica e serbëve të Kosovës – më pak se 1/10 e popullsisë së përgjithshme – jetojnë në rajonet veriore dhe kanë kërkuar gjithnjë e më shumë autonomi nga shumica etnike shqiptare.

Marrëveshja e Brukselit e vitit 2013 e ndërmjetësuar nga BE-ja u përpoq të normalizonte marrëdhëniet midis dy vendeve. Sipas kësaj marrëveshjeje, Serbia mund të krijojë komuna autonome në rajonin verior, por këto do të duhet të funksionojnë sipas sistemit ligjor kosovar, me policinë kosovare që mbetet e vetmja forcë policore. Më shumë se një dekadë më vonë, këto komuna nuk janë krijuar, duke i lënë të acarohen mosmarrëveshjet mbi shkallën e autonomisë për serbët e Kosovës.

Edhe detajet në dukje të vogla mund të shkaktojnë shpërthime të mëdha. Për vite me radhë, Kosova ka dashur që serbët t’i ndërrojnë targat e veturave nga serbe në ato të Prishtinës. Vitin e kaluar, qeveria e Kosovës njoftoi një periudhë 2-mujore në të cilën targat duhej të ndërroheshin, por e shtyu datën pas protestave.

Kryetarët serbë etnikë në komunat veriore, së bashku me gjykatësit vendas dhe rreth 600 oficerë policie, dhanë dorëheqjen në nëntor në shenjë proteste kundër ndryshimit të targave.

Çfarë e shkaktoi dhunën e re?

Në mars, të dy vendet nënshkruan një marrëveshje të re në Ohër të Maqedonisë së Veriut, duke synuar sërish normalizimin e marrëdhënieve. Por kjo u pasua nga zgjedhjet e diskutueshme lokale në 4 komuna të veriut të Kosovës.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq u bëri thirrje serbëve etnikë në rajon që të bojkotojnë zgjedhjet, duke thënë se ata nuk duhet të tolerojnë më një “pushtim” të huaj.



Lista Serbe, partia kryesore politike në këtë rajon, i bëri thirrje komunitetit serb që të mos votojnë në zgjedhje dhe kandidatëve të mos kandidojnë – duke i lënë të garojnë vetëm kandidatët etnikisht shqiptarë.

Nga frika e dhunës së mundshme, Komisioni Qendror Zgjedhor i Kosovës ndryshoi planet për vendosjen e kabinave të votimit në shkollat lokale dhe në vend të kësaj ngriti qendra të lëvizshme të patrulluara nga paqeruajtësit e NATO-s.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se kishte pasur një “fushatë kërcënuese të orkestruar nga Beogradi dhe të ekzekutuar përmes frikësimit, presionit dhe shantazhit nga grupet kriminale”. Pas mbylljes së qendrave të votimit, zyrtarët zgjedhorë thanë se vetëm rreth 1 567 persona kishin votuar në të 4 komunat – një pjesëmarrje prej 3.5%, sipas mediave lokale.

Pjesëmarrja e vogël ishte një shenjë e suksesit të bojkotit në këto rajone me shumicë serbe. Komuna e Zveçanit ka rreth 16 800 banorë. Prej tyre, më shumë se 16 000 janë serbë etnikë me vetëm rreth 500 shqiptarë etnikë.

Kryetari i sapozgjedhur shqiptar në Zveçan fitoi me pothuajse 100 vota, duke nxitur thirrje se autoriteti i tij është i paligjshëm.

Çfarë ndodhi të hënën?

Protestuesit etnikë serbë hodhën kokteje molotov mbi trupat e NATO-s (KFOR) dhe përdorën shkopinj për të goditur mburojat e tyre teksa paqeruajtësit mbronin zyrën komunale në Zveçan. KFOR tha se u plagosën 30 prej paqeruajtësve të tij, kryesisht nga kontingjentet e tij italiane dhe hungareze.

Ushtarët pësuan “thyerje dhe djegie nga mjetet ndezëse shpërthyese të improvizuara”, ndërsa 3 ushtarë u “plaguan nga përdorimi i armëve të zjarrit”, sipas KFOR-it.

Misioni paqeruajtës tha se kishte rritur praninë e tij në veri të Kosovës pasi kryebashkiakët e sapozgjedhur etnikisht shqiptarë morën detyrën në zonat me shumicë serbe të Kosovës. Qëllimi i tij është të “zvogëlonte rrezikun e përshkallëzimit”, tha KFOR-i, por trupat “më pas u sulmuan nga turma gjithnjë e më agresive”.

Kurti dënoi “sulmet e egra” ndaj paqeruajtësve. “Në një demokraci nuk ka vend për dhunë fashiste”, – shkroi ai në Twitter të hënën.

Në një deklaratë, kryeministrja serbe Ana Brnabiq tha se situata në veri të Kosovës “nuk ka qenë kurrë më e vështirë”.

Cili ka qenë reagimi?

Udhëheqësit evropianë ishin të shpejtë për të dënuar dhunën. Josep Borrell, shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian, tha se ai ka pasur kontakte me Kurtin dhe Vuçiqin dhe u kërkoi “të dyja palëve që urgjentisht të marrin masa për de-përshkallëzuar tensionet menjëherë dhe pa kushte.”

Duke folur në një konferencë për shtyp të martën në Bruksel, Borrell tha se BE-ja “dënon në termat më të ashpër dhunën në veri të Kosovës e parë në ditët e fundit”.

Ministria e Jashtme e Francës lëshoi një deklaratë ku pretendonte se “është më thelbësore se kurrë që Prishtina dhe Beogradi të tregojnë përgjegjësi duke u kthyer në tryezën e bisedimeve me një qëndrim kompromisi në shërbim të paqes dhe prosperitetit të qytetarëve serbë dhe kosovarë”.

Teksa liderët evropianë po përpiqen të vendosin një ekuilibër të kujdesshëm midis dy vendeve, vendet e tjera kanë dalë në mbrojtje të Serbisë.

Zëdhënësi i Ministrisë së Punëve të Jashtme të Kinës, Mao Ning tha të martën: “Ne mbështesim përpjekjet e Serbisë për të mbrojtur sovranitetin dhe integritetin territorial” dhe i bëri thirrje Prishtinës që të krijojë Asociacionin e Komunave me Shumicë Serbe.



Çfarë pritet të ndodhë më pas?

NATO po dërgon forca shtesë në Kosovë pas përleshjeve të së hënës, sipas një deklarate të martën. Dhuna në Kosovë vjen në një moment të pasigurt politik në Beograd. Serbia u trondit në fillim të këtij muaji pasi dy të shtëna masive vranë dhjetëra njerëz, kryesisht fëmijë.

Por ajo që filloi si vigjilje me qirinj për të vrarët u shpërtheu në protesta kundër qeverisë së Vuçiqit dhe “kulturës së dhunës” mbi të cilën ajo ka mbizotëruar.

“Kurrë nuk e kam parë (Vuçiçin) kaq nervoz” – tha Bosko Jaksiç, një komentator i politikës së jashtme në Beograd duke shtuar: “Menaxhimi i tij i krizës nuk po funksionon.”

Megjithatë, kriza në Kosovë mund t’i sigurojë Vuçiçit, i cili shpesh e ka përdorur nacionalizmin serb si një thirrje për përkrahësit e tij, një lehtësim të mirëpritur.

Teksa rrugët e Beogradit kohët e fundit janë përmbytur nga ata që protestojnë kundër “kulturës së dhunës” të Serbisë, demonstruesit nacionalistë dolën në rrugë të martën për të protestuar jashtë ambasadave franceze dhe gjermane, ndërsa mbështetësit e Vuçiqit e kthyen zemërimin e tyre ndaj promotorëve evropianë të pavarësisë së Kosovës.

Në komentet e së martës, Vuçiq ngjalli frikë se dhuna në Kosovë mund të përbëjë kërcënim për serbët etnikë në rajon, duke thënë se Serbia ka “shqetësim për mbijetesën dhe sigurinë e serbëve në Kosovë”.

“Kosova po e ndihmon atë”, tha Jakshiç. “Ai po e ndërton staturën e tij patriotike në Kosovë. Ai është një mbrojtës i madh i çështjes serbe. Ai është shpëtimtari i popullit serb… E gjithë ajo retorikë që e kemi dëgjuar disa herë më parë po përdoret përsëri. Dhe ka shumë njerëz që po e besojnë atë.”

©Marrë nga CNN, përshtati në shqip LAPSI.al

[Albo]

“Pse shkoi në Beograd, shefja e SHISH, Vlora Hyseni?!”



Sekretari i Përgjithshëm i PD, njëherazi deputet dhe anëtar i Komsionit të Sigurisë Kombëtare në Parlament, Flamur Noka nëpërmjet një shkrese të dërguar ditën e sotme i ka kërkuar sqarime Presidentit Begaj në lidhje me vizitën 10 ditore të kreut të SHISH, Vlora Hyseni në Beograd.

“Duke qenë se Shqipëria është një vend anëtar i NATO-s, vizita e Kryetares së SHISH, të një vendi anëtar tek një vend jo partner dhe jo anëtar i NATO-s, ka krijuar shqetësim madhor. Kjo për arsye se SHISH përfaqëson një institucion kryesor të Sigurisë Kombëtare. Gjithashtu kjo vizitë rrit misterin dhe ngre shumë pikëpyetje, pasi po zhvillohet në një moment shumë të komplikuar dhe delikat për Kosovën, ku Presidenti serb, Vuçiç po provokon duke trazuar situatën dhe paqen në Kosovë dhe duke rrezikuar stabilitetin në rajon.

Duke e konsideruar shumë të rëndësishme ruajtjen e paqes dhe stabilitetit në rajon, si anëtar i Komisionit për Sigurinë Kombëtare kërkoj të informohem rreth motivit të kësaj vizite enigmatike, arsyet dhe qëllimi i saj.

A janë informuar institucionet eprore dhe a është marrë miratimi i tyre?

A është bërë në konsultim dhe a janë informuar partnerët tanë të NATO-s rreth kësaj vizite?

Kërkoj që informacioni të më vihet në dispozicion brenda një afati kohor prej 5 ditësh”, thuhet në kërkesën e Nokës drejtuar Presidentit Begaj.

Koha Jone

[Albo]

Shtypi gjerman: Kosova në kufi të një krize të re të madhe



Shpërthimi i dhunës në veriun e Kosovës tronditi qeverinë gjermane, që e ka dënuar atë “ashpërsisht”. Por me shumë vëmendje po i ndjek zhvillimet në Kosovë edhe media gjermane.

“Handelsblatt” shpreh shqetësimin, se Kosova sërish ndodhet në kufi të një krize të re të madhe. “Nëse do të arrihet çtensionimi i dëshiruar është e pasigurtë. Qeveria e Kosovës bëri përgjegjëse presidentin serb Aleksandar Vuçiq për zhvillimet. Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti shkroi në twitter të hënën në mbrëmje se ‘në një demokraci nuk ka vend për dhunë fashiste’- Vuçiq nga ana e tij ia vuri fajin Kosovës dhe pretendoi, se policia e atjeshme ka qëlluar ndaj anëtarëve të pakicës serbe, para se të shkallëzohen protestat- Vuçiq pretendon, se Kurti dëshiron përgjakje.”

Kurse në një koment të Erich Rathfelder për “tageszeitung” me titullin “Perëndimi që harron historinë” nënvizohet se “në konfliktin aktual në Kosovë dhe po ashtu në Bosnje përjetojmë, se sa sipërfaqësor është bërë debati në lidhje me Ballkanin, se sa pak kritika marrin ata diplomatë dhe politikanë që lëvizin vidat në Ballkan, pa mësuar nga historia. Që është e gabuar strategjia e frenimit të sistemeve autokratike dhe nacionaliste me politikë zbutëse, ata nuk e kuptojnë.” Rathfelder vëren se ende jemi larg paqes së stabilizuar në rajon, megjithëse kanë kaluar 24 vjet nga lufta në Kosovë dhe shton se kjo ndoshta lidhet me atë, se mësimet nga lufta e Kosovës nuk janë të ankoruara më aq thellë tek politikanët e sotëm dhe brezi i gazetarëve, dhe merren vendime politike që nuk dalin nga mësimet e së shkuarës e kështu lindin konflikte të reja, thekson “tagezeitung”.

Gazeta “Frankfurter Allgemeine Zeitung” nën titullin “Kryetarë komunash shqiptarë për qytetarë serbë” shkruan se “shkallëzimi i fundit u kuptua që javën e kaluar, por shenjat janë dhënë që prej një muaji. Ato lidhen me zgjedhjet komunale, që u mbajtën në prill në katër komunat veriore. Këto u shpallën, pasi popullsia serbe në veriun e Kosovës, përfshirë edhe kryetarin e bashkisë, në nëntor 2022 në shenjë proteste kundër politikës së kryeministrit kosovar, Albin Kurti u tërhoqën të bashkuar nga institucionet lokale….për të zënë vendet në bashkitë bosh, Kurti organizoi zgjedhjet në komunat e prekura, që u bojkotuan gati plotësisht nga popullsia serbe…BE e kritikoi menjëherë pas numërimit të votave të pakta para një muaji, që zgjedhje të tilla nuk janë zgjidhje afatgjatë politike për konfliktin në veriun e Kosovës…BE iu bashkua kërkesës së Serbisë, që Prishtina më të fund të lejojë themelimin e kërkuar prej kohësh të Asociacionit të Komunave.”

Kurse gazeta Neue Zürcher Zeitung” shkruan se Kurti dhe Vuçiq grinden në kurrizin e serbëve të Kosovës, dhe se tensionet në veriun e Kosovës vazhdojnë edhe pas përplasjes së serbëve militantë me trupat e NATO-s. Kurti që ka qëndrim legalist vendosi që të zgjedhurit pas votimit të 23 Prillit të hynin në zyrat e tyre, në shërbim të të gjithë qytetarëve, shkruan NZZ, por “presioni ndaj Kurtit u rrit, kur Sekretari Amerikan i Shtetit, Antony Blinken të shtunën në twitter dënoi hapin e Kurtit dhe kërkoi ndërprerjen e tij. Kurti nuk u impresionua nga qortimi amerikan – e pazakontë kjo për politikanët kosovarë. Në vend të kësaj ai fajësoi radikalët e komanduar nga Beogradi dhe huliganët për protestat. Këta po marrin peng popullin kosovar. Por kjo është gjysma e vërtetës. Sigurisht që ka grupime, që kanë mbështetjen e drejtpërdrejtë të partisë qeverisëse në Beograd. Por është e vërtetë po ashtu, që pjesa më e madhe e popullsisë serbe në Kosovë jo vetëm që asnjëherë nuk e ka pranuar shtetin kosovar, por veprimet pa kompromis të Kurtit i percepton si armiqësore.”

Gazeta “Die Welt” i kushton vëmendje reagimit të Rusisë pas ashpërsimit të konfliktit në veriun e Kosovës, që edhe njëherë del si fuqia mbrojtëse e serbëve. “Rusia e sulmoi ashpër perëndimin. ‘Ne kërkojmë nga perëndimi që më në fund të ndalë propagandën mashtruese që fajin për incidentet në Kosovë ua vë serbëve të dëshpëruar që duan të mbrojnë të drejtat legjitime dhe lirinë e tyre pa armë dhe në mënyrë paqësore’, deklaroi Ministria e Jashtme në Moskë….nuk është vonë ‘të kthehet pas historia e zgjedhjeve komunale të falsifikuara të 23 Prillit.’

DW

[Albo]

Koment i “Zërit të Amerikës”: Përse vazhdojnë tensionet Kosovë-Serbi? Kush janë aktorët e destabilitetit?



Tensionet mes Serbisë dhe Kosovës u ndezën sërish këtë javë pasi policia e Kosovës bastisi zonat e dominuara nga serbët në veri të vendit dhe konfiskoi ndërtesat e komunave lokale.

Ka pasur përleshje të dhunshme ndërmjet policisë së Kosovës dhe paqeruajtësve të udhëhequr nga NATO-ja në njërën anë dhe serbëve vendas nga ana tjetër, duke lënë dhjetëra të plagosur nga të dyja palët.

Serbia ngriti gatishmërinë luftarake të trupave të saj të vendosura pranë kufirit dhe paralajmëroi se nuk do të qëndrojë duarkryq nëse serbët në Kosovë do të sulmoheshin përsëri. Situata ka nxitur sërish frikën për një ripërtëritje të konfliktit të viteve 1998-1999 në Kosovë, që mori më shumë se 10000 jetë dhe la më shumë se 1 milion të pastrehë.

SI REAGUAN ALEATËT E SERBISË?

Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha se situata në Kosovë është alarmante dhe se mund të provokojë një tjetër konflikt në zemër të Evropës.

“Një shpërthim i madh po përgatitet në qendër të Evropës, në vendin ku, në vitin 1999, NATO-ja sulmoi Jugosllavinë, duke shkelur çdo parim (ndërkombëtar) të imagjinueshëm”, tha ai, sipas agjencisë shtetërore ruse të lajmeve RIA Novosti.

Kina tha se po ndjek nga afër zhvillimet.

Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Mao Nin i kërkoi NATO-s të respektojë sovranitetin dhe integritetin territorial “të vendeve përkatëse dhe të bëjë atë që është vërtetë e favorshme për paqen rajonale”.

ÇFARË E SHKAKTOI PËRPLASJEN E FUNDIT?

Serbët bojkotuan zgjedhjet lokale të muajit të kaluar të mbajtura në veri të Kosovës, ku përbëjnë shumicën. Të premten e kaluar, kryebashkiakët e sapozgjedhur shqiptarë u vendosën në zyrat e tyre me ndihmën e policisë së Kosovës.

Serbët u përpoqën t’i pengonin ata të merrnin objektin, por policia hodhi gaz lotsjellës për t’i shpërndarë.

Të hënën, serbët u përfshinë në përleshje të ashpra me paqeruajtësit e NATO-s, duke lënë të plagosur më shumë se 50 rebelë dhe 30 trupa ndërkombëtare.

Bojkoti i zgjedhjeve pasoi një dorëheqje kolektive të zyrtarëve serbë nga zona, duke përfshirë stafin administrativ, gjyqtarët dhe oficerët e policisë, në nëntor të vitit 2022.

ÇFARË PO BËN NATO-ja NË KOSOVË?

Deri më tani, ka pasur rreth 3800 trupa të NATO-s të stacionuara në Kosovë, kryesisht në detyra paqeruajtëse, por edhe për të vëzhguar kufijtë, veçanërisht atë me Serbinë, ku Beogradi aktualisht ka forcuar praninë e trupave të tij.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg tha të martën se aleanca kishte dërguar 700 trupa të tjera në Kosovë për të ndihmuar në shuarjen e protestave të dhunshme dhe kishte vënë në gatishmëri një batalion tjetër në rast se trazirat përhapeshin.

SA I THELLË ËSHTË KONFLIKTI ETNIK NË KOSOVË?

Mosmarrëveshja për Kosovën është shekullore. Serbia e vlerëson rajonin si zemër të shtetësisë dhe fesë së saj.

Në Kosovë gjenden shumë manastire mesjetare të krishtera ortodokse serbe. Nacionalistët serbë e shohin një betejë të vitit 1389 kundër turqve osmanë atje si një simbol të luftës së tyre kombëtare.

Shumica e shqiptarëve të Kosovës e shohin Kosovën si vendin e tyre dhe e akuzojnë Serbinë për pushtim dhe represion. Shqiptarët e Kosovës filluan një rebelim në vitin 1998 për të çliruar vendin nga sundimi serb.

Përgjigja brutale e Beogradit shkaktoi një ndërhyrje të NATO-s në vitin 1999, e cila e detyroi Serbinë të tërhiqej dhe t’ia dorëzonte kontrollin paqeruajtësve ndërkombëtarë.

A KA PASUR PËRPJEKJE PËR ZGJIDHJE TË MOSMARRËVESHJES?

Ka pasur përpjekje të vazhdueshme ndërkombëtare për të gjetur gjuhën e përbashkët midis dy ish-armiqve të kohës së luftës, por deri më tani nuk ka pasur një marrëveshje përfundimtare gjithëpërfshirëse.

Zyrtarët e BE-së kanë ndërmjetësuar negociatat e krijuara për të normalizuar marrëdhëniet midis Serbisë dhe Kosovës. Marrëveshje të shumta janë arritur, por ato rrallë janë zbatuar në terren. Disa fusha kanë patur rezultate, si lëvizja e lirë brenda vendit.

KUSH JANË LOJTARËT KRYESORË?

Si Kosova ashtu edhe Serbia udhëhiqen nga drejtues nacionalistë të cilët nuk kanë treguar gatishmëri për kompromis.

Në Kosovë, Albin Kurti, një ish-udhëheqës i protestave studentore dhe i burgosur politik në Serbi, drejton qeverinë dhe është negociatori kryesor në bisedimet e ndërmjetësuara nga BE-ja. Ai njihet edhe si mbështetës i zjarrtë i bashkimit të Kosovës me Shqipërinë dhe është kundër çdo kompromisi me Serbinë.

Serbia udhëhiqet nga presidenti populist Aleksandar Vuçiq, i cili ishte ministër i Informacionit gjatë luftës në Kosovë. Ish-ultranacionalisti këmbëngul se çdo zgjidhje duhet të jetë një kompromis në mënyrë që të zgjasë dhe thotë se nuk do të arrijë asnjë marrëveshje nëse vendi nuk fiton diçka.

ÇFARË NDODH MË PAS?

Zyrtarët ndërkombëtarë shpresojnë të përshpejtojnë negociatat dhe të arrijnë një zgjidhje në muajt e ardhshëm.

Të dy vendet duhet të normalizojnë marrëdhëniet nëse duan të përparojnë drejt anëtarësimit në BE. Mos arrtija e një përparimi të madh do të nënkuptonte paqëndrueshmëri të zgjatur, rënie ekonomike dhe potencial të vazhdueshëm për përplasje.

Çdo ndërhyrje ushtarake serbe në Kosovë do të nënkuptonte një përplasje me paqeruajtësit e NATO-s të vendosur atje.