Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 5

Tema: Celulari

  1. #1
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,374

    Celulari



    Nė 3 Prill 1973 u bė telefonata e parė me celular


    50 vjet nga telefonata e parė me celular

    Telefonata e parė nga njė cellular u bė mė 3 prill 1973, nga njė telefon DynaTac Motorola nė madhėsinė e njė kutie kėpucėsh nė qytetin e Nju Jorkut. Protagonist i kėtij momenti historik ėshtė inxhinieri amerikan Martin Cooper.

    “Ne nė Motorola e kemi bėrė kėtė, telefonia celulare ėshtė njė realitet,” thotė Cooper, nė thirrjen e parė “wireless” tė bėrė ndaj rivalit tė tij tė drejtpėrdrejtė, studiuesit tė Bell Labs, Joel Engel.

    Por vetėm shumė vite pas asaj telefonate tė parė, eksperimenti arrin tė ketė njė audiencė mė tė gjerė falė caktimit tė frekuencave tė para dhe mė pas marketingut tė celularėve tė parė.

    Pasardhėsi i prototipit tė pėrdorur nga Martin Cooper ėshtė DynaTac 8000X, celulari i parė portativ qė doli nė shitje mė 6 mars 1983, duke hapur kėshtu njė epokė tė re nė sektorin e telekomunikacionit dyzet vjet mė parė por edhe nė jetėn tonė.

    Telefoni qė ju lejonte tė bėnit 30 minuta telefonata kishte njė ēmim bazė prej 3 995 dollarė, ishte i njohur nė industri si “tulla” dhe i dukshėm nė shumė skena tė filmit Wall Street tė vitit 1987 me Michael Douglas.

    Martin Cooper, i lindur nė 1928 , nuk e ka humbur dėshirėn pėr t’u pėrfshirė nė teknologji: inxhinieri 94-vjeēar vazhdon tė jetė ‘i lidhur’ me profilin e tij nė Twitter @MartyMobile dhe publikon intervista.

    Sė fundmi ai shprehu shqetėsime pėr varėsinė e telefonit dhe efektet e pajisjeve te fėmijėt.


    /ATSh/ANSA

    https://www.gazetaexpress.com/50-vje...re-me-celular/

  2. #2
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,374

    Pėr: Celulari

    Historia e telefonit celular dhe rrėfimi i njeriut qė e shpiku 50 vjet mė parė

    Martin Cooper bėri histori duke zhvilluar telefonin e parė celular dhe gjithashtu duke bėrė thirrjen e parė.

    Por ai ndjen se bota ėshtė bėrė shumė e fiksuar pas shpikjes sė tij.

    Problemi me telefonat celularė ėshtė se njerėzit i shikojnė shumė. Tė paktėn kėshtu mendon njeriu qė i shpiku 50 vjet mė parė, pėrcjell Telegrafi.

    Martin Cooper, njė inxhinier amerikan i quajtur “Babai i celularit”, thotė se pajisja e vogėl qė tė gjithė kemi nė xhepa ka njė potencial pothuajse tė pakufishėm dhe njė ditė mund tė ndihmojė edhe nė mposhtjen e sėmundjeve.

    Por tani, vlerėson ai, mund tė jemi “paksa tepėr tė fiksuar”.

    “Unė jam i tmerruar kur shoh dikė qė kalon rrugėn dhe shikon celularin…”, ka thėnė 94-vjeēari pėr AFP nga zyra e tij nė Del Mar, Kaliforni.

    “Por pasi disa njerėz tė goditen nga ndonjė makinė, ata do ta kuptojnė”, ka thėnė ai me shaka.

    Cooper mban njė Apple Watch dhe pėrdor njė iPhone, duke “lundruar” nė mėnyrė intuitive midis emailit tė tij, fotove, YouTube dhe kontrolleve pėr aparatin e tij tė dėgjimit.

    Ai ka nė dorė modelin mė tė fundit sa herė qė pėrditėsohet dhe i bėn njė test tė plotė.

    Por, rrėfen ai, me disa milionė aplikacione tė disponueshme, tė gjitha mund tė “testohen jo mjaftueshėm”.

    “Unė kurrė, kurrė nuk do ta kuptoj se si ta pėrdor celularin ashtu siē bėjnė nipėrit dhe mbesat e mia”, pranon ai.

    Zhvillimi i shpejtė

    iPhone i Cooper – tė cilin ai thotė se i pėlqen ta pėrdorė mė sė shumti pėr tė folur me njerėzit – ėshtė sigurisht njė rrugė shumė e gjatė qė nga “tulla” e rėndė qė ai pėrdori pėr tė bėrė thirrjen e parė me celular mė 3 prill tė vitit 1973.

    Nė atė kohė ai punonte pėr Motorola, duke udhėhequr njė ekip projektuesish dhe inxhinierėsh qė ishin tė angazhuar pėr tė krijuar teknologjinė e parė tė lėvizshme.

    Kompania kishte investuar miliona dollarė nė projekt, duke shpresuar tė mposhtte Bell System, njė gjigant qė dominoi telekomin amerikan pėr mė shumė se njė shekull qė nga fillimi i tij nė 1877.

    Inxhinierėt e Bell kishin hedhur idenė e njė sistemi telefoni celular menjėherė pas Luftės sė Dytė Botėrore dhe nga fundi i viteve 1960 e kishin ēuar deri nė vendosjen e telefonave nė makina – pjesėrisht pėr shkak tė baterisė sė madhe qė u nevojitej.

    Por pėr Cooper-in, kjo nuk pėrfaqėsonte “lėvizshmėri tė vėrtetė”.

    Nė fund tė vitit 1972, ai vendosi se donte njė pajisje qė mund ta pėrdorni kudo.

    Kėshtu, me tė gjitha burimet e Motorola-s nė dispozicion tė tij, ai mblodhi sė bashku ekspertė pėr gjysmėpėrēuesit, transistorėt, filtrat dhe antenat, tė cilėt punuan pandėrprerė pėr tre muaj, pėrcjell Telegrafi.

    Dhe deri nė fund tė marsit, ata e kishin arritur atė, duke zbuluar telefonin DynaTAC – Dynamic Adaptive Total Area Coverage.

    “Ky telefon peshonte mbi njė kilogram – dhe kishte njė jetėgjatėsi tė baterisė prej afėrsisht 25 minuta bisede”, kujton ai.

    “… Ky telefon ishte aq i rėndė sa nuk mund ta mbanit lart pėr 25 minuta”.

    Megjithatė, ajo telefonatė e parė nuk duhej patjetėr tė zgjaste shumė. Thjesht duhej tė funksiononte.

    Dhe kush duhej tė telefonohej pėrveēse rivalit tė tij?

    “Kėshtu qė isha duke qėndruar nė Sixth Avenue (nė Nju Jork)… Dhe mė ra nė mendje se duhej tė telefonoja homologun tim nė Bell System… Dr Joel Engel”.

    “Dhe unė thashė, ‘Joel, ky ėshtė Martin Cooper… Unė po flas me ju nė njė celular tė dorės. Por njė celular i vėrtetė, personal, i lėvizshėm, i dorės’”.

    “Kishte heshtje nė anėn tjetėr tė linjės. Unė mendoj se ai po shtrėngonte dhėmbėt”.

    Si u zhvillua mė tej

    Celularėt “me pėrmasa tulle” qė qėndrojnė nė tė gjithė xhepat tanė sot, telefonat celularė janė ndjekur nga njė gjysmė shekulli inovacioni.

    1973: Dalja nė treg

    Pas telefonatės historike tė Cooper, duheshin edhe 10 vjet tė tjera qė celulari i parė tė tregtohej.

    Nė vitin 1983, Motorola fillon tė shesė DynaTAC 8000X nė Shtetet e Bashkuara pėr 3,995 dollarė.

    Me njė nofkė “tulla”, ai peshonte vetėm njė kilogram dhe ishte me njė gjatėsi 33 centimetra.

    1992: ‘Gėzuar Krishtlindjet’

    Mė 3 dhjetor tė vitit 1992, punonjėsi i Vodafone, Richard Jarvis merr mesazhin e parė me tekst.

    Kompjuteri i tij i uron “Gėzuar Krishtlindjet”.

    Mesazhi njė ditė do tė shitej nė ankand nė formėn e njė NFT nė 2021 pėr 150,000 dollarė.

    1997: Finn-ovation

    Marka finlandeze Nokia fillon njė varg inovacionesh qė shtyjnė kufijtė e celularit.

    Nė vitin 1997 modeli i tij 6110 prezantoi lojėrat celulare te masat me “Snake”.

    Dy vjet mė vonė, 7110 ėshtė telefoni i parė qė pėrdori rrjetet pa tel pėr shfletim interneti.

    Nė 2003, Nokia lanson modelin e saj tė pėrballueshėm, tė fuqishėm 1100, duke synuar vendet nė zhvillim.

    Me 250 milionė njėsi, ai ishte bėrė telefoni mė i shitur nė histori.

    2001: 3G nė Japoni

    Nė vitin 2001, Japonia ishte vendi i parė qė pėrfitoi nga njė rrjet celular 3G, duke lejuar qasje nė internet me shpejtėsi tė lartė.

    Ai erdhi pas risive tė tjera japoneze, duke pėrfshirė njė telefon me aftėsi tė telefonatave me video, Kyocera VP-210 nė 1999 dhe njė vit mė vonė Sharp SH04, i pari me njė kamerė tė pasme tė integruar.

    2007: iPhone i parė

    “Sot, Apple do tė rizbulojė telefonin”, tha Steve Jobs teksa prezantoi iPhone para njė turme nė vitin 2007.

    Ai premtoi njė iPod, njė telefon dhe njė “komunikues interneti” tė gjitha nė njė pajisje, e cila pėrfundimisht shitet nga 499 deri nė 599 dollarė.

    App Store u prezantua nė vitin 2008.

    Nė tė njėjtin vit, HTC Dream ėshtė smartfoni i parė i lėshuar me sistemin operativ Android tė Google.

    2009: Messenger-i

    WhatsApp nis nė vitin 2009 dhe ndiqet shpejt nga shumė aplikacione tė tjera tė mesazheve – Viber, WeChat, Telegram, Signal.

    Kėto aplikacione, tė cilat pėrdorin internetin, u bėnė mė tė njohura se SMS nė vitin 2012.

    Stokholmi ėshtė qyteti i parė qė u ofroi pėrdoruesve mbulim 4G me shpejtėsi shumė tė lartė nė vitin 2009.

    2011: ‘Emoji’

    Siri mbėrrin nė vitin 2011, duke i lejuar pėrdoruesit e iPhone 4S tė Apple tė dėrgojnė mesazhe, tė caktojnė takime, tė bėjnė telefonata apo edhe tė kėrkojnė nė internet thjesht duke “pyetur me zė” telefonin tuaj.

    Google dhe Amazon zhvillojnė asistentė zanorė konkurrues nė vitet pas.

    Nė tė njėjtin vit, “emoji-t” pushtojnė planetin kur fytyrat e vogla, tė skicuara nė vitin 1999 nga Shigetaka Kurita, integrohen nė bibliotekėn e personazheve tė iPhone.

    2019: 5G, celularėt e palosshėm

    Mė 5 prill tė vitit 2019, Koreja e Jugut bėhet vendi i parė i mbuluar nga 5G me premtimin e navigimit edhe mė tė shpejtė.

    Nė tė njėjtin vit, firma koreano-jugore Samsung bėhet nga prodhuesit e parė tė mėdhenj qė lėshojnė smartfonė me ekran tė palosshėm.


    / Telegrafi /

    https://telegrafi.com/historia-e-tel...-50-vjet-pare/

  3. #3
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,374

    Pėr: Celulari

    MBRONI VETEN!

    Pesė vendet ku nuk duhet ta lini kurrė celularin


    Nė ditėt e sotme ėshtė shumė e vėshtirė tė gjesh njė person qė nuk ka celular. Ne jemi tė varur nga kėto pajisje tė cilat tani nuk luajnė vetėm rolin e telefonit, por edhe kalendarin dhe axhendėn dhe radion dhe videolojėn dhe lista nuk mund tė pėrfundojė kurrė. Nuk shkojmė askund pa to dhe nuk ndahemi as nė tualet.

    Megjithatė, prekja ose ruajtja e celularit tonė nė vende tė caktuara mund tė bėhet e rrezikshme pėr shėndetin tonė. Shumė studime kanė lidhur rrezatimin e celularit me shfaqjen e kancerit tė trurit, tumoreve dhe problemeve riprodhuese.

    Pavarėsisht gjithė kėsaj, vėshtirė se do tė mund ta lėmė mėnjanė celularin. Megjithatė, ne mund tė mos e lėmė atė nė vende tė caktuara pėr tė mbrojtur veten sa mė shumė qė tė jetė e mundur.

    Cilat janė ato?

    Nė shtrat ose nėn jastėk

    Tė flesh me celular ėshtė njė ide e keqe pėr disa arsye. Njoftimet nuk ndalojnė natėn. Drita e ekranit mund tė na zgjojė dhe tė ēojė nė probleme me gjumin nė planin afatgjatė. Ekspozimi i vazhdueshėm ndaj dritės blu tė ekranit ndikon nė prodhimin e melatoninės, hormonit tė gjumit, i cili ėshtė shumė i rėndėsishėm pėr pushimin tonė. Pėrveē kėsaj ekspozimi ndaj fushave elektromagnetike tė gjeneruara nga celularėt mund tė shkaktojė dhimbje koke, ndėrkohė qė nuk janė tė pakta rastet e shpėrthimeve qė kanė ndodhur nė mbarė botėn pėr shkak tė temperaturave tė rritura qė zhvillohen kur pajisjet mbulohen pėr njė kohė tė gjatė nėn pėlhura.

    Nė xhep

    Lėvizja mė e zakonshme qė bėjmė tė gjithė. E vendosim pajisjen celulare nė xhepin e pantallonave dhe vazhdojmė. Besojmė se nė kėtė mėnyrė nuk do tė humbasim asnjė njoftim apo mesazh. Megjithatė, sado logjike qė tingėllon, kjo lėvizje bėn mė shumė dėm sesa dobi. Rrezatimi i emetuar nga njė celular kur ėshtė nė xhepin e pantallonave rritet shumė nė krahasim me atė kur ėshtė nė ēantė. Sipas ekspertėve, rrezatimi i celularit mund tė ndikojė nė strukturėn e ADN-sė, tė shkaktojė probleme tė fertilitetit ose tė kontribuojė nė zhvillimin e tumoreve. Gjithashtu, sipas hulumtimeve, mbajtja e celularit afėr kofshėve dobėson kockat e ijeve.

    Nė tualet

    Nėse e keni zakon tė merrni celularin me vete nė tualet ose tė luani muzikė ndėrsa bėni banjė, mė mirė harroni. Bakteret nė sipėrfaqe, sado mirė t’i pastrojmė, “ngjiten” nė pajisje dhe mė pas kalojnė nė duart, fytyrėn dhe rrobat tona. Ekspertėt theksojnė se bakteret dhe mikrobet qė rriten nė banjė pas pėrdorimit tė tij mbeten nė hapėsirė ​​pėr njė kohė tė gjatė, nė mėnyrė qė tė ngjiten lehtėsisht nė sipėrfaqet e tjera.

    Nė vende shumė tė ftohta ose shumė tė nxehta

    Nėse temperaturat nė mjedis janė shumė tė larta ose shumė tė ulėta, ėshtė mė mirė tė mos e merrni celularin me vete ose ta mbani nė ēantė ose kuti. Ndryshimet e temperaturave janė tė rrezikshme pėr pajisjet elektronike. Tkurrja dhe zgjerimi i shkaktuar mund tė ēojė nė probleme nė funksionet e celularit.

    Nė prizė

    Jo, lėnia e celularit me orė tė tėra nė karikues nuk do tė dėmtojė shėndetin tuaj aq sa xhepi, celulari dhe mjedisi. Ėshtė mė mirė tė mos e lini celularin tuaj tė karikuar gjatė natės ose pėr shumė orė. Kjo mund tė zvogėlojė jetėgjatėsinė e baterisė sė telefonit dhe performancėn e baterisė. Kontribuon gjithashtu nė rritjen e konsumit tė energjisė dhe rrjedhimisht nė faturėn e energjisė elektrike.


    Konica.al

    https://konica.al/2023/08/pese-vende...rre-celularin/

  4. #4
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,957

    Pėr: Celulari

    Kur ėshtė fjala pėr vendet ku nuk duhet ta lini kurrė celularin, kėto vendet pėrfshijnė situata ose ambiente ku pėrdorimi i celularit mund tė shkaktojė ndėrhyrje, rrezikshėm ose tė papėrshtatshėm. Disa prej kėtyre vendeve janė:

    1. Spitale: Pėrdorimi i celularit nė ambiente spitalore mund tė shkaktojė ndėrhyrje nė pajisjet mjekėsore dhe tė ndikojė nė shėndetin e pacientėve. Pėrveē kėsaj, rreziqet e higjienės dhe privatėsisė mund tė jenė tė pranishme. Prandaj, ėshtė e rėndėsishme tė ndiqni politikat e spitalit dhe tė mos pėrdorni celularin nė kėto ambiente.

    1. Avionė: Pėrdorimi i celularit nė avionė ėshtė e ndaluar gjatė fluturimeve. Kjo ndalim ėshtė pėr tė shmangur ndėrhyrjen me pajisjet e komunikimit tė avionit dhe pėr tė siguruar sigurinė e fluturimit. Kėshtu qė, celulari duhet tė fiket ose tė bėhet nė modalitetin e fluturimit para se avioni tė nisė fluturimin.

    1. Kinema dhe teatro: Nė kinema dhe teatro, pėrdorimi i celularit mund tė shkaktojė shqetėsim dhe ndėrhyrje pėr tė tjerėt qė janė tė pranishėm nė ambient dhe po pėrpiqen tė shijojnė pėrvojėn e tyre. Ėshtė e rėndėsishme tė respektoni rregullat e vendosura nga vendi dhe tė fikni celularin ose ta mbani nė modalitetin e fluturimit gjatė kėtyre aktiviteteve.

    1. Salla e mbledhjeve dhe ambiente pune: Nė situata kur ėshtė e nevojshme tė jeni tė pėrqendruar dhe tė keni respekt pėr tė tjerėt, ėshtė e mirė tė mos pėrdorni celularin. Kjo pėrfshin sallat e mbledhjeve, takimet zyrtare dhe ambiente pune ku pėrdorimi i celularit mund tė shkaktojė ndėrprerje dhe tė pengojė komunikimin efektiv.

    1. Kishat dhe tempujt: Nė ambiente tė shenjta, pėrdorimi i celularit mund tė shkaktojė shqetėsim dhe mospėrfillje tė adhuruesve tė tjerė. Ėshtė e rėndėsishme tė ruani respektin dhe tė kufizoni pėrdorimin e celularit nė kėto vende.

    Kujdesi dhe respektimi i rregullave dhe politikave tė vendit janė thelbėsore kur ėshtė fjala pėr pėrdorimin e celularit nė ambiente tė caktuara. Sigurohuni qė tė kuptoni politikat e vendit dhe tė ndiqni udhėzimet e tyre pėr tė parandaluar ndėrhyrjen, rrezikun ose ndonjė situatė tė papėrshtatshme.

    Pėrdorimi i celularit ėshtė i ndaluar nė disa vende dhe situata tė caktuara pėr arsye tė sigurisė, privatėsisė, dhe rregullave tė vendosura. Kėtu janė disa vende tė tjera ku pėrdorimi i celularit ėshtė i kufizuar ose i ndaluar:

    1. Bankat: Shumė banka kanė politika tė ndryshme lidhur me pėrdorimin e celularit nė brendėsi. Nė disa raste, pėrdorimi i celularit ėshtė i ndaluar nė zonat e kasave ose zonat ku kryhen transaksione financiare pėr tė ruajtur sigurinė dhe privatėsinė e klientėve.

    1. Shkollat dhe universitetet: Shumica e shkollave dhe universiteteve kanė politika qė kufizojnė ose ndalojnė pėrdorimin e celularit gjatė orarit shkollor. Kjo bėhet pėr tė promovuar pėrqendrimin nė mėsim dhe pėr tė parandaluar shpėrdorimin e celularit nė kohėn e mėsimit.

    1. Bujqėsia dhe fermat: Nė disa fermave dhe zonave bujqėsore, pėrdorimi i celularit ėshtė i ndaluar pėr shkak tė rrezikut tė ndezjes sė zjarrit. Celularėt mund tė shkaktojnė shkėndija dhe ndezje nė prezencėn e materialeve tė thara ose tė djegshme.

    1. Zonat e rrezikshme: Nė zonat ku ekziston rreziku i shpėrthimit, ndezjes ose interferencės elektromagnetike, pėrdorimi i celularit mund tė jetė i ndaluar. Kėto zonat pėrfshijnė stacionet e karburantit, zonat e punės me materiale tė rrezikshme dhe zona ku rrezikohet siguria e personave.

    1. Transporti publik: Nė disa vende, pėrdorimi i celularit ėshtė i ndaluar nė transportin publik, si trenat, autobusėt, dhe tramvajet. Kjo bėhet pėr tė ruajtur qetėsinė dhe komoditetin e pasagjerėve dhe pėr tė shmangur ndėrhyrjet e mundshme me pajisjet e transportit.

    Ėshtė e rėndėsishme tė respektoni rregullat dhe politikat e vendosura nė ēdo vend ose situatė pėr pėrdorimin e celularit. Kėshtu do tė siguroni sigurinė, qetėsinė dhe respektimin e tė t tjerėve qė janė tė pranishėm nė kėto ambiente.

  5. #5
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,374

    Pėr: Celulari

    I buzėqeshim “vetėm” celularit

    Kur nė tė kaluarėn hipnim nė autobus ose nė metro, ishte e zakonshme tė shihnim pasagjerė tė zhytur nė leximin e njė gazete, pa i kushtuar aspak vėmendje kujt po udhėtonte krah tyre. Ishte megjithatė njė imazh sigurues, pasi tė krijonte pėrshtypjen e shkėputjes nga tė gjithė, por nė tė njėjtėn kohė interesimi i tyre pėr faktet e ditės i afronte me ty. Ishin pjesė e botės sonė, nga e cila nuk donin tė hiqnin dorė nė asnjė mėnyrė. Ata sinjalizonin praninė e tyre, ndonėse pa komentuar ose pa u pėrpjekur tė nisnin njė bisedė me personin nė ulėsen ngjitur.

    Po sot? Peizazhi ėshtė i ndryshėm, ndėrsa je ulur nė autobus, apo i mbėshtetur pas njė parmaku, ti je vazhdimisht duke “luftuar” me celularin, duke kėrkuar kuturu, dėrguar dhe lexuar mesazhe qė vijnė papushim. E gjithė kjo ndodh ndėrsa autobusi frenon, rrit shpejtėsinė ose futet nė njė kthesė, duke vėnė kėshtu nė provė tė fortė ekuilibrin e atyre qė merren me celularin. Imazhi i njė djali qė sfidon vazhdimisht ekuilibrin e vet, nė mėnyrė qė tė komunikojė me vajzėn ose miqtė do ta kishte bėrė tė lumtur sociologun kanadez Marshall McLuhan, teoricienin e fshatit global, nė tė cilin tė gjithė janė zhytur nė njė rrjet komunikimi, njė rrjetė e pėrsosur merimange, qė na mbėshtjell tė tėrėve.

    Dhe vajza ose djali, tė zhytur plotėsisht nė celularin e tyre, injorojnė atė qė po ndodh pėrreth, mezi ngrejnė kokėn pėr tė parė stacionet e autobusėve, pikėrisht sepse ata jetojnė nė njė botė tjetėr, e cila madje sfidon ligjet e gravitetit qė do t’i rikthenin nė tokė. Duke parė fytyrat e tyre, kupton se janė shumė tė kėnaqur, ata buzėqeshin me mesazhet, apo edhe qeshin zhurmshėm, duke mos e vrarė mendjen pėr praninė e pasagjerėve tė tjerė. Ėshtė e vėrtetė qė jetojmė nė shoqėrinė e emocioneve, emocionet ua komunikojmė tė tjerėve, para se t’ua kuptojmė edhe personalisht domethėnien.

    Duke ndenjur afėr njė vajze qė buzėqesh nė autobus, apo njė djali qė qesh nė pėrgjigje tė njė mesazhi, pėrjetojmė ndjenja tė pėrziera, ndjehemi si udhėtarė tė detyruar tė dėshmojmė shkėmbime intime, kuptimin e tė cilave nuk e rrokim, por nė tė njėjtėn kohė pyesim veten se ēfarė i bėn ata tė buzėqeshin dhe kush ėshtė nė anėn tjetėr.

    Ndonjėherė, njė pyetje absurde na lind: mbase nuk ka njeri me tė cilin po komunikojnė, a mos ėshtė thjesht njė trillim pėr tė mos u ndjerė vetėm? Ndoshta pėr kėtė jemi tė ndikuar nga filmi amerikan “Ajo”, i disa viteve mė parė, fitues i ēmimit tė ēmimit Oscar me regjisor Spike Jonze, nė tė cilin njė shkrues letrash dashurie, Theodore, njeri i ndjeshėm dhe i vetmuar, vendos tė ketė njė marrėdhėnie romantike me Samantėn, sistemin operativ tė kompjuterit tė tij, qė i pėrgjigjet me njė zė femre, tejet magjepsės.

    Pėr fat tė mirė, zilja e celularit na bėn tė kuptojmė se ekziston njė bashkėbiseduese reale nė anėn tjetėr, djali nuk jeton nė njė botė qė reflektohet vetėm nė veten e tij. Por edhe pse nuk jeton nė njė botė tė tillė, ekziston rreziku i shmangies sė shkėmbimeve me tė tjerėt, sepse kėto shkėmbime tė vendosin nė situata tė papritura, ndonjėherė tė vėshtira dhe konfliktuale qė mund tė krijojnė ankth dhe tė vėnė nė provė identitetin personal dhe sigurinė. Pėrballė kėtyre rreziqeve, smartphone bėhet njė mik mė i sigurt, pothuajse njė zgjatim i vetvetes, vazhdimisht i pranishėm, gjė qė na bėn tė kapėrcejmė kufijtė e hapėsirės dhe kohės. Edhe nė momentet e zbrazėtisė ose mėrzitjes ai mbush jetėn tonė, pėrmes ekranit tė tij lidhemi me tė tjerėt, futemi nė faqet pas tė cilave jemi shumė tė apasionuar, luajmė.

    Nė kėtė mėnyrė ndėrtohet njė univers narcisist, i shkėputur nga ligjet e shkėmbimeve me tė tjerėt nė tė cilin njeriu mund tė jetojė kollaj pa bėrė sakrifica, pa patur nevojė tė presė pėr kohėn e pėrditshmėrisė. Tė mos harrojmė se ndėrsa biseda ka kohėrat dhe rregullat e saj, si dhe vėshtirėsitė pėr tė kuptuar dhe pėr t’u kuptuar, kėtu gjithēka ėshtė nėn flamurin e menjėhershmėrisė dhe shpejtėsisė, nė tė cilėn mesazhet thjeshtėsohen nė mėnyrė tė pashmangshme. Dhe konteksti i shkėmbimeve zvogėlohet pasi mesazhet qė nuk pėrfshijnė pauza dhe reflektime shumohen, gjithēka reduktohet nė njė gjuhė qė ėshtė e gjymtuar dhe e deformuar. Kjo ėshtė arsyeja pse 35% e tė rinjve qė janė pėrballur me pjekurinė, nuk janė nė gjendje tė kuptojnė njė tekst me kompleksitet mesatar.

    Psikologia amerikane Sherry Turkle e cila jep mėsim nė MIT tė Bostonit, ėshtė pėrpjekur vitet e fundit tė studiojė evolucionin e strategjive mendore. Nė librin e sa “Sė bashku, por vetėm” tregon se si jetohet nė botėn e sotme teknologjike, kur jemi nė shtėpi vazhdojmė tė dėrgojmė mesazhe dhe emaile, edhe kur jemi ulur nė tryezė me familjen, por ndodh edhe gjatė takimeve tė punės dhe nė klasė. Ne futemi nė Facebook ose blejmė produktin mė tė fundit nė internet. Siē shkruan Sherry Turkle, ne vazhdimisht jetojmė nė njė regjim tė dyfishtė: flasim, pėrqafohemi, puthemi me njė person tjetėr, por truri ynė ėshtė sintonizuar diku tjetėr, me zilen e telefonit kur vjen njė mesazh. Ndėrsa e dimė se sa kjo pengon jetėn tonė mendore, por vazhdojmė ta bėjmė sepse ndiejmė njė vetėkėnaqėsi tė caktuar, e ila madje fillon qė nė muajt e parė tė jetės. Nė fakt, nėse i tregoni njė fėmije 10 muajsh njė lodėr apo njė ekran smartphone, ai preferon kėtė tė fundit!

    Nga Masimo Amaniti

    Psikanalist dhe Profesor nė Universitetin “La Sapienza”


    Ekonomia Online

    https://ekonomiaonline.com/i-buzeqes...tem-celularit/

Tema tė Ngjashme

  1. Shendeti dhe Celulari !!
    Nga Gimi3 nė forumin Mjeku pėr ju
    Pėrgjigje: 4
    Postimi i Fundit: 12-08-2023, 09:16
  2. Varėsia nga Celulari
    Nga Prizrenasi_40 nė forumin Grupmoshat e komunitetit
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 14-01-2021, 16:06
  3. Celulari ne uje.
    Nga Xhuxhumaku nė forumin Ndihmoni njėri-tjetrin
    Pėrgjigje: 8
    Postimi i Fundit: 21-08-2014, 05:07
  4. Vajzat dhe celulari
    Nga Kryeplaku nė forumin Filozofi-psikologji-sociologji
    Pėrgjigje: 26
    Postimi i Fundit: 27-12-2011, 14:04
  5. Celulari
    Nga ^_BIM_BUM_BAM_^ nė forumin Grupmoshat e komunitetit
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 14-08-2008, 13:08

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •