PËRGATITJA E LITURGJISË
E DIELA 25 Ord VITI B
MË 19 – 9 - 2021
Ps 54, 3-4, 5, 6-8.
3 Më shpëto, o Hyj, pashë Emrin tënd,
me fuqinë tënde mbroje të drejtën time.
4 O Hyj, vështroje lutjen time,
vështroji fjalët e gojës sime!
5 Sepse krenarët u çuan kundër meje,
mizorët kërkojnë të ma marrin shpirtin:
për Hyjin ata s’kanë kujdes.
6 Por, ja, Hyji po më vjen në ndihmë,
shpirtin tim ai po e merr ndore.
8 E unë me ëndje do të të kushtoj fli,
do ta lavdëroj Emrin tënd, o Zot, sepse është i mirë.
LECTIO DIVINA – MEDITIMI – LUTJA.
KLITHMA E DYFISHTË TË BESIMTARIT TË PËRSEKUTUAR.
Në Bibël, këtij psalmi i paraprijnë dy tregues: njëri thotë se si duhet të këndohet, i shoqëruar me instrumente me tela; tjetri është shumë më interesant, sepse aludon në një episod të veçantë të historisë së Izraelit: "Kur Zifhitët erdhën t'i thonë Saulit: A nuk është Davidi i fshehur mes nesh?”, Davidi ishte në një pozitë të keqe: Mbreti Saul, i cili në fillim e trajtoi si djalin e tij, gradualisht u zhyt në një xhelozi të egër: gjithçka po shkonte shumë mirë për këtë të ri që së shpejti do të ishte rivali i tij, nëse mbreti nuk do të kishte marrë masat e nevojshme kundër tij; gjërat ishin aq të këqija sa Davidi iku nga oborri i Saulit; por sa herë që ai strehohej diku, dikush e denonconte atë. Në episodin në fjalë, Davidi fshihej në malet e Judesë, pranë një fshati të quajtur Zifh, dhe vendasit e raportojnë atë gjë te mbreti Saul. Davidi nuk kishte shpresë të shpëtonte vetëm, nëse Zoti nuk ndërhynte.
Duke pasur parashysh këto gjëra, mund të imagjinohet që lutja e Davidit duhej të ishte frymëzuar nga ngjarja personale e tij sepse psalmi është një klithmë e dyfishtë të një besimtari të persekutuar: së pari brithma e atij që është në ankth, në rrezik, i dëshperuar: një klithmë, një thirrje që mund të shkojë deri në atë pikë në të cilën shprehet dëshira për të parë vdekjen e armikut; dhe pastaj një klithmë e dytë që del nga zemra e besimtarit të përsekutuar, por i sigurt për fitoren, sepse Zoti nuk mund të mos vijë në ndihmë të besimtarëve të tij.
Në fakt, kur një psalm jep një tregues të tillë, nuk po pretendohet me këtë se teksti, që lexojmë tani, është si doli nga goja ose stilolapsi i Davidit; por mund të mendohet që psalmi, që u shrua disa shekuj pas Davidit, flet për një situatë, për një ngjarje që populli i Izraelit përjetoi, e që ishte e ngjashme me atë të Davidit. Disa herë gjatë historisë së tij Populli i Zgjedhur qe kërcënuar me shkatërrim total. Në kohën e Mërgimit, për shembull, gjithçka sugjeroi që ky popull i vogël së shpejti do të fshihej nga harta e botës: në sytë e njerëzve, nuk kishte dyshim.
Por pastaj ai popull shqiptoi këtë klithmë të dyfishtë: Thirrjen për ndihmë, së pari. Lexojmë: "Me emrin tënd, Zot, më shpëto, me fuqinë tënde, më jep drejtësi"; të thuash "Me emrin tënd më shpëto" do të thotë të thërrasësh Besëlidhjen e Perëndisë: sepse është pikërisht atje, në Besëlidhjen në Sinai, që Perëndia ia zbuloi emrin e vet popullit të vet. Ky është vërtet argumenti më i fortë i lutjes së tij: besnikëria e Zotit ndaj zgjedhjes së tij, ndaj premtimit të tij, ndaj Besëlidhjes së tij. Ishte Zoti ai që zgjodhi këtë popull të vogël, që dërgoi Moisiun në krye të tyre për t’i liruar nga robëria e Egjiptianëve dhe që më pas propozoi Besëlidhjen e tij; vetë, nuk do ta kishin menduar që një gjë të tillë do të ishte e mundur! As Davidi nuk kishte kërkuar asgjë; ishte Zoti ai që dërgoi profetin Samuel për të zgjedhur Davidin nga të gjithë bijtë e Isait dhe e dërgoi atë në oborrin e mbretit Saul për t'u përgatitur për misionin e tij mbretëror më vonë. Ai, David, nuk do ta kishte pasur kurrë një ide të tillë dhe aq më tepër një arsye për ta pranuar seriozisht zgjedhjen e tij si mbret. Kjo është arsyeja pse ai thërret fuqinë e Zotit: "Me fuqinë tënde, Zot, më jep drejtësi" ... mënyra për të thënë: "Je ti, mbreti suprem, ai që më zgjodhi mua si mbret".
Brithma e dytë të kësaj lutjeje është tashmë falënderimi, si në të gjitha lutjet hebraike, sepse në çdo kohë jemi të sigurt se po dëgjohemi. Kur Jezusi, në lutjen e tij, i tha Atit të tij: "Unë e di që ti më dëgjon gjithmonë" (Gjoni 11), ai ishte me të vërtetë trashëgimtari i besimit të popullit të tij. Papritur, psalmisti, qoftë Davidi, qoftë i gjithë populli, tashmë parashikon ceremoninë e falënderimit: "Me gjithë zemrën time do t'ju ofroj flijimin". Ai flet në të ardhmen, dhe jo në kusht, sepse çlirimi i tij është i sigurt. Por ka edhe në këtë lutje të besimtarit të përsekutuar brithma hakmarrjeje, fjalë urrejtjeje, duhet të pranohet kjo gjë: pikërisht në momentin kur ai që lutet pranon se Zoti i tij është me të, ai i kërkon atij ta lirojë nga armiku edhe duke e hequr atë nga toka e të gjallëve: “Por tani Zoti më vjen në ndihmë, Zoti është mbështetja ime mes të gjithëve». Dhe ai shton: "Le të bjerë e keqja mbi ata që më shikojnë; me të vërtetën tënde, Zot, shkatërroji ata".
MUND T'I THEMI ZOTIT GJITHÇKA.
Ne shpesh hasim fjalë të këtij lloji në psalmet; gjenden gjithashtu edhe tek profetët, për shembull në Jeremian! Edhe ai bëri lutje të këtij lloji: në lidhje me leximin e librit të Urtësisë, ne kemi përmendur disa pjesë nga "Rrëfimet" e tij në të cilat ai ankohet se është tallur, kërcënuar, përndjekur; por ka edhe nganjëherë në lutjet e tij, që është një profet i madh, lutjet me të cilat ai qartë kërkon hakmarrjen:
" O Zoti i Ushtrive, gjykatës i drejtë,
që i shqyrton veshkat e zemrat,
bëj të shoh si hakmerresh,
sepse ty ta kam besuar çështjen time" (Jer 11,20) ...
" Ti di, o Zot,
më kujto e më ndihmo,
hakmerru për mua mbi armiq.
Për shkak të durimit tënd,
mos lejo që unë të mbaroj,
dije se për shkak tëndin po më poshtërojnë!
..." Le të turpërohen armiqtë e mi,
e jo unë;
le të tremben ata e jo unë;
Sille mbi ta Ditën e tmerrit,
zhduki me zhdukje të dyfishtë!"(Jer 17:18).
Ky lloj dhunë verbale na trondit aq shumë sa ne tentojmë ta censurojmë atë. Por në emër të kujt mund të përballojmë për të censuruar Shkrimet? Prandaj një mësim i parë: nuk ka vetëm ndjenja të devotshme në psalmet, domethënë në lutjet që bëhen; ne nuk kemi pse të maskojmë ndjenjat tona para Zotit. Le të tregohemi ashtu siç jemi, është ai që do të na kthejë në besim.
Do të thotë gjithashtu se ne e dimë se Zoti është i angazhuar me ne, se ai është pranë nesh, në luftën tone kundër gjithçkaje që shkatërron dinjitetin e njeriut. Ne e dime se e keqja është armiku i Hyjit: "Le të jetë e keqja mbi ata që më shikojnë" është pikërisht lutja e Davidit të përndjekur nga Sauli: disa herë Davidi u tundua të hakmerrej dhe refuzoi ta bënte këtë; por mund të jetë për shkak se ai i la në dorë Perëndisë të zgjidhë çështjet me armiqtë e tij, veçanërisht me Saulin, që Davidi gjeti forcën, shumë herë, për të mos marrë hak.
Një lutje e këtij lloji ("Le të jetë e keqja mbi ata që më shikojnë") prandaj tashmë pasqyron një përparim në ndërgjegjen morale të njerëzve të Perëndisë: dikush ka mësuar të mos hakmerret për veten dhe të mbështetet në Zotin. Ai që është Drejtësia, nuk do të dështojë të "bëjë drejtësi". Ky është tashmë një hap shumë i rëndësishëm në pedagogjinë biblike.
Do të mbetet për t'u zbuluar se hakmarrja në urrejtje nuk është mënyra e duhur për të rimarrë dinjitetin dhe se falja na bën shumë më të ndërshme. Jezusi, dhe pas tij Shtjefni do t'i falin torturuesit e tyre dhe do të luten për ta. "O Atë, fali ata, ata nuk dinë se çfarë po bëjnë"; është lutja e atij që është dashuri e përsosur, nuk është ende e jona, spontanisht.
Pra, kur hasim në fraza të tilla në psalme, ne jemi të ftuar ta bëjmë veten një shpirt vëllazëror: ka në çdo moment në sipërfaqen e tokës burra dhe gra që nuk kanë asnjë burim tjetër përveç urrejtjes dhe etjes për hakmarrje që e ruajnë dinjitetin e tyre, si mendojnë ata; le ta themi këtë lutje me ta në mënyrë që ata t'i rezistojnë tundimit për t'u hakmarrë vetë. Dhe ne mund të gjejmë atje guximin për t'i ndihmuar ata. Dhe pastaj, asgjë nuk na pengon të shtojmë, në emrin e tyre, lutjen e Krishtit në kryq: "Atë, fali ata, ata nuk e dinë se çfarë po bëjnë".
Krijoni Kontakt