Duket se Japonia gjithnjė do ta gjejė njė mėnyrė pėr tė bėrė diferencėn duke u veēuar nga pjesa tjetėr e botės.
Shteti i njohur pėr kulturėn avangardė por edhe traditat ndėrshekullore, toka e geishave dhe e samuraive ėshtė ēuditėrisht edhe njė nga shtetet e vetme nė botė qė nuk ka ushtri.
Pse ky vendim?
Dikur, forcat perandorake japoneze kanė arritur tė mposhtin Rusinė nė vitin 1905, dhe nė kulmin e saj gjatė Luftės sė Dytė Botėrore ajo pėrbėhej nga mbi 5 milionė trupa ushtarake.
Nė ditėt e sotme, ushtria japoneze, e kufizuar nė pėrmasa dhe pėrgjegjėsi, nuk pėrbėn kėrcėnim pėr asnjė shtet tjetėr.
Shteti ka vendosur tė adoptojė njė model pacifist tė epokės sė pasluftės qė i mbėshtet vendet nė zhvillim por nuk shėrben pėr ti frikėsuar apo terrorizuar ato.
Pasojat e Luftės sė Dytė Botėrore tek Japonia
Thuhet se sulmi famėkeq i Japonisė nė Pearl Harbor i vitit 1941, i shtyu Shtetet e Bashkuara tė merrnin pjesė nė Luftėn e Dytė Botėrore pėr tu hakmarrė.
Kushtetuta e Japonisė e vitit 1946, e shkruar nga SHBA pasi Japonia u mund prej tyre pas hedhjes sė 2 bombave bėrthamore nė Hiroshima dhe Nagasaki, pėrfshin nenin 9 qė e ndalon ligjėrisht Japoninė tė zotėrojė potencial luftarak dhe tė bėjė luftė.
Pas Luftės sė Dytė Botėrore, SHBA e solli Japoninė nėn mbrojtjen e saj, sepse Japonia e gjeti veten tė bombarduar dhe tė goditur nga varfėria. Pastaj regjimi i vjetėr i Japonisė u zėvendėsua me njė qeveri demokratike dhe Ushtria dhe Marina e saj Perandorake u shpėrbėnė.
Megjithėse Japonia nuk lejohet tė ketė ushtri, ajo investon nė mėnyrė tė kufizuar nė Forcat e saj paqeruajtėse vetėmbrojtėse (SDF).
SDF
Forcat Vetėmbrojtėse tė Japonisė u themeluan nė vitin 1954, pavarėsisht nenit 9.
Qeveria japoneze argumenton se qėllimi i vetėm i SDF-sė ėshtė mbrojtja dhe se ato nuk posedojnė armė tė pėrshtatshme pėr sulm, si bomba, raketa balistike me rreze tė gjatė apo aeroplanmbajtėset.
Foto e marinsave japonez me flamurin e vjeter tradicional
Ndihma ndaj fatkeqėsive natyrore dhe disa pėrpjekje paqeruajtėse tė OKB-sė janė pjesė e pak aktiviteteve tė lejuara tė SDF-sė.
Nėse sulmohet nga forca mė tė mėdha armike, SDF duhet tė ketė SHBA-nė qė ti vijė nė ndihmė. Nė thelb, fuqia ushtarake e SDF-sė ėshtė thjesht mbrojtėse dhe e varur nga SHBA.
Njė aspekt tjetėr interesant i SDF-sė ėshtė se ata nuk mbrohen nga njė ligj pėr sekretet ushtarake dhe shkeljet e kryera nga personeli ushtarak trajtohen nga gjykatat civile nė juridiksionet pėrkatėse.
Epoka e re e Japonisė
Nė prill 2019, perandori Akihito dha dorėheqjen pėr shkak tė moshės. Froni i ėshtė kaluar djalit tė tij Princit Naruhito, i cili ka deklaruar se do tė fillojė njė epokė e re.
Nė Japoni, ēdo perandor ka epokėn e tij me emrin e tij unik.
Pėr Naruhiton, epoka e re Reiwa pėrafėrsisht do tė thotė harmoni e bukur njė emėr qė rrjedh nga poezia e lashtė japoneze.
Epoka Reiwa pėrfaqėson njė thyerje tė traditės dhe premton se do tė ketė njė ndikim tė fortė tek Forcat Japoneze tė Vetėmbrojtjes.
Kjo, sė bashku me vendosmėrinė e kryeministrit Fumio Kishida pėr tė ndryshuar nenin 9, mund tė sugjerojė njė fillim tė ri, pasi Japonia tashmė po kėrkon tė jetė mė e pranishme nė arenėn e sigurisė globale, duke ndėrtuar njė prani ushtarake qė duket se kėrkon tė jetė e bazuar tek historia e lavdishme e shtetit japonez.
Euronews.al
Krijoni Kontakt