Aleksandër Kondo, kampioni i peshëngritjes shqiptare

[Brari]

Më 15 dhjetor vijnë në atdhe eshtrat e Aleksandër Kondos. Xhelili, Shabani e Mitro kanë pranuar

“Pirro Dhima, eja për Sandrin”

Ftesë kampionit në nderim të Kupës “Kondo”


DRITAN LUNDRA

Dikush ka kënduar një këngë për ta kaluar në përjetësi, dikush i ka ende të nxehta duart nga përplasja sa herë që Aleksandër Kondo ngrinte peshën.

Dikush ka ende në sy lot për miqësinë, rivalitetin, por edhe për atë që Sandri ka bërë për sportin shqiptar. Të gjithë kanë nga pak brenda, por askush nuk ka atë që ka familja, dhimbjen, po akoma më shumë keqardhjen që asnjë ditë të vetme të vitit nuk ka mundësinë të çojë një tufë lule, të bëjë një rit mbi eshtrat e tij, apo të mbledhë të gjithë ata që e kanë respektuar në një përvjetor. Kampioni i madh i shtangës shqiptare, por jo vetëm i saj, Aleksandër Kondo është ndarë prej kohësh nga jeta. Për nder të tij do të organizohet Kupa “Aleksandër Kondo”, ku një prej të ftuarve do të jetë edhe i famshmi Pirro Dhima.

Aleksandri humbi jetën në një aksident automobilistik shumë misterioz dhe të përfolur, por më në fund duket se edhe familja e "shpirti" i tij do prehen të qetë në tokën e vendin ku ai lindi, u rrit, u bë kampion dhe asnjëherë nuk rreshti së dashuri. Pavarësisht nga ikja e tij, e cila edhe sot mbetet mister, pavarësisht nga vdekja aksidentale, e cila është një mister më vete, më në fund ata që e kanë dashur më shumë, ata që e kanë respektuar më shumë, ata të cilët kanë menduar se një ditë do bëhen aq të fortë sa Sandri, kanë vendosur dhe paguar gjithë kthimin e eshtrave në tokën amtare.


Kush janë ideatorët

Natyrisht, ata që kanë qenë pranë tij, ata që e kanë vlerësuar dhe në të njëjtën kohë ata që jo rrallë kanë rivalizuar me rezultatet e tij. Janë mjeshtrat Muharrem Berisha dhe Mirjan Hakani, si dhe presidenti i Federatës së peshëngritjes, Esat Ademi. Të gjithë kanë kontribuar, por bashkë me ta, ndoshta me një ndjenjë të madhe dashurie për sportin e sidomos atij të rëndë (pjesë e së cilës ka qenë edhe vetë dikur) ka kontribuar edhe presidenti i Telesport, Muhamed Malaj. Në ndihmesë ka ardhur edhe Ministria e Kulturës e Sporteve, e cila është pranë kësaj ndërmarrjeje, e cila mund dhe duhet quajtur e gjitha individuale. Individuale e atyre që e kanë pasur shok, atyre që vazhdojnë të ndjejnë ende pranë Sandrin e atyre që ndoshta deri sa të marrin frymë do vazhdojnë të kenë në kujtimet e tyre garat e njeriut, i cili shpresonte që një ditë të përfaqësonte Shqipërinë në Hollivud.


Ftesë Pirro Dhimës për nder të Kondos

Shpesh jemi krenuar, jo një herë, por në katër olimpiada rresht, pavarësisht se me një ndjenjë "faji" për ngritjen e flamurit grek e jo atij shqiptar kemi bërtitur e ulëritur për rezultatet e Pirro Dhimës. Mbase nuk do kishte kaq shumë ndjesi shqiptare për këtë peshëngritës, nëse gjatë një dite punë në Telesport nuk do shikoja pamje nga garat e tij, të cilat i përkisnin moshës 17 vjeç. As vetë nuk e kam kujtuar faktin, se përse më është dukur një garë e vërtetë olimpiade dhe përse pavarësisht faktit se kanë qenë gara që i përkisnin të paktën 17 vjetëve më parë, më është dukur vetja si në një garë të vërtetë. Personalisht, entuziazmin për fitoret e Pirro Dhimës e kam mbajtur përbrenda, por gjithmonë, ndoshta jashtë dëshirës, kam bërë tifo për të. Ftesa për Kondon i është bërë, bashkë me të edhe tre të tjerëve, të tre rekordmenë dhe kampionë, të cilët kanë pranuar. Janë Viktor Mitro, Agron Xhelili dhe Luan Shabani. Pirro e ka pritur me skepticizëm, jo se nuk ka dëshirë, jo se nuk do të respektojë Sandrin e madh, por thjesht për shumë arsye, të cilat dihen. Në këto kushte, apeli i atyre që e kanë thirrur për të nderuar shokun, mikun e pse jo edhe idhullin e tij të rinisë, por më shumë yni është: "Pirro eja, je i mirëpritur e për më shumë Sandri ka nevojë për emrin tënd, ashtu sikundër edhe ne shqiptarët kemi nevojë për një kampion të madh si ty".



Si do të organizohet ceremonia në nderim të Kondos

Më në fund, grupi organizator i kthimit të eshtrave të Kondos duket se ka gjetur fondin e nevojshëm. Janë 9400 dollarë amerikanë, nga të cilët janë siguruar 8600. Megjithatë, ata kanë bërë edhe programin. Duke mos dashur të sigurohen para kohe kanë menduar mbërritjen e eshtrave deri në 15 dhjetor. Atë ditë do bëhen homazhe në Teatrin e Operas dhe Baletit e më pas eshtrat e Kondos do përcillen për në varrezat e Kombinatit, aty ku kanë kërkuar edhe të afërmit. Një prej organizatorëve, Mirjan Hakani beson se gjatë varrimit do të jetë e pranishme edhe banda e ushtrisë.


Shou kampionësh në Kupën Aleksandër Kondo

Shumëkush mund të donte një gjë të madhe, por vështirë se mund të mendonte atë që lidhet me emrin e Sandrit, pra një Kupë në nderim të tij. Në fakt, në Shqipëri ka shumë kupa në shumë sporte, por asnjëherë nuk kam ndjerë sadisfaksion më të madh, të paktën në idenë e organizatorëve. Një Kupë në peshëngritje, me pjesëmarrjen e më të mëdhenjve të këtij sporti, aktualë dhe të tërhequr, shqiptarë dhe "shqiptarë", të cilët në nderim të kujtimit të Sandrit, një ditë para ceremonisë së sjelljes së eshtrave apo një ditë më pas të bëjnë një garë. Nuk e di, por ndjej një sensacion të jashtëzakonshëm, që në një ditë të vetme të shikojmë në pedanë mjeshtrat Berisha, Hakani, Nikolla e përkrah tyre të rinjtë e shtangës shqiptare. Veteranët përkrah të rinjve, por do ishte mrekullia vetë që këto breza të lidhur me një tjetër, atë që kontribuon për Greqinë, pra kampionët e mëdhenj Shabani, Xhelili, Mitro të jenë së bashku për herë e parë, por jo të fundit. Të tre kanë dhënë viston e të qënit prezent, por mbi të gjitha do të jetë kënaqësia më e madhe e sportit shqiptar të ketë pranë vetes edhe Pirro Dhimën, kampionin e trifishtë olimpik të medaljes së artë.


Agron Xhelili
Në vitin 1991, vlonjati largohet për në Greqi së bashku me Pirro Dhimën, Viktor Mitron, Luan Shabanin dhe Leonidha Kokën. Pas tre vjetësh ai bëhet anëtar i superekipit grek të peshëngritjes, që mundi superfuqi botërore si Rusia, Bullgaria apo edhe Turqia. Është renditur në vendin e katërt në Olimpiadën e Atlantës, viti 1996, në kategoriën e peshës 66 kg, pasi kishte ngritur gjithsej 322 kg. Ka qenë i martuar me sportisten e suksesshme shqiptare, Mirela Manajani, me të cilën është divorcuar më pas.

Luan Shabani
Është lindur më 28 tetor të vitit 1971 në Korçë dhe është larguar njëherësh me peshëngritësit e tjerë shqiptarë për në Greqi. Ka fituar medalje argjendi në Olimpiadën e Atlantës, 1996, në kategorinë 59 kg, ndërkohë që e ka përsëritur këtë arritje dhe në Olimpiadën e Sidneit, viti 2000. Në Olimpiadën e Athinës ka fituar medaljen e bronzit, por pas analizave antidoping, Shabani rezultoi pozotiv dhe iu hoq medalja e marrë.


Viktor Mitro
Ka lindur në Vlorë në vitin 1973 dhe ka filluar që në moshën 15-vjeçare të merret me sportin e peshëngritjes. Që nga viti 1995, përfaqëson Greqinë në kompeticionet ndërkombëtare, ku suksesin më të madh e ka arritur në Olimpiadën e Sidneit, viti 2000, duke marrë medalje argjendi në kategorinë e peshës 77 kg, pasi kishte ngritur gjithsej 367 kg. Edhe në kampionatet botërore të peshëngritjes ka zënë dy herë vendin e dytë në vitin 1999, si dhe dy vende të treta në vitet 1995-96, gjithmonë në kategoritë 76-77 kg.


Pirro Dhima
Kampion i trefishtë olimpik e po kaq herë edhe kampion bote. Njeriu më i fuqishëm në Greqi në sportin grek e njëkohësisht njeriu, i cili ka dalë nga shkolla shqiptare, por me rezultatet e tij ka bërë të jetë kampioni absolut jo vetëm në shtangë, por të errësojë gjithë sportistët grekë. Në olimpiadën e fundit zuri vendin e tretë, nuk ka ardhur asnjëherë në Shqipëri e ndoshta për nder të Aleksandrit do nderojë edhe gjithë ata që kanë bërë tifo për të.


Nesër do të lexoni

Arratisja e bujshme e Aleksandër Kondos ka sjellë shumë hipoteza. Shumë njerëz kanë folur, por më shumë kanë folur për vrasjen e tij misterioze, por deri më sot askush nuk ka sjellë momentet e arratisjes. Duke marrë shkas nga kthimi i eshtrave të Kondos, por edhe nga rrëfimi i njeriut, i cili thuri, ideoi e deri në momentet e fundit qëndroi me të në Beograd, Muharrem Berishës, në faqet e gazetës "Panorama" do zbardhet gjithçka që ka të bëjë me arratisjen. Ku ka qenë një javë para nisjes, çfarë i ka thënë falli në filxhan, kush kanë qenë ideatorët, pse nuk janë arratisur në Poloni, përse zgjodhën Beogradin, përse hipën në tren dhe ku i gjetën paratë. Të gjitha këto nga goja e Muharrem Berishës do i gjeni në numrin e ardhshëm të gazetës "Panorama".

[Brari]

Peshëngritësi që u largua nga Shqipëria tregon të gjitha detajet e largimit të bujshëm për në SHBA

"Aleksandër Kondo, historia e arratisjes"

Flet Muharrem Berisha: Ju rrëfej të gjithë aventurën tonë. Ndarja me Sandrin në Titograd

Dritan Lundra

Të mendoje ikjen nga Shqipëria që në vitin 1983 apo edhe disa muaj më vonë ishte një utopi. Shumë kishin menduar një gjë të tillë, po kaq shumë kishin tentuar, por pak ose aspak kishin arritur të realizonin një gjë të tillë.

Idetë kanë qenë të shumta, mendimet po të tilla, por realizimi ka qenë shumë i vogël për t’u marrë i besueshëm. Megjithatë, në një palestër të vogël mes kampionëve, të cilët shikonin rezultatet, por aspak frytin e punës së tyre, kishte kohë që ziente një bisedë. Një bisedë për largim dhe ikje nga vendi i mallkuar i komunizmit kishte kohë që piqej nga katër kampionë të mëdhenj. Ishin Aleksandër Kondo, kampion i padiskutueshëm dhe njeriu që për herë të parë kaloi limitin e 200 kilogramëve në shtangë; kampioni i vogël, por edhe ai absolut në peshën e tij, Muharrem Berisha; mjeshtri më i madh në përvojë, por dhe në rezultate, Asim Belinova dhe më i riu, por me shumë ambicie, Xhelal Sukniqi. Të gjithë donin të iknin, donin të ishin të lirë në një botë të lirë, donin të ishin kampionë të mëdhenj në një botë që respekton kampionët, por vetëm Sandri dhe Xhelali patën kurajon të mos ktheheshin më në Shqipëri. Një histori, e cila pavarësisht shumë fjalëve, shumë thashethemeve e po kaq shumë hamendjeve, sot për herë të parë në gazetën “Panorama” zbardhet një prej atyre që fatin e kishte të arratisej, por që po ai e ktheu përsëri në Shqipëri. Është Muharrem Berisha, një prej pokerit që duhej të ikte e madje ishte një prej protagonistëve, por që nuk u largua. Ai flet e tregon ngjarjen që nga ideja, nisja e deri në detajet më të fundit e nostalgjia për mikun e tij Aleksandër Kondo.

Berisha, si u njohët me Sandrin?
Një gjë normale, ishim të dy shtangistë të Dinamos e së bashku me Agron Haxhihysenin dhe Asim Belinovën, nën drejtimin e trajnerit të madh Ferid Berberi, bënin stërvitje së bashku. Unë isha më i vogli i grupit, por të tre së bashku arrinim dhe triumfin e Dinamos. Ky ka qenë impakti i parë me Sandrin.

Vetëm kaq pra, të qenit në të njëjtin grup?
Jo, jo vetëm kaq, shumë shpejt ne pamë se kishim shumë gjëra të përbashkëta. Më kryesorja ishte pasioni, ideali që të kërkonim maksimumin dhë bërjen kampionë të mëdhenj, si dhe puna e jashtëzakonshme në stërvitje.

Deklarata shumë teorike. Vetëm kaq ju lidhte?
E kuptoj ku doni të dilni, por duhet të kini parasysh se unë isha më i vogli i grupit. Dëgjoja shumë herë nga Sandri që më thoshte se e ardhmja jonë në Shqipëri është e zymtë. Mbaj mend se pas kampionatit evropian në Spanjë, Sandri më thoshte se gjithçka në Shqipëri kishte marrë fund. Kishte ngritur 200 kilogramë, peshë të cilën të gjithë, madje dhe në botë, do e kishin zili e vendi i tij nuk e përfillte. Ai ishte i pakënaqur. Një ditë, duke diskutuar bashkë ai më thotë: “Shikoji këta njerëz, si të duken ty”. Pashë fshatarë të drobitur, pashë njerëz të cilët vuanin për bukën e gojës, por nuk thashë asnjë fjalë. Isha vetëm 20 vjeç dhe shumë gjëra nuk i kuptoja.

Jemi në vitin 1984...
Pikërisht, megjithatë, prej kohësh edhe unë isha mërzitur shumë me mënyrën e të trajtuarit nga sporti. Të gjithë bashkë mbaronim stërvitjen dhe shkonim në shtëpi ku hapnim edhe një herë dollapet për të ngrënë. Ishte e tmerrshme, nuk ngopnim dot barkun me bukë. Pra, gjithçka të shtynte që të largoheshe.

Një vit mendime dhe asnjë tentativë?
Jo, nuk është e vërtetë. Thashë më lart se me Sandrin kishim kohë që diskutonim. Jo një herë, por shumë shpesh gjatë vitit 1984, por sidomos në vitin 1985, kemi bërë plane për t’u arratisur. Kemi detajuar gjithçka, kemi parë e vëzhguar pikat e kufirit, por nuk kemi vendosur thjesht, sepse e dinim që një ditë do kalonim kufirin me peshëngritjen e aty do ishte më e thjeshtë. Nuk e di, por personalisht kam pasur frikë, duke shpresuar në një dalje jashtë edhe me shokët kishim vendosur që më mirë të mos rrezikonim kaq shumë.

Të kthehemi të arratisja e bujshme e Kondos
Nuk e harroj atë ditë. Ka qenë 48 orë para nisjes për në kampionatin evropian në Katovicë të Polonisë. Sandri fliste shumë e pas shumë pëshpëritjeve atij i ishte hequr e drejta të dilte jashtë shtetit. Jo, më mirë isha dhe unë, por Sandri babanë e kishte shef dege të gardës. Mbaj mend se gjithçka ia kishte rregulluar Mihal Qipo, atëkohë kuadro i lartë në pushtet. Kemi qenë në qendrën e grumbullimit dhe Sandri erdhi me pasaportë e pa një pa dy na tha: “Do ikim në Poloni e që aty do arratisemi”. Në ato momente kemi qenë unë, Asim Belinova dhe Xhelal Sukniqi. Asimi tha po dhe kjo fjalë më ngrohu dhe mua. Ai kishte familje dhe unë isha vetëm 20 vjeç. Besova dhe duke qenë mik i Sandrit thashë edhe unë fjalën time, po.

Pse Sandri kishte vendosur arratisjen
Për mendimin tim për shumë arsye. Pa dashur të them ato që kam thënë më lart më duhet të kujtoj se një vit më parë, në çantën e tij, pas kthimit nga kampionati ballkanik, u gjetën disa fotografi e revista porno. Që atë ditë atij iu pre trajnimi i posaçëm, iu deklarua se nuk do të dilte më jashtë shtetit (gëzimi dhe premio e vetme për sportistët), si dhe pavarësisht rezultateve fantastike, gjithmonë ai kishte persekutimin prapa.

Pse vendosi Katovicën?
E thashë dhe më lart, ishim të katër bashkë, por më entuziasti ishte Sandri. Kur erdhi në qendrën e grumbullimit me pasaportë në dorë e na tha se mora viston për t’u nisur u gëzuam të gjithë. Megjithatë, Sandri ishte dhe shumë besimtar. “Ka ardhur dita, më tha, por më parë të njohim dhe fatin tonë”.

Çfarë do të thoshte kjo frazë e tij?
Në fillim nuk e kuptova, por menjëherë me natyrën e tij shumë ekspresive më tha ta ndiqja. Shkuam afër rrugës së “Fortuzit”, aty ku sot quhet “Dervish Hatixheja”. Nuk hyra brenda dhe nuk e di fallin që u hodh me letra, me filxhan kafeje, apo diçka tjetër. Sandri hodhi një triko (kështu ishte riti) e pas disa minutash doli me një fytyrë të ngrysur.

Përse kështu?
Sapo doli, mbaj mend se ishte natë dhe Sandri më tregoi edhe fatin që do na ndiqte. Nuk e di a të vërteta do jenë fjalët e fallxhores, por ajo më tha teksualisht kështu: “Ti do ikësh dhe shumë shpejt. Ke menduar të ikësh me katër veta; ke menduar me atë që ke shumë afër dhe ke bërë shumë plane, por ai nuk do vijë. Ke menduar të ikësh me një person më të madh, por edhe ai nuk do vijë. Do ikësh me një person, inicialet e të cilit janë XH.S. Nuk e ke parashikuar, por me të do të ikësh”.

Po më pas?
Më pas mbaj mend që Sandri për një moment heshti. Nuk tha më asnjë fjalë, por në ecje e sipër tha dhe diçka tjetër nëpër dhëmbë. Një fjalë që mua më tronditi dhe nuk mund ta harroj dot.

Çfarë tha?
Në fillim ndoshta nuk donte ta thoshte, por më në fund u zbraz. Ne do ikim më tha, por sipas fallxhores, unë do kërkoj të iki larg, por do jem shumë afër. Do vuaj disa muaj e më pas do iki shumë larg, por do vdes shumë shpejt. Miku yt, me të cilin je shumë i lidhur, nuk do vijë, por nëse ti do kesh lirinë, por shumë të shkurtër, ai do jetë gjallë, do ketë jetën, por do vuajë.

Këto fjalë ishin për ty?
Në fillim i mora si të përgjithshme, por në momentin e ikjes së tij në Titograd, kur unë nuk pranova e kjo dhe si pasojë e tërheqjes së Asim Belinovës, Sandri m’u drejtua: “Muharrem, unë po iki. Fatin e di, por më mirë një vit si luan sesa një jetë prej miu. Mirupafshim. Nuk e besova se po ikte, por treni që largohej më krijoi edhe idenë se Sandri po shkonte larg, aq larg sa unë nuk mund ta kapja dot më.

Të kthehemi tek arratisja, kishit bërë ndonjë plan?
Përpara se të mbërrij te plani (në fakt nuk kishim bërë ndonjë plan të madh) dua të them disa gjëra për karakterin e Sandrit. Një muaj para se të shkonim në Katovicë të Polonisë erdhi në shtëpinë time. Të gjithë e njihnin e Sandri fliste dhe e kishte zakon të mos kishte frikë. Babai ishte turni i dytë dhe në shtëpinë time ishte vetëm nëna. Sapo hyri, jo se nuk e kishte parë ndonjëherë, u irritua kur pa fotografinë e Enver Hoxhës varur në mur (kështu ishte koha) e mori dhe e theu. Mamaja ime u llahtaris dhe menjëherë kërkoi të lajmëronte policinë. Sandri me një ton të qetë iu kthye: “Mbaj fotografinë e burrit tënd, jo të këtij krimineli, qetësohu se ne jemi djemtë e t’u”. Në moment mbërriti babai. I lodhur nga puna na tha të bënim ç’të doni, por të kishim kujdes veten.

Keni ikur në maj të vitit 1985, një muaj pas vdekjes së diktatorit, çfarë bëri Sandri atë ditë?
Nëse një muaj më parë theu fotografinë e Enver Hoxhës në shtëpinë time, të njëjtën gjë bëri me të gjitha fotografitë e tij në Qytetin Studenti. Kishte urrejtje e për më shumë, kur kam shkuar ta takoj në dhomë e gjej me magnetofon të ndezur e me zë të lartë dhe ai me një kënaqësi të jashtëzakonshme. Ky ishte Sandri, njeriu rebel ndaj regjimit. Donte me çdo kusht të ikte. Në ato ditë, pasi unë isha i lëkundur ai më drejtohet: “Shikoji këta njerëz (ishin fshatarë të rropatur nga puna), shikoji, ti je kampion i madh, por një ditë edhe ti si ata do të përfundosh. Nuk e besoja në atë kohë, por realiteti ky ishte e Sandri kishte të drejtë.

Edhe një herë te momenti i arratisjes.
Që para nisjes mes nesh nisën polemikat. Unë një natë përpara ika dhe nuk u duka në qendrën e grumbullimit… Kur u ktheva shokët më hapën çantën e filluan kontrollin, nuk kuptova se ç’donin. Megjithatë, plasja kishte ndodhur. Kisha një ide se në vendin organizator nuk të mbanin, por të kthenin. Pikërisht për këtë arsye u thashë miqve se në Poloni nuk mund të kërkonim strehim politik. Duhej të gjenim një vend tjetër. Ngaqë Sandri kishte folur shumë e gjithë Qyteti Studenti e dinte se ne do të iknim dhe duhet të ishim shumë të sigurtë në veprimet tona. Në Poloni zhvilluam garën ku dolëm me rezultate të jashtëzakonshme e të mrekullueshme e duke përfituar prej tyre u drejtuam në një sportel polak për të prerë bileta për në Amerikë. Unë kisha rreth 100 dollarë, po kaq edhe Sandri, ose nëse nuk gaboj të dy bashkë kishim reth 300 dollarë, ndërkohë që Xhelal Sukniqi kishte një çek prej 1000 dollarësh.

Me kaq do shkonit në Amerikë?
Një natë para nisjes për në Beograd u mblodhëm të gjithë në dhomën ku ishte Sandri dhe Sukniqi. Vendosëm të pyesim për biletat për në Amerikë dhe më pas të vepronim. Në këto momente Asim Belinova u tërhoq. Ndikimi i tij ishte i madh, megjithatë vendosëm të pyesnim. Në sportelet e Katovicës, meqë dija fare pak rusisht, mësova se çeku i Xhelal Sukniqit prej 1000 dollarësh vlente vetëm për Shqipërinë dhe ishte i pavlefshëm për jashtë. U pezmatuam dhe u kthyem prapa. Unë me mendjen e dyzuar, pas tërheqjes së Asim Belinovës, Sandri me mendjen top se do largohej.

Nuk kishin rënë në sy përpjekjet tuaja?
Mbase, por të gjithë e dinin se Sandri kishte një idhull në jetën e tij e vdiste për të, ajo ishte e fejuara e tij. Për të mos rënë në sy, si Sandri ashtu edhe unë të gjithë dollarët që kishim me vete i blemë plaçka. Sandri të gjitha për të fejuarën e tij, gjë e cila mbuloi gjithçka. Të gjithë, duke ditur dhe debulesën e tij, menduan se mendja e tij është në Shqipëri. “Ai bleu plaçka për nusen, vdiste për të, edhe kur më kanë pyetur në hetuesi, gjithmonë kam thënë se asnjëherë nuk kam menduar se Sandri mund të arratisej. Kështu mendoja atëherë dhe kështu mendoj edhe sot”. (Ferid Berberi, trajneri i asaj kohe)

Ç’ndodhi pas largimit nga Polonia?
Unë personalisht nuk isha i vendosur, por më shumë anoja nga mosikja, ndërkohë që Sandri e kishte ndarë mendjen. Mbërritëm në Beograd e prej andej me tren u drejtuam për në Titograd, ku na priste dhe autobusi për të na sjellë në Shqipëri. Mbaj mend se ishte ora 6 e mëngjesit. Unë prisja, ndërsa ai i hipi trenit tjetër. “Ti lemë gjërat që kanë ndodhur, më tha. Për gjithçka kërkoj falje, por t’i mos gabo më. Kujto fjalët e fallxhores, unë do iki, fati qoftë me ty”. U largua dhe sot e kësaj dite e kam parasyve ikjen e trenit dhe dorën e Sandrit që vazhdonte të më përshëndeste. Ai iku, ta kthejmë edhe një herë në tokën tonë sot.

A u lidhët më me të?
Që nga ajo kohë më shumë kam qenë i lidhur me hetuesinë dhe kam ndjerë represionin se sa jam marrë me sportin, apo ,me familjen time. Megjithatë, këto nuk i përkasin kësaj historie. Nuk u lidha më me Sandrin, por në vitin 1987, një telefonatë nga Xhelal Sukniqi më habiti. Zëri i dridhej, më lajmëroi për vdekjen tragjike të Sandrit dhe më pas më dorëzoi një kasetë filmike nga ceremonia e varrimit. Ende më duket se jam në ëndërr. Nuk kam besuar kurrë në vdekjen e tij, madje edhe sot, kur po mundohemi të gjithë bashkë për të sjellë eshtrat e tij, më duket se shikoj edhe një herë Sandrin gjallë.

Çfarë ndjeni tani që eshtrat e tij do të vijnë?
Ka tetë vjet që të gjithë përpiqen për një gjë të tillë. Do të jem i qetë vetëm kur të kryhet ky mision. Kjo është një iniciativë e disa personave, në radhë të parë e trajnerit të tij, Ferid Berberi, e miqve të tij, e presidentit të peshëngritjes dhe besoj e gjithë njerëzve që duan sportin. Vetëm kur ky mision të ketë mbaruar, pra eshtrat të kthehen në tokën mëmë edhe unë do jem më i qetë.

Kush është Muharrem Berisha

Lindur në vitin 1964, në moshën 15-vjeçare Muharrem Berisha shpallet për herë të parë kampion. Që nga ajo kohë, pra në vitin 1979, ai bëhet kampion absolut në pesë pesha, duke nisur nga ajo 52 kilogram për të përfunduar në peshën 75 kilogram dhe duke thyer 100 rekorde kombëtare. Ai është bërë kampion absolut i pesë peshave. Në vitin 1984, në Spanjë zuri vendin e pestë, duke sjellur për herë të parë në Shqipëri një rezultat të tillë. Në kampionatin ballkanik në Shqipëri në vitin 1987, në peshën deri në 67 kilogram arrin të marrë për herë të parë në historinë e Shqipërisë tri medalje ari. Kishte deklaruar një muaj më parë rezultatin, por qenia e tij në dhjetë rezultatet më të mira të botës për vitin, ishte tjetër sukses. Ka titullin Mjeshtër Sporti, Mjeshtër i Merituar Sporti, por edhe medaljet për merita të shquara në sport, të marra pas lënies së karrierës, por rezultati më i mirë i tij është në vitin 1983, vetëm 19 vjeç, kur Muharrem Berisha ngre 140 kilogram, dy më shumë sesa kampioni i botës së atij viti. Një jetë e gjatë, shumë e lodhshme mes triumfit dhe dështimit, si pasojë e politikës. Një karrierë, e cila i ka dhënë shumë sadisfaksione, por dhe shumë frikë, sidomos një shterpësi e lodhje psikike, pas arratisjes së shokut e mikut të tij, Aleksandër Kondo. Një kalvar i gjatë vuajtjesh më shumë psikologjike, të cilat Berisha nuk i harron. Ai i kujton me një përpikmëri të rrallë të gjitha ngjarjet, të cilat flasin për arratisjen e Kondos. Për herë të parë publikohen të gjitha detajet që nga nisja dhe ideja e më pas tek arratisja e bujshme e majit 1985.

[BOKE]

Pa dashur te hap diskutime te tjera per Pirro Dhimen, se boll eshte diskutuar, shkrimi eshte marre nga gazeta "Panorama" e sotme dhe ka lidhje me Aleksander Kondon

Flet ekskluzivisht nga Athina kampioni i trefishtë olimpik

Pirro Dhima: "Shqipëria, gjithnjë në zemrën time"

Nga korrespondenti ynë në Athinë, MARKO CAKA

Pas 13 vjetësh Pirro Dhima e thyen heshtjen. I larguar nga Shqipëria me një mijë e një akuza, më në fund sportisti që prej vitesh qëndron në majë të klasifikimeve në peshëngritje, i ka dhënë përgjigje një pyetjeje që i ka qëndruar si çekan mbi kokë:
Çfarë është për të Shqipëria dhe shqiptarët? Në një intervistë ekskluzive për gazetën "Panorama", kampioni olimik përgjigjet thjesht e bindur: "Ata janë një pjesë e zemrës sime". Një përgjigje jo vetëm për lexuesin e gazetës sonë, por për të gjithë ata që ndaj tij hodhën topa balte, të shoqëruara me sharje e ofeza për tradhti. Por mjeshtri i madh këto i ka lënë pas. Ka lënë pas edhe shumë akuza të tjera, por ama, ai kurrë nuk mund ta harrojë Tiranën dhe Shqipërinë, "vendin ku linda e u rrita", siç shprehet ai.
Kampioni i trifishtë olimpik, në intervistën e tij për gazetën "Panorama" ka pranuar të flasë në lidhje me kthimin në Atdhe të eshtrave të peshëngritësit tjetër të madh shqiptar, Aleksandër Kondo. Federata Shqiptare e Peshëngritjes i ka bërë atij një ftesë, e cila ende nuk i ka mbërritur në dorë, për të marrë pjesë në Kupën Aleksandër Kondo, që do të zhvillohet për nder të sportistit që u nda nga jeta, vite më parë, në një aksident rrugor në SHBA. Piro Dhima e kujton me mall sportistin e famshëm shqiptar, i cili ka qenë edhe idhulli i tij, ndërkohë që me anë të kësaj interviste, ai ka konfirmuar edhe praninë e tij në kupën që do të bëhet në nderim të Kondos.
Z. Pirro, kam kënaqësinë, që në emër të gazetës "Panorama", të bisedoj me një sportist të madh, siç jeni ju. Së pari, ju falenderojmë për konsideratën, duke na rezervuar pak kohë nga programi juaj i ngjeshur.
Edhe unë ju falenderoj dhe dua të shtoj se e kam për nder të jap një intervistë për gazetën tuaj serioze, të cilën e lexoj gjithmonë, nëpërmjet Internetit. Meqenëse po më jepet rasti, dua të përshëndes të gjithë bashkatdhetarët shqiptarë.
Në numrin e djeshëm të gazetës "Panorama" është botuar lajmi se Federata Shqiptare e Peshëngritjes ju ka bërë ftesë për të marrë pjesë në nderimin e sportistit të madh,
leksandër Kondo, me rastin e kthimit të eshtrave të tij në Shqipëri. A jeni në dijeni të këtij fakti?
Të falenderoj për sihariqin që më dhe. Në të vërtetë, një ftesë e tillë nuk më ka mbërritur ende në dorë, por, meqenëse jeni ju të parët që po ma komunikoni, me anë të gazetës suaj, mua më duhet të them se jam shumë i kënaqur që Federata prestigjioze e Peshëngritjes Shqiptare më vlerëson kaq shumë. Ky vlerësim qëndron në faktin se Federata ka kërkuar të marr pjesë në nderimin e një figure kaq të madhe të sportit shqiptar, siç ishte Aleksandër Kondo.
Të rikthehemi disa vite prapa në kohë. A mund të na thoni se çfarë ju kujtohet nga Aleksandër Kondo?
E ç'të them! (mërzitet disi) E mbaj mend shumë mirë Aleksandrin e madh në palestrat e klubit "Dinamo". Isha në moshë shumë të vogël atëherë, rreth 9-vjeç e gjysmë, në mos gabohem, dhe së bashku me një bashkëmoshatarin tim bënim stërvitje me Aleksandrin. Gjithmonë na përshëndeste dhe na ndihmonte për ta ngritur shtangën në supe. Më kujtohet, si tani, me atë trupin e tij të bukur e gjigand, ku çdo gjë të bukur që ia kishte dhënë natyra, ia kishte gërshetuar edhe me humorin karakteristik dhe mirësjelljen.
Duke parë arritjet e Aleksandrit asokohe, a menduat ndonjëherë se do të vinte një kohë që edhe ju do të bëheshit si ai?
Gjithmonë. Aleksandri ishte idhulli im, ashtu si edhe Mirjan Hakani. Më kujtohet si tani, kur çdo ditë vraponim për të shkuar në palestër, vetëm e vetëm për të parë atje Aleksandrin e madh, duke u stërvitur. Disa herë ai përqendrohej dhe te stërvitjet tona. Madje, më kujtohet një herë që më tha: "Ti do të bëhesh sportist i madh, prandaj duhet të vazhdosh gjithnjë t'i bësh stërvitje trupit". Pikërisht këto fjalë të Aleksandrit më kanë mbetur të ngulitura në mendje, dhe vazhdimisht i kujtoj si inkurajim nga një sportist i madh; fjala e tij kishte vlerë dhe peshë.
Të vijmë edhe një herë te ftesa e FSHP-së. A do të vini në Shqipëri për të marrë pjesë në Kupën e Aleksandër Kondos?
Patjetër që po! Me ta marrë ftesën, do të jem edhe unë i pranishëm në nderimin që i bëhet këtij sportisti të madh, i cili u nda shumë shpejt nga gjiri ynë. Humbja e tij e papritur ishte një goditje e madhe për të gjithë ne. E kam gjithmonë të freskët në mendje humorin e tij të ëmbël.
Në Kupën Aleksandër Kondo, do të merrni pjesë, edhe ju, në gara?
Nuk mund ta di nëse do të garoj apo jo, pasi kam shumë kohë pa bërë stërvitje. Megjithatë, besoj se do të bëj diçka, në mënyrë simbolike, për ta nderuar idhullin tim, Aleksandër Kondon. Madje, kam ndërmend të rezervoj diçka edhe për sportdashësit e mrekullueshëm shqiptarë.
A jeni i emocionuar për faktin se do të vini, për herë të parë, pas kaq shumë vitesh në Shqipëri?
Patjetër që kam emocione; të mëdha madje. Kjo, pasi shqiptarët janë të parët që më kanë duartrokitur dhe më kanë inkurajuar në vazhdimin e karrierës sime; aty jam lindur dhe aty dergjen eshtrat e të parëve të mi. Pikërisht, për këto arsye, jam shumë i lumtur që më jepet edhe një herë rasti të shfaqem përpara tyre.
Një pjesë e shqiptarëve ju kanë vlerësuar ndryshe, ngaqë përfaqësuat ngjyrat e një shteti tjetër në aktivitetet ndërkombëtare...
E di se ka pasur shumë zhurmë, në lidhje me emrin tim. Unë, as edhe një herë të vetme, nuk e kam sharë vendin tim dhe shqiptarët. Edhe në qoftë se kam pasur ndonjë pikëpamje, kjo ka qenë vetëm për politikat që zhvilloheshin në kurriz të bashkatdhetarëve të mi shqiptarë. Kurrë ndonjëherë nuk kam dashur që ne shqiptarët të katandiseshim kështu në dyert e Evropës; politika s'ka bërë asgjë për ta dhe dinjiteti i lartë e fisnik i shqiptarëve të shpërdorohej në këtë farë mënyre. Për mua shqiptarët janë dhe do të jenë gjithmonë pjesë e zemrës sime, derisa të vdes. Unë jam po ai Pirroja, që ata e donin, dhe e inkurajonin dikur; nuk ka ndryshuar asgjë në ndjenjat e mija për ta.
A keni shumë miq në Shqipëri?
Po. Kam shumë miq si profesori im i parë, Zef Kovaçi, Florian Fidani e të tjerë, me të cilët akoma ruaj kontakte të shpeshta. Pastaj, zemra dhe mendja ime rreh vazhdimisht për vendin tim të lindjes, për nostalgjinë time të hershme e të pashlyeshme, për vendin i cili më krijoi si sportist.

Skeda personale
• Emri: Pirro
• Mbiemri: Dhima
• Datëlindja: 13 tetor 1971
• Vendlindja: Himarë, Shqipëri
• Gjatësia: 172 cm
• Disiplina sportive: Peshëngritja
• Kategoria: garon në peshën 85 kg
• Klubi: A.O Neas Smirnis-Athine
• Gradat: Oficer i lartë i këmbësorisë në ushtrinë greke, gradë që merret për titullin olimpik
• Arsimimi: Ka studiuar për kulturat bujqësore
• Gjendja civile: I martuar. Është babai tre fëmijeve.
• Arritjet: Medalje Ari në tri olimpiada radhazi (Barcelona '92, Atlanta '96, Sidnei 2000), ndërsa në "Athinë 2004" fitoi Medalje Bronzi.
• Çmimet: Është shpallur katër herë "Sportisti më i mirë i vitit" në Greqi, në vitet 1992, 1993, 1995 dhe 1996. Tri herë kampion bote (1993, 1995, 1998) dhe 1 herë kampion Evrope (1995).
• Rekordet: Ka mbetur në histori me dy rekordet botërore dhe olimpike në peshën 83 kg, në Atlanta; kanë mbetur të përjetshme, pasi kjo peshë nuk ekziston më në lojërat olimpike. Rekordi është 180 kg në shtytje dhe 392,5 kg dy kohë.

Hapat e para dhe largimi për në Greqi
Pirro Dhima konsiderohet si peshëngritësi më i madh i të gjitha kohërave në Greqi. Rekordet dhe arritjet e tij i kanë kaluar të gjithë paraardhësit e tij. Pirro Dhima, i quajtur me nofkën "Luani i Himarës", është kthyer tashmë në një mit. Ai ka lindur në Himarë, Shqipëri, më 13 tetor 1971. Nxënësi më i sjellshëm e i dashur për të gjithë mësuesit e nxënësit e shkollës 8-vjeçare, "Konferenca e Labinotit", së bashku me vëllanë e tij më të madh, Odisenë, kur ishte vetëm në klasën e pestë, filloi stërvitjen për sportin e peshëngritjes, fare pranë oborrit të shkollës, në fushën sportive të Qytetit Studenti. Më tej arsimin e mesëm ai e kreu te "Politeknikumi". Mësuesit e tij e përshkruajnë Dhimën si një nga nxënësit tepër të zgjuar e me vullnet për t'i ndjekur studimet, edhe pse impenjimet në sport për të, në atë kohë ishin mjaft të larta. Më 1990-ën ai u largua nga Shqipëria, për në Greqi, bashkë me disa atletë të tjerë si Luan Shabani, Viktor Mitro dhe Agron Xhelili. Në largimin e tij nga Shqipëria ndikoi edhe mospranimi i tij në Institutin e Lartë të Fizkulturës "Vojo Kushi", pasi nuk mundi t'i arrijë të gjitha normat e pranimit.
Martesa me Anastasia Sgrugun
Disa vite pasi kishte mbërritur në Greqi, Pirro Dhima vendosi të martohej me greken Anastasia Sgrugu, me të cilën kishte rënë në dashuri. Sgrugu, asokohe ishte një prezantuese e njohur e programeve sportive në Televizionin Shtetëror Grek, ndërkohë që Dhima ishte bërë i famshëm, duke u shpallur kampion në Olimpiadën e Barcelonës, më 1992. Fryt i kësaj martese janë tri fëmijë, dy vajza dhe një djalë. Vajza e parë, Eleni, ka lindur në qershor të vitit 1995. Tre vjet më pas erdhi në jetë edhe fëmija i dytë i çiftit Dhima-Sgrugu, një djalë, i cili u pagëzua me emrin Viktor dhe që lindi në muajin shkurt të vitit 1998. Në muajin shkurt të vitit 2000 lindi edhe vajza e dytë. Hobi i tij janë lojërat elektronike, por i pëlqen më shumë tavlla. Preferon të shohë filma nga kinematografia e vjetër greke dhe e huaj, me aventura (peripeci). Përsa i përket muzikës, çlodhet duke dëgjuar këngët e këngëtarëve të famshëm grekë, Andonis Remos dhe Manolis Lidhakis. Ushqimi më i mirë për Pirro Dhimën janë peshqit dhe picat, ndërkohë që i pëlqen shumë sporti i futbollit.

[kolombi]

Flet Gjelosh Biku, 83-vjeçari nga Tuzi i Malit të Zi

“Unë pashë vrasjen e Sandër Kondos”

nga i derguari yne ne tuz Luan Kondi

Rreth 2 kilometra larg qendrës së Tuzit, pak pasi lë gjimnazin e këtij qyteti, ndodhet shtëpia e Gjelosh Bikut, personazhit tonë.

Ai i ka kaluar të 83-at dhe jeton në një shtëpi njëkatëshe, ndërtuar sipas stilit të njohur shqiptar. Mbahet mirë dhe, madje, thotë se do të jetojë aq sa e ka shkruar zoti. Në shtëpinë e malësorit Gjelosh Biku gjithçka është shqiptare, pritja sipas traditës sonë e, madje edhe përkujdesja gjatë gjithë kohës. Edhe pse ka vite që është larguar nga Shqipëria, ai e ruan të gjallë gjuhën shqipe në familjen e tij. E ke të lehtë ta gjesh edhe pse pyet shqip Bikun, pasi atë e njohin me emrin “emigranti”, sepse është larguar nga Shqipëria në vitin 1953, menjëherë pas arratisjes nga burgu i diktaturës, ku vuante prej tetë vjetësh dënimin. Gjykata komuniste e shtetit të Hoxhës kishte vendosur për të burg të përjetshëm. Historia e arratisjes së Bikut dhe e dy bashkëvuajtësve dhe vendosja e tij në Jugosllavi, është subjekti i tërë i një romani, por na duhet të ndalemi në një moment të veçantë të kujtimeve të Bikut, në dëshminë e tij për vrasjen e Aleksandër Kondos, peshëngritësit që u arratis në 25 maj të vitit 1985, në Titograd (Podgoricë) kur ekipi kombëtar i peshëngritjes kthehej nga Kampionati Evropian në Katovicë të Polonisë. Gjelosh Biku thotë se e ka parë me sy momentin e ekzekutimit të Kondos, aq sa ka mbetur i shokuar nga ajo që i ka ndodhur peshëngritësit të mirënjohur shqiptar. “Nuk e di në ka të afërm në Shqipëri, por them se ajo ngjarje ishte vërtet një tragjedi”, thotë Gjeloshi. E ka ruajtur të fshehtën e tij për 17 vjet me radhë, e, megjithatë, sot mendon se ka ardhur koha të rrëfejë për “Panoramën” gjithçka di për të zbardhur misterin e vrasjes së Kondos më 1 maj të vitit 1987. I urtë dhe fjalëpak, ai rrëfen pa u nxituar ngjarjen më të hidhur të jetës së tij.

Zoti Gjelosh, ju keni lindur dhe jeni rritur në Malësinë e Madhe. Çfarë kujtoni nga fëmijëria juaj?

Dua t’ju them se u linda në vitin 1921 dhe jetova si të gjithë fshatarët e asaj kohe. Kryesisht ne malësorët merreshim me blegtori. Pra edhe unë me bagëti e punë të tjera të fshatit jam marrë. Në vitin 1938, kur isha vetëm 17 vjeç më ka marrë Prengë Cali, njeri i dëgjuar në Malësinë e Madhe, së bashku me motrën dhe më pas jemi bashkuar me të familjarisht. Ai na tha se duhet të jetonim bashkë. Prengë Cali ka pasur një vajzë të cilën e kishte martuar. Pas kësaj jetonte vetëm me gruan. Vendosi të jetonte me ne, pasi nuk kishte njeri tjetër e malësorët nuk rrinë me dhëndrin.

Familjet e malësorëve ishin të mëdha, a qëndron kjo edhe për tuajën?

Them pak a shumë, pasi ishim një familje e vogël që përbëhej nga katër persona, unë, motra, nëna dhe babai. Nëna dhe babai erdhën në emigrim më vonë dhe me ardhjen e tyre jeta u bë dhe më e lehtë për ne. Prenga na tha se pas vdekjes së tij çdo gjë e tija do të na mbetej neve.

Përse e bëri Prengë Cali këtë me familjen tuaj dhe jo me ndonjë tjetër?

Ne me gruan e Prengës ishim kushërinj, kishim lidhje gjaku dhe ai duke parë që ishim një familje e vogël donte të na bashkonte me atë të tijën. Pra, me këtë rast ai donte të bashkonte familjen tonë Vikaj që ishim me të tijën që ishte prej tjetër bajraku, prej Selcës, ndërsa ne prej Niktit. Prengë Cali i tha babait tim se duhet të vdisnim së bashku dhe se gjithçka kishte pasuri do ta gëzonte djali i tij, pra unë.

Ju sa vjeç keni qenë atëherë?

Unë në atë kohë kam qenë rreth 16 - 17 vjeç.

Prengë Cali njihet si udhëheqësi i kryengritjes antikomuniste të Malësisë së Madhe të vitit 1945. Ju çfarë kujtoni nga kjo ngjarje?

Me sa mbaj mend, në vitin 1944 shtëpia e Prengës u rrethua prej ushtarëve serbo-malazezë, atëherë nuk ishte çliruar akoma Shqipëria. Kështu, në atë kohë donim të merreshim vesh me një roje të afërt të Prengë Calit, që e thërrisnim “Cubi”, e që në të vërtetë quhej Filip, se çfarë po ndodhte. Ai lajmëroi Prengën se malazezët donin ta sulmonin. Prenga organizon parinë e Vermoshit që të shpërndante rojet rreth e rreth kufirit të Vermoshit. Dhe kështu u bashkuan nja tetë krerë të zonës së Vermoshit te shtëpia e Prengës. Prenga urdhëroi të shtrohej darka për miqtë. Më pas kanë ndodhur shumë gjëra, për të cilat duhen netë dimri për t’i kujtuar. Në vitin 1945 e pashë veten në burgjet e diktaturës. Gjykata, kryetari i së cilës ishte Aranit Çela, më dënoi me burg për jetë. Por pas tetë vjetësh në burg u arratisa nga burgu dhe kalova kufirin për në Jugosllavi. Që prej asaj kohe jam këtu ku më shikoni dhe kam plot fëmijë, nipër e mbesa. Dy prej të cilëve edhe sot ndodhen në Amerikë.

Sa herë keni qenë në Amerikë?

Në Amerikë kam qenë dy herë. Kam qëndruar në Nju-Jork, pasi atje jetojnë dy djemtë e motrës. Njëri prej tyre ka jetuar këtu, në Tuz. Atë, kur ishte vetëm një vjeç e gjysmë, ia kam dhënë motrës, sepse ajo nuk kishte fëmijë. Një tjetër nip e kam mbajtur këtu, kur erdhi nga Shqipëria për të shkuar në Amerikë. Ai ka jetuar te ne deri kur doli urdhri që kush do të largohej drejt Amerikës, mund të ikte, dhe ai s’e bëri dy, madje e kam përcjellë vetë. Me Amerikën më lidh edhe një kujtim tjetër, atje jetonte edhe një shok i vjetër burgu, që quhej Sami Rrepishti. Ai ishte doktor profesor dhe një njeri shumë i mirë. Dikush pati thënë për mua se isha spiun jugosllav, por Samiu ka thënë: Ai është engjëlli i burgut. Nëse është fjala për shërbim, ai e ka bërë këtë vetëm në dobi të Shqipërisë.

Në ç’vite keni qenë në SHBA?

Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës isha në vitin 1971 dhe në vitin 1987. Herën e parë kam ndenjur atje tre muaj, kurse herën e dytë dy muaj. Në qëndrimin tim të dytë atje kam asistuar rastësisht në vrasjen e një shqiptari, që atë kohë kishte bërë emër në Amerikë, quhej Aleksandër Kondo. Edhe pse ishte arratisur dy vjet më parë nga Podgorica, ndërsa ekipi shqiptar kthehej nga një aktivitet ndërkombëtar, unë e kam ndeshur për herë të parë emrin e tij në SHBA. Nuk e di në ka njerëz në Shqipëri, por për herë të parë dua të them atë që kam parë ditën e ekzekutimit të tij. Kam lexuar në shtypin shqiptar se kur shkruhet për të shkohet deri te vdekja, e atje thuhet se ajo ishte aksidentale. Por them se kjo nuk është e vërtetë. Unë kam një tjetër mendim, nga sa kam parë me sytë e mi ditën e “aksidentit”.

Si jeni ndodhur në vrasjen e Aleksandër Kondos?

Kam qenë rastësisht. Mbase fati i keq është ai që të çon të asistosh në ngjarje kaq tragjike. Mbase askush nuk e mendon kur del për shëtitje se mund të bëhet dëshmitar i një vrasjeje. Po ju them se unë isha bujtës te njerëzit e mi, te nipërit në Nju-Jork, të cilët mundoheshin të më plotësonin çdo dëshirë, pasi nuk ua kisha lodhur derën, siç themi ne malësorët. Kështu, ata më nxirrnin të shëtisja në qytetetin e madh të Nju-Jorkut. E kam parë me sy se si e kanë ekzekutuar Alksandër Kondon. Me sa më kujtohet, ngjarja ka ndodhur pak para mesditës. E kam parë se si e morën dhe e “pushkatuan”. Edhe pse ishte e vështirë të merrej vesh se si ishin ato “punë”. Nga shqiptarë të Amerikës kam mësuar se Aleksandri ishte njeri i përmendur në grupimin e tyre, për karakterin, mirësinë dhe të qenit kundërshtar i betuar i regjimit komunist. Aleksandri kishte dalë në një manifestim me flamurin shqiptar pa yllin mbi shqiponjë, pra pa simbolin e komunizmit. Këto ide që manifestonte dhe shprehte ishin ndoshta arsyet për ekzekutimin e tij. Duhet të dini se shqiptarët në Amerikë ishin të ndarë, ka pasur të djathtë dhe të majtë. Aq thellë ishte futur ndër ta Sigurimi i Shtetit. Kishte mes tyre të kuq, komunistë që dukej sikur kishin lindur në një ditë me Leninin. Këta madje ishin njerëzit më të favorizuar ndër shqiptarët, pasi gjenin punë më lehtë dhe, për rrjedhojë, stabilizoheshin pa shumë probleme. Ndryshe ndodhte me të tjerët, të cilët e kishin të vështirë, qoftë dhe gjetjen e një vendi pune. Duhet të thuhet tashmë se kush influenconte për të bërë këtë dasi.

Si e vranë Aleksandër Kondon?

Në një karburant ka ndodhur tragjedia, ekzekutimi makabër i Aleksandrit. Ndërsa ky furnizonte makinën një krep e mori përpara dhe e përplasi në mur. Ishte shumë e dhimbshme. E pamë trupin e të ndjerit të dëmtuar, të shtypur plotësisht. Më pas me një barrelë e morën dhe e hodhën në një makinë. Ishte një gjë e paligjshme dhe dukej që ishte një vrasje e pastër. U fol shumë për këtë ngjarje në Amerikë, por asnjëherë nuk doli në shesh e vërteta. Askush nuk dilte të kërkonte apo të thoshte publikisht se kjo ishte një vrasje e pastër. Edhe unë nuk kam dashur të flas mbi këtë ngjarje për vite të tëra me radhë. Kur isha në Amerikë, miq dhe shokë më thanë të heshtja, sepse isha edhe i dënuar me burg të përjetshëm nga sistemi i Enver Hoxhës dhe mund të kisha probleme, nëse flisja për të vërtetën e ngjarjes ku vdiq Aleksandër Kondo.

Gjelosh Biku, 83-vjeçari nga Tuzi i Malit të Zi, dëshmitar okular i eliminimit të Aleksandër Kondos, më 1 maj të vitit 1987, nuk di të ndalet së treguari për ngjarjen e bujshme.

Vizita e tij e dytë në SHBA nuk ishte e këndshme si e para, në vitin 1971, pikërisht për faktin se pa të vritej një njeri. Me Sandrin nuk ishte njohur apo takuar më parë, por për të kishte mësuar sapo kishte vënë këmbën në Nju-Jork, teksa kishte shkuar të vizitonte njerëzit tij të afërt. Biku thotë se Aleksandri kishte bërë një veprim tejet të guximshëm, kur kishte dalë të manifestonte me shqiptarët e të valëviste mbi kryet e tubuesve flamurin shqiptar pa yllin, simbol të komunizmit. Kjo bëri jehonë ndër shqiptarët e Amerikës dhe njëkohësiht u bë një shkak më shumë për ekzekutimin e tij, pasi Kondo duhet të ketë qenë me kohë objekt i goditjeve të shërbimit të fshehtë të diktaturës. Ajo që i ka mbetur në mendje Gjeloshit, ende sot e kësaj dite, është transmetimi i lajmit në mediat amerikane. Vdekja e Kondos u quajt aksident dhe askush nuk hodhi dyshimin se emigranti shqiptar kishte ardhur në Amerikë për një jetë më të mirë, të ndryshme nga ajo që bëhej nën komunizëm dhe se për këtë ai mund të ishte në shënjestër të Sigurimit të Shtetit. Duke shpjeguar ngjarjen e vitit 1987, Biku thotë se pas ardhjes së policisë në vendngjarje aty nuk mbeti thuajse asnjë dëshmitar, të gjithë ishin u larguan në punën e tyre. Askush nuk dëshmoi apo u mor në pyetje për atë ngjarje. Ndiqni në vijim intervistën e Gjelosh Bikut.

Të nesërmen gazetat shkruanin se vdekja e Kondos ishte aksidentale apo jo?
Gazetat u munduan ta fshehin të vërtetën, duke thënë se vdekja e Kondos ishte aksidntale, por për mua, që e pashë, ishte një vrasje e pastër. Të bën përshtypje kjo, aq sa mund të lërë shteg të mendosh se shërbimi famëkeq shqiptar mund të ketë paguar shuma të majme për të mos lejuar publikimin e së vërtetës në media. E atëherë ky shërbim nuk duhej neglizhuar, pasi ishte në gjendje të bënte gjithçka, aq sa njerëzit i ruheshin shumë. Sigurimi i Shtetit e kishte manipuluar situatën mes komunitetit shqiptar në Amerikë aq sa ata ishin të ndarë në dy grupe, të majtë dhe të djathtë, kjo nuk ishte pak.

A e patë trupin pa jetë të Aleksandër Kondos?

Trupi i tij ishte shtypur plotësisht, por unë nuk mund të afrohesha e ta shikoja, pasi nuk mund ta duroja një skenë të tillë të llahtarshme.

Ju ku ishit në këtë kohë, si u ndodhët në vendngjarje?

Isha atje, pasi kisha shkuar me pushime te njerëzit e mi.

Kumuniteti shqiptar atje kishte organizuar një demonstratë. Ju asistuat në të?
Nuk kam qenë në demonstratë, por më thanë se ishte zhvilluar një e tillë. Në atë kohë shqiptarët që jetonin atje ishin të ndarë në dy rryma. Një ishte rryma që përkrahte regjimin komunist dhe thërriste Parti - Enver ndërsa tjetra ishte kundër atij regjimi. Në qoftë se shkoje te grupimi i parë dhe u thohe se ishe me ta, ata menjëherë të siguronin punë, në të kundërt, ata ishin të gatshëm të bënin gjithçka të keqe. Paguante sitemi komunist për të krijuar situata të tilla në atë kohë. Thonë se me flori paguheshin njerëz të tillë atëherë. Grupi i dytë u trishtua shumë nga vdekja e Sandrit.


A ia keni treguar ndokujt atë që patë në vendngjarje?

Askujt. Kjo ka ndodhur edhe për faktin se askush nuk më ka pyetur për të. E kam bieduar pas viteve ‘90 me mikun tim nga Malësia e Madhe, Gjon Kaçajn. E ky më ka mbushur mendjen se duhet ta them gjithçka që di. Dhe po e them për herë të parë për një gazetë shqiptare.


E keni njohur më parë, apo kishit dëgjuar për Kondon?

Të jem i sinqertë, nuk e dija se kush ishte. Si emër e kisha dëgjuar të lakohej në komunitetin shqiptar të Nju-Jorkut. Nuk më është dhënë rasti të bisedoja ndonjëherë me të.


A është diskutuar nga njerëzit e tu në Amerikë vrasja e Aleksandrit?

Po. Menjëherë pas ngjarjes njerëzit e mi dhe miqtë e tyre, që ishin kundër sistemit të Hoxhës, ndryshe nga të tjerët që ishin enveristë, mendonin si edhe unë që vdekja e Kondos erdhi nga atentati që kishte kurdisur Sigurimi i Shtetit. Me të u bë një krim i cili u kalua lehtë dhe ngjarja u mbulua qëllimisht me mister. Flitej atëherë se Aleksandri kishte paguar një veprim të tij, ngritjen e flamurit pa yllin e komunizmit në një tubim të shqiptarëve të Amerikës. Për këtë nuk mund ta falte krahu tjetër, i manipuluar nga shërbimi i fshehtë shqiptar. Unë nuk mund të them se cili ka qenë plani për eliminimin e ish-sportistit, por ngjarja që ndodhi më 1 maj të vitit 1987 ishte kriminale.

Përse nuk e denoncuat këtë krim?

Kjo që po bëj është të themi një denoncim. Dua t’u them njerëzve se në atë kohë ishte e vështirë ta bëj një gjë të tillë. Nëse do të kisha folur, kjo do të kishte pasoja për mua. Edhe pse Hoxha kishte vdekur, pasuesit e tij do të bënin gjithçka për të më eliminuar. Ata paguanin shuma marramendëse për ta bërë një gjë të tillë. Edhe shokët e miqtë e mi më porositën me këmbëngulje të heshtja, pasi kisha qenë dhe i dënuar përjetë nga regjimi diktatorial, për shkak të të cilit u detyrova ta lë vendin në vitin 1953. Kjo përbënte edhe një motiv më shumë që ata (Sigurimi) të ishin të interesuar për vdekjen time. Shokët më thoshin se nuk duhet të paraqitesha si dëshmitar i ngjarjes në fjalë. Pra, me të drejtë, shokët mendonin se, po të veproja ndryshe, do të kisha fatin e të ndjerit Aleksandër Kondo dhe i thashë arsyet që më duket se më justifikojnë disi. Dua të them diçka që m’u kujtua. Menjëherë pasi trupin e Aleksandrit e hodhën në një makinë që nuk e di për ku shkonte, mbërritën patrulla të shumta policie dhe në moment gjithkush u largua që andej, pra s’mbeti kush. Me ta ika edhe unë, që hipa në një makinë për të jetuar për rreth 17 vjet me radhë me atë çka kisha parë në vendngjarje.



Gjelosh Biku në SHBA

Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës ka qenë dy herë, në vitin 1971 dhe në vitin 1987. Herën e parë ka qëndruar atje tre muaj, kurse herën e dytë dy muaj. Në qëndrimin e tij të dytë në SHBA është ndodhur rastësisht në vrasjen e një shqiptari, që në atë kohë kishte bërë emër në Amerikë, e që quhej Aleksandër Kondo. Biku, edhe pse Sandri ishte arratisur dy vjet më parë nga Podgorica, ndërsa ekipi shqiptar i peshëngritjes kthehej nga një aktivitet ndërkombëtar, e kishte ndeshur për herë të parë emrin e tij në SHBA, sapo kishte mbërritur në Nju-Jork. Ai madje nuk e di në ka Alekandri të tjerë njerëz në Shqipëri, e, megjithatë, ai për herë të parë është shprehur rreth asaj që ndodhi më 1 maj 1987, ditën e ekzekutimit të peshëngritësit. E këtë e Biku thotë që e bën pasi ka lexuar në shtypin shqiptar se vdekja e Kondos ishte aksidentale. E kjo, sipas tij, nuk është e vërtetë.

[manoklla]

Sistemi i kaluar komunist donte ta varte sportistin si “heretik” në mes të Tiranës

Si u “arratis” në Jugosllavi

Dëshmitë e shtangistëve të ekipit kombëtar shqiptar


Kishin bërë plane 4 shokë në Tiranë, Xhelali, Sandri, Muharrem Berisha dhe Hasim Belinova.

Pasi biseduan dhe i dhanë fjalën njëri-tjetrit vendosën që kur të dilnin jashtë shtetit në kampionat, të katërt, do të arratiseshin dhe nuk do ktheheshin më. Planin e tyre e lanë ta zbatonte Sandri se, kur dhe si do arratiseshin. Hasimi me Muharremin u tërhoqën, ndërruan mendje.

Largimi

Me të mbërritur në Titograd, Sandri u shkëput nga grupi dhe shkoi e bisedoi me një shofer taksie, i cili, do t’i çonte në Vuçiternë të Kosovës, pasi një djalë nga ky vend, u kishte dhënë adresën e shtëpisë së vet që gjatë kampionatit, gjithashtu dhe fjalën se do t’i ndihmonte për të ikur në Amerikë. Më pas u shkëput edhe Sukniqi dhe shkuan me taksi te shtëpia e kosovarit. Kur hasën në kundërshtimin e babait të tij për të qëndruar në shtëpi, shkuan dhe u paraqitën në polici. I mbajtën dy ditë në burg pa ngrënë dhe i çuan në zyrat e UDB-së. Atje i pyetën çdo orë pse kishim ikur dhe u thoshin se do t’i kthenin në Shqipëri, sepse nuk kishte mundësi që të ishin arratisur, pasi, Sandri e kishte babain gjeneral dhe me detyrë në sigurimin e udhëheqjes së lartë shtetërore shqiptare. Pas disa javësh, iu thanë se së shpejti do t’i çonin në Amerikë. UDB-ja i porositi që të kishim kujdes, ngaqë kishin ardhur nga Sigurimi shqiptar, pasi ikja e tyre ishte bërë problem në Shqipëri dhe nga atje kërkohej kthimi i sportistëve.


Në Amerikë

Mbas 9 muajve i çuan në Amerikë, në Nju-Jork. Atje i priti Nerim Kupi, një nga krerët e emigracionit shqiptar. Mbas disa ditësh ai i sistemoi në punë. Për 6-7 muaj punonin e rrinin bashkë Xhelali e Sandri më pas u ndanë, i pari shkoi në Boston dhe tjetri qëndroi në Nju-Jork. Ende sot Xhelal Sukniqi dridhet sa herë që kujton 1 majin e 1987-ës, kur e njoftuan se duhet të nisej për Nju-Jork se kishte vdekur Sandri. Edhe pse nuk e besoi, shoku më i ngushtë i Kondos, u nis dhe e gjeti këtë të vdekur në morg. Aty u grumbulluan shumë shqiptarë dhe vendosën që trupin e Aleksandrit ta çonin në Shqipëri. Një ditë disa shokë të Sandrit takuan ambasadorin shqiptar në OKB, në Nju-Jork, B. Pitarkën, të cilit, i parashtruan kërkesën dhe iu lutën që t’i ndihmonte për ta çuar në Shqipëri trupin e Aleksandrit, por ai iu përgjigj se “…ne Aleksandër Kondon e donim të gjallë, që ta varnim në mes të Tiranës, kurse të vdekur mbajeni ju, sepse ne nuk na duhet”. Pas kësaj, miqtë e Kondos organizuan ceremoninë e varrimit ku u mblodhën mbi 300 shqiptarë, të cilët i dhanë me lot në sy e me shumë respekt lamtumirën e fundit, sportistit të mirënjohur.

[BlueBaron]

Karrieria e luanit të shtangës shqiptare
Aleksandër Kondo, shqiptari i parë që ngriti 200 kg

Në mesin e viteve ’80, Aleksandër Kondo hyri në histori si njeriu i parë në Shqipëri që ngrinte 200 kg. Atë ditë pallati i sportit “Partizani” (sot “Asllan Rusi”) ishte plot, dhe entuziazmi, i jashtëzakonshëm. Disa vjet më vonë, durrsaku Erlin Nikolla mbërriti në 210 kilogram, pesha më e madhe e ngritur nga sportistët para viteve ’90. Që nga ajo kohë Ilir Kafarani kishte arritur ta thyente atë rekord, deri në 212,5 kg. Kjo peshë ishte tabu, deri më 3 shtator 2003. Kafarani, i bëri një përmirësim të denjë për librin “Guinness”, duke shtuar në një ditë të vetme 7,5 kilogramë, ndërsa për 12,5 kg ishin dashur rreth 20 vjet. Bashkësportitët e Kondos e mbajnë mend mirë çastin kur ai dhe Xhelal Sukniqi u larguan nga ekipi kombëtar, duke lënë në stacionin e autobusit të Titogradit çantat e tyre. Atëherë data shënonte 25 maj 1985. Ekipi kombëtar po kthehej nga Polonia ku kishte marrë pjesë në Kampionatin Evropian. Shqiptarët e përfaqësueses sonë të peshëngritjes fillimisht udhëtuan me tren nga Katovica, vendi ku u zhvilluan garat e evropianit, për në Varshavë, më pas me avion udhëtuan për në Beograd, dhe me tren ose autobus deri ne Titograd. Në orët e paradites skuadra, trajnerët dhe shoqëruesit po prisnin autobusin shqiptar që do të vinte që nga Hani i Hotit, për t’i kthyer ne atdhe. Mungonin Aleksandri dhe Xhelali që u larguan për në SHBA. Kondo kishte kohë që përgatitej për largimin e tij nga Shqipëria, pasi urrente sistemin.


Eshtrat në Nju-Jork

Prej 17 vjetësh eshtrat e tij janë në një varrezë të Nju-Jorkut, ku gjeti edhe vdekjen. Kërkesa për t’i pasur eshtrat e djalit në një varr ku ta qante, erdhi nga i ati i Aleksandrit, pas tratativave të shumta në vitet e fundit që, për fat të keq, kishin dështuar. Përpjekjet për sjelljen e trupit në Shqipëri kanë nisur në maj të vitit 1994, kur i ati ka ndërmarrë edhe udhëtimin e parë përtej Atlantikuit. Më 19.10.1994. ka shkuar në Amerikë ku ka qëndruar 35 ditë dhe nuk ka mundur t’i tërheqë dot eshtrat. Për të tërhequr eshtrat duhet të paguhen rreth 10 mijë dollarë amerikanë.

[Albo]

Konferencë shtypi me rastin e kthimit në atdhe të peshëngritësit shqiptar

Eshtrat e Kondos sot në Shqipëri

A.Tuci

Sot, në orën 12.55, në aeroportin "Nënë Tereza" mbërrijnë në atdhe eshtrat e peshëngritësit të madh Aleksandër Kondo. Këtë e bënë të ditur dje në një konferencë për shtyp dy nga përfaqësuesit e grupit të punës, presidenti i FSHP-së, Esat Ademi, dhe ish-peshëngritësi Mirjan Hakani, të cilët bënë të mundur pas kaq vitesh rikthimin në atdhe të eshtrave të peshëngritësit shqiptar, i cili humbi jetën në një aksident tragjik në vitin 1986 në Amerikë. Me këtë rast, ditën e shtunë do të zhvillohet edhe një ceremoni në nderim të kësaj figure të sportit shqiptar. Një falënderim të veçantë ishte për të gjithë ata që bënë të mundur kthimin e eshtrave të Aleksandër Kondos, si Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, miq dhe kolegë të peshëngritësit, biznesmenë etj. Një nga iniciatorët kryesorë për kthimin në atdhe të peshëngritësit të madh ka qenë shoku i tij, Xhelal Sukniqi, dhe babai i peshëngritësit, Vangjel Kondo. Ceremonia e varrimit dhe e prehjes në atdhe të peshëngritësit do të zhvillohet ditën e shtunë, më 26 shkurt. Në orën 10.00-12.00 do të zhvillohen homazhe në Shtëpinë Qendrore të Ushtrisë. Në orën 12.00, kortezhi i gjatë, të cilit do t'i paraprijnë tre maratonistë të veshur me një T-shirt të kuq, ku është e stampuar shqiponja dhe fotografia e peshëngritësit, do të marrë rrugën drejt varrezave të Sharrës në Kombinat. Ky do të jetë dhe udhëtimi i fundit për sportistin e madh. Ndërsa në orën 14.00-16.30, në hotelin "Sheraton" do të zhvillohet ceremonia përkujtimore në nderim të sportistit. Janë ftuar të marrin pjesë në këtë ceremoni të gjithë njerëzit e sportit, politikës, medias, kolegë, miq, dashmirës të sportit etj. Një ftesë e veçantë është bërë edhe për peshëngritësit shqiptarë që konkurrojnë për Greqinë, të cilët kanë qenë kolegë dhe miq të sportistit, si Pirro Dhima, Luan Shabani, Jorgo Xhelili dhe Erl Nikolla.

[dardajan]

Me kujtohet ende trupi i tij ,sa i fuqishem sa elegant, sa i hijshem , sa muskuj e sa gunga te vogla i dilnin ne cdo pozé qe bente.
Sandrin e kam njohur kur isha ende i vogel pasi une jam disa vjet me vogel ne moshe, ne sterviteshim per lojen e hokejt mbi patina perballe stadjumit kombetar tek kollonat e mermerit ju thonim ne ate kohe,ndersa shtangistet benin nxemjen duke luajtur futboll perpara stadjumit kombtar ,tek sheshi ,ndonjehere benin edhe vrap nga kodrat e liqenit, por shpeshhere ata zinin fushen tone, sepse aty kalonin studentet e unuversitetit sidomos ato te artit ,dhe Sandri ishte i pari qe i ngacmonte me top , dhe rall me fjale ,Sandri ishte njeri i qeshur dhe i dashur , me te gjithe ai asnjeherre nuk e perdori forcen e tij per tu zene me njeri ,por vetem me hekurat e klubit, qe nga ajo kohe jam njohur me Sandrin dhe nje shokun e tij qe eshte edhe sot e kesaj dite shoku im me i ngusht .
Po ju tregoj disa pjeseza gazmore qe bente Sandri me forcen e tij,

Kur shkonin ne palester mbas nxemjes ai ndihmonte gjithmon me te rinjte
dhe ju jepte kurajo, me vone fillonte Sandri te gjith uleshin dhe shikonnin
jasht dritareve edhe pse ishin te larta kishte shume njerez qe asistonin ne stervitjen e tij,
kur ai ngrinte nje peshe te rende e vinte me pas ne gryk dhe me dy kockat e fytit e mbante shtangen e rende duke levizur neper palester , kur nuk arrinte rezultat ai punonte deri naten vone dhe shpesh here nga inati apo forca te gjitha rrotat e peshes i hidhte nga ana tjeter e murit ku ishin mundsat , ata qeshnin te nesermen kur shihnin rrotat e hekurit ne palestren e tyre dhe thonin Sandri shifeni ca ka bo naten,
Nje here tjeter donte te hipte ne nje makine por nuk i jepnin celsat dhe i
zoti hypi ne makine per te ikur por Sandri kishte kapur makinen nga pas dhe e ngriti rrotat e mbrapme per disa caste , duke berre qe ti xhironin rrotat bosh, ne ate kohe kishte vetem fiat 131 , apo 128 .
Sandri hante shume sepse edhe shpenzonte shume energji ai pakon e gjalpit 37 e pertypte vetem nje here ,shishen e qumshit e pinte me nje fryme hante disa cokollata 40 lekshe njeheresh, kur hynte Sandri ne mence mbarronte gjithcka derisa i vune dopio razion ,biles me kujtohet nje here qe i kishin hequr trajtimin , ai hyn ne mence dhe kerkon racionin por i thane se te kan hequr trajtimin ai u nxeh dhe ke sporteli i mences shkuli sportelin nga muri , por e qetesuan duke i thene se do ti jepnin gjithcka edhe pa leje te clubit, ai ishte si nje mulli qe bluante cdo gje
per Sandrin ka edhe shum te tjera por le te ngelen kujtime midis shokeve te tij,
Aleksander Kondo ishte armik i betuar i komunizmit , prandaj edhe u eliminua nga komunistet , pasi u be nje shembull i kundershtimit flagrant te
sistemit dhe qeverise,
Atij njerez te sigurimit para se ta vrisnin fizikisht e vrane ne shpirt ne gjene me te shenjte qe ai kish familjen, duke i thene e perseritur shpesh
se familjen ta kane internuar , babain ta kan perjashtuar nga puna dhe eshte semure familja jote po vuan prej teje etj.... gje qe e ben Sandrin te vuaj shume shpirterisht

I PAHARRUAR QOFTE EMRI I TIJ

ME RESPEKT TE THELLE DHE LOT NDER SY MIKU JOT
BENI (DARDAJAN )

[manoklla]

Aleksander Kondo me ne fund u kthye ne atdhe.

E Shtune, 26 Shkurt 2005

Eshtrat e tij, ne kutine prej druri, qe ishin prehur per 18 vjet ne SHBA, perfunduan dje ne ora 13.00 fluturimin e fundit te tyre, per te pushuar nje here e pergjithmone ne varrezat e Tiranes. Mberritja e Kondos ne Rinas, shoqeruar nga Xhelal Sukniqi, i jati Vangjeli, Ferid Berberi dhe Muharrem Berisha, u prit nga mbi 200 persona, ku spikasnin peshengritesit e brezit te tij si Hakani, Haxhihyseni, Belinova (me veteran) etj., apo trajneri Niko Buneci. Ne aeroport ishte edhe drejtori i Drejtorise se Sportit ne Ministrine e Kultures, Rinise dhe Sporteve (MKRS) Korab Llazani si dhe drejtuesit e larte te Federates Shqiptare te Peshengritjes (FSHP) Ademi (presidenti) dhe Kraja (sekretari i pergjithshem). I pranishem ishte edhe nenkampioni i botes, Ilir Suli si dhe familjaret e tjere te Kondos.

Pas mberritjes te eshtrave ne aeroport, pa u mbajtur fjalime aspak, karvani i gjate i makinave (me rreth 50-60 te tilla) dhe autobuzeve, mori rrugen drejt Tiranes, i rrethuar nga mjete te policise rrugore, qe kishin marre masa shume te mira per kete rast. Ne oren 14.00 karvani mberriti ne Shtepine Qendore te Ushtarakeve ku u vendos arkivoli me eshtrat e Kondos.

Xhelal Sukniqi, shoku i arratisjes i Sandrit, u shpreh se "jam shume i qete qe kam permbushur nje mision te jetes time, duke sjelle eshtrat e shokut tim ne Shqiperi, sic donte familja e tij". Sukniqi, me pas, u vendos ne shtepine e te jatit te Sandrit, Vangjelit, ku kaloi edhe naten. Presidenti i FSHP-se, Ademi tha: "Ne treguam se me bashkepunim dhe deshiren e mire gjithcka mund te arrihet". "Ky, - vazhdoi ai, - eshte nje gjest njerezor qe ne e kishim si detyrim, sepse Kondo ka qene figure e peshengritjes shqiptare".

Sot eshtrat e tij do te prehen perfundimisht, ne token amtare, ne varrezat e Sharres ne Kombinat, ne nje ceremoni qe do te nise ne Shtepine Qendrore te Ushtrise, ne 10.00. Presidenti Ademi tregon se pas varrimit, do kete nje tjeter ceremoni, ne Hotel Sheraton (jo ne Hotel Dajti sic kishte lajmeruar fillimisht FSHP). Gjithsej jane shpenzuar 15 mije euro, nga te cilat 11 mije vetem per varrimin, sic bejne te ditur burime prane presidentit te FSHP-se, Esat Ademi.Nuk dihet nese peshengritesit qe kane garuar me pare per Shqiperine dhe me pas per Greqine do te jene ne ceremonine e rivarrimit. Ata jane Pirro Dhima (Piros Dimas), Luan Shabani (Leonidas Sabanis), Agron Xhelili (Giorgios Dzelilis), Viktor Mitro (Viktor Mitrou) dhe L.Koka (Leonidas Kokas).

FSHP ka bere nje propozim per MKRS, qe Aleksander Kondo te nderohet me medaljen e arte (pas vdekjes) per merita te vecanta ne sport, ashtu si edhe Xhelal Sukniqi.

Trupi i Kondos, i cili theu i pari mitin e 200 kilogrameve ne Shqiperi, eshte prehur ne SHBA, qe nga viti 1987, ku gjeti vdekjen nga nje aksident automobilistik.

[dardajan]

Nga burime te ngushta familjare mesova se trupi i Aleksander Kondos
ishte ende i pa prishur pervec kokes, dhe mbi trupin e tij nuk u be asnje ekspertiz mjeko-ligjore per te verifikuar mundesine e aksidentit apo vrasjes.
Kjo verteton thenien se trupi ne dhe te huaj nuk tretet.