Anri Sala

[Fiori]

Isha duke lexuar lajmerimin e vene nga liliella per ekspoziten e Anrit ne Paris dhe bera nje kerkim ne internet per te. Pervec faqes qe muzeu i arteve moderne ne Paris i ka kushtuar Anrit (per me shume mund te shkoni ketu), gjeta disa faqe te tjera mjaft interesante te cilat paraqesin punen dhe jeten e tij (per me shume mund te kerkoni google).

Kjo me lart eshte e jema, poza eshte marre nga nje video e vjeter, pa ze.
Titulluar : Intervista - Finding the words, 1996. Video Beta.

Anri lindi në 1974, Tiranë. Tani jeton dhe punon ne Paris.. Punimet e tij, bazohen kryesisht ne video me ze.


Ne lidhje me videon Intervista, Anri shprehet :

"Mungesa e tingullit mund të jetë një incident ...
Një grua la pas vitet, ngjarjet, lindjet, gëzimet, optimizmin, besimin, frikën, informacionin, letrat e vjetra, lomunizmin, rebeliment, e madje dhe një intervistë, një intevistë memece, vitet e saj të humbura të treguara nga dy fragmente filmi. Intervista është bërë para njëzet vjetësh, kur gruaja ishte një nga aktivistet e Bashkimit të Rinisë lomuniste të Shqipërisë. Harrova t'ju them se kjo grua është nëna ime dhe e gjeta këtë intervistë në një kuti gjatë kohës kur ndërronim shtëpinë.

Fillova të kërkoj ndojë dëshmitar të intervistës, për të gjetur fjalët e humbura tv sime mëje, por pa sukses. Çelësi qëndron në leximin e lëvizjes së buzëve të saj. Këtshtu vendosa të shkoj në një shkollë shurdhmemecësh. Njëzet vjet më pas, ime më u përball me fjalët e thëna në atë kohë.
Ç'ka për të thënë ajo sot vallë."


Ekspozita kryesore:

• 1990 Albanischer Kunst, Amburgo;

• 1994 Ecological Scenery, Galleria Nazionale, Tirana;

• 1995 Tunnel 95, Galleria Nazionale, Tirana;

• 1996 The Language, Galleria Nazionale, Tirana;

• 1997 Ostrenanije-97, Bauhaus, Dessau.

p.s. luministe = komuniste?! nuk e di...

[Jonian]

Artet pamore.
Anri Sala
ARC au Couvent des Cordeliers, Paris

Ekspozita e Anri Sales, "Entre Chien et Loup- When the Night calls it a day" (Mes qenit dhe ujkut-Kur nata thote "naten e mire" :) ) ne dhomen jashte mase te madhe te monastirit mesjetar te Counvent des Cordeliers (deri ne 16 maj www.mam.paris.fr), eshte nje nga prezantimet me te mira ne video te nje artisti qe une kam pare. Sala ka ndertuar nje vazhdimesi hapesirash te nderlidhura, muret e te cilave jane vijzuar ne nje ngjyre gri dhe ka pershtatur driten e diellit kur hyn ne godine, duke perdorur ndricim te fshehur articificial. Artisti shqiptar me banim ne Paris na hedh ne nje perendim dielli konstant, te pandryshueshem si te ishim te varur mes zgjimit dhe fjetjes. A nuk jane imazhet e projektuara gjithmone ne skaj te endrres? A nuk ndihemi gjithmone si te shkeputur prej trupit kur i shohim?

Kater prej punimeve te Sales jane projektuar direkt ne murin gri, i cili duket se thith imazhet ashtu si letra thith bojen. Videot e tij ketu marrin cilesine e hijeve. Nje kale i plakur, gjysme i uritur qendron ne ane te nje rruge naten, i tmerruar nga trafiku. Kur ndonje kamion ose automjet kalon, dritat e tyre
e vene ne qender te vemendjes kafshen e mjeruar. Kamera rreshket brenda dhe jashte fokusit, sikur te jete duke matur thellesine e imazhit, kalimet e kalit brenda dhe jashte ndergjegjes. C'ndergjegje ka nje kale-ose edhe nje kamera ne fund te fundit? Sala na ndergjegjeson per bindjen tone ne kete bote te pa ndricuar mire.
Ne nje punim tjeter, dy djelmosha me pishtare ndjekin gaforre ne nje buze deti naten.Pishtari ndjek gaforret dhe syte tona ndjekin ate, per t'u ndalur ne reren e lagur. Ne punimin e trete, shohim nje DJ ne nje tarrace ne Tirane, duke miksuar ritme disco ne shiun e rrembyeshem, duke patur ne sfond fishekzjarret e Vitit te ri qe shperthejne ngado ne qytet.Eshte e pamundur te mos mendosh per shperthime te tjera ne nje qytet te ndare me dysh nga lufta. Nje punim tjeter na con ne nje dhome klaustrofobike te mbushur me insekte ne Senegal, nderkohe qe punimi i fundit "Dammi i Colori" shperthen ne drita dhe ngjyra.
Ky eshte nje lloj dokumentari subjektiv i bashkepunimit mes artisteve nderkombetare dhe publikut ne Tirane, nen nitjen vizionare te kryebashkiakut-artist te qytetit, Edi Rama. Apartamentet e rrenuara dhe dyqanet ne ane te rrugeve jane lyer ne menyra gjeometrike ndezese, sikur amerika latine te takohej me Bauhaus, nje utopi moderniste e ngritur nga kryeqyteti i piste i vendit me te varfer te Europes. Puna e Sales ngre nje pyetje te vjeter: Sa force mund te kete arti ne Bote? Ne menyren e vet, "Mes qenit dhe ujkut" eshte ne vetvete nje pergjigje. Kjo eshte nje ekspozite madheshtore dhe mbreselenese.

Adrian Searle
Kritik arti
"The Guardian"

[liliella]

An Albanian video artist works between sound and image
Screen Gems
by Kim Levin
October 25th, 2004 4:45 PM


A still from Dammi i Colori (2003)


(photo: Courtesy of Marian Goodman Gallery)



Anri Sala
Marian Goodman Gallery
24 West 57th Street
Through November 13


Was it really only a couple of years ago that we were all overdosing on video art? One white-cube gallery after another was turning into a black box. Artists who had made their names with sculpture, installation, or painting were turning to video, and we began to balk at being asked to spend 10 minutes, or an hour, or 24, sitting on a floor in the dark watching something more likely to be insufferable or inscrutable than terrific—even though a generation nurtured on the boob tube was easily transfixed by anything that resembled television.

Anri Sala, the internationally hot young Albanian artist making his solo debut in New York this month, knows how to hold our attention. But his relatively simple single-channel videos use no installational theatrics, no virtuosic manipulations, no clever ploys. "We go to cinemas to escape," he said in 2001. "We go to art spaces to confront something." Sala's straightforward approach comes as something of a shock. An early piece, Intervista—Finding the Words (1997), which involved a Soviet-era interview with his own mother, its missing soundtrack, and a disconnect between old meanings and new in the face of a new reality, was as political as it was personal. "When the system breaks down and the ideology disappears, the language becomes even grammatically incorrect," notes the artist. Uomoduomo, at the 2001 Venice Biennale, which focused on an old man nodding off in church, negotiated an uneasy truce between consciousness and unconsciousness, transcendence and oblivion.

Sala didn't paint the Tirana facades in Dammi i Colori (Give Me the Colors), in his current show. Others did, as part of an ongoing project initiated by Edi Rama, the city's mayor and a former artist, who takes us on a tour—with English subtitles—past the oddly intense crazy quilts of saturated color that festoon the drab city's decaying buildings. What at first seems an eerily schizoid imposition of formal modern decoration onto the wretched realities of a bleak post-apocalyptic place—crumbling walls, rummaging inhabitants, bare trees bleached by the glare of the artist's headlights—reveals itself as a post-utopian project. "The city was dead. It looked like a body," intones the mayor, who has pinned his hopes on this quixotic social experiment. "What are the colors doing to us?" Sound—deep, ambient, and urban—plays a unifying role in Sala's video, as if underscoring the mayor's words: "Color also has another role, it must bind together."

Mixed Behavior, which reverberates with the roar of explosions, thunder, and throbbing music on a suspended monitor in a pitch-black room, offers a similar equation of festivity, destruction, and against-all-odds effort as a DJ alone on a rooftop works his decks under a tarp, illuminated by flashes of lightning and bursting fireworks. What looks and sounds like warfare—or a disco light show—is simply a battle against the elements on an anarchic New Year's Eve.

Two other works, shot in Senegal, are even more directly about the migration of meaning and the futility of translation. Sala's art slips between sound and image, voice and vision, the legible and the visible, the abstract and the social, belief and mistrust—eluding symbolism and interpretation. It's about looking and listening. As the artist told me on the phone last week, "The formal things are pretty important, not because I'm attached to any formalism but because they're things that bring image, not things that bring explanation. They're things that you fail to translate or explain by words. I'm interested in when language fails to respond to the needs we have. That's when the visual becomes important. Language already has a lot of power in the world, even more than sex."

[pagan]

sala o i forte, i qun filmat (court metrage) vepra arti, heehe! jam kurrioz me dit kur mos jet me filmi ne mode, cilat do jene veprat e sales.

une po i jap nje ide, le t'boj konge, po jo per argetim po si vepra arti, siç bon me filmat sot.

sala quhet artist ZYRTAR, artist i epokes. jane ata qe i kacavaren artit ne kurriz duke ja thith gjakun si ushujzat. megjithese filmat i ka te sinqerte. ka dhe me keq se ai.

[Larsus]

Reviews in Brief
Anri Sala
Albania is possibly the most wretched country in Europe, but for native artist Anri Sala, it’s rich in aesthetic and political contradictions. In Sala’s auspicious U.S. solo debut, two works stand out for their attention to the ugliness of the Balkan nation’s recent history and the cautious optimism of its citizens. The first, Mixed Behaviour (2003), shows a D.J. mixing beats against a background of alarmingly scattershot New Year’s Eve fireworks; despite his furious knob-twiddling, explosions eventually overtake the house music in a triumph of syncopation. It’s shown on a small television monitor in a pitch-black, claustrophobic room (no curtain, just a door that effectively seals in the sound)—a welcome respite from the theatrical video installations to which we’ve grown a little too accustomed. Equally riveting is Dammi I Colori (“Give Me the Colors,” 2003), a quasi-documentary filmed in Sala’s hometown of Tirana and shown at the last Venice Biennial. It follows the recent efforts of Mayor Edi Rama to transform the city—superficially, if not structurally—by painting the façades of housing developments in blocks of bright, solid color. Day and nighttime tracking shots show an urban Mondrian materializing, to the sounds of Rama’s triumphant monologue; it’s a reassurance, in living color, that help is on the way. But, as we learn near the video’s end, Rama used to be an artist—“The relationship between a mayor and his elector is like that between an artist and a spectator,” he intones—suggesting that he sees Tirana less as a daunting urban-regeneration project than as his own personal canvas. —
@ NY METRO

[peoples]

nuk besoj se artisti qe i lejon vetes te perdori mjete te nje kohe qe ai jeton,mund te quhet pires gjaku.Dhe ato qe ndjehen jo mire nga njerez te tille,dhe qe mendojne se arti qendron besimtar i teknikave te vjetre,dhe se art quhet vetem piktura,vizatimi,grafika,mund te vazhdojne udhen e tyre te vetmise drejt te vertetave qe do t'i zbulojne.Sot jemi ne 2004 dhe çdo gje eshte ne evoluim te rrembyeshem.Sot arti nuk garanton shprese dhe drite per ato qe s'dijne te lexojne,por realitete barbara dhe te papara,keto te ndihmuara nga mjete me barbare.
Mjafton te shikosh televizorin,dhe aty arrin e kupton se ne çfare grade ka shkuar shoqeria qe deri para dy shekujsh nuk dinte te lexonte dhe qe jetonte vetem per pak buke.Ndersa sot,ajo,eshte e veshur bukur,ka makina,shkon neper restorante te njohura dhe shikon Vellain e Madh dhe ndjen emocione te verteta.Vetem kaq,dhe per te pikturuar kete realitet,nuk mjafton nje telajo dhe disa penela.Ngjyrat mund te jene te nje marke te mire,te larmishme,por nuk shkelqejne.
Koha e piktoreve nuk ka perfunduar.Ashtu si artistet qe preferojne videon apo aparatin fotografik ne vend te penelit dhe telajos,edhe piktoret kane tregun e tyre dhe njerezit qe i admirojne,sepse ne fund te fundit sot artistet nuk jane gje tjeter se kurva(artistet) qe pranojne nje bordel(galerine)dhe nje metresse(galerist/e)per te ecur dhe per te mbushur barkun,disa dhe llogarine bankare(kjo varet se ku jeton,ne Shqiperi apo ne Boten e Zhvilluar).

[pagan]

pipell, ta kisha fjalen qe ne art ka hierarqi e per rrjedhoje edhe hegjemoni. kjo do te thote qe gjonat artistike, keto mund te jene lloje, rryma, vepra ose artiste jane te ndare ne kategori, ne te vegjel e te medhenj.

sepse jeta qe na rrethon keto kushte na i imponon. hena rrotullohet rreth tokes e toka rreth diellit, pra i vogli sillet rreth te madhit, bile jeton prej tij. pranej i quajta artistet e vegjel ushunjeza.

nuk e shpiku sala videon, ka njeqind vjet qe bota e njeh. e pra ne njeqind vjet nuk kemi degjuar ndonje video te krahasohet per nga vlerat te themi me xhakonden. duket e pamundur kjo, po ashtu siç nje grup rroku sado famoz te jete ti zeje vendin bethovenit.
jane kategori te ndryshme, ketu ta kisha llafin. nje video ne vetvete nuk mund te jete nje veper arti, ndersa nje pikture, nje skulpture, nje veper arqitektonike PO! keto s'kane nevoje per kushte specifike sa çka videoja, nje skulpture eshte e bukur edhe per pemen e kopshtit, edhe ajo fshehurazi e veshtron dhe e admiron. a kupton !

a ke pare turistet qe vizitojne germadhat e vjetra, pse ? sepse ato frymezojne edhe sot, jane po aq te madherishme, po aq te reja e te fresketa sa ne kohen e realizimit te tyre.

s'besoj qe video te kete e as te ruaje keto vlera. te interesoje njerezit pas dhjetra vjetesh, pas qindra ose mijera vjetesh mbas kohes se krijimit te saj. nje video pra po ashtu siç nje kenge lidhet shume me kohen e krijimit, i perket asaj, prandaj dhe vjeterohet me kalimin e saj, e per rrjedhoje e humbet vleren.

prandaj thash qe anri eshte i lidh katerciperisht me kohen ne te cilen krijon, te sotmen. prandaj dhe e quajta artist "zyrtar".

kjo eshte e vlefshme edhe per fotografine.

ne fakt eshte shume me e lehte te besh nje video ose pikture te bukur (te pelqyeshme, sepse me thone te drejten per tu quajt e bukur nje video duhet metevertet kurajo, hehe), sesa nje pikture te bukur. pranej piktura quhet art madhor, e piktoret (da vinçi, velaskes, van gog, sezan, matise, e plot te tjere) qendrojne ne piedestal te artit.
imagjino sa shume piktore ka qit historia ne fare pak vjet, e sa shume njohim ne, sa pak videaste artistike ose fotografe ka, e sa pak ose ASPAK njohim ne.

[peoples]

NJeriu gjithnje ka arritur te shmanget nga historite dhe te krijoje nje te re.Fotografia,nga ana teorike,thuhet,eshte pergatitur qe ne kohen e grekeve.Interesi per driten,i jepte shume mundesi mendjeve te tyre te ndritura te kuptonin se mund te ndodhte diçka nese ajo perdorej.Por,vetem ne shekullin e 19,njeriu arriti te merrte imazhin e pare nga perdorimi e drites.Kemi nje pamje te N.Niepce,qe ka paraqitur ate çfare shikonte nga dhoma e tij.Dhe,me vone,vjen super-mashtruesi,Daguerre,qe paraqet ne Akademine Franceze shpikjen e dy vellezerve Niepce.Me vone,kjo shpikje,nderroi permasat e te berit art ne nje menyre te mrekulleshme.
Piktura eshte pikture,dhe ka historine e saj.Ne kemi pese shekuj qe na ndajne nga koha kur Da Vinci apo Rafaello pikturonte.Koha ka pikturuar ne pikturat e tyre,e ne sot,nuk shohim asgje.Sot,te dalesh ne rruge ke gjithçka;makina,pallate te medha,dyqane te lluksit dhe te pastrehe qe kerkojne lemoshe.Shoqeria ka ndryshuar ma luftrat qe ajo ka prodhuar.Njeriu nuk eshte me i lire.Ligje dhe kostume te ndryshme i lejojne atij te kete nje tjeter qendrim.Artistet nuk pretendojne te qendrojne indiferent kundrejt ndryshimeve qe ndodhin.Sot,nje borgjezi teper e pakulturuar,teper arrogante dhe e pasur,ka nderruar shijet e te pranuarit ne boten e tyre makabre,artistin.Sot,nje njeri me kulture te pasur,eshte e veshtire ta pergjithsosh.Ai mund te jete nje qe me merr pjese neper Quiz-et e shumta qe ka TV,qe merr pjese neper reality show etj.Mund te jete dhe nje qe e kalon gjithe diten neper chate dhe humbet pas anonimatit dhe shkaterrimit te personit te tij real.
Sot,artisti kerkon te shpetoje nga kjo injorance e tmerrshme qe ka kapluar boten.Sot,artisti kerkon te kete me shume mjete per te ndjere gjithçka.Problemi eshte se formimi e nje klike kritikesh dhe ushujzash te tregut te galerive,arrijne qe te kene me shume force sesa vete personi qe ka projektuar nje te tille veper.Atehere,njerezit qe shikojne here pas here artiste,apo vepra qe nuk i pershtaten shijeve te tyre,mundet shume mire te kerkojne nje galeri apo muze qe ekspozon piktura.
Piktura sot nuk ka humbur shkelqimin e saj.Vetem fakti se ekzistojne akoma akademi qe mesojne studenteve sesi pikturohet,te jep pershtypjen se sa e madhe eshte bota e mashtrimit.
Nuk mendoj se nje artist,zyrtar apo privat,ka te beje me shijet e njerezve.Ai,pikesepari,eshte koshient per kohen qe jeton dhe mundohet ta prezantoje ate ashtu siç edhe ai e ndjen.Jetojme ne nje kohe kur liria e te shprehurit dhe mendimit,eshte kushti i pare per te jetuar.

[katana]

ah po kenaqem!
pse po me duket vetja si nje nene qe i ka mbledh femijt e saj rreth sofres dhe vetem i degjon e meson prej tyre?
tori pershendetje te ngrohta nga nje mike e vjeter. besoj se nuk me ke harruar.
ps me mungojne emails nga ti?
po te dergoj un e para dhe te pres pergjigjen apo te mjaftohem me kto ketu.

kata e kenaqur qe i jan kthyer dy cunat e preferuar.
ju dua te dyve shume.

[peoples]

faleminderit Katana.
uroj qe te jesh mire dhe te kesh bere progrese ne jeten tende.
une kam qene gjithmone prezent ne forum,por vetem si lexues.
Te gjithe kemi nevoje te mesojme.
Gezohem qe lexon,dhe te japin interes,shkrimet qe vendos ne forum.